Lweny Maduong’

3—Kanisa Mar Rumi

Jaote Paulo ka ndiko banipe mar ariyo ne Jo-Thessalonika. nc okoro wach kuom dok chien maduong’ mane biro bedoe. bende mane dhi bedo dwoko mar guiTuok mar teko mar kanisa mar Rumi. Paulo nowaeho kaka ndalo mar Kristo ok nochopi, ka pok ng’anjo mogik obetie. kendo dhano machayo chik ofwenyore. En e dhano moket ne kethruok. “Jal ma kedo kendo sungore ka okwero gimoro amora miluongo ni Nyasaye kata milamo. Otimo kamano nyaka en owuon obed e Hekalu mar Nyasaye kohulore owuon ni en Nyasaye.’’ 2 Jo-Thesuioniku 2:3.4.7. Jaote Paulo nc omedo sierno owete ni; “Kata koroni teko maling'ling’ machayo chik tiyo” kata mana e ndalo machon go eko, jaote ne oneno ka wuond moko ochako donjo e kanisa, ma ne nyalo loso yo ni dongruok mar loch kanisa mar Rumi. LM 27.1

Mokwongo nodonjo matin tin, nyaka mos mos eka notegno kendo loyo chuny ji. mang’eny. Wach modhiero mar chayo chik ne odhi nyime gi tichne maduong’ mar wuond kendo mar piem gi Nyasaye. Mana mos mos ka ji ok ong'eyo, ne gipo mana ka kido kod timbe mag piny oseyudo kinde mar donjo ei kanisa mar jo-Kj'isto. LM 27.2

Sand mager ma kanisa ne oyudo c bwo loch mag joma lamo gik maket kata jochilo. ne obet ka ogeng'o kido mar winjruok gi piny kod chuny mar luwo ndach piny mane dwaro donjo ei kanisa. To ka sand norunio. ma dini mar Kristo ne ochako dhi timo winjruok kod jodong piny, kendo donjo e ut ruodhi, kanisa ne oweyo muolo mar Kristo kod jopuonjre mage, mi nochako luwo dhethruok gi sunga mag jodong piny kod jodolo mag jochilo. Kendo kar timo dwaro mar Nyasaye. Kanisa nochako luwo puonj kod timbe mag dhano. Lokruok rnoro marach rach mar ruoth Konstantino e higa 321 A.D mobedo ja-Kristo kuom nying kende. ne omiyo ji obedo mamor ahinya kendo piny kod timbene, ka giruakore gi kido mar bidhruok maoko, noyudo yo mar donjo ei kanisa. Koro kethruok nomedore mapiyo ahinya. Kata nonenore ni kit piny mar lamo gik maket odok chien. to chutho en ema nobedo kolocho. Nikech lokruok ma rachrach mar ji mang’eny mobedo jo-Kristo kuom nying kende, chuny mar pinv kod timne nolocho e Kanisa. Puonj mar piny, timbe mag dwaro duong’ gi pwoch, timbe kaka mag liswa kod juok nokikore kaachiel kod dini gi lemo duto magjogo mane luongore ni jolup Kristo. LM 27.3

Nikeeh winjmok mane obedo e kind tim ehilo kod din mar Kristo. thuolo ne nitie mondo tich mag wuond kod kethruok omed donjo. jal ma Janabi ne okoro wach kuome kaka jal ma kedo kendo sungore ka okwero gimoro amora miluongo ni Nyasave kata milamo. Medruok miwuoro mar dini mar miriambono en mana tich maduong’ chuth mar teko mar Satan - rapar mar kinda mare mar terno ketore e kom duong’ mar piny mondo orony piny kaka en owuon odwaro. LM 28.1

Jachien yande ne oramo e kinde moro mondo otim winjruok e kinde kod Kristo. Ne obiro ne wuod Nyasaye ei thim mar tern, kaaye to bang nyise pinje ruodhi mag piny kod duong’ maggi, ne oyie mar ehiwo duto e lwete ka oyie ni ruodh mudho ema nigi teko. Kristo ne okego ne wuondruok mar jatem, mi ochune mondo oa. To Jachien dhi maber ka oromo gi dhano kod tern ma kamagi. Mondo giyud ohala mag piny kod duong , kanisa ne ochako dwaro kony kod timo winjruok gi joloch mag piny. Kendo ka kanisa nosedagi Kristo kamano, noyware mos mos nyaka noyic timo winjruok gi Askotu mar Rumi ma en ajent mar jachien. LM 28.2

Puonj maduong’ achiel mar kanisa mar rumi en ni: Papa ema obedo wi kanise duto mag Kristo man e piny ka, kendo en gi loch mogik chuth e wi jodong kanisni duto, Askofit duto kod Pastere ditto man e piny ngima. To moloyo mano. Papa sungore kod nying duto mowinjore luong godo mana Nyasaye owuon. Oluongore ni. “Ruoth Nyasaye papa.’ Owuondore ni ok otho, bende odwaro ni mondo ji duto olame gi thuon. Kuom mano dwaro mane jachien obedo godo ethim mar tern pod otiyogodo kokadho kuom kanisa mar Rumi kendo kwan mang’ongo mar ji oikore mar miye duong’ LM 28.3

To jogo ma oluoro, kendo ma omiyo Nyasaye duong mogik, romo gi wuondruogni mana kaka ne kristo oromo kod weche mag ndhok mag ja masicheno “Ruoth Nyasachi enia inilam, to en kendo ema initine.”‘ Luka 4:8. Onge kama Nyasaye osewacho ei biblos mare ni oseyiero dhano moro amora mondo obed ewi kanisa. Puonj mar loch mar papa en mano ma piemore kod puonj mar biblos. LM 28.4

Jorumi osiko koramo ka donjo ni jo protestant gi ketho mar puonj ma ataro. kod pogmok a e kanisa mar adiera kuom ng'eyo. To kata kamano. wechegi eki ochomogi mana tir gin giwegi. Gin e jogo mane opielo bandera mar kristo piny mi gidar giweyo yie mane omi joma ler nyadichiel kende. LM 29.1

Jaehien nong’eyo malong'o ni ndiko maler ne nyalo miyo ji pogo weehe kendo ng'eyo wuond mage, eka ginyalo tamo tekone. Jawar mar piny bende ne otamo wechene mariek mag wuond mana kod wach Nyasaye. Kuom tern ka tern ma Satan nokelo, Kristo ne osire kod okumba mar adiera moehwere. kowachone ni: “Nondiki.” Kuom weehe duto mane Satan okelo, ne otame gi rieko kod teko man kuom wach Nyasaye. Ka Satan dwaro mondo osik koloyo ji. kendo mondo ogur loch mar papa mochuogore kar duong’ mar Nyasaye. to nyaka ogol chunygi oko kuom somo kendo ng'eyo Biblos. Biblos ne biro ting’o Nyasaye malo kendo nyiso dhano kare ma owinjorene: kamano nyaka Satan tern pando puonjne madieri konyonogo piny. .Via eri en rieko ma kanisa mar Rumi nokwanyo. Nogeng’o landruok mar Biblos kuom higni miche mathoth. Ne ogeng’o ji mondo kik som ndiko maler kendo mondo kik gibed kode e utgi. bende jo-Padri kod jodong Kanisa ma onge kama ocluing’ie ema ne loko tiend Biblos kaka morogi giwegi mondo ji oluw wuond margi. Kamano chiegni Piny duto noluongo Papa ni “jaote maduong mar Nyasaye e piny”, kendo jal man gi loch maduong kuom Kanisa gi piny. LM 29.2

Bang’ ka nosegol Biblos ma jafweny keth. jachien ne ochako timo dwarone. Dwond wach mokor nene osehulo ni: “papa enopar ni mondo olok ndalo kod chik.” Daniel 7:25. Loch mar Rumi ne ok oehando dewo timo kamano. Miyo jochilo gimoro ma nobedo kar nyisechegi manono mane gilamo chon, kendo yie nigi kamano mondo gibed jo-Kristo kuom nying kende, ne omiyo lamo gik maket kod lamo rapar mag joma ler mane osetho odonjo mos mos ei kanisa mar Kristo. Achien chik ne owuok matek mane oguro kit lamo gik maket ma loch mar papa ne oketono. Kuom tieko tijno mar piem gi Nyasaye, Kanisa mar Rumi nogolo oko chik Nyasaye mar ariyo makwero lamo gik maket, kendo nopogo chik mar apar e migepe ariyo mondo kar kwan chike duto ochop kare. LM 29.3

Chuny mar weyo kinde ne lamo gik maket. ne omedo yaro yo mar tamo achiel kuom chike Nyasaye. Satan ne otemo mondo olok chik mar ang’wen bende kendo notemo ywayo ji mondo giwe Sabato machon, ndalono mane jehova oguedho kendo owalo maler; kendo nopuonjo ji mondo girit ndalo maduong’ mar jogo mane lamo gik maket. mane gidendo ni “ndalo maduong’ mar wang’chieng’.” Mokwongo, wachni mar loko ndalo ne ok obedo latiio kuom higni miche mokcf bang’ tho Yesu. Jo-Kristo duto ne lito Sabato makare. Ne gimiyo nying Nyasaye duong', bende ne giyie ni chik Nyasaye ok lokre, kamano ne gichungo matek ka giketo teko kuom buche mag Nyasaye. To Jachien notiyo gi rieko magalagala kotiyo kokadho kuom ajent mage kendo ne giwuondo ji mondo otim dwarone. Kane gidwaro miyo jumapil duong’ ma en odiochieng’ mokwongo, ne gikete kaka rapar mar miyo ndalo mar chier mar Kristo duong’. Chieng no ji ne tirno lemo mat dini, to be ne gikete kaka ndalo mar mor; to Sabato makare bende ne pod girito kaka ndalo mowal maler. LM 30.1

Ka pod en jachilo, Konstantin ne ogolo chik mar chunoji duto mondo girit ndalo mokwongo mar juma (jumapil) kaka ndalo moio maduong e pinje duto mobedo e bwo loch mar piny ruodh Rumi. Kane oselokore mi oluongore ni ja-Kristo, ne osiko mana ka oketo teko kuom ndalo mokwongo mar juma. Kendo koro kane oselokore mi obedo ja dini, nomedo teko kuom chik chande, mondo ndalono ma yande orito chon koro oyud duong’ kuom dini manyien mane orwako. To duong’ mane omi ndalo mokwongo mar juma e ndalogo ne pok obedo motegno chutho mane nyalo tamo jo-Kristo mondo kik girit Sabato makare mar Nyasaye. Koro ne Onego gitim wach machielo, ne onego gimi sabato mar miriambo duong’ maromre kod Sabato maler mar Nyasaye. Bang’ higni manok. ka Konstantin nosegolo chik. eka Askofu maduong’ mar Rumi ne oluongo jumapil ni ndalo maler mar Ruoth. Kamano, nios mos, ji nochako paro ni ndalo mokwongo en ndalo maler moromo rniyo duong chutho. Kata kamano. jo-Kristo ne pod rito ndalo mar abiyo ma en Sabato mane Nyasaye oketo mokwongo. LM 30.2

To jawuond maduong’ ne pok otieko tichne, ne oketo chunye ntondo ochok jb-Kristo man e piny duto e bwo loehne, kendo mondo oti tichne mana kuont papa masungore kendo ma dendore kawacho ni en e jalo mobedo kar Kristo. Ka otiyo kod jogo ma jo chilo ma olokore nus, Jachien ne ochopo dwarone kodja padri ma nohero piny. Buche madongo dongo ne igoyo ndalo ka ndalo kendo jotelo duto mag kanise moa e pinje duto ne chokore. E buchego ma chiegni duto mane gichokoree, ne gituro teko mar Sabato madieri ma Nyasaye noketo. to jumapil ema ne gimiyo duong’ moloyo. Kamano, ndalo mar mor nolokore ndalo maler ma ji duto nomiyo duong, ka Sabato mar Biblos to ne giluongo ni Sabato mar jo-yahudi machon, kendo jogo mane rite ne iluongo ni joma okuong’. LM 31.1

Jacha chik koro noseloyo, ka osungore kendo kokwero gimoro amora ma ilarno kendo ma iluongo ni Nyasaye. 2 Jo-Thessahnika 2:4. Nohedhore mar loko chik achielno maler, masiemo ne ji duto Nyasaye ma nginra kendo madieri. E chik mar ang'wen, ema oluongie Nyasaye ni Jachuech Polo gi Piny kendo kanyo ema opogoree godo gi nyiseche rnanono duto. Odiochieng’ mar abiriyo nowal kaka odiochieng yueyo ni dhano mondo obed kaka rapar mar tich mar chuech. Nokete mondo dhano osiki ka paro Nyasaye mangima kaka en mobedo chakruok mar ngima duto, kendo kaka en ema owinjore ka intiyo duong’ kendo lanro. Pile Jachien kedo matek mondo ogol ji kuom winjruok gi Nyasaye, kendo mondo kik gintak chikne gi luor makare. nrano ema onriyo oketo tekone ahinya kuom chikno moluongo Nyasaye ni Jachuech. LM 31.2

Jo protestant koro wacho ni chier mar Kristo chieng’ jumapil nomiyo ndalono obedo sabato mar jo-Kristo. To ei Biblos ngima ok wayud kama wasomoe wachno. Kristo bende, kata Joote bende ne ok omiyo ndalono duong’ kata matin. Rito jumapil kaka ndalo mar yueyo mar jo-Kristo ne ochakore mana kuom wach modhiero mar chayo chik chande mane ochaki chon kata mana e ndalo mag Paulo. Kidira manyien mar jumapil mane ochakore kuom dini mar katholik ne Ruoth Nyasaye oyie godo karang’o? Ere tiend wach niaduong’ manyalo kelo lokruok mar kidira kamano to ei Biblos ok ondikee? LM 31.3

Teko mar dini mar katholik ne ogurore motegno e higa mar mia auchiel. Ne oketo kome mar duong’ e dala maduong’ mar Rumi. kendo ne olando wach ni Askofu maduong’ mar Rumi ema obedo e wi kanisni duto. Loch mar chilo ne ochiwo kinde ne loch mar papa. Thuol ne omiyo ondiek “Tekone gi kom duong’ne kod nyalo maduong’.’’ Fweny 13:2. Kendo hiigni 1,260 mag sand nochakore ma janabi Daniel kod Johana nokoro. Daniel 7:25. Fweny 13:5-7. Koro loch mar kanisa mar Rumi nochako chiko jo-Kristo mondo otim viero kata ginyalo weyo kinda gi vie margi mondo gilu timbe kod kit lento mar kanisa mar Rumi, kata mondo gibed e tuech nvaka chieng’ githo. kata mondo githo tho malit kifuono fuondegi, kata mondo owang’gi gi ntach, kata ng'ado ng’utgi. Weche ma Yesu nokoro chon nochopo kargi “Kata jonyuolu. gi ontineu gi oweteu. gi osiepeu nondhogu; kendo ginimi jomoko kuomu nonegi, kendo ji duto nosin kodu nikech nyinga”. Luka 21:16. 17. Sand mar joma kare nochakore gi gero ntalich moloyo kaka ne giseneno chon kendo piny duto nolokore mana alap mar hveny. Kuom higni miche mathoth, jo kanisa mar kristo nokonyore mana kopondo ne josandne. Janabi wacho niya: “Dhakono to noring e thim kuma ne Nyasaye oikone kar bet mondo omive chiemo kuno ndalo gana achiel gi piero apar ariyo gi piero auchiel.” Fweny 12:6 LM 32.1

Higni mag mudho nochakore mana e ndalogo ma kanisa mar rumi nochako bedoe gi loch. Kaka tekone ne ntedore e kaka mudho bende ne medore. Ne gigolo geno margi kuom Kristo kaka mise ntadieri, mi gichako geno kuom papa ma jaduong’ Rumi. Kar yie kuom wuod Nyasaye kuom warruok mar richo kendo kuom yudo warruok mochwere. to ji ne ng'iyo mana wang’ papa kod jopadri mage mane osemiyo teko. LM 32.2

Ne opuonjgi ni papa e jagach margi kendo ni onge ng’at ma nyalo sudo machiegni gi Nyasaye ma ok okadho ir papa: kendo moloyo ntano to ne giwacho ni; papa enobednegi kar Nyasaye. Kuom mano ne owinjore mondo ji owinje chuth ntaonge ktawa. .logo ma nodagi winjo chikne kata timo dwarone ne nvalo viido chwat malit miwuoro e ringregi kod ehunvgi. Kamano. ne ogol chnnygi oko kuom Nyasaye kendo mondo givie kuom jj ajia mane nyalo riambo kendo timo ketho - Jokwinyo. to moloyo ne giluwo tuodh mudho owuon. mane tiyo kuomgi. Richo ne ogeng ore koriasorc ni en kido maler mowinjore, Ka dhano ochako nyono weche mondiki ei Biblos piny kendo ochako paro ni en ema obedo jalocho, to waneno ka ketho ehik, wuond kod richo makuodo wich ema chako donjo. Nikech ehik kod puonj mag dhano ema ne oting malo kendo ne ojwang’ ehik mast Nyasaye. kethruok maduong’ neobiro e wang’ piny. LM 32.3

Mago e ma ne obedo ndalo mag chandruok ne kanisa mar kristo. .logo mane ochungo makare ne nok ahinya. Kata obedo ni wach Nyasaye ne ok odong’ nono ma onge joneno kamano. to kinde moko ne nenore ni bayo yo makare kod timbe mochido ne dwaro mana imo wach chutho. kendo dini madieri ne poth orumo e wang piny. Wi ji nowil kod injili madieri. to ne gimedo mana timbe moko mamono mag dini. kendo ne gijonyo ji kod chikc mathoth ma onge tiendgi. LM 33.1

Ji ne ipuonjo. ok ni mondo giyie kuom papa mana kaka jagach margi kende. to mondo gigen tijegi giwegi. bende kaka gitio ma nyalo warogi kuom kethsti. Kuom chik mar kanisa. ji ne dhiyo wuoth ka gidhi e pinje mabovo mar limo kuonde ma kanisa mar Rumi ne kwano kaka kwonde maler mag dini. ne gitimo timbe malit mane obedo negi kaka chwat mar pwodhogi kuom kethgi. Ne gilamo gik manobedo rapar mar jonta ler machon. Ne gigero kanisa kod kuonde lento mamoko kendo ne gichiwo mich madongo ne kanisa. Magi duto kod mamoko rnodong . ne gitimo ka giparo ni Nyasaye chalo gi dhano ma milima nyalo make mapiyo nikech weche ntatindo tindo. bende ka utma ne ginyalo kweyo ntiiimbe mana ka gichtwone mich moko kata ka gitimo timbe moko mondo obed negi kaka chwat nikech kethgi ma gitimo. Kata ka ok odewo mago, keth nomedo doko mathoth kata mana e dier jotend kanisa mar rumi. Mbi mare nomedo dhiyo nyime motegno. E giko mar higa mar ntia aboro, jo papa ne ochako wacho ni kata mana e tieng mokwongo mane kanisa ochakoree, jo Bishop ne obedo gi teko mar chuny ma chalo gi mano ma koro no giwuondore m sin godo. Mondo omi gigur wachni motegno, yoie moko ne nyaka ti godo mondo omiye nyismok gi teko; kendo wuon miriambo ne oseiko mano machiegni. Ndiko moko machon ne ochuog gi jodongo, buche moko mane pok owinji ne ofweny, mane guro loch mokwako piny mar papa chakre ndalo machon, kendo kanisa mane osekwedo adiera ne orwako wechegi. LM 33.2

Joma kare manok ma jogedo e wi misc madieri ne odhier nono ka yugi mai puonj mag miriambo ogeng'o kendo odino tichgi. Mana kaka jogedo mag ohinga mar Jerusalem e ndalo mag Nehemia, jomoko ne oikore mar wacho niya; “Teko mar joting’ onyosore, kendo ngohora ng’eny. emomiyo ok wanyal gero ohinga ‘. Ka giol nikech lweny mosiko mikedoe gi sand, mibadhi kod timbe mamono kanyakla kod rageng moko duto ma jachien ne nyalo loso mondo ogeng’ godo donginokgi, jomoko mane osebedo jogedo mag adiera ne chunygi otho; to koro mondo ne gibed gi kwe kod aiita maber ne mwandugi kod ngimagi, ne gilor ma giwuok kuom mise madieri. Jomoko to piemmok mar jo wasikgi ne ok odwoko chunygi piny, kendo ne giwacho gi chir niya: “Kik uluorgi, paruru Jehova en mobedo maduong'”. Nehemiah 4:14. I0. Kendo ne gidhiyo nyime gi tich ka ng’ato ka ng'ato osoyo liganglane e bathe. LM 34.1

Chuny mar monruok kod piemruok gi adiera machalo kamano ema osebedo ka pong’o jo wasik adiera kuom tienge duto. kendo ritruok ma kamano kod ngirruok ma kamano osebed ka idwaro kuom jotichne. Weche mane Kristo owacho ne jopuonjre mokwongo tiyo kuom jolupne nyaka giko mar ndalo. To gima awachonu, awacho ne ji duto ni: “Nen uru. LM 34.2

Mudho ne chal ka gima ne medo bedo mandiwa. Lamo kido ne koro omedore monwo p te. Misoma ne twang o e nyim kido mopa, kendo ne ltimo negi lemo. Timbe motop kendo mang’ue ema ne oyudo loch. Pachgi ne timbe juok opong’o chutho. ma poro wach koro ne onge tiende. Ka jodolo kod jokwath giwegi ema nohero moche, gi dwanyruok kod mibadhi. ne en gima yot ni jogo mane oketo pachgi kuomgi mondo gichiki, ne biro ling'ore ei tarruok kod mahundu. LM 34.3

Okang’ machielo ei wuondruok mar kanisa mar Rumi, ne en ni: ka nogik hiea mar gana achiel gi piero apar achiel. papa Gregori mar abirio, ne owacho ni; Kanisa mar Rumi ogik kare chutho. Achiel kuom gik ma nowacho ne en ni: ‘'kanisa ne pok otimo both rnoro, bende ok enotim both moro, kaluwore kod ndiko.” To mak mana ni ne onge wes moro mane ojiwo godo gino ma nowacho. Jachilo ma jasungano ne ochako owacho ni: “An kod teko mar lonyo ruodhi e telo.” mi nowacho ni. onge bura mong'ado mane inyalo dwok chien gi ng’ato ang’ata. to ni en e ma en gi teko mar dwoko chien bura ma jomoko ong’ado. LM 35.1

Ranyisi makende mar loch mar athirotach mar okil kamaloka ni cri mane owacho ni en ok onyal tho, ne oyangore kuom gima ne otimo ne ruodh joGerman. Henry mar angwen. Kuom wuondruok ni ok odew teko mar papa, jatelo ni eri ne owach ni koro ogol e loch mar kom duong . Mondo omi otim winjruok e kinde gi Rumi. Henry ne omuodo piny, e chuny chwiri mondo omi odhi obolre e nyim papa. Ka ne ochopo e ot kama papa ne odakie, ne osiemne kamoro kar kende maonge chukdar mage mane rite mi otere e laru maoko. Kendo kanyo e chuny ng’ich ma dhi mar chwiri ka onge gima oumo godo wiye, gi tiende be nono, gi lewni mochido, ne orito mondo papa oyiene odonj kama entie nyaka ne otieko ndalo adek kotweyo chiemo kendo ne ohulo richone, eka ne papa oyie weyone richone. I o kata kamano e sano, ne pod nyaka orit gima papa ne biro nyise ka pok odok e tichne mar bedo kaka moth. Kendo Gregori ka ni kod ilo nikech loch, ne osungore ni ne en tichne mar duoko sunga mag ruodhi piny. To mano pogruok maduong manade man e kind sunga mapek mar jatelo ma mbwakni ni kod niuolo gi dembruok mar Kristo mane owuoyo kuome en owuon kaka ng’at mochung e dhoot kendo dwong’o mondo odonji kokelo weyo richo kod kwe. bende mane opuonjo jopuonjrene ni: “Ng’a niadwaro bedo jatelo kuomu nobed misumba . LM 35.2

Kuom higni momedore. keth nomedo doko mathoth mana nikech puonj mug miriambo ma noa e kanisa mar Rumi. Kata mana e ndalo ma loch kanisa mar Rumi ne pok ogurore, ji nochako yie kod puonj mag miriambo kendo jorieko ma ok kare nochako yuayo kata mana kanisa bende kod puonjgi. Ji mang’eny mane wacho kaka giselokore ne pod otwere kuom puonj mag libambagi ma jochilo. kendo ne gimedo puonjore kendgi giwegi ka gilandogi bende ne ji mamoko mondo e yorno giywa jogo mane lamo gik ma nono. Kamano dini mar Kristo noduwore kod puonj madongo mag miriambo. Puonj achiel maduong’ kuomgi ne en puonj kuom kit jomotho: ni, kata ka ng’ato otho to pod en gi teko mar winjo kod wuoyo, ka giwacho ni dhano nigi ngirna mochwere. Puonj machalo kamano ema nomiyo kanisa mar Rumi oketo chik mondo ji olam joma ler manotho chon kendo mondo girni Mariam ma min Yesu duong’. Puonjno bende ema ne giehuogoe puonj ma miriambo mawacho ni jogo ma odagi lokore ginisik ka giwang’ gi mach mak tho, kendo mano en puonj ma norwaki chon kuom puonj mag dini mar kanisa mar Rumi. LM 35.3

Koro yo noyawore chutho mar kelo puonj machielo kendo mar jopiny, ma kanisa mar Rumi luongo ni, “Pugratory” tiende ni kar puodho ji kuom richogi mondo gidonj e polo. Ne gitiyo kod puonjno mondo gibwog godo oganda mar jopoya kod jogo-ma yie kod puonj manono. Puonjno ero ema wacho ni nitiere kar wang’o ji, kama jogo ma ok owinjore ng’ad negi chwat mochwere bedoe ka giyudo chwat kuom kethgi kuom ndalo moketi. kendo ka gisea kanyo ka gisepwodhore to giyudo thuolo mar donjo e Polo. LM 36.1

To pod nitiere puonj machielo mar miriambo mane onego ochungi, mane nyalo miyo kanisa mar Rumi yudo ohala nikech luoro kod keth mag jolupne, mit ne oduog puonj moro mar “Induljensia” ma tiende ni yudo singaiok kuom warruok mar richo mana nikech gimoro mitimo kata chudo moro. Werruok e richo chutho manotim chon, motim koroni, kod mano ma enotim e ndalo ma biro, kendo gonyruok kuom chwat kod malit duto ma ng’ato owinjore oyudi nikech kethne, mago gik mane osingi ni jogo duto ma noyie riwore e lwenj papa mar lando pinyruodhe kod kedo gi wasike, kata tieko chuth jogo ma hedhore mar kwero lochne e yor weche mag dini. Ne gipuonjo ji bende ni chulo rnich ne kanisa ne nyalo miyo iweyo negi richogi giwegi, kendo kelo puonjmok ni osiepegi manotho pod ni e mach. Gi yore machalo kamano, Rumi nopong’o sanduge mag kano pesa kendo kamano nonyalo mana siko korito joge madongo e yor duong’ miwuoro, kod dhethruok, gi mamoko mang’eny kendo umo timbe mag richo ma jogo ne tirno ka giwuondore ni gin joote mag jal mane onge kata mana gi kama doketie wiye. LM 36.2

Tim mar sap Ruoth kaka ochiki e Bibios, ne giloko obedo tim miluongo ni misa ma dwa chalore kod lamo gima ket. E yor mini kod timo weche ma onge gi tiendgi, jo padri mag kanisa mar Rumi noriasore ni ginyalo loko mkate kod divai mondo obed ringre kod remb Yesu hie. Kuom timbe manono ma kamago machalre kod yanyo Nyasaye, ne gihedhore ka giwacho ni gin kod teko mar. “Chweyo jachwech tnargi” Ne gichuno jo-Kristo duto mondo ovie kod puonjno mane chalre chuth kod yanyo nying Nyasaye. Jogo mane odagi vie kod puonjno, ne iwang’o e mach. LM 37.1

Achiel kuom injini ma bwogo ji mane papa oloso e higa mar gana achiel kod piero apar ochiko, ne en mano miluongo ni: “ Inquisition” Ruodh mudho ne otiyo gi jotelo mag ang’ech mag papa. Ei buchegi maling’ling , jachien kod malaikane ne jochwo kom, to eka e diergi kanyo malaika mar Nyasaye ma ok ne ne ochung’ie ka ondiko piny gigo makelo luoro mane giwacho e inquisition no. Ka ondiko sigana mar timbe malich miwuoro ma ok Onego kata mana wang’ dhano one. Bablon maduong’ ne omer gi remb joma ler. Ringre ji tara ma noliero ka onego nikech wach Nyasaye. ywak mondo ochul kuor ne loch mong’anjono ero. LM 37.2

Loch mar papa ema nobedo gima piny duto oluoro. Ruodhi kod joloch ne kulore nyaka e lowo ne gima papa owacho. Giko mar ji. bed ni en kuom kinde matin, kata ma nyaka chieng’ ne chal ka gima papa ema ne oting’o. Kuom higni miche mathoth, puonj mag Rumi ne orwaki mabor kendo sidangk lisweche mage ne itimo gi luor ma malo ahinya. Bende nyasi mage ne itimo gi ji duto. Jotende ne omi luor kendo ne ipidho gi chiwruok ma muol. Rumi ne pok ogik e loch ma malo machalo kamano, gi ber kod teko nyaka nene. LM 37.3

Odiochieng’ Rumi, ne obedo kaka chuny otieno ne piny. To weche mag Biblos ne poth olal chutho. ok ne ji ajia kende, to kata mana jo-padri bende ne ok ong’eyo wechene. Mana kaka jo-Farisai machon notimo, jotelo madongo mag kanisa mar Rumi nodagi rwako lev mar wach makare, nikech ne ofwenyo kcthgi. To kane gisedagi chik Nyasaye. mobedo rapor mar dimbmok. ne gichako ronyo ji gi teko mokalo tong', kendo ne gidonjo e tim richo ma onge gima geng’o gi. Andhoga, gombo mwandu kod terruok ne omedore ahinya, wang’teko nomedore ahinya, kendo ka ng’ato ne nvalo timo keth moro mane nyalo miyo oyud mwandu kata duong’ moro, to ne ok odew kata ne en tim marach manade. Papa moko notimo keth moko ma kwodo wieh, ma ne miyo jodong piny neno ni owinjore mondo ogolgi e telo, ka giwacho ni gin jotelo mogak ma ok owinjore miyo duong’ ma gintiereno. Weche mag puonjruok, tije mag lony. kod dongruok mar piny, ok noyudo medruok kuom higni mathoth ahinya. Dok chien maduong’ nobedoe kuom rieko mar puonjruok kod mar chuny e pinje duto mag jo-Kristo. LM 38.1

E okang’ mane piny obedoe ndalo mag loch Rumi, ne onyiso chopo kare malich kendo makende ahinya mar weche mag janabi Hoseah; “Ogandana otho nikech poya, nikech gisedagi ng’eyo ruok. an bende anadaggi”: - nikech wiyi osewil kod chik mar Nysachi, an bende wiya nowil kod nyithindi. Nikech adiera kata miwafu, kata ng’eyo Nyasaye onge chutho e piny. Girnoro onge. to mana kuong’ruok, andhoga. gi nek, gi kuo gi terruok, gimuomore kendo remo enta chwer achwera. Hoseah 4:1-3.6. Mago e dwoko mane obedoe nikech wito wach Nyasaye LM 38.2