Hu Di Sendedza Kha Kristo

U Ḓivha Mudzimu

Nḓila ndi nnzhi dzine ngadzo Mudzimu a khou ṱoḓa u ḓivhadza kha riṋe na u ri ḓisa kha vhuthihi na ene. Tsiko i khou amba na mihumbulo yashu i sa gumi. Mbilu i si na tshidzumbe i nga takadzwa nga lufuno na vhugala ha Mudzimu zwi tshi dzumbululwa nga mushumo wa zwanḓa zwawe. Nḓevhe i thetshelesaho i ḓo pfa na u pfesesa nḓila dza Mudzimu nga zwithu zwa tshiko. Masimu madala, miri milapfu, zwifhara na maluvha, gole ḽi no khou papamala, mvula i naho, mulambo u no khou unga, vhugala ha maṱaḓulu, zwi amba na mbilu dzashu, nahone zwi ri ramba uri ri ḓivhane na onoyo we a ri sikela zwoṱhe. SK 71.1

Mutshidzi washu, kha zwithu zwa tsiko o fhahea zwavhuḓisa zwine a ri funza ngazwo. Miri na zwiṋoni, na maluvha a magovha, zwikwara na maisha, na maṱaḓulu o nakaho khathihi na zwoṱhe zwi bvelelaho na zwo ri tangaho ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe, zwo vhofhekanywa na maipfi a ngoho, uri zwine a ri funza zwi dzule zwi tshi ḓa muhumbuloni, naho hu vhukati ha bonyongo ḽa vhutshilo na mishumoni ya biko ya muthu. SK 71.2

Mudzimu u tama vhana vhawe vha tshi funa mishumo yawe, nahone vha tshi takalela lunako lwo dzikaho lune lwa vhonwa nga muṅwe na muṅwe, zwe ngazwo Mudzimu a nakisa haya hashu ha fhano shangoni. Ndi mufuni wa zwo nakaho, nahone kha zwoṱhe zwine zwa vhonala nga nnḓa zwi zwavhuḓi, lufuno lwawe a lu gumi, hone tshine a funesa ndi uri muthu a vhe na vhutshilo ho nakaho. U takalela ri tshi ḓiḓowedza u vha na vhuḓi na vhutshilo vhuleluwaho, na vhugala ho khudaho ha maluvha. SK 71.3

Arali ri tshi nga thetshelesa fhedzi, mishumo yo sikwaho nga Mudzimu i ḓo ri funza pfunzo dzavhuḓi dza u mu pfa na u mu fulufhela. Zwoṱhe zwi tevhedza lufuno lwa Musiki; u bva kha ṋaledzi dzine tsha lini na lini dza khou tshimbila na nḓila yadzo i sa vhonali gwala, nḓila ya muyani hu si na tshithu, u swika kha hune zwatounedzinedzi ṱhukhu-ṱhukhu. Onoyo ane a lavhelesa ḽino ḽifhasi na manwe manzhi na vhuhulu hao, nga tshenetsho tshifhinga tshithihi u dovha a ṱhogomela lutswiri luṱukuṱuku lune lwa khou imbelela kuimbo kwalwo lu sa shavhi tshithu. A hu na ane a ponyoka iṱo ḽa Khotsi ashu wa ṱaḓulu; ho dzula vhathu vha tshi khou ya mishumoni yavho, musi vha tshi khou rabela, musi vha tshi eḓela vhusiku na musi vha tshi vuwa nga matsheloni, musi mupfumi a tshi khou Ia zwiṋu nḓuni yawe ya maṱeleṱele, na mushai nga fhaḽa na vhana vhawe vho kuvhanganela ndilo i si na na tshithu tshi no pfi mini, vhoṱhe u vha vhona nga iṱo ḽawe ḽa lufuno. Ndi tou amba na tshiseo hetshi, a tshiho tshine tsha fhira a songo tshi vhona. SK 71.4

Arali ro vha ri tshi nga kona u tou pfesesa hezwi tshoṱhe, ho vha hu si tsha ḓo vha na u sokou vhilahela kha riṋe. Vhutshilo hashu ho vha hu sa ḓo anda dziṱhoni sa zwine ha vha zwone, ngauri zwoṱhe, zwiṱuku kana zwihulwane, ro vha ri tshi ḓo zwi kumedzela tshanḓani tsha Mudzimu. Ene ha lali o dzielwa nga u anda ha zwi no dina nahone u lemela ha zwithu kha ene a si muhwalo. Izwo ndi pfanelo uri ri ḓiphiṋe nga u awela mimuyani hune vhanzhi na u hu thetshela vha sa athu u hu thetshela. SK 72.1

Musi ni tshi pfa lunako lwa shango lu tshi ni takadza, elekanyani zwa shango ḽi khou ḓaho ḽine ḽa sa ḓo vhuya ḽa thetshela tshinyalo tsha tshivhi na lufu; ḽine khaḽo tsiko ya ḓo vhonala i si na dunzi ḽa u semiwa nga Mudzimu. Idzanu edzisa u sokou humbula uri hayani ha vho tshidzwaho ho tou ita hani, ni ḓivhe uri hu ḓo vha hu na vhugala u fhira hune mihumbulo yaṋu ya nga humbula ya swika hone. Kha zwifhiwa zwa Mudzimu zwo fhambanaho zwi re kha tsiko, ri tou vhona zwiṱukuṱukunyana zwa vhugala hawe. Ho ṅwalwa u pfi, “Zwe iṱo na ḽithihi ḽi si zwi vhone, nḓevhe na nthihi i si zwi pfe, na mbiluni ya muthu na muthihi zwi si dzhene, ndi zwone zwe Mudzimu a lugisela vha mu funaho.” (I Vhakorinta 2:9). SK 72.2

Vha vhurendi na funesaho u guda nga ha tsiko vha na zwinzhi zwine vha nga amba nga hayo. Fhedzi ane a takadzwa nga lunako lwa tsiko u fhirisa vhoṱhe ndi Mukriste ngauri khayo ene u vhona vhutsila ha Khotsi awe nahone kha ḽiluvha na tshiṱaka na miri ene u vhona lufuno lwa Mudzimu. A hu na ane a nga kona u vhona vhuḓi ha tshikwara na govha, mulambo na lwanzhe, arali a sa khou vhona uri khazwo hu bulwa lufuno lwa Mudzimu kha vhathu. SK 72.3

Mudzimu u amba na riṋe nga nḓila dzawe nnzhi na nga maanḓa a Muya wawe mbiluni dzashu. Ri nga wana pfunzo khulu kha u lavhelesa zwo ri tangaho na zwine ra vha khazwo na kha tshanduko dzine dza khou itea ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe; ndi amba arali ro vula dzimbilu dzashu uri dzi kone u zwi vhona. Muimbi wa phisalema a tshi khou tevhelela mishumo ya mbekanyo ya Mudzimu u ri, “Wa vhuṱali ndi nnyi ane a zwi sedza, a vhona mishumo ya vhuthu ya Yehova? ” (Psalme 33:5). Mudzimu u amba na riṋe e kha Ipfi ḽawe. Hafhu ri vhona zwavhuḓi nzumbululo ya maitele awe na kufarele kwawe kwa vhathu, na mushumo muhulwane wa u pfumedzanywa ha vhathu na Mudzimu. Afha ri sumbedzwa zwa kale zwa vhana vha Israele vha 12 na zwa vhaporofita na vhaṅwe vhathu vhakhethwa vha kale. Vho vha vhe vhathu vha ṋama vhane vha ḓi pfa zwine na riṋe ra pfa. (Yakobo 5:17). Ri a vhona uri vho kakarika hani na zwi kulaho muthu nungo u ḓi tou nga sa riṋe, na nḓila ye vha vha vha tshi ṱangana ngayo na mireo ya Saṱhane—sa riṋe—fhedzi-ha vha ḓi vhofha mbilu vha kunda nga nṱhani ha tshilidzi tsha Mudzimu. Huno riṋe ri tshi zwi vhona, ra ṱuṱuwedzwa kha u ḓidina hashu uri ri vhe vha u pfa Mudzimu. Ri tshi vhala nga ha maano avhuḓi e vha a fhiwa, na nga ha tshedza na lufuno na mashudu e a vha fha uri vha ḓiphiṋe ngao, na nga mushumo we vha ita nga tshilidzi tshe vha ṋewa, muya we wa vha ṱuṱuwedza u vhudzedza khavhu ya lutamo lukhekhwa lwa u vha edzisa mbiluni dzashu, na lutamo lwa u fana navho nga maitele mavhuya vhunga vhone vha tshi tshimbila na Mudzimu. SK 72.4

Yesu a tshi amba nga Maṅwalo a Testamennde ya kale o ri, “. . . ndi one a nṱanzielaho,” (Yohane 5:17) huno zwo ḓi ralo na kha Maṅwalo a Testamennde ntswa. Mupfumeleli, ene ane khae ra wana thikho ya fulufhelo ḽashu ḽa vhutshilo vhu sa fheli, ri wana uri ingoho Bivhili yoṱhe i amba ngae, ene Kristo. U bva kha zwe zwa ṅwalwa nga ha tsiko zwa u thoma—ngauri “. . . .a hu na na tshithihi tshe tshi si vhe hone nga ene.” (Yohane 1:3) u swika kha fulufhedziso ḽa u fhedza ḽa uri, “Khuuvha ndi a vhilula u ḓa . . .” (Nzumbululo 22:12), ri khou vhala nga ha mushumo yawe na u thetshelesa ipfi ḽawe. Arali ni tshi ṱoḓa u ḓivhana na Mutshidzi, vhalani Maṅwalo makhethwa. SK 73.1

Ḓadzani mbilu yoṱhe nga maipfi a Mudzimu. Ndi one maḓi a vhutshilo, ane a fhelisa ḓora ḽaṋu ḽihulu. Ndi one vhuswa vhu bvaho ṱaḓulu. Yesu u ri, “Arali na sa ḽa muvhili wa Murwa-muthu, na nwa malofha awe, ni nga si vhe na vhutshilo kha inwi.” (Yohane 6:53). Zwe ene muṋe a amba a dovha a zwi ṱalutshedza nga u ri, “Maipfi anga e nda amba na inwi ndi Muya, ndi vhutshilo.” (Yohane 6:63). Zwine ra ḽa na zwine ra nwa ndi zwone zwi fhaṱaho mivhili yashu zwino zwine zwa wanala kha vhutshilo ha ṋama na kha muya zwo ralo. Zwenezwo zwine ra dzula ri tshi humbula nga hazwo ndi zwone zwine zwa ḓo vhonala vhutshiloni hashu zwi tshi ri ṋea nungo kha hone vhutshilo ha muya. SK 73.2

Mafhungo haya a u pfumelelwa ha vhathu ndi maṅwe ane vharuṅwa vha Mudzimu vha si nete nga u a sedzulususa, a ḓo vha yone ndivho, a dovha a vha lwone luimbo lwa vho tshidzwaho u swika lini na lini henengei vhutshiloni vhu sa fheli. Zwino zwi amba uri ṋamusi aya mafhungo ho ngo fanela u sedziwa nga vhusedzi naa? Lufuno na tshilidzi tsha Kristo zwi sa eḓani na tshiṅwe tshithu, tshone tshipfumelo tshe tsha itelwa riṋe, ndi zwone zwi ṱoḓaho u elekanyiwa nga muhumbulo wo dziaho. A ro ngo fanela u ṱuwa kha vhutshilo ha Mupfumeleli washu a ri funaho. Ri fanela u elekanya mushumo wa onouḽa we a ḓa u tshidza vhathu vhutshinyini havho. Arali ri tshi dzula nga u elekanya zwenezwi zwa ṱaḓulu, fulufhelo ḽashu na lufuno lwashu zwi ḓo aluwa huno na thabelo dzashu Mudzimu u ḓo dzi ṱanganedza. Zwi ḓo ralo ngauri thabelo dzenedzi dzi ḓo vha dzo vangana na fulufhelo na lufuno. Dzi ḓo vha dzi thabelo dzo karuwaho nahone dzi na biko. Fulufhelo ḽi sa ṱhukhuwi kha Yesu ndi hone ḽi tshi ḓo tou ṋaṋa. Hafhu ḓuvha ḽiṋwe hu ḓo vha hu tshi khou ḓi vha na u vhona maanḓa awe a u tshidza tshoṱhe vhoṱhe vhane vha ya kha Mudzimu vho swikiswa nga ene. SK 74.1

U humbulesa nga ha Mutshidzi washu a si na tshilavhi, hu ḓo ita uri ri tou mbo ṋaṋa u tama u shandukiswa tshoṱhe uri ri vhe vhakhethwa ri vhe zwifanyiso zwawe. Mimuya yashu i ḓo farwa nga nḓala na nga ḓora ḽa u fana nae ene ane ra mu funa. Mihumbulo yashu i tshi ḓi ṋaṋa u dzula kha Yesu ndi hone na riṋe ri tshi ḓo ṋaṋa u amba nga hae ri na vhaṅwe ha vha hone u mu ḓivhadza kha shango. SK 74.2

Bivhili a si uri yo ṅwalelwa vho funzwaho fhedzi, aiwa, hone kha ndi ri yo ṅwalelwa vhathuzwavho. Ngoho khulu ya u pfumelelwa ha vhathu yo tou mbo anewa khagala huno a hu na ane a ḓo xela nḓila nga nnḓa ha vhenevho vhane vha ḓo tou tevhela yavho mihumbulo vha litsha lufuno lwa Mudzimu lwo tou vhewaho khagala-khagala. SK 74.3

Ri songo dzhia zwine ra tou pfa nga muthu a tshi ri Maṅwalo a ri, a ri. Tshashu kha ri tou guda Ipfi ḽa Mudzimu nga riṋe vhaṋe. Arali ri tshi tendela vhaṅwe vha tshi tou ri humbulela ndi hone ro holefhadza maanḓa ashu nahone ro gomadza vhukoni hashu. Maanḓa a huliseaho a vhuluvhi a nga tshinyiwa nga u shaya mvusuludzo kha ṱhoho dza mafhungo dzine dza ṱoḓa muhumbulo woṱhe, lune muthu a sa tsha ḓo kona u pfesesa nga vhuphara zwine Ipfi ḽa Mudzimu La amba. Muhumbulo u ḓo ṱanḓavhuwa arali u tshi guda nga vhuronwane vhushaka kana u anḓana ha mafhungo a Bivhili u tshi vhambedza Maṅwalo na Maṅwalo, na u vhambedza zwithu zwa muya na zwa muya-vho. SK 74.4

A hu na tshiṅwe tshine tsha nga khwaṱhisa muhumbulo u fhira u guda Maṅwalo. A hu na iṅwe bugu ine ya nga takulela muhumbulo nṱha na u ṋea mafulufulu kha u kona ha muhumbulo, sa ngoho ya kha Bivhili ine ya hulisea. Arali Ipfi ḽa Mudzimu ḽo vha ḽi tshi khou gudiwa nga nḓila ine ya vha yone, vhathu vho vha vha tshi ḓo vha na muhumbulo wo ṱanḓavhuwaho, na maitele a huliseaho, na u sa timatima kha zwe muthu a ḓivhofha u ita, zwine zwa sa tsha sokou wanala maḓuvhani ano. SK 75.1

Fhedzi-ha, hu na thuso ṱhukhu-ṱhukhu ine ya wanala kha u vhala Maṅwalo arali muthu a na hune a khou gidimela hone. Muthu a nga vhala Bivhili yoṱhe fhedzi a si kone u vhona vhuḓi hayo kana u pfesesa zwine ya amba nga vhuphara. Tshipiḓa tshithihi tsho vhaliwaho u swika vhuhulwaneni hatsho vhu tshi vhonala muhumbuloni nahone u swika hu tshi vhonala vhushaka vhukati hatsho na nzudzanyo ya u pfumelelwa ha vhathu, zwi fhira u vhala ndima nnzhi hu si na zwine wa vhalela zwone nahone u songo vhuya-vho wa wana pfunzo i thusaho. Dzulani ni na Bivhili yaṋu. Ni tshi wana tshifhinga ni i vhale. Dzhenisani pfunzo khulwane muhumbuloni waṋu. Naho ni tshi khou tshimbila dzindilani, ni nga vhala tshipiḓa, na humbula nga hatsho hu u tshi dzhenisa muhumbuloni. SK 75.2

A ri koni u wana vhuṱali arali ri sa gudi ro futelela nahone ri tshi ita na u rabela. Hu na zwiṅwe zwipiḓa zwa Maṅwalo zwine vhukuma zwa tou vha khagala-khagala lune ha si vhe na ane a nga shaya u zwi pfa. Fhedzi-ha, hu na zwine zwa sa vhe khagala-khagala lune muthu a nga zwi pfesesa nga khathihi fhedzi. Maṅwalo a fanela u vhambedzwa na Maṅwalongao. Hu fanela u vha na u sedzulususa nga vhusedzi nahone muthu a humbule nga zwe a vhala a tshi ita na u rabela. U guda ho raloho hu ḓo vha na malamba avhuḓi. Ane a sedzulususa Ipfi ḽa Maṅwalo sa lupfumo lwo dzumbamaho a sa neti, u ḓo takala sa mubwi wa mugodi o tshenuwa o wana mulondo wa musuku ngomu, u ḓo wana ngoho khuiu i sa eḓanyiswi na tshiṅwe tshithu tsho dzumbamaho kha muṱoḓi zwanwe. Maipfimahevhedzwa musi o dzhena mbiluni a ḓo nga milambwana i elelaho i tshi bva tshisimani tsha vhutshilo. SK 75.3

Bivhili i songo vhuya ya vhaliwa hu si na u thoma u rabela. Ri sa athu vula masiaṱari ayo ri fanela u humbela tshedza tsha Muyamukhethwa huno ri ḓo tshi ṋewa. Nathaniele o ri a tshi ḓa kha Yesu, Mutshidzi a ri, “Vhonani Muisraele vhukuma, a si na vhufhura.” (Yohane 1:47). Nathaniele o ri, “. . . U nḓivhelafhi? ” (Yohane 1:48). Yesu a fhindula a ri, “Musi Filip a sa athu u U vhidza, ndo u vhona u tsini ha muhuyu.” (Yohane 1:48). Ee, Yesu u ḓo ri vhona ri tshi khou rabela zwiphirini arali ri tshi mu ṱoḓa uri a ri ṋee tshedza tsha u ḓivha uri ngoho ndi mini. Vharuṅwa vha bvaho ngei shangoni ḽa tshedza vha ḓo ḓa kha vhenevho vhane vha lila u dededzwa nga Mudzimu nga u ḓiṱukufhadza mbiluni. SK 75.4

Muyamukhethwa u ṋea Mutshidzi vhugala na u mu hulisa. Mushumo wawe (ene Muyamukhethwa) ndi u bvisela Kristo khagala na vhukhethwa hawe na u pfa hawe Mudzimu na uhu u tshidzwa huhulu he ra hu wana nga ene. Yesu u ri, “. . . u ḓo ita a tshi ṱusa kha zwi re zwanga a ni hanelela.” (Yohane 16:14). Muya wa mafhungongoho ndi ene mudededzi a konesaho wa ngoho ya Mudzimu. Na Mudzimu vhathu vha ṋama u fanela u vha vhona hani, vhunga o vha kumedzela Murwa wawe uri a vha fele, a dovha a ruma Muya wawe uri a vhe ene mudededzi wa muthu wa u mu sumbedza nḓila! SK 76.1