Hu Di Sendedza Kha Kristo
Thembuluwo
Naa muthu a nga lulama hani phanḓa ha Mudzimu? Mutshinyi a nga itwa hani a pfaho mulayo? Ndi Kristo fhedzi ane a nga ri konanyisa na Mudzimu; ane a nga ri ita mashaka na vhakhethwa. Zwino ndi hune ra ya hani-ha kha hoyo Kristo? Ndi vhanzhi vhane vha khou ḓivhudzisa mbudziso iḽa ye nga musi wa Pentekoste magogo a ḓivhudzisa nga u tou zhamba a ri,“. . . Vhanna vha hashu! Ri ḓo ita hani? ” (Mishumo ya vhaapostola 2:37, 38) Vha ralo nge vha pfa vho lemelwa nga vhutshinyi. Piṱirosi a tshi vha fhindula ipfi ḽawe ḽa u thoma o ri, “Rembuluwani” (Mishumo. 2:38) Nga murahunyana ha zwenezwi a dovha a ri, “Ḓisoleni-ha zwino, ni shanduke, uri zwivhi zwaṋu zwi phunyiwe; . . .” (Mishumo 3:19). U rembuluwa zwi amba u ḓinyadza kha vhutshinyi na u vhu furalela. A ri nga koni u furalela vhutshinyi arali ri sa athu vhona u vhifha haho. A hu na u shandulwa ha dzimbilu dzashu arali ri sa athu furalela vhutshinyi nga mbilu, vhutshilo hashu a vhu nga shanduki. SK 19.1
Ndi vhanzhi vha sa koni u tou pfesesa uri thembuluwo zwi amba mini. Vhomuthumunzhi ndi vhenevha vhane vha ḓivha uri vho tshinya vha sokou shanduka nga nnḓa hu u shavha uri vha sa sokou ralo vha ḓo dzhena dziedzini. Zwino Bivhili i tshi ri thembuluwo a i ambi zwo raliho lini. Hufha vha tshi ofha dziedzi vha sa tsha ofha vhupambuwi havho? Na Esau o ri u vhona uri ndi hone vhutanzhe ho ṱuwa a ṱungufhala sa zwenezwi. Biliamu ene a tshi vhona murunwa o ima phanḓa hawe o tou ita hani? Ho ngo sokou ṱungufhala fhedzi uri a sa ḓo vhulahwa; thembuluwo vhukuma yo vha hone khae? Hufha o ḓi isa phanda na mbilu mmbi? O vha a songo swika he a vhenga vhutshinyi. Yudasi wa Kariote musi o no fheṱa Muṋe wawe o ḓo ri, “. . . Ndo tshinya; ndo fheṱa malofha a si na mulandu.” (Mateo 27:4) O bula vhutshinyi hawe a tshi vho tou pfa o dzielwa nga dunzi ḽa u senwa a tshi ofha na khaṱhulo. O ofha zwihulu zwine a ḓo zwi vhona, fhedzi khae a ho ngo vha na u vhaisala ha mbilu kha zwe a ita a tshi fheṱa Murwa wa Mudzimu a si na tshinyalo he ha vha hone u landula hawe a tshi landula Mukhethwa e eṱhe wa Israele. Zwiḽa Farao a tshi khou tuvhushiwa nga tshanḓa tsha Mudzimu o vha a tshi ḓi tenda uri vhukuma o khakha, u ralo hu uri a bve khakhathini; fhedzi dambudzo ḽo vha ḽi tshi ri u vhevhere, na ene a thoma u itela Wa Ṱaḓulu tshikhuna. Havha vhoṱhe vho vha vha tshi ofha zwine vhutshinyi havho ha ḓo vha ḓisela, fhedzi vhutshinyi hone huṋe vho vha vha sa ḓinyadzi khaho. SK 19.2
Fhedzi arali mbilu ya ḓiṋetshedza uri i vhuswe nga Muyamukhethwa, luvalo lu a vuwa lwa tshila. Zwenezwo mutshinyi u thoma u pfa tshiinga na vhukhethwa ha mulayo wa Mudzimu u re wone murango wa muvhuso wa Mudzimu ngei ṱaḓulu na fhano fhasi. “Tshedza vhukuma, tshi vhonetshelaho vhathu vhoṱhe, tsho ḓa shangoni.” (Yohane 1:9) Tshenetshi ndi tshone tshi vhonetshelaho na zwikwama zwo dzumbamaho zwa mbilu. Zwenezwo zwa swiswi zwo dzumbamaho zwo bvela nnḓa, ndi hone hu tshi ri mbilu he ṱhalukanyo zwa thoma u pfesesa. Mutshinyi ha mbo vha hu hone a tshi vhona u lulama ha Mudzimu a mbo ofha u ima phanḓa hawe e na vhutshinyi na tshika. Ndi hune a ri, ‘ndi nga ima hani phanḓa ha ene o vhonaho zwi re mbiluni? ‘ Ndi hone a tshi thoma u vhona lufuno lwa Mudzimu, u naka ha vhukhethwa, na dakalo ḽi re kha u ḓifara. U vho tama u ṱanzwiwa uri a kone u ḓovha na vhushaka na Ḽiṱaḓulu. SK 20.1
Ri tshi lavhelesa thabelo ya Davida zwiḽa o wa, ri vhona hone u fhisea nga vhutshinyi. Thembuluwo yawe yo vha yo khunyelela nahone i si ya nga nnḓa fhedzi. Ho ngo sumba u funa u kutela vhutshinyi hawe nahone ho ngo rabela nga nyofho dza khaṱhulo ya Mudzimu. Davida o vhona vhuhulu ha vhutshinyi hawe a pfa na nga he muya wawe wa ḓola ngaho tshika, a pfa a tshi tou nga a sa ṱanza nga u nengwa mulandu wawe. Ho ngo humbela pfarelo fhedzi, o humbela na mbilu yo ṱambaho. O vha o ṱuvha dakalo ḽi ḓivhiwaho nga vha re vhakhethwa a tama uri a konanywe na Mudzimu. Muya wawe o tou tevhula a ri, “Wa mashudu ndi uyo we a hangwelwa zwivhi, we vhutshinyi hawe ha fukedzwa. Wa mashudu ndi muthu uyo ane Yehova a si mu vhalele mulandu, Ane muyani wawe hu si vhe na tshine a dzumba.” (Psalme 32:1, 2). SK 20.2
“Nkhathutshele u nnyite nga vhuthu, Mudzimu!
U ṱuse zwivhi zwanga nga tshilidzi tshau tshihulu. U nṱanzwe ndi bve vhuvhi hanga,
U bvise vhutshinyi hanga kha nṋe.
Ngauri zwivhi zwanga ndi khou zwi ḓivha,
Vhutshinyi hanga a vhu ṱuwi phanda ha mato anga.
Ndo tshinya phanḓa hau fhedzi,
Ndo ita zwine Iwe wa zwi hana.
Iṱali u tshi ḓo luga u tshi sengisa,
A u nga khakhi u tshi haṱula.
Ngauri ndo bebiwa ndi wa zwivhi,
Na mme anga o nṱanganedza zwivhini.
Zwino ngauri Iwe u takalela mbilu i fulufhedzeaho,
Mpfunzedze-ha vhuṱali honoho ha tshiphiri.
Mbvise zwivhini, kha ndi tou handululwa ndi bve tshika;
nṱanzwe, ndi fhire mahaḓa nga u tshena.
Dovha u nthetshedze dakalo na u ḓifhelwa;
Miraḓo yanga, ye wa i vunḓekanya I dovhe i pembele.
U songo ntsanda nga mulandu wa zwivhi zwanga,
Phunya vhutshinyi hanga hoṱhe.
Ntsikele mbilu yo ṱambaho,
U mphe muya muswa wo khwaṱhaho.
U songo mpandela maṱoni au,
U songo ṱusa Muyamukhethwa wau kha nṋe.
Ntshidze ndi dovhe ndi takale,
Ndi fhiwe muya u si na nyofho.
Ndi kone u funza vhapfuki nḓila dzau,
Vhaita-zwivhi ndi vha vhidzele ha Iwe.
Ntshidze mulanduni wa malofha,
Yohova Mudzimu Mutshidzi;
Lulimi Iwanga u lu rendise u lulama hau.”
SK 20.3
(Psalme 51:1-14)
Nga nungo dzashu ri nga si swike hune ra vha na thembuluwo nngafha. I wanala kha Kristo fhedzi we a gonya ngei nṱha nahone a ṋeaho vhathu zwifhiwa. SK 21.1
Ndi henefha hune vhanzhi vha kundwa u ṱanganedza thuso ine Kristo a tama u vha ṋea. Vha humbula uri vha nga si ḓe ha Kristo arali vha sa athu rembuluwa kana vha elekanya uri zwivhi zwa muthu a zwi hangwelwi arali a sa athu rembuluwa. Ee, ndi ngoho uri thembuluwo i rangela khangwelo phanḓa ngauri ndi mbilu yo pwashekanaho nahone yo ḓinyadzaho tshoṱhe ine ya ṱoḓa Mutshidzi. Zwino zwi amba uri mutshinyi a ḓi sokou dzula a lindele thembuluwo uri a konou ḓa ha Yesu? Thembuluwo arali zwo ralo ndi thavha vhukati ha mutshinyi na Mutshidzi? SK 21.2
Bivhili a i ri funzi uri maipfi a Yesu a u ri, “Iḓani ha nṋe noṱhe no netaho, no lemelwaho; nṋe ndi ḓo ni awedza.” (Mateo 11:28) ndi a u vhidza vho no rembuluwaho. U rembuluwa vhukuma ndi zwine zwa ḓo wanala kha ene Kristo. Petro o zwi vhea khagala zwiḽa a tshi amba na Vhaisraele a ri, “Onoyo Mudzimu o mu hulisa nga tshanḓa tshawe, a mu ita Muvhusi na Mutshidzi, uri Israele a wane u shanduka na u hangwelwa zwivhi.” (Mishumo 5:31) Unga ri sa koni u pfumelelwa nga muṅwe, e si Yesu, na u rembuluwa a ri nga hu koni araliha sa bva kha Muyamukhethwa wawe. Kristo ndi ene vhubvo ha mielekanyo mivhuya. Ndi ene a eṱhe ane a nga ṱavha vengo ḽa u vhenga vhutshinyi mbiluni ya muthu. Arali ri tshi tama u sa vha na tshika, ri tshi pfa uri nangoho ro tshinya, ndi hone ri tshi vha na ngoho ya uri Muya wawe u ngomu dzimbiluni dzashu. SK 22.1
Yesu o ri, “Huno nṋe musi ndi tshi ḓo ṱuswa shangoni nda takulelwa nṱha, ndi ḓo kokodzela vhoṱhe ha nṋe.” (Yohane 12:32) Mutshinyi u fanela u vhona Kristo e Mutshidzi a no khou fela vhutshinyi ha shango. Musi ri tshi vho vhona Yesu tshifhambanoni ndi hone na u vhofhololwa ha shango ri tshi khou hu pfesesa, u luga ha Mudzimu ha vho vha hone hu ri isaho kha thembuluwo. Yesu o sumbedza lufuno lu konḓaho u lu pfesesa musi a tshi fela vhatshinyi. Zwino mutshinyi a tshi vhona zwenezwi, zwi ṋokisa mbilu yawe zwa fusha ngelekanyo yawe zwa ṋea muya wawe mafulufulu. SK 22.2
Ndi ngoho uri nga tshiṅwe tshifhinga mutshinyi u a vhona vhutshilo hawe vhuvhi vhu tshi shonisa a vho ṱutshela mikhwa yawe mivhi a sa athu na u vhona uri u khou sendela kha Kristo. Fhedzi hune muthu a kakarika nga lutamo lwa u ita zwivhuya, u vha e Kristo o mu itisaho. Hu vha na zwi mu itisaho zwine a si zwi ḓivhe zwine zwa kwama mimuya yavho. Zwa ralo luvalo lu a vusedzwa vhutshilo ha vho vhonala na nga nnḓa uri ho shanduka. Musi vha tshi lavhelesa tshifhambanoni ho nembelelaho Kristo we a rungekanywa nga vhutshinyi havho vha thoma u pfa nga mvalo dzavho uri mulayo wo fanela u tevhedzwa. U tsilufhala ha vhutshilo havho na vhuvhi ho no tou dombelelaho zwi bvela khagala. Zwenezwo vha a thoma u pfa uri u itwa vho lugaho hu bvaho kha Kristo ndi tshithu tsho tou itahaniho. Zwenezwo vha a vhidzelela vha ri, ‘Nangoho vhuvhi ndi tshithu tsho raliho? Henefha hune ha tou pfumelwa nga tshipfumelo tshingafha uri hu vhofhololwe we ha ralo u mu tsika! Zwi amba uri vhuṱungu vhungafha na u nyadziwa hungafha uri ri si lovhe, ri wane vhutshilo vhu sa fheli zwo itiswa nga lufuno? ‘ Mutshinyi a nga kha ḓi landula holu lufuno; a nga hana u iswa kha Kristo. Fhedzi arali a sa hana u ḓo iswa kha Yesu a ḓivha nḓila ye Mudzimu a dzudzanya ngayo u tshidzwa ha vhathu. Zwenezwo zwi ḓo kona u kokodzela mutshinyi tshifhambanoni a ḓisola kha vhutshinyi hawe he ha vhuya ha pfisa Murwa wa Mudzimu ane a mu funa vhuṱungu vhungafha. SK 22.3
Vhuhulu ha Mudzimu vhune tsiko yoṱhe ya amba hone, vhu tou vha tshiambi na mbilu ya muthu tshine tsha mu sikulula tsha mu ita zwe a vha a si zwone. Zwenezwo zwa ḽifhasi zwi vho vha zwi si tshithu. Muya wa Mudzimu u tou vha kwengweledza uri vha ṱoḓe zwine zwa ḓo vha ṋea mulalo, na u awela zwine zwa ḓo vha ṋea tshilidzi tsha Kristo; ḽone dakalo ḽa vhukhethwa. Mutshidzi wahu u tshimbila fhasi sa pfuko a tshi dodela vhana vha vhathu uri a ṱuse mihumbulo yashu kha madakalo a sa vhuedzi tshithu ri ye kha mashudu ane a ḓo vha ashu nga maanḓa awe. Ipfi ḽa Mudzimu ḽi khou vhidza vhenevha vhane vha khou sokou tambulela ḽifhedzi ḽa fhano shangoni ḽi tshi ri, “. . . Na a re na ḓora nga a ḓe, a funaho nga a ṱanganedze maḓi a vhutshilo nga fhedzi.” (Nzumbululo 22:17) SK 23.1
Vhoinwi nine na tama zwi fhiraho zwa ḽino shango nga mbilu ni ḓivha uri lutamo holu ndi Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ambaho na mimuya yaṋu. Mu humbeleni a ni ṋee thembuluwo, uri a ni sumbedze Kristo nga lufuno lwawe lu sa fanyiswi na tshinwe tshithu. A ni sumbedze Kristo na u shaya tshilavhi tsha tshika hawe. Vhutshilo ha Mutshidzi ho vha vhu tshi tou mbo sumbedza wone mulayo wa Mudzimu wa uri funa Mudzimu na wa hau. O vha a si na vhutshivha nahone a tshi funa o vha a si na shima. Ayo o vha matshilele awe. Vhutshinyi ha mbilu dzashu vhu tou mbo punḓa musi ri tshi vhona tshedza tsha Mutshidzi washu tshi tshi wela kha rine. SK 23.2
Zwi nga itea ro vha ri tshi khou sokou ḓitshutshudza nga wa ningo sa Nikodemasi, ro vha ri tshi khou ḓifura ri tshi ri vhutshilo hashu ho lulama ri tshi ḓiita vha sa pfukiho Mulayo nahone ra vho ri a hu na tshine ra fanela u ḓinyadzela tshone phanḓa ha Muṋe washu ha vho nga ri vhatshinyi vha fhasi-fhasi. Fhedzi musi tshedza tsha Kristo tshi tshi wela kha riṋe, ri ḓo tou tshilivhuwa ri tshi vhona dzitshika dzine ra vha nadzo. Ndi hone ri tshi ḓo ḓivha uri ri a ḓifunesa—zwenezwi hafhu ndi vhuswina na Mudzimu, huno ri ḓo wana tshiṅwe na tshiṅwe tshe ra ita tsho ṱambelwa nga zwenezwo. Ndi hone ri tshi do divha uri a hu na na u luga hune ra vha naho, ndi mahaswa fhedzi, ra ḓivha na uri malofha a Yesu fhedzi ndi one ane a nga ri ṱanzwa kha dzitshika dza vhutshinyi a vusedza vhutshilo hashu ra fana na ene. SK 23.3
Arali mbiluni dzashu hu tshi dzhena masana a vhugala ha Mudzimu kana a vhukhethwa ha Yesu Kristo dzitshika naho dzi ṱhukhu hani dzi a bviselwa nnḓa khagala zwi sa vhavhi zwone. Henefha ndi hune ha vhonala vhuhole na u kombama kha muthu wa ṋama. Hu vhonala uri na zwine muthu a tama nga mbilu ndi zwi si zwikhethwa na uri muthu o omisa ṱhoho kha u fulufhela muṋe washu na uri milomo ya muthu wa ṋama i na dzitshika. Muya wa Mudzimu wa maanḓa ane a setsha a sa sii fhethu mbiluni ya muthu, u bvisela khagala vhuvhanga ha muthu ha u sa luvha Mudzimu nga u tevhedza mulayo wawe. Muthu u wana a tshi tou ḓinengisa musi a tshi vhona Kristo a si na na kulavhi kwa dzitshika. SK 24.1
Muporofita Daniele o ri a tshi vhona vhugala vhu re na muḓinḓa wa ṱaḓulu we a vha o rumelwa khae a tou pwaṱa nge a vho ṋaṋa u vhona tshika ine ene a vha nayo. A tshi amba zwa ḽeneḽo bono u ri, “. . . nda pfa ndi si tshee na maaṋda. Tshifhaṱuwo tshanga tsha shanduka lwa u vhifha, nda pfa ndo tou kulea miraḓo.” (Daniele 10:8) Mbilu ya vhuya ya kwamea nga u ralo i thoma u vhenga u difuna nahone i vho ḓo thoma u tama u tevhedza mulayo uri i vhe i si na tshika. Zwenezwi i ḓi zwi wana kha Kristo. Paulo a tshi amba malugana na zwine muthu a vha zwone nga nnda o ri, “. . . u lugani hu bvaho kha mulayo ndo vha ndi sa solei.” (Vhafilipi 3:6) Fhedzi a dovha a ri musi hu tshi vho sedzwa nzulele ya mulayo nga lwa muya, na ene u ḓi wana e mudzia-u-sa-pfa mulayo. Nga u tou sedza hu tshi shumiswa mulayo nga vhathu vhane vha sedza nga nnḓa, o vha a si a kwamaho vhutshinyi. Fhedzi a tshi vho sedza zwine mulayo wa vha zwone, nga he Mudzimu a u vhekanya ngaho, a ḓivhona nga nḓila ine Mudzimu a mu vhonisa zwone, a mangala. khokhola a ḓibula vhutshinyi hawe a ri, “Kale ndi sa athu vha na mulayo ndo vha ndi tshi tshila, hone hu tshi bvelela u laiwa, zwivhi zwa vuwa, nṋe nda fa.” (Vharoma 7:9) O ri a tshi vhona zwine mulayo wa vha zwone vhukuma, a mbo vhona na zwine vhutshinyi ha vha zwone vhukuma huno a mbo thoma u sa tsha ḓivhona e ene mupfamulayo. SK 24.2
A si uri Mudzimu khae vhutshinyi hoṱhe hu a lingana, fhedzi vhu ḓi ya nga u fhirana sa zwine na vhathu vha vhonisa zwone. Naho zwo ralo, kana ndi vhutshinyi vhuṱuku kana ndi vhuhulwane, kha Mudzimu tshivhi a tshi na tshivhana sa zwine vhathu vha nga humbulisa zwone. Mavhonele a muthu a na tshiṱalulavhavhi, nahone a si kwao, fhedzi Mudzimu u lavhelesa tshenetsho tsho itwaho nga muthu onoyo o tshi itaho. Vhathu tshidakwa a vha tshi dzumbi, vha a tshi vhudza uri ḽiṱaḓulu tshi ḓo ḽi tahela. Fhedzi u ḓo wana zwi ngaho u ḓihudza na u ḓifuna na vhutshivha vha si na ndavha nazwo. Fhedzi-ha hezwi ndi zwone zwivhi zwine zwa tou nengisesa Mudzimu ngauri ndi zwone zwine zwa tou mbo hanedza lufuno lwa Mudzimu lu si na vhutshivha, lwo ḓadzaho ingamuya ngei hune vhutshinyi vhu si vhe hone. Muthu o welaho kha vhuṅwe ha vhutshiniyi vhuhulwane u pfa a tshi tou shona nahone a tshi tou vha fhedzi, a tama tshilidzi tsha Kristo tshi tshi ḓa khae; fhedzi vhutshinyi ha u ḓihudza a vhu ḓivhi uri tshilidzi ndi mini, ngauralo vhu sukumedzela Kristo nnḓa na mashudu oṱhe a si na tshiṱahe e a vha a tshi nga a ḓisa kha muthu. SK 24.3
Uḽa muthelisi (wa lutho) we a ri a tshi rabela a ri, “. . . Mudzimu, mpfumelele nṋe muitazwivhi! ” (Luka 18:13). O vha a tshi tou ḓipfa e ene muvhi wa u guma vhunga na vhathu vho vha vha tshi mu dzhiisa zwenezwo. Ene o pfa muhwalo wawe, huno a u nzenzemisa a u ḓisa phanḓa ha Mudzimu a humbela tshilidzi. Mbilu yawe yo vha yo aṱama uri Muyamukhethwa u dzhene u shume mushumo wawo wa tshilidzi uri u mu vhofholole kha maanḓa a vhutshinyi. Thabelo ya mufarisei yone yo vha i tshi bvuma. Mazuwo a muthu a no ḓiḓivha naho e muvhuya i valela Murwa nnḓa. Mufarisei onoyu ho ngo kona u vhona dzitshika dzine a vha nadzo ngauri o vha e kule na Muekimu. Ho ngo kona u ḓivhambedza na vhukhethwa ha Mudzimu. 0 pfa hu si na tshine a lila ngauralo a si ṱanganedze tshithu. SK 25.1
Arali ni tshi khou vhona uri ni na dzitshika, ni songo tsha ṱwa ni tshi ima-ima uri ni thome u ḓinakisa. Vhukuma ndi vhanzhi vhane vha humbula uri vha na tshika lune na phanḓa ha Kristo vha nga si kone u ḓa. Naa ni khou ṱoḓa u ḓitanzwa nga maanḓa anṋu? “Naa muthu wa Kushi a nga shanduka lukanda hani? Naa nngwe i nga shnaduka mivhala-mivhala yayo naa? Zwenezwo arali zwa konadzea, ndi misi na inwi ne na ḓowela zwivhi ni tshi kona zwivhuya.” (Yeremia 13:23). Thuso yashu i Mudzimuni fhedzi. Ri songo ṱwa ro lindela uri ndi ḓo pfa ḓuvha ḽine nda tou swa mbiluni uri ndi ye ha Kristo kana tshifhinga tsho fanelaho kana ḓuvha ḽine nda vhona ndi muthu wa khwine. Riṋe a ri koni u ita tshithu nga riṋe vhaṋe. Ri fanela u ya ha Kristo ro tou rali sa zwine ra vha zwone. SK 25.2
Hu songo vha na ane a ḓihudza nga ḽa u ri Mudzimu vhunga e na lufuno luhulu na tshilidzi, u ḓo ḓi tshidza na vhane vha thudzela tshilidzi tshawe kule. U vhifha ha vhutshinyi hu konou tou vhonala zwavhuḓi arali u tshi humbula tshifhambano. Arali vhathu vha tshi ṱoḓou ri Mudzimu o lugesa a nga si laṱe muthu, kha vha lavhelese Khalvari. Kristo a tshi tou vhuya a hwala mulandu wa vha sa pfi, a pfiselwa vhatshinyi vhuṱungu, ndi nge ha vhonala uri nga nnḓa ha tshipfumelo tsho raloho a hu na na inwe nḓila ine muthu a nga ṱanzwa ngayo dzitshika dza vhuvhi a dovha a konanywa na vhakhethwa. Na uri a nga si tsha ḓo lala o tendelwa u wana mukovhe kha vhutshilo ha muya. Hu ri lufuno lwa Murwa wa Mudzimu na vhuṱungu he a pfa na lufu lwawe, zwoṱhe zwi bula vhuhulu ha tshivhi na uri a hu na u ponyoka kha maanḓa atsho kana u vhuya ra amba nga ha vhutshilo ha ngei nṱha. Hezwi zwi nga tou itea nga u ḓiṱukufhadza phanḓa ha Kristo. SK 25.3
Vhaṅwe vha sa funi u rembuluwa vha ḓi anzela u ḓitika nga vhakristedzina vhane vha sumba vhone vha ri, ‘Nṋe ndi a fana na havhaḽa vhomugede. A vha na mikhwa i no fhira yanga nahone vha a ḓifuna khathihi na u kambwa, a vha na khuliso. Vha funesa madakalo na u sa ḓifara sa nṋe.’ U ralo ha vha uri vha khou edzisa u dzhia mulandu wa muṅwe vha u ita wone une wa khou vha teledzisa u ita zwivhuya. Zwino hufha hu si na a no ḓo bva mulanduni ngauri muṅwe ngae o ita zwo raloho-vho? Mudzimu ho ngo vhuya a ri ri ite muṅwe muthu wa ṋama a vhe mutshidziwashu ya u ḓilulamisa ngae. Tsumbo ye ra ṋewa ndi Murwa wa Mudzimu a si na tshilavhi tsha dzitshika. Vhane vha gungula uri Vhakriste vha khou ita zwifhio vho vha vho fanela vha tshi sumbedza vhutshilo ha khwine vhu huliseaho. Vhunga vha tshi kona u ḓivha zwine Mukriste vhukuma a fanela u vha zwone, a si hone vha tshi ḓo hwala mulandu muhulu naa? Ndi amba ngauri vha a ḓivha zwi re zwivhuya hone vha a hana u zwi ita. SK 26.1
Vhathu thanyelani hohu u ḓi ri ndi ḓo zwi vhona matshelo. Ni songo vhetshela ḽa matshelo u ḽaṱa zwivhi zwaṋu na u ṱoḓou ṱanzwiwa nga Yesu. Vha zwigidi na zwigidi ndi henefha he vha poidza hone, ha vha hu hone vha tshi khou ḓidzhenisa kha ḽa u lovha tshoṱhe. A tshi khou funa u dzhena nga maanḓa kha vhutshilo vhune muthu a sokou dzula a sa ḓivhi tshine tsha ḓo bvelela na uri vhutshilo ndi vhupfufhi, fhedzi hu na kombo vhukuma ine vhathu vha sa ṱoḓe u tou i ṱhogomela: U ṱolou lenga u ṋekedza vhutshilo hau naho u tshi khou pfa Muyamukhethwa a tshi khou kweta mbiluni. Ndi khombo ya u funa u tshila tshivhini ngauri iṱali u tshi kha ḓi ṱwa u tshi mona-mona ndi u ṱoḓa zwifhio arali hu si u takadzwa nga tshone tshivhi? A zwi na ndavha uri tshivhi tsha hone ndi tshiṱuku hani, u dzhena khatsho ndi u tou ḓidzhenisa kha u lovha tshoṱhe nga khole. Zwine ra sa zwi kunde zwi kunda riṋe zwa dzhena fhasi kha u shumela u ri isa tshinyaloni. SK 26.2
Adamu na Efa vho ḓitshutshudza vha ri kha kuvhi kuṱukuṱuku kwa u tou ḽa mutshelo we wa pfi a u ḽiwi hu nga si lale ho bva zwihulu zwi ofhisaho zwi no nga zwo ambwaho nga Mudzimu. Fhedzi haya mafhungo na vhuṱuku hao, u a ita ho vha u pfuka mulayo wa Mudzimu u sa shanduki, ngauralo muthu a mbo ḓifhandekanywa na Mudzimu nahone a ḓivulela mahothi a lufu na khombo dzoṱhe uri dzi dzhene fhano shangoni. U bva tsha kale na kale tshililo tshi bvaho shangoni a tshi athu vhuya tsha kaṱuwa u gonya ṱaḓulu, huno tsiko yoṱhe i khou gomela nga u pfa vhuṱungu zwo bva khe muthu nge a sithetshelese zwe a laiwa. Na ngei ṱaḓulu muvhango wa u vhangisa Mudzimu wo pfala. Tshifhambano tshi ima vhu vhuṱanzi ha tshipfumelo tshe tsha lilea uri muthu a kone u hangwelwa kha u pfuka mulayo wa Mudzimu. Tshivhi ri songo vhuya ra tamba ngatsho zwashu; a si tshone tshithu tsha u tamba ngatsho. SK 26.3
Arali ni tshi ita tshivhi kana na hana tshilidzi tsha Kristo, zwi ḓo vhifhela inwi muṋe ṋgauri zwi ḓo omisa mbilu yaṋu zwa vhulaha na luvalo lwaṋu, zwenezwo zwa tou mbo ni dodofhadza zwa ita uri ni si tsha funa u ḓikumedza kha Muya wa Mudzimu ane a khou ni vhidzelela. SK 27.1
Ndi vhanzhi vhane vha kandeledza dzimvalo dzavho vha tshi humbula uri zwenezwo vha tshi vho funa vha ḓo kona u ṱutshela vhutshinyi. Vha tamba nga tshilidzi musi tshi tshi vha vhidza ha vha hu uri ndi hone vha tshi khou ṱuwesa. Vha humbula uri namusi vho no tamba nga Muya wa tshilidzi, vhono vha vhathu vha Saṱhane a vha vhusaho, vha ḓo ri nga tshifhinga zwi tshi vhifha vha rembuluwa. Hezwi a si zwi leluwaho na khathihi. Maano e muthu a a kuvhanganya vhutshiloni khathihi na pfunzo yao, zwo mu kombamisa lune vhanzhi a vha tsha tenda na u ṱanganedza Yesu. SK 27.2
Mafhungo a vhifha a swika hafha hune muthu naho a tshi khou pfa uri u khou tshinyala nga zwiṱuku kana u khou ḓi ḓelwa nga nyemulo dza tshivhi a sokou ḓi ri a zwi dini, a zwi na ndavha. Magumoni hu swika hune hezwi zwithu zwa pwanyeledza Fhungo ḽa Mudzimu ḽe muthu a ḽi ṱanganedza. SK 27.3
Tshifhinga tshiṅwe na tshiṅwe muthu a tshi ita tshivhi hu khou ḓi ṋaṋa u pambuwa hawe Mudzimuni. Arali ni tshi vhona muthu o no tou vha ḽishandukwa ḽo omaho a si tshee na ndavha na ngoho ya Mudzimu, ni ḓivhe uri zwo ḓi tou bva khe a zwi lela nga zwiṱuku. Kha Bivhili yoṱhe a ri tsha wana maṅwe maipfi ane a ri sevha kha u delela tshivhi u fhirisa a muṱali Solomoni kha Mirero 5:22 hune a ri, mutshinyi “. . . u ḓo fashwa nga zwiito zwivhi zwawe;. . .” SK 27.4
Kristo o dzula o luga uri a ri vhofholole kha tshivhi, fhedzi ha tou kombetshedza muthu. Arali-ha ro no swika hune, nga u ṱolou tshinya, ra vho funesa tshivhi ra si tsha funa u vhofhololwa, nahone ri si na ndavha na tshilidzi tshawe, iṱali hu na zwifhio zwine a nga ita? Ro tou ḓivhulaha riṋe vhaṋe nga u rahela lufuno lwawe kule. “. . . Ndi tshenetshi-ha tshifhinga tsho fanelaho tshavhuḓi, musi wa u tshidza ndi wonou.” (II Vhakorinta 6:2) “. . . Ṋamusi, ni tshi ḓo pfa ipfi ḽawe, Ni songo rindidza dzimbilu dzaṋu . . ” (Vhaheberu 3:7, 8). SK 27.5
“. . . Muthu tshawe ndi u vhona zwi re phanḓa ha maṱo awe; Yehova ene u vhona zwi re mbiluni.” (I Samuele 16:7). Heyo ndi yone mbilu ya muthu wa ṋama ine ya sokou dzula i songo rula i tshi ri dakalo ye vhuṱungu. Yo ṱuwa nḓilani, a i na vhuawelo. Khayo hu wanala tshika na vhufhura. Mudzimu u ḓivha zwine ya tama na zwine ya elekanya u zwi ita na zwine ya zwi itela zwone. Iyani khae na muya waṋu u na tshika nga u tou ralo. Ni ite zwe zwa itwa nga muimbi wa phisalema, ni vule phera dzayo dzoṱhe uri a vhone ni vhidzelele ni ri, “Itou mphenḓa, Iwe Mudzimu, U ḓivhe mbilu yanga; U ndinge, U ḓivhe zwine nda elekanya. Wa vhona ndi kha nḓila mmbi, U ntshimbidze kha nḓila ya zwa lini na lini.” (Psalme 139:23, 24). SK 28.1
Vhanzhi vha ṱanganedza vhurabeli ha mihumbulo yavho. Vha tou nga sa vha ofhaho Mudzimu ngeno dzimbilu dzavho dzi songo ṱanzwiwa. Ngavhe thabelo yaṋu i tshi vha ya uri, “Ntsikele mbilu yo ṱambaho, U mphe muya muswa wo khwaṱhaho.” (Psalme 51:10). Ni songo tamba nga muya waṋu. Itanu futelela ni sa neti, ni zwi ite nga nḓila i no fana na musi no vha ni tshi khou tou pfi ni a vhulahwa. Haya ndi mafhungo ane a fanela u tou dzudzanywa nga inwi na Mudzimu waṋu, ndi mafhungo a vhutshilo vhu sa fheli. Zwa u ḓitshutshudza nga wa ningo zwi ḓo guma nga u ni ḽa ṱhoho. SK 28.2
Vhalani Ipfi ḽa Mudzimu nga thabelo. Ipfi ḽi ḓo ni sumbedza, kha Mulayo wa Mudzimu na kha vhutshilo ha Kristo, zwihulu zwa vhukhethwa zwine arali zwi siho ha si ḓo vha na ane a ḓo vhona Mudzimu (Vhaheberu 12:14) Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ni sumbedza uri ni mutshinyi ḽa dovha ḽa tou vhea nḓila ya u tshidzwa khagala. Ni ḽi thetshelese ni tshi ḓivha uri ndi Ipfi ḽa Mudzimu ḽine ḽa khou amba na muya waṋu. SK 28.3
Musi ni tshi thoma u vhona u vhifha ha tshivhi na nḓila ine na vha mutshinyi ngayo, ni songo ṱovhowa. Kristo a tshi ḓa o ḓa u tshidza vhone vhatshinyi. A si riṋe rine ra fanela u ḓipfumedzanya na Mudzimu, zwi tou vha tshimangadzo tshihulu tsha lufuno-Mudzimu ndi ene ane a khou ita uri a ḓipfumedzanye na shango nga Yesu Kristo. (II Vhakorinta 5:19). Mbilu dza vhana vhawe vha vhatshinyi u khou dzi ramba nga lufuno lu re na mbavhalelo. Nga nḓila ine Mudzimu a konḓelela vhathu vhane a khou tama u vha tshidza, a hu na na mubebi na muthihi wa fhano shangoni ane a nga konḓelela vhukhakhi vhungafho kha vhana vhawe. Ndi nnyi munwe ane a nga kwengweledza vhatshinyi nga nḓila yenei? A hu-na hunwe u kwengweledza he mulomo wa muthu wa ṋama ha vhuya ha hu shulula u tou nga sa hune ene a khou ita, a tshi ita vhathu vho xelaho. Zwoṱhe zwine a ri fulufhedzisa na zwine a ri kaidza khazwo, u itiswa nga lufuno lune lwa kunda muthu ane a nga lu ṱalutshedza. SK 28.4
Musi Saṱhane a tshi ḓa a ni vhudza uri tenda ni muitazwivhi, inwi sedzani kha Muvhofhololi waṋu ni ambe nae. Ni nga ḓilamulela nga u sedza tshedza tshawe fhedzi. Tendani uri vhukuma ni na vhutshinyi, fhedzi ni dovhe ni vhudze iḽo swina uri, “. . . Kristo Yesu o ḓa shangoni u tshidza vhaitazwivhi.” (I Timotheo 1:15). Ni dovhe ni ambe uri ni a kona u tshidzwa nga lufuno lwawe lune lwa si lingane na tshiṅwe tshithu. Yesu o vhuya a vhudzisa Simoni mbudziso malugana na vhaḽa vhamilandu vhavhili. Mulandu wa muṅwe wo vha u muṱuku wa muṅwe u sa vhonwi nga u hula. Muṋe wavho o ḓo vha hangwela vhoṱhe, zwino Yesu a vhudzisa petro uri ane a ḓo funa Muṋe wawe u fhira muṅwe kule ndi ufhio. Simoni a tshi fhindula o ri, “Ndi hoyo we a hangwelwa mulandu muhulwane.” (Luka 7:43). Ro vha ri vhatshinyi vha si na vhukono, fhedzi Kristo o ḓa a fa uri ri kone u hangwelwa. Tshipfumelo tshe tsha vha ene muṋe tshi a tenda u iswa phanḓa ha Khotsi tsha ri imelela. Vhe vha hangwelwa zwihulwane vha ḓo mu funesa, nahone vha ḓo vha vhone vha imaho tsini na khuluṋoni yawe vha tshi mu renda kha lufuno lwawe na kha tshipfumelo tshingafho. Musi ri tshi ḓi ṱalukanya lufuno lwa Mudzimu ri tshi ya ri ḓo vha na vhutshinyi ri tshi vho thoma u vhu vhenga. Musi ri tshi vhona uri tshaini ye ya tsiswa u ri ṱomola yo lapfa hani, ndi hone ri tshi pfa mbilu dzashu dzi tshi ṋoka nga u ḓiṱukufhadza. Zwi ḓo tou ralo musi ri tshi vhona uri tshipfumelo tshe Kristo a tshi itela riṋe ndi tshingafhani. SK 29.1
Misi muthu ono tshinya; ha ngo tsha tama u dzula phanda ha Mudzimu. Nga usa thetshelesa a vho vha vhilivha vho valelwa nga nnda ha haya ha Edeni. SK 30.1