Chrześcijanin a dieta

Wstęp

Jak powstała ta książka

Wiele dziesiątków lat wcześniej, zanim fizjolodzy zwrócili uwagę na ścisłą zależność między sposobem odżywiania a zdrowiem, Ellen G. White w swych pismach jasno wskazywała na wpływ tego, co jemy na nasze fizyczne i psychiczne samopoczucie. W swych rozprawach i pismach, począwszy od roku 1863, często omawiała ważność właściwego odżywiania. Jej rady zachowane w artykułach i książkach, w czasopismach wyznaniowych i osobistych świadectwach, wywarły olbrzymi wpływ na nawyki dietetyczne adwentystów, a pośrednio na ogól społeczeństwa. CD 7.1

Pisma Ellen G. White na temat pokarmów i zdrowej diety zostały zebrane w roku 1926, uporządkowane tematycznie i wydane w formie skryptu przeznaczonego dla studentów dietetyki w College of Medical Evangelists w Loma Linda. To pierwsze wydanie, zatytułowane “Testimony Studies on Diet and Foods”, wkrótce wyczerpało się. CD 7.2

Drugie polskie wydanie, które oddajemy czytelnikowi, jest tłumaczeniem z amerykańskiego czwartego wydania przygotowanego pod nadzorem Instytutu E. G. White. CD 7.3

Niepowtarzalna kompilacja

Zbieraniu materiałów mających wejść w skład “Counsels on Diet and Foods” przyświecało dążenie do tego, by zawrzeć w tej książce wszystko, co Ellen G. White napisała na temat diety. Powstała kompilacja jest unikalna wśród książek Ellen G. White, gdyż zawiera rady zebrane tematycznie. CD 7.4

Każda część zawiera materiał stanowiący pełną reprezentację pism E. G. White na temat, któremu jest poświęcona. Nic, co mogło stanowić istotny wkład, nie zostało pominięte. Często w oryginalnych źródłach wiele różnych zaleceń zdrowotnych omawiane jest w jednym akapicie. Aby podać cały kontekst w takich przypadkach, nie można było uniknąć powtórzeń. Przez użycie odniesień, liczba takich powtórzeń została maksymalnie ograniczona. CD 8.1

Mimo, że oszczędność miejsca i unikanie powtórzeń kazały uznać za niezbyt właściwe zamieszczanie wszystkich wypowiedzi E. G. White, postanowiono jednak przedstawić w pełni jej poglądy na temat diety. CD 8.2

Niebezpieczeństwo wyrywania cytatów z kontekstu

Fakt, że książka ta jest czymś w rodzaju encyklopedii podającej cytaty wyjęte z kontekstów i zebrane tematycznie, ułatwia dotarcie do informacji z poszczególnych, interesujących czytelnika tematów. Ale encyklopedyczna forma książki stanowi też niebezpieczeństwo złego korzystania z zebranego w niej materiału. Zamierzona przez autorkę korzyść, jaką można osiągnąć z zastosowania jej rad, będzie osiągnięta wtedy, gdy książka będzie studiowana jako całość. CD 8.3

Czytelnik powinien pamiętać, że pojedyncze stwierdzenie Ellen White na jakiś temat, może być dalekie od jej pełnego poglądu i zrozumienia potrzeb ludzkiego organizmu. Na przykład w cytacie 488, zaczerpniętym z Testimonies for the Church II, 352, autorka mówi: “Zboża i owoce przyrządzone bez tłuszczu i w możliwie naturalnym stanie, powinny być spożywane przez ludzi, którzy przygotowują się na zabranie ich do nieba”. W świetle innych jej wypowiedzi jasne jest, że E. G. White nie miała na myśli, iż osoby przygotowujące się do zabrania do nieba powinny ograniczyć swoją dietę tylko do “ziaren i owoców”. Napisane w roku 1869 w cyklu rad skierowanych przeciwko jedzeniu mięsa, stwierdzenie to zdaje się mianem “ziaren i owoców” określać bezmięsną dietę. W wypowiedzi tej nie są wspomniane orzechy, warzywa i nabiał, które Ellen White uważała za istotne składniki zrównoważonej diety. CD 8.4

Inny cytat na tej samej stronie (220), napisany około dwadzieścia lat później, określa dietę mającą zaspokoić wszystkie potrzeby organizmu, by dać siłę ciału i umysłowi, wymienia “owoce, zboża i jarzyny” przygotowane przy użyciu “mleka lub śmietany”. Nie są wymienione tylko orzechy. Ale w innym akapicie, pochodzącym z roku 1905, “zboża, orzechy, warzywa i owoce” są wymienione jako produkty, które z powodzeniem mają zająć miejsce mięsa. Tutaj z kolei mleko nie zostało wspomniane. Ale o nim jest mowa w cytacie 602 z 1909 roku, znajdującym się na stronie 248. CD 8.5

Jest wiele innych przypadków podobnych do podanego wyżej, gdzie Ellen White nie wymienia w jednej wypowiedzi wszystkich czynników składających się na całokształt zagadnienia pełnowartościowej diety. Należy uważnie badać tekst, by poznać pełny pogląd autorki na dane zagadnienie. Wyrwany z kontekstu cytat nie może być używany bez nawiązania do całości. CD 9.1

Wezwanie do studiowania

Ellen White nie uważała, że jej rady na temat pokarmu powinny wykluczyć możliwość osobistego poszukiwania najlepszej diety, co jest zrozumiałe, gdy weźmie się pod uwagę wzrastający poziom wiedzy oraz doświadczenia płynące z badań naukowych. Ellen White napisała: “Przedmiotem studiów w naszym życiu powinno być: jak utrzymać ciało w zdrowym stanie, by cały organizm funkcjonował harmonijnie. Ponieważ prawa przyrody są prawami Bożymi, jest naszym obowiązkiem staranne ich studiowanie. Powinniśmy badać ich wymagania odnośnie naszego ciała i stosować się do nich. Ignorancja w tych sprawach jest grzechem” (13.14). CD 9.2

Ellen White jasno rozumiała, że każda osoba powinna zostać dobrze poinformowana w oparciu o osiągnięcia rozwijającej się nauki, o ile wnioski naukowców harmonizują z podanymi przez nią natchnionymi radami. CD 9.3

Niebezpieczeństwo skrajności

Ellen White nie omieszkała wskazać na niebezpieczeństwo wynikające z popadania w skrajności, czy to braku zainteresowania, czy przesady w przestrzeganiu dietetycznych zaleceń. Fakt ten ilustruje stwierdzenie, że matka “źle przyrządzonym i niezdrowym pokarmem” może “hamować, a nawet zniszczyć, zarówno wysiłek dorosłego jak i rozwój dziecka” (333). W tym samym stwierdzeniu autorka wzywa do “przygotowywania pokarmu stosownego do potrzeb”. CD 9.4

Choć powody zastosowania niektórych produktów nabiałowych w zrównoważonej, odpowiedniej diecie, nie były w pełni zrozumiałe, Ellen White mówiła o tym z przekonaniem, a nawet ostrzegała przed wyeliminowaniem ich. CD 9.5

Dziś, w świetle współczesnej wiedzy o niektórych niezbędnych dla organizmu składnikach, rozumiemy lepiej to zagadnienie. Niektóre z tych składników, niemal niespotykane w pokarmach roślinnych, dostępne są w odpowiednich ilościach w diecie lakto-owoco-wegetariańskiej. Jest to szczególnie istotne w żywieniu dzieci, których rozwój może być zahamowany, jak stwierdziła Ellen White, “przez źle przyrządzony i niezdrowy pokarm”. CD 9.6

Na przełomie XIX i XX stulecia Ellen White zaczęła pisać, że z powodu coraz bardziej szerzących się chorób wśród zwierząt, będzie trzeba w pewnym czasie zaniechać spożywania wszystkich pokarmów pochodzenia zwierzęcego, w tym i mleka (249); w tym samym czasie jednak raz po raz ostrzegała przed zbyt wczesnym pójściem w tym kierunku. CD 10.1

W 1909 roku oświadczyła że, przyjdzie czas, gdy może to być konieczne, ale zachęcała, by nie wpędzać się w choroby przez “przedwczesne i skrajne ograniczenia”. Radziła, abyśmy “nie popadali w skrajność i zdali się na prowadzenie Boże” (247-250). CD 10.2

Studium oparte na jasnych zasadach

Studium rad dotyczących diety zawartych w tej książce musi być oparte na pewnych jasnych zasadach. Wszystkie zalecenia, powinny być studiowane całościowo i z dużą dozą zdrowego rozsądku. Należy uważnie przeczytać wszystko na dany temat. Potem, by poznać pełną intencję autorki, należy porównać ze sobą poszczególne cytaty. Jeśli jakieś stwierdzenie wydaje się nic zgadzać z innym, wówczas należy sięgnąć do źródeł, z których pochodzą, i zapoznać się z ich kontekstami. CD 10.3

Wnikliwy student powinien też naśladować przykład Ellen White uznając trzy podstawowe zasady, które wymienione zostały na stronie 335: CD 10.4

1. “Reforma zdrowia powinna być postępowa”. CD 10.5

2. “Nie wytyczamy żadnych dokładnych przepisów, do jakich należy stosować się w diecie”. CD 10.6

3. “Nie stawiam nikomu siebie za przykład”. CD 10.7

Zalecenie reformy zdrowia

Prawdziwa reforma żywienia sama będzie siebie zalecać poprzez efekty, które przynosi. Jej owoce będą widoczne w postaci dobrego zdrowia, siły, przyjemnego oddechu i dobrego samopoczucia. Również życie duchowe zyska przez poprawienie nawyków zdrowotnych. Badania naukowe dowiodły pełnej wartości wielu głównych zasad, a nawet drobnych zaleceń przekazanych adwentystom dnia siódmego przez natchnione pióro Ellen White. CD 10.8

Naszym serdecznym życzeniem jest, by ta książka pomogła czytelnikom osiągnąć lepsze zdrowie, zarówno fizyczne jak i duchowe. CD 10.9

Wydawcy