IALAM IA KI KHUN

LYNNONG 53—KA JINGKITKHLIEH JONG KA BALANG

Ka Balang Kum U Nongap-phira. — U Trai U kwah ban pyndonkam ia ka skul balang kum ka nongiarap ia ki kmie-ki kpa ha kaba ai jingnang-jingstad bad kaba pynkhreh ia ki khun jong ki na ka bynta kane ka por kaba ha khmat jong ngi. To ai ba ka balang kan shim ia ka kam skul da ka mynsiem bashitrhem bad pynlong ia ka kum kata ba U Trai U kwah ia ka ban kan long. — Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 167 . IIKK 306.1

U Blei U la thung ia ka balang kum u nongap-phira, ban khmih sumar bniah eh halor ki samla bad ki khynnah, bad kum u nongiada ban peit bha ia ka jingwan u nongshun bad ban ai ia ka jingmaham shaphang ka jingma. Hynrei ka balang kam tip lymne sngewthuh ia ka jinglong-ka jingman jong ka por. Ka iohthiah hamar ka por ka jingap-sharai. Ha kane ka por jong ka jingma ki kpa bad ki kmie ki dei ban khie joit ban trei ia ka kam kumba namar ka jingim hi, lymda kumta shibun na ki samla kin jah duh junom. — Najuh, sla 165. IIKK 306.2

Ia Ka Hukum Jong U Blei Dei Ban kyntiew. — ¬Ka balang ka don ka kam bakyrpang ban leh ha kaba pynnang-pynstad bad kaba hikai bha ia ki khun-ki khynnah jong ka khnang ba kin ym long, ha ka jingleit sha skul, lane ha kano-kano ka jingiasyllok, kiba la ktah da kito ki jingmlien basniew. Ka pyrthei ka dapa da ka pop bad ka jingbym ñiewkor ia ki jingdawa jong U Blei. . . . IIKK 306.3

Ki balang Protestant ki la pdiang ia ka Sabbaton ba-bakla, ka jingthaw jong ka Bor Pope, bad ki la kyntiew burom ia ka kham ha jrong ka sngi bakhuid, ba la pynkyntang jong U Blei. Ka dei ka kam jong ngi ban pynshai sha ki khun jong ngi ba ka sngi nyngkong jong ka taiew kam dei ka Sabbaton bashisha, bad ba ka jingrakhe khuid ia ka, hadien ba ka jingshai ka la wan sha ngi shaphang kaei ka Sabbaton bashisha, ka long ka jingiapyrshah kaba shai ia ka hukum jong U Blei. — Testimonies, Vol. 6, sla 193. IIKK 306.4

Dei Ban Hikai Pyntbit Ia Ki Nongtrei Na Ka Bynta U Khrist. — Kum ka balang, kum ki briew marwei-marwei, lada ngi kwah ban ïeng kiba ksan ha ka jingbishar, ngi dei ban kham ialeh tyngeh na ka bynta ka jinghikai byntbit ia ki samla jong ngi, khnang ba kin long kiba kham tbit bha na ka bynta ki tnat trei-kam bapher ha ka kam bakhraw ba la aiti sha ngi. Ngi dei ban thaw ia ki lad-ki jingthmu bastad, khnang ba ia ki jingmut tynrai ong kito kiba don ki talent yn lah ban pynkhlaiñ bad pynbeit bad pynbit bha katkum ka kyrdan bahakhlieh duh, ba ia ka kam jong U Khrist yn ym khanglad namar ka jingbym don ki nongtrei kiba tbit bha, kiban trei ia ka kam jong ki da ka jingshitrhem bad ka jingngeit-ka jingiaineh. — Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 43. IIKK 307.1

Baroh Dei Ban Iashim Bynta Ha Ka Jinglut. — To ai ba baroh kin iashim bynta lang ha kaba siew ia ka jinglut-jingsep. To ai ba ka balang kan khmih bha ba kito kiba dei ban iohpdiang ia ki jingmyntoi jong ka ki leit pule ha ka skul. Ia ki long-ïing kiba duk dei ban iarap. Ngim lah ban khot ia lade ki mishoneri bashisha lada ngi lyndet ia kito kiba ha khmat ki jingkhang-ïing jong ngi, kiba long ha ka rta kaba ma tam, bad kiba donkam ia ka jingiarap jong ngi ban ioh ia ka jingtip bad ka jingiashem kaban pynbit ia ki na ka bynta ka kam-ka jingshakri jong U Blei. U Trai U kwah ia ka jingtrei shitom ha kaba ai jingnang-jingstad ia ki khun jong ngi. — Testimonies, Vol. 6, sla 217. IIKK 307.2

Kit Ia Ka Jinglut-Jingsep Jong ki Samla Bashongdor. — Ki balang ha ki shnong bapher ki dei ban sngew ba ka jingkitkhlieh bashongkun ka shong ha ki ban hikai pynbit bad pynnang-pynstad ia kiba don ki talent ban trei ha ka kam mishoneri. Haba ki iohi ia kito hapoh ka balang kiba pynpaw shai ba kin long ki nongtrei balarkam, hynrei kibym lah ban kyrshan ia lade ha skul, ki dei ban shim ia ka jingkitkhlieh ha kaba phah ia ki sha kawei na ki skul hikai pyntbit jong ngi. Don ki talent babha eh hapoh ki balang ia kiba dei ban wallam sha ka jingshakri ha ka kam ka brisoh jong U Trai, hynrei shibun ki duk palat ban ioh jingnang-jingstad khlem ka jingiarap kaba ki donkam. Ki balang ki dei ban sngew ba ka long ka kabu ban iashim bynta ha kaba siew ia ka jinglut-jingsep jong kiba kum kita ki samla. IIKK 307.3

Kito kiba don ia ka jingshisha hapoh ki dohnud jong ki baroh ki long kiba kylluid mynsiem, kiba iarap sbun hangno-hangno ba ka long kaba donkam eh. Ki lam-khmat, bad kiwei pat ki pyrthuh-bud ia ka nuksa jong ki. Lada don uei-re-uei uba dei hok ban ioh jingmyntoi na ka skul, hynrei ubym lah ban siew dap pura ia ka jinglut ban ioh jinghikai, to ai ba ki balang kin pyni ia ka jingkylluid mynsiem jong ki da kaba iarap ia kum kine. — Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 69. IIKK 308.1

Ka Phon Na Ka Bynta Ka Jingpule Kaba Kham Shajrong. — To seng ia ka phon da ki jingai sngewbha bakylluid mynsiem ban tei ia ki skul na ka bynta ka jingpyniaid shaphrang ia ka kam ai jingnang-jingstad. Ngi donkam ia ki briew kiba la hikai pyntbit bha, kiba don ka kyrdan ingnang-jingstad kaba dap pura, ba kin trei ha ki kam jong ki balang. Ki dei ban pynshai ia ka jingshisha ba ngim lah ban shaniah ia ki samla jong ngi ba kin leit sha ki seminary bad ki kolleij ba la seng da kiwei pat ki kynhun-niam, bad kumta ngi dei ban lum ia ki sha ki skul ha kiba ia ka jinghikai bakynja niam jong ki yn ym lyndet noh. — Najuh, sla 44, 45. IIKK 308.2

Ai Sha Ka Kam Mishon, Hynrei Wat Lynder Ia Ki Samla Ha Ïing. — Hato ki dkhot jong ka balang kin ai ka pisa ban pyniaid shaphrang ia ka kam jong U Khrist hapdeng kiwei pat bad iehnoh ia ki khun jong ki hi ba kin iaitrei ia ka kam ka jingshakri jong U u Soitan? — Testimonies, Vol. , Vol. 6, sla 217. IIKK 308.3

Katba ngi dei ban kner ban trei shitrhem na ka bynta ki paidbah byllien sawdong jong ngi, bad pyniaid shaphrang ia ka kam sha ki lyngkha nongwei, ym don ka jingtrei kaba katno-katno ha kane ka liang kaba lah ban pyllait ia ngi na ka jingpynrem na ka bynta ka jinglyndet ia ka jingnang-jingstad jong ki khynnah bad ki samla jong ngi. Ia ki dei ban hikai pyntbit ban long ki nongtrei na ka bynta U Blei. Baroh ar, ki kmie-ki kpa bad ki nonghikai, da ki ktien bad ka nuksa, ki dei ban pynrung ia ki aiñtynrai jong ka jingshisha bad ka jingleh-hok sha ki jingmut bad ki dohnud jong ki samla, ba kin kylla long ki briew shynrang bad kynthei kiba shisha sha U Blei bad ka kam jong U. — Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 165. IIKK 308.4

Duwai Da Ka Jingngeit; U Blei Un Plie Ki Lad-Ki Lynti. — Katto-katne ki lah ban kylli, “Kumno ia kum kita ki skul yn tei?” Ngim long u paidlang uba riewspah, hynrei lada ngi duwai da ka jingngeit bad shah ia U Trai Un trei na ka bynta jong ngi, Un plie ia ki lad-ki lynti ha khmat jong ngi ba ngin tei ia ki skul barit ha ki jaka bakyndong na ka bynta ka jingnang-jingstad ki samla jong ngi, ym tang ha ki Jingthoh bad ha ka jingtip na ki kot-pule, hynrei ha shibun ki jaid jingtrei-kam. — Najuh, sla 204. IIKK 309.1

“Ïa, Ngin Iaieng Bad Ngin Tei.”* — Ngi dei ban tei skhem ia ka kam ha ki rukom badei bha hange ha Crystal Springs (Sanitarium, California). Hangne don ki khun jong ngi. Hato ngin shah ba yn pynbit-tngit ia ki da ka pyrthei — da ka jingbymman jong ka, da ka jingbymñiewkor jong ka ia ki aiñ-ki hukum jong U Blei? Nga kylli ia kito kiba thmu ban phah ia ki khun jong ki sha ki skul paidbah, ha kiba kin shah pynbit-tngit, Kumno phi lah ban kheiñ duh kat kata? IIKK 309.2

*Peit-thuh: Kane ka long shi bynta na ka jingkren ha u Jyly 14, 1902, ban kyntu ban tei skul balang hajan ïing jong ka hi. IIKK 309.3

Ngi kwah ban tei ka skul balang na ka bynta ki khun jong ngi. Namarba bun palat ki jingdawa na ka bynta ka pisa, imat ka long kaba shitom ban ioh ka pisa kaba biang lane ban pynkhih jur ka mynsiem bad ka jingkwah ban tei ia ka ïing-skul kaba rit kaba biang ia ka jingdonkam. Nga la iathuh sha ka kommiti ka skul ba ngan ai-wai sha ki katto-katne ka khyndew slem katba ki kwah ban pyndonkam ia ka na ka bynta ka skul. Nga la kyrmen ba ka jingsngewtynnad kaba biang kan khie-im ban pynlah ia ngi ban tei ia ka skul ha kaba ia ki khung jong ngi yn lah ban hikai ia ka Ktien jong U Blei, kaba long ka doh-ka snam jong U Khun U Blei. . . . Hato phin ym pynkhie ia ka jingkwah ha ka jingtei ia kane ka skul ha kaba yn hikai ia ka Ktien jong U Blei? Uwei u briew, haba la kylli katno un mon ban ai sha ka skul da ka jingtrei, u la ong ba lada siew ia u shispah sawphew tyngka shi sngi halor ka bam bad ka jaka sah, un iarap ia ngi. Hynrei ngim kwah ia kum kine ki jingtyrwa. Ka jingiarap kan wan sha ngi. Ngi khmih lynti ban ioh ia ka ïing-skul, ha kaba ia ka Baibl yn hikai, ha kaba ia ki jingduwai yn duwai sha U Blei, bad ha kaba ia ki khun yn lah ban hikai ha ki aiñtynrai jong ka Baibl. Ngi khmih lynti ba uwei-pa-uwei uba lah ban iasoh lang bad ngi un kwah ban don bynta ha kaba tei ia kane ka ïing-skul. Ngi khmih lynti ban hikai pyntbit ia ka kynhun nongtrei kaba rit halor une u lum. — Manuscript, 10, 1902. IIKK 309.4

Iarap Da Ka Jingtrei Kumjuh Ruh Da Ka Pisa. — Ngi tip baroh ki la kwah eh ia ka jingjop jong kane ka jingtrei-kam. To ai ba kito kiba lah ban pyllait por kin iarap khyndiat sngi ban tei ia kane ka ïing-skul. Ym pat biang ka jingnoh synñiang wat tang ban thied ia ki tiar badonkam. Ngi sngewbha eh na ka bynta kaba la dep ai, hynrei mynta ngi kyrpad ia uwei-pa-uwei ban shim khia ia kane ka kam da kaba sngewtynnad eh, khnang ba shen ngin don ka jaka ha kaba ki khun jong ngi ki lah ban pule ia ka Baibl, kaba long ka nongrim baskhem ong baroh ka jingnang-jingstad bashisha. Ka jingsheptieng ia U Trai — ka jinghikai banyngkong eh ba yn hikai — ka long ka jingsdang jong ka jingstad. IIKK 310.1

Ym don daw ba kane ka kam kan suki eh. To ai la uwei-pa-uwei un wan ban iarap, da kaba iai-trei sngewbha eh haduh ban da dep ka jingtei. To ai ba uwei-pa-uwei un leh ei-ei. Lehse yn don kiban hap khie dang step phyrngab naduh saw baje khnang ban iarap. Kum ka rukom nga ju sdang ia ka kam jong nga shuwa kata ka por. Tang shu kynjat shai, katto-katne ki lah ban sdang trei ha kane ka jingtei, da kaba trei shi kynta ne ar kynta shuwa ka por bam mynstep. Kiwei kim shym la lah ban leh ia kane, lehse, hynrei baroh ki lah ban leh ei-ei ban pyni ia ka jingsngewbha jong ki ha kaba pynlah ia ki khynnah ban ioh jinghikai ha ka skul ha kaba ia ki yn lah ban sneng pynbeit bad hikai pyntbit na ka bynta ka kam jingshakri jong U Blei. Ka jingkyrkhu jong U da shisha kan shong ha kawei-pa-kawei ka jingtrei minot kaba kum kata. IIKK 310.2

Ko parabangeit shynrang bad kynthei, ia kaei phin leh ban iarap ha kaba tei ia ka skul ka balang? Ngi ngeit ba uwei-pa-uwei un ñiew ia ka kum ka kabu bad ka jingkyrkhu ban don ia kane ka ïing-skul. To ngin ioh ia kane ka mynsiem jong ka jingtrei, da kaba ong, Ngin ia-ïeng joit bad ngin tei. Lada baroh kin shimti ia ka kam da kaba iatylli kawei, shen ngin sa ioh ia ka ïing-skul ha kaba na kawei ka sngi sha kawei pat ia ki khun jong ngi yn hikai ia ka lynti jong U Trai. Katba ngi leh ia kaba bha tam jong ngi, ka jingkyrkhu jong U Blei kan shong halor jong ngi. Hato ngin ym ia-ïeng joit bad ngin iatei? — Manuscript 100, 1902. IIKK 311.1