Η Ζωη του Χριστού
ΚΕΦΆΛΑΙΟ 7—ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ
Ο Ιησούς πέρασε τα παιδικά Του χρόνια σ’ ένα μικρό ορεινό χωριό. Δεν υπήρχε τόπος πάνω στη γη που δεν θα γίνονταν διάσημος από την παρουσία Του. Θα ήταν προνόμιο για τα ανάκτορα των βασιλιάδων να Τον δεχτούν σαν φιλοξενούμενο τους. Αλλά Εκείνος προσπέρασε τα πλούσια σπίτια, τις βασιλικές αυλές και τις φημισμένες έδρες διδασκαλίας για να κατοικήσει στην αφανή και περιφρονημένη Ναζαρέτ. ΖΧ 43.1
Θαυμάσια σημασία έχει η σύντομη περιγραφή της παιδικής Του ηλικίας: «Το δε παιδίον ηύξανε, και ενεδυναμούτο κατά το πνεύμα, πληρούμενον σοφίας και χάρις Θεού ήτο επ’ Αυτό.» Μέσα στην ακτινοβολία της παρουσίας του Πατέρα Του, «ο Ιησούς προέκοπτεν εις σοφίαν και ηλικίαν, και χάριν παρά Θεώ και ανθρώποις.» (Λουκ. 2:40, 52.) Η οξυμένη σκέψη, η διορατικότητα, η σύνεση και η σοφία ξεπερνούσε την ηλικία Του. Είχε ωραίο συμμετρικό χαρακτήρα. Οι σωματικές και διανοητικές Του δυνάμεις αυξάνονταν βαθμηδόν ανάλογα με τη φυσιολογική ανάπτυξη της παιδικής ηλικίας. ΖΧ 43.2
Σαν παιδί, ο Ιησούς είχε εξαιρετικά αξιαγάπητη ιδιοσυγκρασία. Τα πρόθυμα χέρια Του ήταν πάντοτε έτοιμα να βοηθήσουν τους άλλους. Έδειχνε τέτοια υπομονή που τίποτε δεν μπορούσε να τον ταράξει και τέτοια ειλικρίνεια που ποτέ δεν παραβίαζε την ακεραιότητα. Σταθερός σαν βράχος στις αρχές Του, αποκάλυπτε με τη ζωή Του τη χάρη μιας ανιδιοτελούς αβροφροσύνης. ΖΧ 43.3
Με μεγάλο ενδιαφέρον η μητέρα του Ιησού παρακολουθούσε τη φυσική Του εξέλιξη και έβλεπε τη σφραγίδα της τελειότητας στο χαρακτήρα Του. Με μεγάλη της χαρά προσπαθούσε να ενθαρρύνει το λαμπρό και γεμάτο αντίληψη πνεύμα Του. Το Άγιο Πνεύμα της έδινε σοφία για να συνεργάζεται με τις ουράνιες δυνάμεις στην ανάπτυξη του Παιδιούμ,του οποίου μόνο ο Θεός μπορούσε να είναι ο Πατέρας Του. ΖΧ 43.4
Από τα πολύ παλιά χρόνια οι πιστοί Ισραηλίτες έδιναν μεγάλη σημασία στη μόρφωση της νεολαίας. Ο Κύριος είχε υποδείξει ότι από τη νηπιακή ηλικία τα παιδιά έπρεπε να διδάσκονται για την καλοσύνη και τη μεγαλοσύνη Του, όπως αυτές αποκαλύπτονται στο νόμο Του και στην ιστορία του λαού του Ισραήλ. Ύμνοι, προσευχές και μαθήματα από την Αγία Γραφή έπρεπε να προσαρμόζονται στο παιδικό μυαλό. Οι γονείς έπρεπε να διδάσκουν τα παιδιά τους ότι ο νόμος του Θεού ήταν η έκφραση του χαρακτήρα Του και καθώς αφομοίωναν τις αρχές του νόμου στην καρδιά τους, η εικόνα του Θεού αποτυπώνονταν στο πνεύμα και στην ψυχή τους. Μεγάλο μέρος της διδασκαλίας γίνονταν προφορικά Οι νέοι μάθαιναν να διαβάζουν την εβραϊκή γραφή και οι περγαμηνές της Παλαιάς Διαθήκης αποτελούσαν μέρος της μελέτης τους. ΖΧ 43.5
Στην εποχή του Χριστού η πόλη ή το χωριό που δεν εφοδίαζε τους νέους με θρησκευτική μόρφωση θεωρούταν καταραμένο από το Θεό. Η διδασκαλία αυτή κατάντησε όμως τυπική. Η παράδοση είχε κατά πολύ αντικαταστήσει την Αγία Γραφή. Η πραγματική μόρφωση έπρεπε να οδηγεί τους νέους «να ζητήσωσι τον Κύριον, ίσως δυνηθώσι να ψηλαφήσωσιν Αυτόν και να εύρωσι.» (Πράξ. 17:27.) Οι Ιουδαίοι δάσκαλοι συγκέντρωναν την προσοχή τους στα ζητήματα των ιεροτελεστιών. Επιβάρυναν το μυαλό με άχρηστη ύλη που ούτε το μαθητή ωφελούσε, ούτε επρόκειτο να αναγνωριστεί από το ανώτερο σχολείο του Ουρανού. Η προσωπική εμπειρία αποκτάται με την προσωπική αποδοχή του λόγου του Θεού δεν είχε καμιά θέση στο εκπαιδευτικό τους σύστημα. Απορροφημένοι από τον ατέλειωτο κύκλο των τύπων, οι μαθητές δεν εύρισκαν καθόλου ελεύθερες ώρες να επικοινωνήσουν με το Θεό. Δεν άκουγαν τη φωνή Του να μιλάει στην καρδιά τους. Στην αναζήτησή τους για μάθηση απομακρύνθηκαν από την Πηγή της σοφίας. Τα ουσιώδη πράγματα στην υπηρεσία του Θεού είχαν παραμεληθεί. Οι αρχές του νόμου του Θεού είχαν συσκοτιστεί. Αυτό που θεωρούσαν σαν ανώτερη μόρφωση αποτελούσε το μεγαλύτερο εμπόδιο στην πραγματική τους πρόοδο. Με τη διδασκαλία των ραβίνων οι δυνάμεις τους εξαντλούνταν και οι νέοι αποκτούσαν στενή και περιορισμένη αντίληψη. ΖΧ 44.1
Ο Ιησούς σαν παιδί δεν διδάχθηκε στα σχολεία της συναγωγής. Η Μητέρα Του ήταν η πρώτη Του δασκάλα. Από τα χείλη της και από τα γραπτά των προφητών έμαθε τα ουράνια πράγματα. Εκείνα τα λόγια που ο ίδιος είχε πει στο Μωυσή για το λαό του Ισραήλ, τα μάθαινε τώρα στα πόδια της Μητέρας Του. Καθώς περνούσε αργότερα από την παιδική στη νεανική ηλικία, δεν αναζήτησε τα σχολεία των ραβίνων. Δεν χρειάζονταν τη μόρφωση που αποκτούσε κανείς από τέτοιες πηγές γιατί ο ίδιος ο Θεός ήταν ο Δάσκαλός Του. ΖΧ 44.2
Η ερώτηση που έκαναν πολλοί κατά τα χρόνια της διακονίας Του «πως Ούτος εξεύρει γράμματα ενώ δεν έμαθε;» (Ιωάν. 7:15,) δεν σημαίνει ότι ο Ιησούς δεν ήξερε να διαβάζει, αλλά ότι δεν είχε αποκτήσει ραβινική μόρφωση. Αφού απέκτησε γνώσεις με τον τρόπο που τις αποκτούμε και εμείς, η μεγάλη Του εξοικείωση με τις Γραφές δείχνει πόσο πολύ είχε επιδοθεί κατά τα εφηβικά Του χρόνια στη μελέτη του λόγου του Θεού. Επίσης, η μεγάλη βιβλιοθήκη των δημιουργημάτων του Θεού ήταν διάπλατα ανοικτή μπροστά Του. Εκείνος που είχε δημιουργήσει τα πάντα, μελετούσε τα μαθήματα που ο Ίδιος είχε γράψει πάνω στη Γή, στη θάλασσα και στον ουρανό. Μακριά από την αμαρτωλή ζωή του κόσμου, συγκέντρωνε από τη φύση τους θησαυρούς των επιστημονικών γνώσεων. Μελετούσε τη ζωή των φυτών και των ζώων, καθώς και τη ζωή του ανθρώπου. Από τα παιδικά Του χρόνια είχε μοναδικό σκοπό να ζει για να κάνει το καλό στους άλλους. Για το σκοπό αυτό εμπνέονταν από τη φύση. Καινούργιες ιδέες και μέθοδοι αναπηδούσαν στο μυαλό Του καθώς μελετούσε τη ζωή των φυτών και των ζώων. Συνεχώς αναζητούσε τις εικόνες των ορατών αντικειμένων που εξηγούν πληρέστερα τα ζωντανά αποφθέγματα του λόγου του Θεού. Οι παραβολές με τις οποίες, κατά το διάστημα της διακονίας Του,παρουσίαζε τα μαθήματα της αλήθειας, δείχνουν πόσο πολύ ανοικτός στην επιρροή της φύσης ήταν ο νους Του και πως είχε συγκεντρώσει την πνευματική Του διδασκαλία από το περιβάλλον της καθημερινής ζωής. ΖΧ 45.1
Έτσι για τον Ιησού η σημασία των λόγων και των έργων του Θεού αποκαλύπτονταν ενώ προσπαθούσε να καταλάβει την αιτία των πραγμάτων. Ουράνιες υπάρξεις Τον συντρόφευαν και η καλλιέργεια αγίων σκέψεων και επικοινωνιών ήταν στη διάθεσή Του. Από την πρώτη αφύπνιση του πνεύματός Του, αναπτύσσονταν διαρκώς πνευματική χάρη και γνώση της αλήθειας. ΖΧ 45.2
Κάθε παιδί μπορεί να αποκτήσει γνώση με τον τρόπο που την απέκτησε ο Ιησούς. Καθώς προσπαθούμε να γνωρίσουμε τον ουράνιο Πατέρα μας με τη μελέτη του λόγου Του, οι άγγελοι θα μας πλησιάσουν, ο νους μας θα ενισχυθεί, ο χαρακτήρας μας θα εξυψωθεί και θα εξευγενιστεί. Θα μοιάσουμε περισσότερο με το Σωτήρα μας. Καθώς ατενίζουμε την ομορφιά και το μεγαλείο της φύσης, η ψυχή μας αποκτά δύναμη από την επαφή με τον Αιώνιο Θεό μέσω των έργων Του. Η επικοινωνία με το Θεό μέσω της προσευχής αναπτύσσει τις ηθικές και διανοητικές μας ικανότητες. Οι πνευματικές μας δυνάμεις αυξάνονται καθώς καλλιεργούμε τις σκέψεις μας με ζητήματα πνευματικού ενδιαφέροντος. ΖΧ 45.3
Η ζωή του Χριστού ήταν μια ζωή αρμονίας με το Θεό. Όταν ήταν παιδί, σκέπτονταν και μιλούσε σαν παιδί, αλλά κανένα ίχνος αμαρτίας δεν σκίαζε την εικόνα του Θεού μέσα Του. Δεν ήταν απαλλαγμένος από τους πειρασμούς. Οι κάτοικοι της Ναζαρέτ ήταν παροιμιώδεις για την ροπή που είχαν στην αμαρτία. Από την ερώτηση του Ναθαναήλ φαίνεται ότι δεν έχαιραν καμιά εκτίμηση από τους άλλους. «Εκ Ναζαρέτ δύναται να προέλθη τι αγαθόν;» (Ιωάν. 1:46.) Ο Ιησούς είχε τοποθετηθεί εκεί όπου ο χαρακτήρας Του θα δοκιμάζονταν. Είχε απόλυτη ανάγκη να προσέχει διαρκώς για να διατηρήσει την αγνότητα του χαρακτήρα Του. Ήταν εκτεθειμένος σε όλους τους πειρασμούς που και εμείς συναντούμε, ώστε να μπορεί να αποτελεί για μας παράδειγμα στην παιδική, εφηβική και ανδρική ηλικία. ΖΧ 46.1
Ο Σατανάς κατέβαλε άοκνες προσπάθειες για να νικήσει το Παιδί της Ναζαρέτ. Από τα πρώτα Του χρόνια ουράνιοι άγγελοι Τον φρουρούσαν. Παρόλα αυτά η ζωή Του ήταν ένας διαρκής αγώνας εναντίον των δυνάμεων του σκότους. Το γεγονός ότι υπήρχε μια ζωή απαλλαγμένη από τη διαφθορά του κακού πάνω στη Γή, προξενούσε προσβολή και αμηχανία στον άρχοντα του σκότους. Δεν άφησε κανένα μέσο που να μη δοκιμάσει για να παγιδέψει τον Ιησού. Κανένα παιδί της ανθρωπότητας δεν θα κληθεί ποτέ να ζήσει μια άγια ζωή μέσα σ’ ένα τόσο φοβερό αγώνα εναντίον των πειρασμών όπως ο Σωτήρας μας. ΖΧ 46.2
Οι γονείς του Ιησού ήταν φτωχοί και εξαρτιόνταν από τον καθημερινό μόχθο. Εκείνος εξοικειώθηκε με τη φτώχεια, τη θυσία και τη στέρηση. Αυτή η πείρα Του χρησίμευε για ασφάλεια. Στην εργατική Του ζωή δεν υπήρχαν στιγμές αργίας για να προκαλέσουν πειρασμούς. Άσκοπες ώρες δεν ευνοούσαν την σύναψη κακών συναναστροφών. Έκλεινε όσο Του ήταν δυνατό τις πόρτες στον πειρασμό. Ούτε κέρδος, ούτε ευχαρίστηση, ούτε επευφημία, ούτε κατάκριση μπορούσαν να Τον παρασύρουν να ενδώσει σε μια εσφαλμένη πράξη. Είχε τη σοφία για να διακρίνει το κακό και τη δύναμη για να αντισταθεί σ’ αυτό. ΖΧ 46.3
Ο Χριστός ήταν ο μόνος αναμάρτητος που έζησε ποτέ στη Γή. Όμως τριάντα περίπου χρόνια έζησε ανάμεσα στους αμαρτωλούς της Ναζαρέτ. Το γεγονός αυτό είναι μια απόδειξη για εκείνους που νομίζουν ότι εξαρτώνται από τον τόπο, την τύχη ή την περιουσία για να μπορέσουν να ζήσουν μια άψογη ζωή. Πειρασμοί, φτώχεια, αντιξοότητες αποτελούν τα αναγκαία πειθαρχικά μέσα για την ανάπτυξη της αγνότητας και της σταθερότητας. ΖΧ 46.4
Ο Ιησούς έζησε σε ένα χωριατόσπιτο.Με προθυμία και χαρά βοηθούσε στην αντιμετώπιση των οικογενειακών βαρών. Όταν ήταν Κυβερνήτης του Ουρανού, οι άγγελοι με αγαλλίαση εκτελούσαν το λόγο Του. Τώρα ο ίδιος ήταν ένας πρόθυμος υπηρέτης, ένας γεμάτος αγάπη και υπακοή γιός. Έμαθε μια τέχνη και με τα ίδια Του τα χέρια εργάζονταν στο ξυλουργείο μαζί με τον Ιωσήφ. Με τα απλά, εργατικά Του ρούχα περπατούσε στους δρόμους της μικρής πόλης, πηγαινοερχόμενος στην ταπεινή Του εργασία. Δεν μεταχειρίζονταν τη θεϊκή Του δύναμη για να ελαφρώσει το φορτίο Του ή για να απαλύνει το μόχθο Του. ΖΧ 47.1
Ενώ ο Ιησούς εργάζονταν στην παιδική και νεανική Του ηλικία, αναπτύσσονταν σωματικά και πνευματικά. Δεν σπαταλούσε τις φυσικές Του δυνάμεις άσκοπα, αλλά τις χρησιμοποιούσε έτσι που να τις διατηρεί σε υγιεινή κατάσταση για να προσφέρει όσο καλύτερη υπηρεσία γίνονταν σε κάθε τομέα. Ήθελε να είναι τέλειος ακόμη και στη χρήση των ξυλουργικών εργαλείων. Ήταν τέλειος τεχνίτης, όπως τέλειος ήταν και στο χαρακτήρα. Με το παράδειγμά Του έδειξε ότι πρέπει να είμαστε εργατικοί, ότι η εργασία μας πρέπει να εκτελείται με ακρίβεια και τελειότητα και ότι η εργασία είναι τίμια. Η εξάσκηση που καθιστά τα χέρια ευκίνητα και διδάσκει στους νέους να σηκώνουν το βάρος της ζωής που τους αναλογεί, δίνει φυσική δύναμη και αναπτύσσει κάθε ικανότητα. Όλοι πρέπει να ασχολούνται με κάτι ωφέλιμο για αυτούς και χρήσιμο στους άλλους. Ο Θεός έδωσε την εργασία σαν ευλογία και μόνο ο προσεκτικός εργάτης βρίσκει το πραγματικό μεγαλείο και τη χαρά της ζωής. Ο Θεός επιδοκιμάζει τα παιδιά και τους νέους που με χαρά βοηθούν στις δουλειές του σπιτιού, ελαφρώνοντας το βάρος του πατέρα και της μητέρας. Τέτοια παιδιά όταν βγαίνουν από το σπίτι γίνονται χρήσιμα μέλη της κοινωνίας. ΖΧ 47.2
Σε όλη την επίγεια ζωή Του, ο Ιησούς ήταν ένας τίμιος και άοκνος εργάτης. Απαιτούσε πολλά από τον Εαυτό Του και για αυτό προσπαθούσε πολύ. Όταν άρχισε τη διακονία Του είπε: «Εγώ πρέπει να εργάζωμαι τα έργα του πέμψαντός Με, εωσού είναι ημέρα έρχεται νύξ, ότε ουδείς δύναται να εργάζηται.» (Ιωάν. 9:4.) Ο Ιησούς δεν απέφευγε τη φροντίδα και την ευθύνη, όπως κάνουν πολλοί που λένε ότι είναι οπαδοί Του. Ακριβώς επειδή προσπαθούν να αποφύγουν αυτή την πειθαρχία, τόσοι πολλοί είναι αδύνατοι και ανάξιοι. Μπορεί να κατέχουν πολύτιμα προσόντα και να έχουν αξιαγάπητα χαρακτηριστικά, αλλά τους λείπει η ώθηση και συχνά είναι ανίκανοι να αντιμετωπίσουν δυσκολίες και να υπερπηδήσουν εμπόδια Η θετική ενέργεια, η δραστηριότητα, η δύναμη του χαρακτήρα που εκδηλώθηκε στο Χριστό πρέπει να αναπτυχθεί και σε μας με την ίδια πειθαρχία που Εκείνος την εξάσκησε. Έτσι η χάρη που Εκείνος έλαβε, θα είναι και δική μας. ΖΧ 47.3
Όσο έζησε πάνω στη Γή, ο Σωτήρας μας συμμερίστηκε τον κλήρο των φτωχών. Από προσωπική Του πείρα γνώρισε τις έννοιες και τη σκληραγωγία και για αυτό μπορούσε να παρηγορεί και να ενθαρρύνει τους εργατικούς, απλοϊκούς ανθρώπους. Εκείνοι που αντιλαμβάνονται όπως πρέπει το παράδειγμα της ζωής Του δεν θα σκεφτούν ότι πρέπει να γίνεται διάκριση μεταξύ κοινωνικών τάξεων και ότι οι πλούσιοι πρέπει να τιμούνται περισσότερο από τους φτωχούς. ΖΧ 48.1
Την εργασ ία Του Ο Χριστός εκτελούσε την εργασία Του με χαρά και με αβρότητα. Απαιτείται μεγάλη υπομονή και διαύγεια πνεύματος για να φέρει κανείς τη θρησκεία της Γραφής μέσα στην οικογενειακή ζωή και στο εργαστήρι, να υφίσταται τις πιέσεις των κοσμικών επιχειρήσεων και συγχρόνως να κρατά το βλέμμα του στραμμένο κατευθείαν προς τη δόξα του Θεού. Σε αυτό το σημείο ο Χριστός μας βοηθά. Δεν ήταν ποτέ τόσο απορροφημένος από τις φροντίδες της ζωής ώστε να μη βρίσκει τον καιρό να σκεφθεί για τα πνευματικά. Συχνά εξέφραζε τη χαρά της καρδιάς Του, ψέλνοντας ύμνους και δοξολογίες. Πολλές φορές οι κάτοικοι της Ναζαρέτ άκουγαν τη φωνή Του να υψώνεται δοξολογώντας και ευχαριστώντας το Θεό. Με τους ύμνους Του επικοινωνούσε με τον Ουρανό. Όταν οι σύντροφοί Του ένοιωθαν κατάκοποι από την πολλή δουλειά, η γλυκιά μελωδία που έβγαινε από τα χείλη Του τους έφερνε χαρά. Η δοξολογία Του έμοιαζε να απομακρύνει τους πονηρούς αγγέλους και να γεμίζει σαν το θυμίαμα τον τόπο με ευωδιά. Ο νους αυτών που άκουαν τους ύμνους Του μεταφέρονταν από τον τόπο της επίγειας εξορίας τους στην ουράνια κατοικία τους. ΖΧ 48.2
Ο Ιησούς ήταν η πηγή της ευσπλαχνικής θεραπείας για τον κόσμο και όλα τα απομονωμένα χρόνια στη Ναζαρέτ η ζωή Του ξεχύνονταν σε ρεύματα συμπάθειας και τρυφερότητας. Οι ηλικιωμένοι, οι θλιμμένοι, οι επιβαρυμένοι με αμαρτίες, τα παιδιά μέσα στην αθώα τους χαρά και τα παιχνίδια τους, τα μικρά ζωάκια του δάσους, τα υπομονητικά υποζύγια, όλοι ένοιωθαν περίσσια χαρά στην παρουσία Του. Εκείνος, ο πανίσχυρος λόγος του οποίου υποβάσταζε τα ουράνια σώματα, έσκυβε για να ανακουφίσει ένα πληγωμένο πουλί. Τίποτε δεν διέφευγε την προσοχή Του, τίποτε δεν θεωρούσε ανάξιο για βοήθεια ΖΧ 48.3
Έτσι καθώς αύξανε σε σοφία και σε ανάστημα, ο Ιησούς αύξανε επίσης στη χάρη του Θεού και των ανθρώπων. Κέρδιζε τη συμπάθεια του καθενός δείχνοντας ο ίδιος τη συμπάθειά Του σε όλους. Η ατμόσφαιρα της ελπίδας και του θάρρους που Τον περιέβαλλε Τον έκανε ευλογία σε κάθε σπίτι. Συχνά στη συναγωγή το Σάββατο Τον καλούσαν να διαβάσει την περικοπή από τους προφήτες. Οι καρδιές των ακροατών Του γέμιζαν αγαλλίαση καθώς ένα πρωτόγνωρο φώς έλαμπε μέσα από τα γνωστά λόγια του ιερού κειμένου. ΖΧ 49.1
Και όμως Ο Ιησούς όμως απέφευγε την επίδειξη. Όλα τα χρόνια που έζησε στη Ναζαρέτ, δεν έκανε καμία επίδειξη των θαυματουργικών Του δυνάμεων. Δεν επεδίωξε υψηλές θέσεις, ούτε έλαβε τίτλους. Η ήσυχη, απλοϊκή ζωή Του, ακόμη και η σιωπή των Γραφών σχετικά με τα παιδικά Του χρόνια, διδάσκουν ένα σπουδαίο μάθημα. Όσο πιο ήσυχη και απλή είναι η ζωή ενός παιδιού, όσο περισσότερο είναι απαλλαγμένο από την αφύσικη έξαψη και όσο περισσότερο βρίσκεται σε αρμονία με τη φύση, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχει για διανοητική και φυσική ζωτικότητα και πνευματική δύναμη. ΖΧ 49.2
Ο Ιησούς είναι το παράδειγμά μας. Υπάρχουν πολλοί που μελετούν με ενδιαφέρον τη δημόσια διακονία Του, ενώ περνούν απαρατήρητα τα μαθήματα που εξάγονται από τα πρώτα Του χρόνια. Ωστόσο. η οικογενειακή Του ζωή πρέπει να είναι το παράδειγμα για όλα τα παιδιά και τους νέους. Ο Ιησούς συγκατέθεσε στη φτώχεια για να μας διδάξει πόσο κοντά στο Θεό μπορούμε να βαδίσουμε έστω και αν ο κλήρος μας είναι ταπεινός. Ζούσε για να ευχαριστεί, να τιμά και να δοξάζει τον Πατέρα Του με τα κοινά πράγματα της ζωής. Άρχισε την εργασία Του τιμώντας την ταπεινή τέχνη των εργαζομένων που μοχθούν για το καθημερινό ψωμί. Υπηρετούσε τον ίδιο Θεό όταν εργάζονταν στον πάγκο του μαραγκού, όπως και όταν έκανε θαύματα για τα πλήθη. Κάθε νέος που ακολουθεί με πιστότητα και υπακοή το παράδειγμα του Χριστού στο ταπεινό Του σπίτι, μπορεί να περιμένει να ακούσει τα λόγια που ειπώθηκαν για Αυτόν από τον Πατέρα Του,μέσω του Αγίου Πνεύματος: «Ιδού ο δούλος Μου, τον οποίον υπεστήριξα οεκλεκτός Μου, εις τον οποίον η ψυχή Μου ευηρεστήθη.» (Ησ. 42:1.) ΖΧ 49.3