Lweny Maduong’

Ng'e Iandiko

Ka pok richo odonjo e piny, Adam ne jowinjo ber, tudruok ayanga gi jachwechne; to nyaka ne dhano pogre a kuom Nyasaye nikech richo, tieng’ mar joka dhano osebedo ka ong adi oko kuom bedo gi thuolo ma malo ma kama. Ei chenro mar resruok, kata kamano, yo ne oseyaw ma ji duto modak e piny ne nyalo medo bedogo gi tudruok kod polo. Nyasaye osewuoyo gi dhano kokadho kuom Roho maler mar were ma osechiw ne piny kuom fwenyruok ne jotichne moyier. “Ji ne wacho wach moa kuom Nyasaye, kaka Roho maler ne telonegi”. 2Petrol:21 LM .0

Kuom higni gana ariyo gi mia abich mag sigand joka dhano, ne onge fweny mondiki. Yawago mane puonjore kuom Nyasaye ne wacho ne ji gik ma ging’eyo mana gi dhogi, kendo ne ichiwe ka wuok elwet Wuoro ka odhi e mar Wuowi ka tieng’ moro luwo bang’ nyawadgi. Ikruok mar wach mondiki ne ochakore e ndalo Musa. Fwenyruok mokor e kindeno ne oriw ei kitabu ma ondiki gi muya. Tijni eri ne omedo dhi nyime kuom kinde malach moromo higni gana achiel gi mia achiel - chakre Musa ja sigand chuech kod chik, nyaka kuom Johana jal ma noketo piny, adierago eko mongirore mag injili. LM .0

Muma siemo Nyasaye kaka e Jal mane ondike; to kata kamano bende yo ma ondik godo buge manie iye yangonwa kido mopogore opogore mag jondiko ma be opogore opogore. “Adiera duto ma ofweny wuok kuom much Nyasaye.’’ 2Timolheo 3:16, to kata kamano owachgi gi dho dhano. Jal ma ok tho, kokadho kuom teko mar Rohone maler osemenyo ler ei paro kod chunje mag jotichne. Osemiyogi lek kod fweny, ranyisi kod kwan, kendo jogo ma ofwenynegi kamano gin giwegi gise mana golo pachgi ka gikonyore gi dhok ma dhano wacho. LM .0

Chike apar to Nyasaye owuon ema ne owacho, kendo ne ondikogi gi lith lwete owuon. Gin gik ma Nyasaye ema ne ochuogo to ok dhano. To muma kanyakla kod adiera ma ochiw gi Nyasaye ka owachi gi dho dhano, kelo riwruok mar Nyasaye gi dhano. Riwruok ma kamano ne obedo e kit Kristo, ma ne en wuod Nyasaye to bende ne en wuod dhano. kamano bende e kaka en adier kuoni Kristo ni: “Wacli nodoko ringruok mi nodak edierwa”. Johanal: 14. LM .0

Ka ondike e tienge mopogore opogore, kod ji ma bende ne opogore malich e ngas kod tich, bende e gweth mar paro kod chuny, kitepe mag murna chiwo pogruok malach kuoni kaka ondikgi, bende ei pogruok kuont kit weche ma oel. Kit twak ma opogore opogore, oti godo gi jondiko mopogore opogore. Adiera achiel ithor chiw gi ng’ato rnoro moloyo ntachielo. Bende kaka jondiko rnoko mathoth chiwo thuond weche ntoko ka gin gi paro moko kod tudruok moko. E nyirn wang’ jalo maneno mathany thatiy maonge gi ritruok, jasomo ma sigu odino chunye, nyalo nenore ka ginta nitiere tuomruok kata pingruok, katna kajapuonjre moketo chunye, man kod I nor kod wang’ maler ntaiye, to nyalo mana fwenyo winjruok ma onindo gi e bwoye. Kaka ochiwe kokalo kuom ji mopogore opogore. adiera ogol oko e kidienjene mopogore opogore, jandiko achiel, bath wach konchiel ema onyong'o; Ogamo thuond wechego eko ma donjone gi okenge ma osekadhoe kata gi tekre mar ruako kendo puoyo weche; ng’amachielo to mako wang’yo mopogore; to moro ka moro ka Roho maler chiko e chiwo gino ma onyong’o pache gi teko - Paro ma opogore kuom adiera nitie ei moro ka moro, to winjruok mogik kare chutho okadho e igi duto. Kendo adiera ma oyangore e yo ma kamano, riwore mi los gimoro achiel mangima ma ogik kare chutho. ma okaw mondo orom gi dwaro mar ji e okenge duto kod rang'iny duto mag ngirna. LM .0

Nyasaye ne mor mar hulo adiera mage ne piny kokalo kuom dhano kaka gir tich, kendo en owuon, kokadho kuom Rohone maler, ne owalo ji mi omiyogi nyalo mar timo tijni. Ne otayo paro kuom yiero gima dowachi kata ndiko. Mwanduni oketi ei agulini mag lowo, to kata kamano en gima oa e polo. Neno wuok kokadho kuom weche ma owach gi dhok mar dhano morem, to kata kamano en neno mar Nyasaye, kendo nyathi Nyasaye mawinjo wach kendo man kod yie neno duong’ mar teko mar Nyasaye kopong’ gi ng'uono kod adiera. LM .0

Ei wachne, Nyasaye osechiwo ne ji ng’eyo ma dwarore mondo warruok obedie. Ndiko maler onego bed ni iyiego, kaka fwenyruok mar dwach Nyasaye, maok rum, bende man gi teko. Gin e rang’iny ma ipimo godo kido, gin bende etna gifwenyonwa puonj, gin bende ema itemo kodgi okang'. “Weche duto ma wuok kuotn much Nyasaye bende konyo kuom puonjo ji, kuom kuero gik maricho, kuom rieyo ji, kendo kuom tiego ji; mondo gibed joma kare, mondo ng'at Nyasaye obed molony kendo moikore chuth ni tich mabeyo ditto”. 2Timotheo3:16 LM .0

To eka adiera ni, Nyasaye osefwenyo ne dhano dwache kokadho kuom wachne, ok osemiyo medo dhiyo nyime kod tach mar Roho maler obedo ni koto ok dwarre. To ka opogore gi mano. en ni; Roho ne osingi gi Jawarwa mondo oyaw wach Nyasaye ni jotichne mondo orneny kendo oso puonj mage. To nikech Roho mar Nyasaye ema ne ondiko Muma, ok en gima nyalore ni puonj mag Roho mondo obed ataro mar mano mar wach Nyasaye. LM .0

Roho ne ok ochiw, bende ok nyal kete mondo oyomb Biblos, nimar ndiko wacho maler ni wach Nyasaye e rang'iny ma nyaka tern godo puonj duto kod okenge duto. Ma e gima jaote Johana wacho e buk mar lJohana 4:1 ni: “Johera. kik uyie roho duto, to temuru roho go mondo line ka gia kuom Nyasaye; nikech jotiabi mathoth mag miriambo osewuok e piny”. Isaya to wacho niya: “wapenj chik kod weche monyis; Ka jogo ok wach kaka chik obet, piny ok bi ru nigi”. Isaya 8:20. LM .0

Kidieny moro moboth mawacho ni Roho maler osemenyo pachgi, wachoni koro ok gidwar mondo wach Nyasaye otned dhiyo nyime ka tayogi, bende mano osemiyo gidhuro weche maricho madongo kuom tich mar Roho maler. Ichikogi kod paro moko ma gikwano kaka dwond Nyasaye, ma wuoyo e chuny. To roho ma chikogi ok en Roho mar Nyasaye. Luwo mana paro, ka ndiko ojwang', nyalo mana chomo ji e chochni gi wuond kod kethruok. En gima konyo mana kuom chwalo chenro mar ng’at marach. Nikech tich mar Roho maler en gima dwarore, kendo mowinjore ahinya ne kanisa mar Kristo, en achiel kuom wuond mag Satan kotiyo gi jogo mokalo tong’, kod jo milruok mondo gibol jaro kuom tich mar Roho mondo mi Jo-Nyasaye ojwang’ chakruogni mar teko ma Ruoth owuon ema osechiwo. LM .0

Roho mar Nyasaye ne dhi medo dhiyo nyime ka tiyo ei winjruok kod wach Nyasaye kuom ndaio duto mag injili. Kuom tienge duto mane ichiwoe muma machon kod manyien, Roho maler ne ok oweyo wacho ler ne paro mar ji, ka iweyo fwenyruok mane ibi riw ei Andiko Maler. LM .0

Muma owuon leronwa, kaka kokalo kuom Roho maler, ji ne yudo siem, ka ikwerogi, ka ing’ado negi rieko, kendo ipuonjogi, kuom weche ma ok moro mak mana ma otudore gi chiwo ndiko. Bende ituomo wach kuom jonabi e tienge mopogore opogore, ma gik mane giwacho ok ondiki. Mana e yo machal kamano bang’ ka kinde mag ndiko Muma ne oserumo, Roho Maler ne pod dhi medo dhiyo nyime gi tichne mar menyo, siemo, kendo hoyo nyithind Nyasaye. LM .0

Yesu ne'osingo ni jopuonjrene: “To jakony cha en Roho maler, ma Wuoro noor e nyinga, enopuonju weche duto, kendo noparnu duto ma nawachonu. Kendo nohulnu weche mabiro timore”. Johana 16:13. Ndiko puonjo maler ni singruogegi eki, kar rumo e ndaio mag joote, to chorore machop kuom kanisa mar Kristo mame tienge duto. Jawar singo ne jolupne kama, “An kodu ndaio duto nyaka giko mar ndaio”. Mathayo 28:20. Kendo Paulo hulo ni; mich kod nyisruok mar Roho ne oketi ei kanisa, “mondo oik jomaler ne tich mar konyo, kuom gero ringre Kristo, nyaka wan duto wachopi e bedo e achiel e yie, kendo e ng’eyo wuod Nyasaye, nyaka wabed motegno chutho, moromo rapor mogik ma en Kristo”. Jo-Efeso 4:12-13. Jaote ne o.lemo ne joma oyie mane m Efeso mya, “Ni mondo Nyasach Ruodhwa Yesu Kristo, Wuoro man gi duong, omiu chuny mar rieko, kendo mar fweny kuom ng’eye, mondo wang’ chunyu oyawre ung’e geno manade ma oluongoue, kod mwandu mar gikem mage man gi duong’, man kuom joma ler, gi duong mokalo awacha mar tekone kuom wan joma yie” Jo-Efeso 1:17-19. Tich mar Roho mar Nyasaye kuom yawo wang’ mar chuny kod elo ne paro gik ma tut man kuom LM .0

wach Nyasaye maler, e gweth mane Paulo ogombo mondo kanisa mane ni Efeso obedgo. LM .0

Bang’ nyisruok malich miwuoro mar Roho mane otimore chieng’ pentekost, Petro ne oko ne ji ni mondo olokre kendo obatisgi giduto enying Yesu Kristo, mondo richogi owenegi, mi nomedo wachonegi niya, “Eka ununwang’ chiwo ma en Roho maler. Nikech singruogni ni kuomu, kendo kuom nyithindu, kendo kuom ji duto man kumabor, mana ng’ato ka ng’ato ma Ruoth , Nyasachwa noluong obi ire”. Tich joole 2:38-39. LM .0

Gima otudore tik tik gi gik mabiro timore e odiochieng’ maduong’ mar Nyasaye, Ruoth ka okadho kuom janabi Joel, osesingo nyisruok mar Rohone e yo Makende. Joel 2:28. Korni eri ne ochopo kare nus chieng’ mane Roho olor e odiochieng’ mar pentekost. To obiro chopo kare chutho ei nyisruok mar ng’uono mar Nyasaye ma ibi ol e giko mar tich mar injili. LM .0

Lweny maduong’ e kind ber gi rach biro medo bedo mager nyaka giko mar ndalo. Kuom tienge duto, mirimb jachien osekedo gi kanisa mar Kristo, kendo Nyasaye osechiwo ng’uonone kod Rohone kuom joge mondo oteggi, mondo mi gichung’ ka gikedo gi jal marachno. LM .0

E sa mane joote mag Kristo dhi ting’o injili mare ka gitero ne piny, bende ka gindike ne tienge mabiro, ne opong’gi eyo makende gi yawruok mar Roho. To e sa ma kanisa chorore machiegni gi resruokne mogik, Jachien dhi tiyo kod teko maduong’ moloyo. “Oselor ka en gi mirima maduong’, kong’eyo ni ndalone tin . Fweny l2:12. “Enobed kod teko duto, gi ranyisi, gi honni mag miriasia ‘. 2 Jo-thessalonika 2:9. Kuom higni alufu achiel, paro motegno no, ma kinde moro ema ne duong’ie moloyo Malaike duto mag Nyasaye, osebedo ka oriewore chutho kuom tich mar wuond kod kethruok. Kendo buche duto mag rieko mar jachien kod wuond ma oseyudo, gero duto ma osedongo ei lwenygi duto mag tienge, ibiro kel mondo oti godo kuom jo Nyasaye e Iweny mogik. Kendo e ndalogi mag masira, jolup Kristo nyaka ting', kendo ter ne piny, siem kuom biro mar ariyo mar ruoth; bende oganda nyaka iki mondo ochung’ e nyime chieng’ birone, “maonge mbaJa kendo maonge chilo”. 2Pelro3: N. E kindeno, dwaro mar chiwo mar ng’uono mar Nyasaye e yo makende, ok bi weyo mak obcdoe kuom kanisa, moloyo kaka ne obedo e ndalo mag joote. LM .0

Roho maler osemenyo lie jandiko e wang’ kalatesegi eki, pichni mag Iweny e kind ber kod rach, ma osebedo ka dhiyo nyime kuom kinde malach. Ndalo ka ndalo, oseyiena mondo aneye tich man e tienge mopogore opogore, kuom lweny maduong’ e kind Kristo Ruodh ngima; Jandiko mar warruokwa, kod Satan ruodh mudho; jandiko mar richo. Jal mane okuongo ketho chike maler mag Nyasaye. Sigu majachien nigo gi Kristo osebedo ka nyisore kuom jolup Kristo. Kaka onion gi loye mag chik Nyasaye, yore ma otiyogo mag wuond ma miriambo, ma oloso mondo ochal gi adiera, kama iwiloe chike mag dhano gi mag Nyasaye, kendo itelonigi mondo gilam chuech kar lamo Jachwech, pod wanyalo yudo ndachgi ei sigana mosekadho. Tekruok mar jachien ma oketo mondo ochiw kit Nyasaye eyo ma ok odhi kare, komiyo dhano winjo mobam kuom jachwechne, kaaye to giluore kendo gimon kode kar herogo, nyalone duto mar keto chik mar Nyasaye tenge, ka otelo ni ji kuom paro ni gin thuolo mar timo dwachgi giwegi, kod sand ma osandogo jogo masiro wound mage, oselu gi keto chuny ahinya kuom tienge mathoth. Inyal nwang’ ndachgi e sigand jodongo, kod jonabi, gi joote, kod joma ne onegi, kaachiel gi joma ne okelo lokruok. LM .0

Ei lweny maduong’ mogik, jachien biro tiyo mana kaka osebedo ka otiyo, mana gi chuny ma osebedogo, kendo temo mondo ochopi e giko mana kaka osebedo ka otimo kuom tienge motelo. Gima nosebedoe e gino manobedie, mak mana ni lweny mabiro enobed gi kibigo mar buok ma piny ne pok oneno. Wuond mag jachien biro medo bedo mariek, kendo monj mage nomedre adier. “Ka nyalore, enomi joma oyier lal”. Marikol3:22. LM .0

Kaka Roho mar Nyasaye ose elo pacha kuom adiera madongo mag wachne, kod pichni mag ndalo ma osekadho, kod ma pod biro, osechika mondo anyis joma moko gino ma osefwenyona - mondo alu ndach sigana mar lwenyno e tienge mosekadho, to moloyo mondo akete eyo ma onyalo menyo godo ler kuom lweny man nyimwa ma ringo matek ka biro. Kuom luwo chenroni, aseketo chunya, kuom yiero kendo riwo kanyakla, gigo mane otimore e sigana mar kanisa. e yo ma kamano mar luwo ndach elruok mar adiera mitemogo madongo, ma e kinde mopogore opogore, osebed ka ichiwo ne piny, ma osechiewo mirima mar jachien, kod sigu mar kanisa ma ohero piny, bende mago ma osebedo ka irito gi jogo mane ok ohero ngimagi nyaka kar tho. LM .0

Wanyalo neno tipo mar Iweny niantiere e nyimwa kuom weche ma ondiki gi eki, ka wakawogi ei ler mar wach Nyasaye, ka Roho maier menyonwagi. Wanyalo neno chenro mag jachien moel, kod masiche, ma jogo ma ibiro nwang’ ka onge both e nyim Ruoth, chieng’ birone, nyaka tang’ negi. LM .0

Gik madongo ma osebedo kaka nyanonro mar dongruok mar lokruok ma osebedoe kuom tienge mosekadho, gin mana weche mantiere e sigana, ma ong’e maier, kendo jo protestant me piny ngima oyiego ni gin adiera maonge ng’ama nyalo tamore. Ase mana chiwo siganani e yo machiek, kaluwore kod lach mar bugni, kod ritruok moko ma nyaka bed godo; Adieragi oseng’inji e kinde matin kaluwore kod winjo maber kuom kaka oti kodgi. E buche moko kama ja sigana osechokoe sigendini kanyakla eyo machiek ma nyalo chiwo winjo nratut kuom gima owacho, otiyo gi wechene mondo oket godo gik moko eyo machiek mondo owinjre maber. To kuond moko to onge puoch mosechiw, nimar ok osechiw wechegi mondo odhial godo nyalo mar jandiko, to mana nikech wechene chiwo gigo e yo moikore kendo man gi teko. Kuom lero okang’ kod paro mag jogo mane ochoro tich mar kelo lokruok nyime e ndalowani, buge mane gigoyo osetigo mana e yo ma kamano. LM .0

Tich mar bugni maduong, ok en ni mondo ochiw ler manyien kuom larruok mar kinde mosekalo, to mondo okel adiera moko kod loye moko man kod tiendgi kuom weche mabiro. To eka ka oranggi kaka migawo mar lweny e kind lang chunje mag ler kod mudho, wechegi eki ma nondiki kuom ndalo mosekadho, nenore ka gima giporo wach moro manyien; kendo kokadho kuomgi, ler moro rieny kuom ngima mabiro, ka omenyo yor jogo ma, mana kaka jok mane okelo lokruok e ndalo mosekalo, ibiro luongi, ka giwito kata mana mwandu mag pinyni mondo gibed joneno mar wach Nyasaye kod yie mar Yesu Kristo. Ni mondo oel pichni mag lweny maduong’ e kind adiera gi mudho, ni mondo wuond mag Satan ofweny, kod yore ma inyal sire godo maber, ni mondo ochiw duoko moromo chuth kuom chandruok maduong mar richoni; Ka omenyo ler ma kama kuom chakruok mar richo kod kaka ibi nyenye e lela chieng’ giko, kama tim makare kod miwafu mar Nyasaye biro nyisoree chutho kuom kaka obiro timo ne chuech mage kod nyiso kit chik maler ma ok lokre, e wach maduong’ ma bugni oting’o. LM .0

Mondo kokadho kuom mbi mare, to ores chunje, kigolo kuom teko mar mudho, mondo giriwre e chamo gikeni mag jomaler ei ler, mondo, jal mane oherowa, mi ochiworenwa oyud pak, mani e lemo makende mar jandiko LM .0

E.G.W