Προφήτες και βασιλείς
ΚΕΦΆΛΑΙΟ 19—ΕΝΑΣ ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ
(Βασίζεται στο βιβλίο Β ',Βασιλέων, κεφ. 4:) PG 163.1
Το προφητικό έργο του Ελισσαιέ ήταν σε ορισμένους τομείς πολύ διαφορετικό από αυτό του Ηλία. Στον Ηλία είχαν ανατεθεί μηνύματα καταδίκης και τιμωρίας. Η φωνή του ήταν φωνή άφοβης επίπληξης καλώντας βασιλιά και λαό να στραφούν από την αμαρτωλή πορεία τους. Του Ελισσαιέ η αποστολή ήταν περισσότερο ειρηνική. Η δική του αποστολή ήταν να ενισχύσει το έργο που είχε αρχίσει ο Ηλίας, να διδάξει την οδό του Κυρίου. Ο εμπνευσμένος λόγος τον παρουσιάζει ως ερχόμενο σε προσωπική επαφή με το λαό, περιβαλλόμενο από τους γιους των προφητών και προσφέροντα θεραπεία και χαρά με τα θαύματα και την υπηρεσία του. PG 163.2
Ο Ελισσαιέ ήταν άνθρωπος με ήπιο και αγαθό πνεύμα. Αλλά μπορούσε να γίνειεξίσου αυστηρός. Το γεγονός αυτό φαίνεται από τη στάση που τήρησε ότανπηγαίνοντας στη Βηθλεέμ, τον ειρωνεύθηκαν ασεβέστατα παιδιά που έτυχε να βγαίνουν από την πόλη. Τα παιδιά αυτά είχαν ακούσει για την ανάληψη του Ηλία και έκαναν το σημαντικό αυτό γεγονός θέμα της ειρωνείας τους λέγοντας στον Ελισσαιέ: “Ανάβαινε, φαλακρέ! Ανάβαινε, φαλακρέ!” Όταν άκουσε τα περιπαιχτικά λόγια τους, ο προφήτης στράφηκε πίσω και με την έμπνευση του Παντοδυνάμου εκστόμισε μια κατάρα εναντίον τους. Η τρομερή τιμωρία που ακολούθησε, προερχόταν από το Θεό. “Εξήλθον εκ του δάσους δύο άρκτοι, και διεσπάραξαν εξ αυτών τεσσαράκοντα δύο παιδία.” (Β.',Βασ. 2:23,24). PG 163.3
Αν ο Ελισσαιέ άφηνε την ειρωνεία να περάσει απαρατήρητη, θα εξακολουθούσε να γελοιοποιείται και να διασύρεται από το συρφετό, και η αποστολή του να καθοδηγεί και να σώζει σε μια περίοδο σοβαρού εθνικού κινδύνου θα αποτύχαινε. Αυτό το μοναδικό γεγονός τρομερής αυστηρότητας ήταν αρκετό για να εμπνεύσει σε- βασμό σε όλη την υπόλοιπη ζωή του. Πενήντα χρόνια μπαινόβγαινε από την πύλη της Βαιθήλ, πηγαινοερχόταν σε όλη τη χώρα, από πόλη σε πόλη, περνώντας ανάμεσα σε πλήθη από οκνηρά, ατίθασα, άσωτα παιδιά. Κανένα όμως δεν τόλμησε να τον ειρωνευθεί ή να περιπαίξει την ιδιότητά του ως προφήτη του Υψίστου. PG 163.4
Και αυτή η καλοσύνη έχει τα όρια της. Η δικαιοδοσία πρέπει να υποστηρίζεται από σταθερή αυστηρότητα. Διαφορετικά, πολλοί θα τη δέχονται με ειρωνεία και περιφρόνηση. Η λεγόμενη τρυφερότητα, τα χάδια και τα χατίρια που οι γονείς και οι κηδεμόνες δείχνουν στα παιδιά, είναι ένα από τα χειρότερα κακά που μπορούν να τα βρουν. Σε κάθε οικογένεια η σταθερότητα, η αποφασιστικότητα και οι λογικές απαιτήσεις είναι απαραίτητες. PG 164.1
Ο σεβασμός που έλειπε από τα παιδιά τα οποία ειρωνεύονταν τον Ελισσαιέ, είναι μια χάρη που πρέπει να καλλιεργηθεί προσεκτικά. Κάθε παιδί πρέπει να διδαχθεί να δείχνει πραγματικό σέβας στο Θεό. Ποτέ το όνομά Του δεν πρέπει να αναφέρεται με ελαφρότητα ή με απερισκεψία. Οι άγγελοι όταν το προφέρουν, καλύπτουν το πρόσωπό τους. Με τι σεβασμό οφείλουμε εμείς, οι έκπτωτοι και αμαρτωλοί, να το παίρνουμε στα χείλη μας! PG 164.2
Σεβασμός οφείλεται στους αντιπροσώπους του Θεού - κήρυκες, δασκάλους και γονείς οι οποίοι καλούνται να μιλούν και να ενεργούν αντί Αυτού. Με το σεβασμό που αποδίδεται σε αυτούς, τιμάται ο Θεός. Η ευγένεια αποτελεί επίσης ένα από τα χαρίσματα του Πνεύματος και πρέπει να καλλιεργείται από όλους. Έχει τη δύναμη να απαλύνει ιδιοσυγκρασίες που χωρίς αυτό θα γίνονταν σκληρές και άξεστες. Αυτοί που διατείνονται ότι είναι οπαδοί του Χριστού ενώ συνεχίζουν να είναι τραχείς, απότομοι και αγενείς, δεν έχουν διδαχθεί από το Χριστό. Η ειλικρίνειά τους δεν αμφισβητείται, η εντιμότητά τους δεν αμφιβάλλεται. Η ειλικρίνεια όμως και η εντιμότητα δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την έλλειψη της καλοσύνης και της ευγένειας. PG 164.3
Το καλοσυνάτο πνεύμα που έκανε ικανό τον Ελισσαιέ να ασκήσει μεγάλη επιρροή στη ζωή πολλών Ισραηλιτών, φανερώνεται από την ιστορία των φιλικών του σχέσεων με μια οικογένεια που κατοικούσε στο Σουνάμ. Ενώ ταξιδεύοντας πηγαινοερχόταν παντού στο βασίλειο, “εν ημέρα τινί διέβαινεν ο Ελισσαιέ εις Σουνάμ, όπου ήτο γυνή τις μεγάλη, και αυτή εκράτησεν αυτόν διά να φάγη άρ-τον.” Η οικοδέσποινα πρόσεξε ότι ο Ελισσαιέ ήταν “άγιος άνθρωπος του Θεού” και είπε στον άνδρα της: “Ας κάμωμεν, παρακαλώ, μικρόν υπερώον επί του τοίχου, και ας βάλωμε εκεί δι.',αυτόν κλίνην, και τράπεζαν, και καθέδραν, και λύχνον, διά να στρέφει εκεί όταν έρχηται προς ημάς.” Σε αυτό το ήσυχο μέρος ο Ελισσαιέ ερχόταν συχνά, ευγνώμων για την αναπαυτική γαλήνη του. Και ούτε ο Θεός αδιαφόρησε για την καλοσύνη της γυναίκας. Η οικογένειά της ήταν άτεκνη και ο Κύριος τότε αντάμειψε το φιλόξενο πνεύμα της χαρίζοντάς της ένα γιο. PG 164.4
Τα χρόνια κυλούσαν. Το παιδί μεγάλωνε, ώσπου μπορούσε να βγαίνει στα χωράφια με τους θεριστές. Μια μέρα το χτύπησε η ζέστη “και είπε προς τον πατέρα αυτού, Την κεφαλήν μου, την κεφαλήν μου!” Ο πατέρας διέταξε ένα δούλο να φέρει το παιδί στη μητέρα του. “Και λαβών αυτό, έφερεν αυτό προς την μητέρα αυτού, και εκάθισεν επί των γονάτων αυτής μέχρι μεσημβρίας και απέθανε. Και ανέβη και επλαγίασεν αυτό επί της κλίνης του ανθρώπου του Θεού, και έκλεισε την θύραν επάνωθεν αυτού, και εξήλθε.” PG 165.1
Στη θλίψη της η Σουναμίτισσα αποφάσισε να στραφεί στον Ελισσαιέ για βοήθεια. Ο προφήτης βρισκόταν τότε στο όρος Κάρμηλος, και η γυναίκα συνοδευόμενη από τον υπηρέτη της ξεκίνησε αμέσως για εκεί. “Και ως είδεν ο άνθρωπος του Θεού αυτήν μακρόθεν, είπε προς τον Γιεζεί τον υπηρέτην αυτού, Ιδού η Σουναμίτις εκείνη! Τώρα λοιπόν τρέξον εις συνάντησιν αυτής, και ειπέ προς αυτήν, Καλώς έχεις; καλώς έχει ο ανήρ σου; καλώς έχει το παιδίον;” Ο υπηρέτης έκανε όπως διατάχθηκε, αλλά η δυστυχισμένη μητέρα μόνο όταν έφθασε στον Ελισσαιέ φανέρωσε την αιτία της θλίψης της. Όταν άκουσε για την απώλειά της, ο Ελισσαιέ πρόσταξε στο Γιεζεί: “Ζώσθητι την οσφύν σου, και λάβε την βακτηρίαν μου εις την χείρα σου, και ύπαγε. Εάν απαντήσης άνθρωπον, μη χαιρετίσης αυτόν, εάν τις σε χαιρετίση, μη ανταποκριθής εις αυτόν, και επίθες την βακτηρίαν μου επί το πρόσωπον του παιδίου.” Η μητέρα όμως δεν ικανοποιήθηκε παρά μόνο όταν ο ίδιος ο Ελισσαιέ πήγε μαζί της. PG 165.2
“Ζη Κύριος, και ζη η ψυχή σου, δεν θέλω σε αφήσει” του είπε. “Και εσηκώθη και ηκολούθησεν αυτήν. Ο δε Γιεζεί επέρασεν έμπροσθεν αυτών, και επέθεσε την βακτηρίαν επί το πρόσωπον του παιδίου, πλην ουδεμία φωνή και ουδεμία ακρόασις. Όθεν επέστρεψεν εις συνάντησιν αυτού, και απήγγειλε προς αυτόν λέγων, δεν εξύπνησε το παιδίον.” PG 165.3
Όταν έφθασαν στο σπίτι, ο Ελισσαιέ πήγε στο δωμάτιο όπου βρισκόταν το νεκρό παιδί. PG 165.4
“Και έκλεισε την θύραν όπισθεν των δύο αυτών, και προσηυχήθη εις τον Κύριον. Και ανέβη και επλαγίασεν επί το παιδίον, και επέθεσε το στόμα αυτού επί το στόμα εκείνου, και τους οφθαλμούς αυτού επί τους οφθαλμούς εκείνου, και τας χείρας αυτού επί τας χείρας εκείνου. Και εξηπλώθη επ’αυτό, και εθεραπεύθη η σαρξ του παιδίου. Έπειτα εσύρθη, και περιεπάτει εν τω οικήματι πότε εδώ και πότε εκεί. Και ανέβη πάλιν, και εξηπλώθη επ’αυτό, και το παιδίον επταρνίσθη έως επτάκις, και ήνοιξε το παιδίον τους οφθαλμούς αυτού.” PG 165.5
Ο Ελισσαιέ κάλεσε το Γιεζεί και ζήτησε να του στείλει τη μητέρα. “Και ότε εισήλθε προς αυτόν, είπε, Λάβε τον υιόν σου. Και εκείνη εισήλθε, και έπεσεν εις τους πόδας αυτού, και προσεκύνησεν έως εδάφους, και εσήκωσε τον υιόν αυτής, και εξήλθε.” Έτσι αμείφθηκε η πίστη της γυναίκας αυτής. Ο Χριστός, ο μεγάλος ζωοδότης, αποκατέστησε το γιο της. Με τον ίδιο τρόπο θα αμειφθούν οι πιστοί Του, όταν στην επάνοδό Του ο θάνατος θα χάσει το κεντρί του και το μνήμα θα στερηθεί τη νίκη που απαίτησε δική του. Τότε θα δώσει στους δούλους Του τα παιδιά που τους αφαίρεσε ο θάνατος. PG 166.1
“Ούτω λέγει Κύριος, Φωνή ηκούσθη εν Ραμά, θρήνος, κλαυθμός, οδυρμός. Η Ραχήλ κλαίουσα τα τέκνα αυτής δεν ήθελε να παρηγορηθή διά τα τέκνα αυτής, διότι δεν υπάρχουσιν. Ούτω λέγει Κύριος, Παύσον την φωνήν σου από κλαυθμού και τους οφθαλμούς σου από δακρύων, διότι το έργον σου θέλει ανταμειφθεί, λέγει Κύριος, και θέλουσιν επιστρέφει εκ της γης του εχθρού. Και είναι ελπίς εις τα έσχατά σου, λέγει Κύριος, και τα τέκνα σου θέλουσιν επιστρέφει εις τα όρια αυτών.” (Ιερ. 31:1517). PG 166.2
Ο Ιησούς μας παρηγορεί για τη λύπη μας για τους νεκρούς με ένα μήνυμα ανυπολόγιστης ελπίδας. PG 166.3
“Εκ χειρός άδου θέλω ελευθερώσει αυτούς, εκ θανάτου θέλω σώσει αυτούς. Πού είναι, θάνατε, ο όλεθρός σου; πού, άδη, η φθορά σου;” “Εγώ είμαι ... ο ζων, και έγεινα νεκρός, και ιδού, είμαι ζων εις τους αιώνας των αιώνων, αμήν. Και έχω τα κλειδία του άδου και του θανάτου.” “Επειδή Αυτός ο Κύριος θέλει καταβή απ’ουρανού με κέλευσμα, με φωνήν αρχαγγέλου, και με σάλπιγγα Θεού, και οι αποθανόντες εν Χριστώ θέλουσιν αναστηθεί πρώτον. Έπειτα, ημείς οι ζώντες όσοι απομένομεν, θέλομεν αρπαχθή μετ’αυτών εν νεφέλαις εις απάντησιν του Κυρίου εις τον αέρα, και ούτω θέλομεν είσθαι πάντοτε μετά του Κυρίου. Λοιπόν παρηγορείτε αλλήλους με τους λόγους τού-τους.” (Ωσηέ 13:14, Αποκ. 1:18, Α.',Θεσ. 4:16,17). PG 166.4
Ο Ελισσαιέ, όπως και ο Σωτήρας της ανθρωπότητας του οποίου ήταν τύπος, συνδύαζε και αυτός την υπηρεσία του για τους ανθρώπους με το έργο της θεραπείας και της διδασκαλίας. Πιστά και ακούραστα, με τους πολύχρονους και αποτελεσματικούς μόχθους του, ο Ελισσαιέ προσπάθησε να ενθαρρύνει και να προωθήσει το σπουδαίο εκπαιδευτικό έργο που επιτελείτο στα σχολεία των προφητών. Με την πρόνοια του Θεού, τα λόγια νουθεσίας του στις ευσυνείδητες ομάδες των συγκεντρωμένων νέων επιβεβαιώνονταν από τις εκδηλώσεις του Αγίου Πνεύματος και κατά καιρούς από άλλες αλάθητες αποδείξεις της εξουσίας του ως δούλου του Κυρίου. PG 166.5
Με την ευκαιρία μιας από αυτές τις επισκέψεις του στο σχολείο των Γαλγάλων αποκατέστησε τη δηλητηριασμένη λαχανόσουπα. PG 167.1
“Ήτο πείνα εν τη γη, και οι υιοί των προφητών εκάθηντο έμπροσθεν αυτού. Και είπε προς τον υπηρέτην αυτού, Στήσον τον λέβητα τον μέγαν, και ψήσον μαγείρευμα διά τους υιούς των προφητών. Και εξελθών τις εις τον αγρόν διά να συνάξη χόρτα, εύρηκεν αγριοκολοκύνθην, και εσύναξεν απ’αυτής άγρια κολοκύνθια εωσού εγέμισε το ιμάτιον αυτού, και επιστρέψας έκοψεν αυτά εις τον λέβητα του μαγειρεύματος, επειδή δεν εγνώριζεν αυτά. Έπειτα εκένωσαν εις τους ανθρώπους διά να φάγωσι. Και καθώς έφαγον εκ του μαγευρεύματος, εξεφώνησαν και είπον, Άνθρωπε του Θεού, θάνατος είναι εν τω λέβητι. Και δεν ηδύναντο να φάγωσιν. Ο δε είπε, Φέρετε άλευρον. Και έρριψεν αυτό εις τον λέβητα. Έπειτα είπε, Κένωσον εις τον λαόν, διά να φάγωσι, Και δεν ήτο ουδέν κακόν εν τω λέβητι.” PG 167.2
Και πάλι στα Γάλγαλα ενώ η πείνα μάστιζε ακόμη τη γη, ο Ελισσαιέ έθρεψε εκατό άνδρες με ένα δώρο που έλαβε. PG 167.3
“Ήλθεν άνθρωπός τις από Βάαλ σαλισά, και έφερεν εις τον άνθρωπον του Θεού άρτον από των πρωτογεννημάτων, είκοσι κρίθινα ψωμία, και νωπά αστάχυα σίτου εν τω σάκκω αυτού. Και είπε, Δος εις τον λαόν να φάγωσι. Και ο θεράπων αυτού είπε, Τί να βάλω ταύτα έμπροσθεν εκατόν ανθρώπων; Ο δε είπε, Δος εις τον λαόν διά να φάγωσι, διότι ούτω λέγει Κύριος, Θέλουσι φάγει και αφήσει υπόλοιπον. Τότε έβαλεν έμπροσθεν αυτών, και έφαγον, και αφήκαν υπόλοιπον, κατά τον λόγον του Κυρίου.” PG 167.4
Τι συγκαταβατικότητα από μέρους του Χριστού να κάνει το θαύμα αυτό, χρησιμοποιώντας τον απεσταλμένο Του για να ικανοποιήσει την πείνα! Από τότε πολλές φορές, αν όχι πάντοτε με τέτοιο έκδηλο και κατανοητό τρόπο, εργάσθηκε ο Κύριος Ιησούς για την κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών. Αν είχαμε σαφέστερη πνευματική διορατικότητα, θα αναγνωρίζαμε πολύ ευκολότερα από ότι το κάνουμε, τις γεμάτες ευσπλαχνία δοσοληψίες του Θεού με τα παιδιά των ανθρώπων. PG 167.5
Η χάρη του Θεού είναι εκείνη που μεταβάλλει τη μικρή ποσότητα στην τέλεια επάρκεια. Το χέρι του Θεού μπορεί να εκατονταπλασιάσει. Από τα αποθέματα Του μπορεί να στρώσει ολόκληρο τραπέζι στην έρημο. Με το άγγιγμα το χεριού Του μπορεί να αυξήσει τα πενιχρά εφόδια και να τα κάνει να φθάσουν για όλους. Η δύναμή Του ήταν εκείνη που αβγάτισε τα ψωμιά και τα στάχυα στα χέρια των γιων των προφητών. PG 168.1
Την εποχή της επίγειας υπηρεσίας του Χριστού, όταν είχε κάνει ένα παρόμοιο θαύμα χορταίνοντας τα πλήθη, η ίδια έλλειψη πίστης εκδηλώθηκε σαν αυτή που έδειξαν εκείνοι που σχετίζονταν με τον προφήτη του παλιού καιρού. Ο υπηρέτης του Ελισσαιέ είπε: “Τί να βάλω τούτο έμπροσθεν εκατόν ανθρώπων;” Και όταν ο Ιησούς ζήτησε από τους μαθητές Του να δώσουν στα πλήθη να φάνε, εκείνοι απάντησαν: “Ημείς δεν έχομεν πλειότερον παρά πέντε άρτους και δύο ιχθύας, εκτός εάν υπάγωμεν ημείς και αγοράσωμεν τροφάς δι’όλον τον λαόν τούτον.” (Λουκά 9:13). Τι είναι αυτό για τόσους πολλούς; PG 168.2
Τα μάθημα αυτό είναι για τα παιδιά του Θεού στην κάθε εποχή. Όταν ο Κύριος αναθέτει την εκτέλεση κάποιου έργου, ας μη σταματούν οι άνθρωποι για να ερευνήσουν τη λογικότητα της εντολής ή την πιθανότητα των αποτελεσμάτων των προσπαθειών τους να υπακούσουν σε αυτή. Τα εφόδια που έχουν στα χέρια τους μπορεί να μη φαίνονται αρκετά για να καλύψουν την υπάρχουσα ανάγκη. Στα χέρια του Θεού όμως θα αποδειχθούν παραπάνω από αρκετά. Ο υπηρέτης “έβαλεν έμπροσθεν αυτών, και έφαγον, και αφήκαν υπόλοιπον κατά τον λόγον του Κυρίου”. PG 168.3
Η σοβαρότερη ανάγκη της σημερινής εκκλησίας είναι η πληρέστερη κατανόηση της σχέσης του Θεού με εκείνους που εξαγόρασε με τη δωρεά του Υιού Του και μεγαλύτερη πίστη στην πρόοδο του έργου Του στη Γη. Κανείς ας μη χάνει χρόνο θρηνώντας για την πενιχρότητα των ορατών πόρων. Η εξωτερική εμφάνιση μπορεί να μη φαίνεται ενθαρρυντική, η ενεργητικότητα όμως και η εμπιστοσύνη στο Θεό θα επαυξήσει τους πόρους. Το δώρο που προσφέρεται σε Αυτόν με ευχαριστίες και με προσευχή για να το ευλογήσει, θα το πολλαπλασιάσει όπως πολλαπλασίασε την τροφή που προσφέρθηκε στους γιους των προφητών και στα εξαντλημένα πλήθη. PG 168.4