Ki Kam Jong Ki Apostol
32.—Ka Balang Kaba Kylluid Mynsiem
Ha ka shithi banyngkong jong u sha ka balang ha Korinth, U Paul u la ai jinghikai ha ki bangeit shaphang ki ain-tynrai kiba iadei bad ka jingkyrshan ia ka kam jong U Blei ha ka pyrthei. Ha kaba thoh shaphang ki jingtrei jong u kum u apostol na ka bynta jong ki, u la kylli: KJA 159.1
“Uei uba ju ialeh thma mynno-mynno ruh uba bam na lade? Uei uba ju thung brisoh, bad ubym ju bam na u soh jong ka? lane uei uba ju ri ia ka blang-ka masi, bad ubym ju bam hi na ka dud jong kata ka jingri? Hato nga kren ia kine kiei-kiei ruh kum ka rukom briew? Ka hukum ruh kam ong ia kine kijuh? Namar la thoh ha ka hukum U Moses, Men ym khum ia ka shyntur u masi-dab uba iuh ban khlur kba. Hato U Blei u sumar tang ia ki masi-dab? Ne u ong khnang na ka bynta jong ngi? La thoh na ka bynta jong ngi kein, naba uta uba lur u dei ban lur ha ka jingkyrmen; bad uta uba khlur kba un khlur ha ka jingkyrmen ban ioh. KJA 159.2
“Lada ngi te ngi la iabet ha phi ia kiei-kiei kiba kynja mynsiem,” u apostol u la kylli shuh, “hato ka long khraw eh lada ngin ot ia kita kiei-kiei kiba kynja doh jong phi? Lada kiwei ki ioh bynta na kane ka hok halor jong phi, ym kham dei eh ma ngi? Hynrei pynban ngim shym la pynmyntoi ia lade da kata ka hok; hynrei ngi iashah-jem ia kiei-kiei baroh, ioh ba ngi pynwit ia ka gospel U Khrist. Hato phim ju tip ba kita kiba iatrei ia kita kiei-kiei ba la kyntang ki ioh la ka bam na ka jong kata ka jingmane bakyntang? Bad ba kita kiba ia-ap ia ka duwan ki ia-ioh bynta bad kata ka duwan? Kumta ruh U Trai u la buh ba kita kiba ialap ia ka gospel kin ioh im kein na kata ka gospel.” 1 Korinth 9:7-14, KJA 159.3
Hangne u apostol u la kdew sha ka jingthmu jong U Trai na ka bynta ka jingkyrshan ia ki lyngdoh kiba shakri ha ka templ. Ia kito kiba la pynkyntang sha kane ka kam bakhuid la kyrshan da ki parabangeit jong ki, sha kiba ki la shakri na ka bynta ki jingkyrkhu bakynja mynsiem. “Bad kita kiba na ki khun U Lebi, kiba ioh ia ka kam lyngdoh, ki don ka hukum ban shim kaba shiphew na u paidlang katba kum ka hukum.” Hebru 7:5. Ia ka jaid Lebi la jied da U Trai na ka bynta ki kam bakyntang kiba iadei bad ka templ bad ka kam lyngdoh. Shaphang ki lyngdoh la ong, “U Trai uba U Blei jong me u la jied ia u . . . ban ieng ia kaban shakri ha ka kyrteng U Trai.” (Deuteronomi 18:5.) Kawei na ki shiphew na baroh ka jingmih la kam da U Trai kum ka jong U hi, bad ban ym siew ia kaba shiphew la niew ia kata da U kum ka jinglute. KJA 159.4
Ka la dei sha kane ka jingthmu na ka bynta ka jingkyrshan ia ka jingialap ba U Paul u la kdew haba u la ong, “Kumta ruh U Trai u la buh ba kita kiba ialap ia ka gospel kin ioh im kein na kata ka gospel.” Bad hadien, haba thoh sha U Timothi, u apostol u la ong, “Ka dei ia u nongtrei ban ioh ia la ka bainong.” 1 Timothi 5:18. KJA 160.1
Ka jingsiew ia kaba shiphew ka la long tang kawei ka bynta jong ka jingthmu U Blei na ka bynta ka jingkyrshan ia ka jingtrei jong U. Ia shibun jaid ki jingai sngewbha bad ki jingainguh la buh kyrpang da U Blei. Ha ka rukom jong ki Jiw ia ki briew la hikai ban ri-kyndong ia ka mynsiem jong ka jingkylluid ha kaba kyrshan ia ka kam jong U Blei bad ha kaba pyndap ia ki jingdonkam jong kiba kyrduh. Na ka bynta ki jingjia bakyrpang la don ki jingai mon sngewbha. Ha ka aiom ot kba bad ka jingkheit ia u soh-u pai, ia ki soh nyngkong jong ka lyngkha __ u kew-u kba, u sohwain, bad ka umphniang __ la pynkyntang kum ka jingainguh sha U Trai. Ia kiba sah katto-katne ha ki dong jong ka lyngkha la tyngkai na ka bynta kiba duk. Ia u shniuh haba khap shniuh nyngkong ia ki langbrot, ia u kba-u kew haba la shoh nyngkong, la buh kyrpang na ka bynta U Blei. Kumta ruh ia kiba kha nyngkong jong baroh ki mrad, bad ia ka dor ka jingsiewspah la siew na ka bynta u khun nyngkong. Ia ki soh nyngkong la dei ban wanrah ha khmat U Trai ha ka jaka-kyntang bad la dei ban pynkyrpang na ka bynta ka jingpyndonkam jong ki lyngdoh. KJA 160.2
Da kane ka lad-ka rukom jong ka jingbha-sbun U Trai U la wad ban hikai ia ki Israel ba ha kiei-kiei baroh U dei ban wan nyngkong. Kumne la pynkynmaw ia ki ba U Blei U long u trai jong ki lyngkha jong ki, ki kynhun langbrot jong ki bad ki masi-ki blang jong ki; ba la dei ma U Uba la ai ha ki ia ka jingshai-jingshit sngi bad ia u slap kiba la pynsan bad pynih ia ka jingot-jinglum ia u kew bad ki soh. Baroh kaba ki la don ka la long ka jong U; ma ki ki la long tang ki sordar jong ki mar jong U. KJA 160.3
Kam dei ka jingthmu jong U Blei ba ki Khristan, kiba ki lad-ki kabu jong ki ki palat ia ki jong ka jaidbynriew Jiw, ba kin ai kham duna ban ia kaba ma ki ki la ai. “Naba ha uno-uno ha uba la ai shibun,” U Nongpynim U la ong shai, “na uta yn pan shibun.” Loukas 12:48. Ka jingkylluid mynsiem ba la dawa na ki Hebru ka la long bun eh ban pynmyntoi ia ka jaidbynriew jong ki hi; mynta ki sngi ka kam jong U Blei ka pyiar sha kylleng ka pyrthei. Ha ki kti jong ki nongbud jong U, U Khrist U la buh ia ki jingkynshew-spah jong ka gospel, bad halor jong ki U la buh ia ka jingkitkhlieh ban ai ia ka khubor babha jong ka jingpynim sha ka pyrthei. Da shisha ki kamram jong ngi ki kham khraw ban ia ki jong ki Israel hyndai. KJA 160.4
Katba ka kam jong U Blei ka nang pyiar, ki jingkyrpad na ka bynta ka jingiarap kin nang bun. Khnang ba yn lah ban phai ktien sha kine ki jingkyrpad, ki Khristan ki dei ban shahshkor ia ka hukum, “Wallam ia kaba shiphew baroh sha ka iing-jingkynshew, khnang ban long ka jingbam ha ka iing jong nga.” Malakhi 3:10. Lada kiba phla Khristan kin long kiba iaineh ha kaba wallam sha U Blei ia ki bashiphew bad ki jingainguh jong ki, ka iing-jingkynshew jong U kan dap. Te yn ym don kano-kano ka jingjia ha kaba yn hap pynlong da ki iew, ki jingiakhalai, lane ki jingiabam-iadih sngewbha ban pynmih pisa na ka bynta ka jingkyrshan ia ka gospel. KJA 160.5
Ia ki briew la pynshoi ban pyndonkam ia ka spah jong ki ha ka jingpynhun ia lade, ha ka jingpynhun ia ka jingmad, ha ka jingriam pynitynnad ia la ka long-rynieng, lane ha ka jingpynphuh-pynphieng ia ki iing jong ki. Na ka bynta kine ki jingthmu shibun ki dkhot balang kim pyntud ban pynlut-phut bad wat ban leh pahuh palat. Hynrei haba la pan ban ai sha ka iing-jingkynshew jong U Trai, ban pyniaid shaphrang ia ka kam jong U ha ka pyrthei, ki pyntud. Lehse, haba ki sngew ba ym lah kiar shuh, ki sei ia ka jingai kaba kham rit bun shah ban ia ka pisa ba ki pynlut bunsien na ka bynta ka jingpynhun-lade kabym donkam. Kim shym pynpaw ia ka jingieit bashisha na ka bynta ka kam ka jingshakri jong U Khrist, ym don ka jingkwah bashitrhem ha ka jingpynim ia ki mynsiem. Don jingphylla aiu ba ka jingim Khristan jong kiba kum kita kam san, ka long kaba pang-swai! KJA 160.6
Uta uba ka dohnud jong u ka thaba phyrnai da ka jingieit jong U Khrist un niew ia ka ym tang ka kamram, hynrei ka jingsngewbha, ban iarap ha ka jingpyniaid shaphrang ia ka kam kaba hajrong tam, kaba khuid tam ba la pynkhamti sha u briew __ ka kam jong kaba ai sha ka pyrthei ia ka spah jong ka jingbha, ka jingisynei, bad ka jingshisha. KJA 161.1
Dei ka mynsiem jong ka jingkwah lalot kaba ialam ia ki briew ban tyngkai na ka bynta ka jingpynhun ia lade shibun ka spah kaba dei-hok ka jong U Blei, bad kane ka mynsiem ka long kaba ijli ha U mynta kumba ka la long haba lyngba u nongiathuhlypa jong U U la dumok tyngeh ia u paidlang jong U, da kaba ong, “U briew un lute ia U Blei ne-em? Pynban phi la lute ia nga. Hynrei phi ong, Ha kaba kumno ngi la lute ia me? Ha kiba shiphew bad ki jingainguh kein. Phi long ba la tim da ka jingtim kein: naba phi la lute ia nga, ma phi kein kane ka jaid bynriew baroh.” Malakhi 3:8,9. KJA 161.2
Ka mynsiem jong ka jingai kylluid ka long ka mynsiem jong ka bneng. Kane ka mynsiem ka shem ia ka jingpynpaw bahajrong tam ha ka jingkheinduh jong U Khrist halor ka diengphna. Na ka bynta jong ngi U Kpa U la ai ia U Khun ba la kha marwei jong U; bad U Khrist, haba U la iehnoh bak ia baroh kaba U la don, U la aiti lut ia lade, khnang ba ia u briew yn lah ban pynim. Ka diengphna ka Kalbari ka dei ban ktah jur ia ka jingbha-sbun jong uwei-pa-uwei u nongbud jong U Nongpynim. Ka ain-tynrai ba la pyni shai hangta ka long ban ai, ban ai. “Uta uba ong ba u iaisah ha u u la dei ban iaid hi kumta, kat kumba u la iaid ma u.” 1 Ioannis 2:6. KJA 161.3
Ha kawei pat ka liang, ka mynsiem jong ka jingkhwan-lade ka long ka mynsiem jong U Soitan. Ka ain-tynrai ba la pyni shai ha ki jingim jong ki riew-pyrthei ka long ban ioh, ban ioh. Kumne ki la kyrmen ban pynneh skhem ia ka jingsuk-jingkmen bad ka jingsuk-jai, hynrei u soh jong ka jingbet jong ki u long ka jinglanot khop bad ka jingiap. KJA 161.4
Ym dei tadhaduh ba U Blei U sangeh noh ban kyrkhu ia ki khun jong U ba kin lait na ki jingteh ban pynphai sha U ia ka bynta kaba U dawa. Ym tang ba kin ai sha U Trai ia ka bynta kaba dei ka jong U, hynrei ki dei ban wallam ruh sha ka iing-jingkynshew, kum ka jingai-sngewbha, ka jingai kaba kylluid mynsiem. Da ki dohnud bakmen ki dei ban pynkyntang sha U Nongthaw ia ki soh nyngkong jong ki jingioh bakyrhai jong ki __ ki jingdon-jingem babha tam jong ki, ka jingshakri babha tam bad bakhuid tam jong ki. Kumne kin ioh ia ki jingkyrkhu bakordor. U Blei hi Un pynlong ia ki mynsiem jong ki kum ka kper ba la ai um kaba ki um jong ka kim rngad. Bad ynda ia ka jingot bakhadduh la lum, ki song-kew ba la pynlah ia ki ban wallam sha U Kynrad kin long ka jingsiew kylliang ia ka jingpyndonkam bymkhwan-lade jong ki ia ki talen ba la ai sha ki. KJA 161.5
Ia ki nongrah-khubor ba la jied jong U Blei, kiba trei shitrhem, ym dei ban pynbor ban leit sha ka jingialeh-thma ha ka jinglut-jingsep jong ki hi, khlem ka jingiarap basngewlem bad ka jingkyrshan kylluid mynsiem ki parabangeit jong ki. Ka dei ka bynta jong ki dkhot balang ban ai kylluid sha kito kiba la iehnoh ia la ki jingtrei bamyntoi khnang ba kin lah ban aiti ia lade sha ka jingialap. Haba ia ki nongialap jong U Blei la pynshlur, ia ka kam jong U la pyniaid stet shaphrang. Hynrei haba, da ka jingkhwan-lade jong ki briew, ia ka jingkyrshan badei-biang ka jong ki la pynsangeh noh, ia ki kti jong ki la pyntlot, bad bunsien ia ka jingtreikam bha jong ki la pyndkoh sniew eh. KJA 161.6
Ka jingsngewsih kthang jong U Blei ka long pyrshah ia kito kiba kam ba ki dei ki nongbud jong U, pynban ki shah ia ki nongtrei ba la pynkyntang jong U ban shah shitom ha ka jingbym ioh ia ki jingdonkam jong ka jingim katba ki trei ia ka kam ialap. Ia kine kiba khwan-lade yn khot ban ai jingkhein, ym tang ia ka jingpyndonkam bakla ia ka pisa U Trai jong ki, hynrei na ka bynta ka jingkut-lad bad ka jingpang mynsiem kiba ka jingleh jong ki ka la wallam halor ki shakri baiaineh jong U. Kito ia kiba la khot sha ka kam ka jingialap, bad kiba ha kata ka jingkhot jong ka kam ki la iehnoh ia kiei-kiei baroh khnang ba kin trei ia ka kam jong U Blei, ki dei ban iohpdiang ka jingsiew bainong kaba biang ban kyrshan ia lade bad ia ki long-iing jong ki. KJA 161.7
Ha ki jaid kam bapher jong ka jingtrei kaba da ka jabieng bad da ka bor-met, ki nongtrei kiba iaineh ki lah ban ioh ka bainong kaba kor bha. Hato ka kam jong ka jingpynphriang ia ka khubor ka jingshisha, bad kaba ialam ia ki mynsiem sha U Khrist, kam long kaba kham donkam ban ia kano-kano ka kam-ka jingtrei bakynja pyrthei? Bad hato kito kiba trei hok bha ha kane ka kam kim dei-hok ban ioh ia ka jingsiew bainong kaba biang bha? Da ka jingpynshong dor jong ngi ia ka jingtrei na ka bynta ka jingbha bakynja mynsiem bad bakynja-doh, ngi dei ban pyni ia ka jingniew kordor ia kata kaba kynja bneng haba ianujor bad kata kaba kynja pyrthei. KJA 161.8
Khnang ban don ka pisa ha ka iing-jingkynshew na ka bynta ka jingkyrshan ia ki nongialap, bad ban ai jingiarap ha ki kam mishoneri, ka long kaba donkam eh ba ki briew jong U Blei ki ai da kaba kmen bad kaba kylluid mynsiem. Ka jingkit-khlieh bashongkun ka shong ha ki nongialap bad ki pastor ban iai-buh ha khmat ki balang ia ki jingdonkam jong ka kam U Blei bad ban ai jinghikai ha ki ban long kiba kylluid mynsiem. Haba ia kane la lyndet, bad ki balang kim ai na ka bynta ki jingdonkam jong kiwei pat, ym tang ba ka kam jong U Trai ka shah shitom, hynrei ia ka jingkyrkhu kaba dei ban wan sha ki bangeit la khang noh. KJA 162.1
Wat kiba duk ruh ki dei ban wallam ia ki jingainguh jong ki sha U Blei. Ki dei ban long ki nongiasam lem ia ka jingai-ei jong U Khrist da kaba len ia lade ban iarap ia kito kiba ka jingdonkam jong ki ka kham ban-khia ban ia ka jong ki hi. Ka jingai jong u briew uba duk, u soh jong ka jinglen-lade, ka wan ha khmat U Blei kum ka jingiwbih kaba suhsieng. Bad kawei-pa-kawei ka jingleh jong ka jingkheinduh ia lade ka pynkhlain ia ka mynsiem ka jingsbun ha ka dohnud jong u nongai, ka da pyniasoh paralok ia u kham jan sha Uta Uba la long Uba riewspah, pynban na ka bynta jong ngi U la kylla long Uba duk, khnang ba ma ngi lyngba ka jingduk jong U ngin lah ban long kiba riewspah. KJA 162.2
Ka jingleh jong ka riewkynthei kaba la noh ar damli __ baroh ba ka la don __ sha ka synduk ka jingkynshew, la buh ia kane ha ka jingthoh kynmaw na ka bynta ka jingpynshlur ia kito kiba, ha ka jingialeh bad ka jingduk, ki dang kwah dik-dik ban iarap ia ka kam jong U Blei da ka jingai jong ki. U Khrist U la khring ia ka jingpyrkhat jong ki synran sha kane ka riewkynthei, kaba la ai “baroh katba ka don, wat ia ka jingim jong ka phar.” Markos 12:44. U la niew ia ka jingai jong ka kaba kham kordor ban ia ki jingkynshew jong kito kibym shym la don ka jingkhein-duh ia lade. Na ka jingkyrhai jong ki ki la ai ia ka bynta kaba rit. Ban ai ia ka jingkynshew jong ka, kane ka riewkynthei ka la len ia lade, wat ia ki jingdonkam jong ka jingim hi, ka da shaniah ba U Blei Un pyndap ia ki jingdonkam jong ka na ka bynta kaba lashai. Shaphang jong ka U Nongpynim U la kren skhem, “Shisha nga ong ha phi, Ba kane ka riewkynthei kaba duk ka la noh kham bun, ban ia kita baroh kiba la noh sha kata ka jingkynshew.” Dkhot 43. Kumne U la hikai ba ia ka dor jong ka jingai la khein ym da ka jingbun, hynrei da ka bynta ba la ai bad ka jingthmu kaba pynkhih ia u nongai. KJA 162.3
U apostol Paul ha ka jingshakri jong u hapdeng ki balang u la long ubym manthait ha ki jingtrei shitom jong u ban pynkhih mynsiem ia ki bangeit thymmai ban don ia ka jingthrang ban leh ia kiei-kiei kiba khraw na ka bynta ka kam jong U Blei. Bunsien u la kyntu ia ki ban pyntrei-kam ia ka jingkylluid mynsiem. Haba kren sha ki tymmen-basan jong ka Ephesos shaphang ki jingtrei jong u mynshuwa hapdeng jong ki, u la ong, “Ha kiei-kiei baroh nga la pyni rukom ha phi, ba da kaba trei minot kumta ka dei ban shan bor ia kiba tlot, bad ban kynmaw ia ki ktien U Trai Jisu ba u hi u la ong, Ka kham suk ban ai ban ia kaba pdiang.” Ki Kam 20:35. “Uta uba bet khyndiat,” u la thoh sha ki nong Korinth, “un ioh ot ruh khyndiat; bad uta uba bet shibun un ioh ot ruh shibun. Uwei-pa-uwei na phi katba u thmu ha la ka dohnud, kumta un ai; ym na kaba sngewsih, lane na kaba pynbor: namar U Blei u ieit ia uba ai da kaba kmen kein.” 2 Korinth 9:6,7. KJA 162.4
Lajan baroh ki bangeit nong Makedonia ki la long kiba duk ha ki mar bakynja pyrthei, hynrei ki dohnud jong ki ki la shlei da ka jingieit ia U Blei bad ia ka jingshisha jong U, kumta ki la ai da kaba kmen na ka bynta ka jingkyrshan ia ka gospel. Haba la lum synniang ha ki balang Jentil na ka bynta ka jingiarap ia ki parabangeit Jiw, ia ka jingkylluid mynsiem jong ki bangeit thymmai ha Makedonia la kren iaroh bad la kyntiew kum ka nuksa sha kiwei pat ki balang. Ha kaba thoh sha ki bangeit nong Korinth, u apostol u la khot ia ka jingpyrkhat jong ki sha “kata ka jingai-ei U Blei ia kaba la ai ha kita ki balang ka Makedonia, kumno ba ka jingtynjuh bakhraw ka jingjynjar, ka jingdap ka jingkmen jong ki, bad ka jingduk sat jong ki, ki la roi kyrhai haduh ka jingshlei ka jingai-kylluid jong ki. Namar katba kum ka bor jong ki, . . . shisha, bad palat ia ka bor jong ki, ki la sngewbha hi ban ai; ki da iakyrpad ia ngi da ka jingkyrpad kaba jur ba ngin shim ia kata ka jingai, bad ia kata ka jingiasyllok ha kaba iasam ia ka ha ki riewkhuid.” 2 Korinth 8:1-4. KJA 162.5
Ka jingkloi ban kheinduh ha ka liang jong ki bangeit nong Makedonia ka la long ka jingmih jong ka jingpynkyntang kaba naduh ka dohnud. Ba la pynkhih da U Mynsiem jong U Blei, ki “la aiti ia lade nyngkong ha U Trai” (2 Korinth 8:5), te ki la mon-sngewbha ban ai kylluid na ki jingdon jong ki na ka bynta ka jingkyrshan ia ka gospel. Kam shym la long kaba donkam ban pynbor ia ki ban ai; ha ka jaka kata, ki la shadkmen ha ka lad-ka kabu ban len ia lade wat ia ki jingdonkam jong ka jingim khnang ban pyndap ia ki jingdonkam jong kiwei pat. Haba u apostol u la kwah ban pynsangeh noh ia ki, ki la kyrpad ia u ban pdiang ia ka jingai jong ki. Ha ka jingsynlar bad ka jingsngur jong ki, bad ha ka jingieit jong ki ia ki parabangeit, da kaba kmen ki la len ia ka lade, te kumne ki la roi kyrhai ha u soh jong ka jingkylluid-jingsbun mynsiem. KJA 163.1
Haba U Paul u la phah ia U Titos sha Korinth ban pynkhlain ia ki bangeit hangta, u la bthah ia u ban tei ia ka balang ha ka jingai-ei jong kaba ai-kylluid, bad ha ka shithi ba u la thoh sha ki bangeit u la pynlong ruh ia ka jingkyntu jong u hi. “Kumba phi la roi kyrhai ha kiei-kiei baroh,” u la isaid, “ha ka jingngeit, bad ka ktien, bad ka jingtip, bad ka jingminot baroh, bad ha ka jingieit jong phi sha ngi, to sumar ba phin roi kyrhai ha kane ruh ka jingai-ei.” “Te mynta to pyndep noh ruh ia kata ka jingleh; ba kat kumba la don kata ka jingsngew la kloi ia kaban mon sngewbha hi, kumta ruh kan don ka jingpyndep noh na kata kaba phi don. Namar lada don lypa kata ka jingsngew la kloi, la pdiang sngewbha ia ka kat kum kaba u briew u don, ym kat kum kaba um don.” “Bad U Blei u lah ban pynroi kyrhai ia ka jingai-ei baroh sha phi; khnang ba, haba phi don ha la ka sngi ka jingdap baroh ha kiei-kiei baroh, phin ioh nangroi kyrhai sha ka jinglehbha baroh: . . . da kaba pynriewspah ia phi ha kiei-kiei baroh sha ka jingleh kylluid baroh, kaba pynlong da ngi ka jingainguh ia U Blei.” 2 Korinth 8:7,11,12; 9:8-11. KJA 163.2
Ka jingai kylluid mynsiem ka la ialam ia ka balang banyngkong sha ka jingshakri badap da ka jingkmen; naba ki bangeit ki la tip ba ki jingleh minot jong ki ki la iarap ban phah ia ka khubor jong ka gospel sha kito kiba don ha ka jingdum. Ka jingkylluid bad ka jingsbun jong ki ka la phla shai ba kim shym la pdiang lehnoh-ei ia ka jingai-ei jong U Blei. Kaei kaba la lah ban pynmih ia kum kata ka jingkylluid mynsiem lait tang ka jingpynkyntang khuid jong U Mynsiem? Ha ka jingiohi ki khmat jong ki bangeit bad kibym ngeit ka la long ka kambah baphylla jong ka jingai-ei. KJA 163.3
Ka jingmanbha bakynja mynsiem ka iasoh jan eh bad ka jingkylluid mynsiem. Ki nongbud jong U Khrist ki dei ban shad-kmen ha ka lad-ka kabu jong kaba pynpaw ha ki jingim jong ki ia ka jingbha sbun jong U Nongsiewspah jong ki. Katba ki ai sha U Trai ki don ia ka jingkular skhem ba ka jingkynshew spah jong ki ka leit ha shuwa jong ki sha ki khet bneng. Hato ki briew ki kwah ban pynskhem ia ka jingdon-jingem jong ki? To ai ba kin buh ia ka ha ki kti kiba don ia ki dak prek jong ka jingsah narphna. Hato ki mon ban leh kmen ia ka spah jong ki? To ai kin pyndonkam ia ka ban kyrkhu ia kiba kyrduh bad kiba shah shitom. Hato ki thrang ban pynroi ia ki jingdon jong ki? To ai ba kin shahshkor ia ka hukum bakynja-blei, “To burom ia U Trai da la ka spah bad da ki soh nyngkong ka jingmih jong me baroh: kumta ia ki thiar jong me yn pyndap da ka jingkyrhai, bad ki kor tylliat jong me kin shlei da ka wain thymmai.” Proberb 3:9,10. To ai ba kin wadlad ban iaibat ia ki jingdon-jingem jong ki na ka bynta ki jingthmu bakhwan-lade, te kan long ha ki ka jingduh bymjukut. Hynrei to ai ba ia ka jingkynshew spah jong ki yn ai sha U Blei, bad naduh kata ka khyllipmat ka don ia ka dak bad ka kyrteng jong U. La shonshap ia ka da ka jingbymiap-ka jingbympyut shuh. KJA 163.4
U Blei U ong skhem, “Suk ma phi kiba bet harud ki um.” Isaiah 32:20. Ka jingiai-ai ia ki jingai-ei jong U Blei hangno-hangno ba ka kam jong U Blei lane ki jingdonkam jong ki briew ki dawa ia ka jingiarap jong ngi, kam lam sha ka jingduk. “Don uba pynsaphred, bad u nang kham roi-kham roi; don ruh uba bat kham bun ban ia kaba dei, hynrei ka lam tang sha kaba kyrduh.” Proberb 11:24. U nongbet u pynmanbun ia u symbai jong u da kaba bret ia u. Kumta ruh ka long ba kito kiba iaineh ha kaba sam ia ki jingai-ei jong U Blei. Da kaba ai ki pynroi kyrhai ia ki jingkyrkhu jong ki. “To ai, te yn sa ai ha phi ruh,” U Blei U la kular; “ia ka jingthew kaba bha, ba la tynnian bad ba la kyr-ih, bad ba la shlei de, kin thep ha ka pla jong phi: naba da kajuh ka jingthew da kaba phi thew, yn thew pat ha phi.” Loukas 6:38. KJA 163.5