Patriarka ug sa mga Manalagna
Ang Kasugoan Gihatag Ngadto sa Israel
Kining kapituluha gibase sa Exodo 19-24.
Sa wala madugay tapus sa pagcampo didto sa Sinai, gitawag si Moises ngadto sa bukid aron sa pagpakigtagbo sa Dios. Nag inusara siya nga mikatkat sa tiptip ug gansanggansangon nga agianan, ug miduol ngadto sa panganod nga nagtimaan sa dapit sa presensya ni Jehova. Karon ang Israel pagadad on na ngadto sa usa ka suod ug lahi nga relasyon ngadto sa Labing Hataas Uyamut aron malangkob ingon nga usa ka iglesya ug usa ka nasud ilalum sa pamunoan sa Dios. Ang mensahe ngadto kang Moises alang sa katawohan mao kini: PM 373.1
“Kamo nanagpakakita sa gibuhat Ko sa mga Egiptohanon, ug giunsa Ko pagdala kamo sa ibabaw sa mga pako sa mga agila, ug gidala Ko kamo nganhi Kanako. Busa karon, kong kamo magapatalinghug gayud sa Akong tingog, ug magabantay kamo sa Akong tugon, nan kamo mamahimo nga Akong kaugalingon nga bahandi gikan sa kinataliwad an sa tanang mga katawohan: kay ang tibook nga yuta, Ako man: ug alang Kanako kamo mahimo nga usa ka gingharian sa mga sacerdote ug usa ka balaan nga nasud.” PM 373.2
Mibalik si Moises ngadto sa campo, ug sa gipatawag ang mga katigulangan sa Israel, iyang gisubli ngadto kanila ang diosnon nga mensahe. Ang ilang tubag mao kini: “Ang tanan nga giingon ni Jehova among pagabuhaton.” Sa ingon niini sila misulod ngadto sa usa ka solemni nga pakigsaad sa Dios, nga nagpangako sa ilang kaugalingon sa pagdawat kaniya ingon nga ilang magmamando, nga pinaagi niini, sa pinsahi nga pagsabut. nahimong mga sakop sa iyang pagbulot an. PM 373.3
Misaka na man pag usab ang ilang lider ngadto sa bukid; ug si Jehova miingon ngadto kaniya, “Ania karon Ako mianhi kanimo sa usa ka mabaga nga panganod, aron ang katawohan makadungog sa diha nga Ako magasulti kanimo, ug motoo usab kanimo sa kanunay.” Sa diha nga nahinagbo nila ang mga kalisdanan diha sa dalan, buot sila magbagulbol batok kang Moises ug kang Aaron, ug nagpasangil kanila sa pagdala sa mga panon sa Israel gikan sa Egipto aron sa paglaglag kanila. Pagapasidunggan ni Jehova si Moises diha sa ilang atubangan, aron sila madala unta ngadto sa pagsalig diha sa iyang mga pahimangno. PM 373.4
Gituyo sa Dios ang paghimo sa higayon sa pagsulti sa Iyang kasugoan nga usa ka talan awon nga makapalisang nga kahalangdon, pinasubay sa iyang tinuboy nga karakter. Ang katawohan pagapasabton nga ang tanang butang nga kadugtong sa pag alagad sa Dios kinahanglan pagailhon uban sa labing dako nga kataha. Si Jehova miingon ngadto kang Moises, “Umadto ka sa katawohan ug pabalaanon mo sila karon ug ugma, ug palabhan mo kanila ang mga bisti nila. Ug paandama sila alang sa ikatulo ka adlaw; kay sa ikatulo ka adlaw mokunsad si Jehova nga makita sa tanan nga katawohan sa ibabaw sa bukid sa Sinai.” Sulod niining nataliwala nga mga adlaw, ang tanan magagamit sa panahon diha sa solemni nga pagpangandam sa pagpakita sa atubangan sa Dios Ang ilang mga lawas ug ang ilang mga bisti kinahanglan walay mahugaw. Ug samtang itudlo ni Moises ang ilang mga sala, ilang ihalad ang ilang mga kaugalingon diha sa pagpaubos, sa pagpausa, ug sa pag ampo, nga ang ilang mga kasingkasing mahinloan gikan sa pagkadautan. PM 374.1
Ang mga pangandam gihimo, sumala sa mando; ug sa pagsugot sa dugang pa nga mando, nagmando si Moises nga pabutangan ug usa ka ali sa palibot sa bukid, aron nga walay tawo o mananap ang mamugos sa pagsulod sa balaan nga utlanan. Kong may mangahas bisan sa paghikap niini, ang silot mao ang dihadiha nga kamatayon. PM 374.2
Sa pagkabuntag sa ikatulo nga adlaw, samtang ang mga mata sa tanan nga katawohan nagtutok ngadto sa bukid, ang kinatumyan niini naputos sa mabaga nga panganod, nga nag uswag sa labaw pa nga kaitum ug kabaga, nga mikuyanap paingon sa ubos hangtud nga ang tibook nga bukid naputos sa kangitngit ug sa makahahadlok nga kahibulungan. Unya ang usa ka tingog nga ingon sa usa ka trumpeta ang nadungog, nga nagtawag sa katawohan sa pagtagbo sa Dios; ug si Moises mao ang nag una kanila ngadto sa ubos sa bukid. Gikan sa mabaga nga kangitngit mikidlap ang mahayag nga mga kilat, samtang ang mga dahunog sa dalugdog milanog ug naglanoglanog sa taliwala sa naglibot nga mga kaibabwan. “Ug ang tibook nga bukid sa Sinai miaso, kay si Jehova mikunsad sa ibabaw niini sa kalayo: ug ang aso niini nagatubo ingon sa aso sa usa ka hudno, ug ang tibook nga bukid nauyog sa hilabihan gayud.” “Ang panagway sa himaya ni Jehova sa usa ka kalayo nga nagaut ut sa kinatumyan sa bukid” diha sa panan aw sa natigum nga mga katawohan. Ug “nagaandam ug kakusog ang tingog sa budyong.” Hilabihan ka makalilisang ang mga ilhanan sa presensya ni Jehova nga ang mga panon sa Israel nangurog sa kahadlok, ug ninghapa sa atubangan ni Jehova. Bisan si Moises nakatuaw, “Ako nagakurog sa kalisang.” Hebreohanon 12:21. PM 374.3
Ug karon mihunong ang mga dalugdog; wala na madungog ang budyong; nahilum na ang yuta. Dihay usa ka yugto sa solemni nga kahilum, ug unya nadungog ang tingog sa Dios. Nagsulti gikan sa mabaga nga kangitngit nga naglinis Kaniya, samtang siya nagtindog sa ibabaw sa bukid, nga gilibutan sa usa ka pundok sa mga manulonda, gipahibalo ni Jehova ang Iyang kasugoan. Si Moises, sa paghulagway sa talan awon, nagaingon: “Si Jehova miabut gikan sa Sinai, ug gikan sa Seir Siya mitindog diha kanila; misilaw Siya gikan sa bukid sa Paran, ug mianhi Siya gikan sa napulo ka libo ka mga balaan: sa Iyang kamot nga tuo diha ang masiga nga Kasugoan alang kanila. Sa pagkamatuod gayud, gihigugma Niya ang katawohan; ang tanan Niya nga balaan anaa sa Imong kamot; ug sila minglingkod sa Imong tiilan; managdawat ang tagsatagsa sa Imong mga pulong.” Deuteronomio 33:2, 3. PM 375.1
Nagpadayag si Jehova sa Iyang kaugalingon, dili lamang diha sa makahahadlok nga pagkahalangdon sa pagkamaghuhukom ug sa pagkamaghahatag sa kasugoan, kondili ingon sa maloloy on nga nagbalantay sa Iyang katawohan: “Ako si Jehova nga Imong Dios nga nagbawi kanimo gikan sa Egipto gikan sa balay sa pagkaulipon.” Siya nga ila nang nailhan nga ilang Giya ug Manluluwas, nga nagbawi kanila gikan sa Egipto, nga naghimo ug usa ka agianan latas sa dagat, ug nagbuntog kang Faraon ug sa iyang mga kasundalohan. nga niini nakapakita sa Iyang kaugalingon nga labaw sa tanang mga dios sa Egipto Siya kini karon ang nagsulti sa Iyang kasugoan. PM 375.2
Ang kasugoan wala isulti niining higayona nga alang lamang sa kaayohan sa mga Hebreohanon. Gipasidunggan sila sa Dios pinaagi sa paghimo kanila nga mga magbalantay ug mga magtitipig sa Iyang kasugoan, apan gikuptan kini ingon nga usa ka balaan nga pagpiyal alang sa tibook nga kalibutan. Ang mga sugo sa Dekalogo napahiangay ngadto sa tanang katawohan, ug nahatag sila alang sa pagpahimangno ug sa pagmando sa tanan. Ang napulo ka mga sugo, nga mga mugbo, nga malukupon, ug may awtoridad, naglukop sa katungdanan sa tawo ngadto sa Dios ug ngadto sa iyang isigkatawo; ug ang tanan gisukad diha sa dakong sukaranan nga prinsipyo sa gugma. “Higugmaa ang Ginoo nga imong Dios sa tibook mong kasingkasing ug sa tibook mong kalag, ug sa tibook mong kusog, ug sa tibook mong hunahuna; ug ang imong silingan sama sa imong kaugalingon.” Lukas 10:27; Deuteronomio 6:4, 5; Levitico 19:18. Diha sa napulo ka mga sugo kining maong mga prinsipyo gituman diha sa detalye, ug gihimong ikapadapat ngadto sa kahimtang ug sa mga higayon sa tawo. PM 375.3
“Dili ka magbaton ug lain nga mga dios sa atubangan Ko? PM 376.1
Si Jehova, ang walay sinugdan ug walay katapusan, ang nabuhi sa Iyang kaugalingon, ug Usa nga wala lalanga, sa Iyang kaugalingon mao ang Tuburan ug ang Nagsustinto sa tanan, mao lamang ang may katungod sa kinatas an nga kataha ug sa pagsimba. Ang tawo gidid an sa paghatag ug unang dapit sa iyang mga paghigugma o sa iyang pag alagad ngadto sa bisan unsa nga butang. Bisan unsa ang atong gimahal nga makapaminus sa atong gugma alang sa Dios o maga ulang sa pag alagad Kaniya, kini maoy paghimo ug usa ka dios PM 376.2
“Alang kanimo dili ka magbuhat ug usa ka larawan nga linilok bisan sa dagway sa bisan unsang butanga nga atua sa itaas sa langit, kung dinhi sa ilalum sa yuta, kun sa anaa sa tubig sa ilalum sa yuta. Dili mo iyukbo ang imong kaugalingon kanila, ni mag alagad kanila.” PM 376.3
Ang ikaduha nga sugo nagadili sa pagsimba sa matuud nga Dios pinaagi sa mga larawan o sa mga maingon ingon. Daghan sa mga pagano nga nasud nag angkon nga ang ilang mga larawan mga simbolo lamang nga pinaagi niini, ang Dios gisimba; apan ang Dios nagpahayag nga sala ang maong pagsimba. Ang pagsulay sa pagrepresentar sa Usa nga Walay Katapusan pinaagi sa yutan ong mga butang magapaubos sa hunahuna sa tawo mahitungod sa Dios. Ang hunahuna nga naliso gikan sa walay kinutoban nga kahingpitan ni Jehova madani ngadto sa binuhat imbis ngadto sa Magbubuhat Ug sa diha nga ang iyang mga hunahuna mahitungod sa Dios napaubos, mapaubos usab ang tawo. PM 376.4
“Ako si Jehova nga imong Dios, mao ang Dios nga abughoan.” Ang suod ug balaan nga relasyon sa Dios ngadto sa Iyang katawohan girepresentahan ilalum sa usa ka pasumbingay sa kaminyoon. Ang pagsimba sa diosdios ingon nga espirituhanong pagpanapaw, ang pagkawala mahimuot sa Dios batuk niini angay nga pagatawgon nga pangabubho. PM 376.5
“Nga nagaduaw sa pagkadautan sa mga amahan sa ibabaw sa mga anak, sa ibabaw sa ikatulo ug sa ibabaw sa ikaupat ka kaliwatan sa mga nagadumot kanako.” Dili malikayan nga ang mga anak magaantus gikan sa mga sangputanan sa dautang binuhatan sa mga ginikanan, apan dili sila ginasilotan tungod sa sala sa mga ginikanan, gawas kong sila ningsalmot diha sa ilang mga sala. Hinuon, sagad sa mga anak nga maglakaw diha sa mga lakang sa ilang nga ginikanan. Pinaagi sa kabilin ug sa panig ingnan ang mga anak nga lalake mahimong umalambit sa sala sa amahan. Ang sayop nga mga kahiligan, ang natuis nga mga kagustohan, ug ang napaubos nga mga pamatasan, ingon man sa lawasnon nga sakit ug ang pagkaunlod, mapanunod ingon sa usa ka kabilin gikan sa amahan ngadto sa anak nga lalake, ngadto sa ikatulo ug sa ikaupat nga kaliwatan. Kining maong makahahadlok nga kamatuoran magabaton ug usa ka solemni nga gahum sa pagpugong sa mga tawo gikan sa pagsunod sa usa ka dalan sa sala. PM 377.1
“Ug nagapakita ako sa mahigugmaong kalolot alang sa linibo kanila nga nahigugma kanako, ug nagabantay sa akong mga sugo.” Diha sa pagdili sa pagsimba sa dili tinuud nga mga dios, ang ikaduha nga sugo pinaagi sa pagpasabut nagamando sa pagsimba sa tinuud nga Dios. Ug ngadto kanila nga mga matinumanon diha sa iyang pag alagad, gisaad ang kalooy, dili lamang ngadto sa ikatulo ug sa ikaupat nga kaliwatan sama sa gihulga nga kaligutgut batok kanila nga nagdumot Kaniya, kondili ngadto sa mga linibo ka mga kaliwatan. PM 377.2
“Dili mo paggamiton ang ngalan ni Jehova nga imong Dios sa pasipala; kay si Jehova dili mag isip nga walay sala niadtong nagagamit sa Iyang ngalan sa pasipala.” PM 377.3
Kining sugoa, dili lamang nagadili sa binakak nga mga panumpa ug sa sagad nga pamalikas, apan nagadili kini kanato sa paggamit sa ngalan sa Dios diha sa liningas nga paagi, nga walay pagtagad sa makahahadlok nga kahulogan niini. Pinaagi sa walay paghunahuna nga paghisgot sa Dios diha sa ordinaryo nga pagsultihanay, pinaagi sa pagsangpit sa Iyang ngalan diha sa mga butang nga walay hinungdan, ug pinaagi sa kanunay ug walay pagtagad nga pagsublisubli sa Iyang ngalan, atong gipasipalahan Siya. “Balaan ug talahuron ang Iyang ngalan.” Salmo 111:9. Ang tanan magapamalandong sa Iyang pagkahalangdon, sa Iyang kaputli ug kabalaan. aron ang kasingkasing maimpresar sa usa ka pagbati sa Iyang tinahud nga karakter; ug ang Iyang balaan nga ngalan pagalitokon uban sa kataha ug sa kaugdang. PM 377.4
“Hinumduman mo ang Adlaw nga Igpapahulay, aron sa pagbalaan niini. Sa unom ka adlaw’ magbuhat ka, ug buhaton mo ang tanan nga imong bulohaton, apan ang adlaw nga ikapito maoy usa ka Adlaw nga Igpapahulay alang kang Jehova nga imong Dios. Niining adlaw dili magbuhat, ikaw, bisan ang anak nga lalake, bisan ang imong anak nga babaye, bisan ang sulogoon nga lalake, bisan ang imong sulogoon nga babaye, bisan ang imong kahayupan, bisan ang imong dumoluong nga anaa sa sulod sa imong pultahan. Kay sa unom ka adlaw gibuhat ni Jehova ang langit, ug ang yuta, ang dagat, ug ang tanan nga anaa niini ug mipahulay sa ikapito ka adlaw, busa gipanalanginan ni Jehova ang Adlaw nga Igpapahulay, ug gibalaan niya kini.” PM 378.1
Ang Sabado wala ipaila ingon nga usa ka bag ong tinukod apan ingon nga natukod diha sa paglalang. Kini pagahinumduman ug pagabantayan ingon nga handumanan sa buhat sa Magbubuhat Ang pagtudlo ngadto sa Dios ingon nga maoy nagbuhat sa mga langit ug sa yuta, kini nagpaila sa matuod nga Dios gikan sa tanang dili tinuud nga mga dios. Ang tanan nga magbantay sa ikapito nga adlaw, nagpaila pinaagi ning buhata nga sila mga magsisimba ni Jehova. Sa ingon niini ang Sabado mao ang ilhanan sa pagsugot sa tawo ngadto sa Dios samtang adunay bisan unsa sa ibabaw sa yuta nga mag alagad Kaniya. Ang ikaupat nga sugo mao lamang ang usa sa napulo diin makaplagan ang ngalan ug ang titulo sa Maghahatag sa sugo. Kini lamang sugoa ang nagpakita sa kang kinsa nga awtoridad ang kasugoan gihatag. Busa anaa niini ang silyo sa Dios, nga gipadk sa Iyang kasugoan ingon nga kamatuoran sa pagkatinuud ug sa kusog sa pagpatuman niini. PM 378.2
Ang katawohan gihatagan sa Dios ug unom ka adlaw sa pagtrabaho, ug Siya nagmando nga ang ilang kaugalingong buhat pagahimoon sulod sa unom ka adlaw nga igbubuhat. Ang mga buhat sa dihadiha nga panginahanglan ug sa kalooy gitugot sa adlaw nga Sabado, ang mga masakiton ug ang nagaantus, pagaalimahan sa tanang panahon; apan pagalikayan ang wala kinahanglan nga kabudlay. “Ilikay mo ang imong tiil gikan sa Adlaw nga Igpapahulay nga usa ka kahimut an ug sa balaan ni Jehova nga halangdon; ug mopasidungog ka Kaniya, nga walay pagbuhat sa imong kaugalingon nga mga paagi, ni mangita sa imong kaugalingon nga kalipayan.” Isaias 58:13. Ang pagdili wala matapus dinhi. “Dili magasulti sa imong kaugalingon nga mga pulong,” maoy giingon sa manalagna. Kadtong nagahisgut sa mga butang sa patigayon o nagaplano sa negosyo sa adlaw nga Sabado, giila sa Dios nga sama ra sa akto nga nagnegosyo. Aron mabalaan ang Adlaw nga Igpapahulay, dili nato tugotan ang atong mga hunahuna bisan sa pagpamalandong sa mga butang nga kalibutanon. Ug ang sugo nagaapil sa tanan nga anaa sa sulod sa atong mga pultahan. Ang mga nagapuyo diha sa balay kinahanglan ilang ihikiing ang ilang kalibutanong mga negosyo sulod sa mga takna nga balaan. Ang tanan maghiusa sa pagpasidungog sa Dios pinaagi sa kinasingkasing nga pigalagad diha sa iyang balaan nga adlaw. PM 378.3
“Tahuron mo ang imong amahan ug ang imong inahan, aron magahataas ang imong mga adlaw sa yuta nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios.” PM 379.1
Ang mga ginikanan gihatagan ug katungod sa usa ka sugo sa gugma ug sa pagtahod nga maoy katungod sa walay lain nga tawo.Ang Dios nga sa Iyang kaugalingon nagbutang diha kanila sa kapangakohan alang sa mga kalag nga gipiyal ngadto kanila, nagmando nga sulod sa sayo nga mga katuigan sa kinabuhi, ang mga ginikanan magatindog nga puli sa Dios ngadto sa ilang mga anak. Ug siya nga mosalikway sa subay sa balaod nga awtoridad sa iyang mga ginikanan, nagasalikway sa awtoridad sa Dios. Ang ikalima nga sugo nagkinahanglan sa mga anak sa dili lamang paghatag katahuran, sa pagpasakop, ug sa pagsugot sa ilang mga ginikanan, kondili sa paghatag usab kanila sa gugma ug kalumo, aron sa pagpagaan sa ilang mga kabalaka, sa pagbantay sa ilang kadungganan, ug sa pagtabang ug sa paglipay kanila diha sa lagas na nga panuigon. Kini nagamando usab sa pagtahod alang sa mga ministro ug mga tinugyanan, ug alang sa tanan nga kanila gihatagan sa Dios ug awtoridad. PM 379.2
Kini, matud pa sa apostol, “mao ang nahaunang sugo nga may saad.” Efeso 6:2. Alang sa Israel, nga nagpaabut nga sa dili madugay mosulod sa Canaan, kini maoy usa ka panaad sa pagkamasinulondon, sa taas nga kinabuhi diha nianang maayo nga yuta; apan may halapad pa kini nga kahulogan nga nag apil sa tanang Israel sa Dios, ug nagsaad sa dayon nga kinabuhi sa ibabaw sa yuta sa diha nga kini maluwas na gikan sa tunglo sa sala. PM 379.3
“Dili ka magpatay.” PM 380.1
Ang tanang buhat walay pagkig angay nga mosangko ngadto sa pagpamubo sa kinabuhi; ang espiritu sa pagdumot ug sa pagpanimalus, o ang pagpatuyang sa bisan unsa nga halawum nga pagbao nga mopaingon ngadto sa makadaut nga mga buhat ngadto sa uban, o magasugyot kanato bisan gani sa paghinaut kanila ug kadaut (kay “bisan kinsa nga nagadumot sa iyang igsoon maoy usa ka mamomuno”); ang usa ka dinalo nga pagpabaya sa pag atiman alang sa mga nagkinahanglan o sa mga nagaantus; ang tanang pagpatuyang sa kaugalingon o wala kinahanglan nga pagtungina o naghingapin nga pagtrabaho nga mopaingon sa pagdaut sa panglawas kining tanan, sa dako o sa gamay nga pag isip, mga kalapasan sa ikaunom ka sugo. PM 380.2
“Dili ka magpanapaw.” PM 380.3
Kining sugoa nagadili dili lamang sa mga buhat nga malaw-ay, kondili, giapil ang mga hunahuna ug mga dnguha nga mahilayon, o bisan unsa nga pagginawi nga makapaukyab kanila. Ang kaputli gilanahanglan dili lamang diha sa kinabuhi nga makita sa gawas, kondili diha sa sekreto nga mga katuyoan ug mga balatiagon sa kasingkasing. Si Cristo, nga nagtudlo sa malukopon nga katungdanan sa kasugoan sa Dios, nagpahayag nga ang dautan hunahuna o tinan awan ingon ka tinuud nga sala sa supak sa balaod nga binuhatan. PM 380.4
“Dili ka magpangawat.” PM 380.5
Ang publiko ug ang pribado nga mga sala naapil niini nga pagdili. Ang ikawalo nga sugo naghukom sa pagpangawat ug tawo ug sa pagnegosyo ug mga ulipon, ug nagdili sa mga gubat sa pagpanag iya sa gidaug. Kini nagahukom sa pangawat ug sa panulis. Kining sugoa nagkinahanglan estrikto nga kaugdang diha sa kinagamyan nga mga detalye sa mga kalihokan sa kinabuhi. Kini nagdili sa pagpamintaha diha sa pamatigayon, ug nagmando nga pagabayaran ang tinuud nga mga utang ug mga sohol. Kini nagpahayag nga ang matagpagsulay sa pagpamintaha sa kaugalingon tungod sa pagkawalay alamag, sa kaluya, o sa dautang palad sa lain nga tawo, ginatala diha sa basahon sa langit ingon nga panglimbong. PM 380.6
“Dili ka magsaksi ug bakak batok sa imong isigkatawo.” PM 380.7
Giapil niini nga sugo ang pagsulti ug dili tinuud sa bisan unsa nga butang, ug ang matag sulay o tuyo sa paglimbong sa atong silingan. Ang usa ka laraw sa paglingla maoy usa ka bakak. Ang bakak pinaagi sa usa ka kihat sa mata, pinaagi sa lihok sa kamot, ug pinaagi sa panagway sa nawong, ingon nga ang pagkaepektibo sa gisulti sa pulong. Ang tanang tinuyo nga pagpakapin sa asoy, ang tagsatagsa ka pagpasumbingay o mopasangil nga gibanabana sa paghatag ug usa ka sayop o pinasubrahan nga pagtoo, bisan ang pagpahayag sa mga kamatuoran diha sa usa ka paagi aron sa paglimbong, maoy usa ka bakak. kining sugoa nagdili sa tanang paninguha sa pagdaut sa kadungganan sa atong silingan pinaagi sa pagtuis sa tinuud o sa dautan nga pagsuspitsa, pinaagi sa pagpakaulaw o sa pagtabitabi. Bisan ang tinuyo nga pagsumpo sa kamatuoran, nga pinaagi niini mosangput sa pagkadaut sa uban, maoy pagpalapus sa ikasiyam nga sugo. PM 380.8
“Dili ka maibut sa balay sa imong isigkatawo; dili ka maibug sa asawa sa imong isigkatawo, ni sa iyang sulogoon nga lalake, ni sa iyang sulogoon nga babaye, ni sa iyang baka, ni sa iyang asno, ni sa unsang butanga nga iya sa imong isigkatawo.” PM 381.1
Ang ikanapulo nga sugo nag igo sa mao gayud nga gamut sa tanang mga sala, nga nagdili sa dinalo nga tinguha, gikan diin nagagula ang makasasala nga buhat. Siya nga diha sa pagkamasinulondon sa kasugoan sa Dius magpugong gikan sa pagpatuyang bisan sa usa ka makasasala nga tinguha sa butang nga iya sa laing tawo, dili makasala sa usa ka buhat nga sayop ngadto sa iyang isigkabinuhat. PM 381.2
Mao kana ang balaan nga mga sugo sa Dekalogo, nga gisulti sa taliwala sa dalugdog ug sa kalayo, ug inubanan sa kahibulungan nga pasundayag sa gahum ug sa kahalangdon sa dakong Maghahatag sa Kasugoan. Gipaubanan sa Dios ang pagmantala sa Iyang kasugoan sa mga pasundayag sa Iyang gahum ug himaya aron ang Iyang katawohan dili gayud malimot sa talan awon, ug nga sila maimpresar unta sa halawum nga kataha alang sa Taglalang sa kasugoan, ang Magbubuhat sa langit ug sa yuta. Iyang ipakita usab ngadto sa tanang katawohan ang pagkabalaan, ang kahinungdanon, ug ang pagkadumalayon sa Iyang kasugoan. PM 381.3
Ang katawohan sa Israel gisanapan sa kalisang. Ang makahahadlok nga gahum sa mga pagsulti sa Dios daw labaw pa sa madala sa ilang nagkurog nga mga kasingkasing. Kay samtang gipresentar sa ilang atubangan ang dakong lagda sa katarung sa Dios, ilang naila ingon nga wala nila maila kaniadto, ang makapasilag nga taras sa sala, ug ang ilang kaugalingon nga sala diha sa pagtan aw sa usa ka balaan nga Dios. Ningsibog sila gikan sa bukid diha sa kahadlok ug sa kataha. Ang mga katawohan naninggit ngadto kang Moises, “Makigsulti ka kanamo, ug kamo magapatalinghug: apan ang Dios ayaw pasultiha kanamo aron kami dili mangamatay.” Mituhag ang pangulo sa pag ingon, “Dili kamo mahadlok kay ang Dios mianhi sa pagsulay kaninyo. ug aron ang pagkahadlok Kaniya mahianha sa inyong atubangan aron kamo dili magpakasala.” Hinuon, ang katawohan, nagpabilin nga diha sa layo, nga nanagtutuk diha sa kalisang sa talan awon, samtang si Moises “miduol sa mabaga nga kangitngit, diin didto ang Dios.” PM 381.4
Ang mga hunahuna sa katawohan, nga nabutaan ug napaubos tungod sa kaulipnan ug sa paganismo, wala maandam sa pagtamud sa hingpit sa malukupon nga mga prinsipyo sa Napulo ka Sugo sa Dios. Aron ang mga katungdanan mahitungod sa Dekalogo labaw nga masabut ug mapatuman sa hingpit, gihitag ang dugang pa nga mga balaod, nga nag ilustrar ug nagpadapat sa mga prinsipyo sa Napulo ka Sugo. Kining maong mga kasugoan gitawag ug mga paghukom. tungod kay sila giumol sa walay kinutoban nga kaalam ug sa kaangayan, ug tungod kay ang mga mahistrado mao ang maghatag ug paghukom sumala kanila. Dili sama sa Napulo ka Sugo, nga sila gitunol sa tago ngadto kang Moises, nga mao ang mosulti kanila ngadto sa katawohan. PM 382.1
Ang nahauna niining maong mga kasugoan may kalabutan sa mga sulogoon. Sa karaang mga panahon, ang mga kriminal usahay ginabaligya ngadto sa kaulipnan sa mga maghuhukom; sa ubang mga kaso, ang mga utangan gibaligya sa ilang mga hing utangan; ug ang kakabus gani nagpugos sa mga tawo sa pagbaligya sa ilang kaugalingon o sa ilang mga anak. Apan ang usa ka Hebreohanon dili mabaligya ingon nga usa ka ulipon sa tibook nga kinabuhi. Ang iyang gidugayon sa pag alagad diha ra kutob sa unom ka tuig; sa ikapito ka tuig kinahanglan siya palingkawason. Ang pagpangawat ug tawo, ang tinuyoan nga pagpatay, ug ang pagsukol batok sa awtoridad sa mga ginikanan, pagasilotan sa kamatayon. Ang pagtinir ug mga ulipon nga dili lumad nga Israelinhon, gitugot, apan estrikto nga gibantayan ang ilang kinabuhi ug ang ilang pagkatawo. Ang mamomuno sa usa ka ulipon pagasilotan; ang usa ka kadaut nga gipahamtang sausa ka ulipon sa iyang agalon, bisan ug dili molabaw ang kadaut sa pagkapangag sa usa ka ngipon, igo na nga makahatag kaniya sa katungod sa iyang kagawasan. PM 382.2
Sa dili pa dugay ang mga Israelinhon nahimong mga sulogoon, ug karon nga gusto na sila magbaton ug mga sulogoon ilalum kanila, sila magamatngon sa dili pagpahanunot sa espiritu sa kapintas ug sa pagpamugos nga gikan niini sila nag antus ilalum sa ilang mga tinugyanan nga mga Egiptohanon. Ang handumanan sa ilang kaugalingong mapait nga kaulipnan makapahimo nila sa pagbutang sa ilang kaugalingon diha sa dapit sa ilang mga sulogoon. nga magadala kanila sa pagkamapuanguron ug sa pagkamaluluy on, sa ilang pagtratar sa uban, sama sa ilang gusto nga sila pagatratahon. PM 383.1
Ang mga katungod sa mga babaye nga balo ug sa mga ilo sa pinasahi ginabantayan, ug gimando ang malumo nga pagtagad tungod sa ilang kahimtang nga walay kahimoan. “Kong ikaw magasakit gayud kaila sa bisan unsang paagi, ug sila magatuaw gayud kanako, sa pagkamatuod magapatalinghug ako sa ilang pagtuaw; ug ang akong kaligutgut magadilaab, ug kamo pagapatyon ko sa espada, ug ang inyong mga asawa mangabalo ug mangailo ang inyong mga anak.” Ang mga dumoluong nga nakighiusa sa ilang kaugalingon uban sa Israel pagapanalipdan gikan sa kasaypanan o sa pagdaugdaug. “Ug dili mo lipigan ang dumoluong; kay kamo nanghibalo kong unsa ang kasingkasing sa dumoluong, kav nagdumoluong kamo sa yuta sa Egipto.” PM 383.2
Gidili ang pagpahulam ug salapi sa hilabihan nga tubo gikan sa mga kabus. Ang sinena o ang habol sa usa ka kabus nga tawo nga nahimong garantiya, kinahanglan igauli ngadto kaniya sa pagkasalop sa adlaw. Siya nga giila nga sad an sa pagpangawat gimandoan sa pag uli sa doble. Gisugo ang pagtahud sa mga mahistrado ug sa mga magmamando, ug ang mga maghuhukom gipasidan an batok sa pagtuis sa paghukom, nga magatabang sa usa ka kawsa nga bakak, o magadawat ug mga suborno. Ginadili ang pagbutangbutang ug ang pagpaka ulaw, ug gimandoan ang tanan sa paghatag ug mga buhat sa pagkamaloloy on bisan ngadto sa kaugalingon nga mga kaaway. PM 383.3
Gipahinumduman pag usab ang katawohan mahitungod sa balaang katungdanan sa Adlaw nga Igpapahulay. Gitudlo ang tinuig nga mga pista, diin ang tanang katawohan sa nasud magtigum sa atubangan ni Jehova, nga magdala ngadto kaniya sa ilang mga halad sa pasalamat, ug mga halad sa inunahang mga bunga sa iyang mga hatag. Ang tuvo niining tanang mga lagda mao kini sila nagagula gikan sa walay paggamit sa binuotbuot lamang nga labawng kamandoan; ang tanan gihatag alang sa kaayohan sa Israel Si Jehova miingon, “Kamo mahimo nga mga tawo nga balaan alang Kanako.” takus nga pagailhon sa usa ka balaan nga Dios. PM 383.4
Kining maung mga kasugoan ginarekord ni Moises ug sa maampingon gitipigan ingon nga patukuranan sa nasyonal nga kasugoan. ug uban sa napulo ka mga sugo nga giilustrahan niining mga kasugoan, ang kinahanglanon mahatungod sa katumanan sa mga saad sa Dios ngadto sa Israel. PM 384.1
Karon ang mensahe nga gihatag kanila gikan ni Jehova mao kini: “Ania karon, ginasugo Ko ang usa ka Manulonda sa atubangan mo, aron sa pagbantay kanimo sa dalan, ug sa pagdala kanimo ngadto sa dapit nga akong gitagana. Magbantay kamo sa atubangan niya, ug magpatalinghug sa iyang tingog; dili ninyo pagsuk on siya; kay siya dili magapasaylo sa inyong paglapas: kay ang Akong ngalan anaa kaniya. Apan kong pagkamatuod magapatalinghug ka sa iyang tingog, ug pagabuhaton mo ang tanan nga Akong igaingon, nan Ako mamahimong kaaway sa imong mga kaaway, ug magabatok Ako sa imong mga kabatok.” Sulod sa tanang paglaroylaroy sa Israel, si Cristo, nga diha sa haligi nga panganod ug sa haligi nga kalayo, mao ang ilang pangulo. Samtang dihay mga hulagway nga nagtudlo ngadto sa usa ka Manluluwas nga moabut, diha usab ing Manluluwas niadtong panahona nga naghatag ug mga sugo ngadto kang Moises alang sa katawohan, ug kinsa gibutang sa ilang atubangan ingon nga mao lamang ang sandayong sa panalangin. PM 384.2
Sa iyang pagkanaug gikan sa bukid, “Ug si Moises miabut ug gisugilon niya sa katawohan ang tanan nga mga pulong ni Jehova, ug ang tanang mga tulomanon: ug ang tibook nga katawohan mitubag sa usa ka tingog, ug miingon sila: Pagabuhaton namo ang tanang mga pulong nga giingon ni Jehova.” Kining mao nga panaad, ipon sa mga pulong ni Jehova nga nagbugkos kanila sa pagtuman, gisulat ni Moises diha sa usa ka basahon. PM 384.3
Unya misunod ang pagpanghimatuod sa pakigsaad. Gipatindog ang usa ka halaran diha sa tiilan sa bukid, ug sa kilid niini gipatindog ang napulo’g duha ka mga haligi, “sumala sa napulo’g duha ka banay sa Israel,” ingon nga usa ka pamatuod sa ilang pagdawat sa pakigsaad. Unya gipresentar sa batan ong mga lalake nga gipili alang sa tulomanon ang mga halad. PM 384.4
Tapus mabisibisi ang halaran sa dugo sa mga gihalad, “gikoha ni Moises ang basahon sa tugon, ug gibasa niya sa igdulongog sa katawohan.” Sa ingon niini ang mga gikinahanglan sa pakigsaad sa solemni gisubli, ug ang tanan may kagawasan sa pagpili kong motoman ba sila o dili. Sa sinugdan sila nagsaad sa pagtuman sa tingog sa Dios; apan sukad sa kaniadto sila nga nakadungog sa kasugoan nga gimantala; ug ang mga prinsipyo niini ginakutikuti nila, aron sila makahibalo kong unsa ka dako ang naapil niini pakigsaad. Gitubag na man usab sa katawohan nga naghiusa nga nag ingon, “Buhaton namo ang tanang mga butang nga giingon ni Jehova, ug magmatinumanon kami.” “Kay sa diha nga ang tanang balaod sa kasugoan gikapahayag na ni Moises ngadto sa tanang katawohan, siya mikoha sa dugo...ug ang basahon ug ang tanang mga tawo gisabligan niya, nga nag ingon, Kini mao ang dugo sa pakigsaad nga gisugo sa Dios kaninyo.” Hebreohanon 9:19, 20. PM 385.1
Ang mga paghikay gihimo karon alang sa hingpit nga pagtukod sa pinili nga nasud ilalum ni Jehova nga ilang hari. Nadawat ni Moises ang sugo nga nag ingon, “Tumungas ka ngadto kang Jehova, ikaw, ug si Aaron, si Nadab, ug si Abihu, ug ang kapitoan ka mga tigulang sa Israel: ug managsimba kamo sukad sa halayo. Ug si Moises lamang usa ra ang makaduol kang Jehova.” Samtang ang katawohan nagsimba diha sa ubos sa bukid, kining pinili nga mga katawohan gitawag ngadto sa bukid. Ang kapitoan ka mga tigulang mao ang moabag kang Moises diha sa pangagamhanan sa Israel, ug gibutangan sila sa Dios sa iyang Espiritu, ug gipasidunggan sila sa usa ka talan awon sa iyang gahum ug pagkadako. “Ug nakita sila sa Dios sa Israel; ug diha sa ubos sa Iyang mga tiil ang daw ingon sa usa ka salog nga zafiro, ug daw sama sa langit gayud sa Iyang katin aw.” Wala nila makita ang Dios, apan ilang nakita ang himaya sa Iyang presensya. Sa wala pa kini wala sila makaagwanta sa maong talan awon; apan ang pagpasundayag sa gahum sa Dios nakapahadlok kanila ngadto sa paghinulsol; nagpamalandong na sila sa Iyang himaya, sa Iyang kaputli, ug sa Iyang kalooy, bungtod makahimo na sila sa pagpaduul pa ngadto Kaniya nga mao ang tumong sa ilang pagpamalandong. PM 385.2
Si Moises ug ang “iyang ministro nga si Josue” gipatawag karon sa pagpakigtagbo sa Dios. Ingon nga sila mawala diha sa pipila ka panahon, gitudlo sa lider si Aaron ug si Hur, nga inayudahan sa mga tigulang, sa pagbuhat nga puli kaniya. “Unya si Moises mitungas ngadto sa bukid, ug ang panganod mitabon sa bukid. Ug ang himaya ni Jehova napahimutang sa ibabaw sa Bukid sa Sinai.” Sulod sa unom ka adlaw ang panganod mitabon sa bukid ingon nga usa ka ilhanan sa pinasahi nga presensya sa Dios; apan bisan pa niini walay pagpadayag sa Iyang kaugalingon o ang pagpahibalo sa iyang kabubut on. Sulod niining panahona, nagpabilin si Moises diha sa paghulat sa pagpatawag ngadto sa lawak sa Labing Hataas Uyamut. Gimandoan siya sa pag ingon, “Tumangas ka ngari Kanako sa bukid, ug humulat ka didto,” ang bisan pa ug gisulayan ang iyang pailob, ug pagsugot, wala siya kapoye sa pagbantay, o sa pagbiya sa iyang dapit. Alang kaniya kining panahon sa paghulat maoy usa ka panahon sa pagpangandam, ug sa suod nga pagsusi sa kaugalingon. Bisan kining pinili nga sulogoon sa Dios wala makaduol dihadiha ngadto sa iyang presensya, ug mag agwanta sa mga pasundayag sa iyang himaya. Unom ka adlaw ang gikinahanglan sa paghalad sa iyang kaugalingon ngadto sa Dios pinaagi sa pagsusi sa kasingkasing, pagpamalandong ug pag ampo, sa dili pa siya maandam alang sa laktud nga pagkasandurot sa iyang Magbubuhat. PM 385.3
Sa pagkaikapito ka adlaw, nga mao ang Adlaw nga Igpapahulay, gitawag si Moises sa itaas ngadto sa panganod. Ang mabaga nga panganod mihukas diha sa panan aw sa tibook sa Israel, ug ang himaya ni Jehova misilak sama sa nagaut ut nga kalayo. “Ug misulod si Moises sa taliwala sa panganod ug mitungas siya ngadto sa bukid ug didto si Moises sa bukid kap atan ka adlaw ug kap atan ka gabii.” Ang kap atan ka adlaw nga pagpahilin diha sa bukid wala maglakip sa unom ka adlaw sa pagpangandam. Sulod sa unom ka adlaw, si Josue kauban ni Moises, ug nagtipon sila sa pagkaon sa mana, ug nag inoin gikan “sa sapa nga ninglugsong gikan sa bukid,” Apan si Josue wala mosulod uban ni Moises ngadto sa panganod. Nagpabilin siya diha sa gawas, ug nagpadayon siya sa pagkaon ug sa pag inom sa adlaw adlaw samtang naghulat sa paghibalik ni Moises; apan si Moises nagpuasa sulod sa tibook kap atan ka adlaw. PM 386.1
Sulod sa iyang pagpabilin didto sa bukid. gidawat m Moises ang mga pahimangno alang sa pagtukud sa usa ka santuwaryo diin ang diosnong presensya ipaila sa pinasahi. “Pabuhaton mo sila ug usa ka balaang poloy anan alang Kanako aron ako magpuyo sa taliwala nila” (Exudo 25:8), mao ang sugo sa Dios. Sa ikatulo nga higayon ang pagbantay sa Sabado gimando. “Kini maoy usa ka timaan sa taliwala Nako ug sa mga anak sa Israel sa walay katapusan,” mao ang pahayag ni Jehova, “aron kamo mahibalo nga Ako mao si Jehova nga nagabalaan kaninyo. Tungod niin pagabantayan ninyo ang Adlaw nga Igpapahulay kay kini balaan alang kaninyo...Kay bisan kinsa nga magabuhat ug bisan unsang buhata nga pagahimuon niinig adlawa kadtong kalaga pagaputlon gikan sa taliwala sa iyang katawohan.” Exodo 31:17, 13, 14. Bag o pang gihatag ang mga pahamangno alang sa dihadiha nga pagpatindog sa tabernakulo alang sa pag alagad sa Dios; ug karon ang katawohan tingali maghukom, nga tungod kay ang tumong mao man ang himaya sa Dios, ug tungod usab sa ilang dakong pagkinahanglan sa usa ka dapit alang sa pagsimba, nga sila pagamatarungon sa pagtrabaho sa balay simbahan sa adlaw nga Sabado. Aron mabantayan sila gikan niini nga sayop, gihatag ang pasidaan. Bisan ang kabalaan ug ang kadinalian nianang pinasahi nga bulohaton alang sa Dios dili magdala kanila ngadto sa paglapas sa Iyang balaan nga adlaw sa pagpahulay. PM 386.2
Gikan niadto ang katawohan gipasidunggan sa nagpabilin nga presensya sa ilang Hari. “Magapuyo Ako sa taliwala sa mga anak sa Israel, ug mamahimo Ako nga ilang Dios,” “ug ang Balongbalong pagabalaanon pinaagi sa Akong himaya” (Exodo 29:45, 43), maoy pasalig nga gihatag ngadto kang Moises. Ingon nga simbolo sa pagbulot an sa Dios, ug sa kausahan sa iyang kabubut on, dihay gitunol ngadto kang Moises usa ka hulad sa Dekalogo nga gisilsil sa tudlo sa Dios sa ibabaw sa duruha ka papan nga hato, (Deuteronomio 9:10; Exodo 32:15, 16), aron ipahiluna nga balaan diha sa balaang puloy anan, nga, sa diha nga mahimo na, mahimong sentro nga makita sa pagsimba sa tibook nasud. PM 387.1
Gikan sa usa ka kaliwat sa mga ulipon ang mga Israelinhon nabayaw ibabaw sa tanang katawohan, aron mahimong kaugalingong bahandi sa Hari sa mga hari. Gipahimulag sila sa Dios gikan sa kalibutan, aron Iyang itugyan ngadto kanila ang usa ka balaan nga kapangakohan. Iyang gihimo sila nga mga magbalantay sa Iyang kasugoan, ug siya naglaraw, nga pinaagi kanila, sa pagbantay diha sa taliwala sa mga tawo sa kahibalo mahitungod sa Iyang kaugalingon. Sa ingon niini ang kahayag sa langit magasidlak ngadto sa usa ka kalibutan nga gilimisan diha sa kangitngit, ug nadungog ang usa ka dngog nga naghangyo ngadto sa tanang mga katawohan sa pagliso gikan sa ilang pagsimba sa mga diosdios ug mag alagad sa buhi nga Dios. Kong ang mga Israelinhon nagmatinuoron pa sa ilang pangako, mahimo unta siya nga usa ka gahum dinhi sa kalibutan. Ang Dios mahimong ilang salipdanan, ug iya unta nga bayawon sila ibabaw sa tanang mga nasud. Ang iyang kahayag ug ang iyang kamatuoran mapadayag unta pinaagi kanila, ug magatindog unta sila ilalum sa Iyang maalamon ug balaan nga pagmando ingon nga usa ka sumbanan sa pagkalabaw sa Iyang pagsimba ibabaw sa tanang porma sa pagsimba ug diosdios. PM 387.2