Lweny Maduong’

40—Jo Nyasaye Oresi.

Ka rageng’ mag chike mag dhano enogol oko kuom jogo ma oluoro chik Nyasaye. wuodhe ma oluwore biro bedo ei pinje mopogore opogore mar kethogi. Kaka saa mane oketi e chik kayo machiegni, ji biro chano mondo gipudh jo din ma ok dwamo gi lop tiende. Gining’ad wach otieno moro achiel, mar muono gi adhong” ma kweyo duondgi magiwacho godo weche mabeyo kendo ma gikwero godo ji no nyakachieng’. LM 585.1

Jo Nyasaye — ka moko ni e jela, to moko opondo e kuonde molil ei thimbe kod gode - pod sayo mondo omigi arita mar polo, ka landi ka landi, to oganda man-gi gilwenje ochokore, jok ma Malaike maricho ema chiko, kendo giikore mondo gitim tich mar tho. Ma e saa ma koro Nyasaye dwaro chungoe mondo ores joge. Ruoth wacho niya: “Unubed gi wer moro kaka obet e otieno. ka ji chamo sawo maler; mor ma ei chunyu bende. kaka obet gi ka ng’ato odhi gi asele ka od Jehova ka lwanda mar Israel. Kendo Jehova nomigi winjo duonde man gi duong’. nonyis kaka oyieyo bade, kod mirima mang’eny ka iye owang’. kod ligek mach ma wang’o duto, gi yamo maduong’, gi koth maduong’ kod pe.” Isaya 30:29; 30. LM 585.2

Ka gigoyo koko mar loch, kod sigiya mag sigunyu mag lweny. oganda mag jochilo chieng’ni chikore kuom jok ma gisemako, to kadiemo wang’ nono, mudho mandiwa, matut moloyo mudho mar otieno lwar ewi piny. Kaayeto lihudu marieny gi duong’ moa e kom duong’ mar Nyasaye, riwore e kor polo, kendo chalo ka gima oluoro Oganda ma jolemo. Joma igi owang’go po nono ka osemakgi. Ywakgi mag jaro kod ruto margi, mar nek, wich owilgo. Ka gin kod buok kod kihondko mar luoro, girango ranyisi mar singruok mar Nyasaye, kendo gigombo mondo girnoro oumgi mondo kik girang leme marieny ma ohewogi, kendo ma ok ginyal dhil ka girangono. LM 585.3

Jo Nyasaye to winjo duol e bathgi maler, kendo ma winjore ka wachonegi niya: “Ng’iuru malo” kendo ka giting’o wengegi malo. nyaka e polo, to gineno lihudu mar singruok. Bor polo maratenge kendo mager mane oimo kor Iwase ka osekeyore, kendo mana kaka Stefano girango polo tir kendo gineno duong’ mar Nyasaye, kendo gineno ka wuod dhano obedo e kome mar duong’. Kuom kite mar polono, ginyalo nenoe ranyisi mag dhierne; kendo giwinjo ka ochiwo kwayo gi dhoge owuon e nyim wuon mare kendo e nyim Malaike maler ni: “Agombo ni mondo jogo misemiya, obed koda kama antie.” Johana 17:24. Kaaye to duol moro chako winjore kendo, duol mamit kendo man gi loch, kawacho niya: “We gibi! We gibi! Jomaler, joma ok hiny ng’ato kendo ma ok ochido. Gisebedo ka girito wach mar horuokna: giniwuoth e dier Malaike;” kendo dhok ma onuria mane osemoko mag jogo ma osebedo ka omako yie margi motegno kok gi loch. LM 585.4

Nyasaye osenyiso tekone mar reso joge e chuny odiwuor. Chieng’ tuch, ka rieny gi tekone duto. Ranyisi kod honni luwore bang’ nyawadgi ma pivo. Joricho ng’icho gi buok, kendo ka wuoro, to joma kare to rango ranyisi mag resruok margi ka ni kod mor ma onge tugo. Gik moko guto mag chwech dial ka gima owuok kama yandi gintie chon. Aore oweyo mol. Boche polo ma ratenge idho malo kendo tuomore. To e dier polo kama gerno. nitiere kamoro achiel modong’ nono man kod duong’ ma lep ok nyal wacho, kama duong’ nyasaye wuokgo ka duond pi ma wuo ka wacho ni: “Osetimore.” Fweny 16:17. LM 586.1

Duolno yiengo polo gi piny, kendo piny viengni matek ma pok oyiengni kamano nyaka ne chwe dhano, (wes l7.18) kor lwase chalo ka gima yawore kendo lorore. Duong’ ma owuok e kom duong’ mar Nyasaye menyore kokadho kama oyaworeno. Gode yukni mana ka odundu ma yamo yuko. kendo kite kere e bathgi koni gi koni. Nitiere ruto machal gi mar apaka mabiro. Nam olokore janeko. Ywak mar yamo winjore, mana ka duond jochiende ma dhi e tich mar kethruok. Piny duto yienyo kendo knot ka apaka mar nam. Kendo piny baro okak. Mise mare hie dial ka gima wuok. Thipe mag gode nimo. Joma odak e chulni lal nono. Bombe man e dho nembe madongo mane osebedo machal gi Sodom nikech timbegi maricho pige mager osemuonyo. Nyasaye oparo Bablon maduong’, mondo omiye madho divai mar mirimbe mager. To pc madongo ma pckgi achicl achicl dirom rati] piero apar achiel noa e polo mogoyo ji. Wes 19. 21. Bombc mag piny ma oting’ore malo moloyo opielore piny. Kuonde dak mag modhi, kethore e wang’gi ka gineno. Kor udi mag twech obarore e diere. kendo jo Nyasaye mane oket e twech nikeeh yie margi oket thuolo. LM 586.2

Liete yawore. kendo ji mang’eny kuom mane onindo ei lowo nochiew, jomoko ne ngima mochwere, to jomoko ne wich kuot kod achaya mochwere. Daniel 12:2. Jogo ditto mane otho ka nikod geno kuom ote mar Jamalaika mar adek wuok ei lie! ka nikod duong’. mondo giwinj singruok mar kwe ma Nyasaye tirno gi jogo ma orito chikne, kendo jogo bende mane ochwowe.” Fweny 1:17. Jogo mane ojaro Kristo ka tho gi rem malit. kod jok ma piemore magerie moloyo gi adiera mare kod joge, ichiero mondo mi oneye duong'ne. kendo mondo gineye duong’ ma iketo kuom jok ma oboiore kendo winjo wach. LM 587.1

Boche polo molil pod oumo kor lwase: to chieng’ pod mil saa ka saa. mana ka wang’ Jehova ma dwaro chulo kuor. Polo mil malich kendo soyo piny ei baasa mar ligega. Ewi mor malich mar polo, duonde moko mayore kendo ma kelo buok, hulo kethruok mar joricho. Weche ma owachi ok wtn]re ne ]i ditto, to iwinjo tiendgi maler gi jopuonj ma jo miriambogo. Jogo ma mana kinde matin chien kacha, ne timbegi richo, kendo ne thiano ka sungore, jok mane ting ore malo kuom kwinyo mane gin godo gi jo-Nvasaye ma omako chikene, sani koto gik ma tirnore omiyo gidhier nono kendo gitetni ka giluor. Jochiende oyie ni Kristo ne nitie nyaka nene, kendo gitetni e nyim teko mare, ka dhano to secho mondo oyud ng’uono kendo giriere piny ka gin kod buok. LM 587.2

Jonabi machon ne owacho niya kane girango odiochieng’ mar Nyasaye ei fweny maler: “Gouru uwi; nikech ndalo mar Jehova ochiegni. Nochopi kaka masira moa kuom ng’ama nyalo gik moko duto.” Isaya 13:6 donj ei Iwanda, pondi e lowo, e nyim buog mar Jehova e nyim duong’ne inotelo. Joma yiedhore ka moyo wang gi nomigi dok chien, kendo joma ng’are noyud wichkuot mi Jehova kende ema noyud duong’ chieng’no. Nimar Jehova mar ogendini mag Iweny noket ndalo moro mar ng’ado bura ni joma sungore kod joma ng’are. kendo kuom duto ma ting'ore malo mi nomigi dok chien. Ndalono dhano nowit sanamu mag dhahabu ma en-go, kod sanamu mage mag dhahabu mane gilosone mondo olamgi, ne owitgi ne buvu kod oliktik. rnondo ji gidhi e buehe motimore e tiend luendni. kendo e mbita mag juendni ka giringo buog mar Jehova, kod duong’ne niotelo. koa malo mondo oyieng piny matek.” Isaya 2:10-12. 20. 21. LM 587.3

Kokadho kuom otuchi moro man e boche polo, to sulwe moro rienvie. ma ler mare oloyo mudho cha nyading'wen. ka opimgi. Owacho geno kod mor ne jo adiera. To owacho gero kod mirima ne jogo ma ketho chike Nyasaye. Jogo duto ma osetimo misango gi gik moko duto nikech Kristo sani koto ni maber. Ka gipondo mana ka jok ma opondo e bwo tipo mar ng'ama nyalo ditto. Ne osetemgi, kendo e nyim wang’ pinv kendo e nvim wang’ jogo ma okwedo adiera. ne ginyisoe ngirruok margi nejal mane otho negi. Lokritok miwuoro osebiro kuom jogo mane omako chir margi motegno kata mana e nyim tho hie. Gipo nono ka oresgi ka igologi e mudho kod gero mar dhano ma olokore jochiende. Wengegi ma koro eka ne olokore onuria, ka nikod gombo gi olo sani koro rieny, ka gin kod wuoro. yie kod hera. Duondgi ting'ore malo ei wend loch niya: “Nyasaye en kar buokwa gi tekrewa. En jakony man kodwa chuth e chandruok. Emomiyo ok wanaluor, kata piny olokore kendo kata gode madongo, yiengni e ehuny ataro ngelini kata pige maggi mor kendo tagore, kata gode madongo tetni kuom ng’irruokgi. Zaburi 46:1-3. LM 588.1

E seche ma wechegi eki mag geno ntaler idho ka dhi ir Nyasaye, to boche polo ywere ka dok ehien kaaye to polo kama sulwe jabetie dong’ nono. Ka en kod duong’ tna lep ok nyal wacho ka opogore gi kor polo ma rateng’ kendo mager man e bathe koni gi koni. Duong’ mar dala maberno rieny ka wuok e dho rangeye mage. Eka lwedo moro wuok e kor polo, ma oting’o kite ariyo mag nyis ma oumore kanyakla. Janabi wacho niya: “Kendo polo nohul timne matir, nimar Nyasaye owuon en jang’ad bura.” Zaburi 50:6. Chikno ero maler, tim makare mar Nyasaye mane ohul e chuny mor polo kod mach ntaliel e wi got Sinai, kaka gino ma tayo ngima, ema koro ifwenyo ne dhano kaka rang’iny ma itiyo godo kuom ng’ado bura. Lwedono yawo kitego kendo buche mag chik nenore. Ka onuogi gi kalam mar mach. Wechego oriere tir ma ji duto nyalo somogi. Paro mag ji chiewo mudho mag timbe juok kod miriambo wnok ywere e pachgi, kendo weche apar mag Nyasaye. machwok, ma okwako gik moko duto kendo man gi teko, iehiwo e nyim wang’ ji duto ma odak e piny. LM 588.2

Ok en gima yot lero buok kod a mar chuny mag jogo ma osenyono dwaro maler mar Nyasaye piny. Nyasaye ne omiyogi chikene; ne owinjore gipor ngimagi kode mondo ging’e rnbala mane gin godo kane pod nitiere thuolo mar hulo richo kod mar timo lokruok; to mondo mi giyud puoch mar piny, ne gibolo buche mag Nyasaye tenge, ka gipuonjo jornoko bende mondo oketh chike Nyasaye. Gise bedo ka giramo mondo gichun jo Nyasaye mondo oketh Sabato. Koro chik mane gidagi ema ong’adonegi bura mar tho. Gineno adier bende e yo makende ni gionge wach ma ginyalo geng’ore godo. Ne giyiero ng’ama ne gidwaro tiyone kata lamo “Eka unuduogi. kendo unupog kind joma kare kod jorna richo, kind jalo ma tiyo ne Nyasaye gi jalo ma ok otiyone.” Malaki 3:18. LM 589.1

Jowasik Nyasaye chakre jayalo kadhi piny nyaka kuom ng’at matin e diergi moloyo, bedo gi winjo manyien kuom adier, kod gima ne owinjore otim. Gineno mana ka osedeko ni Sabato mar chik mar ang’wen e kido mar Nyasaye mangima. Gineno mana kosedeko, kido hie mar sabato mar miriambo kod mise mar kuoyo ma gisebedo ka gigedoe. Giyudo mana ni gisebedo ka gikedo gi Nyasaye. Jopuonj mag dinde, osetelo ne chunje ka tero ei lal mochwere ka giweni gitayogi ka giterogi e dho rangeye mag daia. Mana nyaka chop odiochieng’ mogik ma ibi kwanie gik moko eka ji enong’e tich maduong’ mar jogo man ei apis maler, kod chal mar buok mawuok kuom weyo ma ok gibedo jo adiera. Mana nyakachieng’ eka wanago kwan maber kuom lal mar kata mana chuny achiel. Kuyo makelo luoro enobed kuom jalo ma Nyasaye nowachne ni: “Aye uru un jotich maricho.” LM 589.2

Duond Nyasaye iwinjo ka wuok e polo, ka hulo odiochieng’ gi saa ma Yesu biroe kendo kelo singruok mochwere ne joge. Mana kaka duond mor polo matekie moloyo, wechene ng’ielore ka donjo ei piny. Jo Israel mag Nyasaye, 9chung’ ka winjo, ka wengegi ng’iyo malo. Lela wengegi liel gi duong’ mar Nyasaye, kendo rieny mana kaka ne wang’ Musa otimo kane olor oa e got Sinai. Joricho ok nyal rangogi. To ka ohul gweth kuom jok ma osemiyo Nyasaye luor kuom rito Sabato mare maler, to koko mar loch maduong’ winjore. LM 589.3

Eka mapiyo bang’e, bor polo moro matin marateng’ netiore yo wuok chieng’, machiegni rorno gi nus lwet dhano. en e bor polo moluoro Jawar kendo en ema onenore gi mabor ka gima rateng’. To joNyasaye ong’eyo ni mano en ranyisi mar wuod dhano. Ka gikwe mos, girangogo kaka omedo chorore machiegni gi piny, ka omedo bedo maler, kendo maler, kendo medo bedo gi duong’, nyaka obed bor polo ma racharachar maduong’, ma pinyne liel mach to wiye malo nitie lihudu mar singruok. Yesu ema riembo kaka jaloch maratego. Sani koro ok en ng’at kuyo ma obiro metho e kikombe mar wichkuot gi rent. Obiro kaka jaloch mar polo gi piny mondo ong’ad bura ne joma ngima gi jok ma otho. Ng’ama igeno kendo ja-adier, nikech ong’ado bura kare kendo okedo kare. Ogend Iweny me polo ne luwo bang’e ka giidho ambuoche marachere kendo girwakore gi nanga mayom, ka giwero wende mamit mag polo, Malaike maler ma ok nyal kwan. Kor polo chal ka gima opong’ gi gik marieny gana apar nyadi gana apar, kod gana gi gana. Onge kalam mar dhano ma nyalo goro pichano, onge pach dhano ma tho mane nyalo rwako duong’no hie. “Duong’ mare ne oumo polo, kendo piny ne omewo gi pakne. Leme nobedo kaka ler wang’ chieng’.” Habakuk 3:3, 4. Kaka boche polo mangimago medo chorore machiegni, wenge duto neno Ruodh ngima. Onge ndiga mar kudho sani ma ketho wiye maler, to osimbo mar duong’ ema yweyo e wiye maler. Lela wang’e rieny moloyo chieng’ marieny godiochieng’, kendo en gi nying’ mondik e nangane, kendo e erne ni: “Ruodh ruodhi, kendo Jaduong’ mar jodongo.” Fweny 19:16. LM 590.1

Wenge duto olokore onuria e nyime. Buok mar chuny moa manyakachieng’ Iwar kuom jok ma odagi ng’uono mar Nyasaye. Ng’ato ka ng’ato omako oguche gi lwete ka dhako ma muoch kayo, kendo kit wang’ ji olokore nikech luoro. Mi chuny ji a kendo chongegi tuomore kendo wang’gi duto obuok.Jeremia 30:6; Nahum 2:10. Joma kare ywak ka tetni; “Ere ngama nochung’, Malaike oweyo wer, kaaye to kinde moro bedoe mar kwe malich. Eka bang’e duond Yesu winjore ka wacho ni: “Ng’uonona oromou.” Wenge jok nia kare rieny, kaaye to mor pong'o chunygi, bang’e jo Malaike gwelo puch rna nralo kendo chako wer ka gimedo chorore machiegni gi piny. LM 590.2

Ruodh ruodhi lor ka en e wi boche polo ka orwakore gi mach maliel. Polo obanore kanyakla ka kalatas. Piny tetni e nyime, kendo gode duto kod chulni duto owuok kama yande gintie. “Nyasachwa nobi. mi ok noling’, mach biro tieko gik moko e nyime. Kendo yamo makudho matek, makadho notimre kama entie. Noluong polo ma malo gi piny bende mondo ong’ad buch joge.” Zaburi 50:3. 4.7. LM 591.1

Eka ruodhi mag piny, gi ji madongo, kod jotelo mag hveny, gi jomwandu kod jo rateke, kachiel gi joma otwe wasumbini, kod jo-manithuolo, giduto ne gipondo ei buche. kendo e bwo Iwendni mag gode; kendo ne giwacho ne gode gi lwendnigo ni “podhuru kuomwa; umwa uni ni wang’ jal ma obet e komduong’no, kendo ne mirimb Nyarombo; nikech chieng’ maduong'no mar mirimbgi osechopo. To en ng’ano manyalo chung’.” Fweny 6:15-17. LM 591.2

Weche mag ng’ai gi sunga onge koro. Lep ma wacho miriambo oseling’ thi. Muoch mag bunde, tulo mag Iweny. gi koko mag chochni. kod lewni ma oling’ ei remo (lsaya 9:5) osekwe. Onge gima koro winjore sani mak mana duol mar lemo, kod ndunt mag ywak kod dengo. Ywak muoch ka wuok e. dhok mane wacho weche mag ng’ai, “Odiochieng’ maduong’ mag mirimbe osechopo; to ere ng’ama nochung’?” joricho lemo mondo lwendni oumgi kod gode, moloyo romo gi wang’ jalo mane gikwedo kendo gidagi. LM 591.3

Duolno ero ma tucho it jomosetho, gi ng’eyo maler. To mano kuma duolno osebedo ka luongogi gi jing’o mondo gilokre giwe richogi. To mano kuma osebedoe ka iwinje kokadho kuorn duond osiepe ka sayogi, kata kuom owete, kata kuom Jawar. Ne jogo ma odagi ng’uono mare, onge machielo mane opong’ gi bura, mapek gi kuong’ kaka mano ma osebedo ka sayogi niya: “Lokreuru, lokreuru ua e yoreu maricho uyie tho nang’o? Ezekiel 3:11. Oh, mad a duolno bednegi duond ng’ato nono! Yesu wacho niya: “Nikech aseluongo, to nudagi. Aserieyo lweta, to onge ng’ato modewo. lo usedagi rieko duto mane ang’adonu, kendo nudagi winjo kane akwerou. Ngeche 1:23.25. Duolno ehiewo paro mathoth mane gigombo mondo gigol e pachgi - siem mane ji okawo ka tugo, gwel mane ji otamore yiego, ratiro mane ji okawo matin. LM 591.4

Kanyo ema ne nitiere jok mane ojaro Kristo ka ne en kod dhier. Kagin kod teko mamit, weche mag jal mane sandoreno duogo e pachgi; e saa mane jadolo maduong’ ochike gi Nyasaye mangima, ne owacho ma onge mgo niya: “nyaka a kawuono unune wuod dhano kobedo piny e bat korachw ich mar teko, kendo kobiro e boche polo.” Mathayo 26:64. Sani koro ginene e duong’ne, to pod gibiro nene ka obedo e bat korachwich mat teko. LM 592.1

joma ne odagi ni ok en wuod Nyasaye sani koro dhogi omoko. Kanyo ema nitie Herode jasunga mane onyiere ka owinjo ni nyinge Ruoth ma onyiso jolweny mondo ojare kendo osidhne ositnbo mar kudho. Kanyo ema nitieie jogogo mane orwakore gi kandho makwar, ka chwoyo wiye gi ndiga mat kudho ka keto e lwete odundu mar loch, kendo okulore e nyime ka jare e yor ayany. Jok mane ochwado kendo ong’udho kuom Ruodh ngima olaw koro gombo mondo opond ne ler man e nyim wang’e, kendo gigombo mondo gitony gia e duong’ man e nyime. Jok mane oguro lwetene kod tiendene gi musmal, askari mane ochwoyo ng’etne gi tong , rango mbalago gi kuyo kod buok. LM 592.2

Jodolo neno maler. kendo jotelo bende rango malong’o. kendo gtparo gtk mane otimore e kalwari. Ka gin kod buok kendo gitetni, giparo kaka ne giwacho ka gin kod mor mar satan niya: “Noreso jomoko, to en owuon ok onval resore. Ni! En e Ruodh Israel! Ara olor oa e Msalaba, eka wanayie kuome. Nogeno Nyasaye; koro okonye ane, kodware nikech nowacho ni: “An e wuod Nyasaye.” Mathayo27:42, 43. LM 592.3

Giparo ngero mane jawar ogoyo maler kuom jorit.puodho, mane odagi chiwo ne ruodhgi olemo mar Mzabibu, mane osando jotichne kendo onego wuode. Bende giparo bura ma gin giwegi ne ging’ado ni: “Wuon puodho biro nego jomarichogo.’’ Ei richo kod kum mar jogo ma ok jo adiera ema jodolo kod jokwath ne nyalo nenoe yorgi giwegikod masichegi giwegi. To koro ywak rnoro mar rem ma ok rum winjore. Matek moyombo mane owachie ni gure gure, mane oywak e wang’ yore man Jerusalem, dengo moro mar chuny moa kuot ka wacho niya: “En e wuod Nyasaye. en e Mesia mar adier.’’ Gidwaro ni mondo giring giwuog e nyinr wang’ Ruodh ruodhi. Gitemo kayiem nono mondo gipondi ei bugni mag piny, ei okak mane yiengni mar piny onriyo obarore. LM 593.1

E ngima mar ji duto ma odagi adiera nitiere kinde moko ma chuny chiewo, sa ma paro chiwo weche duto mosetimore e ngima ng’ato mar wuondntok, kendo chuny bedo gi vwago ang’e. To magi gin ang’o, ka oponi gin kuyo mar odiochieng'no, ka luoro biro mana kaka yamo maduong’ kendo kamasira biro mana kaka Kalausi Ngeche 1:27. Jok ma dine onego Kristo kod joge ma jo adiera, koro bedo joneno mag duong’ ma yweyo kuomgi. E chuny buok margi, giwinjo duond jomaler ka wer gi mor kendo wacho niya: “Ne uru, jali e Nyasachwa; waserite mi noreswa.” Isaya 25:9. LM 593.2

E chuny yiengni mar piny, mil mar polo, kod mor mar pend polo, duond wuod Nyasaye luongo joma ne osenindo. Orango liete magjoma kare, kaaye to koseting’o lwete malo, to okok niya: “Chiew uru, chiew uru. un manindo elowo, mondo uchungi! Ei bor kod lach mar piny duto, joma otho enowinj duolno kendo jogo ma owinjo enobed mangima. Kendo piny duto enoywagi gi tielo mag jo-lweny maduong’ moloyo mag ji duto, jok ma wacho dhok duto gi ogendini duto. Gini wuogi e od twech mar tho, ka girwakore gi ber kod duong’ ma ok tow ka giwacho niya: “In tho ere litni? In tho ere lochni?’’ IKorinto 15:55. Eka jomakare mangima kod joma ler mochier riwo duondgi e kok ma rabora kendo mar mor gi loch. LM 593.3

Duto wuok e lietegi ka gin kod bor marom gi kaka ne gidonjo ei liel. Adam ma ochung’ e diergi, nikod bor kod kido maratego, ma ochiegni romo gi mar wuod Nyasaye. Ochiwo pogruok makende mantie e kinde gi oganda ma owuok e tieng’ machien. Ma e yo achiel kende ma inyisogo dok chien mar tieng’wa. To kata kamano duto chier ka gin gi nyien kod jing’o mochwere mar joma tindo. Kar chakmok, dhano ne ochwe e kido macha! gi Nyasaye. ok mana kuom kido kende, to nyaka e chwechgi kod nenrnokgi. Richo ne orucho kendo ochiegni golo kido mar polo oko. To Kristo ne obiro rnondo oduok mano mane oselal. Enolok ringrewa matow mi olosgi mondo ochal gi ringre man kod duong’. Kido matho kendo matowni, ma onge gi ber ma richo yandi osemiyo obedo mang’werii, bedo makare chutho, ma jaber, kendo ma ok tho. Seyo kod mbala duto odong’ ei liete. To oduoknegi yath mar ngima mane ni e Eden mane oselal kuom kinde malach, joma oresi enodongi mi chopi e bor mogik mane ochan mondo dhano otundie. Gik moko duto ma pod odong’ ma nyalo paro neji richo enogol. kendo jo adiera mag Kristo biro nenore ka ni kod ber mar Ruoth Nyasachwa e paro, kod chuny gi ringruok ka gimenyo kido mogik kare chuth mar Ruodhgi. Oh! warruok malich miwuoro ma osebed ka iwuoyoe kuom kinde malach, ma osebed ka igeno kuom kinde malach. ka iparo kuome ka ji ni kod gombo, to ok nyal winj tiende duto. LM 593.4

Joma kare mangima iloko ahucha ka diemo wang . Kane giwinjo duond Nyasaye to ne omigi duong’; sani koro iketogi gibedo gi ngima manyakachieng’, kendo kanyakla gi jomaler mochier, gihuyo ka gidhi mondo girom ne Ruodhgi e kor lwase. Malaike choko jogo moyier kanyakla e tunge ang’wen mag piny koa e bath polo konchiel nyaka komachielo. Nyithindo matindo iting’o gi Malaike maler ka itero ir minegi kendo iketo e lwetgi. Osiepe mane tho osepogo kuom kinde malach chako riwore, kendo ok ‘ ginichak gipogre ngang’. Kendo ka grin'kod'wende mag mor, giidho kanyakla ka gidhi e dala mar Nyasaye. LM 594.1

Ebath gari mar bor polo koni gi koni, nitiere buombe, to e bwoye nitiere nyangeye mangima; kendo e sa ma garino ng’ielore ka dhi malo, to Nyangeyego ywak ni: “Maler.” Kendo buombe bende fwadhore ka wacho ni “Maler.” To oganda mar Malaike bende wacho ni maler, maler, maler. Ruoth Nyasaye manyalo gik moko duto. Kendo joma oresi kok ni Halleluya! Ka gari to mol ka dhi malo kochomo Jerusalem manyien. LM 594.2

Kapok ji odonjo dala, Jawar chiwo ne jolupne osimbe mag loch, kendo omiyogi gik manyiso okang’ mar bedo joka Kingi. Gin e ngas marieny kendo oketgi e konde ang’wen, kendo giluoro Ruodhgi ma bor mare oyombo jomaler duto, Malaikm duto, kendo lela wang’e mopong’ kod hera rieny kuomgi. E dier oganda ma ok kwanre duto mag joma oresi, wengegi duto ochome tir, ji duto rango duong’ mar jal mane kite obanjore moloyo kit ji duto, kod nenruok mare moloyo yawuot dhano duto. Ewi joma olocho Yesu kawo osimbo mar duong’ to oketo ewi ng’ato ka ng’ato en owuon. Ng’ato ka ng ato ni kod osimbo ma oting’o nyinge owuon manyien (fweny 2:7) kendo ondiki ni maler ni Ruoth.” Iketo othith e lwedo ka Iwedo, kod thum marieny. Kaaye to ka Malaika ma jatend wer gwelo puch nii, to lwedo duto riwore e gwelo puye gi lony, ka gichiwo thum mamit man gi duol momewo kendo mawinjore maber. Mor mogundho ma lep ok nyal wacho pong’o chuny duto, kendo duol duto ting’ore malo kuom pak mar goyo erokamano ne jal mane oherowa. Kendo nogonyowa e richowa gi rembe. komiyowa doko jopiny Ruodhe, kendo jodolo mag Nyasache, kendo wuon mare. Duong’ kod teko obedne manyakachieng’ Amina.” Fweny 1:5,6. LM 595.1

Dala maler ni enyim oganda moresi. Yesu yawo dho rangeye mag lulu, kendo oganda moserito adiera donjo ei dala. Kanyo ema ginenoe paradiso mar Nyasaye. Dala mane Adam odakie kane pok otimo richo. Eka duolno ero ma omewo moloyo thum moro amora mane it dhano matho osewinjo, iwinjo ka wacho niya: ‘Lweny maru orumo.” “Bi uru un joma wuora ogwedho, donjuni e piny moth mane oiknu chakre chwech piny.” Ma e sa ma lemo mane Yesu olamo ne jopuonjrene chopoe kare. “Agombo ni jogo bende misemiya obed koda kama antie.” Ka gionge gi ketho e nyim duong’ mare, ka gin gi mor mokadho kare (Juda 24) Kristo chiwo ne wuon mare gigo ma ongiewo gi rembe, kowacho niya: “Era e gi nyithindo misemiya.” “Aserito duto mane irmya.” Oh! Gik miwuoro man kuom hera mar resruok! Lokruok ahucha ma timore e sano, ka Wuoro ma ok tho, rango jok moresi, kendo oneno kite owuon, ka richo ogol oko chutho, kendo dhano chako bedo e winjruok gi polo. LM 595.2

Ka en kod mor ma lep ok nyal wacho, Yesu rwako joge ma jo adiera mondo odonji e mor mar Ruodhgi. Mor mar Jawar nitie kuom neno chunje mane oreso gi rem kod dhier mare ka ni ei piny Ruodh duong. Kendo joma oresi biro riwore kode e mome, ka gineno jok mane okel ir Kristo kokadho kuom tich margi kod lemo margi, kod misango margi mar hera kani e dier jok mogwedhi. E saa ma gichokore giluoro kom duong’ maduong’ marachar, mor ma lep ok nyal wacho enopong’ chunygi ka gineno jogo mane gikelo ir Kristo, kendo ka gineno ka achiel kuomgi oseyudo jomoko, kendo mago be oyudo jomoko, ka duto okel e polo mar yweyo, mondo gikel osimbegi e tiend Yesu kanyo, ka gipake kuom higni duto ma ok rum. LM 596.1

Eseche ma joma oresi irwako e dala Nyasaye, ywak moro moting’ore malo mar puoch winjore. Adam ariyogo dwaro romo. Wuod Nyasaye ochung’ ka oyaro bedene, mondo orwak wuoro mar tieng’wajal mane ochweyo, mane otimo ne jachwechne richo, kendo ma richo mare ema omiyo mbala mag gur ni kuom kit jawar. Ka Adam oneno mbala mag musmal mager, ok opodh e kor ruodhe, to ka en kod dhier opodho piny e tiende koywak niya: “Iromo! Iromo! Iromo! In nyarombo mane onegi’’ Jawar chunge malo gi jing’o kendo nyise mondo ochak oneye dalane ma en Eden ma osebedogo mabor kuom higni mathoth. LM 596.2

Bang’ kane oseriembe a e Eden, ngima mar Adam e piny ne opong’ gi kuyo. It yien duto mane tho, misango moro arnora, mbala moro amora mane obedo e wang’ piny mane jaber, kido moro amora mane oduong’o kuom liw mar dhano ne bedo ka porone richone manyien. Lit mar kuyo mane Adam obedogo ne kelo buok, koneno ka richone medore ameda, kod kaka ji ne seye kaka jal mane omiyo richo odonjo e piny. Ka en kod horuok kod bolruok, ne oting’o duoko mar richo kuom higni nrachiegni romo gana achiel. Ne olokore gadiera ma oweyo richone, mi obedo gi geno kuom ber mar jawar mane osingi, kendo ne otho ka en kod geno mar chier kendo. Wuod Nyasaye ne oreso podho mar dhano, kod Iwar mare piny; kendo koro kokadho kuom tich mar puodhruok, Adam oduok e loch mare mokuongo. LM 596.3

Ka mor oting’e oneno yiende ma yande ne chunye ohero. Yiende gogo mane osepono olembgi en owuon e ndalo mane en kod mor ma onge richo. Oneno Mzabibu mane lwetene owuon ne oseroyo, mauwa ma yande ne ohero rito. Pache gamo adiera mar pichano; oneno ni adier ma en Eden ma oduok kendo ka ojaber sani, moloyo kata mana ndalo mane oriembee. Jawar telone ka tere e yadh ngima, kaave to opono olembe man kod ngima kaaye to onyise ni ocharn. Orango alwora mare kendo oneno oganda mathoth mag joode moresi. ka ochung e paradiso mar Nyasaye. Kaaye to obolo osintbo mare manyilni piny e tiend Yesu. mi okwake kosegore e kore. Omulo thume mar dhahabu kaaye to duonde mag polo winjore ei wend loch. “Iromo! Iromo! Iromo! Nyarombo mane osenegi to ochako obedo mangima kendo. Jood Adam kawo duolno kendo gibolo osimbegi e tiend Yesu ka gikulore e nyime kendo gilame. LM 597.1

Riwruogni, iMalaike mane oywak ka Adam opodho, etna ne obedo joneno mare, gin bende ema ne gibedo mamor ka Yesu oidho e polo bang’ chieme, ka oseyawo liete ne ji duto mane biro yie kuom nyinge. Koro gineno tich mar warruok ka orumo, kendo giriwo duondegi ei wende mag pak. LM 597.2

E wi nam maler man e nyim komduong’. namno ero mar rang’i ma chal ka gima oruwore gi mach - ka orieny gi duong’ mar Nyasaye - ema oganda ma oseyudo loch e wi ondiek. kod gima ket kode, kod kido mare, kod kwan mar nyinge. ochung’ie.” Ka gin gi nyarombo e wi got Sayun. ka gin kod thumbe mag Nyasaye, gichung’ ji gana mia achiel gi piero ang’wen gang’wen, mane oresi kigolo e dier oganda; kendo duol winjore kaka duond pige ma wuo, kendo kaka duond mor polo, duond jogo thum kagoyo thumbe maggi.” Kendo giwero wer manyien. e nyim komduong', wer ma onge rig’ama nyalo puonjore mak mana ji alufu mia achiel gi piero ang’wen gang’wengo. En wend Musa gi wend Nyarombo - wend resniok. Onge ng’ama nyalo pnonjore wendno mak mana ji alufu mia ang'wen gi piero ang wen gans’wen-go nimar en wendgi ma giwero ka luwore gi okenge mane gisekadhoe - en okang’ ma onge joma moko mosekndhoe. Magi e joma ne ok ochidore kod mon; nikech ne gin joma oritore maler, gin ema giluwo bang’ nyarombo kuonde duto ma odhiyoe. Magi kane oseloki ahucha mi ogol e piny, e dier joma ngima, ikwanogi kaka nyak mokuongo mag Nyasaye kod Nyarombo. Fweny 15:2. 3; 14:1-5. Magi e joma owuok e sand maduong’no, giseluoko nenggi. kendo miyogi doko marachere gi remb Nyarombo. Mano ema omiyo gichung’ e nyim kom duong’ mar Nyasaye, ka gitiyone odiochieng’ gotieno, ei hekalune; to jal mobedo e komduong’ne noumogi gi duong’ne maler. Ok ginine kech ngang’, kata riyo ok nologi. kendo liet moro ok nowang’gi, nikech nyarombo man e dier komduong’ tir nobed jakwadhgi. Kendo notelnegi e sokni mag pi ngima, to Nyasaye noywe pi wang’gi duto.” Fweny 7:14-17. LM 597.3

E tienge duto, joma Jawar oyiero osebedo ka yudo tiegruok kod kum e kar tiegniok mar tern. Ne giwuotho e yore madiny mag piny; ne ipuodhogi e rnach mar sand. Nikech Yesu ne gibedo modhil e piemruok. e sigu, e aseya, e ayany. Ne giluwo bang’e gi adhonde mag Iweny. Ne gibedo modhil e tuonruok mi gikadho e okenge mag wich knot makech. Kokadho kuom okang’ margi owuon malit, ne gipuonjore gima richo en. teko mare, ketho mare, kod lit mare; kendo girange ka gichare. Paro ma gin godo kuom misango ma ok rum mane otim mondo othiedhe godo. miyo gibolore e nyim wang’gi giwegi, kendo pong’o chunygi gi erokamano kod pak ma jogo ma pok opodho ok nyal puoyo. Gihero mang’eny nimar ne osewenegi mang’eny. Nikech ne giseriwore gi Kristo e masichene, koro gin jok ma oromo riwore kode e duong’ne bende. LM 598.1

Jocham gikeni mag Nyasaye owuok e ohula, e bugni, e pidhe mag owuoyo, e kuonde mideyoe ji, e wi gode, e thimbe, e holni mag piny, e mbita mag nam. Ei pinyka ne gidhier, jomisando, kendo ne gineno chandruok. Ji tara mathoth ne odhi ei lietegi ka gipong’ gi kuyo nimar ne gichung’ motegno ka gidagi yie gi dwaro mag wuond mag Satan. E nyim doho mag piny, ne ikuong’ogi kaka jo mahundu maricho moloyo. To sani koro Nyasaye owuon e jang’acj bura. Zaburi 50:6. LM 598.2

Sani koro gik mane piny ong’ado oduok chien. Osemiyo pinv oweyo charo joge.” lsaya 25:8. Kendo noluonggi joma ler,joma Jehova osewaro. Oseyiero mondo omigi kondo mar malnia kar buch kendo, mo mar mor kar ywagruok.” Isaya 62:12; 61:3. Sani koro ok gijony, ka gidhier, kendo gike, ka ithirogi. Chakie sani gimbed gi Ruoth ma nyakachieng . Gichung’ e nyim komduong’ ka girwakore gi kendhe momewo moloyo mano mane oserwakgo joma oluorie moloyo mag piny. Osidhnegi osimbe man gi duong’ moloyo mane oseketi e wi ruodhi mag piny. Ndalo mag rem kod ywak oserumo ma nyakachieng . Ruodh duong’ oseyweyo pi wang’ duto; gimoro amora ma kelo kuyo osegol. E dier othidhe ma fwayore. giolo wend pak maler, mamit. kendo madhi wang’ achiel. duol duto winjore nyaka chop wendno kuodi ka donjo ei agolini mag polo niya: “Warruok en mar Nyasachwa mobedo e komduong’, kendo mar Nyarombo, kendo ji duto modak e polo duoko ka wacho niya. Amen, pak gi duong’. gi rieko, gi erokamano, gi puoeh. gi teko, kod nyalo obed ni Nyasachwa nyakachieng'.” Fweny 7:10. 12. LM 599.1

Wanyalo mana chako winjo tiend wach mar warruok ka pod wan e ngima ni. Ka wan kod wang’wa ma iye matho, wanyalo paro ka waketo chunywa ahinya wichkuot kod duong', ngima kod tho. tim makare kod nguono maiomo e Msalaba; to kata wayar tekrewa mag obuongo nyaka tuna’ to pod ok wanyal winjo tiende maler. Bor kod lach gi tut kod bor madhi malo, mar heia mar resruok iwinjo mana tiendgi ma miri miri. Chenro mar warruok. ok bi winji tiendc duto, kata mana kinde ma jok moresi enone gik moko kaka inenogi kendo ng’eyogi kaka ong’egi; to kuom tienge duto mak rum, adiera manyien enomed dhiyo nyime ka elore ne paro ma wuoro kendo ma gombo ng evo wechego. Kata obedo ni kuyo kod rem mag tembe mag piny to oserumo, kendo gima ne okelogi bende osegol, jo Nyasaye to enosik ka ni kod ng eyo makende kendo mariek kuom nengo mar warruokgi. LM 599.2

Masalaba mar Kristo ema nobed sayans kod wer mar joma oresi kuom higni duto mak rum. Ei Kristo ma omi duong ema gibiro nenoe Kristo mane ogur. Wich ok nowil ngang ni Jal ma teko mare ne ochweyo kendo ong’awo pinje ma ok kwame e koi lwase duto, Jal ma Nyasaye ohero, Jaloch mar polo. Jal ma jokerubi kod joserafi marieny ohero miyo duong’ - ne obolore mondo oting’ dhano ma osepodho malo; ni ne oting’o richo kod wichkuot mare, kod kaka ne wuon mare opandone wang’e, nyaka ne lit mar piny mane oselal obaro chunye mi otoyo ngima oko kuome e wi msalaba mar Kalwari. Ni Jal mane oloso pinje ditto. Jal ma ong’eyo giko mar gik moko ditto, ne nyalo keto duong’ mare tenge, ka osando ringre nikech hera mane ohero godo dhano, biro siko ka chiewo wuoro kod pak mar polo gi piny kanyakla. E seche ma piny jok ma oresi rango Jaresgi kendo gineno duong’ mochwere mar Wuoro ka rieny e lela wang’e; ka gineno kome mar duong’ manyaka nene to osiko ma nyaka chieng’, kendo ging’eyo ni pinyruodhe ok nobed gi gikone, gimuoeh gi wend pak; “Iromo! Iromo! Iromo, Nyarombo mane onegi to oseresowa ne Nyasaye gi rembe ma nengone tekie moloyo. LM 599.3

Midhiero mar msalaba ema lero tiend midhierini ditto. Ei ler mamol kaa Kalwari. timbe mag Nyasaye ma osebedo ka opong’owa mana gi luoro kod lich bedonwa ma jaber kendo maywayo pachwa. Ng’uono, jing’o, kod hera mar janyuol, nenore ka otudore gi ler, tim makare, kod teko. E scche ma waneno loch mar kome mar duong’, rnabor kendo ma oting malo, to waneno kite kuom nyisruok mare gi ng’uono, kendo wawinjo kaka ne pok watimo chien kacha, tiend nying’no ero mosiko ni “Witonwa.” LM 600.1

Biro nenore ni jal man kod teko gi rieko ma ok rum, ne ok nyal loso chenro moro mar wamiokwa mak mana misango mar wuode. Gima ichulo godo misangoni en mor mar pong’o piny gi joma oresi, maler, ma mor, kendo ma ok tho. Duoko mar Iweny mane Jawar okedo gi teko mag mudho en mor ne joma oresi ka luorore mondo Nyasaye oyud duong’ manyakachieng’. Kendo mano e nengo mar chuny ni Wuoro mor gi nengo mane ochul; kendo Kristo owuon, ka neno olemo mar misangone maduong’, to chunye bedo gi romo. LM 600.2