Naragsak a Panagbiag
Ti Pinanggep ti Mannalon
BABAEN ti pangngarig ti agmulmula, inladawan ni Cristo dagiti bambanag iti pagarian ti langit, ken ti trabaho ti naindaklan nga Agtaltalon nga agpaay kadagiti tattaona. Kas ti agmulmula iti talon, immay tapno iwarasna ti nailangitan a bukel ti kinapudno. Ket dagiti met laeng pannursurona a naaramat dagiti pangngarig ti bukel a nakaipakuyogan dagiti napa teg a kinapudno ti parabuma a naimula. Gapu iti kalakana a maawatan, saan a maipateg daytoy pangngarig ti agmulmula a kas ti rebbengna koma a pannakaipa- teg. Manipud iti gagangay a bukel a maimula iti daga, tarigagayan ni Cristo nga iturong dagiti isiptayo iti bukel ti ebanghelio, nga agbunga ti pannakaimulana iti pannakaisubli ti tao iti kinapudno- na iti Dios. Daydiay nangted iti pangngarig ti bassit a bukel Isu met laeng ti Agturay ti langit, ket dagiti annuroten a mangituray iti naidagaan a panagmula isuda met la ti mangituray iti pannakaimula dagiti bukel ti kinapudno. NP 18.1
Iti igid ti Baybay ti Galilea, naurnong dagiti tattao nga umay kumita ken dumngeg ken ni Jesus, — maysa a nagagar a bunggoy. Adda dagidi masaksakit idiay, a nakaidda kadagidi ikamenda, nga ur-urayenda ti panangidatagda iti kasasaadda iti sangoananna. Isut’ kalintegan nga inted ti Dios Kenkuana ti mangagas kadagiti an-anayen ti managbasol a sangkataoan, ket ita binabalawna ti sakit, ket inwarasna iti aglikmut Kenkuana ti biag ken salun-at ken talna. NP 18.2
Idinto ta agtuloy nga umadu dagidi tattao, nagdidippitda met nga umasideg ken ni Cristo agingga nga awanen ti disso a pagya- nanda. Kinasaona dagidi lallaki nga adda kadagidi barangayda, ket Isut’ naglugan iti barangay a nagur-uray a mangiballasiw Kenkuana, ket binilinna dagidi adalanna tapno pumatengngada bassit, sana rinugian ti nagsao kadagidi tattao a nabati iti igid ti danum. NP 19.1
Makita iti igid ti baybay ti napintas a tanap ti Genesaret, ket iti pangadayuen bassit, makita met dagiti turturod. Makita met nga agpada kadagiti tanap ken turod dagidi agmulmula ken aggapas a siaagawa iti trabahoda iti panagmula ken panaggapas iti nasapa nga apit. Idinto ta kumitkita ni Cristo itoy a buya, kinunana: NP 19.2
“Adtoy, rimuar ti maysa nga agmulmula tapno mapan agmula; ket idinto ta agmula, nagdisso ti dadduma a bukel iti igid ti dalan, ket immay dagiti tumatayab ket kinnanda ida; nagdisso ti dadduma iti kabatoan, nga awan ti adu a dagana; nagrusing ken nagtuboda a nadagdagus gapu ta awan ti adu a dagada; ket idi tumangkayagen ti init, naglaylayda; ket gapu ta awan ti ramutda, nagangoda. Nagdisso met ti dadduma kadagiti kasisiitan; ket idi dinmakkel dagidi siit, lineppesda ida; ngem nagdisso dagiti dad-duma iti naimbag a daga ket nangtedda iti bunga, dagiti dadduma sagsangagasut, dadduma sagninem a pulo, dadduma saggatlo pulo.” NP 19.3
Saan a naawatan dagidi tattao ti mision ni Cristo idi immay. Saan a maibagay iti ninamnamada daydi wagas a yaayna. Ni Apo Jesus ti punganay ken nakaibatayan ti nasion ken turay dagidi Hudio. Nadiosan a tuding ti pannakaited dagidi nangayed a ser- bisioda. Nairanta dagitoy a mangisuro kadagiti tattao a dum- tengto, iti natudingan a tiempo, Daydiay intudtudo dagiti seremo- niada. Ngem intanok dagidi Hudio dagitoy a ramitramit ken ser- seremonia, ket napukaw iti imatangda daydi panggepda. Nailem- meng kadakuada dagidi leksion a pinanggep ti Dios nga ited ka- dakuada gapu kadagitoy nga ugali, pagsasao, ken al-alagaden. Nagbalin dagitoy nga ugali ken annuroten a nanglapped iti panna- kaawat ken panangipakatda iti pudno a relihion. Ket idi immayen ti Kinapudno, iti langa ni Cristo, saanda a nabigbig Kenkuana ti pannakatungpal dagidi amin nga anniniwan. Inwalinda Daydi naiyanniniwan, ket kimpetda kadagidi anniniwan ken awanen ma- maayna a serseremonia. Immayen ti Anak ti Dios, ngem in- tuloyda ti dimmawat iti pagilasinan. Nagbalin ti ebanghelio ni Cristo a pakaitibkolanda agsipud ta sinapulda ti pagalasinan wen- no tanda a saan ketdi a maysa a Mangisalakan. Ninamnamada a paneknekan ti Mesias ti kinaisuna babaen kadagiti naindaklan nga ar-aramid ti panagparmek ken ti panangibangonna iti pagarianna iti rabaw ti rebba dagiti naidagaan a pagpagarian. Sinungbatan ni Cristo daytoy a namnama iti pangngarig ti agmulmula. Saan a gapu iti bileg dagiti igam, saan met a babaen iti nadara a dangadang, ti pannakaipasdek ti pagarian ti Dios, no di ket babaen ti pannakaimula ti baro a prinsipio iti puso dagiti tattao. NP 19.4
“Ti Anak ti tao ti agmula kadagiti nasayaat a bukel.” Mateo 13:37. Immay ni Cristo, saan a kas maysa nga ari, no di ket kas maysa nga agmulmula; saan a tapno parmekenna dagiti pagpagarian, no di ket ti panangiwarasna iti bukel; saan a tapno itudona kadagiti pasurotna dagiti naidagaan a balligi, no di ket iti apit a masapul a maumong kalpasan ti naanus a panagbannog ken babaen kadagiti panagpukaw ken pannakauppapay. NP 22.1
Naawatan dagidi Pariseo ti kaipapanan daydi pangngarig ni Cristo; ngem saan a nakaay-ayo kadakuada daydi leksion nga isurona. Pinagpinarangda a saanda a naawatan daytoy. Ad-adda manen a saan a naawatan dagidi kaaduan a tattao ti imbilangda a dakkel a palimed ken panggep ti naindaklan a mannursuro, a gapu kadagidi saona, nasagid ken natignay dagiti pusoda, ken nauppapay dagiti ambisyonda. Uray met dagidi adalan, saanda a naawatan daydi a pangngarig, ngem ketdi nariing ti ngayangayda. Immayda ken ni Jesus nga is-isuda ket dinawatda ti panangi- lawlawagna kadakuada iti pangngarig. NP 22.2
Daytoy a tarigagay ti kinalikaguman ni Cristo a riingen, tapno itdenna koma kadakuada ti ad-adu pay ken matudtudo a pannursuro. Inlawlawagna ti pangngarig kadakuada, a kas met ti panangilawlawagnanto iti saona kadagiti amin a mangsapul Ken- kuana a sipapasnek ti pusoda. Saanto nga agbati iti kinasipnget dagidiay a mangadal iti sao ti Dios a silulukat dagiti pusoda nga agpaay iti pananglawag ti Espiritu Santo no maipapan iti kaipa- panan ti sao. “No adda siasinoman nga agtarigagay a mangaramid iti pagayatanna,” kinuna ni Cristo, “maammoannanto ti pan- nursuro, no isut’ aggapu iti Dios, wenno agsaoak a Sisiak.” Juan 7:17. Awatento dagiti isu amin nga umay ken Cristo ti nalaw- lawag a pannakaammo iti kinapudno. Ilukatnanto kadakuada dagiti palimed ti pagarian ti langit, ket maawatanto ti puso nga agtarigagay iti kinapudno dagitoy a palimed. Agsilnagto ti nailangitan a lawag iti templo ti karama, ket maiparangarangto daytoy kadagiti sabsabali a kas naraniag a silaw ti maysa a pagsilawan iti nasipnget a dalan. NP 22.3
“Rimuar ti agmulmula a mapan agmula.” Gapu ta saan unay a natalna idi ti kasasaad iti Dumaya, ket kankanayon nga adda dakkel a peggad ti pannakariribuk, nagtaeng dagiti umili iti uneg dagiti ili a nalikmut kadagiti nangato a bakud, idinto ta inaldaw met a rumuar ti mannalon a mapan agtrabaho iti ruar dagitoy a bakud. Kasta met a rimuar ni Cristo, ti nailangitan nga Agmul-mula, tapno mapan agmula. Pinanawanna ti kinatalged ken talna ti pagtaenganna, pinanawanna ti dayag nga adda Kenkuana iti sibay ni Amana idi awan pay ti lubong, pinanawanna ti saadna iti trono ti uniberso. Isut’ rimuar a kas maysa a nagsagaba ken nasu- lisog a tao; rimuar a nagmaymaysa, tapno mapan. agmula a ma- buyogan iti lulua, tapno sibuganna, babaen ti pannakaaramat ti darana, dagiti bukel ti biag nga agpaay iti lubong a napukaw. NP 23.1
Kasta met a masapul a rumuar dagiti adipenna a mapan agmula Idi naayaban ni Abraham nga agbalin nga agmulmula iti bukel ti kinapudno, naibaga kenkuana, “Pumanawka iti dagam ken kadagiti kakabagyam, ken iti balay ni amam, ket mapanka iti daga nga ipakitakto kenka.” “Ket napan (rimuar) a dina ammo no adino ti pagturonganna.” Gen. 12:1; Heb. 11:8. Immay met ken ni Apostol Pablo ti damag a naggapu iti Dios idi adda nga agkar- kararag iti templo, “Inka (rumuarka) ta ibaonka iti adayu kadagiti Hentil.” Ara. 22:21. Kasta met a masapul a panawan dagiti naaya- ban a makikadua ken ni Cristo dagiti amin tapno sumurotda Ken- kuana. Masapul a mabungtol dagiti kadaanan a pannakikadkadua, maidisso dagiti plano nga agpaay itoy a biag, ken maisuko dagiti naidagaan a namnama. Masapul a maimula ti bukel iti baet dagiti lulua, kinamaymaysa, ken babaen ti panagsakripisio. NP 23.2
“Immula daydi agmulmula ti sao.” Immay ni Cristo tapno imulana ti kinapudno iti lubong. Nanipud pay pannakatnag ti tao iti basol, nagimulmulan ni Satanas kadagiti bukel ti biddut. Babaen ti kinaulbod, nagun-odna ti panangiturayna kadagiti tattao, ket kasta pay laeng ti wagasna ita nga agtrabaho tapno dupraken- na ti pagarian ti Dios ditoy daga, ken tapno iyegna dagiti tattao iti babaen ti pannakabalinna. Kas maysa nga agmulmula manipud kadagiti nangato a lubong, immay ni Cristo tapno imulana dagiti bukel ti kinapudno. Daydiay laeng nakipagtakder kadagiti kon- silio ti Dios, ken nagtaeng kadagiti kaunegan a santuario ti Agna- nayon ti makaiyeg kadagiti tattao kadagiti nadarisay a prinsipio ti kinapudno. Nanipud pay pannakatnag ti tao iti basol, nagbalinen ni Cristo a manangipalgak iti kinapudno iti lubong. Babaen Ken- kuana, maited kadagiti tao “ti sao ti Dios, isu nga agbiag ken agtaeng iti agnanayon.” 1 Pedro 1:23. Iti daydi immuna a kari a naibalikas iti natnag a sangkataoan idiay Eden, immulan ni Cristo ti bukel ti ebanghelio. Ngem ti panagministrona iti tengnga dagiti tattao ken iti trabaho nga impasdekna ti ad-adda a pakaipakatan daytoy a pangngarig. NP 24.1
Ti sao ti Dios ti bukel. Adda iti tunggal bukel ti maysa a punganay ti panagtubo wenno biag. Adda a nailukon kenkuana ti biag ti bassit a mula. Kasta met nga adda biag iti sao ti Dios. Kunaen ni Cristo, “Espiritu ken biag dagiti sao nga insaok kada- kayo.” “Ti dumngeg iti saok ket mamati iti Daydiay nangibaon Kaniak, adda biagna nga agnanayon.” Juan 6:63; 5:24. Iti tunggal bilin ken tunggal kari iti sao ti Dios, adda pannakabalin, ti met laeng biag ti Dios, tapno mabalin a tungpalen ti bilin ken agbalin a kinapudno ti kari. Daydiay umawat iti sao babaen ti pammati, aw-awatenna met ti biag ken kababalin ti Dios. NP 24.2
lyeg ti bukel ti bunga a kapadana met laeng. Imula ti bukel kadagiti umisu a kasasaad, ket parang-ayennanto ti bukodna a biag iti mula. Awatenyo ti saan nga agrupsa a bukel ti sao, babaen ti pammati, iti uneg ti kararua, ket ibungananto ti maysa a biag nga umasping iti kababalin ken biag ti Dios. NP 26.1
Saan nga immula dagidi mannursuro ti Israël ti bukel ti sao ti Dios. Naigiddiat unay ti trabaho ni Cristo, a kas mannursuro iti kinapudno, iti trabaho dagidi rabbi idi tiempona. Nagtaengda kadagiti ug-ugali, kadagiti pamanunotan ken arapaap dagiti tattao. Nasansan nga insukatda dagiti pannursuro ken insurat ti tao maipapan iti sao iti saad ti sao met laeng. Awan pannakabalin dagidi pannursuroda a mangted biag iti kararua. Ti met laeng sao ti biag ti ad-adda nga insuro ken inkasaba ni Cristo. Sinabatna dagidi nangsuot Kenkuana babaen iti simple nga, “Adda a naisurat.” “Ania ti kunaen dagiti Sursurat? ” “Kasano ti panagba- sam? ” Iti tunggal gundaway, inton mariing ti ngayangay gapu iti maysa a gayyem wenno kabusor, immulana ti bukel ti sao. Daydiay agkuna nga Isu ti Dalan, ti Kinapudno, ken ti Biag, Isu met laeng ti sibibiag a Sao, a nangitudo kadagiti Sursurat, a kunkunana, “Isuda ti mangpaneknek ti maipapan Kaniak.” Ket “rinugianna manipud ken ni Moises ken kadagiti mammadto,” inlukatna kadagidi adalanna “kadagiti amin a Sursurat dagiti bambanag a maipapan Kenkuana.” Juan 5:39; Lucas 24:27. NP 26.2
Masapul met nga aramiden dagiti adipen ni Cristo ti isu met laeng a trabaho. Kadagitoy nga aldaw, a kas met kadagidi nga aldaw, maiwalwalin laeng dagiti nabiag a kinapudno iti sao ti Dios nga agpaay kadagiti nataoan a kapanunotan ken parparbo. Saan nga awaten ti adu kadagiti agparparang a ministro ti ebanghelio ti sibubukel a Biblia a kas naipaltiing a sao. Iwalin ti maysa a nasirib a tao ti maysa a paset; pagduaduaan met ti sabali ti sabali pay a paset. Isaadda ti pamanunotanda a nangatngato ngem ti sao; ket agbatay met dagiti Sursurat nga isursuroda iti bukodda a kina- turay. Dinadaeldan ti nadiosan a kinapudnona. Iti kasta maimula a maiwaras dagiti bukel ti saan a panamati; agsipud ta mariribuk dagiti tattao, ket saandan nga ammo no ania ti patien da. Aduda dagiti patpatien a saanda a rebbeng ti agtaeng iti isip. Kadagidi aldaw ni Cristo, linikmut dagidi rabbi ti adu kadagiti paset ti Kasuratan kadagiti adayu ken di maawatan a panangilawlawag. Gapu ta binabalaw ti pannursuro ti sao ti Dios dagidi ar-aramidda, pinadasda a dadaelen ti bilegna. Dayta met Ia a banag ti maar- aramid kadagitoy nga aldaw. Napagparang ti sao ti Dios a kas napno kadagiti palimed a narigat a maawatan tapno adda pam- barda nga agsalungasing iti lintegna. Binabalaw ni Cristo dagitoy nga aramid idi tiempona. Insurona a masapul a maawatan dagiti amin ti sao ti Dios. Intudono dagiti Sursurat a kas di marupir ti kinaturayda, ket aramidentayo koma met ti kasta. Masapul a mai- datag ti Biblia a kas isut’ sao ti Agnanayon ken di Agpatingga a Dios, a kas isu ti paggibusan amin a dangadang ken batay ti amin a pammati. NP 26.3
Natakawan ti Biblia iti pannakabalinna, ket makita dagiti bungana iti pannakaipababa ti naespirituan a biag. Kadagiti ser- sermon nga aggapu kadagiti adu a pulpito kadagitoy nga aldaw, awan maipakita a nadiosan a panakaiparangarang a mangriing iti konsensia ken mangted iti biag iti kararua. Saan a mabalin a kunaen dagiti agdengngeg, “Saan aya a rumayray ti pusota iti unegta, itay madama nga agsasao iti dalan, ken itay ilawlawagna kadata dagiti Sursurat? ” Lucas 24:32. Adu dagiti agsapsapul iti sibibiag a Dios, nga il-iliwenda ti nadiosan a kaaddana. Saan a makapnek iti puso dagiti kapanunotan iti pilosopia wenno dagiti sinuratan a mabasbasa, uray kasanot’ kinasayaatda. Awan pateg dagiti pammaneknek ken pinutputar dagiti tattao. Palubosanyo koma nga agsao ti sao ti Dios kadagiti tattao. Denggen koma dagiti nagdengdengngeg idi kadagiti ug-ugali ken nataoan a kapanunotan ti timek Daydiay a mabalin ti saona a pabaroen ti kararua nga agpaay iti biag nga agnanayon. NP 27.1
Maipapan iti naamaan a kinadungngo ken nalabon a parabur ti Dios ti kaaduan a sinarsarita ni Cristo; nagtaeng nga ad-adu iti kinasanto ti kababalin ken ti lintegna; indatagna ti Bagina kadagiti tattao a kas Isu ti Dalan, ti Kinapudno, ken ti Biag. Dagitoy met koma ti bugas ti sermon dagiti ministro ni Cristo. Idatagyo ti kinapudno a kas makita ken ni Jesus. Ilawlawagyo dagiti sapulen ti linteg ken ti ebanghelio. Ibagayo kadagiti tattao daydi panagbiag ni Cristo a napakuyogan iti pananglikud iti bagi ken panagsakripisio; maipapan iti daydi pannakarabrabngis ken ipapa- tayna; daydi’ panagungar ken iyuulina sadi langit; ti panangiba- baetna kadakuada kadagiti pangukoman ti Dios; ken ti karina, “Umayakto manen, ket awatenkayto Kaniak met laeng tapno sadinoti yanko, addakay’ met koma.” NP 28.1
Lugar a pagsasaritaanyo dagiti biddut a kapanunotan, wenno sapulenyo ti pannakirangetyo kadagiti kabusor ti ebanghelio, surotenyo ketdi daydi panagpatulad ni Cristo. Agparang koma kadagiti panagbiagyo dagiti sadiwa a kinapudno nga aggapu iti paggamengan ti Dios. “Ikasabayo ti sao.” “Agmulakayo iti sibay dagiti dandanum.” “Umagawakayo iti tiempo ken saanna a tiempo.” “Daydiay addaan iti saok, saoenna koma a simamatalek ti saok. Ania aya ti taep iti trigo? kuna ni Jehova.” “Tunggal sao ti Dios napadasen. . . Dika nayonan dagiti sasaona, di la ket ta tubngarennaka, ket masarakanka a mangulbod.” 2 Tim. 4:2; Isa. 32:20; Jer. 23:28; Prob. 30:5,6. NP 28.2
“Immula ti agmulmula ti sao.” Naidatag ditoy ti naindaklan a prinsipio a masarakan koma iti amin a trabaho ti pannursuro. “Ti bukel isu ti sao ti Dios.” Ngem kadagiti adu unay a pagadalan, maiwalwalin laeng ti sao ti Dios. Sabsabali nga adalen ti mangpunno iti isip. Dakkel a paset ti sistema ti pannursuro ti maipaay kadagiti mannurat nga awanan pammati iti Dios. Nailagalaga dagiti kapanunotan a mamagduadua kadagiti linaon dagiti pagbasaan. Mangiyaw-awan dagiti dadduma a basbasaen maipapan iti siensia, gapu ta saan nga umisu ti pannakaipaawat dagiti naduptalanda. Maidilig ti sao ti Dios kadagiti maibilang a pannursuro ti siensia ket maiparang a kasla di mabalin a pagtalkan ken pagsanggiran. Kasta ti pannakaimula dagiti bukel ti panagdua- dua kadagiti agtutubo, ket agrusingda inton dumteng ti panna- kasuot. Inton mapukawen ti pammati iti sao ti Dios, awanton ti mangibagnos iti kararua, ken talgedna. Maawiston dagiti agtutubo a magna kadagiti dandana a mangipanaw kadakuada iti Dios, ken manipud iti biag nga agnanayon. NP 28.3
Daytoy ti ad-adda a gapu ti panagadu ti kinadakes ditoy lubong kadagitoy nga aldaw. Inton maiwalinen ti sao ti Dios, maiwalin metten ti pannakabalinna a mangigawid ken mangteng- ngel kadagiti dakes a rikna ti puso a linalasag. Agmula dagiti tattao iti lasag, ket iti lasag apitendanto met ti panagrupsa. NP 29.1
Daytoy met ti makaigapu iti kinakapuy ti isip ken kinasadut. Iti panagbaw-ing manipud iti sao ti Dios tapno agtaraontayo kadagiti sinuratan dagiti tattao a saan a napaltiingan, agbalin a nakuriteng ken awanan pate g ti isip. Saan a mayasideg kadagiti nauneg ken nalawa ti sinaklawna a prinsipio ti agnanayon a kina- pudno. Ibagay met ti pannakaawat ti bagina iti pannakaawatna kadagiti sapasap ken kadawyan a ‘bambanag, ket gapu iti pan- nakaipamaysana kadagitoy agpatingga a bambanag, isut’ mapa* kapsut, mapakuriteng ti pannakabalinna, ket kalpasan ti panag- labas ti sumagmamano a tiempo, saannanton a mabalin ti agbennat a mangsaklaw kadagiti dadakkel a bambanag. NP 29.2
Dagitoy ti ulbod a pannursuro. Isut’ trabaho ti tunggal mannursuro ti mangikapet iti isip dagiti agtutubo kadagiti dadakkel a kinapudno manipud iti sao ti Paltiing. Daytoy ti sursuro a nasken nga agpaay itoy a biag ken iti biag a mapasungad. NP 29.3
Saan koma a maipagarup a daytoyto ti manglapped iti pannakaadal dagiti siensia, wenno mangpataud iti nababbaba a tukad ti sursuro. Kas ti kangato dagiti langlangit ken kas ti kalawa ti uniberso ti pannakaammo iti Dios. Awanen ti sabali a makaitan-ok ken makaited iti pigsa, wenno kired a kas ti panagadal kadagiti dadakkel a topiko nga adda pannakainaigda iti biagtayo nga agnanayon. Sapulen koma dagiti agtutubo a petpetan dagitoy inted ti Dios a kinapudno, ket dumakkelto dagiti isipda ken pumigsadanto iti pannakawatwatda. Iyegnanto ti tunggal agad-adal a managtungpal iti sao iti nalawlawa a panag- panunot, ket itdennanto pay kenkuana ti maysa a kinabaknang ti pannakaammo a saan a mapukaw. NP 29.4
Ti sursuro a magun-odan babaen iti panagsukimat kadagiti Sursurat isut’ pannakaammo a naipakuyog iti kapadasan maipa- pan iti plano ti pannakaisalakan. Dayta a sursuro ti mangisublin- to iti napukaw a ladawan ti Dios iti kararua. Papigsaen ken salaknibannanto ti isip manipud iti pannakasulisog, ket itutopnan- to ti agsursuro tapno agbalin a makipagtrabaho ken ni Cristo iti trabaho ti kaasi nga agpaay iti lubong. Isuntot’ mamagbalin kenkuana a kamkameng ti nailangitan a kaamaan, ken mangisa- gana kenkuana a makiraman iti tawid dagiti sasanto ti lawag. NP 30.1
Ngem mabalin laeng nga iparaman ti mannursuro iti nasan- toan a kinapudno daydiay naammoanna met laeng babaen ti kapadasan. “Immula ti agmulmula daydi kukuana a bin-i.” Insuro ni Cristo ti kinapudno gapu ta Isu met laeng ti kinapudno. Naipakuyog ti bukodna a panunot, ti kababalinna, ti kapadasan ti panagbiagna iti pannursurona. Kastanto met ti maaramid kadagiti adipenna: masapul met a pagbalinen dagiti mannursuro iti sao a bukodda a kapadasan ti banag nga isursuroda. Masapul nga ammoenda no ania ti kayat a sawen ti panagbalin ni Cristo kadakuada a kinasirib ken kinalinteg ken kinasanto ken subbot. Iti panangidatag iti sao ti Dios nga agpaay kadagiti sabsabali, saanda koma a pagbalinen a kasla mapagduaduaan. Saoenda koma a maikuyog ken ni Pedro, “Saanmi a sinursurot dagiti nainsikapan a palpaltuad idi impakaammomi kadakayo ti pannakabalin ken yaay ni Apotayo a Jesu Cristo, no di ket nasaksian dagiti matami ti dayagna.” 2 Pedro 1:16. Mabalin koma a saoen ti tunggal ministro ni Cristo ken tunggal mannursuro a maikuyog ken ni maay-ayat a Juan, “Naiparangarang ti biag, ket nakitami, ket paneknekanmi, ket ipakaammomi kadakayo ti biag nga agnana- yon nga adda idi iti Ama, ket naipakita kadakami.” 1 Juan 1:2. NP 30.2