Ang mga Buhat sa mga Apostoles

SI PABLO NGA USA KA BINILANGGO

Sa nakaabut na kami sa Jerusalem, gidawat nga malipayon kami sa mga kaigsoonan. Ug sa pagkasunod nga adlaw si Pablo miuban kanamo ngadto kang Santiago; “ug ang tanang mga tigulang didto usab.” ABA 341.1

Niining higayona, sa pormal gipresentar ni Pablo ug sa iyang mga kakuyog ngadto sa mga pangulo sa buhat sa Jerusalem ang mga amot nga gipadala sa Hendl nga mga iglesya alang sa pagsuportar sa mga kabus taliwala sa mga kaigsoonan nga Judiyo. Ang pagpanigum mining maong mga amot nakagasto ug ubay-ubay nga panahon, kahingawa, ug makapoy nga buhat sa apostol ug sa iyang mga masigka- magbubuhat. Ang salapi nga daku kaayo ug subra sa gidahum sa mga dgulang sa Jerusalem, nagrepresentar sa daghang mga sakripisyo ug bisan sa mapig-ot nga mga kawalad-on sa Hendl nga mga magtutoo. ABA 341.2

Kining kinabubut-ong mga halad nagtimaan sa kamaunongon sa Hentil nga mga kinabig ngadto sa organisado nga buhat sa Dios sa tibuok nga kalibutan ug gidawat unta kini sa tanan uban sa mapasalamaton nga pag-ila, apan nadayag ngadto kang Pablo ug sa iyang mga kauban nga bisan taliwala madtong ilang ginaatubang dihay uban kanila nga wala mahinangop sa espiritu sa minagsuon nga gugma nga maoy nag-aghat sa mga gasa. ABA 341.3

Sa nag-unang mga tuig sa buhat sa maayong balita taliwala sa mga Hentil ang uban sa pangulong mga kaigsoonan sa Jerusalem, nga naggunit pa gihapon sa ilang kanhi nga mga pag-ayad ug mga batasan sa hunahuna, wala magtambayayong sa kinasingkasing uban kang Pablo ug sa iyang mga katabang. Sa ilang kabalaka sa pagpreserbar sa pipila ka mga porma ug mga seremonyas nga walay kahulogan, wala nila mamatikdi ang panalangin nga moabut unta kanila ug ngadto sa kawsa nga ilang gihigugma, pinaagi sa usa ka pamngkamot sa paghiusa sa tanang mga bahin sa buhat sa Ginoo. Bisan pa nga matinguhaon sa pagbantay sa labing maayo nga mga tinguha sa iglesya nga Cristohanon, napakyas sila sa paglakang kumpas sa nagauswag nga mga tagana sa Dios, ug sa ilang tawhanong kaalam misulay sa pagsabwag ngadto sa mga magbubuhat sa wala kinahanglana nga mga pagdili. Sa ingon niini dihay mibarug nga usa ka grupo sa mga tawo nga walay personal nga kasinatian sa nagakausab nga mga higayon ug sa dili sagad nga mga kinahanglanon nga nahibalag sa mga magbubuhat sa layo nga mga kaumhan, apan bisan pa niini sila nangusog sa pagpatuo nga sila may pagbulot-an sa pagmando sa ilang mga kaigsoonan niining maong mga kaumhan sa pagasundon nila ang natumbok nga mga paagi sa pagbuhat. Sila nagtoo nga daw ang buhat sa pagwali sa maayong balita pagapadayonon pinahiuyon sa ilang mga panahum. ABA 341.4

Milabay ang daghang mga tuig sukad ang mga kaigsoonan sa Jerusalem nga may mga tinugyanan gikan sa ubang pangulo nga mga iglesya, naghatag ug maampingon nga pagpamalandong sa makalilibog nga mga isyo nga nanggula mahitungod sa mga paagi nga gisunod niadtong nagabuhat alang sa mga Hentil. Ingon nga sangputanan niining mao nga konsilyo, nagkahiusa ang mga kaigsoonan sa paghimo ug matin-aw nga mga rekomendasyon ngadto sa mga iglesya mahitungod sa pipila ka mga tulomanon ug mga batasan, nga nagalakip sa sirkunsisyon. Dinhi niining maong konsilyo heneral nga ang mga kaigsoonan nagkahiusa usab sa pagrekomendar ni Bernabe ug ni Pablo ngadto sa mga iglesya nga Cristohanon ingon nga mga magbubuhat nga takus sa hingpit nga pagsalig sa tagsatagsa ka magtutoo. ABA 342.1

Unya, sa diha nga nadayag nga ang mga kinabig taliwala sa mga Hentil tulin nga nagtubo, dihay pipila sa punoang mga kaigsoonan sa Jerusalem nga mibag-o sa kanhi nilang mga pag-ayad batok sa mga paagi ni Pablo ug sa iyang mga katabang. Ang maong mga pag- ayad nalig-on sa paglabay sa daghang mga tuig, hangtud nga ang uban sa mga pangulo naghukom nga ang buhat sa pagwali sa maayong balita pagadumalahon sumala sa ilang kaugalingon nga mga pangagpas. Kong si Pablo mopahiuyon sa iyang mga paagi ngadto sa mga polisa nga ilang girekomendar ilang pagailhon ug buligan ang iyang buhat; kong sa lain nga paagi sila dili makatan-aw niini nga may kahimuot o maghatag niini sa ilang pagsuportar. ABA 342.2

Kining mga tawhana nalimot nga ang Dios mao ang magtutudlo sa Iyang katawhan; nga ang tagsatagsa ka magbubuhat sa Iyang kawsa pakaplagon ug tagsatagsa ka eksperensya sa pagsunod sa diosnon nga Pangulo, nga dili maghangad sa tawo alang sa direkta nga pag-agak; nga ang Iyang mga magbubuhat pagahulmahon ug pagaumolon, dili sunod sa hunahuna sa tawo, kondili sunod sa panig-ingnan nga langitnon. ABA 342.3

Sa iyang pangalagad, gitudloan ni apostol Pablo ang katawhan “dili pinaagi sa makabibihag nga kaigmat sa mga pulong, kondili pinaagi sa pagpadayag sa Espiritu ug sa gahum.” Ang mga kamatuoran nga iyang gimantala gipadayag nganha kaniya sa Balaan nga Espiritu, “kay ang Espiritu nagatugkad man sa tanang mga butang, lakip sa kinahiladman sa Dios. Kay kinsa bang tawhana ang nasayud sa mga hunahuna sa tawo gawas sa espiritu nga anaa nianang tawhana? Maingon man usab, walay bisan usa nga makasabut sa mga hunahuna gawas sa Espiritu sa Dios.... Ug kining mga butanga,” mipahayag si Pablo, “among panagsultihan dili pinaagi sa mga pulong nga gitudlo sa tawhanong kaalam kondili gitudlo sa Espintu, nga kita magahubad sa mga kamatuoran nga espirituhanon ngadto sa mga tawo nga espirituhanon.” 1 Connto 2:4, 10-13. ABA 343.1

Sa tibuok niyang pangalagad, mihangad si Pablo ngadto sa Dios alang sa direkta nga pag-agak. Sa sama nga higayon, mabinantayon siya kaayo sa pagbuhat uyon sa mga hukom sa konsilyo heneral sa Jerusalem, ug ingon nga gisangputan “ang mga kaiglesyahan nalig- on sa pagtoo, ug sila nanagtubo sa gidaghanon sa matag-adlaw.” Buhat 16:5. Ug karon, bisan pa sa kakulang sa kaluoy nga gipakita kaniya sa uban, nakakaplag siya ug kalipay diha sa pagkamatngon nga nakahimo sa iyang katungdanan diha sa pagpadasig sa iyang mga kinabig sa usa ka espintu sa pagkamaunongon, sa pagkamahatagon, ug sa gugmang pinagsuon, ingon sa mapadayag niadtong higayona diha sa ubay-ubay nga mga amot nga iyang napahiluna sa atubangan sa mga tigulang nga Judiyo. ABA 343.2

Tapus ikapresentar ni Pablo ang mga gasa, “iyang gitagsatagsa pagsugilon kanila ang mga butang nga nahimo sa Dios taliwala sa mga Hentil pinaagi sa iyang pangalagad.” Kining taho sa mga kamatuoran maoy nakadala sa tanan, bisan kanila nga nanagduhaduha, sa hugot nga pagtoo nga ang panalangin sa langit nagauban sa iyang mga buhat. “Ug sa pagkadungog nila niini, ilang gidalayeg ang Dios.” Ilang gibati nga ang mga paagi nga gigamit sa apostol nagdala sa patik sa Dios. Ang daghan nga mga amot nga naghay-ad sa ilang atubangan nakadugang sa gibug-aton sa pamatuod sa apostol sa pagkamatinumanon sa bag-ong kahayag ug nakatoo nga ang ilang kaugalingon nga paagi nasayup diay, ug sila nahigtang sa kaulipnan sa Judiyo nga mga batasan ug mga tradisyon, ug nga ang buhat sa maayong balita nalangan pagayo tungod sa ilang kapakyasan sa pag- ila nga ang bongbong nga nag-ulang tali sa Judiyo ug sa Hentil naguba na pinaagi sa kamatayon ni Cristo. ABA 343.3

Kini mao ang bulawanon nga higayon alang sa tanang pangulong mga kaigsoonan sa pag-angkon sa walay lipodlipod nga ang Dios nagbuhat pinaagi kang Pablo, ug nga dihay mga panahon nga sila nangasayup sa pagtugot sa mga taho sa iyang mga kaaway aron sa paghaling sa ilang pangabobho ug sa pag-ayad. Apan sa baylo nga maghiusa sila sa usa ka paningkamot sa paghatag ug hustisya sa usa nga ilang gisamaran, ilang gihatagan siya ug tambag nga nagpakita nga sila naghambin gihapon sa usa ka pagbati nga si Pablo maoy kinadak-an nga hinungdan sa diha nga pag-ayad. Wala sila mobarug nga madungganon sa pagpanalipod kaniya, nga maningkamot sa pagpakita sa mga wala nay pagbati kong diin sila nangasayop, apan naninguha sa paghimo ug pagpaayon-ayon pinaagi sa pagtambag kaniya sa pagsunod sa usa ka paagi nga sa ilang panahon makakuha sa tanang mga hinungdan sa sayop nga pagsabut. ABA 344.1

“Igsoon, nakita mo,” sila miingon, agig tubag sa iyang pamatuod, “kong unsa kahilabihan ka daghan sa mga Judiyo nga nanagpanuo; ug kini silang tanan mga masibuton gayud sa kasugoan. Ug sila gikasuginlan mahitungod kanimo nga ikaw kono nagapanudlo sa tanang mga Judiyo nga nanagpuyo sa taliwala sa mga Hentil, sa pagtudlo kanila sa pagtalikod kang Moises ug sa dili na pagsirkunsidar sa ilang mga anak, ug sa dili na paggawi sumala sa ilang mga batasan. Ug unsaon man niini karon? Kay siguro gayud sila nga makadungog nga nahiabut ikaw. Busa, buhata kining among igaingon kanimo. Aduna kami dinhi upat ka tawo nga may panaad. Dad-a kining mga tawhana, ug uban kanila tumana ang buluhaton sa pagpaputli sa kaugalingon, ug bayri ang ilang mga galastohan aron makapaldskis sila sa ilang mga ulo. Sa ingon niini ang tanan mahibalo nga dili diay tinuod ang gikasugilon kanila mahitungod kanimo, ug nga ikaw gayud nagagawi diay nga madnumanon sa kasugoan. Apan bahin sa mga Hentil nga nanagpanuo, amo silang gisulatan sa among hukom nga kinahanglan ilang dumilian ang bisan unsa nga gikadulot ngadto sa mga diosdios, ug ang dugo, ug ang mga mananap nga naluok, ug ang paldghilawas.” ABA 344.2

Naglaum ang mga kaigsoonan nga si Pablo, pinaagi sa pagsunod sa paagi nga gisugyot, makahatag ug usa ka piho nga pagsupak sa bakak nga mga taho mahitungod kaniya. Gipasaligan nila siya nga ang hukom sa nag-una nga konsilyo mahitungod sa Hentil nga mga kinabig ug sa balaod seremonyal pagatumanon pa. Apan ang tambag nga gihatag karon wala magkauyon sa maong hukom. Ang Espiritu sa Dios wala mag-agda niini nga pahimangno; bunga kadto sa pagkatalawan. Nasayud ang mga pangulo sa iglesya sa Jerusalem nga ang dili pagtuman sa balaod seremonyal ang mga Cristohanon pagadumtan sa mga Judiyo ug pagalutoson. Ginahimo sa Sanhedrin ang kutob sa mahimo sa pagsanta sa uswag sa maayong balita. Ang mga tawo gipili niinmg maong pundok sa pagsunodsunod sa mga apostoles, ilabina kang Pablo, ug diha sa tagsatagsa ka paagi nga mahimo sa pagsupak sa ilang buhat. Kong ang mga magtutoo ni Cristo pagahukman sa atubangan sa Sanhedrin ingon nga mga malapason sa kasugoan, sila pagahukman sa dinalian ug mapig-ot nga silot ingon nga mga apostata gikan sa Judiyo nga pagtoo. ABA 345.1

Daghan sa mga Judiyo nga nagdawat sa maayong balita nagtipig gihapon sa usa ka pagtagad sa balaod seremonyal ug mga andam kaayo sa paghimo ug dili maalamon nga mga pagpanugot, nga sa ingon niini makoha nila ang pagsalig sa ilang mga katagilungsod, sa pagkuha sa ilang mga pag-ayad, ug sa pagdaug kanila ngadto sa pagtoo diha kang Cristo ingon nga Manunubos sa kalibutan. Naamgohan ni Pablo nga samtang ang kadaghanan sa pangulong mga sakop sa iglesya sa Jerusalem magpadayon sa pagtipig ug pag- ayad batok kaniya, walay hunong ang ilang pagsupak sa iyang inpluwensya. Nagbati siya nga kong sa bisan unsang makataronganon nga pagpanugot madaug sila ngadto sa kamatuoran iyang makuha ang usa ka dakung ali sa kalampusan sa maayong balita sa ubang mga dapit. Apan wala siya tugyam ug gahum sa Dios sa pagtugot kutob sa ilang gipangayo. ABA 345.2

Kong atong mahunahuna ang dakung tinguha ni Pablo nga mahiuyon sa iyang mga kaigsoonan, ang kalumo niya ngadto sa mga maluya sa pagtoo, ang iyang kataha alang sa apostoles nga nakigkauban ni Cristo, ug alang kang Santiago, ang igsoon sa Ginoo, ug ang iyang katuyoan nga mahimong tanang butang ngadto sa tanang mga tawo kutob sa iyang mahimo nga walay prinsipyo nga masakripisyo— kong atong mahunahunaan kining tanan, maminos ang katingala nga siya napugos sa pagbalising gikan sa dili-matarog ug piho nga agianan nga hangtud dinhi iyang gisunod. Apan imbis nga matuman ang gitinguha nga tumong, ang iyang mga paningkamot alang sa panag-uliay nakapahinayak hinuon sa krisis, ug nakapadali sa gitagna nga pag-antos niya, ug misangput kini sa pagpahimulag kaniya gikan sa iyang mga kaigsoonan, nga nagtungina sa iglesya sa usa sa mga labing kusgan nga mga haligi niini, ug nagdala ug kasub-anan sa Cristohanong mga kasingkasing sa tanan nga kayutaan. ABA 345.3

Sa pagkasunod nga adlaw misugod si Pablo sa pagtuman sa tambag sa mga tigulang. Ang upat ka mga tawo nga nailalom sa Nazareo nga panaad (Numeros 6), nga ang tagal niini hapit na molapas, gipangdala ni Pablo ngadto sa templo, “aron sa pagpahibalo kong kanus-a matapus ang panahon sa ilang pagpaputli, nga sa maong panahon igahalad na ang halad alang sa matag-usa kanila.” May mahal pa nga mga halad alang sa pagpaputli nga igahalad. ABA 346.1

Kadtong nagtambag ni Pablo sa pagpasunod niini nga lakang hingpit nga wala makapamalandong sa dakung katalagman siya mapabatang. Niini nga higayon, ang Jerusalem napuno sa mga magsisimba nga gikan sa lainlaing mga yuta. Ingon nga katumanan sa sugo nga gihatag kaniya sa Dios, nadala ni Pablo ang maayong balita ngadto sa mga Hentil, iyang naduaw ang daghan sa dagkung mga siyudad sa kalibutan, ug nailhan siya pag-ayo sa mga linibo nga gikan sa langyaw nga mga bahin nga miabut sa pagtambong sa pangilin. Kauban niining mga tawo nga nanambong mao sila kinsang mga kasingkasing nagsilaub sa mapait nga pagdumot ni Pablo, ug alang kaniya nga mosulod sa templo sa mao nga higayon maoy usa ka risgo sa iyang kinabuhi. Sulod sa daghang mga adlaw siya naglabaylabay sa pagsulod ug sa pagpagawas taliwala sa mga magsisimba nga daw wala mamatikdi; apan sa wala pa matapus ang maong pangilin, samtang siya nagpakigsulti sa usa ka sacerdote mahitungod sa mga halad nga igahalad, nailhan siya sa uban sa mga Judiyo nga gikan sa Asia. ABA 346.2

Uban sa kapintas sa mga demonyo ilang gidasmagan siya, nga nanagsinggit, “Mga tawo sa Israel, tabang kamo! Mao kini ang tawo nga nanudlo sa katawhan bisan diin batok sa lungsod ug sa kasugoan, ug niining dapita.” Ug samtang ang katawhan mitubag sa panawag sa pakitabang, gipun-an ug laing sumbong nga nagingon—”ug labut pa, dihay mga Gresyanhon nga iya usab nga gipasulod dinhi sa templo ug iyang gihugawhuwan kining dapita nga balaan.” ABA 346.3

Sa balaod sa Judiyo maoy usa ka sala nga silotan sa kamatayon alang sa usa ka tawo nga walay sirkunsisyon nga mosulod sa sulod nga mga sawang sa balaan nga tinukod. Si Pablo nakit-an diha sa siyudad nga nakigkuyogkuyog ni Trofimo nga taga-Efeso, ug maoy gidahum nga gidala siya ni Pablo ngadto sa templo. Wala niya mahimo kini; ug ingon nga sa iyang kaugalingon siya usa man ka Judiyo, ang iyang pagsulod sa templo dili usa ka kalapasan sa kasugoan. Apan bisan pa nga ang sumbong bug-os gayud nga dili tinuod, kini nagsilbi sa paghaling sa naila nga pag-ayad. Samtang ang singgit naglanoglanog sa mga sawang sa templo ang mga tawo nga napundok didto nangaukyab sa hilabihan. Ang balita dali rang mikatap sa Jerusalem, “ug unya naukay ang tibuok siyudad ug ang katawhan nanugok.” ABA 347.1

Nga ang usa ka apostata nga gikan sa Israel mangahas sa pagpasipala sa templo sa higayon gayud nga mangabut ang linibo ka mga tawo nga gikan sa nagkalainlain nga dapit sa kalibutan aron sa pagsimba, maoy nakaukyab sa labing mapintas nga kasuko sa maguboton nga pundok. “Ilang gidakup si Pablo ug gitaral nila siya ngadto sa gawas sa templo, ug dihadiha gisirhan ang mga pultahan.” ABA 347.2

“Ug samtang nagpahigayon sila sa pagpatay kaniya, miabut sa pangulong kapitan sa kasundalohan ang balita, nga nagubot ang tibuok Jerusalem.” Si Claudio Lysias nakaila kaayo sa masamokong mga tawo nga iyang pagaharongon, busa, “dihadiha mikuha siya ug mga sundalo ug mga kapitan, ug midalagan ngadto kanila. Ug sa pagkaldta nila sa pangulong kapitan ug sa mga sundalo, ilang giundangan pagbunal si Pablo.” Ingon nga wala masayud sa hinungdan sa kasaba, apan sa iyang nakita nga ang kasuko sa katawhan gitumong ngadto ni Pablo, nakahukom ang Romano nga kapitan nga tingali siya usa ka Egiptohanon nga rebelde nga iyang nadunggan, nakalayas. Busa iyang “gidakup siya ug nagsugo nga gapuson siyag duha ka talikala; ug nangutanang kinsa siya, ug unsay iyang nabuhat.” Dihadiha nadungog ang lanog ug suko nga mga tingog sa pagpasangil; “may nanagsinggit nga mao kini, ug ang uban mao kadto: ug kay wala man gayud niya matino ang dnuod tungod sa kaguliyang, misugo siya nga dad-on si Pablo ngadto sa kota. Ug sa pag-abut niya sa hagdanan niini, siya gisakwat na lang sa mga sundalo tungod sa kakusog sa tawo. Tungod ang kadaghanan sa katawhan nagsunod nga nanagsinggit, Patya siya.” ABA 347.3

Taliwala sa kaguliyang ang apostol malinawon ug maligdong. Miungot sa Dios ang iyang hunahuna, ug siya nasayud nga naglibut kaniya ang mga manolunda sa langit. Gibati niya nga wala siyay gusto mobiya sa templo nga makahimo ug usa ka paningkamot sa pagpahiluna sa kamatuoran sa atubangan sa iyang mga katagilungsod. Sa hapit na siya dad-on ngadto sa kota mihangyo siya ngadto sa pangulong kapitan, “Mahimo ba nga makigsulti ako kanimo?” Si Lysias mitubag, “Makamao ka ba diay mosulti ug Gresyanhon? Dili ka ba diay mao kadtong Egiptohanon nga dili pa lang dugay naghimog nga kagubot ug midala sa upat ka libo ka mga tawo nga mamomuno ngadto sa mga awaaw?” Agig tubag si Pablo miingon, “Ako usa ka Judiyo nga taga-Tarso sa Cilicia, usa ka lungsoranon sa usa ka bantugang siyudad: ug, hangyoon ko ikaw, tugoti ako sa pagsulti sa mga tawo.” ABA 348.1

Sa gitugot ang iyang hangyo, “si Pablo, sa nagtindog siya sa hagdanan, misinyas sa iyang kamot ngadto sa mga tawo.” Ang panglihok nakadani sa ilang pagtagad, samtang ang iyang pamarug nag-aghat sa pagtahud. “Ug sa diha nay dakung kahilum, siya misulti kanila sa pinolongan nga Hebreohanon, nga nagingon, “Mga katawhan, mga kaigsoonan, ug mga ginikanan, pamadi ninyo ang akong pangatarungan nga karon akong pagahimuon sa inyong atubangan.” Sa paningog sa hinasa nga mga pulong Hebreohanon, “milabi pa sila paghilum,” ug diha sa kahilum sa kadaghanan siya mipadayon: ABA 348.2

“Ako gayud usa ka Judiyo nga natawo sa Tarsus sa Cilicia, apan gimatuto ako dinhing siyudara sa dilan ni Gamaliel, ug giton-an subay sa mapiuton nga paagi sa kasugoan sa atong mga ginikanan, sanglit masibuton man ako alang sa Dios sama kaninyong tanan niining mga adlawa karon.” Walay usa ang nakapangulipas sa mga pahayag sa apostol, ingon nga ang mga kamatuoran nga iyang gisaysay nahibaloan pag-ayo sa kadaghanan nga mga buhi pa sa Jerusalem. Unya mipadayon siya sa pag-asoy sa kanhi niyang kasibut sa pagpanglutos sa mga tinon-an ni Cristo, bisan hangtud sa pagpamatay kanila; ug unya iyang gisaysay ang mga kahigayonan sa iyang pagkakabig, nga nagatug-an sa iyang mga tigpatalinghug nausa ang pagkabawog sa iyang kaugalingong mapahitas-on nga kasingkasing ngadto sa nalansang nga Nazaretnon. Kong ningsulay pa siya sa pagpakiglantugi sa iyang mga kaatbang, dngali padng sila nga midumili sa pagpatalinghug sa iyang mga pulong; apan ang paghinubay niya sa iyang eksperensya giubanan sa usa ka makadadani nga gahum nga sa sulod sa usa ka higayon daw nakapahumok ug nakapalumo sa ilang mga kasingkasing. ABA 348.3

Unya naninguha siya sa pagpakita nga ang iyang buhat taliwala sa mga Hendl wala himoa tungod sa pagpili. Naninguha siya sa pagbuhat alang sa iyang kaugalingon nga nasud; apan diha ra sa maong templo ang tingog sa Dios misulti kaniya diha sa balaan nga panan-awon, nga nagmando sa iyang dalan “sa halayo sa mga Hendl.” ABA 349.1

Sukad niadto ang katawhan nagpatalinghug pag-ayo, apan sa diha nga si Pablo nakaabut sa punto sa iyang kasaysayan diin siya gitudlo nga embahador ni Cristo ngadto sa mga Hentil, migula pag-usab ang ilang kasuko. Ingon nga naanad sa pag-ila sa ilang kaugalingon ingon nga mao lamang ang katawhan nga gikahimut-an sa Dios, wala silay gusto nga tugotan ang tinamay nga mga Hentil sa pag- ambit sa mga katungod nga sukad pa sa kaniadto ilang giila nga ila ra gayud. Sa ilang gipalanog ang ilang mga tingog labaw kay sa magsusulti, sila naninggit, “Wagtanga ang maong tawo gikan sa yuta: kay dili angay kaniya ang pagkabuhi.” ABA 349.2

“Ug samtang naninggit sila ug nangitsa sa ilang mga bisti ug nanagsaliyab ug mga abug ngadto sa hangin, ang pangulong kapitan nagsugo nga ipadala siya ngadto sa kota ug ipausisa pinaagi sa latigo, aron mahibaloan nganong nanagsinggit sila sa ingon batok kaniya. ABA 349.3

“Ug sa diha nga ila na siyang gigaid pinaagi sa mga koriya, si Pablo miingon sa kapitan nga nagtindog sa duul, Subay ba sa balaod ang paghampak sa usa ka lungsoranon nga Romano, bisan sa wala pa siva kahukmi? Sa pagkadungog niini sa senturyon, milakaw siya ug nagtug-an sa pangulong kapitan nga nagingon, Unsa ba diay kining imong pagabuhaton? Kining tawhana usa ka lungsoranon nga Romano. Unva ang pangulong kapitan miadto kang Pablo ug miingon kaniya, Tug-ani ako, usa ba ikaw ka lungsoranon nga Romano? Siya mitubag, Oo. Ug ang kapitan midugtong sa pagingon, Nabatonan ko ang pagkalungsoranon pinaagi sa dakung salapi. Ug si Pablo misukbot sa pagingon, Ako natawo nga lungsoranong Romano. Unya sa dihadiha namahawa gikan kaniya ang mga tawo nga mao untay mousisa kaniya; ug ang pangulong kapitan usab nahadlok sa iyang pagkasayud nga si Pablo usa man diay ka lungsoranong Romano ug tungod kay siya man ang nagpagapus kaniya. ABA 349.4

“Sa pagkaugma, tungod kay buot man gayud siya masayud sa tinuod nga hinungdan nganong gisumbong si Pablo sa mga Judiyo, iyang gipahubaran siya, ug nagpasugo sa pagpatigum sa punoang mga sacerdote ug sa tibuok sanhedrin, ug iyang gipakanaug siya ug gipaatubang kanila.” ABA 350.1

Karon ang apostol pagahusayon sa samong hukmanan nga mini siya sa iyang kaugalingon usa ka sakop sa wala pa ang iyang pagkakabig. Samtang siya nagtindog sa atubangan sa mga punoan nga Judiyo, malinawon ang iyang pamarug, ug ang iyang panagway nagpadayag sa kalinaw ni Cristo. “Mainiton nga nagtutuk sa Sanhedrin, si Pablo miingon, Mga katawhan ug mga kaigsoonan, sa atubangan sa Dios nagakinabuhi ako diha sa bug-os nga maayong kaisipan hangtud niining adlawa.” Sa pagkadungog nila niining mga pulonga, nahaling pag-usab ang ilang pagdumot; “ug ang labaw nga sacerdote nga si Ananias misugo kanila nga nagtindog tupad ni Pablo sa pagsagpa sa iyang baba. Tungod niining minananap nga sugo, misinggit si Pablo sa pagingon, “Ang Dios magasagpa kanimo, ikaw nga pinaputi nga bongbong: naglingkod ikaw diha aron kono sa paghukom kanako subay sa balaod, ug unya imo akong ipasagpa supak sa balaod?” “Ug sila nga nanagtindog tupad kaniya miingon kaniya, Mopasipala ka ba diayg sulti batok sa labaw nga sacerdote sa Dios?” Uban sa iyang binatasan nga pagtahud si Pablo mitubag sa pagingon, “Mga igsoon wala ako makaila nga siya diay labawng sacerdote: ug tuod nahisulat man, Dili magsultig daotan batok sa punoan sa imong katawhan. ABA 350.2

“Apan sa pagkamatikod ni Pablo nga ang usa ka bahin kanila mga Saduceo, ug ang usa mga Fariseo siya misinggit sa Sanhedrin, Mga igsoon, ako usa ka Fariseo, anak sa mga Fariseo; ug bahin sa paglaum ug sa pagpangabanhaw sa mga patay, ako karon ginahukman. ABA 350.3

“Ug sa pagsulti niya niini, nahitabo ang panaglalis sa mga Fariseo ug sa mga Saduceo, ug nabahin ang pundok sa mga tawo. Kay ang mga Saduceo ugod nagaingon man nga walay pagkabanhaw, ni sa manolunda, ni sa espiritu: apan ang mga Fariseo nagatoo niining duruha.” Ang duruha ka mga kampo nagsugod sa paglantugi tali sa ilang kusog sa ilang pagsupak batok ni Pablo. “Ang mga eskriba nga iya sa pundok sa mga Fariseo nanindog ug nakigbisug nga nanagingon, Wala kami nakit-ang daotan niining tawhana: apan kong ang usa ka espintu o usa ka manolunda nakasulti nganha kaniya, dili kita makig- away batok sa Dios.” ABA 350.4

Diha sa pagkaukay nga misunod, mainiton kaayo ang mga Saduceo nga ilang makuha ang apostol, aron ilang patyon siya; ug ingon kamatinguhaon ang mga Fariseo sa ilang paningkamot sa pagpanalipod kaniya. “Ang pangulong kapitan nga nahadlok nga ilang koniskonison si Pablo, misugo sa mga sundalo sa pagpakanaug ug sa pagsakmit kaniya gikan kanila ug sa pagdala kaniya ngadto sa kota.” ABA 351.1

Sa ulahi, samtang siya nagpamalandong sa masulayon nga mga kaagi niadtong adlawa, misugod si Pablo sa pagkahadlok nga tingali ang iyang paagi wala makapahimuot sa Dios. Mao ba kaha nga siya nasayop sa paghimo sa pagpamisita sa Jerusalem? Ang iyang dakung tinguha sa pagpakighiusa sa iyang mga kaigsoonan mao ba kahay nakadala mining sangputanan nga nakahatag ug kalisdanan? ABA 351.2

Ang katungdanan nga gihuptan sa mga Judiyo ingon nga katawhan sa Dios sa atubangan sa usa ka dili matinuohon nga kalibutan, maoy hinungdan sa hilabihan nga kasubo sa apostol diha sa espintu. Unsaon kaha sa paganong mga kawani sa pagtan-aw kanila, nga nagaangkon nga mga magsisimba ni Jehova ug nagapangako sa balaan nga katungdanan, apan nagatugyan sa ilang kaugalingon sa pagmando sa binuta, ug dili makatarunganon nga kasuko, nga nagatinguha sa paglaglag bisan sa ilang mga kaigsoonan nga nangahas sa pagsupak kanila sa relihiyoso nga pagtoo, ug nagaliso sa ilang labing solemni nga konsilyo nga tinuyo ngadto sa usa ka talan-awon sa panagdumot ug sa mapintas nga kagubot. Gibati ni Pablo nga ang ngalan sa iyang Dios nagsagubang sa pagpakaulaw diha sa mga mata sa mga pagano. ABA 351.3

Ug karon diha na siya sa bilanggoan, ug siya nahibalo nga ang iyang mga kaaway nga diha sa ilang daotang nnguha, modangop sa bisan unsa nga paagi aron sa pagpatay kaniya. Mao na ba kaha nga ang iyang buhat alang sa mga iglesya natapus na ug nga ang hangol nga mga lobo mosulod na karon? ang kawsa ni Cristo haduul kaayo sa kasingkasing ni Pablo, ug uban sa halalom nga kabalaka iyang gipalandong ang mga katalagman sa nakatag nga mga iglesya, nga napatara sa mga panglutos sa matarung nga mga tawo sama sa iyang nahibalag didto sa konsilyo sa Sanhednn. Diha sa kasubo ug sa kaluya siya mihilak ug nagampo. ABA 351.4

Niining mangitngit nga takna si Jehova wala magtagad sa Iyang ulipon. Iyang gibantayan siya gikan sa mamumuno nga mga katawhan didto sa mga sawang sa templo; Nag-uban kaniya didto sa kota; ug Siya nagpadayag sa Iyang Kaugalingon ngadto sa Iyang madnumanon nga saksi agig tubag sa mainitong mga pagampo sa apostol alang sa pag-agak. “Ug sa pagkagabii niana, ang Ginoo mitungha kaniya ug miingon, sumalig ka kay maingon nga nanghimatuod ikaw Kanako sa Jerusalem, kinahanglan nga manghimatuod usab ikaw didto sa Roma.” ABA 351.5

Dugay na si Pablo nga naghandum nga makaduaw sa Roma; daku kaayo ang iyang tinguha nga makapanghimatuod kang Cristo didto, apan nagbad siya nga ang iyang mga katuyoan nangapakyas sa kaligutgut sa mga Judiyo. Diyutay ra ang iyang paghunahuna, bisan karon, nga maingon sa usa ka binilanggo nga siya makaadto didto. ABA 352.1

Samtang ang Ginoo nagpadasig sa Iyang sulogoon, ang mga kaaway ni Pablo nagmainiton sa paglaraw sa iyang kalaglagan. “Ug sa pagkaadlaw na, ang mga Judiyo naghimog usa ka panagsabut, ug ubos sa panumpa nagsinaaray sa dili na pagkaon ni pag-inom hangtud ilang mapatay si Pablo. Ug kapin sa kap-atan ka mga tawo ang naghimo sa maong panagsabut.” Dinhi maoy usa ka pagpuasa nga ang ingon ang Ginoo pinaagi ni Isaias nagsaway—usa ka puasa “alang sa pakigbugno ug pakigbingkil, ug aron sa pagsamad uban sa kumo sa kadaotan.” Isaias 58:4. ABA 352.2

Ang mga tiglaraw-pangdaot “nangadto sila sa punoan nga mga sacerdote ug sa mga anciano, ug miingon kanila, Ubos sa panumpa, nagsinaaray kami sa mapiuton gayud sa dili na pagtilaw sa bisan unsang pagkaon hangtud among mapatay si Pablo. Busa karon, uban sa Sanhedrin, ipahibalo ninyo sa pangulong kapitan nga si Pablo kinahanglan iyang ipadala kaninyo, nga daw buot kamo magpakisayud sa labi pang sibo mahitungod kaniya. Ug kami andam sa pagpatay kaniya sa dili pa siya mahiabut sa duul.” ABA 352.3

Imbis badlongon kining mabangis nga laraw, maikagon kaayo ang mga sacerdote ug ang mga punoan sa pag-uyon niini. Nakapamolong si Pablo sa tinuod sa iyang pagtandi ni Ananias ngadto sa usa ka pinapud nga lubnganan. ABA 352.4

Apan mipataliwala ang Dios aron sa pagluwas sa kinabuhi sa Iyang sulogoon. Ang pag-umangkon nga lalaki ni Pablo, nga anak sa iyang igsoon nga babaye, sa iyang pagkadungog niining “ilang banhig” sa mga mamumuno, “miadto siya ug misaka sa kota ug iyang gisuginlan niini si Pablo. Ug gitawag ni Pablo ang usa sa mga kapitan ug miingon kaniya, Dad-a kining batan-on ngadto sa pangulong kapitan: kay aduna siyay isugilon kaniya. Ug iyang gikuha ug gidala siya ngadto sa pangulong kapitan, ug miingon, si Pablo, ang binilanggo, mitawag kanako ug mihangyo nga dad-on ko kanimo kining batan- on, kay aduna kono siyay isugilon kanimo.” ABA 352.5

Sa mapuanguron gidawat ni Claudio Lysias ang batan-on, ug sa gidala siya nga silasila ra, siya nangutana, “Unsa bay imong isugilon kanako?” Ang batan-on mitubag: “Ang mga Judiyo nagakasabut sa paghangyo kanimo sa pagpadala kang Pablo ngadto sa Sanhedrin ugma, nga daw sa magpakigsusi sila sa labi pang sibo mahitungod kaniya. Apan ayaw sila pagtoohi, kay kapin sa kap-atan sa ilang mga tawo anaa nagabanhig karon kaniya, ug kini sila ubos sa panumpa nagsinaaray sa dili na pagkaon ni pag-inom hangtud ilang mapatay siya: ug karon andam na sila, nga nagapaabut sa imong pag-uyon.” ABA 353.1

“Ug ang batan-on gipapauli sa pangulong kapitan, ug gipinahan niya sa pagingon, Ayaw baya pagsulti ni bisan kinsa nga imo akong gisuginlan niini.” ABA 353.2

Dihadiha mihukom si Lysias sa pagbalhin ni Pablo gikan sa iyang katungod ngadto kang Felix nga gobernador. Ingon nga usa ka katawhan, ang mga Judiyo diha sa usa ka kahimtang sa pagkaukay ug kahasol, ug maoy sagad nga mahitabo ang mga kaguliyang. .Ang nagapadayon nga presensya ni Pablo didto sa Jerusalem tingali mopaingon ngadto sa mga sangputanan nga makatalagmanon sa siyudad ug bisan ngadto sa komander sa iyang kaugalingon. Busa “iyang gitawag ang duha sa mga kapitan ug miingon siya kanila, Andama ninyo ang duha ka gatus ka mga sundalo sa paglakaw paingon sa Cesarea sa ikasiyam ang takna karong gabii, dala ang kapitoan nga managkabayo; ug duha ka gatus ka mga magbabangkaw. Ug usab pagtagana kamo ug mga kabayo nga kasakyan ni Pablo, ug ayoha siya ninyo paghatud ngadto kang Felix nga gobernador.” ABA 353.3

Walay panahon ang pagausikan diha sa pagpagikan ni Pablo. “Ug si Pablo gikuha sa mga sundalo sumala sa gisugo kanila, ug sa takna sa kagabhion ilang gidala siya ngadto sa Antipatrica.” Gikan sa maong dapit ang mga magkakabayo mipadayon uban sa binilanggo ngadto sa Cesarea, samtang ang upat ka gatus ka mga sundalo namauli ngadto sa Jerusalem. ABA 353.4

Ang kawani sa panon naghatud sa iyang binilanggo ngadto sa Felix, kapin pa nagdala sa sulat nga gipasaligan sa punoang kapitan: ABA 353.5

“Si Claudio Lysias ngadto sa iyang kahalangdon gobemador Felix, komusta! Kining tawhana gipanagdakup sa mga Judiyo ug hapit na unta nila patyon: sa diha nga uban sa mga sundalo hing-abtan ko sila ug gitabang ko kini siya, sa nahibaloan ko nga siya usa diay ka lungsoranon nga Romanhon. Ug sanglit buot man pakisayud sa pasikaranan sa ilang sumbong batok kaniya, gidala ko siya ngadto sa ilang Sanhedrin. Ug akong nasuta nga siya gisumbong mahitungod diay sa pipila ka mga butang labut sa ilang kasugoan, apan nga walay gikasumbong batok kaniya nga takus sa kamatayon o sa bilanggoan. Ug kay gikasugilon man kanako nga dihay himoon nga panagsabut batok niining tawhana, gipadala ko siya kanimo dihadiha, dungan ang pagsugo sa iyang mga magsusumbong usab nga kinahanglan ilang ipahayag sa imong atubangan ang ilang sumbong batok kaniya. Adyos.” ABA 354.1

Tapus niya mabasa ang sulat, nagpakisayud si Felix kong tagadiin nga probinsya ang binilanggo mahisakop, ug sa gipahibalo nga siya taga-Cilicia, siya miingon: “Pamation ko ikaw...inig-abut na sa imong mga magsusumbong. Ug iyang gisugo nga pabantayan siya didto sa palasyo ni Herodes.” ABA 354.2

Ang kaso ni Pablo dili mao ang nahiuna diin ang usa ka sulogoon sa Dios nakakaplag ug usa ka dalangpanan taliwala sa mga pagano gikan sa kasikag sa katawhan nga nag-angkon nga katawhan ni Jehova. Sa ilang kapungot batok ni Pablo gidugang sa mga Judiyo ang lain pa nga sala sa katawhan. Ilang gipagahi pa gihapon ang ilang mga kasingkasing batok sa kamatuoran ug naghulagway sa labi pa ka seguro sa ilang kalaglagan. ABA 354.3

Diyutay lamang ang nakaamgo sa hingpit nga kahulogan sa mga pulong nga gipamolong ni Cristo didto sa sinagoga sa Nazaret, sa Iyang pagpahibalo sa Iyang Kaugalingon nga mao ang Usa nga Dinihog. Iyang gipahayag ang Iyang tuyo sa paglipay, sa pagpanalangin, ug sa pagluwas sa mga nagmasulob-on ug sa makasasala; ug unya, sa Iyang nakita nga ang grabo ug ang walay pagtoo nagmando sa mga kasingkasing sa Iyang mga tigpatalinghug, Iyang gipahinumduman sila nga sa karaan ang Dios miliso gikan sa Iyang pinili nga mga katawhan tungod sa ilang walay pagtoo ug sa pagsukol, ug nakapaila Siya sa Iyang Kaugalingon ngadto sa pagano nga mga kayutaan nga wala magsalikway sa kahayag sa langit. Ang babaye nga balo sa Sarepta ug si Naaman nga taga-Siria naglkinabuhi sa tanang kahayag nga diha kanila; tungod niini sila giisip nga labaw pa nga matarung kay sa pinili nga katawhan sa Dios nga nanibug gikan Kaniya ug gisakripisyo ang prinsipyo alang sa kasayon ug sa kalibutanon nga kadungganan. ABA 354.4

Gisultihan ni Cristo ang mga Judiyo didto sa Nazaret sa usa ka makahahadlok nga kamatuoran sa diha nga mipahayag Siya nga uban sa nagasibug nga Israel ang mensahero sa Dios walay kasigurohan. Sila dili makahibalo sa bili niya o makasabut sa iyang mga kabudlay. Bisan ang Judiyo nga mga pangulo nagpaila sa may dakung kasibut alang sa kadungganan sa Dios ug alang sa kaayohan sa Israel, sila mga kaaway sa duruha. Pinaagi sa panig-ingnan ug sa sugo nagakahalayo ang ilang pagdala sa katawhan gikan sa pagkamasinulondon sa Dios—nagdala kanila sa dapit diin Siya dili mahimong ilang panalipod sa adlaw sa kasamok. ABA 355.1

Ang mga pulong sa Alanluluwas sa pagbadlong ngadto sa mga tawo sa Nazaret napadapat mahatungod kang Pablo, dili lamang ngadto sa mga Judiyo nga dili madnuhoon, kondili ngadto sa iyang kaugalingong mga kaigsoonan sa pagtoo. Kong ang mga pangulo sa iglesya hingpit pa nga nagsurendir sa ilang pagbati ug mapait ngadto sa apostol, ug gidawat siya ingon nga pinasahi nga gitawag sa Dios aron sa pagdala sa maayong balita ngadto sa mga Hentil, ilikay unta siya ngadto kanila. Wala magbuot ang Dios sa pagpatapus sa hinanali sa mga buhat ni Pablo, apan wala siya maghimo ug usa ka milagro sa pagsupak sa kutay sa mga higayon nga niini nahimugso ang paagi sa mga pangulo diha sa iglesya sa Jerusalem. ABA 355.2

Ang sama nga espintu nagadala gihapon ngadto sa sama sa mga sangputanan. Ang walay pagpakabana sa pagtagad ug sa pagpauswag sa mga tagana sa diosnon nga grasya maoy nakapatungina sa iglesya sa daghang mga panalangin. Pagkasagad unta ang Ginoo magpadugay sa buhat sa ubang matinumanong ministro, kong ang iyang mga buhat gihinangop pa! Apan kong tugotan sa iglesya ang kaaway sa paghiwi sa pagsabut, aron ilang tuison ug saypon sa pagsabut ang mga pulong ug mga buhat sa sulogoon ni Cristo; kong ilang tugotan ang ilang kaugalingon sa pag-ali sa iyang dalan ug santaon ang iyang pagkamagamit, usahay kuhaon sa Ginoo gikan kanila ang panalangin nga Iyang gihatag. ABA 355.3

Sa walay hunong si Satanas nagabuhat pinaagi sa iyang mga ahente sa pagpaubos sa buot ug sa pagdaot niadtong gipili sa Dios sa pagbuhat sa usa ka daku ug maayo nga buluhaton. Tingali andam sila mohalad bisan sa ilang kinabuhi alang sa pagpauswag sa kawsa ni Cristo, apan ang daku nga limbongan mosugyot ngadto sa ilang mga kaigsoonan sa mga pagduhaduha mahitungod kanila nga, kong hinangpon, maoy mokutkut sa pagsalig diha sa ilang kaugdang sa kinaiya, ug sa ingon niini magpiang sa ilang pagkamapuslanon. Sagad kaayo siya molampus sa pagdala diha kanila, pinaagi sa ilang kaugalingong mga kaigsoonan, sa maong kasubo sa kasingkasing nga papahulayon na lamang sa Dios ang Iyang mga sulogoon nga ginalutos. Tapus mapadapo ang mga kamot ibabaw sa dughan nga wala na magputok, sa diha nga nahilom na ang tingog sa pagpasidaan ug sa pagpadasig, unya ang matig-a ug kasingkasing mapukan tingali sa pagtan-aw ug sa pagmahal sa mga panalangin nga ilang gisawilik gikan kanila. Ang ilang kamatayon makahimo sa wala mahimo sa buhi pa sila. ABA 355.4