IALAM IA KI KHUN
LYNNONG 58—KA JINGHIKAI NA KA BYNTA KA JINGIM KABA TREI KAM
Balei U Blei U la Buhbeit Ia Ka Jingtrei Na Ka Bynta U Adam Bad Ka Im. — U Trai U la thaw ia U Adam bad Ka Im bad U la buh ia ki ha ka Kper Eden ban sumar bad pynitynnad ia ka na ka bynta jong U hi. Ka la dei na ka bynta ka jingkmen-jingsuk jong ki ba kin don ka jingtrei-kam, lymda kumta u Trai Un ym da la buhbeit ia ki ka kam ba kin trei. — Manuscript 24b,1894. IIKK 338.1
Mynba la don ka jingiasylla-syllok jingmut bad U Kpa shuwa ban long ka pyrthei, la thmu beit ba U Trai U Blei U dei ban thung ka kper na ka bynta U Adam bad Ka Im ha Eden bad ban ai ka kam ha ki ba kin sumar ia ki dieng-soh bad ban pynbeit itynnad ia ki dieng-ki jhur jyrngam. Ka jingtrei balarkam ka la dei ban long ka jingkyrshan-jingiada jong ki, bad la dei ban pynneh-pynsah ia ka lyngba ki pateng bynriew baroh shaduh kaba kut jong ka jingiathuhkhana jong ka pyrthei. — Signs of the Times, August 13, 1896. IIKK 338.2
Ka Nuksa Jong U Jisu Kum U Nongtrei Bajanai. — Ha ka jingim jong U ha ka pyrthei, U Khrist U la long . . . Uba kohnguh bad kloi ban iarap ha ïing. U la nang ia ka kam misteri bad U la trei da la ki kti ha ka sem trei kam misteri ha Nasareth. . . . Ka Baibl ka ong shaphang U Jisu, “Te uta u khynnah u la nangsan, u la nangkhraw bor ruh ha ka mynsiem, bad la pyndap ia u da ka jingstad: bad ka jingaiei U Blei ka la don ha u.” Katba U la trei ha ka jinglong khynnah bad ha ka jinglong samla, ia ka jingmut bad ka met la pynsan. Um shym la pyndonkam ia ki bor met jong U da kaba leh thurmur, hynrei U la trei ha kata ka rukom katban pynneh ia ki ha ka jingkoit-jingkhiah, khnang ba Un lah ban leh ia ka kam babha tam ha kawei-pa-kawei ka laiñ jingtrei-kam. Um shym la mon ban duna ha kano-kano ka kam, wat ha ka jingpyndonkam ia ki tiar trei-kam. U la long Uba janai ha ka jinglong. — Fundamentals of Christian Education, sla 417, 418. IIKK 338.3
Kawei-pa-kawei ka tiar ba U la shna ka la long kaba la shna paka katta-katta, ki bynta bapher ki biang bad iadait bha thik, baroh kawei ka tiar ka la lah ban biang bha ia ka jingbishar —jingtynjuh babniah. — Evangelism, sla 378. IIKK 339.1
U La Trei Shitom Man Ka Sngi Da Ki Kti Baiai-shah. — U Jisu U la pynlong ia ki lad jingim bapoh jong ka kynja bynriew kiba kyntang da ka nuksa jong U. . . . Ka jingim jong U ka la long ka jingtrei shitom baminot thop. Ma U, U Syiem jong ka bneng, U la iaid ha ki surok, Uba kup bad phong ki jaiñ-ki sopti jong u riew-paidbah, u nongtrei shitom. U la iaid shaneng-sharum ki lynti bathiep-bariat ha ki lum, U da leit sha bad wan na ka jingtrei barit-bapoh jong U. Ia ki angel ym shym la phah ban rah-ban rong ia U ha ki thapniang jong ki sha kliar u thiep ba khohruh-khohram jong ka lynti iaid, lane ban ai ia ka jingkhlaiñ-bor jong ki ha U haba U trei ia ka kam bapoh-bashitom jong U. Pynban haba U la leit ban iashim bynta ha kaba kyrshan ia ka long-ïing da ka jingtrei shitom baman ka sngi jong U, U la don ia kajuh ka bor kum haba U la leh kambah, ban bsa ia ki sanhajar ngut ki briew kiba thngan harud ka Duriaw Galilaia. IIKK 339.2
Hynrei Um shym la pyndonkam ia ka bor bakynja-blei jong U ban pynduna ia ka jingkhia ka jingkit jong U lane ban pynsting ia ka jingtrei shitom jong U. U la shim halor jong U hi ia ka dur ka jinglong briew lem bad baroh ki jingeh-jingshitom kiba bud ia ka, bad Um shym la kiar noh na ki jingtynjuh bashitom tam jong ka. U la shong-la sah ha ka ïing u nongbylla-sngi, U la kup-la phong da ki jaiñ-khaiñ batad, U la iadon lang bad ki riew-paidbah, ki riew-madan, U la trei shitom man ka sngi da ki kti baiaishah. Ka nuksa jong U ka pyni ha ngi ba ka dei ka kamram jong u briew ban long uba smat-uba sting, bad ba ka jingtrei ka long kaba donburom. — Health Reformer, October, 1876. IIKK 339.3
Ha ka por bajlan ba U Jisu U la shong-la sah ha Nasareth, ym shym la burom lane la tip-la ithuh ia U, U la hikai ia ki briew kumno ban im hajan U Blei, da kaba pyndep ruh ia ki kamram barit-bapoh jong ka jingim briew. Ka la long ka jingmaïan sha ki angel ba U Khrist, U Syiem jong ka bneng, U la dei ban hiar-pynrit, ym tang ban shim ha U hi ia ka jinglong briew, hynrei ban kit ia ki jingkit bakhia tam jong ka bad ia ki kam bapynpoh burom tam jong ka ruh. Ia kane U la leh khnang ban kylla long kum uwei na ngi hi, khnang ba Un tip ia ka jingtrei shitom, ki jingsngewsih, bad ia ka jingthait-jinglwait jong ki khun ki briew. — Health Reformer, October, 1876. IIKK 339.4
Ka Jingangnud Kaba La Pynkhie-im Na Ka Bynta Ki Jingpyndep Bamyntoi. — Ha ki khynnah bad ki samla ia ka jingangnud dei ban pynkhie-im ban shim ia ka jingtrei-kam jong ki ha kaba leh ia kaei-kaei kaban long kaba myntoi ia ki hi bad kaba iarap ia kiwei pat. Ka jingtrei-kam kaba pynsan ia ka jingmut bad ka jinglong, kaba hikai ia ki kti ban long kiba larkam, kaba hikai ia ki samla ba kin kit ia la ka bynta jong ka jingkit ka jingim briew, ka long kata kaba ai ia ka jingkhlaiñ ha ka met bad kaba pynkhie-im ia kawei-pa-kawei ka bor-ka jinglah. Bad don ka bainong ha ka jingtrei minot babha-bahok, ha kaba pynsan-pynheh ia ka jingmlien jong kaba im ban leh bha. — Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 147. IIKK 340.1
Ia ki samla dei ban hikai ba ka jingim ka mut ka jingtrei-kam bashitrhem, ka jingkitkhlieh, ka jingkit-khia ban sumar. Ki donkamk ia ka jinghikai pyntbit kaban pynlong ia ki kiba trei-kam bha — ki briew shynrang bad kynthei kiba lah ban trei ha ki jingdonkam ba-hak-dak. Ia ki donkam ban hikai ba ka jingsneng-pynbeit jong ka jingtrei baryntih, ba la pynbeit bha ka long kaba donkam eh, ym tang kum ka jingiada pyrshah ia ki jingkyrduh jong ka jingim, hynrei kum ka jingiarap sha ka jingroi-ka jingsan ha baroh ki liang. — Education, sla 215. IIKK 340.2
Ka Jingtrei Da Ka Bor Met Kam Long Kaba Pynpoh. — Ka dei ka jingbakla ha kiba bun paid ba ki ñiew ia ka jingtrei-kam kum kaba pynpoh burom; namar-kata ki samla ki thrang ban pynnang-pynstad ia lade ban long ki nonghikai, ki nongtrei ophis, ki nongkhaii, ki riewsaid-aiñ, bad ba kin ioh ia kano-kano ka kam-ka kyrdan kabym dawa ia ka jingtrei da ka bor met. Ki samla kynthei ki ñiew ia ka jingtrei ïing kum kaba rit-kaba poh. Bad wat la ka jingtrei da ka bor met ka dawa ban pyndep ia ka jingtrei kam ïing, lada kam da shitom eh, la ñiew ia ka kum kaba tei ia ka jingkoit-jingkhiah, pynban ki wad ia ka jingnang-jingstad kaban pynbit ia ki ban long ki nonghikai lane ki nongtrei ophis, lane ki nang ia ka kam kaban iaipynsah ia ki hapoh ïing, ban trei da kaba shu shong hajuh. — Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 291. IIKK 340.3
Ka pyrthei ka dap da ki samla shynrang bad kynthei kiba kren sarong halor ka jingbymnang jong ki ban trei ia kano-kano ka jaid jingtrei balarkam; bad ki long, lajan khlem jingkylla, kiba per jingmut, kiba lehmeng, kiba ieit eh ia ka jingpynpaw-rong, kibym kmen, kibym sngewhun, bad bunsien kibym adkar bad kiba khlem bud ia ki rul-ki aiñtynrai. Kiba kum kita ki briew ki long ka dak-ïong ha ka imlang-sahlang bad ka jingpynjah burom ia ki kmie-ki kpa jong ki. — The Health Reformer, December, 1877. IIKK 341.1
Ym dei ia uno-uno na ngi ba un sngew lehraiñ ia ka jingtrei-kam, la ka imat long kaba rit bad kaba poh katno-katno ruh. Ka jingtrei shitom ka long kaba donburom. Baroh kiba trei shitom da ka jabieng ne da ki kti ki long ki briew shynrang bad kynthei kiba trei-kam. Bad baroh ki leh ia ka kamram jong ki bad ki ñiewburom ia ka niam jong ki kumjuh katba ki sait-jaiñ lane ki khlieng ia ki khiew-ki pliang kumba ki leh ha kaba leit sha ka jingiaseng. Katba ki kti ki trei ia ka kam barit eh, ia ka jingmut lah ban kyntiew bad pynlong kaba donburom da ki jingpyrkhat bakhuid bad basngur. — Testimonies, Vol. 4, sla 590. IIKK 341.2
Ki Samla Ki Dei Ban Long Ki Kynrad, Ym Dei Ki Mraw. — Ia ki samla dei ban ialam ba kin iohi ia ka jinglong donburom jong ka jingtrei da ka bor met. — Education, sla 214. IIKK 341.3
Kawei ka daw bakhraw balei la ñiewpoh ia ka jingtrei kaba da ka met ka long ka jingthurmur, ka rukom bakhlem da pyrkhat bha ha kaba bunsien la trei ia ka. La trei ia ka tang namar ba hap trei, ym dei na ka jingjied hi. U nongtrei um shym buh ia la ka dohnud, ka mynsiem ha ka, te um pynneh ia ka jingñiew-burom ia lade lymne um ioh ia ka jingñiewburom na kiwei pat. Ka jinghikai bha ka dei ban pynbeit ia kane ka jingbakla. Dei ban pynsan ia ki jingmlien jong ka jingtrei bniah bad ka jingbeit bha. Ki nongtrei ki dei ban nang ia ka rukom trei kaba beit-baryntih; ki dei ban nang ban ym pynsyrwa ia ka por bad ban pyndonkam bha ia kawei-pa-kawei ka lad ban trei. Ym dei tang ban shu hikai ia ki ia ki rukom trei babha tam, hynrei dei ban pyrsad mynsiem ia ki da ka jingangnud ban kham pynbha khlem da pud. To ai ba kan long ka jingthmu jong ki ban pynlong ia ka jingtrei-kam jong ki kaba jan sha ka jingjanai katba ka jabieng bad ki kti briew ki lah ban pynlong ia ka. IIKK 341.4
Kaba kum kata ka jinghikai kan pynlong ia ki samla ki kynrad bad ym ki mraw jong ka jingtrei-kam. Kan pynsting ia ka jingkit bakhia jong u nongtrei shitom bad kan pynlong kaba donburom wat ia ka jingtrei-kam kaba rit-kaba poh tam. Uta uba ñiew ia ka kam tang kum kata ka kamram kaba pynlwait bad pynbtai bad ki trei ia ka da ka jingbym salia bad ka jingbymnang bha, kibym ialeh minot ban kham pynbha, kin shem ba ka long da shisha ka jingkit bakhia. Hynrei kito kiba tip bad sngewthuh ia ka saians ha ka kam kaba rit tam kin iohi ha ka ia ka jingdonburom bad ka jingitynnad bad kin sngewbha eh ha kaba pyndep ia ka da ka jingiaineh bad ka jingtbit bha. — Najuh, sla 222. IIKK 342.1
Ka Spah Kam Dei Ka Daw Ban Lait Na Ka Jingpyntbit Ban Trei. — Ha kiba bun ki jingiashem ki kmie-ki kpa kiba riewspah kim sngew ia ka jingdonkam jong kaba ai sha ki khun jong ki ka jingnang-jingstad ha ki kam-ki jingtrei jong ka jingim kumba donkam jinghikai ha ki sobjek saians. Kim shym iohi ia ka jingdonkam, na ka bynta ka jingbha jong ki jingmut bad ki jinglong bakynja mynsiem ki khun jong ki, bad na ka bynta ka jinglalrkam balawei jong ki, ban ai ha ki ka jingsngewthuh bapaka ia ka jingtrei bamyntoi. Ia kane deihok ban ai sha ki khun jong ki, ba, lada jia ba wanhap ka jingiashem basniew, kin lah ban ïeng ha la ki kjat ha ka jinglaitluid badon burom, da kaba nang bha ban pyndonkam ia la ki kti. Lada ki don ka bor-ka jingkhlaiñ ka met, kim lah ban long kiba duk, wat la kim don ka pisa-tyngka ruh. IIKK 342.2
Shibun kiba ha ka jinglong samla ki la long kiba riewspah kiba la duh noh pat ia ka spah jong ki, bad la ieh ia ki ban sah bad ki kmie-ki kpa, bad ki hynmen-ki para shynrang ne IIKK 342.3
Kynthei, ban hap shaniah ha ki na ka bynta ka jingkyrshan ia ka jingim. Te katno ka long kaba donkam ba ia uwei-pa-uwei u samla yn pynnang-pynstad ban trei kam, khnang ba kin long kiba la pynkhreh na ka bynta kano-kano ka jingjia basniew kaba hak-dak! Ka spah da shisha ka long ka jingtim haba ki nongdon ia ka ki shah ba kan ïeng-khanglad ia ki khun shynrang bad ki khun kynthei jong ki ban ioh ia ka jingnang-jingtip ban trei ia ka jingtrei kaba myntoi, ba kin long kiba la pyntbit bha na ka bynta ka jingim kaba trei kam shisha. — Testimonies, Vol. 3, sla 150. IIKK 342.4
Ki Khun Ki Dei Ban Iashim Bynta Ha Ki Kamram Jong ka Ïing. — Ka kmie ba iaineh kan ym long, kam lah ban long, kaba iabeh sha ka riam-ka beit, lane kan ym long ka mraw sha ka kam ïing, sha ka jingpynhun ia ki jingkwah jong ki khun jong ka bad ban pyllait war ia ki na ka jingtrei-kam. Kan hikai ia ki ban iashim bynta ha ki kam ïing jong ka, khnang ba kin don ia ka jingtip bha ia ka jingim kaba trei kam. Lada ki khun ki iashim bynta ha ka jingtrei jong ka kmie jong ki, kin nang ban ñiewkor ia ka jingtrei balarkam kum kaba donkam ia ka jingsuk-jingkmen, kum kaba donburom bad ym dei kaba pynpoh. Hynrei lada ka kmie ka hikai ia ki khun kynthei jong ka ban long kiba jaipdeh, katba ka kit ia ki jingkit bakhia jong ka jingim ha ïing, ka hikai keiñ ia ki ban ñiewpoh ia ka kum ka nongtrei-ïing jong ki, kaba dei ban shakri ia ki bad ban leh ia kiei-kiei kiba ma ki ki la dei ban leh. Ka kmie ka dei barabor ban iaibat ia ka burom jong ka. — Pacific Health Journal, June, 1890. IIKK 343.1
Katto-katne ki kmie ki leh bakla ha kaba pyllait war ia ki khun kynthei jong ki na ka jingtrei bakhia bad bashitom. Da kaba leh kumta ki pynshlur ia ki ha ka jingjaipdeh-jingalhia. Ka jingai-daw ba kine ki kmie teng-teng ki ai ka long, “Ki khun kynthei jong nga kim long kiba khlaiñ.” Hynrei ki shim ia ka rukom leh bathikna kaban pynlong ia ki kiba tlot bad kibym tbit. Ka jingtrei kaba la pynbeit ryntih bha ka long kata hi kaba ki donkam ba yn pynlong ia ki kiba khlaiñ, kiba don ka bor, kiba kmen, kiba sngewbha, bad kiba shlur ban iashem ia ki jingeh-jingsaja bapher kiba pynsuh-sat ia kane ka jingim. — Signs of the Times, August 19, 1875. IIKK 343.2
To Buh-beit Ia Ki Kam Balarkam Sha Ki Khun. Ka jingbym-suidñiew jong ki kmie-ki kpa ha kaba lyndet ban ai jingtrei-kam sha ki khun jong ki ka la pynmih shibun ka jingsniew bym lah batai, ka da pynma ia ki jingim jong kiba bun ki samla bad kaba sngewsih ka long ba ia ka jinglarkam jong ki la pyndkoh jur eh. IIKK 343.3
U Blei U thrang ia baroh ar, ki kmie-ki kpa bad ki nonghikai ban hikai pyntbit ia ki khun ha ki kamram batrei-kam jong ka jingim kaba man ka sngi. To pynshlur ban trei minot. Ki khynnah kynthei — bad wat ki shynrang kibym don ka kam ban trei shabar — ki dei ban nang kumno ban iarap ia ka kmie. Naduh ka jinglong khynnah ia ki shynrang bad ki kynthei dei ban hikai ban kit ia ki jingkit kiba kham khia bad kiba nang kham khia shuh-shuh, da kaba tip bha ban iarap ha ka jingtrei jong ka long-ïing. Ko ki kmie, da kaba iaishah pyni ha ki khun jong phi kumno kin pyndonkam ia ki kti jong ki. To ai kin sngewthuh ba ia ki kti jong ki dei ban pyndonkam tbit bha kumjuh kumba phi pyndonkam ia ki jong phi ha kaba trei ia ka kam ïing. — Review and Herald, September 8, l904. IIKK 344.1
Uwei-pa-uwei u khun ha ka long-ïing u dei ban don ka bynta jong ka kam ïing ba un kit bad dei ban hikai ia u ban trei ia ka kamram jong u da kaba iaineh bad kaba kmen. Lada ia ka kam la pynbynta ha kane ka rukom, bad ki khun ki san kiba la mlien ban kit ia ki jingkitkhlieh kiba dei-biang, yn ym don I dkhot jong ka long-ïing ia iba yn hap pynkhia palat eh, te kaei-kaei baroh kan iaid ha ka rukom kaba sngewtynnad bad kaba beit bha hapoh ka ïing. Ia ka jingpyniaid kam badei-biang yn iaibat, naba uwei-pa-uwei un tip bha, bad un sngewtynnad eh, ha ki kam jong ka ïing. — Signs of the Times, August 23, 1877. IIKK 344.2
Kaba Shet Jingbam Bad Kaba Suhjaiñ, Ki Jinghikai Badonkam. — Ki kmie ki dei ban ialam ia ki khun kynthei jong ki ryngkat bad ki sha kamra shet bad ai ha ki ka jinghikai babniah ha kaba shet jingbam. Ki dei ban hikai bha ia ki ha ka kam suhjaiñ. Ki dei ban hikai ia ki kumno ban ot tyngkai bha ia ki jaiñ bad buh lang ia ki ha ka jaka bakhuid-baryntih. Katto-katne ki kmie, ban ia kaba shim ia kane ka jingshitom ban hikai da kaba iaishah ia ki khun kynthei jong ki kibym ju mlien, ki kham mon ba kin leh hi ia baroh kata ka kam. Hynrei ha kaba leh kumta, ki iehnoh ia ki laiñ jinghikai badonkam eh bad da kata ki leh ia ka jingbakla bakhraw pyrshah ia ki khun jong ki; namar ha ka jingim bahadien ki sngew lehraiñ namarba kim don ka jingtip ha kine kiei-kiei. Appeal to Mothers, sla 15. IIKK 344.3
To Ai Jinghikai Pyntbit Sha Baroh Ar, Sha Ki Shynrang Bad Ki Kynthei. — Namarba baroh ar, ki shynrang bad ki kynthei ki don ka bynta ha kaba pynlong ia ka ïing, ki khun shynrang kumjuh ruh ki khun kynthei ki dei ban don ka jingtip shaphang ki kamram jong ka longing. Ban pynbeit jingthiah bad pynbeit ryntih ia ki kamra, ban khlieng ia ki khiew-ki pliang, ban pynkhreh jingbam, ban s ait bad syrdep ia la kijong ki jaiñ-ki sopti, ka long ka jinghikai pyntbit kabym dei satia kaba pynduna ia ka jinglong rangbah jong uno-uno u khynnah; kan pynlong ia u uba kham kmen bad kham larkam. Bad lada ki kynthei, ha kawei pat ka bynta, ki nang ban teh jin bad pyndait lakam ia u kulai, * bad ban pyndonkam ia ka kurat bad u tyrnem, kumjuh ruh ia ka belsha bad u mohkhiew, kin long kiba kham bit bha ban iashem ia ki jingjia kiba hak-dak jong ka jingim. — Education, sla 216, 217. IIKK 345.1
Ka long kaba donkam ia ki khun kynthei jong ngi ba kin nang ban pyndonkam biang bha ia ka por kumba ka long ia ki khun shynrang jong ngi, bad ki long mar-ryngkat ha ka jinghap ai jingkheiñ sha U Blei na ka bynta ka rukom ba ki pynlut lane pyndonkam ia ka. Ia ka jingim la ai sha ngi na ka bynta ka jingpynroi bastad ia ki talent kiba ngi don. — The Health Reformer, December, 1877. IIKK 345.2
Khmih Ia Ki Lad Ha Kaba Pynneh-sah Ia Ka Jingkhlaiñ Jong ka Kmie. — Man ka sngi la don ka kam ïing ban pyndep — kaba shet jingbam, kaba khlieng ia ki khiew-ki pliang, kaba sar-pynkhuid bad kaba ñiad ia u pum-pum. Ko ki kmie, hato phi la hikai ia ki khun kynthei jong phi ban leh ia kine ki kamram kiba man ka sngi? . . . Ki dohksah jong ki ki donkam ka jingkilan-met. Ha ka jaka ban ioh jingkilan-met da kaba kynthih bad ialehkai bol lane ka jingiatied bol-dieng, to ai ba ka jingkilan-met jong ki kan long kaba don ka jingthmu kaban myntoi. — Manuscript 129, 1898. IIKK 345.3
To hikai ia ki khun ba kin trei ia la kajong ka bynta jong ki kam ïing. To pynbunkam ia ki ha kaba trei ia kano-re-kano ka kam ka bamyntoi. Pyni ha ki kumno ki dei ban trei ia ka kam jong ki ha ka rukom kaba suk bad babha eh. Iarap ia ki ban sngewthuh ba da kaba pynsting ia ki jingkit bakhia jong ka kmie jong ki, ki pynneh-sah ia ka jingkhlaiñ bad kham pynjlan ia ka jingim jong ka. Ia shibun ki long-kmie la leit ontep khlem pat dei por ym dei namar kawei pat ka daw hynrei tang namar ba ia ki khun jong ka ym shym la hikai ban iakit-lem ia ki jingkit bakhia jong ka. Da kaba pynshlur ia ka mynsiem jong ka jingshakri bymkhwan-lade ha ïing, ki kmie-ki kpa ki khring ia ki khun jong ki kham jan sha U Khrist, Uba long ka doh-ka snam, ka jinglong-doh jong ka jingbym-khwan-lade. — Manuscript 70, 1903. IIKK 346.1
Ka Jingpyntrei-kam Ha Ka Jingkmen-Jingsuk. — Ko ki khun, to pynshong ia ka kmie jong phi ha ka shuki kaba suk, bad to phah ba kan pyni ha phi ia kaei ba ka ju leh nyngkong eh. Katno kane kan long ka jingphylla sha kiba bun ki kmie kiba la thait-la lwait, kiba la bankhia palat! Lano-lano ruh ki khynnah bad ki samla kin ym sngew ia ka jingsuk jong ka jingsngewhun tadhaduh lyngba ka jingpyndep hok ia ki kamram jong ka ïing ki pynshong thait ia ki kti ba la thait eh bad ia ka dohnud bad ka jabieng ba la lwait jong ka kmie. Kine ki long ki jingjam ha ka jingkieng jong ka jingkiew kiban ialam ia ki shaphrang ban iohpdiang ia ka jingnang-jingstad kaba kham shajrong. IIKK 346.2
Ka dei ka jingtrei baiaineh ia ki kamram kiba man ka sngi kaba wallam ka jingsngewhun bad ka jingsuk sha u nongtrei ïing bashisha. Kito kiba lyndet ban shim bynta ha ki kamram bad ki jingkitkhlieh jong ka ïing ki dei kita keiñ kiba khuslai da ka jingsngew kynjah marwei bad ka jingbymhun; naba kim pat shym la nang-la tip ia ka jingshisha ba kito kiba kmen ki long kiba kmen namarba ki iashim bynta ha ka jingtrei-kam baman ka sngi kaba la shongkhia ha ka kmie lane ha kiwei pat ki dkhot jong ka long-ïing. Shibun ki iehnoh khlem da nang ia ki jinghikai balarkam tam, kaba long ruh kaba donkam eh na ka bynta ka jingbha kaba lawei jong ki ba kin sngewthuh. — Manuscript, 129, 1898. IIKK 346.3
Ki Bainong Jong Ka Jingiaineh Ha Ki Kamram Jong Ka Ïing. — Ka jingpyndep baiaineh ia ki kamram ha ïing, kaba shim ia ka kam kaba phi lah ban pyndep ha ka lad-ka kabu babha tam, la ka long kaba synlar bad kaba rit katno-katno ruh, ka long da shisha kaba kyntiew. Ia kane ka borktah jymblei la donkam. Ha kane don ka jingsuk bad ka jingkmen ba kyntang. Ka don ia ka bor pynkhiah. Kan pynjem ha kaba rieh, khlem da iohsngew, ia ki jingmong jong ka mynsiem bad wat ia ka jingshitom jong ka met. Ka jingsuk jingmut, kaba wan na ki jingthmu bad ki jingleh basngur bad bakhuid, kin ai ka jingpynshait-bor sha baroh ki dkhot jong ka met. Ka jingsuk kaba shapoh bad “ka jingiatiplem kaba khlem pynthut sha U Blei bad sha ki briew” kan pynim bad pynkhlaiñ-bor ia ka bor pyrkhat, kum ka umjer kaba la hap jai-jai halor ki jingthung badang lung. Te ia ka mon yn pynbeit bha bad yn synshar bad kan long kaba la rai skhem shuh-shuh hynrei kaba lait na ka jingmutlop ka dohnud. Ki jingpuson ki long kiba pynsngewbha namarba ki long kiba la pynkyntang khuid. Ka jingsuk bajai-jai jong ka jingmut kaba phi don kan kyrkhu ia baroh lem bad kiba phi iasyllok. Kane ka jingsuk bad ka jingjai-jai, ha ka por babiang, kan kylla long kaba mih tynrai bad kan pynphalang ia ki kjat-jingshai bakordor jong ka sha baroh kiba don sawdong jong phi, bad yn pynphalang pat sha phi. Katba phi nang mad ia kane ka jingsuk bad ka jingjai-jai jingmut bakynja bneng, katta kan nang roi shibun. Ka long ka jingsngewbha kaba pynkhih mynsiem, kaba im kabym bret lut ia ki bor bakynja mynsiem sha ka jingiohthiah lyngngai, hynrei ka pynkhie-im ia ki sha ka jingtrei minot kaba kham jur. Ka jingsuk bajanai ka long ka jinglong jong ka Bneng kaba ki angel ki don hapoh jong ki. — Testimonies, Vol. 2, sla 326, 327. IIKK 347.1
Yn Don Ka Jingtrei Minot Ha Bneng. — Ki angel ki dei ki nongtrei; ki long ki shakri jong U Blei kiba shakri sha ki khun ki briew. Kito ki shakri ba-alhia kiba khmih lynti shaphrang sha ka bneng kabym don jingtrei-kam ei-ei ki don ki jingpyrkhat ba-bakla kaei kaba long ka bneng. U Nongthaw-Nongpynlong Um shym la pynkhreh ka jaka na ka bynta ka jingpynhun ia ka jingjaipdeh bapop. Ka bneng ka long ka jaka jong ka jingtrei minot bakmen-basngewbha; pynban sha kito kiba la lwait bad ba la ban khia ka jingkit, sha kito kiba la dep ialeh ia ka thma jong ka jingngeit, kan long ka jingshongthait badonburom; naba ka jinglong-samla bad ka jingkhlaiñ-bor ka jingbymiap shuh kan long ka jong ki, bad pyrshah ia ka pop bad U Soitan kin ym donkam shuh ban ialeh thma. Sha kine ki nongtrei basmati-basting ka jingim jong ka jingshong alhia kan long kaba pynshitom sat. Kan ym long ka bneng sha ki. Ka lynti jong ka jingtrei shitom ba la buh-beit sha ki Khristan ha ka pyrthei ka lah ban long kaba eh bad kaba pynthait-pynlwait, hynrei ia kata la pynkup burom da ki dienjat jong U Nongsiewspah, bad uta uba bud ha kata ka lynti bakyntang u lait na ka jingma. — Christian Temperance and Bible Hygiene, sla 99. IIKK 348.1