Kumkikna Lamen Innkuan

80/88

THUKHEN 17 - Tawlngakna leh Thamalhna

KHEN SAWMSAGIH KUA - THAMALHKIKNA KISAM

Thamalhkikna Uangmuhna.—Lungsim cidamna aneilo mi pawlkhatte in biakna pen ngoltol takin sikciangkhut tawh kiukna sa uh hi. Amaute’ guaksuakna hangin khuisain, asiatna uh hangin tau uh hi. Amaute’ lungtangah itna omlo a, amaipuakah zahpihna bek kimu hi. Kisuantakna aomlo khangnote’ nuihna in amaute’ cimul thosak hi. Amautein athamalh nangin tawlngakna pen mawhnain ngaihsun uh hi. Nisimin bilsih athuakden dingin kingaihsun uh hi. Hihin thulang-uang ngaihsutna ahi hi. Pawlkhat leu leuin mihing’ khuakpen gualnop vaihawmna tawh damsak sawm hi. Amautein lawpna thupisak a, tualo in vaihawm theilo uh hi. Tuabangte in Christian hilo uh hi. Hihin amaute thulang-uangtatna ahi hi. Christian biakna bekin mi adingin lungnopna zung hia, hih ie athuk leh adai, asahna leh azaina kitehzolo hi. 1 KLI 475.1

Pumpi Thamalhsak leh Lungsim Thaksak.— Christiantein lungsim thaksak ding leh pumpi tha amalh sak dingin amaute tavuan leh hamphatna ahi hi. Tuabangin mawhna abaanglo thathak lakna aneih uhciangin Pasian’ minthansak nadingin akithaksuak sak uh hi. Eite’ thathak laknain theihna akihello nopna hilo hi. Ei leh ei, ihkithuahpih mite’ phattuamna pia in sanglap ding hi. Christian khat ihhihna tawh ihneih tavuante ihsep ciangin gualzawhna ahong pia zaw zong hiding hi. 2 KLI 475.2

Sabbathtangte in nasep hanciam lua in amau leh amau tawlngak hun zong kipia lo uh hi. Thatang zangin na asemte in tawlngak akisap bangin khuak bek tawh asemte in kisam zawkan uh hi. Khuak tawlngalo-in nasepsak kinkenna in gupna adingin akisam leh Pasian minthansak nadingin akisam hituanlo hi. Biakna thu adingin tuabang khuak gimsakna hong kingenlo hi. 3 KLI 476.1

Tawlngakna tawh kisai in inn leh sang kimkot omzia tawh kisai hi. Innmun leh sang teelna ah hihzong ngaihsut ding ahi hi. Ngeina leh sum leh paai sangin khuak leh pumpi cidamna kithupisak zaw ding hi. Tate hilh nadingin leh tawlngak nadingin piansaknate panin ameet lakding ahi hi. 4 KLI 476.2

Ahoihpen Sep nading Thamalhna kisam.—Tha lakna dingin hunzatna in amawkna hilo hi. Pumpi ci leh sa thalakna in nahoihpen sep nadingin hoih hi. Khuak zangdenin sagolh dangte akizatloh ciangin taksa leh khuak tha kimansuah hi. Pumpi in cidamlo a, khuakin thaksuahna neilo-in teitang theilo hi. 5 KLI 476.3

Nasep leh ihmut hun maantakin neih kul hi. Tawlngak hun zong neihding hia, thamalh hun zong lak kul hi. Lungngaih hun zong neihding hi. Ngaihsutna sangin kidek kidamna thukhun in tamhuam zaw hi. 6 KLI 476.4

Sangnaupangte in Tawlngak Kisam.—Laisim hun azangte in tawlngak hun lading hi. Atawntungin ngaihsutna-in khuak zanglo dinga, tua hikeileh khuak gim ding hi. Khuak leh pumpi in tha lading hi. 7 KLI 476.5

Thamalh nading leh thalak nading vaihawmna in sang leh nasep hunte nawngkaisak thei ding hi. Tuabang nawngkaisakna in nasep buaisakna hilo hi. Pumpi leh khuak thamalh in, angsungkhuatna omloin, sangnaupang leh siate ki aihualin kilawmbawlna hunbei leh thabeite in azah zakhat in hong kidim kik ding hi. Aomkhong theilo thate adingin pusuakna suak hi. Tua hikei leh khangnote adingin lauhuaina hiden hi. Siatna panin kidalna ahihmahbangin, nahoih ah khuak amanlahna in akisim zolo thukham leh kikhalna dalna sangin hoih zaw hi. 8 KLI 476.6

Zum Nasemte’n zong Tawlngak Hun kisam.— Zum sungah atawntungin tavuan neiin nasep na-in mihing hong tawl sak mahmah hi. Nikhat panin nikhat nipi khat panin nipi khat kong kikhaknelh uha, khuak zangin atha uh kiamsak hi. Hihbang nasemte in thakhat thu in natna ngah thei uh hi. Amaute in asitheilo hilo, kikhelna omlo-in atha uh bei in, nasepna ah gammang thei uh hi. KLI 477.1

Sanggamte A, B, C, in talent nei uh hi. Tatsatlo-in anasepna uh tawh amaute akisiat ding uh ihphal ngam kei hi. KLI 477.2

Cisa natna leh adang natna lobuang nasep kiliah cih zong neilo uh hi. Nasepna ah kikhelna neih zelzel ding ahi hi. A innkuanpihte tawh tawlngakna zong lakhawm zel ding uh hi. Amaute in kithuahpih ding kisam uh hi. Avek un nasep nutsiat ding piang theilo hi. Nasep hun kikhelin nasep zong kikhel zel leuh hoih ding hi. Tua hileh ahamphatna uh zong kibang kim ding hi. KLI 477.3

Sanggam A, B, C te in a cidamna uh leh atha uh Pasian piak bangin akepcing ding uh tavuan mang ngilhlo ding uh hi. Topa in Ama’ nasep nadingin asidingin ahongdeih tuanlo hi. Hih kipiakkhiatna hangin bangmah thaman ngahlo ding hi. 9 KLI 477.4

Mawhna abaanglo, Thamalhna Sinna.—Pumpi leh khuak adingin phattuamna aom thamalh nadinga tawlngakna dan tampi om hi. Lungsim siangtho tawh akingah thei tawlngakna, mawhna lah hilo, sinna lah ahikawm zong om hi. Huihlak ah Pasian piansak nate lungngaihna tawh tawlngakna in meetna tampen ahi hi. 10 KLI 478.1

Lungsim thaksuak sak nading leh pumpi thamalhsak nading ihzonnaah ihneih vangliatnate ahoihpen ngimna adingin zatding Pasianin eite hong ngen hi. Tuni in ihkithuah theih bangmahin Pasian minthan nadingin zong ihkithuah laiding hi. Eite tungah ahong kisuan nasepte ahoihpen in ihsepkhiat zawh nadingin hihbanga tawlngakna ihneih zelding ahi hi. Ihhuzaapnate zong hoihzaw ding hi. Hihbang hun ihlak ciangin maitai ding kisam hi. Inn tek zuanin ihciah ciangin pumpi tha malhin khuak thak suakin, nasepnaah athakin kuan in, lametna leh sepzawhna thak tawh ihkipan kik ding hi. (Bual Gogua ah atawlngakna).11 KLI 478.2

Khangnote Pasianin asapna.—Pasian’ sapna in khangno khatsial tungah hong tung hi. “Kata aw, nalungtang hong pia in; asiangtho in kakem ding hi; lungnopna maan tawh kalungkim sak ding hi.” Pasianin khangnote lungnuam sak nuam hi. Tua ahihmanin amaute lungtangte kepcing sak nuam hi. Pasian ahong piak hatna, cidamnate akhong piak hia, tha honguan den hi. Asiangtho nopsakna in Pasian’ piak letsongte buahbang saklo hi. 12 KLI 478.3