Ang mga Buhat sa mga Apostoles
DIDTO SA ROMA
Sa luwas na ang panahon sa paglawig sa kadagatan, ang senturyon ug ang iyang mga binilanggo mipadayon sa ilang panaw paingon sa Roma. Misakay sila sa usa ka sakayan nga taga-Alejandria nga may timaan sa “Kaluhang Lalaki,” nga nagpalabay sa tingtugnaw didto sa Malta ug nagpaingon sila sa kasadpan. Bisan pa nga daw nalangan ang panan-aw tungod sa sungsungon nga mga hangin, ang panaw natuman nga luwas, ug didto sila modunggo sa matahum nga dunggoanan sa Putleoli, sa baybayon sa Italya. ABA 381.1
Niining dapita dihay pipila ka mga Cristohanon, ug ilang gihangyo ang apostol sa pagpabilin uban kanila sulod sa pito ka mga adlaw, nga niini nga katungod nagtugot ang senturyon. Sukad sa ilang pagkadawat sa sulat ni Pablo ngadto sa mga taga-Roma, ang mga Cristohanon sa Italya maikagon nga nagpaabut sa usa ka pagduaw sa apostol. Wala sila magpalandong nga makita nila siya ingon nga usa ka binilanggo, apan ang iyang mga pag-antos nakasamut kanila sa pagmahal kaniya. Ingon nga ang kalay-on gikan sa Puteoli ngadto sa Roma 140 ka milyas lamang, ug ang lungsod-dunggo-anan kanunay nga nagapakigsuld sa ulohang siyudad, ang Romanhong mga Cristohanon gipahibalo sa pag-abut ni Pablo, ug ang uban kanila misugod sa pagtagbo ug sa pag-abiabi kaniya. ABA 381.2
Sa ikawalo ka adlaw tapus sa ilang paghidunggo, ang senturyon ug ang iyang mga binilanggo misugod sa paglakaw paingon sa Roma. Sa kinabubut-on si Julio nagtugyan sa apostol sa tanang pabor nga mahimo sa iyang gahum sa paghatag; apan dili siya makausab sa iyang kahimtang ingon nga usa ka binilanggo, o sa pagkuha gikan kaniya sa talikala nga naghigut kaniya ngadto sa iyang sundalo nga bantay. Uban sa mabug-at nga kasingkasing si Pablo mipaingon sa iyang dugay nang gihandum nga pagduaw sa ulohang siyudad sa kalibutan. Pagkalahi sa mga kahigayonan nga iyang gidahum kay sa karon! Unsaon kaha niya sa pagmantala sa maayong balita ingon nga tinagkolan man siya ug gipakaulawan? Ang iyang mga paglaum sa pagdaug ug daghang mga kalag ngadto sa kamatuoran didto sa Roma daw mabalo. ABA 381.3
Sa katapusan ang mga magpapanaw ning-abut sa Foro de Apio, mga kap-atan na lamang ka milya gikan sa Roma. Sa sila nanglakaw lapus sa mga katawhan nga nagpunsisok sa dakung dalan, ang ubanon nga tigulang, nga gikadenahan kauban sa grupo sa mga kriminal nga laksot-tan-awon, nakadawat sa daghang mga dnan-awan sa pagtamay ug nahimong dakdakanan sa daghang mga bastos ug mayubiton nga mga tiawtiaw. ABA 382.1
Sa kalit ang usa ka siyagit sa kalipay ang nadungog, ug ang usa ka tawo milukso gikan sa naglabay nga katawhan ug mikapyut sa liog sa binilanggo, nga naggakus kaniya uban sa mga luha ug sa kalipay, sama sa usa ka anak nga magaabiabi sa usa ka amahan nga dugay nang nawala. Kining maong talan-awon ginasublisubli samtang, uban sa mga mata nga natin-aw sa mahigugmaong pagpaabut, daghan ang nakaila sa kinadenahan nga binilanggo nga mao ang nakasulti ngadto kanila sa mga pulong sa kinabuhi didto sa Corinto, sa Filipos, sa Efeso. ABA 382.2
Samtang ang mainiton ug kasingkasing nga mga tinon-an maikagon nga midugok libut sa ilang amahan diha sa maayong balita, ang tibuok nga pundok mihunong. Ang mga sundalo wala makapailub sa kalangan, apan wala silay kaisug sa pagbalda ning malipayon nga panagtagbo; kay sila usab, nakakat-on sa pagtahud ug pagtamud sa ilang binilanggo. Didto sa nahaga ug nasakitan nga panagway, nakita sa mga dnun-an nga misidlak ang larawan ni Cristo. Ilang gipasaligan si Pablo nga wala sila malimot kaniya ni ninghunong sila sa paghigugma kaniya; nga sila mga utangan ngadto kaniya mngod sa malipayong paglaum nga nakapabaskug sa ilang mga kinabuhi ug nagahatag kanila ug kalinaw ngadto sa Dios. Diha sa mainiton nilang gugma gusto nilang sakwaton siya sa dbuok nga panaw ngadto sa siyudad, kong hatagan lamang sila sa katungod sa paghimo. ABA 382.3
Pipila lamang ang nakaamgo sa kahulgan niadtong mga pulong ni Lucas, nga sa diha nga nakita ni Pablo ang iyang mga kaigsoonan, “si Pablo nagpasalamat sa Dios ug nadasig pag-ayo.” Taliwala sa nagbakho, ug naluoy nga pundok sa mga magtutoo, nga wala maulaw sa iyang mga gapus, gidayeg sa apostol ang Dios sa makusog nga tingog. Ang dag-um sa kasub-anan nga mitungtung sa iyang espiritu nangawala. Ang iyang kinabuhi nga Cristohanon maoy usa ka pasunod sa mga kalisdanan, sa mga pag-antos, ug sa mga pagkabalo, apan niadtong taknaa, siya nagbad nga nabayran sa madagaon gayud. Uban sa madasig pa nga mga lakang ug malipayon nga kasingkasing nagpadayon siya sa iyang gilaktan. Wala siya magmulo sa nangagi ni nahadlok sa umalabut. Siya nasayud nga naghulat kaniya ang mga gapos ug mga kasakitan; apan siya nasayud nga iyang katungdanan ang pagluwas sa mga kalag gikan sa usa ka kaulipnan nga dili maasoy ang makalilisang, ug siya nalipay diha sa iyang mga pag-antos alang kang Cristo. ABA 382.4
Didto sa Roma gihatud ni Julio nga senturyon ang iyang mga binilanggo ngadto sa kapitan sa mga bantay sa emperador. Ang maayong rekomendasyon nga iyang gihatag mahitungod kang Pablo inubanan sa sulat nga gikan ni Festo, maoy hinungdan nga gitagad pag-ayo si Pablo sa pangulong kapitan, ug imbis nga ibanlod ngadto sa bilanggoan, si Pablo gitugotan sa pagpuyo diha sa iyang kaugalingong inabangan nga balay. Bisan pa nga sa gihapon gilambigit siya sa kadena ngadto sa usa ka sundalo, siya may kagawasan sa pagdawat sa iyang mga higala ug sa pagbuhat alang sa kauswagan sa kawsa ni Cristo. ABA 383.1
Daghan sa mga Judiyo nga gihinginlan gikan sa Roma sa pipila ka mga tuig kanhi, gitugotan sa pagbalik sa Roma aron daghan na kanila ang makaplagan didto. Nganhi mining maong katawhan, una sa tanan, nagtinguha si Pablo sa pagpresentar sa mga kamatuoran mahitungod sa iyang kaugalingon ug sa iyang buhat, sa dili pa ang iyang mga kaaway makahigayon sa pagpapait kanila batok kaniya. Busa, tulo ka adlaw sa tapus sa iyang pagdangat sa Roma, iyang gipatawag sa dngob ang ilang pangulong mga tawo ug sa usa ka yano ug walay likoliko nga paagi iyang gipahayag ang hinungdan sa iyang pag-abut sa Roma ingon nga usa ka binilanggo. ABA 383.2
“Mga igsoon,” siya miingon, “ako gitugyan nga binilanggo gikan sa Jerusalem ngadto sa mga kamot sa mga Romanhon; ngani wala akoy nahimong bisan unsa nga batok sa katawhan o batok sa mga batasan sa atong mga ginikanan. Sa nausisa na ako nila buot unta nila nga buhian ako sanglit wala may katarungan nga pagahukman ako sa kamatayon. Apan sa diha nga misupak niini ang mga Judiyo, napugos ako sa pagdangop kang Cesar—hinoon dili tungod kay aduna akoy igsusumbong batok sa akong nasud. Busa, tungod niining hinungdan, gipangayo ko ang pagpakigkita kaninyo ug sa pagpakigsulti kaninyo, sanglit tungod man sa ginalauman sa Israel gigapos ako karon niining talikala.” ABA 383.3
Wala siyay gisulti mahitungod sa abuso nga iyang giantos diha sa mga kamot sa mga Judiyo, o mahitungod sa ilang nagbalikbalik nga mga laraw sa pagpatay kaniya. Ang iyang mga pulong gihapinan sa panagana ug sa puangod. Wala siya magtinguha sa pagdaug sa personal nga pagtagad o sa kaluoy, kondili ang pagpanalipod sa kamatuoran ug sa pagtunhay sa dungog sa maayong balita. ABA 384.1
Agi ug tubag, ang iyang tigpatalinghug nagpahayag nga sila wala makadawat ug mga sumbong batok kaniya pinaagi sa mga sulat sa katilingban o sa tinago, ug nga walay usa sa mga Judiyo nga nahibalik sa Roma ang nagsumbong kaniya sa bisan unsa nga sala. Nagpasabut usab sila sa ilang dakung tinguha sa pagpatalinghug sa mga katarungan mahitungod sa iyang pagtoo diha kang Cristo. “Kay mahitungod niining maong pundok kami,” sila miingon, “nasayud nga kini ginasupak bisan diin.” ABA 384.2
Tungod kay sa ilang kaugalingon nagtinguha niini, gihangyo sila ni Pablo sa paggahin ug usa ka adlaw sa diin siya makapresentar ngadto kanila sa mga kamatuoran sa maayong balita. “Ug sukad sa buntag hangtud sa kahaponon, kanila nagsaysay siya nga nanghimatuod sa gingharian sa Dios ug naningkamot sa pagpatoo kanila mahitungod kang Jesus pinasikad sa kasugoan ni Moises ug sa mga profeta.” Iyang giasoy ang iyang kaugalingon nga eksperensya, ug gipresentar ang mga pangatarungan gikan sa mga Kasulatan sa Daang Tugon uban sa kayano, sa kamatinuoron ug sa gahum. ABA 384.3
Gipasabut sa apostol nga ang tinuhoan dili diha sa mga rituwal ug sa mga seremonyas, mga pagtoo, ug mga tiyoriya. Kong mao pa kini, ang natural nga tawo makasabut niini pinaagi sa pagsusi, ingon nga siya makasabut sa kalibutanong mga butang. Si Pablo nagtudlo nga ang dnuhoan maoy usa ka mapuslanon, usa ka maluwasong kusog, usa ka prinsipyo nga sa kinatibuk-an gikan sa Dios, usa ka personal nga eksperensya sa nagapabag-o nga gahum sa Dios diha sa kalag. ABA 384.4
Iyang gipakita giunsa ni Moises pagtudlo sa Israel ngadto kang Cristo ingon nga mao ang Profeta nga ilang pagapatalinghugan; giunsa sa tanang mga profeta pagpanghimatuod mahitungod Kaniya ingon nga dakung tambal sa Dios alang sa sala, ang Usa nga walay sala nga mao ang magdala sa mga sala sa mga sad-an. Wala Siya mangita ug sayup sa ilang pagbantay sa mga porma ug mga seremonyas, apan nagpakita nga samtang ilang gipadayon ang rituwal nga tulomanon sa dakung katukma, ilang ginasalikway siya nga mao ang naglandong sa tanan nga sistema. ABA 384.5
Si Pablo nagpahayag nga diha sa iyang kahimtang nga wala pa makabig, nakaila siya kang Cristo, dili pinaagi sa linawas nga pagkasinati, kondili pinaagi lamang sa hunahuna nga siya, ingon sa uban, gihidlaw mahitungod sa taras ug buhat sa Mesiyas nga umalabut. Iyang gisalikway si Jesus nga Nazaretnon ingon nga usa ka mangingilad tungod kay Siya wala makatuman niining mao nga hunahuna. Apan karon, ang mga panan-aw ni Pablo mahitungod kang Cnsto ug sa Iyang tuyo labaw pa kaayo ka espirituhanon ug katinuboy, kay nakabig na man siya. Gipasabut sa apostol nga wala niya ipresentar ngadto kanila si Cristo sa mga adlaw sa Iyang pagkatawhanon; si Annas nakaldta Kaniya; si Pilato ug ang mga sacerdote ug ang mga punoan nakakita Kaniya; ang mga sundalo nga Romanhon nakakita Kaniya. Apan wala nila makita Siya ingon nga nahimaya nga Alanonubos. Ang pag-ila ni Cristo pinaagi sa pagtoo, ang pagbaton ug usa ka espirituhanon nga kahibalo mahitungod Kaniya, labaw nga pagatinguhaon kay sa usa ka linawas nga pagkasinati Kaniya samtang Siya nagpaldta dinhi sa yuta. Ang pagpaldgsuld uban ni Cristo nga gipahimuslan karon ni Pablo labaw pa kasuod, labaw pa kamalungtaron, kay sa usa lamang kayutan-on ug tawhanon nga panag-uban. ABA 385.1
Samtang misulti si Pablo sa iyang nahibaloan, ug nagpamatuod sa iyang nakita, mahitungod kang Jesus nga Nazaretnon ingon nga paglaum sa Israel, kadtong nangita sa tininuod sa kamatuoran nangakabig. Diha sa ubang mga kaisipan, sa labing minos, ang iyang mga pulong nakahimo ug usa ka lakra nga wala gayud mapapas. Apan ang uban sa pinating nagdumili sa pagdawat sa tataw nga pamatuod sa mga Kasulatan, bisan sa diha nga gipresentar ngadto kanila sa usa nga may pinasahi nga lamdag sa Balaang Espiritu. Sila wala makapanghimakak sa iyang mga pangatarungan, apan nagdumili sila sa pagdawat sa iyang mga panapos. ABA 385.2
Daghang mga bulan ang milabay tapus nakaabut si Pablo sa Roma, sa wala pa ang mga Judiyo sa Jerusalem motungha sa linawas aron sa pagpresentar sa ilang mga sumbong batok sa binilanggo. Kanunay sila nga napakgang sa ilang mga laraw; ug karon ingon nga si Pablo pagataralon sa atubangan sa labing hataas nga hukmanan sa Gingharian sa Roma, nawala ang ilang tinguha sa pagrisgo ug lain pa nga kapildihan. Si Lisias, si Felix, si Festo, ug si Agripa polos nagpahayag sa ilang pagtoo nga si Pablo walay sala. Ang iyang mga kaaway makalaum lamang sa kalampusan diha sa pagtinguha sa pag- inpluwensya sa emperador diha kanila pinaagi sa intriga. Ang kalangan makaayo pa sa ilang tumong, kay kini makahatag kaila ug panahon sa paghingpit ug sa pagtuman sa ilang mga piano, ug busa naghulat sila sa makadiyut sa dili pa nila ipasaka ang ilang mga sumbong sa linawas batok sa apostol. ABA 385.3
Diha sa pagpaigo sa Dios kini nga kalangan misangput sa pagpauswag sa maayong balita. Pinaagi sa pabor sa nagbantay ni Pablo, siya gitugotan sa pagpuyo diha sa usa ka dakung balay, diin siya nakapakigtagbo sa iyang mga higala nga walay makasanta, ug diin usab siya nakapresentar sa kamatuoran adlaw-adlaw ngadto kanila nga mianha sa pagpatalinghug. Sa ingon niini sulod sa duruha ka mig mipadayon siya sa iyang mga buhat nga “nagwali sa gingharian sa Dios ug gipanudlo niya ang mga butang mahitungod sa “Ginoong Jesu-Cristo, uban sa tanang pagsalig, ug walay tawo nga nagdili kaniya.” ABA 386.1
Sulod niining panahona ang mga iglesya nga iyang namkod sa daghang mga kayutaan wala niya hikalimti. Sa pagkaamgo sa mga katalagman nga naghulga sa mga kinabig ngadto sa bag-o nga pagtoo, ang apostol naninguha kutob sa mahimo sa pagsangkap sa ilang mga kinahanglanon pinaagi sa mga sulat sa pagpasidaan ug mapuslanong mga maymay. Ug gikan sa Roma iyang gipadala ang balaang mga magbubuhat sa pagpangabudlay dili lamang mining maong mga iglesya, kondili diha sa mga kaumhan nga siya sa iyang kaugalingon wala makaduaw. Kining maong mga magbubuhat, ingon sa maalam nga mga magbalantay sa mga karnero, nagpalig-on sa buhat nga gisugdan pag-ayo ni Pablo; ug ang apostol, nga kanunay gipahilo sa kahimtang ug sa mga katalagman sa mga iglesya pinaagi sa walay hunong nga pagsulat kanila, nakahimo sa usa ka maalamong pagdumala kanilang tanan. ABA 386.2
Sa ingon niini, bisan ug daw naputol siya gikan sa linawas nga pagpangabudlay, si Pablo nakahimo ug usa ka halapad pa ug labaw pa kamalungtaron nga inpluwensya kay kong sa libre pa siya sa pagpanaw taliwala sa mga iglesya sama sa kanhing mga tuig. Ingon nga usa ka binilanggo sa Ginoo, nagbaton siya sa usa ka malig-on pa nga mga pagbati sa iyang mga kaigsoonan; ug ang iyang mga pulong, nga nasulat sa usa nga ginapos tungod kang Cristo, nakahatag ug daku pa nga pagtagad ug pagtahud kay sa diha pa siya kauban kanila sa linawas. Diha sa gikoha na si Pablo gikan kanila nga ang mga magtutoo nakaamgo kong unsa ka bug-at sa mga lulan nga iyang gipas-an alang sa ilang kaayohan. Kaniadto sa kinadak-an sila nagpagawas sa ilang kaugalingon gikan sa kapangakohan ug sa pagpas- an sa lulan tungod kay sila nakulangan sa iyang kaalam, sa kaugdang, ug sa kabaskog nga dili mabangbang; apan karon, nga gibiyaan sila diha sa ilang pagkawalay kasinatian sa pagkat-on sa mga leksyon nga ilang gilikayan, ila nang gimahal ang iyang mga pasidaan, mga tambag, ug mga maymay ingon nga wala nila matagad ang iyang personal nga buhat. Ug samtang ilang nahibaloan ang iyang kaisog ug pagtoo sulod sa iyang dugay nga pagkabinilanggo sila nadasig ngadto sa daku pa nga pagkamaunongon ug sa kasibot diha sa kawsa ni Cristo. ABA 386.3
Kauban sa mga katabang ni Pablo didto sa Roma mao ang daghan sa iyang kanhing mga kakuyog ug mga masigkamagbubuhat. Si Lucas, “ang hinigugmang mananambal,” nga nag-atiman kaniya diha sa panaw ngadto sa Jerusalem, diha sa tibuok duruha ka tuig nga pagkabinilanggo sa Cesarea, ug diha sa makuyaw nga panaw ngadto sa Roma, nag-uban gihapon kaniya. Si Timoteo nagalagad usab alang sa paglipay kaniya. Si Tiquico, “ang hinigugmang igsoon ug kasaligan nga sulogoon sa Ginoo,” nagpabilin nga maunongon sa apostol. Si Demas ug si Marcos nag-uban usab kaniya. Si Aristarco ug sa Epafras maoy iyang mga “masigka-binilanggo.” Colosas 4:7-14. ABA 387.1
Sukad sa sayong mga katuigan sa iyang pagpaila sa pagtoo, ang Cristohanon nga eksperensya ni Marcos nalalom. Samtang iyang gitun-an pag-ayo ang kinabuhi ug ang kamatayon ni Cristo, iyang nakoha ang matin-aw pa nga pagsabut sa tuyo sa Manluluwas, ang mga kabudlay ug ang mga kabangi niini. Sa iyang pagtan-aw sa mga ulat nga diha sa mga kamot ug mga tiil ni Cristo nga mao ang mga timaan sa Iyang pagalagad alang sa katawhan, ug ang gitas-on niini nga pagdumili sa kaugalingon nga mipaingon ngadto sa pagluwas sa mga nawala ug sa nagakawala, nakapahimo ni Marcos nga andam sa pagsunod sa Agalon diha sa dalan sa paghalad sa kaugalingon. Karon, sa iyang pag-ambit sa kahimtang ni Pablo nga binilanggo, labaw pa ang iyang pagsabut kay sa kaniadto nga maoy usa ka ganansya nga walay kinutoban ang pag-angkon ni Cristo, usa ka kapildihan nga walay kinutoban ang pagdaug sa kalibutan ug mapildi ang kalag alang kang kinsang katubsanan giula ang dugo ni Cristo. Diha sa atubangan sa mapig-ut nga pagsulay ug kalisdanan, si Marcos nagpadayon nga wala matarug, ingon nga usa ka maalam ug hinigugma nga katabang sa apostol. ABA 387.2
Sulod sa usa ka panahon, si Demas nagmalahutayon, apan sa ulahi mibiya sa kawsa ni Cristo. Sa iyang paghisgut niini, si Pablo misulat sa pagingon, “Ako gibiyaan ni Demas mngod sa iyang gugma niining kalibutan karon.” 2 Timoteo 4:10. Alang sa kalibutanon nga ganansya, gibugti ni Demas ang tagsatagsa ka hataas ug halangdon nga pagkahinungdanon. Pagkahiktin ug panglataw nga pagkabaylohay! Ang pagbaton lamang sa kalibutanong bahandi ug dungog, sa pagkamatuod si Demas kabus gayud, bisan unsa ka daghan ang iyang matawag kaha nga iyang kaugalingon; samtang si Marcos, nga nagpili sa pag-antos alang kang Cristo, nakabaton sa dayon nga kadato, ingon nga naisip didto sa langit nga usa ka manonunod sa Dios ug kaubang manunonod sa Iyang Anak. ABA 388.1
Uban niadtong naghatag sa ilang mga kasingkasing ngadto sa Dios pinaagi sa mga kabudlay ni Pablo didto sa Roma mao si Onesimo, usa ka pagano nga ulipon nga nakasala sa iyang agalon nga si Filemon, ang usa ka Cristohanon nga magtutoo sa Colosas, ug nakakalagiw ngadto sa Roma. Diha sa kaluoy sa iyang kasingkasing, naninguha si Pablo sa pag-alibyo sa kakabus ug sa kalisud sa talamayon nga layas ug unya naningkamot sa pagsangyaw sa kahayag sa kamatuoran ngadto sa nangitngitan niyang kaisipan. Si Onesimo nagpatalinghug sa mga pulong sa kinabuhi, unya miangkon sa iyang mga sala, ug nakabig ngadto sa pagtoo ni Cristo. ABA 388.2
Dili minos ang pagpangga ni Pablo kang Onesimo mngod sa pagkadiosnon ug pagkamatinuoron sa ulahi, kay sa iyang malumo nga pag-atiman alang sa kahayahay sa apostol ug sa iyang kasibut sa pagpalambo sa buhat sa maayong balita. Nakita ni Pablo diha kaniya ang mga taras sa kinaiya nga magahatag kaniya sa usa ka mapuslanon nga katabang diha sa buluhatong misyonero, ug busa iyang gitambagan siya sa pagpauli nga dili maglangan ngadto kang Filemon, ug mangayo sa iyang pasaylo, ug magplano alang sa umalabut. Nagsaad ang apostol nga siya ang manubag sa pagbayad sa nakawat ni Onesimo kang Filemon. Ingon nga hapit na niya palakta si Tiquico uban sa mga sulat ngadto sa nagkalainlain nga mga iglesya sa Asia Minor, iyang gipauban si Onesimo kaniya. Kadto maoy usa ka malisud nga sulay alang niini nga ulipon ang pagtugyan sa iyang kaugalingon ngadto sa agalon nga iyang nasalaan; apan kay tininuod man ang iyang pagkakabig, wala siya molikay gikan niini nga katungdanan. ABA 388.3
Si Onesimo maoy gipadala sa usa ka sulat ngadto kang Filemon, nga niini, uban sa iyang sagad nga kaugdang ug kamaluluy-on, ang apostol nangamuyo sa kawsa sa mahinulsolon nga ulipon ug nagpadayag sa iyang tinguha sa paggamit sa iyang pagalagad sa umalabut. Ang sulat ningsugod sa usa ka mabination nga pag-abiabi ngadto kang Filemon ingon nga usa ka higala ug masigkamagbubuhat: ABA 389.1
“Kaninyo ang grasya, ug kalinaw, gikan sa Dios nga atong Amahan ug gikan sa Ginoong Jesu-Cristo. Sa kanunay magapasalamat ako sa akong Dios iniglakip nako kanimo sa akong mga pagampo, tungod kay pagahidunggan ko man ugod ang mahitungod sa imong pagkamahigugmaon ug pagkamasaligon sa Ginoong Jesus ug sa tanang mga balaan; ug ang akong pagampo mao nga unta ang ilang pagpakaambit sa imong pagtoo makapatubo sa kahibalo mahitungod sa tanang mga maayong butang nga akong naangkon diha kang Cristo Jesus.” Gipahinumduman sa apostol si Filemon nga ang matag tuyo nga maayo ug taras sa kinaiya nga diha kaniya naggumikan sa grasya ni Cristo; kini lamang ang naghimo kaniya nga lahi gikan sa mga baliko ug sa mga makasasala. Ang sama nga grasya makahimo sa napaunlod nga kriminal nga usa ka anak sa Dios ug usa ka mapuslanon nga magbubuhat diha sa maayong balita. ABA 389.2
Pugson unta ni Pablo si Filemon sa iyang katungdanan ingon nga usa ka Cristohanon; apan mipili siya sa paggamit sa pinolongan sa pakiluoy: “Ingon nga si Pablo nga dgulang na, ug karon usa usab ka binilanggo ni Jesu-Cristo, ako magahangyo kanimo alang sa akong anak nga si Onesimo, kang kinsa ako nahimong iyang amahan samtang ako binilanggo. Kaniadto siya wala magpulos alang kanimo, apan karon siya magpulos na gayud alang kanimo ug kanako.” ABA 389.3
Tungod sa pagkakabig ni Onesimo, si apostol Pablo naghangyo kang Filemon, sa pagdawat mahinulsolon nga ulipon ingon nga iyang kaugalingon nga anak, nga nagpakita kaniya sa maong pagbati nga siya mipili sa pagpuyo uban sa kanhi niyang agalon, “dili na ingon nga usa ka ulipon, kondili labaw na sa ulipon, ug usa ka igsoon nga hinigugma.” Iyang gipadayag ang iyang tinguha nga magpabilin kaniya si Onesimo, ingon nga usa nga makaalagad kaniya sa iyang pagkabinilanggo ingon unta sa pagalagad ni Filemon sa iyang kaugalingon, apan wala siya magtinguha sa iyang pagalagad hangtud nga si Filemon magpagawas kaniya sa kinabubut-on. ABA 389.4
Nahibalo kaayo ang apostol sa pagkaestnkto sa mga agalon ngadto sa ilang mga ulipon, ug nahibalo usab siya nga nasuko kaayo si Filemon tungod sa gibuhat sa iyang ulipon. Naninguha siya sa pagsulat ngadto kaniya diha sa usa ka paagi nga makatandog sa iyang labing halalom ug labing malumo nga mga pagbati ingon nga usa ka Cristohanon. Ang pagkakabig m Onesimo maoy nakapahimo kaniya nga usa ka igsoon diha sa pagtoo, ug ang bisan unsa nga silot nga ipahamtang niining bag-ong kinabig, pagailhon ni Pablo nga gipahamtang diha kaniya. ABA 390.1
Sa kinabubut-on si Pablo mitanyag sa pag-abaga sa utang ni Onesimo aron ang sad-an mapahigawas unta sa pagkatmamay tungod sa silot, ug makabalik unta usab sa pagpahimulos sa mga katungod nga nakoha gikan kaniya. “Ug kong giisip mo man ako nga imong kaabay, nan, dawata siya maingon sa imong pagdawat kanako. Ug kong siya nakahatag man kanimo ug kadaot, o nakautang ba kanimo, ipahamtang kini kanako ingon nga akong bayranan; ako si Pablo, nagasulat mini sa kaugalingon ko gayud nga kamot, ako magabayad niining tanan.” ABA 390.2
Pagkahaum gayud nga ilustrasyon sa gugma ni Cristo alang sa mahinulsolon nga makasasala! Ang ulipon nga nakatikas sa iyang agalon walay ikapahiuli sa iyang natikas. Ang makasasala nga nakapangawat sa Dios sa mga tuig sa pagalagad walay mahimo sa pagpapas sa maong utang. Si Jesus magapatiwala tali sa makasasala ug sa Dios nga magaingon; Akong pagabayaran ang utang. Ipalingkawas ang makasasala; Ako ang moantos puli kaniya. ABA 390.3
Tapus sa pagtanyag nga maoy moabaga sa utang ni Onesimo, gipahinumduman ni Pablo si Filemon sa iyang dakung utang ngadto sa apostol. Iyang nautang kaniya ang iyang kaugalingong kinabuhi, tungod kay ang Dios naghimo man ni Pablo nga ginamiton sa iyang pagkakabig. Unya, diha sa usa ka malumo, ug maimton nga pangamuyo, iyang gihangyo si Filemon nga sama sa iyang mga pagpabaskug sa mga balaan pinaagi sa iyang pagkamahatagon, nga iya unta nga pabaskugon ang espiritu sa apostol pinaagi sa paghatag kaniya niining hinungdan sa pagkalipay. “Uban sa akong pagsalig sa imong pagkamasinugtanon,” siya mipuno, “ako nagasulat nga nasayud nga ikaw magabuhat gayud sa labaw pa sa akong gipangayo.” ABA 390.4
Ang sulat ni Pablo ngadto kang Filemon nagapakita sa inpluwensya sa maayong balita diha sa relasyon tali sa agalon ug sa ulipon. Ang pagbaton ug ulipon maoy naandan na nga kustombre sa tibuok Gingharian sa Roma, ug ang mga agalon ug mga ulipon nakaplagan diha sa kadaghanan sa mga iglesya nga gipangabudlayan ni Pablo. Diha sa mga siyudad diin ang mga ulipon sagad maoy daghan pa kay sa dili mga ulipon, ang mga balaod nga makalilisang ang pagkapig-ot giila nga kinahanglanon aron sa pagpadayon sa pag-ulipon kanila. Ang usa ka dato nga Romanhon sagad may ginatus nga mga ulipon nga gikan sa tagsatagsa ka matang, gikan sa tagsatagsa ka nasud, ug gikan sa tagsatagsa ka kaantigohan. Uban sa hingpit nga pagmando sa mga kalag ug mga lawas niining walay mahimo nga mga tawo, siya makahimo sa pagpadapat kanila sa bisan unsa nga pag-antos nga iyang magustohan. Kong ang usa kanila agig panimalus o pagpanalipod sa kaugalingon mangahas sa pagsukol batok sa iyang agalon, ang tibuok nga panimalay sa malapason mahimong patyon sama sa mga mananap. Ang labing gamay nga sayup, kalit nga hitabo, o pagkayamangan sagad gisilotan nga walay kaluoy. ABA 391.1
Ang ubang mga agalon, nga labaw pa kamaloloy-on kay sa uban, labaw nga mga matugtanon ngadto sa ilang mga ulipon; apan ang dakung mayoriya sa mga dato ug sa mga halangdon, nga nawad-an sa pagpugong mngod sa pagpatuyang sa kailibgon sa unod, sa pagbati, ug sa kagustohan naghimo sa ilang mga ulipon nga makaluluoy nga mga biktima sa manya ug sa pagpanglupig. Ang tunong sa tibok nga sistema maoy makapaubos nga walay paglaum. ABA 391.2
Dili maoy buhat sa apostol ang pagpalimbuwad sa walay katarungan o sa kalit lamang sa naandan nga kahimtang sa katilingban. Ang pagsulay sa paghimo niini maoy pagsanta sa kalampusan sa maayong balita. Apan siya nagtudlo sa mga prinsipyo nga miigo sa patukuranan gayud sa kaulipnan ug nga kong, tumanon ngadto sa pagpasangput, sa walay duhaduha makaluya sa tibuok nga sistema. “Diin gani ang Espiritu sa Ginoo, anaa usab diha ang kagawasan,” maoy iyang gipahayag. 2 Corinto 3:17. Sa diha nga makabig na, ang ulipon mahimong sakop sa lawas ni Cristo, ug sa ingon, kinahanglan siya pagahigugmaon ug tagdon ingon nga usa ka igsoon, usa ka masigka- manununod uban sa iyang agalon ngadto sa mga panalangin sa Dios ug sa mga katungod sa maayong balita. Sa laing bahin, ang mga ulipon pahimuon sa ilang mga katungdanan “dili sa pagalagad nga linigoy ingon sa magapahimuot sa mga tawo lamang, kondili ingon nga mga ulipon ni Cristo nga sa kinasingkasing managtuman sa kabubut-on sa Dios.” Efeso 6:6. ABA 391.3
Ang Cristiyanismo makahimo ug usa ka malig-on nga bugkos sa panaghiusa tali sa agalon ug sa ulipon, sa hari ug sa sakop, sa ministro sa maayong balita ug sa naalaut nga makasasala nga nakakaplag sa kahinloan gikan sa sala diha kang Cristo. Sila nahugasan sa mao ra nga dugo, nabuhi sa mao ra nga Espintu; ug sila nahimong usa diha kang Cristo Jesus. ABA 392.1