Great Controversy - S'gaw Karen

အဆၢဒိၣ် (၃၉)—တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်အကတီၢ်

“အကတီၢ်ဖဲန့ၣ်တၢ်အခိၣ်ဖ:ဒိၣ်, မံၤက့လ:လၢအအိၣ်ပှိၤ နပှၤဂီၢ်မုၢ်တဂၤန့ၣ် ကဆၢထၢၣ်ဝဲလီၤ. ဒီ:တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်အကတီၢ် ကအိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဒ်န့ၣ်အသိ:လၢပှၤတကလုာ်အိၣ်ထီၣ်ဝဲလံၤလံၤ တုၤအကတီၢ်တကတီၢ်န့ၣ် တအိၣ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်. ဒီ:ဖဲအကတီၢ်န့ၣ် နပှၤဂီၢ်မုၢ်, ဒီ:ပှၤလၢအမံၤကွဲ:အသ:လၢလံာ်ပူၤတဂၤလၢ်လၢ်န့ၣ် ကပူၤ ကဖျဲ:ဝဲလီၤ.” ဒၤနံ:ယ့လ: ၁၂:၁. {GC 613.1} GCsk 634.1

တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤကလူ:သၢဂၤအတၢ်ကစီၣ် မ့ၢ်ဝံၤဒီ:ယွၤအပှၤ မၤတၢ်ဖိတဖၣ်အမူဒါဝံၤဝဲဒၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ဒိ:န့ၢ်ဘၣ်တၢ်စူၤလၢခံ ဒီ:အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤအသ:လၢကကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်မၤန:မၤဖှီၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အီၤလၢခံကတၢၢ်ဝံၤဝဲလံအဃိ ပှၤလၢ အအိၣ်တီအိၣ်လိၤဒီ:ယွၤတဖၣ် ဒိ:န့ၢ်ဘၣ်ယွၤအတၢ်ပနီၣ်လံန့ၣ်လီၤ. ဒီ:ကစၢ်ခရံာ်န့ၣ် မၤကတၢၢ်ကွံာ်အတၢ်မၤလၢမူခိၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤ လၢအမၤဘၣ်လိာ်က့ၤတၢ်အတၢ်မၤတမံၤန့ၣ်လီၤ. ကိ:သတြီထီၣ်လၢ အကလုၢ်ဖ:ဒိၣ် “တၢ်မၤဝံၤလံ” “၁၁) ပှၤလၢအတတီတလိၤဘၣ်န့ၣ်, ကအိၣ်ဒၣ်ဝဲလၢအတတီတလိၤဘၣ်တက့ၢ်. ဒီ:ပှၤလၢအအၢအသီန့ၣ်, ကအိၣ်ဒၣ်ဝဲလၢအအၢအသီတက့ၢ်. ဒီ:ပှၤလၢအတီအလိၤန့ၣ်, ကအိၣ် ဒၣ်ဝဲလၢအတီအလိၤန့ၣ်တက့ၢ်. ဒီ:ပှၤလၢအစီအဆှံန့ၣ်, ကအိၣ်ဒၣ်ဝဲလၢ အစီအဆှံတက့ၢ်.” လီၣ်ဖျါ ၂၂:၁၁. ကစၢ်ခရံာ်မၤတၢ်ပျၢ်တၢ်ကမၣ် အမူ:ဝံၤလံအဃိ တၢ်ဒဲ:ဘ:ခဲလၢာ်ဘၣ်တၢ်သ့စီကွံာ်အီၤလံန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ‘တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ အအိၣ်လၢမူခိၣ်အဖီလာ်ဟီၣ်ခိၣ် အလိၤ ထံကီၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ် ကစၢ်ခရံာ်ဟ့ၣ်လီၤပှၤလၢကဒိ:န့ၢ်ဘၣ်တၢ်မူ အခိၣ်သလု:တဖၣ်ဒီ:ကစၢ်ခရံာ်န့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲစီၤပၤတဖၣ်အစီၤပၤ, ကစၢ် တဖၣ်အကစၢ်လီၤ. ဒီ:ကပၢတၢ်အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ. {GC 613.2} GCsk 634.2

ဖဲကစၢ်ခရံာ်ဟဲက့ၤဟ:ထီၣ်ဝဲလၢ မူခိၣ်အတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤအခါ တၢ်ခံ:သူလီၤဘၣ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဒံ:လီၤ. ပှၤတီပှၤလိၤသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်အိၣ်မူလၢကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါ ဒ်ပှၤဃ့ကည:န့ၢ်တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် တအိၣ်ဘၣ်အသိ:လီၤ. ဒ်တၢ်ပၢတၢ်ပြ:တအိၣ်လၢပှၤအၢပှၤသီသ့ၣ်တဖၣ် အလိၤအသိ: မုၣ်ကီၤလံၢ်နာ်သက့: ထု:န့ၢ်ဟံ:ဃာ်ပှၤနၢ်က့ၣ်တဖၣ် တုၤလီၤတီၤလီၤန့ၣ်လီၤ. ဒီ:ယွၤထု:က့ၤအသ:စီဆှံ အသဟီၣ်အဃိ မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤအိၣ်ထီၣ်တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်လၢာ်သ:လီၤ. ယွၤအကလူ:စီဆှံသ့ၣ် တဖၣ်စ့ၢ်ကီ: တတြီဃာ်ပှၤလၢအအိၣ်ဒီ:တၢ်သ:လီသ:ကွံသ့ၣ်တဖၣ်လၢၤ ဘၣ်. ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်တၢ်မၤအသ:အၢန့ၢ်ဒံ:လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်ဟ:ဂီၤဝဲ အဆၢအကတီၢ်န့ၣ်ဒံ:လီၤ. တၢ်လီၢ်ကိ:ပူၤဒဲ:လၢပှဲၤဝဲဒီ: တဆှုၣ်မဲာ်ကဲၤမဲာ် ဒီ:ပှၤကမၤဟ:ဂီၤတၢ်တဖၣ်အိၣ်ခိ:ယွၤကဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ်အခွဲ:အယာ် လၢကမၤဟ:ဂီၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. {GC 614.1} GCsk 635.1

ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်စံ:ဝဲလၢ တၢ်ဆှုၣ်မဲာ်ကဲၤမဲာ်, တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်လၢ အဟဲကဲထီၣ်ခဲအံၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢပှၤလၢအတိၢ်န့ၢ်တၢ်မၤလိာ်တဖၣ်အဃိလီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မၤအိၣ်ထီၣ်တၢ်သွံၣ်တၢ်စီၤဒီ: တၢ်အ့ၣ်လိာ်ဆိ:က့တဖၣ် လီၤ. တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢခံကတၢၢ်န့ၣ် ပာ်ဃုာ်ဝဲဒီ:အစိအကမိၤအဃိ ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် အသူၣ်ဒိၣ်သ:ဖျိ:ဝဲန:န:ကလဲာ်လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်သူ တၢ်အခွဲ:အယာ်ဖဲန့ၣ်ဒီ: ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ပှၤလၢအသူၣ်ဒိၣ်သ:ဖျိ:တဖၣ်အခံ ဒ်သိ:ကမၤအၢမၤန:ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢအစံၣ်တဲၤတဲလီၤကလူ:သၢဂၤအတၢ် ကစီၣ်န့ၣ်လီၤ. {GC 614.3} GCsk 635.2

ကစၢ်ယွၤဟ:ဖ:ထီၣ်လၢပှၤယူဒၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်အကျါဒီ: ထု:က့ၤ အတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤဘၣ်ဆၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်, ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်တဖၣ် ဆိမိၣ် ဒံ:ဒၣ်ဝဲလၢကစၢ်ယွၤဃုထၢဒံ:အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီ:မၤတၢ်ဘၣ်ဃ: တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အထူသနူသ့ၣ်တဖၣ်ဒံ:လီၤ. ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ကိ:နံၤဒဲ:လၢ ပှၤလၢတပာ်ကဲဘၣ်ယွၤအဖိခွါအသွံၣ်လၢအပှ့ၤက့ၤတၢ်တဖၣ်အဂီၢ် အဖၢမုၢ်ဒံ:လီၤ. တၢ်ပာ်လီၤတၢ်ဘျၢဒ်လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂ့ၢ်လၢတၢ်ဆီတလဲ အီၤတသ့ဘၣ်အသိ: မ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်ဝဲန့ၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် တနၢ်ပၢၢ်ဝဲဒ်သိ: ဒၣ်ကစၢ်ခရံာ်အသွံၣ်ဘၣ်တၢ်သမၢအီၤအသိ:လီၤ. ကမၤဒၣ်တၢ်ဒ်အသ: ဆိကမိၣ်ဝဲအသိ:ဆူညါလီၤ. ဘၣ်ဃ:ဒီ:တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဂ့ၢ်အပှီၢ်န့ၣ် ပှၤလၢသ:မုၢ်စီဆှံတအိၣ်ဘၣ်လၢၤလၢအသ:ပူၤတဖၣ်ကမၤဒံ:ဝဲဆူညါလီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ကူၣ်တၢ်ဖ:လၢတဂ့ၤတဘၣ်တဖၣ် ကကျဲ:စၢ:မၤအိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဒ်မၤတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအကျိၤလၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သ:အိၣ်အပူၤလီၤ. {GC 615.1} GCsk 635.3

လၢပှၤခရံာ်ဖိကဒဲကဒဲအကျါဘၣ်ဃ:ဒီ:မုၢ်အိၣ်ဘှံ:အနံၤအဂ့ၢ် မ့ၢ်ကဲထီၣ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တခါဒီ:တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒီ:ထံကီၢ်ပဒိၣ်တဖၣ် ကစံ:ထီၣ်တၢ်ဒ်အံၤလီၤ. “တကြၢ:လၢပဝံသ:စူၤပှၤထီဒါတၢ်, စုတက ၠီၤဖိ အံၤသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်. လၢထံကီၢ်ကဘၣ်ဟ:ဂီၤဒီတကီၢ်ညါအလီၢ်န့ၣ် ပှၤမ့ၢ်ဘၣ်န:ထဲတဂၤဧိၤန့ၣ်ဂ့ၤဒိၣ်ဝဲလီၤ. တၢ်ကတိၤဒ်သိ:အံၤန့ၣ် ကစၢ် ခရံာ်အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်လဲာ်ဘၣ်တူၢ်တ့ၢ်ဝဲဒၣ်လီၤ. “၅၀) ဒီ:လၢပှၤတဂၤသံဝဲ လၢပှၤဂီၢ်မုၢ်အဂီၢ်, ဂ့ၤန့ၢ်ပှၤဒီကလုာ်ညါဟ:ဂီၤကွံာ်ဝဲန့ၣ်, သုတဆိကမိၣ် ဘၣ်.” ယိၤဟၣ် ၁၁:၅၀. တၢ်ကတိၤတထံၣ်အံၤ အိၣ်လၢပှဲၤဒီ:ဂၢၢ်ကျၢၤဝဲ မ:လီၤ. တၢ်ကလုၢ်ကအိၣ်ထီၣ်ဝဲတမံၤလၢ ပှၤမ့ၢ်အဲၣ်ဒိ:မၤသံပှၤလၢ အအိၣ်ခိ:တိၢ်န့ၢ်မုၢ်နွံအံၤ (မုၢ်အိၣ်ဘှံ:အနံၤ) တဖၣ်န့ၣ် မၤဖဲဒၣ်အသ: အိၣ်မၤဝဲသ့လီၤ. ဖရိၣ်ထဲ:စတဲ:အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ကလူၤပိာ်ထွဲကျဲ ဒ်ရိမ့ၤ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်မၤတ့ၢ်ကျဲအသိ:လီၤ. ဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ် ကစၢ်ယွၤအဖိမုၣ်ဖိခွါ သ့ၣ်တဖၣ် ကဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်ဒ်စီၤယၤကိာ်ဘၣ်သဂၢၢ်ဒီ:တၢ်န: တၢ်ဖှီၣ်အသိ:န့ၣ်လီၤ. {GC 615.2} GCsk 636.1

“၅) မ့ၢ်မ:ယွၤစံ:ဝဲဒၣ်, တၢ်မၤကနိ:အသီၣ်န့ၣ် ပနၢ်ဟူလံ, တၢ်ပျံၤအိၣ်ဝဲ, တၢ်ဃူတၢ်ဖိ:တအိၣ်ဘၣ်. ၆) သံကွၢ်တၢ် ဒီ:ထံၣ်ဘၣ်လၢပှၤပိာ်ခွါဘၣ်ဟု:ဆါစ့ၢ်ကီ:ဧါတက့ၢ်. ယထံၣ်ဘၣ် ပှၤပိာ်ခွါကိ:ဂၤဒဲ/ အိၣ်ဝဲဒီ:အစုလၢအယီၢ်ဒ့လိၤ ဒ်ပိာ်မုၣ်ဘၣ်ဟု:ဆါ အသိ:န့ၣ်, ဒီ:ကယဲၢ်ပှၤအမဲာ်လီၤဝါန့ၣ် မ့ၢ်အဘၣ်မနုၤလဲၣ်. ၇) အၣ်လါ, တၢ်လၢမုၢ်တနံၤအံၤ မ့ၢ်အဒိၣ်လီၤ. တၢ်ဒ်န့ၣ်သိ:တအိၣ် ဘၣ်, မ့ၢ်စီၤယၤကိာ်အတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤအကတီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီ: တၢ်ကအုၣ်က့ၤ ခီၣ်က့ၤအီၤလၢအပူၤလီၤ.” ယံ:ရမံယၤ ၃ဝ:၅-၇. {GC 616.1} GCsk 636.2

စီၤယၤကိာ်ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်သီတနၤကျၢၤဒီ:ဃ့တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ လၢယွၤအအိၣ်အတၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်ဘၣ်တၢ်ဒိလီၤအီၤလၢယွၤအဖိမုၣ်ဖိခွါတဖၣ် ကဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်ဒ်န့ၣ်အသိ:န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအလဲၤလီန့ၢ် ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢစီၤဧ့ၡီၤကဒိ:န့ၢ်ဘၣ်ဝဲအဃိ စီၤယၤကိာ်ဘၣ်ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲ: အသ:လၢ အဝဲၢ်စီၤဧ့ၡီၤအတၢ်မၤဒၢၣ်လီၤ. ဘၣ်လဲၤအိၣ်ဝဲလၢတခီထံတခီ ကီၢ်ဒီ:လၢခံဟဲက့ၤက့ၤဝဲဆူအတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်အလီၢ်လီၤ. ဖဲအဟဲက့ၤ တုၤဆူကီၢ်ဆၢအခါ နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲလၢအဝဲၢ်စီၤဧ့ၡီၤဟဲဆူအအိၣ် ဒီ:ဆိကမိၣ် ဝဲလၢအတၢ်ကမၤသံအီၤလီၤ. အဃိပျံၤတၢ်ဒိၣ်မ:လီၤ. ဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ် တၢ်မုၢ်လၢ်အိၣ်တ့ၢ်ဒၣ်လၢအဝဲအဂီၢ် ထဲတခါဧိၤလၢအမ့ၢ်ဒၣ်ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သ:ကညီၤဒီ:တၢ်လၢကဒီဒၣ်အီၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်ထုကဖၣ်လီၤ. {GC 616.2} GCsk 637.1

ဆီၣ်လီၤအသ:လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ဒီ:ဃ့ကည:ကစၢ်ယွၤသပှၢ် ကတၢၢ်လီၤ. မ့ၢ်လၢဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်ကီတၢ်ခဲဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အဃိ ဃ့ကည:ယွၤလၢာ်သူၣ်လၢာ်သ:တုၤဒၣ်လဲာ် မုၢ်နၤတၢ်ခံ:ဟဲတုၤအိၣ်ဝ:တရံ: အီၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်တကီၢ်ခါ သ့ၣ်ညါဝဲလၢစုတခီဟဲဖီၣ်ထီၣ်အဖံ:ထံ:ခိၣ်လီၤ. ဒီ:ဆိမိၣ်ဝဲပှၤကဟဲမၤသံအီၤတဂၤဂၤအဃိ တဆ့တဆိထီၣ်အသ:ဒီ: ကနိ ခံၢ်ခူၢ်ဒီ:ပှၤလၢအဟဲဖီၣ်ထီၣ်အဖံ:ထံ:ခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အအိၣ်ဒီ:အီၤတဖၣ် သူဝဲဒၣ်အလၢာ်လီၤ. ဒီ:တုၤမုၢ်ကဆ့ၣ်ထီၣ်တၢ်ကပီၤလ့ လူၤအဆၢကတီၢ်တုၤဝဲန့ၣ် ပှၤလၢကနိဒီ:စီၤယၤကိာ်တဂ့ၤမၤဆူၣ်ထီၣ် အဂံၢ်အဘါဒီ: ထိ:ဘၣ်စီၤယၤကိာ်အကံၣ်ဒုၣ်တထံၣ်ဃီန့ၣ် စီၤယၤကိာ် သံဘၣ်အသ:တကပၤလီၤ. စီၤယၤကိာ်မၤက့ၤတၢ်တသ့နီတမံၤလၢၤဘၣ်အဃိ အဝဲဖိ:ဃာ်ပှၤကနိဒီ:အီၤတဂၤအကိာ်ဘိဃံ:ဃံ:လီၤ. ပှၤလၢအပြၢကနိဒီ: အီၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ကစၢ်ယွၤလီၤန့ၣ် စီၤယၤကိာ်သ့ၣ်ညါတဘျီဃီလီၤ. အဝဲ ပီၢ်ယၢ်လီၤအသ:လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ဒီ:တၢ်ဒဲ:ဘ:လၢအမၤဘၣ်တ့ၢ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် ဃ့ပျၢ်အသ:သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ‘ပျဲယၤမုၢ်ကဆ့ၣ်ထီၣ်လီၤ’ ကစၢ်ယွၤစံ:ဘၣ်အီၤနာ်သက့ စီၤယၤကိာ်စံ:ဆၢဝဲ ‘နမ့ၢ်တဆိၣ်ဂ့ၤယၤန့ၣ် ယတပျဲနၤဘၣ်’ စီၤယၤကိာ်မ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢအသ့ၣ်ညါလီၤအသ:လၢ တကြၢ:ဒီ:ယွၤအတၢ်ပျၢ်အတၢ်ကမၣ်ဘၣ်ဆၣ် နာ်ဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤန့ၣ် လၢပှဲၤဝဲဒီ:တၢ်သ:ကညီၤလီၤ. ပှၤကညီလၢ အအုၣ်သံကျာ်သံဒီ:သံဝဲသ့တဖၣ် မ့ၢ်အိၣ်ဒီ:တၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသ:ဒီ: တၢ်ဟ့ၣ်လီၤသ:ဆူယွၤအစုပူၤန့ၣ် ကဒိ:န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ပျၢ်အတၢ်ကမၣ်အတၢ် ဆိၣ်ဂ့ၤလီၤ. {GC 616.3} GCsk 637.2

မုၣ်ကီၤလံၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်စီၤယၤကိာ်အတၢ်ကမၣ်ဒီ: တဲဖျါထီၣ် တၢ်ကမၣ်တဖၣ် လၢကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါလီၤ. ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်စီၤဧ့ၡီၤအခံ ဒ်သိ:ကလဲၤမၤအၢစီၤယၤကိာ်စ့ၢ်ကီ:လီၤ. ဖဲစီၤယၤကိာ်ကနိလိာ်သ:ဒီ: မူခိၣ်ကစၢ်အဆၢကတီၢ်အခါ မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤလီၤဘှါအသ: ဒ်သိ:အသု တသန့ၤအသ:လၢကစၢ်ယွၤအအိၣ်တဂ့ၤလီၤ. ဒု:ဟ:ဂီၤစီၤယၤကိာ်အသ: လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤယၤကိာ်န့ၣ် အသ:လီၤဆှါဒီ:ဘူ:ကဃာ်ဒူချၢ အသ:ဒီ:ကစၢ်ယွၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲသ့ၣ်နီၣ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသ:သပှၢ် ကတၢၢ်ဒီ: ဃ့ပျၢ်အတၢ်ကမၣ်လၢအစၢ်အအိၣ်ဒီ:ဖိ:တံၢ်ဃ:ကစၢ်န့ၣ် ဃံ:ဃံ:လီၤ. {GC 618.1} GCsk 638.1

ဒ်သိ:မုၣ်ကီၤလံၢ်ဃုကတိၤပာ်တၢ်ကမၣ်လၢစီၤယၤကိာ်အလိၤ အသိ: မုၣ်ကီၤလံၢ်ပာ်တၢ်ကမၣ်လၢယွၤဖိယွၤလံၤတဖၣ်အလိၤလီၤ. တၢ်လ့ပစီလၢမုၣ်ကီၤလံၢ်မၤတ့ၢ်ဝဲတဖၣ် အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲမူၤမူၤနီၢ်နီၢ်ဒီ: သ့ၣ်ညါဃုာ်ဝဲအဝဲဒၣ်အနီၢ်ကစၢ်ဒီ:အကလူ:အအၢအသီအဝံအနါတဖၣ်န့ၣ် တဒိ:န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ပျၢ်အတၢ်ကမၣ်လၢၤအဃိ ဒ်သိ:ပှၤကညီတဖၣ် အသ: ကဟ:ဂီၤဝဲအဂီၢ် ဒီ:စံ:ထီၣ်ဝဲလၢပှၤကညီတဖၣ်တၢ်ပျၢ်န့ၢ်အတၢ်ကမၣ် တသ့လၢၤဘၣ်လီၤ. ဒီ:ဃ့ဃုာ်ဝဲတၢ်ခွဲ:တၢ်ယာ်ဒ်သိ:အကမၤဟ:ဂီၤကွံာ် ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်စ့ၢ်ကီ:လီၤ. {GC 618.2} GCsk 638.2

ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်တၢ်ခွဲ:တၢ်ယာ်ဒ်သိ:ကလ့ပစီပှၤကညီ တဖၣ်လၢာ်သူၣ်လၢာ်သ:လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိဒီ: ယွၤကဒု:အိၣ်ဖျါထီၣ် ပှၤကညီတဖၣ်အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဂ့ၢ်ဒီ: အတၢ်သန့ၤအသ:လၢယွၤအလိၤ အဂ့ၢ်လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်စ့ၢ်ကီ: ကမၤဟ:ဂီၤတၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲ:လီၤ. ပှၤကညီ သ့ၣ်တဖၣ် တုၤအကွၢ်က့ၤအလီၢ်ခံဒီ: အတၢ်မၤဂ့ၤတအိၣ်နီတမံၤဘၣ်အဃိ အသ:လီၤပှီၢ်ဝဲဒၣ်ဒိၣ်မ:လီၤ. ဒီ:မုၣ်ကီၤလံၢ်စ့ၢ်ကီ:မၤပျံၤမၤဖု:တၢ်ဒ်သိ:ဒီ: ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အတၢ်မုၢ်လၢ်တအိၣ်လၢၤနီတမံၤလၢၤ ဘၣ်လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်မုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ကမၤဟ:ဂီၤပှၤကညီတဖၣ်အတၢ်စူၢ် တၢ်နာ်ဒီ: အတၢ်သန့ၤအသ:ဒီ:ယွၤ တုၤဒၣ်လဲာ်ပှၤကညီန့ၣ်ကဟ:ဖ:ဒီ: ယွၤလီၤ. {GC 618.3} GCsk 639.1

ကစၢ်ယွၤအဖိမုၢ်ဖိခွါတဖၣ် တပျံၤဘၣ်တၢ်လၢတၢ်မၤန:မၤဖှီၣ် အဂီၢ်ဘၣ် ‘တုၤတၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်အိၣ်ထီၣ်လၢတၢ်လီၢ်ကိ:ပူၤဒဲ:ဒီ: ယကမၤ ပူၤဖျဲ:သုလီၤ’ မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလီၤတမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ဘၣ်ဆၣ် လၢအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်အဃိ ဘၣ်ယိာ်တၢ်လၢယွၤကဆူ:ကွံာ် အဝဲသ့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အတၢ်သကဲ:ပဝာ်ဟ:ဂီၤအဃိ တၢ်မ့ၢ် ပာ်ဖျါအီၤ ဒ်ပှၤတကြၢ:ဒီ:တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤမဲာ်ဆှ:ကစၢ်ယွၤ အမံၤစီဆှံလီၤ. {GC 619.1} GCsk 639.2

ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ လၢအပူၤကွံာ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် မၤကမၣ်ဘၣ် တၢ်ဒီ: ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသ:ဒီ:သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ ‘သန့ၤနသ:လၢယဂံၢ် ယဘါဒီ:ရ့လိာ်နသ:ဒီ:ယၤတက့ၢ်’ လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဒီ:ဃ့ထီၣ်တၢ်မၤစၢၤ လၢယွၤအအိၣ်လီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အသ:ဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤဘၣ်ဆၣ် တမၤယံၤအိၣ်ယံၤအသ:ဒီ:ယွၤနီတဘျီဘၣ်’ နမ့ၢ်တဆိၣ်ဂ့ၤဘၣ်ယၤန့ၣ် ယတပျဲနၤဘၣ်. စီၤယၤကိာ်ဖိ:ဃာ်ကစၢ်ယွၤဒီ:ဃ့တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလီၤ. {GC 619.3} GCsk 639.3

ပနီၢ်သ:အတၢ်ကီတၢ်ခဲ, ပနီၢ်ခိအတၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီ: တၢ်မၤန:မၤဖှီၣ်ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကမၣ်တၢ်ဒဲ:ဘ:လၢတၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤအသ: မ့ၢ်အိၣ်တ့ၢ်ဒံ:ဝဲတမံၤမံၤန့ၣ် ပှၤကညီတဖၣ်ကဘၣ်သဂၢၢ်ဒီ:တၢ်ကီတၢ်ခဲ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်အသ:လီၤဘှါဝဲအဃိ အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် စ့ၢ်ကီ:အဂံၢ်လီၤစၢ်ဝဲဒၣ်လီၤ. တုၤဒၣ်လဲာ်ကဃ့တၢ်ပူၤဖျဲ:အလီၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်သ:ပ့ၤနီၣ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. အနီၢ်နီၢ်တခီ တၢ်ကမၣ်လၢအခူသူၣ် လၢအပူၤတအိၣ်တ့ၢ်နီတမံၤစ့ၢ်ဘၣ်. တချု:လၢတၢ်စံၣ်ညီၣ်တဲာ်တၢ်ဒဲ:ဘ: ဘၣ်န့ၣ် ဃ့ကည:ပျၢ်ဆိဘၣ်အတၢ်လီၤတူာ်လီၤကၢ်တဖၣ်ဒီ: တၢ်ပျၢ်ကွံာ် လံအီၤလံန့ၣ် တသ့ၣ်နီၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီ:ဘၣ်. {GC 620.1} GCsk 640.1

ကစၢ်ယွၤတဝံသ:စူၤဘၣ်တၢ်ဒဲ:ဘ:နီတဘျီဘၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဖဲရ့လိာ်သ:ဒီ:စီၤယၤကိာ်အခါ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လီၤ. ပှၤလၢအပာ်ခူသူၣ် တၢ်သရူ:ကမၣ်ဒီ:ပဲာ်ဒိၣ်ဃံတၢ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢတဃ့ကည:ပီၢ်ယၢ်ပျၢ်က့ၤ ဘၣ်တၢ်အဃိ တၢ်ကစံၣ်ညီၣ်အီၤဆါဆါလီၤ. ပှၤလၢအသ:ကွံဒီ:အဲၣ် တၢ်လီၢ်တၢ်လၤတဖၣ် ဒ်အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်တၢ်လီၢ်တၢ်လၤအါဝဲအသိ: မုၣ်ကီၤလံၢ်ကမၤနၢၤအီၤအန:ကတၢၢ်လီၤ. {GC 621.1} GCsk 640.2

ကစၢ်ယွၤန့ၣ် တနီဟ:ထီၣ်ကွံာ်ပှၤလၢအသ့ၣ်နီၣ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤ အသ:ဒီ: အိၣ်ဒီ:တၢ်ဆီၣ်လီၤသ:တဖၣ်နီတဘျီဘၣ်. ပမ့ၢ်ကွၢ်စီၤယၤကိာ် အတၢ်ဒိတၢ်တဲာ်ဒီ: ပထံၣ်ဘၣ်ဝဲၡဲၡဲလီၤ. ကစၢ်ယွၤဆှၢလီၤအကလူ:စီဆှံ တဖၣ် ဒ်သိ:ကမၤမုၣ်ထီၣ်ကဟုကယာ်ပှၤလၢအဘၣ်တူၢ်တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ် တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤအမဲာ်ကလဲၤတၢ်ဒီ:အဖိအလံၤသ့ၣ်တဖၣ်ထီဘိ မၤသ:ဒ်မ့ၣ်အူကအီၣ်ကွံာ်အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ဆၣ်မ့ၢ်အသ့စီဝဲဒ်ထူ ဘၣ်တၢ်သ့စီအီၤလၢမ့ၣ်အူအသိ:လီၤ. ဒီ:ယွၤကအံၣ်ထွဲကွၢ်ထွဲအဝဲသ့ၣ်ထီဘိ န့ၣ်လီၤ. {GC 621.2} GCsk 640.3

တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢပကဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်အီၤတဖၣ် ပကထံၣ်ဘၣ်ဒီ: တၢ်သ:လီၤဘှံ:တၢ်သ:လီၤဘှါ, တၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်ယံာ်စၢၤစၢၤ, ဒီ:တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိလီၤ. ဒီ:ပကဘၣ်အိၣ်ဒီ:တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢအအိၣ်ဂၢၢ် ဆိ:ကျၢၤလီၤ. တၢ်လ့ပစီအသဟီၣ်ဆူၣ်န:မ:အဃိ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီ:တၢ်စူၢ် တၢ်နာ်လၢအမၤလီၤဘှံ:ကွံာ်ပှၤတသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. စီၤယၤကိာ်ဒု:နဲၣ်ပှၤ အတၢ်ဒိတၢ်တဲာ်ဘၣ်ဃ:အဝဲဃ့န့ၢ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတုၤအဒိ:န့ၢ်ဘၣ်ဝဲတစုလီၤ. ပှၤလၢအတၢ်နာ်အိၣ်ဒ်သိ:စီၤယၤကိာ်အတၢ်နာ်န့ၣ် ကမၤနၢၤတၢ်ကိ:ဂၤဒဲ: လီၤ. တၢ်ကတိၤတထံၣ်လၢ ‘ပဘၣ်ကနိဒီ:ကစၢ်ယွၤ’ အံၤ မ့ၢ်အခီပညီ ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤအခီပညီတအိၣ်အါဘၣ်. ဖဲတၢ်သ:ဟ:ဂီၤ အလပီဟဲဒိဘၣ်ပှၤအခါ ပှၤအိၣ်ထဲစှၤဂၤလၢအသ့ၣ်နီၣ်ယွၤအတၢ်စံ:ပာ် အတၢ်ကတိၤန့ၣ် အိၣ်ဂၢၢ်ဆိ:ကျၢၤဝဲဒၣ်လီၤ. {GC 622.1} GCsk 641.1

ဆၢကတီၢ်ခ့ခါခဲအံၤ ပှၤလၢအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အိၣ်စှၤတဖၣ်န့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်လ့ပစီမၤနၢၤအီၤညီလီၤ. ဖဲတၢ်မၤကွၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် တူၢ်ဆၢ ခီၣ်ဆၢဝဲမ့ၢ်န့ၢ်သနာ်က့, တုၤမ့ၢ်တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်ဟဲတုၤအိၣ်ဝဲန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် အသ:ကဟ:ဂီၤဝဲလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်, မ့ၢ်လၢအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢယွၤအဖီခိၣ် တအိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤဘၣ်အဃိလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စ:ထီၣ်လၢဆၢကတီၢ်အံၤ ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ကစၢ်ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအဂ့ၢ်ထီဘိတဘိ ယူၢ်ဃီလီၤ. {GC 622.2} GCsk 641.2

အါဒၣ်တၢ်တက့ၢ်တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်မ့ၢ်ဟဲန့ၣ် တန:ထဲသိ:တၢ်ဆိကမိၣ် ပာ်အီၤန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်ဆိကမိၣ်အီၤလၢကန:တလၢဘၣ်ဆၣ် တုၤအဟဲတုၤ ဃီၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်လၢပတူၢ်အီၤန့ၢ်လီၤ. တၢ်လၢပကဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်အီၤ တခီတမ့ၢ်ဒ်သိ:န့ၣ်ဘၣ်. တၢ်လၢပကဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်အီၤတကီၢ်ခါန့ၣ် ကဲထီၣ်တုၤလၢပလဲၤခီဖျိအီၤတန့ၢ်ဘၣ်လီၤ. ဒီ:ဖဲမုၢ်နံၤကတၢၢ်န့ၣ် ပှၤကိ:ဂၤဒဲ: ကဘၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်လၢယွၤအမဲာ်ညါဒီ: ဒိ:ယွၤအတၢ်စံၣ်ညီၣ်လီၤ. {GC 622.4} GCsk 641.3

ပကစၢ်မ့ၢ်ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်လၢပဂီၢ်, ကျဲ:စၢ:မၤန့ၢ်ပှၤတၢ်ပျၢ် တၢ်ကမၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီ: ကြၢ:လၢပကဘၣ်အိၣ်လၢ အိၣ်ပှဲၤလၢခရံာ်အပူၤလီၤ. ပကစၢ်ခရံာ်န့ၣ်လၢအသ:ပူၤဒၣ်လဲာ်ဆူ တၢ်လ့ပစီန့ၣ် တဟ့ၣ်သ:ဝဲနီတစဲ:ဘၣ်. မုၣ်ကီၤလံၢ်ထံၣ်န့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢ ကဟံ:န့ၢ်အခီၣ်တဃာ်လၢပှၤကညီအသ:ပူၤလီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ်သ:လၢ အအဲၣ်တၢ်ဒဲ:ဘ:န့ၣ် ဟ့ၣ်သ:မုၣ်ကီၤလံၢ်ဒ်သိ:ကလ့ပစီအီၤလီၤ. မ့မ့ၢ် ကစၢ်ခရံာ်တခီ “၃၀) ဆူညါယတကတိၤ, လၢၤဘၣ်ဒီ:သုလၢအအါဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဟီၣ်ခိၣ်အခိၣ်တဂၤဟဲဝဲဒီ: အတၢ်တအိၣ်ဘၣ်လၢယပူၤ နီတမံၤဘၣ်. ၃၁) မ့မ့ၢ်ဒ်သိ:ဟီၣ်ခိၣ်ကသ့ၣ်ညါလၢယအဲၣ်ပၢ်, ဒီ:ဒ်ပၢ်မၤလိာ်ယၤအသိ:န့ၣ်, ယမၤယဲဒ်န့ၣ်အသိ:လီၤ. ဂဲၤဆၢထၢၣ်, ဟ:ထီၣ်ကွံာ်သကိ:ဖဲအံၤတက့ၢ်.” ယိၤဟၣ် ၁၄:၃၀, ၃၁. မုၣ်ကီၤလံၢ် ဃုထံၣ်န့ၢ် လၢကလ့ပစီကစၢ်ခရံာ်အဂီၢ်ကျဲတအိၣ်နီတဘိဘၣ်. ဒ်သိ: ကဒိ:န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲ:တၢ်ယာ်လၢကလ့ပစီဝဲအဂီၢ် တထံၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်နီတမံၤ ဘၣ်. ပှၤလၢကအိၣ်ဆၢထၢၣ်ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ ဖဲတၢ်မၤန:မၤဖှီၣ်အဆၢ ကတီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအလီၤဂာ်ဒ်သိ:ဒီ:ကစၢ်ခရံာ်တဖၣ်လီၤ. {GC 623.1} GCsk 642.1

ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ် လၢပအိၣ်မူဖဲဟီၣ်ခိၣ်အံၤတကီၢ်ခါဒၣ်လဲာ် ပကဘၣ်သူၣ်လီၤတၢ်နာ်လၢ ကစၢ်ခရံာ်အပူၤဒီ: ပာ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အသွံၣ်လၢအပှ့ၤက့ၤပှၤန့ၣ်လီၤ. ပတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ် ကဘၣ်အိၣ်စဲဘူ:အသ:ဒီ:ခရံာ်အဂံၢ်အဘါ, ဒီ:တၢ်လၢအကြၢ:ဒီ:ပှၤသ့ၣ်တဖၣ် ပကဘၣ်မၤဂ့ၤမၤဝါက့ၤလၢခရံာ်အတၢ်ဂ့ၤ တၢ်ဝါလီၤ. ဒီ:ကစၢ်ခရံာ်ကွဲပှၤ ဒ်သိ:ပကအိၣ်စဲဘူ:ဒီ:အီၤလီၤ. တၢ်အတီၤ လၢကထီၣ်ဘ:ဆူခရံာ်အတၢ်အိၣ်မူအသကဲ:ပဝာ်အသိ: မူဒါလၢအအိၣ်ဒီ: ပှၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပကဘၣ်စၢဖှိၣ်ထီၣ်ပသ:ဒီ:ခရံာ်လီၤ. {GC 623.3} GCsk 642.2

မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်မၤဟ:ဂီၤတၢ်, ဒီ:တၢ်လ့ပစီတဖၣ်ကအိၣ်ဝဲ အဒိၣ်ကတၢၢ်ဖဲတၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကဒု:နဲၣ်ထီၣ်တၢ်လီၤလ: ဒ်အမ့ၢ်ပှၤလၢအစိကမီၤအိၣ်တဂၤဒီ: ကမၤလီၤလ:တၢ်လၢမူကပိာ်လိၤလီၤ. ပှၤထံၣ်ဘၣ်အီၤဒီ: ပှၤကညီတဖၣ်ကပျံၤတၢ်ဖု:တၢ်လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ် ကမၤထီၣ်တၢ်ဒု:ဆၢတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်လၢမူဖ:ဖီအတၢ်လီၤလိၣ်လီၤလ:တဖၣ် အဂီၢ် ကပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသ:ဒီ:တၢ်ဝံတၢ်နါခဲလၢာ်, ဟီၣ်ခိၣ်ပှၤပၢထံအီၣ် ကီၢ်ခဲလၢာ်, ဒီ:ထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်လီၤ. ဒီ:ပှၤကအိၣ်ဝဲတနီၤလၢ အစံ:လီၤ အသ:လၢကစၢ်ခရံာ်လီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကမၤတၢ်ထီဒါလံာ်စီဆှံ အတၢ်မၤလိာ်ဘၣ်ဆၣ် ကစံ:ဝဲလၢအဒိ:န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီလၢ မူခိၣ်ဒီ:ကမၤဘျါတၢ်ဆူ:တၢ်ဆါဒီ:မၤတၢ်လီၤလ:အါမံၤလီၤ. {GC 624.1} GCsk 643.1

တၢ်မၤလီန့ၢ်ပှၤကညီအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်ခဲလၢာ်အကျါ အဒိၣ်ကတၢၢ် န့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်ကစံ:လီၤအသ:လၢကစၢ်ခရံာ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အိၣ်ခိ: ကွၢ်လၢခရံာ်အတၢ်ဟဲယံာ်တ့ၢ်မ:လံအဃိ မုၣ်ကီၤလံၢ်ကလီတၢ်ဒ်ကစၢ် ခရံာ်ဟဲက့ၤလီၤဝဲအသိ:အက့ၢ်အဂီၤဒီ:ကမၤဝဲတၢ်လီၤလ:လီၤ. လီၣ်ဖျါ ၁:၁၃-၁၅ “၁၃) ဒီ:လၢမ့ၣ်အူဒၢအကျါ, ပှၤလီၤဂာ်လၢပှၤကညီဖိခွါ ကူသိ:တၢ်တုၤလီၤလၢအခီၣ်ထံ:, ဒီ:ကံၢ်တူာ်အယီၢ်တကိ:ထူလၢ အသ:နါပှၢ်လီၤ. ၁၄) ဒီ:အခိၣ်, ဒီ:အခိၣ်သူဝါဝဲဒ်သိ:အဆူၣ်အသိ:, ဒီ:ဝါဝဲဒ်မူခိၣ်ဖီအသိ:, ဒီ:အမဲာ်သၣ်တိၣ်, ဒ်မ့ၣ်အူလၣ်အသိ:န့ၣ်လီၤ. ၁၅) ဒီ:အခီၣ်လၣ် လီၤဂာ်လၢတိၢ်ဘီစီလၢ အဘၣ်ပှံၢ်လၢမ့ၣ်အူအသိ:, ဒီ:အကလုၢ်သီၣ်, မၤသ:ဒ်ထံအါသီၣ်အသိ:န့ၣ်လီၤ.” မုၣ်ကီၤလံၢ် ကပာ်မၤအသ:ဒ်အမ့ၢ်ကစၢ်တဖၣ်အကစၢ်စီၤပၤတဖၣ် အစီၤပၤအိၣ်ဒီ: အကဟုကညီၢ်, အိၣ်ဒီ:အလၤကပီၤကပြုၢ်ကပြီၤလီၤ. GCsk 643.2

ပှၤကညီတဖၣ်ထံၣ်ဘၣ်တ့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤ တၢ်ကဟုကညီၢ်ဒီ: တၢ်ကပြုၢ်ကပြီၤအကျါ မုၣ်ကီၤလံၢ်မၤထီၣ်တၢ်လီတခါအံၤ မ့ၢ်အကပြုၢ် ကပြီၤကတၢၢ်သတ:ဒီ: တုၤဒၣ်လဲာ်ပှၤကညီတဖၣ်ကကိ:သတြီထီၣ်ဝဲ ‘ကစၢ်ခရံာ်ဟဲက့ၤလံ’ လီၤ. ဒီ:ပှၤအါဂၤကတီၤလီၤဘါထီၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်ကယၤထီၣ်အစုဒီ:ကကတိၤထီၣ်တၢ်မုာ်မုာ်ဖိလၢ အကလုၢ် အမုာ်ကတၢၢ်ဒီ:ကစံ:ကတိၤထီၣ်လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ ကစၢ်ခရံာ်စံ:ကတိၤ ညီနုာ်တဖၣ်လီၤ. ဒီ:ကမၤဘျါက့ၤပှၤဘၣ်ဆူ:ဘၣ်ဆါတဖၣ်, အခိၣ်တလိၣ် ကစံ:ဝဲလၢသါမ့ၢ်ကစၢ်ခရံာ်ဒီ:အိၣ်ဘှံ:အနံၤန့ၣ်သါဆီတလဲကွံာ်ဆူ မုၢ်ခီၣ်ထံ:အနံၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအနံၤယံာ်လံန့ၣ်လီၤ. ဒီ:ကစံ:စ့ၢ်ကီ:ဝဲတၢ်တိၢ်န့ၢ်အိၣ်ခိ:မုၢ်နွံနံၤတနံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်မၤလီၤ ကစၢ်ယွၤအသူ:အသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လီတၢ်ဝ့ၤတမံၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအလဲၤ တုၤကီၢ်ဒီ:မ့ၢ်တၢ်လၢအမၤန့ၢ်ပှၤကညီအအါကတၢၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ “၁၀) ပှၤခဲလၢာ်လၢအဆံ:ပၢၢ်လၢအဒိၣ်တဖၣ်ဒိကနၣ်အီၤ, ဒီ:စံ:ဝဲဒၣ်, အဝဲတဂၤအံၤမ့ၢ်ယွၤအစိဒိၣ်အကမီၤဒိၣ်လီၤ.” မၤတၢ် ၈:၁၀. ပှၤကညီ သ့ၣ်တဖၣ်ကစံ:လၢယွၤအစိကမီၤဒီ:ကလူၤပိာ်ထွဲမုၣ်ကီၤလံၢ်အခံလီၤ. {GC 624.2} GCsk 643.3

ဘၣ်ဆၣ်မ့မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤအဖိအတံၢ်အနီၣ်တဖၣ် တလူၤပိာ်ကျဲ ကမၣ်အခံဘၣ်, ခရံာ်အဘျၣ်တဂၤအံၤ အတၢ်သိၣ်လိန့ၣ် ထီဒါအသ:ဒီ: လံာ်စီဆှံဝံၤဒီ:အတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီ: ဃါဃုာ်အသ:ဒီ:တၢ်ဒူတၢ်ဃိၤ အတၢ်ပနီၣ်လီၤ. တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတဖၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ထဲပှၤလၢအတူၢ်လိာ်တၢ်ဒူတၢ်ယိၤ အတၢ်ပနီၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါဝဲလၢယွၤအတၢ်သ:ဒိၣ်ထီၣ် အလီခီကဘၣ်တၢ်လူလီၤအီၤလၢပှၤဒ်သိ:အံၤတဖုအလိၤလီၤ. {GC 625.1} GCsk 644.1

ဘၣ်ဆၣ်ယွၤတဟ့ၣ်အီၤအခွဲ:အယာ် ဒ်သိ:ကမၤတၢ်ပနီၣ်လၢ အလီၤဂာ်ဒီ:ခရံာ်အတၢ်ဟဲဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိဒီ:ကစၢ်ခရံာ်ဟ့ၣ်ပလီၢ် ပာ်တၢ်ဘၣ်ဃ:မုၣ်ကီၤလံၢ်ကလူၤမၤဒီ:လီၤဂာ်အဝဲအတၢ်ဟဲအဂ့ၢ်လီၤ. “၂၄) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ခရံာ်အဘျၣ်တဖၣ်, ဒီ:ဝံအဘျၣ်တဖၣ် ကအိၣ်ထီၣ်ဝဲ, ဒီ:ကဒု:နဲၣ်တၢ်အပနီၣ်လီၤလ:, ဒီ:တၢ်လီၤလ:ဖ:ဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် တုၤမ့ၢ်သ့ဒီ:, ကလီန့ၢ်ပှၤလၢတၢ်ဃုထၢအီၤတဖၣ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤ. ၂၅) ကွၢ်ကွၢ်, ယစံ:ဘၣ်ပာ်စၢၤသုလီၤ. ၂၆) မၤသ:ဒ်န့ၣ်ဒီ:ပှၤမ့ၢ်စံ:ဘၣ်သု, ကွၢ်ကွၢ်, အဝဲဒၣ်အိၣ်လၢပှၢ်မုၢ်ကနၢန့ၣ်ဒီ:, ဟ:ထီၣ်တဂ့ၤ, ကွၢ်ကွၢ်, အဝဲဒၣ် အိၣ်လၢဒၢ:တဖၣ်အပူၤန့ၣ်ဒီ:, နာ်အီၤတဂ့ၤ. ၂၇) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ ဒ်လီဝၢ်အဒံ: ဟဲထီၣ်လၢမုၢ်ထီၣ်ဒီ:ကပီၤထီၣ်ပၢၢ်လၢမုၢ်နုာ်အသိ:န့ၣ်, ပှၤကညီဖိခွါ အံၤဟဲလီၤန့ၣ်, ကဒ်န့ၣ်အသိ:လီၤ.” မ:သဲ ၂၄:၂၄-၂၇. “၇) ကွၢ်ကွၢ်, ဟဲလီၤဝဲအိၣ်ဒီ:တၢ်အၢၣ်တဖၣ်, ဒီ:ပှၤလၢအဆဲ:အီၤ, ဒီ:ကယဲၢ်တၢ်အမဲာ်, ကထံၣ်ဘၣ်အီၤ, ဒီ:ကယဲၢ်ပှၤကလုာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ, ကဟီၣ်ဝဲယၢၤဝဲလၢအဃိလီၤ. မ့ၢ်လံ, အၤမ့ၣ်.” လီၣ်ဖျါ ၁:၇. “၁၆) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကစၢ်အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကဟဲလီၤလၢမူခိၣ်အိၣ်ဒီ: တၢ်ကိ:ပသူ, ဒီ:ကလူ:အခိၣ်တဂၤအကလုၢ်သီၣ်, ဒီ:အိၣ်ဒီ:ယွၤအကွဲၤဒီ:, ပှၤလၢအသံလၢခရံာ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ် ကဂဲၤဆၢထီၣ်ဆိဝဲ, ၁၇) တုၤနုၤ တစု, ပှၤလၢအမူဒီ:အိၣ်ဒံ: ပဝဲဒၣ်အံၤ, တၢ်ကထု:ထီၣ်န့ၢ်ပှၤတပူၤဃီဒီ: အဝဲသ့ၣ်, ဆူတၢ်အၢၢ်အပူၤ, ဒ်သိ:ပကသဂၢၢ်ကစၢ်လၢမူကပိာ်လိၤ, ဒီ:ပကအိၣ်ဒီ:ကစၢ်အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်ဒ်န့ၣ်လီၤ.” ၁သ့:စၤလနံ ၄:၁၆-၁၇. မုၣ်ကီၤလံၢ်ကလူၤမၤဒီ: ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ဟဲန့ၣ်တသ့ဘၣ်. ဖဲကစၢ် ခရံာ်ဟဲလီၤက့ၤဝဲန့ၣ် တၢ်အမဲာ်ခဲလၢာ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်ကထံၣ်ဘၣ် အီၤလီၤ. {GC 625.2} GCsk 644.2

ထဲဒၣ်ပှၤလၢအဃုထံၣ်ကွၢ်ဆ:မၤလိနၢ်ပၢၢ်အသ:လံာ်စီဆှံ အတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ် ကပူၤဖျဲ:ဒီ:မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤဖ:ဒိၣ်အံၤ န့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်လၢအနၢ်ပၢၢ်လံာ်စီဆှံအဃိ ဒီ:ကသ့ၣ်ညါ ဆိပာ်မုၣ်ကီၤလံၢ်အခီၣ်ကါခဲလၢာ်လီၤ. ပှၤလၢအသူၣ်လီၤအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ် ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢလံာ်စီဆှံအဖီခိၣ်န့ၣ် တုၤမ့ၢ်တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်ဟဲတုၤ အိၣ်အီၤဘၣ်ဆၣ် တလူၤပိာ်ထွဲအတၢ်ဘၣ်အသ:ဒၣ်ဝဲလၢၤဘၣ်. ကဟံ:ထီၣ် ဖီၣ်ထီၣ်ဒၣ်ထဲလံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတမံၤဃီလီၤ. {GC 625.3} GCsk 645.1

ထံကီၢ်ပဒိၣ်ပပှၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ကထု:က့ၤအတၢ်ဒီတဒၢထံဖိကီၢ်ဖိ တၢ်ဘျၢတဖၣ်ဒီ:ကမၤန:မၤဖှီၣ်ပှၤလၢ အတိၢ်န့ၢ်အိၣ်ခိ:ပာ်စီဆှံယွၤအတၢ် မၤလိာ်တဖၣ်လီၤ. ကဟ့ၣ်လီၤတၢ်စိတၢ်ကမီၤဆူပှၤလၢအဲၣ်ဒိ:မၤန:မၤဖှီၣ် ယွၤအပှၤစီဆှံတဖၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤအဖိအလံၤတဖၣ်ကဘၣ်ကွံာ်တ့ၢ်, ပာ်တ့ၢ်အဟံၣ်အဃီ, အခူအဝ့ၢ်, ဒီ:ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲ:အသ:သမူဆူတၢ်လီၢ်လၢ အအိၣ်ယံၤဒီ:ပှၤကူပှၤကညီအိၣ်တၢ်အလီၢ်တဖၣ်လီၤ. ပှၤကညီအိၣ်ဝဲတနီၤ လၢအထံၣ်န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ပူၤဖျဲ:အလီၢ်လၢလၢၢ်ကအိ, လ့ကအိအပူၤဘၣ်ဆၣ်, လၢထံကီၢ်အါဘ့ၣ်အပူၤ, ပှၤထူ:ပှၤတီၤပှၤဖှီၣ်ပှၤယာ်, ဖံ:သူဖံ:ဝါ, အတီၤထီ အတီၤဖုၣ်, ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဂီၢ်ပၤကဘၣ်တၢ်ဖှီၣ်န့ၢ်ဒီ:ဘၣ်တၢ်ဒု:ဃာ်တတီတလိၤ လီၤ. ကစၢ်ယွၤလၢအလၢပှဲၤဝဲဒီ:တၢ်သ:ကညီၤတဂၤကွၢ်လီၤထံၣ်ဘၣ် အဖိမုၢ်ဖိခွါတဖၣ်ဘၣ်အိၣ်လၢဃိာ်အပူၤ, ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤဒ်တၢ်ကမၤသံ ကွံာ်အီၤ, ဘၣ်အိၣ်လၢတၢ်ခံ:သူအဒၢ:ပူၤ ဒ်သိ:တၢ်ကပာ်သံကွံာ်အဝဲသ့ၣ် အခါမၤစၢၤဝဲဒ်သိ:ကလဲၤခီဖျိဘၣ်တၢ်မၤန:မၤဖှီၣ်အမုၢ်နံၤတဖၣ်လီၤ. {GC 626.1} GCsk 646.1

မ့ၢ်ယွၤကသ:ပ့ၤနီၣ်ဘၣ်အဖိအလံၤ ဖဲဆၢကတီၢ်အခါဖဲန့ၣ်ဧါ, ပှၤဘၣ်န:ဘၣ်ဖှီၣ်စီၤနိအၤ, စီၤလိၣ်, စီၤယိၤသ:, ဝံအ့ၤလံယၤ, ဝံယံ:ရမံယၤ, ဝံဒၤနံ:ယ့လ:တဖၣ် မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤသ:ပ့ၤနီၣ်အီၤဧါ, {GC 626.2} GCsk 646.2

ဒုၣ်ဒါတဖၣ်လၢအဖီၣ် ဒီ:တ့ၢ်လီၤနုာ်ယွၤအဖိမုၢ်ဖိခွါတဖၣ်ဆူဃိာ်အပူၤသ့ဝဲဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢ အဆဲ:ကျီၤဖျိကွံာ်ဃိာ်အတၢ်ဒူၣ်ဒီ:အိၣ်စဲဘူ:အသ:ဒီ:ယွၤတခီတြီဆၢဃာ်ဝဲ တန့ၢ်ဘၣ်. မၤထီၣ်တဲာ်ကွံာ်ဝဲတန့ၢ်ဘၣ်. မူခိၣ်ကလူ:တဖၣ် ကဟဲဆူ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒု:ဃာ်အီၤအအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤလၢဃိာ်အဒၢ:အပူၤလီၤ. လၢဖံ:လံ:ပံ:အဃိာ်ပူၤ, ဖ:ဖီမုၢ်တၢ်ဘှ့ၣ်တၢ်ဘှီၣ်အကတီၢ်န့ၣ် စီၤပီလူ: သ:ဝံၣ်ထီၣ်တၢ်ဒီ:တၢ်မၤအသ:လၢဃိာ်အပဲတြီတဖၣ် အိ:ထီၣ်အသ: ဒ်စီၤပၤအနီအပူၤ တၢ်ကပီၤအိၣ်ဝဲအသိ: ဃိာ်ဒီတဖျၢၣ်ညါဟဲကပီၤထီၣ်လီၤ. {GC 627.1} GCsk 646.3

ယွၤအတၢ်စံၣ်ညီၣ်ကလီၤဘၣ်လၢ ပှၤလၢအလူၤမၤန:မၤဖှီၣ် ယွၤ အဖိအလံၤတဖၣ်အလိၤလီၤ. တၢ်စံၣ်ညီၣ်အံၤ တမ့ၢ်ဝဲတၢ်စံၣ်ညီၣ်လီၤဆီ လၢကစၢ်ယွၤအဂီၢ်လီၤ. “၂၁) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဒ်လၢကစၢၢ်ပရၤစံၣ်အသိ:န့ၣ် ယွၤကဂဲၤဆၢထၢၣ်ဒ်လၢကံ:ဘိၣ်အကစၢၢ်ကဆူ:အသိ:န့ၣ် အသ: ကထီၣ်, ဒ်သိ:အကမၤအတၢ်မၤ, အတၢ်မၤလီၤဆီ, ဒီ:ဒ်သိ:အကမၤ အတၢ်မၤလီၤဆီလီၤကျဲလီၤ.” ယၡါယၤ ၂၈:၂၁. “၁၁) စံ:ဘၣ်အီၤ, ယမူယဲ, ကစၢ်ယွၤစံ:ဝဲဒၣ်, ပှၤတတီဘၣ်သံန့ၣ် တမ့ၢ်ဘၣ်အဘၣ် ယသ:ဘၣ်, မ့ၢ်အဘၣ်ယသ:လၢအကဃၣ်ကွံာ်အသ:လၢအကျဲဒီ: မူဝဲ လီၤ. ဃၣ်ကွံာ်သုသ:, ဃၣ်ကွံာ်သုသ:လၢကျဲအၢန့ၣ်တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အံၣ်စရ့လ:အပှၤဟံၣ်ဖိသ့ၣ်ဧၢ, သုကသံမ့ၢ်အဘၣ်မနုၤလဲၣ်.” ယဃ့:စက့လ: ၃၃:၁၁. “၆) ဒီ:ယွၤလဲၤပူၤလၢအမဲာ်ညါ, ဒီ:ကိ:ထီၣ် ယွၤ, ကစၢ်ယွၤလၢအသ:အိၣ်တၢ်, ဒီ:သ:ကညီၤတၢ်, သ:ထီၣ်ကီ, ဒီ:အဘျု:အဖှိၣ်ဒီ:အမ့ၢ်အတီအိၣ်ဝဲအါမ:လီၤ. ၇) ဟံ:ဃာ်တၢ်ဘျု: တၢ်ဖှိၣ်လၢပှၤကထိတဖၣ်အဂီၢ်, ပျၢ်တၢ်အၢတၢ်သီဒီ:တၢ်သရူ:တၢ်ကမၣ် ဒီ:တၢ်ဒဲ:တူာ်တၢ်ဒဲ:ဘ:လီၤ. ဒီ:တကွၢ်ကပာ်တၢ်ဒဲ:ဘ:လ့ၤတက့ၤဘၣ်. ဒု:အိၣ်သကိ:ပၢ်တဖၣ်အတၢ်ဒဲ:ဘ:လၢဖိအလိၤ, ဒီ:လၢအဖိတဖၣ်အဖိ အလိၤတုၤလီၤလၢသၢစိၤတစိၤ, ဒီ:လၢလွံၢ်စိၤတစိၤလီၤ.” ၂မိၤရှ့ ၃၄:၆-၇. ကစၢ်ယွၤဝံသ:စူၤဒီ:အိၣ်ခိ:တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖ:ယံာ်ဖ:ကွ့ၤဘၣ်ဆၣ် ပှၤအၢဖိ သ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်လၢတသ့ၣ်နီၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤအသ:ဘၣ်အဃိ ကဘၣ်အီယွၤ အတၢ်သ:ဒိၣ်ထီၣ်အလီခီလီၤ. {GC 627.2} GCsk 646.4

တုၤမ့ၢ်ကစၢ်ခရံာ်ဒု:ကတၢၢ်ကွံာ်အတၢ်မၤလၢမူခိၣ်တၢ်လီၢ်စီဆှံ အပူၤ ဒီ:ကစၢ်ယွၤအတၢ်သ:ဒိၣ်ထီၣ်အလီခီကဘၣ်တၢ်လူလီၤအီၤလၢ ပှၤတဖၣ်လၢအဒိ:တၢ်ဒူတၢ်ဃိၤအတၢ်ပနီၣ်တဖၣ်အလိၤလီၤ. တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ် လၢအလီၤဘၣ်ကီၢ်အဲၤကူပတူ:န့ၣ် တချု:လၢယွၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤဒံ:ဘၣ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဖၣ်န့ၣ် စံၣ်ညီၣ်ဆိပှၤဘါထီၣ်တၢ်ဒူတၢ်ဃိၤဒီ: ဒိ:တၢ်ဒူတၢ်ဃိၤအတၢ်ပနီၣ်တဖၣ်လီၤ. စီၤယိၤဟၣ်ထံၣ်တၢ်လၢညါခီ, ပှၤလၢအဘါထီၣ်တၢ်ဒူတၢ်ဃိၤတဖၣ် ကဘၣ်တူၢ်ဘၣ် “၉) ဒီ:ကလူ: အဂၤလၢအပှဲၤထီၣ်သၢဂၤတဂၤ, ပိာ်ထီၣ်အဝဲသ့ၣ်အခံ, ဒီ:ကိ:ထီၣ် လၢအကလုၢ်ဖ:ဒိၣ်, ပှၤတဂၤဂၤမ့ၢ်ဘါထီၣ်တၢ်ဒူတၢ်ဃိၤဒီ:အဂီၤ, ဒီ:ဒိ:အတၢ်ပနီၣ်လၢအမဲာ်တူၢ်ခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢအစုမ့ၢ်ဂ့ၤဒီ:.” လီၣ်ဖျါ ၁၄:၉. ဒီ:တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ “၂) ဒီ:အခီၣ်ထံ:တဂၤန့ၣ်, ဟ:ထီၣ်, ဒီ:ဂၢ်လီၤအလီခီလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ, ဒီ:တၢ်မၤအသ:လၢ တၢ်ဆါအုၣ်လီၤသလဲ:အအၢအသီလီၤဘၣ်လၢပှၤကညီအိၣ်ဒီ:တၢ်ဒူ တၢ်ဃိၤအတၢ်ပနီၣ်လၢအလိၤ, ဒီ:လၢပှၤလၢအဘါထီၣ်အဂီၤတဖၣ်အလိၤ န့ၣ်လီၤ. ၃) ဒီ:ခံဂၤတဂၤန့ၣ် ဂၢ်လီၤအလီခီလၢပီၣ်လဲၣ်ပူၤဒီ: တၢ်ကဲထီၣ် ဒ်ပှၤသံအသွံၣ်အသိ: ဒီ:တၢ်အိၣ်ဒီ:အသ:သမူလၢပီၣ်လဲၣ်ပူၤန့ၣ်, သံခဲလၢာ်လီၤ. ၄) ဒီ:သၢဂၤတဂၤန့ၣ် ဂၢ်လီၤလီခီလၢထံကျိ, ဒီ:ထံထီၣ် ပၢၢ်တဖၣ်အဖီခိၣ်, ဒီ:တၢ်ကဲထီၣ်ဝဲလၢတၢ်သွံၣ်လီၤ. ၅) ဒီ:ယနၢ်ဟူထံ အကလူ:စံ:ဝဲဒၣ်, ပှၤလၢအအိၣ်, ဒီ:လၢအအိၣ်တ့ၢ်, စီဆှံဧၢ, နစံၣ်ညီၣ် တၢ်အံၤတဖၣ်ဒီ:, နမ့ၢ်တၢ်အတီအလိၤလီၤ. ၆) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲသ့ၣ် တဖၣ်န့ၣ်, ဂၢ်လီၤပှၤစီဆှံဒီ:ဝံသ့ၣ်တဖၣ်အသွံၣ်, ဒီ:နဟ့ၣ်အီအီၤလၢ တၢ်သွံၣ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မ့ၢ်အကြၢ:ဘၣ်တၢ်ဒ်န့ၣ်လီၤ.” လီၣ်ဖျါ ၁၆:၂-၆. လၢကစၢ်ခရံာ်အစိၤကတိၤဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် မၤသံကွံာ်ဝံ တဖၣ်လၢအမၤယွၤအတၢ်အသိ:, ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်အသ:ကအၢဒ်သိ: အမိၢ်အပၢ်လၢပျၢၤတဖၣ်ဒီ:ကဂၢ်လီၤပှၤစီဆှံတဖၣ်အသွံၣ်လီၤ. {GC 627.3} GCsk 647.1

လၢတၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်အလီခီအကျါ မုၢ်ကအီၣ်ကိၢ်ဃိာ်တၢ် “၈) ဒီ:လွံၢ်ဂၤတဂၤန့ၣ် ဂၢ်လီၤအလီခီလၢမုၢ်အလိၤ, ဒီ:တၢ်ဒု:ကိၢ်ဃိာ် ပှၤကညီလၢမ့ၣ်အူလီၤ.” လီၣ်ဖျါ ၁၆:၈. ဘၣ်ဃ:ဒီ:တၢ်လီၤပျံၤလီၤဖု: အဆၢကတီၢ်အံၤန့ၣ် ဝံယိၤအ့လ:ကတိၤပာ်တၢ် “၁၁) ပာ်ဆှ:သုမဲာ်, ပှၤမၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိသ့ၣ်သုဧၢ, ဟီၣ်ပသူထီၣ်, ပှၤမၤစပံ:မုၢ်သ့ၣ်ဧၢ, လၢဘုက ၠူၣ်အဃိ, ဒီ:လၢဘုမုယီၤအဃိတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, စံာ်ဧိၤ ပှဲၤဧိၤအတၢ်ကူ:ဘုန့ၣ်ဟ:ဂီၤလံ. ၁၂) စပံ:မုၢ်ဃ့ထီၣ်ကွံာ်လံ, ဒီ:ချၢၣ်ဒၢအလၣ်လီၤညွံ:လံ. သ့ၣ်သလဲ, ဒီ:သ့ၣ်စူၣ်ပလိၣ်, ဒီ:ပြၢ:တ: ပူာ်အလၣ်လီၤဘဲလံ. ကယဲၢ်သ့ၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အတဝီပူၤန့ၣ် ဃ့ထီၣ်ကွံာ် လံခဲလၢာ်လံ. မ့ၢ်မ:တၢ်သူၣ်ခုသ:ခုဟါမၢ်လံဒီ:ပှၤကညီဖိလံလီၤ. ၁၈) ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိကအုကစွါဒ်လဲၣ်. ဂီၤဘုၣ်ဂီၤဖံ:အသူၣ်ကိၢ်အသ:ဂီၤလၢ အတၢ်အီၣ်ဆၣ်တအိၣ်ဘၣ်အဃိ, ဒီ:သိဒီ:မဲာ်တဲ:လဲ:ဟ:ဂီၤလံဝဲလံ. ၁၉) ယွၤဧၢ, ယကကိ:ထီၣ်နၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မ့ၣ်အူအီၣ်ကွံာ်ပှၢ်မုၢ်ကနၢ အအီၣ်ဆၣ်အလီၢ်, ဒီ:မ့ၣ်လၣ်အီၣ်ကွံာ်ပှၢ်လၢ်ကျါအသ့ၣ်ခဲလၢာ်လီၤ. ၂၀) ပှၢ်လၢ်ကျါအဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိဒၣ်လဲာ် မိာ်ထီၣ်အခိၣ်ဆူနအိၣ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ထံကျိအထံလီၤသံ:ကွံာ်လံ. ဒီ:မ့ၣ်အူအီၣ်ကွံာ်လံပှၢ်မုၢ်ကနၢအတၢ်အီၣ် ဆၣ်အလီၢ်လံ.” ယိၤအ့လ: ၁:၁၁, ၁၂, ၁၈-၂၀. {GC 628.1} GCsk 648.1

ယွၤအတၢ်သ:ဒိၣ်ထီၣ် အလီခီအတၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်အံၤ တမ့ၢ်လၢကဘၣ်မူဟီၣ်ကယၢဒီတကမျၢ်ညါ ဘၣ်ဆၣ် လီၤပျံၤလီၤဖု:ဝဲဒိၣ်မ:လီၤ. ဖဲတၢ်သ:ကညီအပဲတြီတချု:က:တံာ် ဘၣ်ဒံ:အသ:အခါ မ့ၢ်လၢယွၤအတၢ်သ:ကညီအိၣ်ဒံ:ဝဲအဃိ ကစၢ်ယွၤ မ့ၢ်ကွၢ်မဲာ်ဒံ:ခရံာ်ကစၢ်အသွံၣ်ဒံ:လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်လၢယွၤအတၢ်သ:ဒိၣ်ထီၣ် တဘျီအံၤ မ့ၢ်လၢတၢ်သ:ကညီၤအပဲတြီက:တံာ်ဃ:လံအသ:လံအဃိ တၢ်သ:ကညီၤတပာ်ဃုာ်လၢၤဘၣ်. တုၤလၢဆၢကတီၢ်အခါဖဲန့ၣ်မ:ဒီ: ပှၤဂီၤမုၢ်တဖၣ်အသ:ကအိၣ်ဒိ:န့ၢ်က့ၤတၢ်သ:ကညီၤလီၤ. {GC 628.2} GCsk 649.1

မ့မ့ၢ်ယွၤအဖိမုၣ်ဖိခွါတဖၣ် ဖဲအဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤသီမၤန:မၤဖှီၣ် အီၤအခါ ဘၣ်လီၤဒိလီၤယွၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီတအိၣ်ဘၣ်, သူၣ်ကၢ်သ:လီၤ သူၣ်ဘၣ်ဒိသ:ဘၣ်ဒိဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤတကွံာ်တ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်လ့ၤတက့ၤ ဘၣ်လီၤ. “၁၆) အဝဲဒၣ်ကအိၣ်ကဆိ:လၢတၢ်အလီၢ်ထီၣ်ထီ, လၢၢ်ဧိၤ လ့ဧိၤအတိာ်အတာ်ကကဲထီၣ်အသန့ၤအသ:အလီၢ်လီၤ. တၢ်ကဟ့ၣ် အကိၣ်, ဒီ:အထံကအိၣ်ခၢၣ်သနၢၢ်လီၤ.” ယၡါယၤ ၃၃:၁၆. “၁၇) ပှၤဘၣ်န:ဘၣ်ဖှီၣ်ဒီ:ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိန့ၣ် ဃုထံ, ဒီ:တအိၣ်ဘၣ်. အပ့ျၤ ဃ့ဝဲဒီ:တၢ်သူအသ:လၢထံလီၤ. ယၤ, ယွၤအံၤယကကနၣ်အကလုၢ်, ယဲဒၣ်, အံၣ်စရ့လ:အကစၢ်, ယတလဲၤသဒၣ်ဘၣ်အီၤဘၣ်.” ယၡါယၤ ၄၁:၁၇. {GC 629.2} GCsk 649.2

ဘၣ်ဆၣ်ပှၤအါဂၤအတၢ်ထံၣ်တခီ ယွၤအဖိမုၣ်ဖိခွါတဖၣ်အံၤ ကဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤကွံာ်ဒၣ်အသ:သမူ ဒ်သိ:ဒီ:လၢပျၢၤမၤတူၤရၤတဖၣ်ဒိ:သံ အသ:ဒီ:ပာ်တ့ၢ်တၢ်ပနီၣ်လၢအသွံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်ဆၢ ကတီၢ်လၢယွၤအပှၤစီဆှံတဖၣ် ကဘၣ်တူၢ်တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤ. ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် ကဒုၣ်ဒွဲၣ်ကနံၤဘၣ်ဖၣ်လဲယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်ဒီ: ကစံ: ကတိၤထီၣ်တၢ် ‘ခဲအံၤန့ၣ် မၤအသ:ဒ်လဲၣ်ခီလဲၣ်, သုတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တရၢ လဲၤတုၤဆူလဲၣ်, သုမ့မ့ၢ်သပှၢ်ကတၢၢ်ကစၢ်ယွၤအဖိအလံၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤ အဃိကစၢ်ယွၤတမၤပူၤဖျဲ:သုလဲၣ်’ တၢ်ကတိၤဒ်သိ:အံၤတဖၣ် ကစၢ်ခရံာ် ဘၣ်တူၢ်ကတိၤအသ:လၢကရၤနံၤအဒီခိၣ်သ့ၣ်ဖျၢၣ်ထူၣ်စုညါအလိၤလံ တဘျီလံလီၤ. စီၤယၤကိာ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်တၢ်အၢၣ်လီၤဒီ:တၢ်သ:ကညီၤအဂ့ၢ် သတ:ဒီ: ကနိဒီ:ကစၢ်ယွၤတုၤအဒိ:န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလီၤ. မ်ပကသ့ၣ်နီၣ် ထီၣ်က့ၤစီၤယၤကိာ်အတၢ်ဒိတၢ်တဲာ်န့ၣ်တက့ၢ်. {GC 630.1} GCsk 650.1

မူခိၣ်ကလူ:တဖၣ် အိၣ်ကဂၢၤဃာ်ပှၤလၢအတိၢ်န့ၢ်ဖံ:ဃာ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါတဖၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်နၢ်ဟူဘၣ်ဒီ:ထံၣ်ဘၣ်ပှၤတီ ပှၤလိၤတဖၣ်အတၢ်ဃ့ထုကဖၣ်ဒီ:အတၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်တဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ် အဃိ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ခိ:ကတဲာ်ကတီၤအသ:လၢကအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤယွၤ အဖိအလံၤသ့ၣ်တဖၣ် ဖဲအဒိ:န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကလုၢ်လီၤလၢကစၢ်ခရံာ်အအိၣ် လီၤ. မ့ၢ်လၢယွၤအဖိမုၣ်ဖိခွါတဖၣ် ကဘၣ်အီတၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်အတၢ်ဒိ:ဘျၢသ: အလီခီဒံ:အဃိ မူခိၣ်ကလူ:တဖၣ်ဘၣ်အိၣ်ခိ:န့ၢ်တၢ်တစိၢ်ဖိလီၤ. “၂၀) တုၤနုၤတစု, စီၤစ့:ဘ့:ဒဲအဖိခွါတဖၣ် အမိၢ်ဟဲဒီ:အဖိခွါဆူအအိၣ်, ဒီ:တီၤလီၤကဒွံကျိာ်, ဒီ:ဃ့တၢ်တမံၤလၢအီၤလီၤ. ၂၁) ဒီ:အဝဲဒၣ် စံ:ဘၣ်အီၤ, တၢ်မိၣ်န့ၢ်ဘၣ်နသ:လၢမနုၤတမံၤလဲၣ်. ဒီ:စံ:ဘၣ်အီၤ, မၤလိာ်လၢ်လၢယဖိခွါခံဂၤအံၤ ကဆ့ၣ်နီၣ်လၢနစုထွဲတဂၤ, ဒီ:လၢ နစုစ့ၣ်တဂၤ, လၢနဘီမုၢ်အပူၤတက့ၢ်. ၂၂) ဒီ:ယ့ၣ်ရှူ:စံ:ဆၢတၢ်ဒီ: စံ:ဝဲဒၣ်, သုဃ့မနုၤမနုၤလဲၣ်န့ၣ်, သုတသ့ၣ်ညါဘၣ်. လီခီလၢယကအီ တ့ၢ်အီၤန့ၣ်, သုအီဘၣ်ကကဲဧါ. တၢ်ဒိ:ဘျၢလၢယဒိ:ဘျၢယသ:န့ၣ် သုဒိ:ဘျၢဘၣ်ကကဲဧါ. ဒီ:အဝဲသ့ၣ်စံ:ဘၣ်အီၤ, ကဲဝဲသၢၣ်. ၂၃) ဒီ:အဝဲဒၣ်စံ:ဘၣ်အီၤ, သုကအီယလီခီသပှၢ်တၢၢ်လီၤ. ဒီ:တၢ်ဒိ:ဘျၢလၢ ယဒိ:ဘျၢယသ:န့ၣ်, သုကဒိ:ဘျၢသုသ:လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီ:တၢ်ဆ့ၣ်နီၤလၢ ယစုထွဲဒီ:လၢယစုစ့ၣ်န့ၣ်, မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ပှၤလၢယပၢ်ကတဲာ်ကတီၤဝဲလၢ အဂီၢ်ဒီ:, တမ့ၢ်ဘၣ်ယတၢ်ဒ်သိ:ယကဟ့ၣ်လီၤအီၤဘၣ်.” မ:သဲ ၂ဝ:၂၀-၂၃. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်ဃုထၢအမုၢ်နံၤန့ၣ် ကဖုၣ်ဝဲဒၣ် လၢပှၤဘၣ်တၢ်အုၣ်က့ၤ ခီၣ်က့ၤတဖၣ်အဂီၢ်အဃိ တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်အမုၢ်နံၤကလဲၤပူၤကွံာ်ဝဲချ့ချ့လီၤ. ကပူၤကွံာ်ဝဲချ့န့ၢ်ဒံ:လၢပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ထိၣ်တယာ်ဆိကမိၣ်ဝဲဒံ:န့ၣ်လီၤ. {GC 630.2} GCsk 650.2

တၢ်ကတဲာ်ကတီၤပာ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ တၢ်ကမၤသံပှၤလၢ အတိၢ်န့ၢ်ယွၤအတၢ်မၤလိာ်တဖၣ် အိၣ်ဝဲသနာ်က့ မ့ၢ်လၢပှၤအၢဖိတဖၣ် အဲၣ်ဒိ:မၤသံဆိတၢ်အဃိ ဆၢကတီၢ်တချု:ဘၣ်ဒံ:န့ၣ် ကကျဲ:စၢ:မၤဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပှၤလၢကခီဂာ်ခါပတာ်မူခိၣ်ကလူ:လၢအဒီဒၣ်န့ၢ်ပှၤတီပှၤလိၤဒီ: ဒ်သိ:ကမၤသံအီၤအဂီၢ်အခွဲ:တအိၣ်နီတဂၤဘၣ်. ပှၤလၢအဟဲဃ့ၢ်ပူၤဖျဲ: အသ:လၢဝ့ၢ်ဒိၣ်ကျိၤသွါတဖၣ်တၢ်ကချု:န့ၢ်အီၤဒီ: ဒ်သိ:တၢ်ကကျီသံအီၤ အခါန့ၣ် ဖဲပှၤအၢပှၤသီတဖၣ်ယၤထီၣ်ယူာ်ထီၣ်အန:အဃဲာ်, အဒီ, အဘီ အခါ ကကဲထီၣ်ဒ်တပံၢ်အဘိဒီ:လီၢ်အဘိတဖၣ်လီၤ. ကကၢ်ကွံာ်သဘှံ: ကွံာ်ခဲလၢာ်လီၤ. ပှၤအၢပှၤသီတနီၤနီၤကဘၣ်တၢ်ဒု:ဆၢက့ၤအီၤလၢမူခိၣ် ကလူ:လၢအလိာ်ထီၣ်အသ: ဒ်သိ:သု:ဖိသံၣ်ဖိတဖၣ်အသိ:လီၤ. {GC 631.1} GCsk 651.1

ပှၤမူခိၣ်ဖိတဖၣ်နုာ်လီၤမၤစၢၤတၢ်လၢပှၤကညီအဂီၢ် လၢစိၤတဖၣ် အစိၤကိ:စိၤဒဲ:လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ဘၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်ခီၣ်ဆၢဒု:အီၣ်ဒု:အီအီၤ လၢပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်လီၤ. ဘၣ်တဘျီတခီၣ် ကဲပှၤနဲၣ်ကျဲလၢပှၤကညီ အတၢ်လဲၤအဂီၢ်စ့ၢ်ကီ:လီၤ. ကဲစ့ၢ်ကီ:ပှၤလၢအအိ:ထီၣ်န့ၢ်ဃိာ်အပဲတြီလၢ အဒု:ဃာ်ယွၤအတၢ်မၢဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီ:တလ့ၢ်ကွံာ်စ့ၢ်ကီ:လၢၢ်ကိၢ်လိၢ် လၢတၢ်မၤဘၢဃာ်ကစၢ်ခရံာ်အသွၣ်ခိၣ်အပူၤခိၣ်ထိ:န့ၣ်လီၤ. {GC 631.2} GCsk 651.2

မူခိၣ်ကလူ:သ့ၣ်တဖၣ်လဲၤဆူဝ့ၢ်စဒိၣ်ဂမိရၤဒီ: ကွၢ်ဃုာ်ကွၢ်ဆု: ပှၤအၢပှၤသီလၢဝ့ၢ်စဒိၣ်အပူၤ ဒ်သိ:ကစံၣ်ညီၣ်တၢ်လီၤ. အဃိမူခိၣ်ကလူ: အိၣ်ဝ:တရံ:ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် ဒ်သိ:ကမၤနၢၤဝဲန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤကွၢ်မဲာ် ပှၤစှၤဂၤဖိလၢအနာ်အီၤတဖၣ် ယီၢ်တံၢ်ဖီၣ်ဂၢၢ်တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်တဖၣ် ဒ်သိ: ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဖၣ်ကဘၣ်မုာ်အဂီၢ်လီၤ. ပှၤအၢဖိတဖၣ်အကမၢ် ထီၣ်လၢပှၤလၢအိၣ်ဒီ:တၢ်သ:တီဒီ:မ့ၢ်ပှၤစှၤဂၤတဖၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိ: မၤသံဝဲန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အကမၢ်အိၣ်ထီၣ်တ့ၢ်လၢ ပှၤတဖၣ်န့ၣ်အအိၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်. {GC 631.3} GCsk 652.1

မူခိၣ်ကလူ:တဖၣ် မ့ၢ်စ့ၢ်ကီ:ပှၤလၢအခွဲ:အယာ်အိၣ်ဒ်သိ:ကနုာ် လီၤစံ:ကတိၤတၢ်လၢ မူခိၣ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်နၢ်ဟူဘၣ် ပှၤကညီတဖၣ် အတၢ်ဃ့ကည:ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တၢ်အခါ ပှၤကညီတဖၣ်နံၤဘၣ်ဖၣ်လဲတၢ်လီၤ. မူခိၣ်ကလူ:န့ၣ် စံ:ကတိၤတၢ်အဘျု: အိၣ်န့ၢ်ဒံ:ပှၤကူၣ်လိာ်တၢ်ပီၢ်ရီတဖၣ် လၢအဟ့ၣ်ကူၣ်ကတိၤဒီဒၣ်ပှၤဘၣ်ကီ ဘၣ်ခဲတဖၣ်အဂီၢ်ဒံ:လီၤ. ဒီ:မူခိၣ်ကလူ:မၤနၢၤမၤဃာ်ပှၤလၢ အကူၣ်အၢ ကူၣ်ဟ:ဂီၤတၢ်တဖၣ်ဒီ:ဖီၣ်စၢဃာ်ဝဲလီၤ. ကစၢ်ယွၤအဖိမုၢ်ဖိခွါတဖၣ် အိၣ်ဒီ:တၢ်သူၣ်ဟူ:သ:ဂဲၤဒီ: ကွၢ်လၢ်စီၤပၤတဖၣ်အစီၤပၤအကျဲလၢ အကဟဲလီၤဝဲလီၤ. {GC 632.1} GCsk 652.2

အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ဃ့ကည:တၢ်လၢကစၢ်ယွၤအအိၣ် သပှၢ်ပှၢ် ဒီ:ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်ဖျါထီၣ်အတၢ်ကပီၤလၢအဟဲဆဲ:ကပီၤလီၤဝဲန့ၣ် လီၤ. တၢ်မၤစၢၤဟဲတုၤဝဲလံ. မူခိၣ်ကလူ:သ့ၣ်တဖၣ် သ:ဝံၣ်ထီၣ်တၢ်ဒီ: မူခိၣ်အပဲတြီအိၣ်အိ:ဟိထီၣ်အသ:လီၤ. “ယအိၣ်ဒီ:သုလၢတၢ်ဒု:အံၤလီၤ. ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ, ယကဒု:တၢ်လၢသုဂီၢ်လီၤ. သုကမၤနၢၤတၢ်ခဲလၢာ်လၢ ယမံၤအဃိလီၤ. ဒီ:သုကကဲထီၣ်ပှၤမၤနၢၤတၢ်လီၤ” နၢ်ဟူဘၣ်စ့ၢ်ကီ:ဝဲ ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ကတိၤတထံၣ်အံၤလၢအနၢ်လီၤ. {GC 632.3} GCsk 652.3

ဖဲပလိာ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤအခါ ကစၢ်ယွၤကမၤစၢၤပှၤလီၤ. တၢ်မၤန: မၤဖှီၣ်တၢ်အကတီၢ်မ့ၢ်စဲဃဲၤတၢ်လီၤပျံၤလီၤဖု:လၢယွၤဖိယွၤလံၤတဖၣ်အဂီၢ် ဘၣ်ဆၣ် ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအတၢ်မၤနၢၤအနီၢ်တယၢ်အိၣ်ဝ:တရံ: ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဖၣ်လီၤ. {GC 633.1} GCsk 653.1

“၁၁) ဒီ:ပှၤလၢယွၤပှ့ၤက့ၤအီၤတဖၣ်န့ၣ် ကဟဲက့ၤကဒါက့ၤ, ဒီ:ကဟဲက့ၤသ:ဝံၣ်တၢ်ဆူစံယိၣ်အအိၣ်ဒီ: တၢ်သူၣ်ခူသ:ခုအထူအယိာ်အိၣ်လၢအခိၣ်, ဒီ:ကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်ဖှံ သ:ညီ, ဒီ:တၢ်သူၣ်ခုသ:ခုကချု:န့ၢ်အီၤ, ဒီ:တၢ်သူၣ်အု:သ:အု:, ဒီ:တၢ်ကအုကစွါကဃ့ၢ်ထီၣ်ကွံာ်လီၤ.” ယၡါယၤ ၅၁:၁၁. {GC 633.2} GCsk 653.2

ပှၤအုၣ်အသ:လၢကစၢ်ခရံာ်အဂီၢ်တဖၣ် အသွံၣ်မ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဂၢ်လီၤ အီၤဒီ:ကကဲထီၣ်တၢ်ဒု:သ့ၣ်ညါပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ပှၤအိၣ်ဒီ:တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဲၣ်ထူအဲၣ်ယွၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤပှၤအသ:ကိၤ တဖၣ် ညိကွံာ်တၢ်သ:ကညီၤအလပီလၢအဟဲဒိဘၣ်အီၤဒီ:သူတဃာ်ကွံာ်ဝဲ တဘျီလံ. ပှၤတဖၣ်လၢအတူၢ်ဆၢတၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်တန့ၢ်ဘၣ်တဖၣ် ကကဲထီၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်အဆၣ်အီၣ်လီၤ “၂၀) ဟဲ, ယပှၤဂီၢ်မုၢ်သ့ၣ်ဧၢ, လဲၤနုာ်လၢ နဒၢ:ပူၤ, ဒီ:က:တံာ်ဃာ်တြဲၤလၢနလီၢ်ခံတက့ၢ်. ပာ်ခူသူၣ်နသ:တစိၢ်ဖိ တုၤတၢ်သ:ကဲၤထီၣ်လဲၤပူၤကွံာ်န့ၣ်တက့ၢ်. ၂၁) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကွၢ်ကွၢ်, ယွၤဟဲဝဲလၢအလီၢ်ပူၤ ဒ်သိ:အကဒု:အိၣ်သကိ:, ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအတၢ် ဒဲ:ဘ:လၢအလိၤ, ဒီ:ဟီၣ်ခိၣ်ကလီၣ်ဖျါထီၣ်အသွံၣ်, ဒီ:တကျၢၢ်ဘၢ လၢၤဘၣ်အပှၤဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤဘၣ်.” ယၡါယၤ ၂၆:၂၀-၂၁. GCsk 653.3

ပှၤလၢအမုၢ်လၢ်ကွၢ်စိခရံာ်အတၢ်ဟဲလီၤဒီ:အိၣ်ဒီ:တၢ်ဝံသ:စူၤ, ဒီ:အမံၤဘၣ်တၢ်ကွဲ:နီၣ်အီၤလၢလံာ်မူအပူၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အပူၤဖျဲ:ထီၣ်ဘၣ်ဒီ: ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲသပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. မ့ၢ်ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢအဒိ:န့ၢ်တၢ်မူအခိၣ် သလု:လီၤ. {GC 634.1} GCsk 653.4

*****