Προφήτες και βασιλείς

ΚΕΦΆΛΑΙΟ 8—ΕΘΝΙΚΗ ΑΠΟΣΤΑΣΙΑ

Από τότε που πέθανε ο Ιεροβοάμ μέχρι που ο Ηλίας παρουσιάσθηκε στον Αχαάβ, ο λαός του Ισραήλ υπέστη μεγάλη πνευματική κατάπτωση. Κυβερνώμενοι από ανθρώπους που δεν είχαν το φόβο του Θεού και που ενθάρρυναν καινούριες μορφές θρησκευτικής λατρείας, η μεγαλύτερη μερίδα του λαού σύντομα λησμόνησε το καθήκον της να υπηρετεί το ζώντα Θεό και υιοθέτησε πολλές ειδωλολατρικές συνήθειες. PG 69.1

Ο Ναδάβ, ο γιος του Ιεροβοάμ, κατέλαβε το θρόνο του Ισραήλ για μερικούς μόνο μήνες. Η κακή σταδιοδρομία του τερματίσθηκε ξαφνικά από μια συνωμοσία με επικεφαλής τον Βαασά, έναν από τους στρατηγούς του, για την κατάκτηση της κυβέρνησης. Ο Ναδάβ σκοτώθηκε μαζί με όλους τους συγγενείς του που είχαν σειρά διαδοχής “κατά τον λόγον του Κυρίου, τον οποίον ελάλησε διά του δούλου Του Αχιά του Σηλωνίτου, διά τας αμαρτίας του Ιεροβοάμ, τας οποίας ημάρτησε και διά των οποίων έκαμε τον Ισραήλ να αμαρτήση, και διά τον παροργισμόν με τον οποίον παρώργισε Κύριον τον Θεόν του Ισραήλ.” (Α ', Βασ. 15:29,30). PG 69.2

Έτσι αφανίσθηκε ο οίκος του Ιεροβοάμ. Η ειδωλολατρική θρησκεία που άρχισε με αυτόν, επέφερε στους ένοχους παραβάτες τις ανταποδοτικές τιμωρίες του Ουρανού. Μολαταύτα, οι επόμενοι κυβερνήτες, Βαασά, Ηλά, Ζιμβρί και Αμρί, σε διάστημα σαράντα περίπου ετών, ακολούθησαν την ίδια ολέθρια πορεία της κακοπραγίας. PG 69.3

Στο μεγαλύτερο μέρος της εποχής αυτής της αποστασίας στο βασίλειο του Ισραήλ, ο Ασά διοικούσε το βασίλειο του Ιούδα. Για πολλά χρόνια “έκαμεν ο Ασά το καλόν και το ευθές ενώπιον Κυρίου του Θεού αυτού, διότι αφήρεσε τα θυσιαστήρια των αλλοτρίων θεών, και τους υψηλούς τόπους, και κατεσύντριψε τα αγάλματα, και κατέκοψε τα άλση, και είπε προς τον Ιούδαν να εκζητώσι Κύριον τον Θεόν των πατέρων αυτών, διά να κάμνωσι τον νόμον και τας εντολάς. Αφήρεσεν έτι από πασών των πόλεων του Ιούδα τους υψηλούς τόπους και τα είδωλα. Και ησύχασε το βασίλειον ενώπιον αυτού.” (Β ', Χρον. 14:2-5). PG 69.4

Η πίστη του Ασά πέρασε σκληρή δοκιμασία όταν “Ζερά ο Αιθίοψ, με στράτευμα εκατόν μυριάδων” εισέβαλε στο βασίλειο. Στην κρίσιμη αυτή ώρα ο Ασά δε στηρίχθηκε σε “πόλεις οχυράς εν Ιούδα” που είχε οικοδομήσει με τείχη “περί αυτάς, και πύργους, πύλας και μοχλούς”, ούτε σε “δυνατούς εν ισχύι άνδρας” του προσεκτικά εκπαιδευμένου στρατεύματος του. (Β ', Χρον. 14:9,6-8). Ο βασιλιάς είχε την εμπιστοσύνη του στον Κύριο των δυνάμεων, στο όνομα του οποίου θαυμάσιες απελευθερώσεις είχαν επιτευχθεί για τον Ισραήλ του παρελθόντος. Παρατάσσοντας τις δυνάμεις του για τη μάχη, ζήτησε τη βοήθεια του Θεού. PG 70.1

Οι εχθρικές δυνάμεις στέκονταν τώρα αντιμέτωπες. Αυτή ήταν στιγμή μεγάλης δοκιμασίας για αυτούς που υπηρετούσαν τον Κύριο. Είχε γίνει εξομολόγηση όλων των αμαρτιών; Οι άνδρες του Ιούδα είχαν απόλυτη εμπιστοσύνη στην απελευθερωτική δύναμη του Θεού; Αυτές οι σκέψεις απασχολούσαν τους αρχηγούς. Κρίνοντας από ανθρώπινη πλευρά, το απειράριθμο πλήθος θα σάρωνε τα πάντα στο διάβα του. Τον καιρό της ειρήνης όμως ο Ασά δεν επιδιδόταν στις τέρψεις και τις διασκεδάσεις. Ετοιμαζόταν για οποιαδήποτε επείγουσα ανάγκη. Είχε στρατό καταρτισμένο για πόλεμο. Είχε προσπαθήσει να οδηγήσει το λαό του να είναι τακτοποιημένος με το Θεό. Και τώρα, παρά το γεγονός ότι οι δυνάμεις του ήταν αριθμητικά λιγότερες από τις εχθρικές, η πίστη σε Εκείνον στον οποίο στήριζε την εμπιστοσύνη του, δεν κλονίσθηκε. PG 70.2

Έχοντας αναζητήσει το Θεό στις ημέρες τις ευδαιμονίας, ο βασιλιάς μπορούσε να στηριχθεί σε Αυτόν τώρα την ημέρα της κακοτυχίας. Οι ικεσίες του φανέρωναν ότι η θαυμαστή δύναμη του Θεού δεν του ήταν άγνωστη. PG 70.3

“Και εβόησεν ο Ασά προς τον Κύριον τον Θεόν αυτού, και είπε, Κύριε, δεν είναι ουδέν παρά Σοι να βοηθής τους έχοντας πολλήν, ή μηδεμίαν δύναμιν. Βοήθησον ημάς, Κύριε Θεέ ημών, διότι επί σε πεποίθαμεν, και εν τω ονόματί Σου ερχόμεθα εναντίον του πλήθους τούτου. Κύριε, Συ ο Θεός ημών, ας μη υπερισχύση άνθρωπος εναντίον Σου.” (Β ', Χρον. 14:11). PG 70.4

Η προσευχή του Ασάν είναι προσευχή κατάλληλη για κάθε Χριστιανό πιστό να την προφέρει. Η πάλη την οποία διεξάγουμε “δεν είναι εναντίον εις σάρκα και αίμα, αλλ’εναντίον εις τας αρχάς, εναντίον εις τας εξουσίας . . . εναντίον εις τα πνεύματα της πονηριάς τα εν τοις εττουρανίοις.” (Εφεσ. 6:12). Στον αγώνα του βίου μας έχουμε να αντιμετωπίσουμε πονηρούς πράκτορες που έχουν παραταχθεί εναντίον του δικαίου. Η ελπίδα μας δεν είναι στον άνθρωπο αλλά στο ζώντα Θεό. Με πλήρη βεβαιότητα πίστης πρέπει να περιμένουμε ότι Αυτός θα ενώσει την παντοδυναμία Του με τις προσπάθειες της ανθρώπινης σύμπραξης για τη δόξα του ονόματος Του. Φέροντας την πανοπλία της δικαιοσύνης Του, μπορούμε να κερδίσουμε τη νίκη εναντίον οποιουδήποτε εχθρού. PG 70.5

Η πίστη του βασιλιά Ασά αμείφθηκε κατάφανα: PG 71.1

“Επάταξεν ο Κύριος τους Αιθίοπας έμπροσθεν του Ασά, και έμπροσθεν του Ιούδα, και οι Αιθίοπες έφυγον. Ο δε Ασά και ο λαός μετ’αυτού κατεδίωξαν αυτούς έως Γεράρρων και έπεσον εκ των Αιθιόπων τοσούτοι, ώστε δεν ηδύναντο να αναλάβωσι πλέον, διότι συνετρίβησαν έμπροσθεν του Κυρίου, και έμπροσθεν του στρατεύματος Αυτού.” (Β ', Χρον. 14:12,13). PG 71.2

Καθώς τα νικηφόρα στρατεύματα του Ιούδα και του Βενιαμίν επέστρεφαν στην Ιερουσαλήμ, “ήλθε το Πνεύμα του Θεού επί Αζαρίαν το υιόν του Ωδήδ, και εξήλθεν εις συνάντησιν του Ασά, και είπε προς αυτόν, Ακούσατέ μου, Ασά, και πας ο Ιούδας και ο Βενιαμίν, Ο Κύριος είναι με σας, όταν σεις είσθε μετ’Αυτού. Και εάν εκζητήτε Αυτόν, θέλει ευρεθή εις εσάς, εάν όμως εγκαταλείψητε Αυτόν, θέλει σας εγκαταλείψει.” “Σεις δε ενδυναμούσθε, και ας μη ήναι εκλελυμέναι αι χείρες σας διότι θέλει είσθαι μισθός εις το έργον σας.” (Β ', Χρον. 15:1,2,7). PG 71.3

Παίρνοντας μεγάλο θάρρος από τα λόγια αυτά, σε λίγο ο Ασά ανέλαβε δεύτερη μεταρρύθμιση στη γη του Ιούδα. PG 71.4

“Απέβαλε τα βδελύγματα εκ πάσης της γης Ιούδα και Βενιαμίν, και εκ των πόλεων τας οποίας έλαβεν εκ του όρους Εφραΐμ, και ανενέωσε το θυσιαστήριον του Κυρίου, το κατέμπροσθεν του προνάου του Κυρίου. PG 71.5

Και συνήγαγε πάντα τον Ιούδαν και τον Βενιαμίν, και τους παροικούντας μετ’αυτών, εκ του Εφραιμ και Μανασσή, και εκ του Συμεών, διότι πολλοί εκ του Ισραήλ προσεχώρησαν εις αυτόν, ιδόντες ότι Κύριος ο Θεός αυτού ήτο μετ’αυτού. Και συνήχθησαν εις Ιερουσαλήμ, κατά τον τρίτον μήνα του δεκάτου πέμπτου έτους της βασιλείας του Ασά. Και προσέφεραν θυσίας εις τον Κύριον, κατά την ημέραν εκείνην, εκ των λαφύρων τα οποία έφεραν, επτακοσίους βόας, και επτά χιλιάδας προβάτων. Και εισήλθον εις συνθήκην να εκζητήσωσι Κύριον τον Θεόν των πατέρων αυτών, εξ όλης της καρδίας αυτών και εξ όλης της PG 71.6

ψυχής αυτών.” “Και ευρέθη εις αυτούς, και έδωκεν εις αυτούς ο Κύριος ανάπαυσιν κυκλόθεν.” (Β ', Χρον. 15:8-12,15). PG 72.1

Το μακρόχρονο ιστορικό της πιστής υπηρεσίας του Ασά, αμαυρώθηκε από μερικά λάθη που έκανε σε ορισμένες περιπτώσεις όταν δε βασίσθηκε ολοκληρωτικά στο Θεό. Όταν σε κάποια περίσταση ο βασιλιάς του Ισραήλ εισέβαλε στο βασίλειο του Ιούδα και κατέλαβε τη Ραμά, μια οχυρωμένη πόλη πέντε μόλις μίλια μακριά από την Ιερουσαλήμ, ο Ασά επιδίωξε την απελευθέρωσή της συνάπτοντας συμμαχία με τον Βεναδάδ, το βασιλιά της Συρίας. Αυτή η αποτυχία του να στηριχθεί τον καιρό της ανάγκης αποκλειστικά στο Θεό, επικρίθηκε αυστηρά από τον προφήτη Ανανί που παρουσιάσθηκε στον Ασά με το ακόλουθο μήνυμα: PG 72.2

“Επειδή επεστηρίχθης επί τον βασιλέα της Συρίας, και δεν επεστηρίχθης επί Κύριον τον Θεόν σου, διά τούτο εξέφυγε το στράτευμα του βασιλέως της Συρίας από της χειρός σου. Οι Αιθίοπες και οι Λίβυες δεν ήσαν στράτευμα μέγα, μετά πολυαρίθμων αμαξών και ιππέων; επειδή όμως επεστηρίχθης εις τον Κύριον, παρέδωκεν αυτούς εις την χείρα σου, διότι οι οφθαλμοί του Κυρίου περιτρέχουσι διά πάσης της γης, διά να δειχθή δυνατός υπέρ των εχόντων την καρδίαν αυτών τελείαν προς Αυτόν. Εις τούτο έπραξας αφρόνως, διά τούτο θέλεις έχει πολέμους εις το εξής.” (Β ', Χρον. 16: 7-9). PG 72.3

Αντί να ταπεινωθεί για το λάθος του μπροστά στο Θεό, “ωργίσθη ο Ασά κατά του βλέποντος, και έβαλεν αυτόν εις φυλακήν, διότι ηγανάκτησεν εναντίον αυτού διά τούτο. Και κατέθλιψεν ο Ασά τινάς εκ του λαού εν εκείνω τω καιρώ.” (Β’Χρον. 16:10). PG 72.4

“Ηρρώστησε δε ο Ασά τους πόδας αυτού εν τω τριακοστώ εννάτω έτει της βασιλείας αυτού, εωσού η αρρώστια αυτού έγεινε μεγίστη, αλλ’ουδέ εν τη αρρώστια αυτού εξεζήτησε τον Κύριον, αλλά τους ιατρούς.” (Β ', Χρον. 16:12). Ο βασιλιάς πέθανε το τεσσαρακοστό πρώτο έτος της βασιλείας του, και τον διαδέχθηκε ο γιος του Ιωσαφάτ. PG 72.5

Δύο χρόνια πριν το θάνατο του Ασά, ο Αχαάβ άρχισε να κυβερνάει το βασίλειο του Ισραήλ. Από την αρχή, η βασιλεία του χαρακτηρίσθηκε από παράξενη και τρομερή αποστασία. Ο πατέρας του ο Ομρί, ο ιδρυτής της Σαμάρειας, “έπραξε πονηρά ενώπιον του Κυρίου, και έπραξε χειρότερα παρά πάντας τους προ αυτού.” (Α ', Βασ. 16:25). Οι αμαρτίες του Αχαάβ όμως ήταν ακόμη μεγαλύτερες. “Διά να παροργίση Κύριον τον Θεόν του Ισραήλ, έπραξεν ο Αχαάβ περισσότερον παρά πάντας τους βασιλείς του Ισραήλ, όσοι εστάθησαν προ αυτού”, ενεργώντας “ως μικρόν όν το να περιπατή εις τας αμαρτίας του Ιεροβοάμ υιού του Ναβάτ.” (Β ', Βασ. 16: 33, 31). Δεν του έφθανε που ενθάρρυνε τις θρησκευτικές ιεροτελεστίες οι οποίες τηρούντο στη Βαιθήλ και στο Δαν, αλλά οδήγησε με θρασύτητα το λαό στη βδελυρότερη ακόμη ειδωλολατρία, απορρίπτοντας τη λατρεία του Κυρίου χάρη της λατρείας του Βάαλ. PG 72.6

Παίρνοντας για γυναίκα του την Ιεζάβελ, “την θυγατέρα του Εθβαάλ, βασιλέως των Σιδωνίων” και αρχιερέα του Βάαλ, ο Αχαάβ “ελάτρευσε τον Βάαλ και προσεκύνησεν αυτόν, και ανήγειρε βωμόν εις τον Βάαλ, τον οποίον ωκοδόμησεν εν Σαμαρεία.” (Β ',Βασ. 16:31,32). PG 73.1

Ο Αχαάβ δεν περιορίσθηκε να συστήσει τη λατρεία του Βάαλ στην πρωτεύουσα αλλά, καθοδηγούμενος από την Ιεζάβελ, έκτισε ειδωλολατρικά θυσιαστήρια σε πολλούς “υψηλούς τόπους” όπου, προστατευμένοι από τα γύρω δασύλλια, οι ιερείς και οι άλλοι που σχετίζονταν με τη σαγηνευτική αυτή μορφή της ειδωλολατρίας ασκούσαν την αποτρόπαια επιρροή τους, μέχρι που σύσσωμος σχε-δόν ο Ισραήλ ακολουθούσε το Βάαλ. PG 73.2

“Ουδείς τωόντι δεν εστάθη όμοιος του Αχαάβ, όστις επώλησεν εαυτόν εις το να πράττη πονηρά ενώπιον του Κυρίου, όπως εκίνει αυτόν Ιεζάβελ η γυνή αυτού. Και έπραξε βδελυρά σφόδρα ακολουθών τα είδωλα, κατά πάντα όσα έπραττον οι Αμορραίοι, τους οποίους ο Κύριος εξεδίωξεν απέμπροσθεν των υιών Ισραήλ.” (Α ',Βασ. 21:25,26). PG 73.3

Ο Αχαάβ δεν είχε ηθικό σθένος. Η επιγαμία του με μια γυναίκα ειδωλολάτρισσα που είχε αποφασιστικό χαρακτήρα και πεισμονή ιδιοσυγκρασία, είχε ολέθρια αποτελέσματα τόσο για αυτόν όσο και για το έθνος. Χωρίς αρχές και χωρίς ιδανικά για την εξάσκηση του καλού, ο χαρακτήρας του εύκολα διαπλάστηκε από το αποφασιστικό πνεύμα της Ιεζάβελ. Η εγωκεντρική φύση του δεν μπορούσε να εκτιμήσει την ευσπλαχνία του Θεού για τονλαό του Ισραήλ και για τα δικά του καθήκοντα ως θεματοφύλακα και αρχηγού του εκλεκτού λαού. PG 73.4

Κάτω από την άτονη επιρροή της διοίκησης του Αχαάβ, ο λαός του Ισραήλ απομακρύνθηκε από το ζώντα Θεό και διέφθειρε τη συμπεριφορά του απέναντι Του. Από πολλά χρόνια είχαν χάσει τα αισθήματά τους για την ευσέβεια και για το φόβο του Θεού. Και τώρα φαινόταν ότι δεν υπήρχε κανείς που να τολμήσει να διακινδυνεύσει τη ζωή του προβάλλοντας αντίσταση στην επικρατούσα αποστασία. Η μαύρη σκιά της κάλυψε ολόκληρη τη χώρα. Ξόανα των Βααλείμ και των Ασταρώθ υπήρχαν παντού. Πολλαπλασιάζονταν οι ειδωλολατρικοί ναοί και τα ιερά άλση όπου λατρεύονταν τα ανθρώπινα κατασκευάσματα. Η ατμόσφαιρα είχε μολυνθεί από τον καπνό των θυσιών που προσφέρονταν στους ψεύτικους θεούς. Σε λόφους και κοιλάδες αντιλαλούσαν οι κραυγές των μεθυσμένων ειδωλολατρών ιερέων που πρόσφεραν θυσίες στον ήλιο, στο φεγγάρι και στα αστέρια. PG 73.5

Με την επιρροή της Ιεζάβελ και των αχρείων ιερέων της ο λαός διδασκόταν ότι τα ξόανα που είχαν στηθεί ήταν θεότητες που κυβερνούσαν με τις μυστηριακές δυνάμεις τους τα στοιχεία της φύσης, τη φωτιά και το νερό. Όλα τα δώρα του ουρανού - τα τρεχούμενα ρυάκια, οι κρυσταλλοπηγές, η απαλή δροσιά, τα ψιλοβρόχια που ανανέωναν τη γη και έκαναν τα λιβάδια άφθονα να καρποφορούν - αποδίδονταν στην εύνοια του Βάαλ και της Αστάρτης αντί στο Χορηγό κάθε καλού και τέλειου δώρου. Ο λαός λησμόνησε ότι οι λόφοι και οι κοιλάδες, τα ποτάμια και οι πηγές βρίσκονται στα χέρια του ζώντα Θεού, και ότι Αυτός εξουσιάζει τον ήλιο, τα σύννεφα του ουρανού και όλες τις φυσικές δυνάμεις. PG 74.1

Με πιστούς αγγελιοφόρους ο Θεός έστελνε επανειλημμένες προειδοποιήσεις στον αποστάτη βασιλιά και στο λαό. Μάταια πήγαν τα επιτιμητικά λόγια. Μάταια διαβεβαίωναν οι εμπνευσμένοι μηνυτές το δικαίωμα του Κυρίου να είναι Αυτός ο μόνος Θεός στον Ισραήλ. Μάταια εξύψωναν του νόμους που Εκείνος εμπιστεύθηκε σε αυτούς. Γοητευμένοι από τη φανταχτερή επίδειξη και τις σαγηνευτικές ιεροτελεστίες της ειδωλολατρίας, ο λαός ακολούθησε το παράδειγμα του βασιλιά και των αυλικών του, και παραδόθηκε στις μεθυστικές, εξαχρειωτικές απολαύσεις μιας αισθησιακής λατρείας. Τυφλωμένοι από την τρέλα τους, προτίμησαν να απορρίψουν το Θεό και τη λατρεία Του. Το φως που τους είχε χορηγηθεί με τόση μεγαλοψυχία, είχε μεταβληθεί σε σκοτάδι. Το καθαρό χρυσάφι είχε θαμπώσει. PG 74.2

Αλίμονο, πώς χάθηκε η δόξα του Ισραήλ! Ποτέ προηγουμένως ο εκλεκτός λαός του Θεού δεν είχε πέσει τόσο χαμηλά στην αποστασία. Οι προφήτες του Βάαλ ανέρχονταν σε “τετρακοσίους πεντήκοντα και τετρακοσίους προφήτας των αλσών.” (Α.',Βασ. 18:19). Μόνο η θαυματουργική δύναμη του Θεού μπορούσε να συγκροτήσει το έθνος από την ολοσχερή καταστροφή. Θεληματικά ο Ισραήλ είχε αποχωρισθεί από το Θεό, αλλά ο Κύριος συμπονούσε ακόμη με ευσπλαχνία εκείνους που είχαν παρασυρθεί στην αμαρτία και έμελλε να στείλει σε αυτούς έναν από τους δυναμικότερους προφήτες Του, με το έργο του οποίου πολλοί θα επανέρχονταν στην αφοσίωσή τους προς το Θεό των πατέρων τους. PG 74.3