Προφήτες και βασιλείς
ΚΕΦΆΛΑΙΟ 28—ΕΖΕΚΙΑΣ
Χτυπητή αντίθεση με την καταστρεπτική ηγεμονία του Αχάζ παρουσίασε η μεταρρύθμιση που επιτελέσθηκε με την ευδόκιμη βασιλεία του γιου του. Ο Εζεκίας ανέβηκε στο θρόνο αποφασισμένος με όλη τη δύναμή του να απαλλάξει τοβασίλειο του Ιούδα από τη μοίρα που είχε βρει το βασίλειο του βορρά. Οι εξαγγελίες των προφητών δεν ευνοούσαν τα ημίμετρα. Μόνο με την πιο αποφασιστική μεταρρύθ-μιση θα μπορούσαν να αποφευχθούν οι απειλούμενες τιμωρίες. PG 229.1
Στην κρίση αυτή ο Εζεκίας αποδείχθηκε ο κατάλληλος άνθρωπος για την περίσταση. Αμέσως μόλις ανέβηκε στο θρόνο, άρχισε να προγραμματίζει και να εκτελεί. Την προσοχή του πρώτα έστρεψε στην από μακρού παραμελημένη υπηρεσία του ναού, και για το έργο του αυτό ζήτησε προσεκτικά τη συνεργασία μιας ομάδας ιερέων και Λευιτών, οι οποίοι είχαν παραμείνει πιστοί στην ιερή κλήση τους. Έχοντας εμπιστοσύνη στην αφοσιωμένη τους υποστήριξη, ανεπιφύλακτα τους μίλησε για την επιθυμία του να συστήσει άμεσες και ευρύτατες μεταρρυθμίσεις. Ομολόγησε: PG 229.2
“Οι πατέρες ημών παρηνόμησαν και έπραξαν πονηρά ενώπιον Κυρίου του Θεού ημών, και εγκατέλιπον Αυτόν, και απέστρεψαν τα πρόσωπα αυτών από του κατοικητηρίου του Κυρίου.” “Τώρα λοιπόν έχω εν τη καρδία μου να κάμω διαθήκην προς τον Κύριον τον Θεόν του Ισραήλ, διά να αποτρέψει την οργήν του θυμού Αυτού αφ’ημών.” (Β.',Χρον. 29:6,10). PG 229.3
Με μερικά καλοδιαλεγμένα λόγια ο βασιλιάς αναθεώρησε την κατάσταση που αντιμετώπιζαν - το κλεισμένο αγιαστήριο και τη διακοπή κάθε λειτουργίας εντός των ορίων του, τη σκανδαλιστική ειδωλολατρία που ασκείτο στους δρόμους της πόλης και σε ολόκληρο το βασίλειο, την αποστασία πλήθους ανθρώπων που θα είχαν μείνει πιστοί στο Θεό αν οι αρχηγοί του Ιούδα τους είχαν δώσει το καλό παράδειγμα, την κατάπτωση του βασιλείου και την απώλεια του γοήτρου του έναντι των γειτονικών εθνών. Το βόρειο βασίλειο αποσυντίθετο με γοργό ρυθμό. Πολλοί είχαν αφανισθεί με τη σφαγή. Πλήθη είχαν συρθεί αιχμάλωτοι σε μέρη μακρινά. Σε λίγο το Ισραήλ θα έπεφτε ολότελα στα χέρια των Ασσυρίων και θα καταστρεφόταν ριζικά. Και αυτή η μοίρα θα έβρισκε ασφαλώς και τοβασίλειο του Ιούδα, εκτός αν ο Θεός έκανε ένα πανίσχυρο έργο με εκλεκτούς αντιπροσώπους Του. PG 229.4
Ο Εζεκίας έκανε άμεση έκκληση στους ιερείς να συμπράξουν με αυτόν για την επιτέλεση των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων. Τους ικέτευε: “Μη πλανάσθε τώρα, διότι ο Κύριος σας έκλεξε διά να παρίστασθε ενώπιον Αυτού, να υπηρετήτε Αυτόν, και να ήσθε λειτουργοί Αυτού, και να θυμιάζετε.” “Αγιάσθητε τώρα και αγιάσατε τον ναόν Κυρίου του Θεού των πατέρων σας.” (Β.',Βασ. 29:11,5). PG 230.1
Ήταν καιρός για άμεση δράση. Οι ιερείς άρχισαν άμεσα,κινητοποιώντας τη συνεργασία και άλλων από τις τάξεις τους οι οποίοι δεν ήταν παρόντες στη συνδιάσκεψη. Όλοιμαζί επιδόθηκαν ολόψυχα στο έργο του καθαρισμού και του εξαγνισμού του αγιαστηρίου. Επειδή χρόνια είχε διαρκέσει η βεβήλωση και η παραμέληση, το έργο αυτό εκτελείτο με μεγάλη δυσκολία. Οι ιερείς όμως και οι Λευίτες δούλευαν ακούραστα και σε ένα εξαιρετικά σύντομο διάστημα ήταν σε θέση να αναγγείλουν τη διεκπεραίωση του υπεύθυνου έργου τους. Οι θύρες του ναού είχαν επιδιορθωθεί και είχαν ανοιχθεί διάπλατα. Τα ιερά σκεύη είχαν συγκεντρωθεί και είχαν τοποθετηθεί στο μέρος τους. Όλα ήταν έτοιμα για την επανασύσταση της λειτουργίας του αγιαστηρίου. PG 230.2
Στην πρώτη λειτουργία που έγινε, οι άρχοντες της πόλης ενώθηκαν με το βασιλιά Εζεκία και με τους ιερείς και τους Λευίτες για να ζητήσουν συγχώρηση για τις αμαρτίες του έθνους. Προσφέρθηκαν θυσίες “περί αμαρτίας επί το θυσιαστήριον διά να κάμωσιν εξιλέωσιν υπέρ παντός του Ισραήλ”. “Και ως ετελείωσαν προσφέροντες, έκλιναν ο βασιλεύς και πάντες οι ευρεθέντες μετ’αυτού, και προσεκύνησαν.” Στις αυλές του ιερού αντήχησαν πάλι φωνές δοξολογίας και λατρείας. Οι ύμνοι του Δαβίδ και του Ασάφ ψάλλονταν με χαρά και οι προσκυνητές αναγνώριζαν ότι είχαν λυτρωθεί από τη σκλαβιά της αμαρτίας και της αποστασίας. “Ευφράνθη ο Εζεκίας, και πάς ο λαός ότι ο Θεός προδιέθεσε τον λαόν, επειδή το πράγμα έγεινεν αιφνιδίως.” (Β.',Χρον. 29:24,29,36). PG 230.3
Πραγματικά είχε ο Θεός προδιαθέσει τις καρδιές των ηγητόρων του Ιούδα στο να αναλάβουν ένα αποφασιστικό μεταρρυθμιστικό κίνημα για να μπορέσει να αναχαιτισθεί το κύμα της αποστασίας. Με τους προφήτες Του είχε στείλει στον εκλεκτό λαό Του το ένα παρακελευστικό μήνυμα μετά το άλλο. Τα μηνύματα αυτά όμως είχαν περιφρονηθεί και απορριφθεί από τις δέκα φυλές του Ισραήλ και ο λαός του Ισραήλ είχε πλέον παραδοθεί στον εχθρό. Στον βασίλειο του Ιούδα όμως έμενε ένα αρκετά μεγάλο υπόλοιπο, και σε αυτούς εξακολουθούσαν να απευθύνονται οι εκκλήσεις των προφητών. “Επιστράφειτε προς Εκείνον, από του οποίου οι υιοί Ισραήλ όλως απεστάτησαν.” Ακούστε το Μιχαία να δηλώνει με πεποίθηση: PG 230.4
“Εγώ δε θέλω επιβλέψει επί Κύριον, θέλω προσμείνει τον Θεόν της σωτηρίας μου. Ο Θεός μου θέλει μου εισακούσει. Μη ευφραίνου εις εμέ, η εχθρά μου. Αν και έπεσα, θέλω σηκωθή, αν και εκάθισα εν σκότει, ο Κύριος θέλει είσθαι φως εις εμέ. Θέλω υποφέρει την οργήν του Κυρίου, διότι ημάρτησα εις Αυτόν εωσού διαδικάση την δίκην μου και κάμη την κρίσιν μου. Θέλει με εξάξει εις το φως, θέλω ιδεί την δικαιοσύνην Αυτού.” (Ησ. 31:6, Μιχ. 7:7-9). PG 231.1
Αυτές και άλλες παρόμοιες εξαγγελίες φανέρωναν την προθυμία του Θεού να συγχωρεί και να δέχεται εκείνους που θα επέστρεφαν σε Αυτόν με όλη τους την καρδιά. Οι εξαγγελίεςαυτές είχαν φέρει την ελπίδα σε πολλές αποκαμωμένες ψυχές στα σκοτεινά χρόνια όταν οι θύρες του ναού έμεναν κλειστές. Και τώρα, όταν οι αρχηγοί άρχισαν να εγκαινιάζουν μια μεταρρύθμιση, πλήθη λαού κουρασμένα από τη σκλαβιά της αμαρτίας, ήταν έτοιμα να ανταποκριθούν. PG 231.2
Σε εκείνους οι οποίοι εισέρχονταν στις αυλές του ναού για να ζητήσουν συγχώρηση και να ανανεώσουν τις υποσχέσεις της αφοσίωσής τους, προσφέρονταν θαυμάσια ενθαρρυντικά μηνύματα από τις προφητικές περικοπές των Γραφών. Οι επίσημες κατά της ειδωλολατρίας προειδοποιήσεις που είχαν δοθεί μέσω του Μωυσή “εις επήκοον” ολόκληρου του Ισραήλ, είχαν συνοδευθεί από προφητείες αναφερόμενες στην προθυμία του Θεού να ακούσει και να συγχωρήσει εκείνους που σε καιρούς αποστασίας θα Τον επιζητούσαν με όλη την καρδιά τους. Ο Μωυσής είχε πει: PG 231.3
“Θέλεις επιστρέφει προς Κύριον τον Θεόν σου και θέλεις ακούσει την φωνήν Αυτού. Διότι Κύριος ο Θεός σου είναι Θεός οικτίρμων. Δεν θέλει σε εγκαταλείψει, ουδέ θέλει σε εξολοθρεύσει, ουδέ θέλει λησμονήσει την διαθήκην των πατέρων σου, την οποίαν ώμοσε προς αυτούς.” (Δευτ. 4:30,31). PG 231.4
Και την προφητική προσευχή που είχε απευθύνει κατά τα εγκαίνια του ναού, του οποίου τη λειτουργία επανέφεραν τώρα ο Εζεκίας και οι σύντροφοί του, ο Σολομών είχε ικετεύσει: PG 231.5
“Όταν κτυπηθή ο λαός Σου Ισραήλ έμπροσθεν του εχθρού, διότι ημάρτησαν εις Σε, και επιστρέψωσι προς Σε, και δοξάσωσι το όνομά Σου, και προσευχηθώσι, και δεηθώσι ενώπιόν Σου εν τω οίκω τούτω, τότε Συ επάκουσον εκ του ουρανού και συγχώρησον την αμαρτίαν του λαού Σου Ισραήλ.” (Α.',Βασ.8:33,34). PG 231.6
Η προσευχή αυτή είχε επικυρωθεί με τη σφραγίδα της θεϊκής επιδοκιμασίας. Επειδή μόλις τελείωσε, φωτιά κατέβηκε από τον ουρανό για να καταναλώσει το ολοκαύτωμα και τις λοιπές θυσίες, ενώ η δόξα του Θεού πλημμύρισε το ναό. (Δείτε Β.',Χρον. 7:1) Και τη νύχτα ο Θεός παρουσιάσθηκε στο Σολομώντα για να του πει ότι η προσευχή του είχε εισακουσθεί και ότι θα δειχνόταν ευσπλαχνία σε αυτούς που θα προσκυνούσαν εκεί. Η φιλεύσπλαχνη διαβεβαίωση είχε δοθεί: PG 232.1
“Εάν ... ο λαός Μου, επί τον οποίον εκλήθη το όνομά Μου, ταπεινώσωσιν εαυτούς, και προσευχηθώσι, και εκζητήσωσι το πρόσωπόν Μου, και επιστρέψωσιν από των οδών αυτών των πονηρών, τότε εγώ θέλω επακούσει εκ του ουρανού, και θέλω συγχωρήσει την αμαρτίαν αυτών και θεραπεύσει την γην αυτών.” ( Β.',Χρον. 7:14). PG 232.2
Οι υποσχέσεις αυτές βρήκαν πλούσια επαλήθευση την εποχή της μεταρρύθμισης κάτω από την αιγίδα του Εζεκία. PG 232.3
Η καλή αρχή που έγινε τον καιρό τουεξαγνισμού του ναού, συνεχίσθηκε με ευρύτερη ενέργεια στην οποία τόσο ο λαός του Ισραήλ όσο και ο Ιούδας πήραν μέρος. Με το ζήλο του να καταστήσει τη λειτουργία του ναού πραγματική ευλογία για το λαό, ο Εζεκίας αποφάσισε να επαναφέρει την παλιά συνήθεια της συγκέντρωσης των Ισραηλιτών για τον πανηγυρισμό της γιορτής του Πάσχα. PG 232.4
Επί πολλά χρόνια το Πάσχα δεν είχε τηρηθεί σαν εθνική γιορτή. Η διαίρεση του κράτους στο τέλος της βασιλείας του Σολομώντα παρουσίαζε τη συνήθεια αυτή σαν ανεφάρμοστη. Οι τρομερές όμως τιμωρίες που είχαν πέσει στις δέκα φυλές και οι συγκλονιστικές αγγελίες των προφητών έφεραν το αποτέλεσμά τους, αφού ξύπνησαν στην καρδιά μερικών την επιθυμία για κάτι καλύτερο. Με βασιλικούς ταχυδρόμους η πρόσκληση για το γιορτασμό του Πάσχα στα Ιεροσόλυμα είχε διακηρυχθεί παντού, “από πόλεως εις πόλιν, διά της γης του Εφραΐμ και Μανασσή, και έως Ζαβουλών”. Οι κομιστές της φιλεύσπλαχνης αυτής πρόσκλησης συνήθως απωθούντο. Οι αμετανόητοι απομακρύνονταν αδιάφοροι. Όμως παρόλα αυτά μερικοί, πρόθυμοι να επιζητήσουν το Θεό για μια σαφέστερη γνώση του θελήματός Του, “υπέκλιναν και ήλθον εις Ιερουσαλήμ.” (Β.',Χρον. 30:10,11). PG 232.5
Στη γη του Ιούδα η ανταπόκριση ήταν γενική. Επειδή επάνω σε αυτούς “ήτο η χειρ του Θεού, ώστε να δώση εις αυτούς καρδίαν μίαν, διά να κάμωσι την προσταγήν του βασιλέως και των αρχόντων” - μια προσταγή σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, όπως αυτό είχε εκδηλωθεί μέσω των προφητών Του. (Β.',Χρον. 30:12). PG 232.6
Η ευκαιρία αυτή είχε μέγιστα αποτελέσματα για τα συναχθέντα πλήθη. Οι βεβηλωμένοι δρόμοι της πόλης καθορίσθηκαν από τους ειδωλολατρικούς βωμούς που είχαν τοποθετηθεί εκεί στο διάστημα της βασιλείας του Άχαζ. Το Πάσχα τηρήθηκε την καθορισμένη μέρα, και ολόκληρη την εβδομάδα ο λαός την πέρασε προσφέροντας ειρηνικές προσφορές, πληροφορούμενος τι περιμένει ο Θεός από αυτούς. Καθημερινά δίδασκαν οι Λευίτες “σύνεσιν αγαθήν περί Κυρίου”, και εκείνοι που είχαν προετοιμάσει τις καρδιές τους για να εκζητήσουν το Θεό, βρήκαν συγχώρηση. Τα πλήθη των προσκυνητών κατελήφθησαν από μεγάλη χαρά. “Ύμνουν οι Λευίται και οι ιερείς τον Κύριον με όργανα δυνατά.” Και όλοι μαζί ήταν ενωμένοι με την κοινή επιθυμία να δοξολογήσουν Εκείνον ο οποίος ήταν τόσο μεγαλόψυχος και ευσπλαχνικός. (Β.',Χρον. 30:22,21). PG 233.1
Οι οκτώ συνήθεις ημέρες της γιορτής του Πάσχα κύλησαν πολύ γρήγορα. Έτσι, οι προσκυνητές αποφάσισαν να περάσουν άλλες επτά ημέρες για να μάθουν εκτενέστερα το θέλημα του Κυρίου. Οι κατηχητές ιερείς συνέχισαν το έργο της διδασκαλίας τους από το βιβλίο του νόμου. Ο λαός συγκεντρωνόταν κάθε μέρα στο ναό για να αποδώσει τη λατρεία και τις ευχαριστίες του. Και όταν η μεγάλη σύναξη πλησίαζε να τελειώσει, ήταν φανερό ότι ο Θεός είχε εργασθεί με ένα θαυμάσιο τρόπο για την επιστροφή των αποστατημένων Ιουδαίων και για την αναχαίτιση του ρεύματος της ειδωλολατρίας που απειλούσε να σαρώσει τα πάντα μπροστά του. Οι σοβαρές προειδοποιήσεις των προφητών δεν είχαν λεχθεί μάταια. PG 233.2
“Έγεινεν ευφροσύνη μεγάλη εν Ιερουσαλήμ, διότι από των ημερών του Σολομώντα υιού του Δαβίδ βασιλέως του Ισραήλ, δεν έγεινε τοιούτον πράγμα εν Ιερουσαλήμ.” (Β.',Χρον..30:26). Είχε φθάσει ο καιρός να επιστρέφουν οι προσκυνητές στα σπίτια τους. “Μετά ταύτα σηκωθέντες οι ιερείς και οι Λευίται ηυλόγησαν τον λαόν. Και επηκούσθη η φωνή αυτών, και ήλθεν η προσευχή αυτών εις τον ουρανόν, το άγιον κατοικητήριον του Κυρίου.” (Β.',Χρον. 30:27). Ο Θεός είχε δεχθεί εκείνους που με συντριβή καρδιάς είχαν εξομολογηθεί τις αμαρτίες τους και με αποφασιστικό σκοπό είχαν στραφεί σε Αυτόν για συγνώμη και βοήθεια. PG 233.3
Ένα σπουδαίο έργο υπολειπόταν τώρα να γίνει, στο οποίο εκείνοι που επέστρεφαν στα σπίτια τους όφειλαν να λάβουν ενεργό μέρος και η αποτελεσματικότητα του οποίου παρουσίασε καταφα- νή μαρτυρία για τη γνησιότητα της επιτελεσθείσας μεταρρύθμισης. Στα κατάστιχα αναφέρεται: PG 233.4
“Πας ο Ισραήλ οι ευρεθέντες εξήλθον εις τας πόλεις του Ιούδα, και συνέτριψαν τα αγάλματα, και κατέκοψαν τα άλση, και εκρήμνισαν τους υψηλούς τόπους και τα θυσιαστήρια από παντός του Ιούδα και Βενιαμίν, το οποίον έκαμον και εις τον Εφραΐμ και Μανασσή εωσότου συνετέλεσαν. Τότε επέστρεψαν πάντες οι υιοί Ισραήλ, έκαστος εις την ιδιοκτησίαν αυτού, εις τας ε-αυτών πόλεις.” (Β. Χρον. 31:1). PG 234.1
Ο Εζεκίας και οι σύντροφοί του θέσπισαν διάφορες μεταρρυθμίσεις για την ανάταση των πνευματικών και των επίγειων συμφερόντων του βασιλείου. PG 234.2
“Ούτως έκαμεν ο Εζεκίας καθ’όλον τον Ιούδαν, και έπραξε το καλόν και ευθές και αληθινόν, ενώπιον Κυρίου του Θεού αυτού. Και εις παν έργον το οποίον ήρχισεν . . . έκαμεν εξ όλης της καρδίας αυτού, και ευωδούτο.” “Επί Κύριον τον Θεόν του Ισραήλ ήλπισε, . . . δεν απεμακρύνθη από όπισθεν Αυτού, αλλ.',εφύλαξε τας εντολάς Αυτού, τας οποίας ο Κύριος προσέταξεν εις τον Μωυσήν. Και ήτο ο Κύριος μετ’αυτού και κατευωδούτο.” (Χρον. 31:20,21, Β.',Βασ. 18:5-7). PG 234.3
Η ηγεμονία του Εζεκία χαρακτηρίσθηκε από μια σειρά θαυμαστών προνοήσεων που φανέρωναν στα γύρω έθνη ότι ο Θεός του Ισραήλ ήταν με το λαό Του. Η επιτυχία των Ασσυρίωνκατά το διάστημα των πρώτων ετών της βασιλείας του Εζεκία ήταν να αιχμαλωτίσουν τη Σαμάρεια και να διασκορπίσουν στα έθνη το κατακερματισμένο υπόλοιπο των δέκα φυλών. Αυτό έκανε πολλούς να αμφισβητούν τη δύναμη του Θεού των Εβραίων. Παίρνοντας θάρρος από τις επιτυχίες τους, οι Νινευίτες είχαν προ πολλού παραγκωνίσει το μήνυμα του Ιωνά και έδειχναν την περιφρόνησή τους με το να προβάλλουν αντίσταση στις προθέσεις του Ουρανού. PG 234.4
Μερικά χρόνια μετά την πτώση της Σαμάρειας, τα νικηφόρα (ασσυριακά) στρατεύματα ξαναεμφανίσθηκαν στην Παλαιστίνη, τη φορά αυτή κατευθύνοντας τις δυνάμεις τους εναντίον των οχυρών πόλεων του Ιούδα με σχετική κάπως επιτυχία. Αποσύρθηκαν όμως για ένα διάστημα εξαιτίας των δυσκολιών που ανεφύησαν σε άλλα τμήματα της επικράτειάς τους. Δεν ήταν παρά μόνο μερικά χρόνια αργότερα, προς το τέλος της βασιλείας του Εζεκία που θα δειχνόταν στα έθνη του κόσμου αν οι θεοί των ειδωλολατρών επρόκειτο τελικά να υπερισχύσουν. PG 234.5