Mbaara Nene

MŨRANGO WA KANA - ŨRĨA LUTHER AREHIRE MATHQNDEKA MANENE

*****

GATAGATĨ-INĨ ka arĩa metitwo gũtongoria kanitha kuuma nduma-inĩ ya morutani ma ‘Papa’ nĩguo matonyo utheri-inĩ wa wĩtĩkio wa ma, ũrĩa wa mbere mũno aarĩ Martin Luther. Wĩ kĩo mũno, woyoyagwo nĩ wendi na kũhĩahĩa, na werutĩte, ũtetigagĩra kĩndũ o tiga Ngai etigagĩra, ũtetĩkagĩra gĩtina kĩa wĩtĩkio wa ndini o yothe o tiga gĩtina kĩa Maandĩko Matheru, Luther aarĩ mũndũ wagĩrĩire matukũ make; Ngai nĩamũhũthĩrire na kũnina wĩra mũnene mũno wa mathondeka ma Kanitha na kũrehe ũtheri thĩinĩ wa thĩ. MN 34.1

Mũthenya ũmwe hĩndĩ ĩrĩa aroraga mabuku thĩinĩ wa nyũmba ya gũthomera ya thukuru nene (University), Luther nĩonire Biblia ya rũthiomi rũa Kĩratini. Nginyagia hĩndĩ ĩyo nĩaiguite icigo cia Ũhoro ũrĩa mwega na marũa ma atũmwo igĩthomwo mbere ya mahoya ma mũingĩ, na eciiragia atĩ icio nocio ciarĩ Ũhoro wa Ngai wĩ wothe. Rĩu hĩndi ya mbere biũ, nĩeroreire Ibuku rĩu rĩa Ngai rĩothe. Atukanĩtie kĩmako na kũgega nĩaguũririe marũa mamũre na matheru; hamwe na kũhehaheha na ihenya na gũtutha kwa ngoro nĩethomeire we mwene ciugo cia muoyo, agĩtithagiatithagia kwĩũria, “ĩ korũo Ngai ahe Ibuku ta rirĩ niĩ mwene!” Araika a matu-inĩ maarĩ o hakuhĩ nake, na mĩrũri ya ũtheri kuuma Gĩtĩ-inĩ kĩa Ngai kũmũguũrĩria igĩĩna cia Ũhoro ũrĩa wa ma acimenye. Nĩatũire etigĩrĩte kũhĩtĩria Ngai, no rĩu nĩahutirio ngoro mũno akĩmenya mĩikarĩre yake ya mehia ũndũ atarĩ amenya kuuina hindĩ ya tene. Merirĩria ma wendo mũnene kũhonokio kuuma kũrĩ mehia na kũgĩa na thayũ na Ngai nĩmatũmere atonye nyũmba ya athingu na kwĩruta we mwene aikarage mĩikarĩre ya acĩo athingu “monks” (arĩa mathengagĩra maũndũ ma thĩ, nĩguo mehinge nĩ. ũndũ wa ũhoro wa ndini). MN 34.2

Kahinda o gothe karĩa kangĩahotire kuoneka kuuma wĩra-inĩ wake wa mũthenya o mũthenya, nĩagatũmĩrire na kwĩruta, agĩĩtunyaga toro, na kwĩima tũhinda tũrĩa tũtũmagĩrũo hĩndĩ ya kũria irio na ũhoreri. Na makĩria ma kĩndĩ o nakĩ akenagĩra Kiugo kĩa Ngai. Nĩakorete Ibuku rĩa Ngai rĩohanĩtio na nyororo rũthingo-inĩ rũa nyũmba ĩyo, na nĩageragia gwĩcokereria nayo o hĩndĩ o hĩndĩ. MN 35.1

Luther nĩaigĩrĩirũo moko atuĩke mũgathithi, na nĩetirũo kuuma ;nyũmba ĩyo ya athingu “monks” agatuĩke mũrutani thĩinĩ wa Thukuru Nene ya Wettenberg (University) , Haha nĩho aambĩrĩirie kwĩruta Maandĩko Matheru na thiomi iria cia kĩambĩrĩria Maandĩko-inĩ macio. Nĩaambĩrĩirie gũteretera andũ igũrũ rĩa Ibuku rĩa Ngai; na Ibuku rĩa Thaburi, na Ũhoro ũrĩa mwega, na marũa ma Atũmwo ikĩguũrĩrio na igĩtaarĩrio mũingĩ ũrĩa wathikagĩrĩria ũkenete mũno, Aarĩ njamba ĩ, hinya thĩinĩ wa Maandĩko Matheru, naguo Wega wa Ngai ũgĩikara igũrũ rĩake. Ũtaũki wa ũũgĩ na ũinenyi wake ũkĩgucĩrĩria athjkĩrĩria ake mũno, umũkania wa ũmepyi wake na ũhoti ũrĩa ahunjagia naguo Ũhoro wa ma nĩ wamamenyithirie o ũũ wega, naguo hinya wa kwaria gwake ũkĩhutia ngoro ciao. MN 35.2