Ki Kam Jong Ki Apostol

50/59

49.—Ka Shithi Bakhadduh U Paul

(La Pynshong Nongrim __ 2 Timothi.)

Na ka kamra bishar jong U Kaisar, U Paul u la leit phai pat sha ka byndi jong u, u da sngewthuh ba u la ioh ha lade tang ka por shongthait balyngkot. U la tip ba ki nongshun jong u kin ym shongthait tadhaduh ba kin da pynurlong ia ka jingiap jong u. Hynrei u la tip ruh ba shiphang por ka jingshisha ka la jop thiaw. Ban ioh pynbna shaphang U Nongpynim Uba la sahnarphna bad Uba la mihpat ha khmat ka kynhun paidbah kiba la shahshkor sha u, kata hi ka la long ka jingjop. Ha kata ka sngi ia ka jingtrei la sdang kaban san bad nang khlain, bad kaba U Nero bad baroh kiwei pat ki nongshun jong U Khrist kin wad lehnoh-ei ban khanglad lane ban pynjot ia ka. KJA 235.1

Da kaba shong na kawei ka sngi sha kawei pat ka sngi hapoh ka byndi badum jong u, u tip bha ba ha ka shi kyntien lane ka jingmynjur na U Nero ia ka jingim jong u yn aiti noh sha ka jingpyniap, U Paul u la pyrkhat ia U Timothi bad u la kut jingmut ban phah ia u ban wan. La aiti ha U Timothi ban bsa-ban sumar ia ka balang ha Ephesos, kumta la ieh ia u shadien haba U Paul u la leit lynti khadduh sha Rom. Ia U Paul bad U Timothi la khum lang da ka jingieit kaba jylliew bad bakhlain katta-katta. Naduh ka jingkylla kaba mut jong u, U Timothi u la iatrei lang bad U Paul bad la shah shitom lem bad u, bad ka jingialong paralok hapdeng kine ki arngut ka la nang khlain, nang jylliew, bad nang kham kyntang, haduh baroh kaba u khun u la lah ban long sha u kpa uba la ieit bad la burom eh, U Timothi u la long sha u apostol uba la tymmen, uba la rew ka met-ka phad da ka jingtrei shitom. Ym lyngngoh ei-ei ba ha ka jingsngew marwei bad ka jingkynjah jong u, U Paul u la thrang eh ban iohi ia u. KJA 235.2

Ha ki jinglong-jingman babiang tam bun bnai ka jingiaid lynti kin iaid-lait shuwa ba U Timothi un lah ban poi sha Rom na Asia Minor. U Paul u la tip ba ka jingim jong u kam long shuh kaba thikna, bad u la sheptieng ba U Timothi un poi dier por ban iohi ia u. U la don ka jingsneng bad ka jinghikai badonkam na ka bynta u samla, ha uba ia ka jingkit-khlieh bakhraw lah dep pynkhamti; bad katba la kyntu ia u ban wan khlem jingpyntud, u la phah thoh ia ka jingphla bakhadduh ia kaba lehse yn ym pynsah-im ia u ban kren ha u markhmat. Ka mynsiem jong u kaba la dap da ka jingkynmaw ieit eh ia u khun jong u ha ka gospel bad na ka bynta ka balang kaba hapoh ka jingsumar jong u, U Paul u la wad lad ban shonjur ha U Timothi ia ka jingdonkam jong ka jingiaineh skhem sha ka kam bakyntang jong u. KJA 235.3

U Paul u la sdang ia ka shithi jong u da ka jingai khublei: “Ha U Timothi, u khun baieit jong nga: Ka jingai-ei, ka jingisynei, ka jingsuk, na U Blei uba U Kpa bad U Khrist Jisu uba U Trai jong ngi. Nga ainguh ia U Blei, ia uba nga shakri na la ki kpa tymmen da ka jingiatiplem bakhuid, ba nga don ka jingkynmaw kaba khlem da pud kein shaphang jong me ha ki jingduwai jong nga mynmiet bad mynsngi.” KJA 236.1

Te u apostol u la shon jur ha U Timothi ia ka jingdonkam jong ka jingiaineh skhem ha ka jingngeit. “Namar kane ka daw kein nga pynkynmaw ia me,” u la thoh, “ba men tynruh ia kata ka jingai jong U Blei, kaba don ha me da kata kaba buh ia ki kti jong nga. Namar U Blei um shym la ai ha ngi ka mynsiem ka jingsheptieng; hynrei ka jong ka bor, bad ka jong ka jingieit, bad ka jingleh adkar. Namar kata wat sngew lehrain ia kata ka jingphla ia U Trai jong ngi, lymne ia nga u nongsah byndi jong u: hynrei to iashah shitom bad ka gospel katba kum ka bor U Blei.” U Paul u la kyrpad ia U Timothi ban kynmaw ba ia u la khot “da ka jingkhot bakhuid” ban pynbna ia ka bor jong Uta Uba la “pynpaw ia ka jingim bad ia ka jingbympyut da ka gospel: sha kaba,” u la ong skhem, “la thung ia nga u nongialap, bad u apostol, bad u nonghikai. Namar kane ka daw nga shah ruh ia kine kiei-kiei: pynban ngam sngew lehrain: namar nga la ithuh ia uta ha uba nga la ngeit, bad nga ngeit skhem ba u long uba lah ban da ia kata kaba nga la aiti ha u hamar kata ka sngi.” KJA 236.2

Lynter ka jingshakri baslem jong U Paul, um ju la jynthut ha ka jingkohnguh baiaineh sha U Nongpynim jong u. Kat haba u la don __ la ha khmat ki Pharisi babitar, lane ha ki bor-synshar ki nong Rom; ha khmat u paid-bhur ba-bitar shla ha Lystra, lane ha ki nongpop ba la pynrem hapoh ka byndi ki nong Makedonia; la ha kaba iapyni-nia bad ki riewlieng kiba la shoh da ka jingsheptieng halor ka lieng kaba la pait, lane ha kaba ieng marwei ha khmat U Nero ban iasaid-da na ka bynta ka jingim jong u hi __ um ju la lehrain ia ka khubor kaba u la iai-ialap. Tang kawei ka jingthmu bakhraw jong ka jingim Khristan jong u ka la long ban shakri ia Uta Uba ka kyrteng jong U shisien ka la pyndap ia u da ka jingniewbein; bad na kane ka jingthmu ym don ka jingpyrshah lane ka jingpynshitombein kaba la lah ban pynphai noh ia u. Ka jingngeit jong u, kaba la pynkhlain da ka jingtrei minot bad ba la pynkhuid-sngur da ka jingkheinduh, ka la kyrshan bad la pynshait-bor ia u. KJA 236.3

“Ma me namar kata, ko khun jong nga,” U Paul u la bteng, “to pynkhlain ia lade ha ka jingai-ei kaba ha U Khrist Jisu. Bad kita kiei-kiei ruh ia kiba me la iohsngew na nga hapdeng bun ki sakhi, ia kita kein to men aiti ha ki briew ia kiba lah ban shaniah, kiba lah ban hikai ia kiwei ruh. Ma me namar kata, to shah shitom bad nga, kum u shipai babha U Jisu Khrist.” KJA 236.4

U nongialap bashisha jong U Blei un ym kiar noh na ka jingeh lane na ka jingkit-khlieh. Na U Tynrai Ubym ju duh noh kito kiba wad sngur na ka bynta ka bor bakynja-blei, u shim ia ka jingkhlain kaba pynlah ia u ban iashem bad ban jop ia ka jingpynshoi, bad ban trei-dep ia ki kamram ba U Blei U buh halor jong u. Ka jinglong ka jingai-ei ba u iohpdiang, ka pynheh-pynkhraw ia ka bor-ka jinglah jong u ban tip-ban ithuh ia U Blei bad ia U Khun jong U. Ka mynsiem jong u ka mih ha ka jingthrang bajur ban leh ia ka kam-ka jingshakri bapdianghun na ka bynta U Kynrad. Bad katba u iaid shaphrang ha ka lynti Khristan u kylla long uba la “pynkhlain ha ka jingai-ei kaba ha U Khrist Jisu.” Kane ka jingai-ei ka pynlah ia u ban long u nongphla baiaineh ia kiei-kiei kiba u la iohsngew. Um niewbein lane lehklet ia ka jingtip kaba u la iohpdiang na U Blei, hynrei u aiti ia kane ka jingtip sha ki briew kiba lah ban shaniah, kiban hikai sa sha kiwei pat. KJA 236.5

Ha ka shithi bakhadduh jong u sha U Timothi, U Paul u la buh ha khmat u nongtrei uba dang samla ia ka kyrdan kaba ha jrong, u da kdew shai ia ki kamram kiba shong-khia halor jong u kum u nongialap jong U Khrist. “To pyrshang smat ban aiti ia lade ba la pdianghun da U Blei,” u apostol u la thoh, “kum u nongtrei ubym donkam ban lehrain, uba iasam beit ia ka ktien ka jingshisha.” “Hynrei to phet iap noh na ki jingkwah brai ka jinglong samla: bad to beh brai ia ka hok, ia ka jingngeit, ia ka jingieit, ia ka jingsuk, lem bad kita kiba khot kyrpad ia U Trai na ka dohnud bakhuid. Hynrei ia kita ki jingiasaid babieit bad bapathar to kyntait noh, haba tip ba ki iapynmih ki jingiania. Te kam dei kein ia u shakri U Trai ban iania; hynrei ban long uba jemnud ia ki briew baroh, uba nang hikai, uba shah jem, ha ka jingjemnud uba sneng ia kita kiba ialeh pyrshah; ba lehse U Blei un ai ha ki ka jingkylla kaba mut ia kaban ithuh ia ka jingshisha.” KJA 236.6

U apostol u la maham ia U Timothi pyrshah ia ki nonghikai lamler kiban wadlad ban rung shapoh ka balang. “Hynrei to tip ia kane,” u la ong skhem, “ba ha ki sngi kiba khadduh kin wan ki por bashitom. Namar ki briew kin long kiba ieit tang ia lade, kiba ieit sbai, kiba kren sarong, kiba leh khraw, kiba kren sniew, kibym kohnguh ia la ki kmie-ki kpa, kibym sngewnguh, kibym khuid; . . . kiba don ka dur ka jingriewblei, hynrei kiba la len ia ka bor jong ka: na kine ruh to phai noh.” KJA 237.1

“Hynrei ki briew basniew bad ki nongshukor kin nang sniew-nang sniew,” u la bteng ban ong, “ki da shukor, bad shah shukor. Hynrei ma me to iaineh ha kita kiei-kiei ruh ia kiba me la nang bad ha kiba la pynngeit skhem ia me, da kaba tip nano me la nang ia ki; bad ba na myndang khunlung me la tip ia kita ia ki jingthoh bakhuid kiba lah ban pynstad ia me sha ka jingpynim. . . . Ka jingthoh baroh ka long kaba la pyrsad mynsiem da U Blei, bad kaba myntoi ia ka jinghikai, ia ka jingsneng, ia ka jingpynbeit, ia ka jingpynmlien kaba ha ka hok: khnang ba u briew jong U Blei un ioh long janai, haba la pyndap biang ia u sha ka jingleh babha baroh.” U Blei U la pyndap-la pynbiang shibun bah ki lad-ki rukom na ka bynta ka jingialeh thma kaba jop pyrshah ia ka jingsniew kaba ha ka pyrthei. Ka Baibl ka long ka kut buh atiar ha kaba ngi lah ban ioh ki atiar kiba biang na ka bynta ka jingialeh. Ia ki syngkai jong ngi dei ban panpoh da ka jingshisha. Ka jingda-shadem jong ngi ka dei ban long da ka hok. Ka stieh ka jingngeit ka dei ban don ha ka kti jong ngi, ka jingda-khlieh jong ka jingpynim ha ka shyllangmat jong ngi; bad da ka waitlam jong U Mynsiem, kaba long ka ktien jong U Blei, ngi dei ban pom lynti lyngba ki jingkhanglad kiba pynwit bad ki jingteh-jingkhum jong ka pop. KJA 237.2

U Paul u la tip ba la don ha khmat ka balang ka por jong ka jingma bad ka jingshitom bakhraw. U la tip ba ia ka kam baiaineh, kaba shitrhem yn donkam ban leh da kito kiba la thung ban sumar ia ki balang; te u la thoh sha U Timothi, “Nga hukum ha khmat U Blei, bad U Jisu Khrist uba U Trai, uban sa bishar ia kiba im bad ia kiba iap ha kata ka jingmihpaw jong u bad ka hima jong u; To men ialap ia kata ka ktien; to iaiminot haba dei por, ha bymdei por de; to pynkynduh, to sneng, to kyntu da ka jingshah-slem baroh bad ka jinghikai de.” KJA 237.3

Kane ka jingkyntu bashongkun sha u briew uba shitrhem bad uba iaineh kumba la long U Timothi ka dei ka jingphla kaba khlain sha ka jingdonkam bad ka jingkit-khlieh jong ka kam jong u nongialap ka gospel. Da kaba khot-hajir ia U Timothi ha khmat ka khet bishar jong U Blei, U Paul u la hukum ia u ban ialap ia ka ktien, ym dei ia ki jingong bad ki dustur jong ki briew; ban long uba la kloi ban phla na ka bynta U Blei ha kano-kano ka por ba ka lad ka plie __ ha khmat ki kynhun babun briew bad ha ki jingialum bakhyndiat ngut, harud lynti bad sawdong ka lyngwiar-dpei, sha ki paralok bad ki nongshun, la ha ka jingsuk-jingshngain lane ha ka jingeh bad ka jingma, ka jingkrenbein bad ka jingduh. KJA 237.4

Da kaba sheptieng ba ka jinglong bajem jai, bapyndem jong U Timothi ka lah ban ialam ia u ban kiar na ka bynta ka badonkam jong ka jingtrei jong u, U Paul u la kyntu ia u ban long uba iaineh ha kaba pynkynduh mynsiem shaphang ka pop bad wat ban dumok tyngeh ia kito kiba la rem ha ki kam sniew bashyrkhei eh. Pynban u dei ban leh ia kane “da ka jingshahslem bad ka jinghikai.” U la dei ban pynpaw ia ka jingiaishah bad ka jingieit jong U Khrist, da kaba batai bad pyntrei-kam bha ia ki jingsneng jong u da ki jingshisha jong ka ktien. KJA 237.5

Ban isih bad dumok ia ka pop, bad ha kajuh ka por ban pyni ia ka jingsngew-synei bad ka jingieit-jem ia u nongpop, ka long ka jingpyndep kam kaba eh. Katba nang shitrhem ki jingtrei jong ngi ban kot sha ka jinglong-khuid jong ka dohnud bad ka jingim, katta nangjur ka jingsngewthuh ia ka pop bad katta nang jur shuh ka jingbym mynjur jong ngi ia kano-kano ka jingkhlad noh na kata kaba dei-kaba beit. Ngi dei ban sumar bha pyrshah ia kano-kano ka jingleh tyngeh kabym da donkam eh sha u nongleh bakla, hynrei ngi dei ruh ban sumar bha ioh ba ngin ym iohi shuh ia ka jingshyrkhei eh jong ka pop. Donkam ban pyni ia ka jingiaishah kum ka jingiaishah jong U Khrist bad ban don ka jingieit ia uta uba la leh bakla, hynrei ka don ka jingma ban pyni ia ka jingshah-slem bakhraw na ka bynta ka jingbakla jong u kat haduh ba un khmih sha lade kum ubym dei-hok ban shah ia ka jingdumok, bad un kyntait bak ia ka, kum kata kabym donkam bad ka bym-hok. KJA 238.1

Ki nongialap jong ka gospel teng-teng ki wanrah ka jingmynsaw bakhraw da kaba shah ia ka jingiaishah-jem jong ki ia kito kiba iaid bakla ba kan hiar-dor sha ka jingshah laitluid ia ki pop bad wat shaduh ka jingshim bynta ha ki. Kumne la ialam ia ki ban iaid-lait bad ban ailad ia kata kaba U Blei U pynrem, bad hadien katto-katne por ki kylla matlah kat haduh ban kren-iaroh ia kita kiba U Blei U hukum ia ki ban dumok. Uta uba pynduna noh ia ki jingsngewthuh bakynja mynsiem jong u da kaba leh-jem ia kito kiba U Blei U pynrem, yn ym slem un sa leh ia ka pop kaba kham khraw da ka jingleh tyngeh bad ka jingleh tohmet ia kito kiba U Blei U pdianghun. KJA 238.2

Da ka jingsarong jong ka jingstad bakynja briew, da kaba niewbein ia ka borktah jong U Mynsiem Bakhuid, bad da ka jingbym bang ia ki jingshisha ka ktien U Blei, shibun kiba phla ba ki dei ki Khristan, bad kiba sngew biang eh ban hikai ia kiwei pat, yn ialam ia ki ban phai noh na ki jingdawa jong U Blei. Hynrei U Paul u la ong skhem sha U Timothi, “Namar ka por kan jia haba kin ym shahshkor ia ka jinghikai bajanai; hynrei haba ki don ki shkor badait kin iakynton ha lade ia ki nonghikai katba kum ki jingkwah-brai jong ki hi; bad kin pynphai noh ia la ki shkor jong ki na ka jingshisha, bad kin phai khmat sha ki puriskam. KJA 238.3

U apostol um shym kdew hangne sha kito kibym ngeit ha kaba paw ha ka jinglong-niam, hynrei sha kito kiba phla Khristan kiba pynlong pat ia ka jingsngew kum ka nongialam jong ki, bad kumne ki shah teh mraw sha ka lade. Kiba kum kita ki mon ban sngap-ban shahshkor tang sha ki jinghikai kibym dumok ia ki pop jong ki lane pynrem ia ka rukom im ba-ieit jingsngewbha jong ki. Ia ki la pynthut-la pynmong da ki ktien bashai jong ki shakri baiaineh U Khrist bad ki jied ia ki nonghikai kiba iaroh bad pynsarong ia ki. Bad hapdeng kito kiba phla nongialap ia lade don kiba ialap ia ki jingmut-ki jingsngew jong ki briew ha ka jaka jong ka ktien U Blei. Da ka jingbymiaineh sha ka kamram jong ki, ki ialam bakla noh ia kito kiba peit sha ki na ka bynta ka jingialam bakynja mynsiem. KJA 238.4

Ha ki ain jong ka hukum bakhuid jong U, U Blei U la ai ia ka ain bajanai jong ka jingim; bad U la kren skhem ba haduh kaba kut jong ka por kane ka hukum, kabym kylla wat ha iwei i dak barit tam, kan iai-bat ia ka jingdawa jong ka halor ki briew. U Khrist U la wan ban pynkhraw ia ka hukum bad ban pynlong ia ka kaba donburom. U la pyni ba la pynshong skhem ia ka halor ka nongrim jong ka jingieit ia U Blei bad ka jingieit ia u briew, bad ka jingkohnguh ia ki ain jong ka ka kynthup lut ia ka kamram jong u briew. Ha ka jingim jong U hi U la ai ia ka nuksa jong ka jingkohnguh ia ka hukum jong U Blei. Ha ka Jingialap halor u Lum U la pyni kumno ki jingdawa jong ka ki pyiar sha lyndet ki kam-ki jingleh kiba paw shabar bad ki peit-thuh ia ki jingpyrkhat bad ki jingthmu jong ka dohnud. KJA 238.5

Ka hukum, haba la kohnguh, ka ialam ia ki briew ban “len noh ia ka jingbym-riewblei bad ia ki jingkwah brai ka pyrthei,” bad ban “im bakhan adkar, bad bahok, bad bariewblei, ha kane ka pyrthei kaba mynta.” Titos 2:12. Hynrei u nongshun jong ka hok baroh u la ring mraw ia ka pyrthei bad u la ialam ia ki briew shynrang bad kynthei ban ym kohnguh ia ka hukum. Kumba U Paul u la iohi, ki paid byllien ki la phai na ki jingshisha bashai, ba-bishar bniah jong ka ktien U Blei bad ki la jied ia ki nonghikai kiba hikai sha ki ia ki puriskam kiba ki iakwah eh. Shibun hapdeng ki nongialap bad ki paidbah ki ia-iuhroit hapoh slajat ia ki hukum jong U Blei. Kumne ia U Nongpynlong jong ka pyrthei la niewbein, bad U Soitan u rkhie ha ka jingjop jong ki buit sianti jong u. KJA 238.6

Lem bad ka jingniewbein kaba iaisan-iairoi pyrshah ia ka hukum jong U Blei ka don ruh ka jingroi ka jingbymbang shuh ia ka jinglong-niam, ka jingnang-roi jong ka jingsarong, ka jingieit ia ka jingsngewbha, ka jingbymkohnguh ia ki kmie-ki kpa, bad ka jingpynhun ia lade; bad ki jingmut kiba pyrkhat sani ha kylleng ki iakylli khuslai eh, Ia kaei lah ban leh ban pynbeit ia kine ki jingthala kiba itriem eh? Ia ka jingjubab la lah ban shem ha ka jingkyntu jong U Paul sha U Timothi, “To men ialap ia kata ka ktien.” Tang ha ka Baibl lah ban shem ia ki ain-tynrai kiba lait na ka jingma ha ki jingleh baroh. Ka dei ka jingpynpaw shai ia ka mon jong U Blei, ka jingpyni shai ia ka jingstad bakynja-blei. Ka plie sha ka jingsngewthuh jong u briew ia ki jingeh bakhraw jong ka jingim, bad sha baroh kiba shahshkor ia ki ain-tynrai jong ka kan long shisha ka nongialam kabym bakla, ha kaba iada ia ki na ka jingpynsyrwa ia ki jingim jong ki ha ki kam-ki jingleh ba la ialam bakla. KJA 239.1

U Blei U la pyntip shai ia ka mon jong U, bad ka long ka jingbieit ia u briew ban kylli artatien ia kata kaba la mih noh na ki rymiang-shyntur jong U. Hadien ba ka Jingstad Bymjukut ka la kren, ym lah ban don ki jingkylli artatien ia kiba u briew un pynbeit-pynshai pat, ym don ki kam bakhih phaloh ba ma u un lah ban pynbeit-pynskhem. Baroh kaba la dawa na u ka long ka jingpdiang mynjur kaba beit, bashitrhem ia kata ka mon ba la pynpaw shai jong U Blei. Ka jingkohnguh ka long ka jingsynshar bahakhlieh tam jong ka nia kumjuh ruh jong ka jingiatiplem. KJA 239.2

U Paul u la bteng ia ka jingkyntu jong u: “Hynrei ma me to sharai ha kiei-kiei baroh, to shah shitom, to leh ia ka kam u nongiathuhkhana, to pyndep ia kata ka kam jong me.” U Paul u la jan pyndep ia ka jingiaphet thong jong u, u la thrang ba U Timothi un shim ia ka jaka jong u, ha kaba iada ia ka balang na ki puriskam-kai bad ki jinghikai bakla da kiba u nongshun, ha ki rukom bapher, un ialeh tyngeh ban ialam noh ia ki na ka jingsynlar jong ka gospel. U la sneng ia u ban kiar na baroh ki jingiabeh-brai bakynja-pyrthei bad ki jingkhring-pah baroh kiban khanglad ia u na kaba ai tylli lut ia lade sha ka kam jong U Blei; ban shah da kaba kmen ia ka jingiapyrshah, ka jingkrenbein, bad ka jingpynshitom-bein sha kiba ka jingiaineh jong u kan pynpoi ia u; ban pyndep janai ia ka kam ialap jong u da kaba pyndonkam ia kawei-pa-kawei ka lad-ka rukom kaba u lah ban ioh ha kaba leh bha sha kito na ka bynta kiba U Khrist U la iap. KJA 239.3

Ka jingim jong U Paul ka la long ka nuksa jong ki jingshisha kiba u la hikai, bad ha kane ka la shong ka bor jong u. Ka dohnud jong u ka la dap da ka jingsngewthuh bajylliew, kaba neh bha, ia ka jingkit-khlieh jong u, bad u la trei ha ka jingiasyllok bajan bad Uta Uba long ka tynrai jong ka jingbishar-hok, ka jingisynei, bad ka jingshisha. U la snoh sha ka diengphna jong U Khrist kum ka jingkular skhem jong ka jingjop. Ka jingieit jong U Nongpynim ka la long ka jingthmu kabym iap kaba la kyrshan ia u ha ka jingialeh jong u bad ka lade bad ka jingieng-pyrshah jong u ia ka jingsniew katba ha ka jingshakri jong U Khrist u la tur shaphrang pyrshah ia ka jingbym long paralok jong ka pyrthei bad ka jingieng pyrshah jong ki nongshun jong u. KJA 239.4

Kaei ba ka balang ka donkam ha kine ki sngi jong ka jingma ka long ia ka kynhun shipai jong ki nongtrei kiba, kum U Paul, ki la pynnang-pynstad ia lade na ka bynta ka jingtrei balarkam, kiba don ka jingiashem bajylliew ha kiei-kiei ki jong U Blei, bad kiba la pyndap da ka jingshongshit bad ka jingshitrhem. Ia ki briew kiba la pynkyntang-khuid, kiba len ia lade la donkam; ki briew kiba shlur bad kiba shisha; ki briew kiba ha ki dohnud jong ki ia U Khrist la pynlong “ka jingkyrmen jong ka burom,” bad kiba ia ki rymiang-shyntur jong ki la kynthah da ka ding bakhuid ban “ialap ia kata ka ktien.” Namar ka jingkyrduh ia kum kita ki jaid nongtrei ka kam jong U Blei ka ran-dien, bad ki jingbakla bama eh, kum ka bih kaba pyniap, ki pynbit-tngit ia ki jinglong-ki akor bakynja-mynsiem bad ki pyniap-troin noh ia ki jingkyrmen jong ka bynta babun-paid jong ka kynja bynriew. KJA 239.5

Katba ki nongrah-lama baiaineh, kiba la rew ka met da ka jingtrei shitom, ki ai noh ia la ki jingim na ka bynta ka jingshisha, mano ban wan sha khmat ban shim ia ka jaka jong ki? Hato ki samla jong ngi kin pdiang ia ka jingkit-khlieh bakhuid na ki kti jong ki kpa jong ki? Hato ki iapynkhreh ban pyndap ia ki jaka-trei ba la thylli namar ka jingiap jong kita kiba la iaineh? Hato ia ka jingkyntu jong u apostol yn shahshkor, ia ka jingkhot jong ka kamram yn iohsngew, hapdeng ki jingpynkhih mynsiem sha ka jingkhwan-lade bad ka jingkwah kyrdan kiba pah-phon ia ki samla? KJA 239.6

U Paul u la pynkut ia ka shithi jong u da ki khubor bamarwei-marwei sha ki briew kiba pher bad sa shisien u la iai-kyrpad kyrkieh ba U Timothi un wan kloi, lada lah shuwa ban wan ka por tlang. U la kren shaphang ka jingsngew-marwei bakynjah, ba la pynlong da ka jingiehnoh jong ki katto-katne ki paralok jong u bad ka jinghap leit noh kiwei pat; bad ioh ba U Timothi un nang iai-pyntud, da kaba sheptieng ba ka balang ha Ephesos kan donkam ia ka jingtrei jong u, U Paul u la iathuh ba u lah phah ia U Tukhikos ban pyndap ia ka kam kaban thylli. KJA 239.7

Hadien kaba kren shaphang ka jingbishar ia u ha khmat U Nero, ka jingiehnoh ki paralok jong u, bad ka jingai-ei bakyrshan-bor jong U Blei Uba bat skhem ia la ka jutang, U Paul u la pynkut ia ka shithi jong u da kaba aiti ia U Timothi baieit jong u sha ka jingsumar jong U Nongaplangbrot Rangbah, Uba, wat la ia ki nongsharai langbrot hapoh jong U lah ban pyniap noh, Un dang iai-sumar ia ka kynhun langbrot jong U. KJA 239.8