Προφήτες και βασιλείς

ΚΕΦΆΛΑΙΟ 27—Ο ΑΧΑΖ

Η ανάρρηση του Αχάζ στο θρόνο έφερε τον Ησαΐα και τους συντρόφους του αντιμέτωπους με τις συγκλονιστικότερες συνθήκες από όσες προϋπήρξαν ποτέ στο βασίλειο του Ιούδα. Πολλοί που μέχρι τότε είχαν αντισταθεί στη δελεαστική επιρροή των ειδωλολατρικών συνηθειών, πείθονταν τώρα να παίρνουν μέρος στην προσκύνηση των εθνικών θεοτήτων. Οι άρχοντες του Ισραήλ αποδεικνύονταν ανάξιοι της εμπιστοσύνης που τους είχε απονεμηθεί. Ψευδοπροφήτες εμφανίζονταν με παραπλανητικές αγγελίες. Ακόμη και μερικοί ιερείς δίδασκαν με πληρωμή. Μολαταύτα οι αποστατημένοι αρχηγοί τηρούσαν ακόμη τα προσχήματα της θεϊκής λατρείας, ισχυριζόμενοι ότι συγκαταλέγονταν στο λαό του Θεού. PG 223.1

Ο προφήτης Μιχαίας, ο οποίος έδωσε τη μαρτυρία του στους χαλεπούς εκείνους καιρούς, ανήγγειλε ότι οι αμαρτωλοί της Σιών, ενώ τόνιζαν ότι “επαναπαύονται επί τον Κύριον”, βλάσφημα καυχιόντουσαν λέγοντας: “Δεν είναι ο Κύριος εν μέσω ημών; κακόν δεν θέλει ελθεί εφ’ημάς”, εξακολουθούσαν “οικοδομούντες την Σιών εν αίματι και την Ιερουσαλήμ εν ανομία.” Εναντίον των κακών αυτών ο προφήτης Ησαΐας ύψωνε τη φωνή του σε αυστηρή επίπληξη: “Ακούσατε τον λόγον του Κυρίου, άρχοντες Σοδόμων, ακροάσθητι τον νόμον του Θεού ημών, λαέ Γομόρρων. Τίνα χρείαν έχω του πλήθους των θυσιών σας; λέγει Κύριος ... Όταν έρχησθε να εμφανισθήτε ενώπιόν Μου, τίς εζήτησεν εκ των χειρών σας τούτο, να πατήτε εις τας αυλάς Μου;” (Μιχ. 3:11,10, Ησ. 1:10-12). PG 223.2

Η θεοπνευστία λέει: “Η θυσία των ασεβών είναι βδέλυγμα, πολλώ μάλλον όταν προσφέρουσιν αυτήν μετά πονηριάς.” “Οι οφθαλμοί Σου είναι καθαρώτεροι παρά ώστε να βλέπης τα πονηρά, και δεν δύνασαι να βλέπης την ανομίαν.” (Παρ. 21:27, Αββ. 1:13). Ο Θεός αποστρέφεται τον παραβάτη όχι επειδή δεν έχει τη θέληση να συγχωρεί, αλλά επειδή ο αμαρτωλός αρνείται να κάνει χρήση των άφθονων προμηθειών της χάρης, για αυτό δεν μπορεί ο Θεός να τον σώσει από την αμαρτία. PG 223.3

“Η χειρ του Κυρίου δεν εσμικρύνθη ώστε να μη δύναται να σώση, ουδέ το ωτίον Αυτού εβάρυνεν ώστε να μη δύναται να ακούση. Αλλ’αι ανομίαι σας έβαλον χωρίσματα μεταξύ υμών και του Θεού υμών, και αι αμαρτίαι σας έκρυψαν το πρόσωπον Αυτού από σας, διά να μη ακούη.” (Ησ. 59:1,2). PG 224.1

Ο Σολομών είχε γράψει: “Ουαί εις σε, γη της οποίας ο βασιλεύς είναι νέος!” (Εκκλ. 10:16). Αυτό συνέβη στη Γη Ιούδα. Με την ακατάπαυστη παρανομία οι ηγήτορές της είχαν γίνει σαν παιδιά. Ο Ησαΐας επέστησε την προσοχή του λαού στις αδυναμίες της στάσης τους μεταξύ των εθνών και υπέδειξε ότι αυτό ήταν το αποτέλεσμα της ασέβειας εκείνων που κατείχαν τις ανώτερες θέσεις. PG 224.2

“Ιδού”, είπε, “ο Κύριος των δυνάμεων, θέλει αφαιρέσει από την Ιερουσαλήμ και από του Ιούδα υποστήριγμα και βοήθειαν, άπαν το υποστήριγμα του άρτου και άπαν το υποστήριγμα του ύδατος, ισχυρόν και πολεμιστήν, κριτήν και προφήτην, και συνετόν και προσβύτερον, πεντηκόνταρχον και έντιμον, και σύμβουλον και σοφόν, τεχνίτην και συνετόν γοητευτήν. Και θέλω δώσει παιδάρια άρχοντας αυτών, και νήπια θέλουσιν εξουσιάζει επ’αυτών.” “Διότι ηφανίσθη η Ιερουσαλήμ και έπεσεν ο Ιούδας, επειδή η γλώσσα αυτών και τα έργα αυτών είναι ενάντια εις τον Κύριον,” (Ησ. 3:1-4,8). PG 224.3

Ο προφήτης συνέχισε: “Λαέ μου, οι οδηγοί σου σε κάμνουσι να πλανάσαι, και καταστρέφουσι την οδόν των βημάτων σου.” Στο διάστημα της βασιλείας του Αχάζ αυτό αλήθευε στην κυριολεξία. Επειδή για αυτόν έχει γραφεί: “Περιεπάτησεν εν ταις οδοίς των βασιλέων του Ισραήλ, και έκαμεν έτι είδωλα χωνευτά εις τους Βααλείμ. Και αυτός εθυμίασεν εν τη κοιλάδι του υιού Εννόμ”, “και μάλιστα διαβίβασε τον υιόν αυτού διά πυρός, κατά τα βδελύγματα των εθνών, τα οποία ο Κύριος εξεδίωξεν απέμπροσθεν των υιών Ισραήλ.” (Ησ. 3:12, Β’ Χρον. 28:2,3, Β.',Βασ. 16:3). PG 224.4

Πραγματικά αυτός ήταν καιρός του μεγάλου κινδύνου για το εκλεκτό έθνος. Σε λίγα μόνο χρόνια οι δέκα φυλές του βασιλείου του Ισραήλ θα διασκορπίζονταν ανάμεσα στα έθνη του ειδωλολατρικού κόσμου. Η όψη του βασιλείου του Ιούδα ήταν και αυτή σκοτεινή. Οι δυνάμεις του καλού ελαττώνονταν ενώ οι δυνάμεις του κακού πληθύνονταν. Βλέποντας την κατάσταση αυτή ο προφήτης Μιχαίας αναγκάσθηκε να αναφωνήσει: “Ο όσιος απωλέσθη εκ της γης, και ο ευθύς δεν υπάρχει μεταξύ των ανθρώπων.” “Ο καλύτερος αυτών είναι ως άκανθα, ο ευθύς οξύτερος φραγμού ακανθώδους.” Ησαΐας δήλωσε: “Αν ο Κύριος των δυνάμεων δεν ήθελεν αφήσει εις ημάς μικρόν υπόλοιπον, ως τα Σόδομα ηθέλομεν γείνει, και με τα Γόμορρα ηθέλομεν εξομοιωθή.” (Μιχ. 7:2,4, Ησ. 1:9). PG 224.5

Σε κάθε γενιά, για χάρη εκείνων που παρέμειναν πιστοί και από άπειρη αγάπη Του γα τους αμαρτωλούς, ο Θεός ανεχόταν τους ανυπότακτους και τους παρακινούσε να εγκαταλείψουν την αμαρτωλή πορεία τους και να επιστρέφουν σεΑυτόν. “Με διδασκαλίαν επί διδασκαλίαν, με στίχον επί στίχον ... ολίγον εδώ, ολίγον εκεί”, με ανθρώπους που είχε προσδιορίσει, δίδασκε στους παραβάτες την οδό της δικαιοσύνης. (Ησ. 28:10). PG 225.1

Και αυτό συνέβη κατά τη βασιλεία του Αχάζ. Η μία πρόσκληση μετά την άλλη στέλλονταν στον αμαρτωλόλαό Ισραήλ για να επιστρέφει στην αφοσίωσή του προς τον Κύριο. Στοργικές ήταν οι ικεσίες των προφητών. Και καθώς αυτοί έστεκαν μπροστά στο λαό παρακαλώντας ένθερμα για μετάνοια και μεταρρύθμιση, τα λόγια τους καρποφόρησαν για τη δόξα του Θεού. PG 225.2

Ο Μιχαίας απεύθυνε τη θαυμάσια αυτή έκκληση: PG 225.3

“Ακούσατε τώρα ό,τι λέγει ο Κύριος. Σηκώθητι, διαδικάσθητι έμπροσθεν των ορέων, και ας ακούσωσιν οι βουνοί την φωνήν σου. Ακούσατε, όρη, την κρίσιν του Κυρίου, και σεις, τα ισχυρά θεμέλια της γης, διότι ο Κύριος έχει κρίσιν μετά του λαού Αυτού, και θέλει διαδικασθή μετά του Ισραήλ. Λαέ Μου, τί σοι έκαμα; και εις τί σε παρηνόχλησα; μαρτύρησον κατ’Εμού. Διότι σε ανεβίβασα εκ γης Αιγύπτου και σε ελύτρωσα εξ οίκου δουλείας, και εξαπέστειλα έμπροσθέν σου τον Μωυσήν, τον Ααρών και την Μαριάμ. Λαέ Μου, ενθυμήθητι τώρα τί εβουλεύθη Βαλάκ ο βασιλεύς του Μωάβ, και τί απεκρίθη προς αυτόν Βαλαάμ ο υιός του Βεώρ, από Σιττείμ έως Γαλγάλων, διά να γνωρίσητε την δικαιοσύνην του Κυρίου.” (Μιχ. 6:1-5). PG 225.4

Ο Θεός που λατρεύουμε είναι μακρόθυμος. “Δεν εξέλιπον οι οικτιρμοί Αυτού.” Σε όλο το διάστημα της δοκιμαστικής περιόδου το Πνεύμα Του εκλιπαρεί τους ανθρώπους να δεχθούν το δώρο της ζωής. “Ζω Εγώ, λέγει Κύριος ο Θεός, δεν θέλω τον θάνατον του αμαρτωλού, αλλά να επιστρέψη ο ασεβής από της οδού αυτού και να ζη. Επιστρέψατε, επιστρέψατε από των οδών ημών των πονηρών.” Το ιδιαίτερο τέχνασμα του Σατανά είναι να οδηγήσει τον άνθρωπο στην αμαρτία και να τον εγκαταλείψει μετά εκεί αβοήθητο και απελπισμένο, φοβούμενο ακόμη και να ζητήσει συγχώρηση. Ο Θεός όμως προσκαλεί: “Ας πιασθή από της δυνάμεώς Μου, διά να κάμη ειρήνην μετ’Εμού, και θέλει κάνει μετ’Εμού ειρήνην.” (Θρην. 3:22, Ιεζ. 33:11, Ησ. 27:5). Μέσω του Χριστού εξασφαλίζεται κάθε προμήθεια και προσφέρεται κάθε ενθάρρυνση. PG 225.5

Τον καιρό της αποστασίας του Ιούδα και του Ισραήλ πολλοί αναρωτιόνταν: “Με τί θέλω ελθεί ενώπιον του Κυρίου, να προσκυνήσω ενώπιον του υψίστου Θεού; Θέλω ελθεί ενώπιον Αυτού με ολοκαυτώματα, με μόσχους ενιαυσίους; Θέλει ευαρεστηθή ο Κύριος εις χιλιάδας κριών, ή εις μυριάδας ποταμών ελαίου;” Η απά-ντηση είναι σαφής και θετική. “Αυτός σοι έδειξεν, άνθρωπε, τί το καλόν και τί ζητεί ο Κύριος παρά σου, ειμή να πράττης το δίκαιον και να αγαπάς έλεος, και να περιπατής ταπεινώς μετά του Θεού σου;” (Μιχ. 6:6-8). PG 226.1

Συνιστώντας την αξία της έμπρακτης ευλάβειας, ο προφήτης επαναλάμβανε απλώς τη συμβουλή που είχε δοθεί στον Ισραήλ πριν από αιώνες. Ενώ ήταν έτοιμοι να εισέλθουν στη Γη της Επαγγελίας, ο λόγος του Θεού μέσω του Μωυσή ήταν: PG 226.2

“Και τώρα, Ισραήλ, τί ζητεί Κύριος ο Θεός σου παρά σου, ειμή να φοβήσαι Κύριον τον Θεόν σου, και να περιπατής εις πάσας τας οδούς Αυτού, και να αγαπάς Αυτόν, και να λατρεύης Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου, και εξ όλης της ψυχής σου, και να φυλάττης τας εντολάς του Κυρίου, και τα διατάγματα Αυτού, τα οποία εγώ προστάζω εις σε σήμερον διά το καλόν σου;” (Δευτ. 10:12,13). PG 226.3

Από γενεά σε γενεά οι συμβουλές αυτές είχαν επαναληφθεί από τους δούλους του Κυρίου σε εκείνους που διέτρεχαν τον κίνδυνο να πέσουν στις έξεις της τυπολατρίας και που αμελούσαν να δείξουν ευσπλαχνία. PG 226.4

Όταν κάποιος νομικός πλησίασε το Χριστό με την ερώτηση: “Διδάσκαλε, ποία εντολή είναι μεγάλη εν τω νόμω;” ο Χριστός του απάντησε: “Θέλεις αγαπά Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου, και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της διανοίας σου. Αύτη είναι πρώτη και μεγάλη εντολή. Δευτέρα δε ομοία αυτής, θέλεις αγαπά τον πλησίον σου ως σεαυτόν. Εν ταύταις ταις δύο εντολαίς όλος ο νόμος και οι προφήται κρέμανται.” (Ματ. 22:36-40). PG 226.5

Τα απλά λόγια των προφητών και του Κυρίου πρέπει εμείς να τα εκλάβουμε ως φωνή του Θεού για κάθε ψυχή. Δεν πρέπει να χάσουμε καμιά ευκαιρία για πράξεις ευσπλαχνίας, στοργικής προνοητικότητας και χριστιανικής αβρότητας στους καταδυναστευομένους. Αν δεν είμαστε σε θέση να κάνουμε τίποτε περισσότερο, μπορούμε ωστόσο να πούμε λόγια ενθαρρυντικά και ελπιδοφόρα σε αυτούς που δε γνωρίζουν το Θεό και που εύκολα μπορεί κανείς να πλησιάσει με τη συμπόνια και την αγάπη. Άφθονες και πλούσιες- είναι οι υποσχέσεις που δίνονται σε εκείνους που επιζητούν ευκαιρίες για να φέρουν χαρά και ευλογία στη ζωή των άλλων. PG 226.6

“Εάν εκβάλης εκ μέσου σου τον ζυγόν, την ανάτασιν του δακτύλου και τους ματαίους λόγους, και ανοίγης την ψυχήν σου εις τον πεινώντα και ευχαριστής την τεθλιμμμένην ψυχήν, τότε το φως σου θέλει λάμψει εν τω σκότει και το σκότος σου θέλει είσθαι ως μεσημβρία. Και ο Κύριος θέλει σε οδηγεί πάντοτε, και χορταίνει την ψυχήν σου εν ανομβρίαις, και παχύνει τα οστά σου. Και θέλεις είσθαι ως κήπος ποτιζόμενος και ως πηγή ύδατος, της οποίας τα ύδατα δεν εκλείπουσι.” ( Ησ. 58: 9-11). PG 227.1

Η ειδωλολατρική τακτική του Άχαζ έναντι των ενθέρμων επικλήσεων των προφητών, ένα μόνο αποτέλεσμα μπορούσε να έχει. “Η οργή του Κυρίου ήλθεν επί τον Ιούδα και την Ιερουσαλήμ, και παρέδωκεν αυτούς εις διασποράν, εις έκστασιν και εις συριγμόν.” Το βασίλειο υπέστη πληρη κατάπτωση και η ύπαρξή του κινδύνεψε να χαθεί από τα στρατεύματα της εισβολής. “Τότε ανέβησαν εις Ιερουσαλήμ διά πόλεμον, Ρεσίν ο βασιλεύς της Συρίας, και Φεκά, ο υιός του Γεμαλία, βασιλεύς του Ισραήλ. Και επολιόρκησαν τον Άχαζ.” (Β.',Χρον. 29:8, Β.',Βασ. 16:5). PG 227.2

Αν ο Αχάζ και οι κύριοι συντελεστές του βασιλείου του παρέμενανπιστοί υπηρέτες του Υψίστου, δε θα είχαν τίποτε να φοβηθούν από μια τέτοια αφύσικη συμμαχία που είχε συναφθεί εναντίον τους. Η συνεχιζόμενη παράβαση όμως τους είχε αφαιρέσει όλη τους τη δύναμη. Κατειλημμένος από έναν ακατονόμαστο φόβο των τιμωριών ενός προσβεβλημένου Θεού, “η καρδία του Άχαζ και η καρδία του λαού αυτού εκλονίσθη, ως τα δένδρα του δάσους κλονίζονται υπό του ανέμου.” Στην κρίσιμη αυτή στιγμή έγινε ο λόγος του Κυρίου στον Ησαΐα ζητώντας του να πάει να συναντήσει τον τρέμοντα βασιλιά και να του πει: “Πρόσεχε να μένης ήσυχος, μη φοβηθής μηδέ μικροψυχήσης ... Επειδή η Συρία, ο Εφραΐμ και ο υιός του Ρεμαλία, εβουλεύθησαν κακήν βουλήν εναντίον σου λέγοντες, Ας αναβώμεν εναντίον του Ιούδα, και ας στενοχωρήσωμεν αυτόν, και ας διαμερισθώμεν αυτόν εις εαυτούς, και ας βάλωμεν βασιλέα εν μέσω αυτού . . . Ούτω λέγει Κύριος ο Θεός, Τούτο δεν θέλει σταθή ουδέ θέλει γείνει.” Ο προφήτης δήλωσε ότι τόσο το βασίλειο του Ισραήλ όσο και της Συρίας σύντομα πλησίαζαν στο τέλος τους. “Εάν δεν πιστεύητε, δεν θέλετε βεβαίως στερεωθή.” (Ησ. 7:4-7,9). PG 227.3

Καλό θα ήταν για το βασίλειο του Ιούδα αν ο Αχάζ δεχόταν το μήνυμα ως προερχόμενο από τον ουρανό. Προτίμησε όμως να στηριχθεί σε ανθρώπινο βραχίονα και ζήτησε τη βοήθεια των ειδωλολατρών. Μέσα στη μεγάλη απελπισία του διαμήνυσε στο βασιλιά της Ασσυρίας Θεγλάθ-φελασάρ: “Εγώ είμαι δούλος σου και υιός σου. Ανάβα, και σώσον με εκ χειρός του βασιλέως της Συρίας, και εκ της χειρός του Ισραήλ, οίτινες εσηκώθησαν εναντίον μου.” (Β.',Βασ. 16:7). Η αίτηση αυτή συνοδεύθηκε από ένα πλουσιοπάροχο δώρο προερχόμενο από τους θησαυρούς του βασιλιά και από τα αποθέματα του ναού. PG 227.4

Στάλθηκε η βοήθεια που ζήτησε ο βασιλιάς Άχαζ και έτσι ανακουφίσθηκε προσωρινά, αλλά με τι κόστος για τον λαό του Ιούδα! Ο αποδοσμένος φόρος υποτέλειας διέγειρε την απληστία των Ασσυρίων και το επίβουλο εκείνο έθνος απείλησε σε λίγο να καταστρέψει και να λεηλατήσει τον λαό του Ιούδα. Τον Αχάζ και τους δυστυχείς υποτελείς του τώρα βασάνιζε ο φόβος τού να πέσουν ολότελα στα χέρια των απάνθρωπων Ασσυρίων. “Ο Κύριος εταπείνωσε τον Ιούδαν” ε-ξαιτίας της συνεχιζόμενης παράβασης. Αυτό τον καιρό της τιμωρίας ο Άχαζ αντί να μετανοήσει, “έτι μάλλον παρηνόμησεν εις τον Κύριον”, διότι “εθυσίαζεν εις τους θεούς της Δαμασκού.” “Επειδή οι θεοί του βασιλέως της Δαμασκού βοηθούσιν αυτούς”, σκέφθηκε, “εις τούτους θέλω θυσιάσει διά να βοηθήσωσιν και εμέ.” (Β.',Χρον. 28:19,22,23). PG 228.1

Όταν ο αποστάτης βασιλιάς πλησίαζε στο τέλος της ηγεμονίας του, διέταξε και έκλεισαν τις πόρτες του ναού. Οι θρησκευτικές λειτουργίες διακόπηκαν. Η επτάφωτη λυχνία δεν έκαιγε πια μπροστά στο θυσιαστήριο. Θυσίες δεν προσφέρονταν άλλο για τις αμαρτίες του λαού. Το ευωδιαστό θυμίαμα έπαψε πλέον να ανέρχεται ψηλά την ώρα της πρωινής και εσπερινής λατρείας. Εγκαταλείποντας τις αυλές του οίκου του Θεού και αμπαρώνοντας τις πόρτες, οι κάτοικοι της άθεης πόλης έστησαν με θρασύτητα θυσιαστήρια για την προσκύνηση των ειδωλολατρικών θεοτήτων σε κάθε γωνιά του δρόμου της Ιερουσαλήμ. Η ειδωλολατρία είχε φαινομενικά θριαμβεύσει. Οι δυνάμεις του σκότους είχαν σχεδόν υπερισχύσει. PG 228.2

Στον ιουδαϊκόλαό όμως υπήρχαν μερικοί οι οποίοι εξακολουθούσαν να μένουν αφοσιωμένοι στον Κύριο, αρνούμενοι επίμονα να οδηγηθούν στην ειδωλολατρία. Σε αυτούς απέβλεπαν με ελπίδα ο Ησαΐας, ο Μιχαίας και οι σύντροφοί τους, ενώ παρατηρούσαν την καταστροφή που είχε επέλθει κατά τα τελευταία χρόνια του Αχάζ. Το αγιαστήριό τους ήταν κλειστό, αλλά οι πιστοί είχαν τη διαβεβαίωση: “Μεθ’ημών ο Θεός”. “Τον Κύριον των δυνάμεων, Αυτόν αγιάσατε, και Αυτός ας ήναι ο φόβος σας, και Αυτός ας ήναι ο τρόμος σας, και θέλει είσθαι διά αγιαστήριον.” (Ησ. 8:10,13,14). PG 228.3