Ki Kam Jong Ki Apostol
50.—La Rai Pynrem Ban Iap
Ha ka jingbishar bakhadduh ia U Paul ha khmat U Nero, ia u patsha la ktah jur da ka bor jong ki ktien u apostol kat haduh ba u la buhteng ia ka rai-kut ha kane ka kam, ym shym la pynksan lymne la pynrem ia u shakri ba la shah mudui jong U Blei. Hynrei ka jingshun jong u patsha pyrshah ia U Paul shen ka la wanphai. Da ka jingbitar ba um shym la lah ban khanglad ia ka jingphriang jong ka niam Khristan, wat ha ka long-iing bakynja syiem, u la kut jingmut ba shen tang shu ioh ka daw leh myn-leh, ia u apostol dei ban pyniap noh. Ym shym slem hadien U Nero u la pynmih ia ka rai kaba la pynrem ia U Paul sha ka jingiap martyr. Namar ba ia u trai-shnong Rom ym shym la lah ban iai pynshitom runar, la rai ba ia u yn shu khrai khlieh. KJA 240.1
La ialam jar-jar ia U Paul sha ka jaka pyniap. Tang ia ki khyndiat ki nongpeit-nongsakhi la shah ban iadon lang; naba ki nongpynshitom jong u, da ka jingsheptieng ia ka bor-ktah jong u, ki la sheptieng ba lehse yn khring ia ki nongkylla sha ka niam Khristan da ka jingiohi ia ka jingshah pyniap jong u. Hynrei wat ki shipai kiba eh mynsiem kiba la ialam ia u ki la shahshkor sha ki ktien jong u bad da ka jinglyngngoh ki la iohi ia u uba kmen bad uba shlur ha khmat jong ka jingiap. Ha ki katto-katne kiba la iohi ia ka jingiap martyr jong u, ia ka mynsiem jong ka jingmap ia ki nongpyniap jong u bad ia ka jingshaniah bymkhih phaloh jong u ha U Khrist haduh kaba khadduh, ka la long ka jingiwbih ka jingim sha ka jingim. Palat ia uwei la don kiba la pdiang ia U Nongpynim haba U Paul u la ialap, bad ym slem hadien khlem da sheptieng ki la shonshap ia la ka jingngeit da ka snam jong ki. KJA 241.1
Haduh ka kynta kaba slem tam ka jingim jong U Paul ka la phla sha ka jingshisha jong ki ktien jong u sha ki nong Korinth: “Naba U Blei uba la hukum ia ka jingshai ban shai noh na kaba dum, u la pynshai ha ki dohnud jong ngi, khnang ia kaban pynshai ia ka jingtip ka burom U Blei ha ka khmat U Jisu Khrist. Hynrei ngi don kane ka jingkynshew ha ki khiew khyndew, ba ka jingkhraw tam eh kata ka bor kan long na U Blei, bad ym na ngi. Ha kiei-kiei baroh la pynjynjar sat ia ngi, hynrei ym shym la pynshipa ia ngi; la tap baiong ia ngi, hynrei ym ha ban da kut lad; la beh bein ia ngi, hynrei ym shym la iehnoh noh ia ngi; la pynkyllon kram ia ngi, hynrei ym shym la pynjot noh ia ngi; da kaba bah kylleng ha kane ka met ha la ka sngi ia ka jingiap U Jisu uba U Trai, khnang ban pynpaw ia ka jingim U Jisu ruh ha ka met jong ngi.” 2 Korinth 4:6-10. Ka jingkhlain-bor jong u kam long ha lade hi, hynrei ha ka jingdon bad ka jingtrei jong U Mynsiem bakynja-blei kaba la pyndap ia ka mynsiem jong u bad kaba la pyndem ngon ia kawei-pa-kawei ka jingpyrkhat sha ka mon jong U Khrist. U nongiathuhlypa u ong skhem, “Men bat ha ka jingsuk bajanai, ia uba pynneh la ka jingmut ha me: naba u shaniah ha me.” Isaiah 26:3. Ka jingsuk jai kaba la wan na bneng kaba la pynpaw ha ka dur-khmat jong U Paul ka la khring ia shibun ki mynsiem sha ka gospel. KJA 241.2
U Paul u la rah lem bad u ia ka jinglong jong ka bneng. Baroh kiba la iasoh bad u ki la sngew ia ka borktah jong kane ka jingiasoh bad U Khrist. Ka jingshisha ba ka jingim jong u hi ka la pyni nuksa ia ka jingshisha ba u la pynbna, ka la ai ka bor pynkynduh sha ka jingialap jong u. Hangne ka don ka bor jong ka jingshisha. Ka borktah kaba khlem da pynkhreh khnang, kaba khlem da tip jong ka jingim bakhuid ka dei ka jingialap kaba pynkynduh mynsiem tam ia kaba lah ban ai ha ka liang jong ka niam Khristan. Ka jingiapyni-nia, wat haba ym lah ban jubab, ka lah ban pynmih tang ia ka jingiapyrshah; hynrei ka nuksa bariewblei ka don ka bor ia kaba ym lah dalei-lei ban ieng ialeh pyrshah. KJA 241.3
U apostol um shym la iohi ia ki jingshah shitom jong u hi kiba la jan wan jia namar ka jingkwah hir-hir jong u na ka bynta kito ia kiba un sa iehnoh shen ba kin iashem bad ka jingsngew pyrshah, ka jingisih, bad ka jingpynshitom-bein. Ki khyndiat ngut ki Khristan kiba la synran ia u sha ka jaka ka jingpyniap u la ialeh shitom ban pynkhlain bad pynshlur ia ki da kaba iaiban ia ki jingkular ba la ai sha kito ia kiba la pynshitom-bein na ka bynta ka hok. U la pynthikna ha ki ba kaei-kaei kaba la kren U Trai shaphang ki khun ba la pynshitom jong U kan ym duh noh. Khyndiat por ki lah ban long ha ka jingkhia ka mynsiem lyngba shibun ki jingpynshoi; ki lah ban kyrduh ha ki jingbiang-jingtngen bakynja pyrthei; hynrei ki lah ban pynshlur ia ki dohnud jong ki da ka jingkular skhem jong ka jingiaineh U Blei, da kaba ong “Nga la ithuh ia uta ha uba nga la ngeit, bad nga ngeit skhem ba u long uba lah ban da ia kata kaba nga la aiti ha u.” 2 Timothi 1:12. Shen ka miet jong ka jingtynjuh bad ka jingshah shitom kan kut, te ka step phyrngab bakmen jong ka jingsuk bad ka sngi bajanai kan mih. KJA 241.4
U apostol u la iai-peit sha kata kaba khraw sha lyndet, ym da ka jingbym thikna lane da ka jingsngew triem bashyrkhei, hynrei da ka jingkyrmen bakmen bad ka jingkhmih lynti kaba iaithrang. Katba u ieng ha ka jaka jong ka jingiap martyr u iohi ym ia ka waitlam jong u nongkhrai-khlieh lane ia ka khyndew kaba shen kan pdiang ia ka snam jong u; u peit sha jrong lyngba ka sahit bneng bajngum jong ka sngi lyiur sha ka khet jong U Babymjukut. KJA 242.1
Une u briew jong ka jingngeit u iohi ia ka jingkieng jong ka jingphohsniew U Jakob, kaba la ieng pli ia U Khrist, Uba la pyniasoh ia ka khyndew bad ka bneng, bad ia u briew batlot lem bad U Blei bymkut shuh. Ia ka jingngeit jong u la pynkhlain katba u kynmaw kumno ki kpa-tymmen bad ki nongiathuhlypa ki la shaniah ha Uta Uba long ka jingkyrshan bad ka jingtngen jong u, bad na ka bynta jong U kein u aiti noh ia la ka jingim. Na kine ki briew bakhuid kiba na kawei ka spah snem sha kawei pat ki la phla shai na ka bynta ka jingngeit jong ki, u iohsngew ia ka jingpynskhem thikna ba U Blei U long Uba shisha. Ki para apostol jong u, kiba, ban ialap ia ka gospel jong U Khrist, ki la iaid shaphrang ban iashem ia ka jingeh-rang bakynja niam bad ka jingngeit-bieit bamane bleithaw, ka jingshahpynshitom-bein, bad ka jingniewbein, kibym shym la ieit eh ia la ki jingim khnang ba kin lah ban rah shajrong ia ka jingshai jong ka diengphna hapdeng ka jingdum-iong jong ka jingbymngeit __ ia kine u iohsngew ba ki ia-sakhi ia U Jisu kum U Khun jong U Blei, U Nongpynim jong ka pyrthei. Na ki nar syang pyniap, na u rishot hapdeng lawar-ding, na ka byndi poh-khrum, na ki krem-ki pubon jong ka pyrthei, la wan sawa ha ki shkor jong u ka jingpyrta jingjop jong ki martyr. U iohsngew ia ka jingsakhi jong ki mynsiem baiaineh, kiba, wat la ki kyrduh eh, la shah pynshitom, la pynjynjar sat, pynban ki ai ka jingphla khlem jingsheptieng, da ka jingshongkun na ka bynta ka jingngeit, ki da ong skhem, “Nga la ithuh ia uta ha uba nga la ngeit.” Kine, da kaba aiti noh ia ki jingim jong ki na ka bynta ka jingngeit, ki pynbna shai sha ka pyrthei ba Uta ha Uba ki la shaniah U long Uba lah ban pynim janai. KJA 242.2
Ba la siewspah da ka jingknia kheinduh jong U Khrist, ba la sait na ka pop ha ka snam jong U, bad ba la pynkup ha ka hok jong U, U Paul u don ka sakhi ha lade hi ba ka mynsiem jong u ka long kaba kordor ha khmat U Nongsiewspah jong u. Ia ka jingim jong u la buhrieh bad U Khrist ha U Blei, bad u la ngeit skhem ba Uta Uba la jop ia ka jingiap U long Uba lah ban da-ban sumar ia kata kaba la aiti sha ka jingsumar jong U. Ka jingmut jong u ka bat khak ia ka jingkular jong U Nongpynim, “Ngan pynmihpat ia u ha ka sngi kaba khadduh.” Ioannis 6:40. Ia ki jingpyrkhat bad ki jingkyrmen jong u la pynshong pdeng ha ka jingwan arsien jong U Trai jong u. Te katba ka waitlam u nongpyniap ka hiar bad ki syrngiew ka jingiap ki lum sawdong u martyr, ka jingpyrkhat ba la slem eh jong u ka kynthih shaphrang, kum ka jingpyrkhat banyngkong eh jong u ha ka jingkyrsiew bakhraw, ban iashem ia U Nongai-jingim, Uban khot bad pdiang sngewbha ia u sha ka jingkmen jong kiba la kyrkhu. KJA 242.3
Lajan arphew ki spah snem ki la iaid lait naduh ba U Paul uba la tymmen u la theh noh ia ka snam jong u kum ka sakhi na ka bynta ka ktien jong U Blei bad ka jingphla ia U Jisu Khrist. Ym shym la don ka kti baiaineh kaba la thoh kynmaw ia ki jingjia bakhadduh ha ka jingim jong une u briew uba khuid, hynrei ka Jingpyrsad Mynsiem ka la buh jingkynmaw na ka bynta jong ngi ia ka jingphla hamar shuwa ka jingiap jong u. Kum ka jingsawa ka turoi ka sur-kren jong u ka la sawa lyngba ki yrta naduh kata ka por, ka da pynkhlain da ka jingshlur jong u hi ia ki hajar ki sakhi na ka bynta U Khrist bad ka da pynkhie-im ha ki hajar ki dohnud ba la ban sngewsih ia ka jingpynsawa pat ia jingkmen bajop thiaw jong u hi: “Namar ia nga la theh lypa kum ka jingainguh dih, bad kata ka por ka jingleit noh jong nga ka la jan. Nga la ialeh ia kata ka jingialeh babha, nga la pyndep ia la ka jingphet, nga la ri ia ka jingngeit: naduh mynta ia nga la buh ia kata ka pansngiat jong ka hok, ia kaba U Trai, uta u Nongbishar bahok, un ai ha nga ha kata ka sngi: bad ym tang ha nga hi, hynrei ha kita baroh ruh kiba ieit ia kata ka jingmihpaw jong u.” 2 Timothi 4:6-8. KJA 242.4