Prorocy i królowie
Rozdział 28 — Hiskiasz
Zdecydowanym przeciwieństwem lekkomyślnych rządów Achaza były reformy wprowadzone podczas mądrego panowania jego syna. Hiskiasz wstąpił na tron z postanowieniem uczynienia wszystkiego, co w jego mocy, aby uchronić Judę przed losem, jaki spotkał północne królestwo. Przesłania głoszone przez proroków nie dawały żadnej nadziei w przypadku stosowania półśrodków. Jedynie zdecydowane reformy mogły odwrócić wyrok ciążący nad krajem. PK 217.1
W tej trudnej sytuacji Hiskiasz okazał się właściwym człowiekiem na właściwym miejscu. Gdy tylko wstąpił na tron, stworzył plan reform i zaczął go realizować. Najpierw zajął się przywróceniem funkcjonowania tak długo zaniedbywanej świątyni. W tej sprawie gorliwie zabiegał o współpracę z kapłanami i lewitami, którzy pozostali wierni swemu świętemu powołaniu. Pewny ich lojalności i wsparcia, rozmawiał z nimi otwarcie o swym pragnieniu wprowadzenia natychmiastowych i dalekosiężnych reform. Odważnie wyznał: “Sprzeniewierzyli się bowiem nasi ojcowie i czynili to, co złe w oczach Pana, naszego Boga, opuścili go, odwrócili swoje oblicza od mieszkania Pana (...). Zamierzam tedy zawrzeć przymierze z Panem, Bogiem Izraela, aby odwrócił od nas żar swego gniewu”. 2 Kronik 29,6.10. PK 217.2
W niewielu — ale jakże trafnych — słowach król przedstawił obecną sytuację: świątynia zamknięta, obrzędy świątynne niewykonywane, bałwochwalstwo bezwstydnie praktykowane na ulicach miasta i w całym królestwie, odstępstwo wśród tych, którzy mogli pozostać wierni Bogu, gdyby tylko przywódcy Judy dali im właściwy przykład, upadek królestwa i utrata wpływów wśród okolicznych narodów. Północne królestwo staczało się na samo dno w zastraszającym tempie. Wielu jego mieszkańców poległo od miecza, a większość pozostałych przy życiu uprowadzono do niewoli. Wkrótce Izrael miał wpaść w ręce Asyryjczyków i przestać istnieć. Ten sam los z pewnością spotkałby Judę, chyba że Bóg zadziała z mocą przez swoich wybranych przedstawicieli. PK 217.3
Hiskiasz zwrócił się bezpośrednio do kapłanów, by przyłączyli się do niego we wprowadzaniu koniecznych reform: “Nie gnuśniejcie, gdyż was wybrał Pan, abyście stali przed nim, służąc mu, i byli mu sługami, i składali mu ofiary z kadzidła”. 2 Kronik 29,11. “Poświęćcie się teraz i poświęćcie świątynię Pana, Boga waszych ojców”. 2 Kronik 29,5. PK 218.1
Przyszedł czas na szybkie działania. Kapłani natychmiast wzięli się do pracy. Przekonali do współpracy pozostałych kapłanów, nieobecnych podczas spotkania z królem, po czym całym sercem zaangażowali się w oczyszczenie i poświęcenie świątyni. Z powodu wieloletnich zaniedbań i bezczeszczenia przybytku wiązało się to z licznymi trudnościami, ale kapłani i lewici pracowali niestrudzenie, dzięki czemu w krótkim czasie mogli powiedzieć, że wykonali swe zadania. Bramy świątyni zostały naprawione i otwarte, święte naczynia zebrano i umieszczono tam, gdzie powinny być, a zatem wszystko było gotowe do wznowienia służby świątynnej. PK 218.2
Podczas pierwszego nabożeństwa przywódcy miasta wraz z Hiskiaszem oraz kapłanami i lewitami błagali o przebaczenie grzechów narodu. Na ołtarzu złożono ofiary za grzechy “jako przebłaganie za całego Izraela (...). Gdy zaś ofiara całopalna dobiegła końca, król i wszyscy, którzy znajdowali się przy nim, uklękli i oddali pokłon”. 2 Kronik 29,24.29. Świątynny dziedziniec znów rozbrzmiewał słowami chwały i uwielbienia. Pieśni Dawida i Asafa śpiewano z radością, a wszyscy czciciele Pana zdawali sobie sprawę, iż zostali wyzwoleni z więzów grzechu i odstępstwa. “I uradował się Hiskiasz i cały lud tym, co Bóg ludowi zgotował, rzecz ta bowiem dokonała się znienacka”. 2 Kronik 29,36. PK 218.3
Bóg rzeczywiście przygotował serca przywódców Judy, by stanęli na czele ruchu reformatorskiego i powstrzymali falę odstępstwa. Przez swych proroków posyłał swemu ludowi jedno przesłanie za drugim, żarliwie wzywając do nawrócenia. Przesłania te zostały wyszydzone i odrzucone przez dziesięć plemion królestwa izraelskiego. Plemiona te znajdowały się teraz w rękach wroga. Jednak w Judzie pozostała resztka pobożnych ludzi i do nich odwoływali się prorocy Izajasz wzywał: “Nawróćcie się, synowie izraelscy, do tego, od którego tak bardzo się oddaliliście!” Izajasza 31,6. Micheasz oświadczył z ufnością: “Lecz ja będę wypatrywał Pana, będę wyczekiwał Boga mojego zbawienia. Mój Bóg mnie wysłucha! Nie ciesz się z mojej niedoli, moja nieprzyjaciół ko! Chociaż upadłem, jednak wstanę, chociaż siedzę w ciemności, jednak Pan jest moją światłością. Muszę znosić gniew Pana, gdyż zgrzeszyłem przeciwko niemu — aż ujmie się za mną i wymierzy mi sprawiedliwość, wyprowadzi mię na światło, abym ujrzał jego sprawiedliwość”. Micheasza 7,7-9. PK 218.4
Te i podobne im przesłania, świadczące o Bożej gotowości zaakceptowania tych, którzy nawrócili się do Niego całym sercem, przyniosły nadzieję wielu słabnącym duszom w latach ciemności, gdy bramy świątyni pozostawały zamknięte. Teraz zaś, gdy przywódcy rozpoczęli reformy, mnóstwo ludzi zmęczonych niewolą grzechu było gotowych pozytywnie odpowiedzieć na wezwanie. PK 218.5
Ci, którzy przybyli na dziedziniec świątyni, by szukać przebaczenia i odnowić śluby wierności Jahwe, otrzymali wspaniałą zachętę płynącą z proroczych fragmentów Pisma Świętego. Uroczyste ostrzeżenia przeciwko bałwochwalstwu, przekazane Izraelitom przez Mojżesza, zostały uzupełnione przepowiedniami gotowości Boga do wysłuchania i przebaczenia tym, którzy w czasach odstępstwa będą szukać Go całym sercem. Mojżesz powiedział kiedyś: “Nawrócisz się do Pana, swego Boga, i będziesz słuchał jego głosu, gdyż Pan, twój Bóg, jest Bogiem miłosiernym, nie opuści cię ani cię nie zniszczy i nie zapomni o przymierzu z ojcami twoimi, które im zaprzysiągł”. 5 Mojżeszowa 4,30-31. PK 219.1
W proroczej modlitwie wznoszonej do Pana podczas poświęcenia świątyni, którą teraz Hiskiasz i jego poddani ponownie poświęcali, Salomon wypowiedział następujące słowa: “Gdy twój lud izraelski zostanie pobity przez nieprzyjaciela za to, że zgrzeszyli przeciwko tobie, lecz potem nawrócą się do ciebie, wyznają twoje imię i będą się modlić i błagać cię w tym przybytku, to Ty usłysz to w niebie i odpuść grzech twojego ludu izraelskiego”. 1 Królewska 8,33-34. Pieczęć aprobaty Boga została przyłożona do tej modlitwy, gdyż po jej zakończeniu ogień spadł z nieba i pochłonął ofiarę całopalną, a chwała Pańska wypełniła świątynię. Patrz 2 Kronik 7,1. Nocą Salomonowi ukazał się Pan i zapewnił go, że jego modlitwa została wysłuchana, a więc miłosierdzie zostanie okazane tym, którzy przyjdą do świątyni, by uczestniczyć w nabożeństwie ku czci Boga. Dano mu łaskawe potwierdzenie: “Gdy (...) ukorzy się mój lud, który jest nazwany moim imieniem, i będą się modlić, i szukać mojego oblicza, i odwrócą się od swoich złych dróg, to Ja wysłucham z niebios i odpuszczę ich grzechy, i ich ziemię uzdrowię”. 2 Kronik 7,13-14. PK 219.2
Te obietnice w całości wypełniły się podczas reformatorskich rządów Hiskiasza. PK 219.3
Dobrze zapoczątkowany oczyszczeniem świątyni ruch ten rozszerzył się, obejmując zarówno Judę, jak i Izraela. Gorliwie zabiegając o to, by służba świątynna stała się błogosławieństwem dla ludu, Hiskiasz postanowił odnowić stary zwyczaj gromadzenia się Izraelitów na obchody święta Paschy. PK 219.4
Przez bardzo długi okres Pascha — jako święto narodowe — nie była obchodzona. Podział królestwa po zakończeniu panowania Salomona sprawił, że takie obchodzenie Paschy stało się praktycznie niemożliwe. Jednak straszliwe kary spadające na dziesięć plemion obudziły w sercach niektórych mieszkańców północnego królestwa pragnienie czegoś lepszego, a poruszające przesłania proroków nie pozostały bez echa. Przez królewskich posłańców zaproszenie na Paschę do Jerozolimy było ogłaszane wszędzie, “od miasta do miasta po krainie Efraimitów i Manassesytów i aż do Zebulonitów”. 2 Kronik 30,10. Ci, którzy nieśli to łaskawe zaproszenie, byli zazwyczaj lekceważeni. Zatwardziali grzesznicy nie dawali posłuchu ich słowom. Ale byli i tacy, którzy gorliwie szukali Boga, pragnąc lepiej poznać Jego wolę, i ci “ukorzyli się i przybyli do Jeruzalemu”. 2 Kronik 30,11. PK 219.5
W ziemi judzkiej pozytywna reakcja była powszechna, gdyż ludem kierowała “ręka Boża, że natchnął ich jednomyślnością, aby spełnić nakaz króla i książąt” (2 Kronik 30,12) — nakaz zgodny z wolą Pana objawioną przez Jego proroków. PK 220.1
Te wydarzenia okazały się ogromnym dobrodziejstwem dla zgromadzonego ludu. Skalane bałwochwalstwem ulice miasta zostały oczyszczone z blużnierczych ołtarzy wybudowanych za czasów Achaza. W wyznaczonym dniu obchodzono Paschę, a następnie lud spędził tydzień na składaniu ofiar i uczeniu się woli Bożej. Lewici “wykazali się dobrą znajomością służby dla Pana” (2 Kronik 30,22), a ci, którzy przygotowali serca, by szukać Boga, znaleźli przebaczenie. Wielka radość ogarnęła tłumy uczestniczące w nabożeństwie, “Lewici zaś i kapłani wysławiali Pana na każdy dzień z całej swej mocy”. 2 Kronik 30,21. Wszyscy zjednoczyli się w swym pragnieniu uwielbiania Boga, który okazał się tak łaskawy i miłosierny. PK 220.2
Siedem dni wyznaczonych na święto Przaśników minęło im tak szybko, iż zgromadzeni wyznawcy postanowili pozostać jeszcze przez kolejnych siedem dni, by więcej nauczyć się o drodze Pańskiej. Kapłani kontynuowali nauczanie ludu z księgi prawa. Słuchacze codziennie gromadzili się w świątyni, by złożyć hołd, uwielbienie i dziękczynienie Bogu. A gdy zbliżał się koniec świątecznych obchodów, dla wszystkich było oczywiste, że Pan dokonał cudownych rzeczy, nawracając odstępczych Judejczyków i powstrzymując falę bałwochwalstwa, która zagrażała zniszczeniem wszystkiego na swej drodze. Uroczyste ostrzeżenia proroków nie były daremne. “Była tedy wielka radość w Jeruzalemie, gdyż od czasów Salomona, syna Dawida, króla izraelskiego, nie było czegoś podobnego w Jeruzalemie”. 2 Kronik 30,26. PK 220.3
Wreszcie przyszedł czas powrotu wyznawców do ich domów. “Wystąpili kapłani i Lewici, błogosławiąc lud, a głos ich został wysłuchany i ich modlitwa dotarła do świętego jego mieszkania w niebiesiech”. 2 Kronik 30,27. Bóg przyjął tych, którzy ze złamanymi sercami wyznali swoje grzechy i szczerze zwrócili się do Niego, prosząc o przebaczenie i ratunek. PK 220.4
Teraz pozostało do wykonania ważne zadanie, w którym aktywną rolę musieli odegrać uczestnicy wydarzeń w Jerozolimie. Wykonanie tego dzieła miało być potwierdzeniem autentyczności dokonującej się zmiany na lepsze. W sprawozdaniu biblijnym czytamy: “A gdy to wszystko się skończyło, ruszyli wszyscy Izraelici, którzy tam się znajdowali, do miast judzkich i potłukli słupy, poobalali aszery i powycinali święte gaje, i poniszczyli doszczętnie ołtarze w całej Judzie, u Beniaminitów, Efraimitów i Manassesytów, po czym powrócili wszyscy synowie izraelscy, każdy do swojej posiadłości w swoich miastach”. 2 Kronik 31,1. PK 220.5
Hiskiasz i jego poddani wprowadzili szereg reform mających służyć duchowemu i doczesnemu dobru królestwa. W całej Judzie król “czynił (...) to, co dobre, prawe i sprawiedliwe przed Panem, jego Bogiem. W każde dzieło, którego się podjął, (...) wkładał całe swoje serce, toteż szczęściło mu się”. 2 Kronik 31,20-21. “Na Panu, Bogu Izraela, polegał (...). Był przywiązany do Pana i nie odstępował od niego, przestrzegając przykazań, jakie Pan nadał Mojżeszowi. Toteż Pan był z nim, wszystko, co przedsięwziął, wiodło mu się”. 2 Królewska 18,5-7. PK 221.1
Panowanie Hiskiasza cechowało się szeregiem opatrznościowych zrządzeń, które wobec okolicznych narodów były świadectwem, iż Bóg Izraela jest ze swoim ludem. Skuteczny podbój Samarii przez Asyryjczyków i rozproszenie resztek dziesięciu plemion pośród narodów — które to wydarzenia zbiegły się z początkami panowania Hiskiasza — sprawiły, iż wielu zaczęło wątpić w moc Boga Hebrajczyków. Pyszniąc się łatwym zwycięstwem, Niniwczycy dawno już zapomnieli o przesłaniu Jonasza i utwierdzili się w swym sprzeciwie wobec zamiarów nieba. Kilka lat po upadku Samarii zwycięskie wojska znów pojawiły się w Palestynie, tym razem kierując swe siły przeciwko miastom Judy — i nie bez powodzenia. Jednak z powodu problemów w innej części imperium wojska asyryjskie na pewien czas wycofały się z Judy. Dopiero po latach, pod koniec panowania Hiskiasza, narody świata miały otrzymać lekcję poglądową pokazującą, czy pogańscy bogowie ostatecznie zwyciężą. PK 221.2