Ang mga Buhat sa mga Apostoles

TESALONICA

Tapus biyai ang Filipos, si Pablo ug si Silas mipaingon ngadto sa Tesalonica. Dinhi gihatagan sila sa katungod sa pagsulti sa dagkong mga katilingban diha sa Judiyo nga sinagoga. Ang ilang panagway may ebidensya sa makauulaw nga pagtagad nga bag-o pa nilang nadawat, ug gikinahanglan ang usa ka pagpadn-aw sa nahitabo. Kim, ilang gihimo sa walay pagbayaw sa ilang kaugalingon, kondili ilang gipadaku ang Usa nga nagbuhat sa ilang pagkalmgkawas. ABA 189.1

Sa iyang pagwali ngadto sa mga taga-Tesalonica, si Pablo midangop ngadto sa Daang Tugon nga mga tagna mahitungod sa Mesiyas. Si Cristo diha sa Iyang pagpangalagad nag-abli sa mga hunahuna sa Iyang mga dnun-an nganhi niining maong mga tagna; “sugod kang Moises ug sa tanang mga profeta, Iyang gisaysay kanila ang mga butang sa tibuok nga kasulatan mahitungod sa Iyang kaugalingon.” Lucas 24:27. Si Pedro sa iyang pagwali kang Cnsto nagapagula ug iyang ebidensya gikan sa Daang Tugon. Si Esteban nagsunod sa sama nga paagi. Ug si Pablo usab diha sa iyang pangalagad midangop ngadto sa mga kasulatan nga nagtagna sa pagkahimugso, sa mga pag-antos, sa kamatayon, sa pagkabanhaw, ug sa pagsaka ni Cristo ngadto sa langit. Pinaagi sa dnugahan nga pamatuod ni Aloises ug sa mga profeta sa madn-aw iyang gimatud-an ang pagkamao ra ni Jesus nga Nazaretnon sa Mesiyas ug gipakita nga gikan sa mga adlaw ni Adan tingog kadto ni Cristo nga nagasulti pinaagi sa mga patriarka ug sa mga profeta. ABA 189.2

Ang tin-aw ug piho nga mga tagna ang gihatag mahitungod sa pagtungha sa Usa nga Gisaad. Ngadto kang Adan gihatag ang usa ka pasaligmahitungod sa pag-abut sa Manonubos. Ang pahamtang sa silot nga gibungat kahitungod kang Satanas nga nagingon, “Ibutang ko ang panagkaaway sa taliwala mo ug sa babaye, ug sa taliwala sa imong kaliwat ug sa iyang kaliwat; siya magasamad sa imong ulo, ug ikaw magasamad sa iyang dkod” (Genesis 3:15), alang sa atong unang mga ginikanan maoy usa ka saad mahitungod sa katubsanan nga pagabuhaton pinaagi kang Cristo. ABA 189.3

Ngadto kang Abraham gihatag ang saad nga sa iyang kaliwat magaabut ang Manluluwas sa kalibutan: “Diha sa imong kaliwat mapanalanginan ang tanang mga nasud sa yuta.” “Wala ingna, Ug sa mga kaliwatan, nga daw ingon ug daghan, kondili, Ug sa imong kaliwat, ingon nga usa ra, nga mao si Cristo.” Genesis 22:18; Galacia 3:16. ABA 190.1

Si Moises, sa duul na ang katapusan sa iyang buhat ingon nga usa ka pangulo ug magtutudlo sa Israel, sa matin-aw nagtagna mahitungod sa Mesiyas nga moabut. “Si Jehova nga imong Dios,” siya mipahayag ngadto sa natigum nga mga panon sa Israel, “magapatindog alang kanimo gikan sa imong taliwala, sa imong mga igsoon, usa ka manalagna nga sama kanako; kaniya magpatalinghug kamo.” Ug gipasaligan ni Moises ang mga Israelihanon nga ang Dios Mismo nagpadayag niini nganha kaniya didto sa Bukid sa Horeb, nga nagaingon, “Magapatmdug ako karula sa taliwala sa ilang mga igsoon, usa ka Manalagna nga sama kanimo; ug igabutang Ko ang Akong mga pulong sa Iyang baba ug Siya magasulti kanila sa tanan nga isugo Ko Kaniya.” Deuteronomio 18:15, 18. ABA 190.2

Ang Mesiyas magagikan sa harianon nga kaliwat, kay diha sa tagna nga gipamulong ni Jacob si Jehova nagingon, “Ang setro sa gahum dili pagakohaon kang Juda, ni ang barras sa pagkapangulo gikan sa taliwala sa iyang mga tiil, hangtud nga moabut si Shilo; ug maiya ang pagkamasinolondon sa mga katawhan.” Genesis 49:10. ABA 190.3

Si Isaias nagtagna: “May mogula nga usa ka saha gikan sa punoan ni Isai, ug ang usa ka Sanga motubo gikan sa iyang mga gamut.” “Ikiling ang imong igdulongog ug umari Kanako: patalinghug ug ang imong-kalag mabuhi; ug Ako magabuhat ug usa ka walay- katapusang tugon uban kaninyo, bisan pa ang bisan pa ang matinumanon nga mga kaluoy ni David. Ania karon, gihatag Ko siya alang sa usa ka saksi sa mga katawhan, usa ka pangulo ug inagmamando sa mga katawhan. Ania karon, ikaw magatawag ug usa ka nasud nga wala mo hiilhi, ug usa ka nasud nga wala makaila kanimo modalagan nganha kanimo, tungod kang Jehova nga imong Dios, ug tungod sa Balaan sa Israel; kav Siya nagahimava kanimo.” Isaias 11:1; 55:3-5. ABA 190.4

Si Jeremias usab nagsaksi mahitungod sa umalabut nga Manunubos ingon ng usa ka Prinsipe sa balay ni David: “Ania karon, ang mga adlaw moabut na, miingon si Jehova, nga .Ako magapatindog alang kang David, usa ka matarung nga Sanga, ug Siya magahari ingon nga hari ug magadumala sa pagkamanggialamon, ug ipakanaug Niya ang husdsya ug ang pagkamatarung dinhi sa yuta. Sa Iyang mga adlaw ang Juda pagaluwason, ug ang Israel magapuvo nga gawas sa mga kadaot: ug mao kini ang Iyang ngalan nga igatawag Kaniya, Si Jehova ang among Pagkamatarung.” Ug ania pa: “Mao kini ang giingon ni Jehova: Si David dili gayud pagakabsan ug tawo nga palingkoron sa trono sa balay sa Israel; ni ang mga sacerdote, ang mga Levihanon, pagakabsan ug tawo sa pagsunog sa mga halad-nga- kalan-on, ug sa pagbuhat sa halad sa kanunay.” Jeremias 23:5, 6; 33:17,18. ABA 190.5

Bisan pa ang dapit nga matawhan sa Mesiyas gisulti nang daan: “Apan ikaw, Bethlehem Ephrata, ikaw nga maoy diyutay nga lungsod diha sa taliwala sa mga linibo nga banay sa Juda, gikan kanimo dunay Usa nga mogula nganhi Kanako nga mahimong Magmamando sa Israel; kang kansang kaagi sa kagikanan gikan pa sa kanhing panahon, gikan sa walay katapusan.” Miqueas 5:2. ABA 191.1

Ang buhat nga maoy pagabuhaton sa Manluluwas sa ibabaw sa yuta sa hingpit nalatid na: “Ang Espiritu ni Jehova mopuyo sa ibabaw kaniya, ang espiritu sa kaalam ug sa pagsabut ang espiritu sa pagtambag ug kagahum, ang espiritu sa kahibalo ug sa kahadlok kang Jehova.” Ang Usa nga sa ingon pagadihugon “magwali sa maayong mga balita sa mga maaghop;...sa pagbugkos sa dugmok ug mga kasingkasing, aron sa pagmantala sa kagawasan sa mga binihag, ug sa pag-abli sa mga bilanggoan alang kanila nga ginagapos; aron sa pagmantala sa tuig sa pagpasig-uli uban kang Jehova, ug sa adlaw sa pagpanimalus sa atong Dios; aron sa paglipay niadtong tanan nga nagbalata; aron sa pagtudlo kanila nga nanagbalata didto sa Sion, aron sa paghatag kanila ug purongpurong nga bulak nga puli sa abo; ang bisd sa pagdayeg, puli sa espiritu sa kasub-anan; aron sila pagatawgonnga mga kahoy sa pagkamatarung, nga ginatanum ni Jehova, aron Siya pagahimayaon.” Isaias 11:2, 3; 61:1-3. ABA 191.2

“Ania karon, ang Akong sulogoon, nga Akong ginapataas; ang Akong pinili, nga Kaniya ang Akong kalag nagakalipay; Ako nagbutang sa ibabaw kaniya sa Akong Espiritu: Siya magadala ug husdsya sa mga Hentil. Siya dili mosinggit ni mo pataas sa iyang tingog, ni mopabati niini sa dalan. Sa usa ka nabasag nga bagakay dili Siya mobali, ug sa usa ka nagapid-ok nga pabilo dili Siya mopalong: Siya magadala ug hustisya diha sa kamatuoran. Siya dili mapakyas ni maluya, hangtud nga mapahaluna na Niya ang hustisya sa yuta: ug ang mga pulo magahulat sa Iyang Kasugoan.” Isaias 42:1-4. ABA 191.3

Uban sa mahaylohon nga gahum si Pablo nangatarungan gikan sa mga Kasulatan sa Daang Tugon nga “kinahanglan gayud si Cristo mag-antos ug mabanhaw gikan sa mga patay.” Wala ba si Aliqueas magtagna, “Hampakon nila ang Maghuhukom sa Israel pinaagi sa usa ka sungkod diha sa Iyang aping”? Miqueas 5:1. Ug wala ba ang Usa nga Sinaad, pinaagi kang Isaias nagtagna mahitungod sa Iyang kaugalingon, nga nagingon, “Ako naghatag sa Akong likod sa mga maghahampak, ug ang Akong mga aping kanila nga nanag-ibut sa buhok; wala Nako tagoi ang Akong nawong gikan sa kaulaw ug pagluwa”? Isaias 50:6. Pinaagi sa salmista si Cristo nagsulti nga daan sa pagtagad nga Iyang pagadawaton gikan sa mga tawo: “Apan Ako....usa ka kaulawan sa mga tawo, ug tinamay sa katawhan. Ang tanan nga nakakita Kanako kagakatawa sa pagtamay Kanako: Gibudlot ang ilang ngabil, ginalingo lingo ang ilang ulo, nga nagaingon: Siya misalig kang Jehova nga Siya magluwas Kaniya: paluwasa Siya Kaniya, sa nakita nga Siya nakapahimuot diha Kaniya.” “Arang Ko nga maisip ang tanan Ko nga mga bukog. Sila nagatan-aw ug nagatutok Kanako; gibahinbahin nila ang Akong mga bisti sa taliwala nila, ug sa Akong kupo nanagrifa sila.” “Nahimo Ako nga dumoluong sa Akong mga kaigsoonan, ug usa ka nahimulag sa mga anak sa Akong inahan. Kay ang pagpaningkamot sa imong balay naglamoy Kanako; ug ang mga pagpakaulaw nila nga nanagpalaulaw kanimo nangahulog sa ibabaw Nako.” “Ang pagpakaulaw nakadugmok sa Akong kasingkasing; ug Ako natugob sa mga kasub-anan: ug nangita Ako ug uban nga maluoy Kanako, apan walay mausa; ug sa mga maglilipay, apan wala Akoy hingkaplagan.” Salmo 22:6-8, 17, 18; 69:8, 9, 20. ABA 192.1

Pagkatin-aw nga dili masaypan ang mga tagna ni Isaias mahitungod sa mga pag-antos ug sa kamatayon ni Cristo! “Kinsa bay makatuo sa among balita?” ang manalagna nagpakisusi, ug kang kinsa man ikapadayag ang bukton ni Jehova? Kay siya mitubo sa iyang atubangan ingon sa usa ka linghod nga tanum, ug ingon sa unsa ka gamut gikan sa usa ka mamala nga yuta: siya walay panagway ni kaanyag; ug sa diha nga ato na siya nga makita, wala ing katahum aron ato nga tinguhaon siya. Gitamay siya ug gisalikway sa mga tawo; usa ka tawo sa mga kasub-anan, ug nakasinati sa pag-antos; ug ingon sa usa nga gikan gikan kaniya gitago sa mga tawo ang ilang nawong siya gibiaybiay; ug Siya wala nato mahala. ABA 192.2

“Sa pagkamatuod gipas-an niya ang atong kasakitan, ug gipas-an niya ang atong mga kasub-anan; apan siya giila nato nga binunalan, hinampak sa Dios ug sinakit. Ang siya ginasamaran tungod sa atong kalapasan, siya napangos tungod sa atong mga kasal-anan; ang silot sa atong pakigdait diha sa ibabaw niya; ug tungod sa iyang mga labod kita nangaayo. ABA 193.1

“Kitang tanan sama sa mga karnero nanghisalaag; ang tagsa tagsa kanato misimang sa iyang kaugalingon nga dala; ug gibutang ni Jehova diha kaniya ang kasal-anan nato nga tanan. Siya gidaugdaug, apan sa diha nga siya gisakit, wala niya bukha ang iyang baba: ingon sa usa ka nating karnero nga ginadala ngadto sa ihawan, ug ingon sa usa ka karnero nga na amang sa atubangan sa iyang mga maggugunting, mao usab wala niya bukha ang iyang baba. Pinaagi sa pagdaugdaug ug sa paghukom siya gikuha; ug mahitungod sa iyang kaliwatan, kinsa ba ang anaa nga nagpalandong nga siya giputol gikan sa yuta sa mga buhi tungod sa kalapasan sa akong katawhan kang kinsa angay ang hampak?” Isaias 53:1-8. ABA 193.2

Bisan ang paagi sa Iyang kamatayon gilandongan pa. Maingon nga ang bitin nga tumbaga giisa didto sa kamingawan, mao man usab ang umalabut nga Manunubos igatuboy, “aron ang bisan kinsa nga mosalig kaniya dili malaglag, kondili may kinabuhing dayon.” Juan 3:16. ABA 193.3

“Ug adunay moingon Kaniya, Unsa man kining mga samad sa taliwala sa Imong mga kamot? Unya motubag Siya, Kana mao ang gisamad Kanako didto sa balay sa Akong mga higala.” Zacarias 13:6. ABA 193.4

“Iyang gibuhat ang Iyang lubnganan uban sa mga daotan ug ang Iyang kamatayon uban sa mga dato; ngani Siya wala makabuhat ug pagpanlupig, ni dihay limong sa Iyang baba. Apan nahimut-an ni Jehova ang pagsainad Kaniya; Iya nga gisakit Siya.” Isaias 53:9, 10. ABA 193.5

Apan Siya nga maoy magaantus sa kamatayon diha sa mga kamot sa mga tawo nga daotan mao ang mobangon pag-usab ingon nga usa ka mananaug batok sa sala ug sa lubnganan. Ilalom sa tuga sa Makagagahum sa tanan ang Mananoy nga Magalawit sa Israel nakapamatuod sa kahimayaan sa buntag sa pagkabanhaw. “Ang Akong unod usab,” nagmantala siya nga malipayon, “magapuyo sa kasigurohan. Tungod kay dili Mo pagabiyaan ang Akong kalag sa Sheol; ni motugot Ka nga ang Imong Balaan makakita sa pagkadunot.” Salmo 16:9, 10. ABA 193.6

Gipakita ni Pablo kong unsa ka suod ang pagdugtong sa Dios sa tulomanon sa paghalad uban sa mga tagna kalabut ngadto sa Usa nga “pagadad-on ingon sa usa ka nating karnero ngadto sa ihawan.” Ang Mesiyas mao ang magahatag sa Iyang kinabuhi ingon nga “usa ka halad alang sa sala.” Sa pagdungaw latas sa mga kasiglohan ngadto sa mga talan-awon sa buhat sa Manluluwas sa pagtabon sa sala, si manalagna Isaias nagpamatuod nga “gibobo,” sa Cordero sa Dios, “ang Iyang kalag ngadto sa kamatayon, ug Siya giisip uban sa mga malapasaon: bisan pa Iyang gipas-an ang sala sa daghan, ug naghimo ug paglaban alang sa mga malapason.” Isaias 53:7, 10, 12. ABA 194.1

Ang Manluluwas sa tagna moabut, dili ingon sa usa ka hari yutan- on, sa pagluwas sa nasud nga Judiyo gikan sa yutan-on nga mga malupigon, kondili inong sa usa ka tawo taliwala sa katawhan, nga magpuyo sa usa ka kinabuhi sa kakabus ug sa pagpaubos, ug sa katapusan pagabiaybiayon, sinalikway ug pagapatyon. Ang Manluluwas nga gitagna diha sa mga Kasulatan sa Daang Tugon maghalad sa Iyang kaugalingon ingon nga usa ka halad alang sa nahulog nga kaliwat, nga sa ingon niini nagatuman sa tagsatagsa ka kinahanglan sa kasugoan nga gilapas. Diha Kaniya ang mga landong nga halad makahinagbo sa ilang gilandongan, ug ang Iyang kamatayon sa krus mao ang maghatag ug kahulogan sa dbuok ekonomiya nga Judiyo. ABA 194.2

Gisultihan ni Pablo ang mga Judiyo nga taga-Tesalonica mahitungod sa kanhi niyang kasibut alang sa kasugoan nga seremonyal ug sa iyang kahibolongan nga eksperensya didto sa ganghaan sa Damasco. Sa wala pa ang iyang pagkakabig nagmasaligon siya sa sinunod nga pagkadiosnon, nga usa ka dili dnuod nga paglaum. Ang iyang pagtoo wala maugbok diha kang Cristo; sa baylo niini siya nagsalig diha sa mga porma ug sa mga seremonyas. Ang iyang kasibut alang sa kasugoan naputol gikan sa pagtoo diha kang Cristo ug kini wala magpulos. Samtang siya nagpasigarbo nga dili masaway diha sa paghimo sa mga binuhatan sa kasugoan, iyang gidumilian ang Usa nga naghimo nga bililhon ang kasugoan. ABA 194.3

Apan sa higayon sa iyang pagkakabig ang tanan nangausab. Si Jesus nga Nazaretnon, nga iyang ginalutos pinaagi sa Iyang mga balaan, nagpakita kaniya ingon nga mao ang sinaad nga Mesiyas. Nakita sa manlulutos Siya ingon nga .Anak sa Dios, ang Usa nga ning-anhi sa yuta agi ug katumanan sa mga tagna ug kinsa nga sa Iyang kinabuhi natukma sa tagsatagsa ka sinulat sa Balaang mga Sinulat. ABA 194.4

Samtang uban sa balaan nga kaisog gimantala ni Pablo ang maayong balita diha sa sinagoga sa Tesalonica, ang usa ka buhagay sa kahayag naghatag sa tinuod nga kahulogan sa mga tulomanon ug sa mga seremonyas kalabut sa pagalagad sa tabernakulo. Gidala niya ang mga hunahuna sa iyang mga tigpatalinghug sa unahan pa sa yutan- on nga pagalagad ug sa pangalagad ni Cristo didto sa langitnon nga santuwaryo, ngadto sa panahon nga, sa matapus na ang Iyang buhat sa pagpanglaban, si Cristo moanhi pag-usab diha sa gahum ug diha sa daku nga himaya, ug magtukod sa Iyang gingharian dinhi sa yuta. Usa ka tumotuo si Pablo sa ikaduha nga pag-anhi ni Cristo; sa matin-aw kaayo ug sa makusganon iyang gipresentar ang mga kamatuoran mahitungod niining maong hitabo, nga diha sa mga hunahuna sa daghan nga nagpatalinghug dihay nahimo nga impresyon nga wala na gayud mawala. ABA 195.1

Sulod sa tulo ka nagsunodsunod nga mga Sabado si Pablo nagwali ngadto sa mga taga-Tesalonica, nga nagpangatarungan uban kanila pinasikad sa mga Kasulatan mahitungod sa kinabuhi, sa kamatayon, sa pagkabanhaw, sa Iyang buhat, ug sa umalabut nga himaya ni Cristo, ang “Cordero nga gipatay gikan sa pagkatukod sa kalibutan.” Pinadayag 13:8. Iyang gituboy si Cristo, kang kinsang pagpangalagad nga husto nga pagkasabut mao ang yawe nga makaabli sa mga Kasulatan sa Daang Testamento. ABA 195.2

Samtang ang mga kamatuoran sa maayong balita namantala didto sa Tesalonica sa makusganon nga gahum, nadani ang pagtagad sa dagkung mga katilingban. “Ang uban kanila mituo ug miipon kang Pablo ug Silas, maingon man ang kapid-an sa masimbahong mga Gresyanhon ug ang daghan sa mga inilang mga kababayen-an.” ABA 195.3

Maingon sa mga dapit nga unang nasulod, gihinagbo sa mga apostoles ang desidido nga pagsupak. “Ang mga Judiyo nga wala magtuo nangasina.” Kining maong mga Judiyo niadtong higayona wala mahiuyon sa gahum nga Romanhon, tungod kay, sa dili pa dugay nga ming-agi, ning-alsa sila diha sa Roma. Ginatan-aw sila uban sa panahap, ug ang ilang kagawasan napugngan sa ginagmay. Karon ilang nakita ang usa ka higayon sa pagpahimulos sa mga kahimtang sa pamahon sa pagpabalik pag-usab kahimuot sa mga Romanhon alang kanila ug sa sama nga higayon sa pagpakaulay sa mga apostoles ug sa mga kinabig ngadto sa Cristiyanismo. ABA 195.4

Gihimo nila kini pinaagi sa pagpakighiusa sa “mga bugoy” nga pinaagi niini “ilang gigubot ang siyudad.” Ug sa tinguha nga makaplagan ang mga apostoles, “ilang gisulong ang balay ni Jason;” apan walaman nila makaplagai si Pablo ug si Silas. Ug “kay wala man nila hikaplagi sila,” ang mga mangugubot nga nangapungot, “si Jason ug ang pipila sa mga kaigsoonan ilang gitaral ngadto sa mga punoan sa siyudad, nga nanag singgit, Kming mga tawo nga nakapagubot sa kalibutan, ania nanganhi dinhi usab, ug si Jason nagpasaka kanila sa iyang balay; ug kini silang tanan nagabuhat supak sa mga sugo ni Cesar pinaagi sa pag-ingon nga aduna konoy laing hari, nga mao si Jesus.” ABA 196.1

Tungod kay si Pablo ug si Silas wala man hikaplagi, ang mga sinumbong nga mga tumotuo gipagapos sa mga maghuhukom aron adunay kalinaw. Tungod sa kahadlok sa dugang pa nga kabangis, “dihadiha sa takna sa kagabhion si Pablo ug si Silas gipagikan sa mga kaigsoonan paingon sa Berea.” ABA 196.2

Ang magtudlo karon sa mga kamatuoran nga wala kagustohi dili kinahanglan maluya kong sa mga panahon ilang ihinagbo ang dili maayo nga pagdawat kanila, bisan gikan kanila nga nag-angkon nga mga Cristohanon, kay sa naeksperensyahan ni Pablo ug sa iyang mga isigkamagbubuhat gikan sa taliwala sa katawhan nga ilang gipangabudlayan. Ang mga mensahero sa krus magsangkap sa ilang kaugalingon sa pagkamabinantayon ug sa pagampo, ug mouswag ngadto sa unahan uban sa pagtoo ug sa kaisug, nga magbuhat kanunay diha sa ngalan ni Jesus. Ilang bayawon si Cristo ingon nga manlalaban sa tawo didto sa langitnong santuwaryo, ang Usa kang kinsa ang tanang mga halad sa panahon sa Daang Testamento nasentro, ug pinaagi sa kang kinsang mapasig-ulion nga halad makakaplag ud kalinaw ug pasaylo ang mga malapason sa kasugoan sa Dios. ABA 196.3