Akiuunnersuaq

12/42

Kapitel 10—Iluarsaaqqinnerup Tysklandimi siumukarnera

Lutherip nalunartumik tammarnera Tysklandimi tamarmi uippalliutigineqarpoq, tamani apeqqutigineqartarpoq. Tusatsiakkat ernumanarnerpaat angallanneqarput, qassiillu toqutaasimasoraat. Aliatsangaartut amerlaqaat, isertunngitsumik ikinngutaasa akornanni piinnaratik, tuusintilippassuarnissaarli suli iluarsaaqqinnissamik erseqqissumik illersuilersimanngitsut akornanni. Qassiit ilungersortumik uppernarsaallutik toqutaanera akiniarumallugu neriorsuipput. Ak 78.1

Katuullit pisortaasa qanoq sakkortutigisumik akerlilerneqalersimanertik annilaaqalutik takuaat. Naak Lutherip toqutaasorineqarnera nuannaarutigeqqaarsimagaluarlugu inuiaqatigiit narrassimanerannut sivitsortinnagu toqqorsinnaanissartik kissaatigilerpaat. Lutherip akeraasa akunnerminniikkallarmat suliai sapiinnerpaat maannakkut periarfeerunneranisut atsigisumik akornutigisimanngilaat. Kamangaarnerminni iluarsaaqqinniartunik qunusuitsumik toqutsiniarsimasut maannakkut qunusorsuanngorput periarfeerussaalluni mattussaalermat. Ilaat oqarpoq: “Aniguiniassagutta periarfissatuaraarput naneruarluta silarsuaq tamaat ujarlerfigalugu Luther inuiaqatigiinnut taassuminnga qaaqqusisunut utertinniassallugu.” Kaasarip peqqussutaa kinguneqarsimanngivissutut pissuseqarpoq. Paavip aallartitai kamattorsuanngorput kaasarip perloqqussutaa Lutherip qanoq pisimaneranik apeqqutaasumit uippalliutigineqannginnerungaarmat. Ak 78.2

Lutherip naak tigusaagaluarluni isumannanngitsumik najugaqarneranik nalunaarut inuiaqatigiit tuppallersaatigaat, siornatigornillu alutorinerulerpaat. Atuakkiai aatsaat taama soqutigineqartigalutik atuarneqartalerput. Inuit amerliartuinnartut angut taanna qunusuingaarluni Guutip oqaasianik illersuisimasoq ilannguffigisalerpaat. Iluarsaaqqinneq pissatsikkiartortuaannarpoq. Periarfeerunneqarnermini aallarsimatinnani sapigassaraluaminik naammassisaqarpoq. Sulisussat allat siulittaasortik pingaartorsuaq peersitaagallartillugu akisussaassusermik nutaamik misigisaqalerput. Nutaamik upperlutillu ilungersuutigisaqalerlutik siumukarnialerput taassuma taama ataqqinartigisumik aallarnigaa akornuserneqaqqunagu pisinnaanertik tamakkerlugu sulissutiginiarlugu. Ak 78.3

Wartburgimit angerlareerami Lutherip testamentitaamik nutserinini inerpaa, maannalu tyskit iivangkiiliu namminneq oqaaserisaminnut nutsigaq pigilerpaat. Nutsigaq tamanna sallusuissummik asannittunit tamanit nuannarineqarluni ilassineqarpoq, inuinnaalli tusagaanik ileqquinillu nuannarisaqarnerusut nikagalugu narrugaat. Ak 78.4

Palasit annilaangaleqaat inuinnannguakkuluit Guutip oqaasiinik peqqussutaanillu oqaloqatigisinnaalissammatik, namminnerlu nalussusertik paasinarsissammat. Inuinnartut eqqarsartaasiat anersaap panaanut akiuussutissaanngilaq. Ilagiit ruumalerisut pissaaneqarnertik tamaat atorlugu Biibilip siaruarterneqarnissaa akornusersoraluarpaat, kisianni peqqussutaat perloqqusisarnerallu tamarmik kinguneqanngillat. Biibili perloqquneqartoq sukanganerujartortumik inerteqqutigineqartillugu ajoqersuutinik ilumut qanoq ittunik imarisaqarnera inuit paasiumallugu kissaatiginerujartuinnarpaat. Namminneq atuarsinnaasut tamarmik Guutip oqaasia pilerilluinnarlutik ilisimasassarsiorfigaat. Biibili sumulluunniit angalagaangamik nassatarisarpaat atuartuartarlugulu ilarujussua alanngaarsinnaaleraangamikku aatsaat naammagilersarpaat. Testamentitaap ilassilluarneqarnera Lutherip takugamiuk erniinnaq testamentitoqaq nutsernialerpaa, immikkoortuisalu ilaanik inigaqaraangami erniinnaq atuakkiaritittarpaa. Ak 78.5

Lutherip atuakkiai illoqarfissuarmi illorpannguaqarfimmisut ilassilluarneqartigisarput. “Lutherip ikinngutaasalu atuakkiai allanit angallanneqartarput. Mattuttut mattuttutut neriorsuutit inatsisini tunngavissaqannginnerannik qularisaarussimasut ilatsiinnarunnaarlutillu suliumasut, taamaattorli Guutip oqaasia nalunaajaatigissallugu naluallaartut, illorpaqarfinnguit illunnguillu ataasiakkaat angalaarfigalugit Lutherip ikinngutaasalu atuakkiai nuisittarpaat. Sivitsunngitsoq Tysklandimi taamatut qunusuillutik angalaarlutik atuagaarniartartut amerlilluinnarput.” (D'Aubigné). Ak 79.1

Atuakkiai tamakku aningaasaatilissuarnillu piitsunillu, ilisimatuunit ilinniarnertuunngitsunillu soqutiginnilluinnartumik atuarneqartarput. Unnukkut illoqarfinnguani ilinniartitsisut inuppaaluit katersuussimasut atuffattarpaat. Ilungersuanertigut tamatigut tarninik ataasiakkaanik sallusuissummik qularunnaarsitaasoqartarpoq, oqaaserlu nuannaarutigalugu ilassisimagaangamikku inoqatitik nalunaarummik tipaatsunnartumik oqaluttuuttarpaat. Ak 79.2

Biibili tigumiarlugu inooqatigiinni inuit assigiinngitsut iluarsaaqqinnerup ajoqersuutai illersortalerpaat. Katuullit palasertatik mattuttullu kisiisa Biibilimik ilisimasassarsiortussaatissimallugit maannakkut tamakku sassaqquaat ajoqersuutit nutaat akornusersoqqullugit. Kisianni palasit mattuttullu Biibilimik Guutilluunniit pissaaneqarneranik nalusuunerarlugillu ajoqersuinerluttuunerakkaminnit sapersisitaalluinnarput. Atuakkiortoq katuuliusoq allappoq: “Ajoraluaqisumik Lutherip isumaqatigisani akuersisissimavai allakkat iluartut kisiisa tatigeqqullugit.” Inuit katersuullutik sallusuissut angutinit annikitsuinnarmik ilinniartitaasimasunit oqaluuserineqartillugu allaallu upperisassanik ilisimatuunik oqaloqateqartillugit tusarnaariartortarput. Angutit pingaartorsuuniaraluartut kanngunartumik nalusuussusiat ersersinneqartarpoq assortuussutaat Guutip oqaasiata ajoqersuutaanik paasinarluartumik akineqaraangata. Sulisartut, sakkutuut arnallu, allaallumi meeqqat Biibilimik ilisimasaqarnerusarput palasinit ilisimatuunillu. Ak 79.3

Katuullit palasiisa katersuutsittakkatik ikiliartortut paasigamikku naalakkersuisut ikiortissarsiariniaraluarpaat periaatsillu atorsinnaasatik tamaasa atorlugit isumaqatigisimasatik utertinniaraluarlugit. Kisianni inuiaqatigiit ajoqersuummi nutaami tarnimikkut naammagisartik nassaarisimavaat, taamaattumillu qalipakuinnarnik, tassa ilagiinni upperisapalaalinnik ileqquinnarnik inunnillu oqaluttuarsiaannarnik tunniussiniaannartut tunuppaat. Ak 79.4

Sallusuissummik ilungersuutiginnittut malersugaaleraangamik Kristusip oqaasia naalattarpaat: “Illoqarfiit ilaanni qinugineqarussi taava allamut qimaagitsi.” (Matt. 10, 23). Qaammaqqut tamanut qaammarsaalerpoq. Qimaasut tamani tamaani ilassilluarneqarlutik illusimmavissarsisarput, uninngatillutillu Kristusi nalunaajaatigisarpaat, ilaannikkut oqaluffimmi, tassanilu peqqusaanngikkunik inuinnaat illuini silamiluunniit. Tusaajumasoqarfik sumiittorluunniit iluartumik naalaffigisarpaat. Sallusuissut taama sakkortutigisumik uppernarluinnartigisumillu nalunaajaatigineqarluni unitsitassaanngitsumik siaruarpoq. Ak 79.5