Great Controversy - S'gaw Karen
Great Controversy - S'gaw Karen
အဆၢဒိၣ် (၁)—ဝ့ၢ်, ရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်လီၤပှီၢ်အဂ့ၢ်
“-ဒီ:စံ:ဝဲဒၣ်, နမ့ၢ်သ့ၣ်ညါနဲဒၣ်လဲာ်တၢ်လၢအဘၣ်ဃ:ဒီ:နတၢ်ဃူ တၢ်ဖိ:လၢ နနံၤနသီအံၤအပူၤဒီ:, ဂ့ၤလၢနဂီၢ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ခဲကနံၣ်အံၤ အိၣ်တဒၢလၢနမဲာ်လီၤ. -အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မုၢ်နံၤတဖၣ်ကဘၣ်နၤဒီ:, နဒုၣ် နဒါကမၤတၢ်အခိၣ်ဒူဝ:တရံ:နၤ, ဒီ:ကကဝီၤဃာ်နၤ, ဒီ:ကတြီနၤတပူၤ လၢ်လၢ်, -ဒီ:ကမၤနၤဒီ:နဖိအိၣ်လၢနပူၤန့ၣ် လီၤဒါဒီ:ဟီၣ်ခိၣ်, ဒီ:လၢၢ် တဖျၢၣ်လၢလၢၢ်အဖီခိၣ်န့ၣ်, တဒု:အိၣ်လီၤတဲာ်ဘၣ်နီတဖျၢၣ်ဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်ဟဲအံ:က့ၤကွၢ်က့ၤနၤအမုၢ်အလါန့ၣ်, နတသ့ၣ်ညါ ဘၣ်.” လူၤကၣ် ၁၉:၄၂-၄၄. {GC 17.1} GCsk 1.1
ကစၢ်ခရံာ်ဆ့ၣ်နီၤဝဲလၢကစၢၢ်သ့ၣ်စၤယံ:အလိၤ ဒီ:ကွၢ်လီၤ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အိၣ်ဆီလီၤအသ:မ: မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်လီၤ. တၢ်ဆၢကတီၢ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ဘူၣ်လဲၤကပာ် အကတီၢ်ဒီ:စီၤယၤကိာ်အဖိအလံၤလၢတၢ်လီၢ်ကိ:ပူၤဒဲ: လၢထံကီၢ်အယံၤ ကိ:ဘ့ၣ်ဒဲ: ဟဲက့ၤပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသ: ဒ်သိ:ဒီ:ကမၤသကိ:ဘူၣ်လဲၤကပာ် အမူ:ဖ:ဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၤသၣ်လီၢ်ပူၤတဖၣ်, စပံ:တၤသၣ်လီၢ်တဖၣ်ဒီ: တၢ်ပၢၤခိၣ်လါဟ့အလီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ပှဲၤဝဲဒီ: ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိလၢအဟဲဘူၣ် တၢ်ဘါတၢ်တဖၣ်လီၤ. တၢ်လူၢ်တၢ်တြီၤတဖၣ်, အထံဧိၤနီဧိၤအတၢ်သူၣ် ထီၣ်တဖၣ်, တၢ်သူၣ်ထီၣ်အခိၣ်ဒု:စိမိၤတဖၣ်အိၣ်ပှဲၤဝဲလၢ အံၣ်စရ့လ: အဝ့ၢ်ခိၣ်ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖျါဃံလၤလီၤအဲၣ်ဒိၣ်မ:ဒီ:မ့ၢ်ဝဲမ:စံယိၣ် အဖိမုၢ်ကနီၤဃံလၤလီၤအဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပာ်ကဖၢအသ:လၢယၤအံၤ ယမ့ၢ် နီၢ်ပၤမုၣ်တဂၤဒီ:တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤတၢ်သ:ဝ့ၤဝီၤတအိၣ်ဒီ:ယၤနီတမံၤဘၣ်. ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အံၤ ပာ်လီၤအသ:လၢအလီၤအဲၣ်လီၤကွံဒီ:သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤကဟုကယာ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ဒီ:ဆၢကတီၢ်အိၣ်တ့ၢ်လံယံာ်ယံာ် စၢၤစၢၤလၢတၢ်သ:ဝံၣ်စံ:ဒိၣ်စံ:ပတြၢၤအီၤ “အလီၢ်ထီၣ်ထီမုာ်မ:, ဟီၣ်ခိၣ် ဒီဘ့ၣ်အတၢ်သူၣ်ဖှံသ:ညီမ့ၢ်ကစၢၢ်စံယိၣ်လၢကလံၤစိ:တခီ, စီၤပၤ ဖ:ဒိၣ်အဝ့ၢ်လီၤ.” စံ:ထီၣ်ပတြၢၤ ၄၈:၂ တုၤမ့ၢ်တၢ်ကွၢ်စိဃီၤဒီ: တၢ်လုၢ်ဟံၣ်တဖျၢၣ်အိၣ်ဖျါဝဲဃံဃံလၤလၤဒီ: ဖဲမုၢ်အတၢ်ကပီၤအလွဲၢ်ဆဲ: လီၤဘၣ်ဘှ့ၣ်ထံပစီၤဝါအဖျၢၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ဒီ:လၢၢ်အဝါလၢဘၣ်တၢ်တ့ ဃာ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဒူၣ်တဖၣ်, တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပဲတြီလၢတၢ်တ့အီၤလၢထူ တဖၣ်, အခိၣ်ဒု:စိမိၤအထီၣ်ထီတဖၣ်ဃံလၤဒီ: လီၤအဲၣ်လီၤကွံဝဲဒိၣ်မ: လီၤ. လၢပှဲၤဝဲဒီ:တၢ်ဃံလၤမ:လီၤ. ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်ပာ်ကဖၢအသ:လၢအတၢ် လုၢ်ဟံၣ်ဒီ:တုၤမ့ၢ်အကွၢ်ဃီၤတၢ်လုၢ်ဟံၣ်တထံၣ်ဃီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အသ: ပူၤပှဲၤဝဲဒီ:တၢ်သ:ခုတၢ်သ:မံဒီ:တၢ်ကမၢကမၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ကစၢ် ယ့ၣ်ရှူ:ကွၢ်ဃီၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဒီ:သ့ၣ်ညါနီၢ်ကီၢ်ဝဲလၢအတၢ်ဆိမိၣ် အပူၤလီၤ. “ဒီ:စံ:ဝဲဒၣ်, နမ့ၢ်သ့ၣ်ညါနဲဒၣ်လဲာ်တၢ်လၢအဘၣ်ဃ:ဒီ: နတၢ်ဃူတၢ်ဖိ:လၢနနံၤနသီအံၤအပူၤဒီ:, ဂ့ၤလၢနဂီၢ်လီၤ.” လူၤကၣ် ၁၉:၄၂. ပှၤမူခိၣ်ဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်သူၣ်ခုသ:ခုလၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဂီၢ် မ့ၢ်လၢကစၢ်ခရံာ်ဟဲနုာ်လီၤဝဲအဃိလီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်သဂၢၢ်ကစၢ် ခရံာ်ဒီ:ဟံ:န့ၢ်ထီၣ်စူၣ်ပလိၣ်တဖၣ်အဒ့ဒီ:ဝ့ၤဝၤဒါလီၤဝဲလၢကျဲခိၣ်, ကိ:ပသူထီၣ် ‘ဟိၤစဲနၤ’ တုၤဒၣ်လဲာ်တၢ်လူၢ်တၢ်တြီၤတဖၣ် ကနိ:ကစုာ် ထီၣ်ဝဲတစုန့ၣ်လီၤ. ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢအကထိကလ:တဖၣ် ကိ:ပသူပတြီတၢ် “အအံၤမ့ၢ်ပစီၤပၤဒီ: ပှၤလၢအအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤပှၤလီၤ. ဒီ:တကီၢ်ခါန့ၣ် ပှၤအုၣ်ခီၣ်က့ၤတၢ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူ:ခရံာ်အသ:ဘၣ်ဒိခူသူၣ်လၢအသ:ပူၤ, အဝဲမ့ၢ်ဝဲကစၢ်ယွၤအဖိခွါနီၢ်ကီၢ်လီၤ. မ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢယွၤအၢၣ်လီၤပာ် တၢ်ဒီ:ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. မ့ၢ်ပှၤလၢအစိကမီၤအိၣ်လၢ တၢ်သံပျုၤပူၤအဖီခိၣ်ဒီ:မၤနၢၤတၢ်သံဒီ:ဂဲၤထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလီၤ. GCsk 1.2
တၢ်သွၣ်ခိၣ်ဒု:ဃာ်အီၤတန့ၢ်ဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤအမဲာ်ထံလီၤဝဲ ဒၣ်တမ့ၢ်တၢ်သူၣ်အု:သ:အု:ယိယိဖိဘၣ်, မ့ၢ်တၢ်သ:ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံ:လၢ အဟဲထီၣ်လၢအသ:ပူၤလၢ ပှၤထံၣ်နၢ်ပၢၢ်ဒီ:ယါဘျါက့ၤအီၤတသ့ဘၣ် တမံၤလီၤ. {GC 17.2} GCsk 3.1
အဝဲအမဲာ်ထံလီၤန့ၣ် တမ့ၢ်လၢအနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်ဒၣ်ဝဲဘၣ်. အဝဲ ဘၣ်ခါထီၣ်ဝဲအခီၣ်ကါတဖၣ်ဃၢဝဲဒိၣ်မ:လၢအဂီၢ်ဒီ:လၢအမဲာ်ညါန့ၣ် က့ၤသစ့ၤမနၤတၤသၣ်အလီၢ်အိၣ်ခိ:ပာ်အီၤလၢ ကသု:ဘူ:အသ:ဆူတၢ်မၤန: မၤဖှီၣ်အီၤအဂီၢ်လီၤ. ဒီ: ‘ပဲတရီသိ’ စ့ၢ်ကီ: အိၣ်လၢအမဲာ်ညါလၢ ပှၤဟဲစိာ်နုာ်သိဖိတဖၣ် ဒ်သိ:တၢ်ကလုၢ်ထီၣ်တၢ်အဂီၢ်ယံာ်တ့ၢ်ဝဲလၢ အနံၣ် တဖၣ်လၢအကယၤတဖၣ်လံန့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤအိၣ်အိ:ထီၣ်အသ:လၢအဂီၢ် ဒ်သိ:ဒီ:ပှၤကမူၤထီၣ်ကွံာ်အီၤဒီ:လၢတၢ်ကလုၢ်ထီၣ်အီၤအဂီၢ် “ဘၣ်တၢ်မၤ အၢမၤသီအီၤ, ဘၣ်ဆၣ်ဒီ:ဆီၣ်လီၤအသ:, ဒီ:တအဲ:ထီၣ်ဘၣ်အထ:ခိၣ် ဘၣ်, ဒ်သိဖိလၢပှၤမိၤမၤသံအီၤအသိ:, ဒ်သိလၢအအိၣ်ဘှီၣ်ကလာ်လၢ ပှၤတံာ်အဆူၣ်အမဲာ်ညါအသိ:န့ၣ်. တအဲ:ထီၣ်ဘၣ်အထ:ခိၣ်ဘၣ်.” ဝံယၡါယၤ ၅၃:၇. လၢတယံၤဒီ:အီၤအါအါဘၣ်တၢ်လီၢ်လၢတၢ်ကိ:အီၤ လၢကရၤနံၤအဒီခိၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်လီၤ. ကရၤနံၤအဒီခိၣ်မ့ၢ်တၢ်မၤသံပှၤအၢဖိ တဖၣ်အလီၢ်လီၤ. ကျဲဖိလၢတယံာ်တမီာ်ဘၣ် ကစၢ်ခရံာ်ကဘၣ်ဟ:ဝဲဒီ: ကဘၣ်လဲၤထီၣ်လုၢ်ထီၣ်အသ:သမူအိၣ်လၢအမဲာ်ညါန့ၣ်လီၤသ:အု:လၢ အဂီၢ် ဒီ:ပှဲၤဝဲဒီ:တၢ်ခံ:သူန့ၣ်လီၤ. လၢခရံာ်ကဘၣ်ယိ:ထီၣ်တၢ်ဒဲ:ဘ: အဂီၢ်အဆၢကတီၢ်တတုၤဃီၤဒံ:ဘၣ်. ပှၤဂီၢ်မုၢ်သူၣ်ခုသ:ခုလၢ အဝဲ ဟဲနုာ်လီၤဆူဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါလီၤ. တၢ်ကဘၣ်မၤအသ:ဆူညါတဖၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ် ပှၤတသ့ၣ်ညါနီတဂၤဘၣ်. ထဲဒၣ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူ:ခရံာ်လၢအမ့ၢ် ယွၤအဖိခွါတဂၤသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်လီၤ. အဃိအဝဲအမဲာ်ထံလီၤဘၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အတၢ်သူၣ်ထီၣ်အခိၣ်ဒု:ထီၣ်ထီတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဂ့ၢ် ဒ်လဲၣ်ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢအဝဲဟဲလီၤဝဲဒီ:ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲ, ဒီ:အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤဝဲ တဖၣ်အမဲာ်ခံ:ဒီ:တသ့ၣ်ညါတၢ်နီတမံၤဘၣ်လၢတၢ်ကမၤအသ:လၢ အဝဲသ့ၣ်အဖီခိၣ်ဘၣ်အဃိလီၤ. {GC 18.1} GCsk 3.2
တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤဟဲက့ၤလီၤဝဲတဆီဘၣ်တဆီယံာ်တ့ၢ်မ:လံလၢ အနံၣ်လၢအကထိလံလီၤ. ကစၢ်ယွၤကဟုကယာ်အံ:ထွဲကွၢ်ထွဲအပှၤဂီၢ်မုၢ် လၢအမၤဃံမၤလၤဝဲတဖၣ်အဂ့ၢ်အကျိၤန့ၣ် အိၣ်ဖျါထီၣ်လၢယ့ၣ်ရှူ:အမဲာ် တၢ်ထံၣ်အပူၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်ကစၢၢ်မိၤရံယၤအိၣ်ဝဲဒီ:ဖိခွါတဂၤလၢတၢ်အၢၣ် လီၤအီလီၤအိၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ကဲထီၣ်ဝဲတၢ်လုၢ်ထီၣ်အီၤလၢတၢ်လုၢ်သိဖိ အလီၢ်ဘၣ်ဆၣ် အဝဲတဂ့ၢ်လိာ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်တၢ်စၢဃာ်အီၤဒီ: ဘၣ်တၢ်ပာ် ထီၣ်အီၤဆူတၢ်လုၢ်ထီၣ်အလီၢ်လိၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်ဒိလိၤအီၤလၢယွၤအဖိခွါ အတၢ်လုၢ်ထီၣ်အသ:အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီ:ဖဲန့ၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအတၢ်အၢၣ်လီၤ အီလီၤပာ်ဃုာ်ဝဲဒၣ်လီၤ. မ့ၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤလၢအဘၣ်ဃ:ဒီ:မ့ၤၡံယၤ အလၤကပီၤအဂ့ၢ်လီၤ. တၢ်အံၤဘၣ်တၢ်ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤအီၤလၢပၢ်ကစၢ် တဂၤလၢအအိၣ်ဒီ:အကလုၢ်တီထီဘိန့ၣ်လီၤ. ၁မိၤရှ့ ၂၂:၉? ၁၆-၁၈. GCsk 4.1
တၢ်လုၢ်ထီၣ်အမ့ၣ်အူလၣ်လၢ ‘စီၤအ့ၤရ့နၤ’ အကြဲၢ်ပူၤန့ၣ် ထီၣ်ဘ: ဆူယွၤအအိၣ်ဆူမူခိၣ်သတ:ဒီ:ယွၤမၢလီၤအကလူ:လၢအမၤဟ:ဂီၤ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် ပာ်လီၤအန:လၢအယၤထီၣ်ဃာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ (၁ကွဲ: ၂၁) တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အဒိလၢ ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်ကစၢ်တဂၤကဘၣ်လုၢ်ထီၣ် အသ:လၢပှၤတၢ်ဒဲ:ဘ:ဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်အလိၤ န့ၣ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီအီၤ လၢတၢ်အထီကတၢၢ်လီၤ. ဒီ:ယွၤ မၤလၤကပီၤဝဲဒၣ်လီၤ. ”-စံ:ထီၣ်ပတြၢၤယွၤတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤ ဂ့ၤဝဲလီၤ. သ:ဝံၣ်ထီၣ်အမံၤတက့ၢ်, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မုာ်ဝဲလီၤ.” စံ:ထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၂:၁၃. နံၣ်တဖၣ်လၢအနံၣ်တဖၣ် ဝံအတီအလိၤသ့ၣ် တဖၣ် ကျဲ:စၢၤဟ့ၣ်ပလီၢ်တၢ်ဒီ:တဲဖျါထီၣ်တၢ်ကစီၣ်တဖၣ်လီၤ. ပှၤလုၢ်တၢ် အဒိၣ်တဖၣ်ယၤထီၣ်တ့ၢ်ဝဲန:တဖၣ်, တၢ်လုၢ်နၢမူအလုၢ်ခုၣ်ထီၣ်ဝဲ, ဖဲန့ၣ် တၢ်ဘါထုကဖၣ်လၢပှၤဟဲဘါတၢ်ဖိတဖၣ် အကလုၢ်သီၣ်ဝဲ, ဒီ:ထီၣ်ဘ: တုၤဆူယွၤအအိၣ်လီၤ. ကိ:နံၤကိ:သီဒဲ:တၢ်လုၢ်သိဖိလၢ တၢ်လုၢ်ထီၣ်အီၤ တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဒိလီၤအီၤလၢ ယွၤအတၢ်လုၢ်သိဖိကစၢ်ယ့ၣ်ရှူ:ခရံာ်လီၤ. ဒီ:ဖဲန့ၣ် ‘ယဟိဝၤ’ ကစၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်အသ: ဒ်မ့ၣ်အူထူၣ်လၢတၢ်သ:ကညီၤ အလီၢ်ပစိာ်အဖီခိၣ်လီၤဂာ်ဒီ:ဃီတဘိလၢ အဆဲ:ဃီၤအသ:ဒီ:ဟီၣ်ခိၣ်ဒီ: ထီၣ်ဘ:ဆူမူခိၣ်န့ၣ်လီၤ. (၁မိၤရှ့ ၂၈:၁၂. ယိၤဟၣ် ၁:၅၁) ဒီ:လၢ ဃီတဘိအလိၤန့ၣ် ယွၤအကလူ:တဖၣ် လ့ၣ်လိၤလ့ၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဝဲတၢ်အိ:ထီၣ်န့ၢ်ကျဲတဘိလၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤတုၤဆူ တၢ်စီတၢ်ဆှံကတၢၢ် အလီၢ်အဂီၢ်လီၤ. နဲၣ်ဖျါဝဲလၢ အံၣ်စရ့လ:အဘီအမုၢ် မ့ၢ်ဘီမုၢ်လၢအအိၣ် ဒီ:တၢ်သူၣ်ထီသ:လိၤဒီ:ယွၤဒီ:ယရူၤၡလ့ၣ်အိၣ်ဆၢထၢၣ်ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ လီၤထူလီၤယိာ်မ့ၢ်လၢယွၤဃုထၢတ့ၢ်အီၤအဃိလီၤ. (ယံ:ရမံယၤ ၁၇:၂၁-၂၅) ဘၣ်ဆၣ် တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤလၢအအိၣ်ဝဲဒီ:ပှၤကလုာ်တကလုာ်အံၤ လၢယွၤကွၢ်မဲာ်အဝဲသ့ၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဆီတလဲက့ၤအသ:ဆူပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ အပူထီၣ်တၢ်သ့ပှၤဂီၤမုၢ်လၢအဂုၤက့ၤအခံသ့န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ထီဒါ ဆၢက့ၤမူခိၣ်ကစၢ်အတၢ်သူၣ်ကညီၤသ:ကညီၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီ:မၤကမၣ် တၢ်ခွဲ:တၢ်ယာ်လၢကစၢ်ဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ဒီ:ဃုန့ၢ်တၢ်ခွဲ:တၢ်ယာ် လၢအဝဲသ့ၣ်အသ:ကွံဝဲဒၣ်တၢ်တဖၣ်လီၤ. {GC 18.2} GCsk 4.2
ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိတဖၣ် “-ဘၣ်ဆၣ်ဒီ:အဝဲသ့ၣ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်ယွၤ အကလူ:တဖၣ်, ဒီ:တပာ်ကဲဘၣ်အကလုၢ်အကထါဘၣ်. ဒီ:မၤအၢအဝံ တဖၣ်တုၤယွၤအသ:ထီၣ်ဘၣ်အပှၤဂီၢ်မုၢ်, ဒီ:တၢ်မၤဘျါက့ၤအီၤတအိၣ် ဘၣ်” (၂ကွဲ: ၃၆:၁၆) . ဘၣ်ဆၣ်ယွၤပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢ အဝဲသ့ၣ်အလိၤဒ်သိ: “-ဒီ:ယွၤလဲၤပူၤလၢအမဲာ်ညါ, ဒီ:ကိ:ထီၣ်ယွၤ, ကစၢ်ယွၤလၢအသ:အိၣ်တၢ်, ဒီ:သ:ကညီၤတၢ်, သ:ထီၣ်ကီ, ဒီ:အဘျု: အဖှိၣ်ဒီ:အမ့ၢ်အတီအိၣ်ဝဲအါမ:လီၤ.” (၂မိၤရှ့ ၃၄:၆) ယွၤတညိကွံာ် အဝဲသ့ၣ်နီတဘျီဘၣ်. ယွၤအတၢ်သ:ကညီၤန့ၣ် လဲၤတၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် အလိၤဒီ:မၤဂ့ၤမၤဝါအဝဲသ့ၣ်လီၤ. တုၤဒၣ်လဲာ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်အိၣ်လၢ ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိသ့ၣ်တဖၣ်အလိၤထဲလဲၣ်, အဖိခွါလၢအအဲၣ်ဝဲအိၣ်ထဲတဂၤ ဧိၤန့ၣ်ဟ့ၣ်လီၤဝဲ ”-ဒီ:ယွၤအပၢ်အကစၢ်မၢလီၤတၢ်လၢအကလူ:တဖၣ် အစုပူၤ, ဂဲၤဆၢထၢၣ်လၢဂီၤဂီၤ, ဒီ:မၢလီၤတၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သ:ကညီၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်, ဒီ:အတၢ်အိၣ်ဝဲဆိ:ဝဲအလီၢ်န့ၣ်လီၤ.” (၂ကွဲ: ၃၆:၁၅) ကစၢ်ယွၤသ:စူၤဒီ:သ:ကညီၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိ:ဒီ:ကဟဲက့ၤဒီ: ဃ့ကည:တၢ်ဘၣ်ဆၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိသ့ၣ်တဖၣ်တဒိကနၣ်တၢ်ဘၣ်. တုၤဒၣ်လဲာ်လၢခံကတၢၢ်ကစၢ်ယွၤဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤကွံာ်အဖိခွါထဲအိၣ်ဝဲဒၣ် တဂၤဃီၤဧိၤန့ၣ်လီၤ. {GC 19.1} GCsk 5.1
ယွၤအဖိခွါအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်လဲာ် ဘၣ်တၢ်ဆှၢလီၤအီၤလၢ ကဃ့ကည:ဝ့ၢ်လၢအနၢ်က့ၣ်တဖျၢၣ်အံၤ, ဒ်သိ:ခရံာ်ကစၢ်ထု:ထီၣ်က့ၤ ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်လၢကီၢ်အဲၤကူပတူ:အပူၤအသိ: လီၤ. “နဟဲစိာ်စပံ:မုၢ်တမုၢ်လၢကီၢ်အဲၤကူပတူ:အပူၤ, နဟီထီၣ်ကွံာ် ပှၤကလုာ်တဖၣ်ဒီ:သူၣ်လီၤဝဲလီၤ.” စံ:ထီၣ် ၈ဝ:၈. အဝဲနီဟ:ထီၣ်ကွံာ် ပှၤတခီဘီမုၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် လၢအစုဒုၣ်စုတီၤဒၣ်ဝဲဒီ: ပာ်လီၤဝဲလၢတၢ်လီၢ် လၢ “အပှဲၤဒီ:တၢ်သူတၢ်သၣ်,” ကစၢ်ပာ်လီၤအပှၤခိ:တၢ်တဖၣ်ဒီ:လုၢ်အီၣ် လုၢ်အီအပှၤဂီၢ်မုၢ် “-မၤသ:ဒ်န့ၣ်ဒီ: ပျုၤပူၤမၤလဲၢ်ထီၣ်အသ:, ဒီ:အဲ:ထီၣ် အထ:ခိၣ်ဆံ:လဲၢ်ဆံ:လဲၢ်အနီၣ်ထိၣ်တအိၣ်ဘၣ်, ဒီ:အတၢ်လၤကပီၤ, ဒီ:အသီၣ်အသဲ, ဒီ:အပှၤဂီၢ်မုၢ်, ဒီ:ပှၤလၢအသူၣ်ဖှံသ:ညီလၢအပူၤန့ၣ် လဲၤလီၤဝဲဖဲန့ၣ်လီၤ.” (ဝံယၡါယၤ ၅:၁၄) မုၢ်လၢ်ဝဲလၢအံၣ်စရ့လ: တဖၣ်ကသၣ်ထီၣ်လၢစပံ:သၣ်အဂ့ၤဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်သၣ်ထီၣ်လၢ စပံ:သၣ်အမံၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ကစၢ်ခရံာ်ကျဲ:စၢ:မၤဂ့ၤမၤဘၣ်ဟီၣ်ခိၣ် အသၣ်ဒီ:ပဲာ်ကွံာ်စပံ:ဒ့လၢအဒိၣ်ဃံတဖၣ် ဒု:အီၣ်ဒု:အီဝဲအဆၣ်ဒီ:လူလီၤ ထံဂ့ၤဂ့ၤကျဲ:စၢ:ဝဲလၢတၢ်လီၤဘှံ:လီၤဘှါတအိၣ်ဘၣ်အပူၤလီၤ. {GC 19.2} GCsk 6.1
လၢသၢနံၣ်အကတီၢ်ပူၤ တၢ်ကပီၤအကစၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်အလၤကပီၤ အစိကမီၤဒီ: ဟ:ထီၣ်နုာ်လီၤလၢပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိအကျါလီၤ. “-ယွၤဖှူ ပှၤနစၤရ့:ဖိယ့ၣ်ရှူ:လၢသ:စီဆှံဒီ:တၢ်အစိအကမီၤလီၤ. အဝဲဒၣ်န့ၣ် လဲၤသကုၤဆ:ဒ:ဒီ:မၤဂ့ၤတၢ်, ဒီ:မၤဘျါက့ၤကယဲၢ်ပှၤလၢမုၣ်ကီၤလံၢ် မၤအၢမၤန:အီၤလီၤ.” (မၤတၢ် ၁ဝ:၃၈. လူၤကၣ် ၄:၁၈. မ:သဲ ၁၁:၅) ခရံာ်အတၢ်သ:ကညီၤန့ၣ် လီၤဘၣ်လၢပှၤကညီတဖၣ်အလိၤတုၤသိ:သိ:ဒီ: တဖုၣ်ထံၣ်ဖုၣ်ထီဝဲဘၣ်, “ပှၤလၢတၢ်ဘှံ:အသ:, ဒီ:ဝံတၢ်ယိ:တၢ်ဃၢ ခဲလၢာ်သ့ၣ်သုဧၢ, ဟဲဆူယအိၣ်တက့ၢ်. ဒီ:ယကဒု:အိၣ်ဘှံ:သုလီၤ. . .” (မ:သဲ ၁၁:၂၈) . {GC 20.1} GCsk 7.1
ကစၢ်ခရံာ်မၤဂ့ၤတၢ်ဘၣ်ဆၣ် ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ထံၣ်လၢ တၢ်အၢ ဒီ:ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်အဲၣ်ပှၤကညီတဖၣ်ကဲထီၣ်က့ၤလၢပှၤကညီအဂီၢ် တၢ်သ:ဟ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် “ဒီ:ပာ်တၢ်အၢလၢယလိၤလၢတၢ်ဂ့ၤအဂီၢ်, ဒီ:တၢ်သ:ဟ့လၢယတၢ်အဲၣ်အဂီၢ်လီၤ.” (စံ:ထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၉:၅) အဝဲ အတၢ်သ:ကညီၤအသဟီၣ်တလီၤဘှါဘၣ်. ခရံာ်တညိကွံာ်ပှၤတဖၣ်လၢ အတကနူၤကနၣ်အတၢ်သ:ကညီၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီ:ဘၣ်. ကစၢ်ခရံာ်အဟံၣ် အဃီတအိၣ်ဘၣ်, ဟ:ဝ့ၤဝီၤဝဲဒၣ်ဒီ:မူဒါလၢကဘၣ်မၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် မၤဝဲ ကိ:နံၤဒဲ:လီၤ. အဝဲအိၣ်မူလၢကမၤစၢၤပှၤလိာ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ် ဒီ:ဒု:ကပီၤ ထီၣ်တၢ်လၢပှၤတဖၣ်လၢအအိၣ်ဘၣ်လၢတၢ်ခံ:ကျါအပူၤလီၤ. မၤဃါဃုာ် အသ:ဒီ:ပှၤကညီတဖၣ် ဒ်သိ:ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ကဟံ:န့ၢ်ဒီ: ဒိ:န့ၢ်တၢ်မူ အထူအယိာ်အတၢ်ဟ့ၣ်လီၤ. အဝဲအတၢ်သ:ကညီၤဘၣ်ပှၤလၢအပာ်ကိၤ အသ:တဖၣ်ဒီ: အတၢ်အဲၣ်အတၢ်သ:ကညီၤတဖၣ်န့ၣ် မၤကပုာ်လီၤပှၤဆူၣ် ပှၤကိၤတဖၣ်အသ:လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိတဖၣ် ဃာ်ကဒါကွံာ် အသ:လၢ အသကိ:အဂ့ၤကတၢၢ်ဒီ: ပှၤလၢအကမၤစၢၤအီၤတဂၤ (ကစၢ် ခရံာ်) အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. GCsk 7.2
အဝဲအတၢ်အဲၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်တဖၣ် ကဲတၢ်ဆိမိၣ်ဆံ:ဒီ:အတၢ် ဟ့ၣ်ကူာ်တဖၣ် ကဲတၢ်နံၤဘၣ်ဖၣ်လဲလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိတဖၣ်အဂီၢ်ဒီ: အတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ထူတကျာ်ကွံာ်ခဲလၢာ်လီၤ. {GC 20.2} GCsk 8.1
တၢ်မုၢ်လၢ်ဒီ:တၢ်ပျၢ်တၢ်ကမၣ်အကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ချ့သဒံ:ဒီ: ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သ:ဒိၣ်ထီၣ်အလီခီပှဲၤလုၢ်ဘၢကွံာ်တၢ်လီၤ. တၢ်ခံ:သူလၢအမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ပူထီၣ်လီထီၣ်တၢ်ဒီ:တၢ်ဃာ်ကပၤအသ:ညီနုာ်အိၣ်လၢပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိ အကျါလၢအယံာ်တ့ၢ်လံတဖၣ်, ခဲအံၤခံ:သူန:မ:တုၤဒၣ်လဲာ်ကပိၢ်ဖ:သဘှံ: လီၤဒီ:ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်ဒီ:ပှၤလၢအမၤစၢၤအုၣ်ခီၣ်အဝဲသ့ၣ်သ့တဂၤ, ဘၣ်တၢ်မၤ န:မၤဖှီၣ်, မၤအၢမၤသီ, ဘၣ်တၢ်ညိကွံာ်အီၤတုၤဒၣ်လဲာ် တယံာ်လၢၤဘၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ်တၢ်ကဘၣ်ပျၤထီအီၤလီၤ. ဖဲကစၢ်ခရံာ်ဘၣ်တၢ်ပျၤထီမၤသံ အီၤအမုၢ်နံၤန့ၣ် ယွၤအတၢ်သ:ကညီၤအတၢ်ဝံသ:စူၤလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိ တဖၣ်အဖီခိၣ်, ယွၤအတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ အံၣ်စရ့လ:ဖိတဖၣ်အဖီခိၣ် ကအိၣ်ကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လီၤ. လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤ တၢ်မ့ၢ်မၤန့ၢ်တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် ထဲလဲၣ်ထဲလဲၣ်ဘၣ်ဆၣ်ပှၤကညီအသ:သမူမ့ၢ်လီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လီၤ သ:အု:အဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤယ့ၣ်ရှူ:ကွၢ်ဃီၤဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် အတၢ်သူၣ်ထီၣ်စိမိၤအခိၣ်ဒု:တဖၣ်, ကွၢ်ဃီၤဝဲအံၣ်စရ့လ:အထံကီၢ် ဒီဘ့ၣ်ညါ, အိၣ်ဖျါမ:လၢအမဲာ်ညါဝ့ၢ်ဖ:ဒိၣ်, ဘီမုၢ်တဘ့ၣ်အံၤဘၣ်တၢ် ဃုထၢတ့ၢ်အီၤလၢကစၢ်ယွၤ, ဒီ:ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလီၤဆီတဖုလၢ ယွၤအမဲာ်ညါလီၤ. {GC 20.3} GCsk 8.2
ဝံသ့ၣ်တဖၣ်ဟီၣ်တၢ်ယၢၤတၢ်လၢပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိတဖၣ်အတၢ် ကမၣ်အတၢ်ဒဲ:ဘ:အဃိဒီ: တၢ်ဆိၣ်ဃီကလီၤဘၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အလိၤ တုၤဒၣ်လဲာ်ကဘၣ်အိၣ်သယုၢ်သညိန့ၣ်လီၤ. ဝံယံ:ရမံယၤကတိၤထီၣ်ဝဲတၢ် တုၤဒၣ်လဲာ်အမဲာ်ထံဘၣ်ယွၤဒ်ထံကျိဖိဒၣ်လဲာ်အသိ:လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်ကမၤ သ:လၢအပှၤကလုာ်အဖိမုၣ်အလိၤ (ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်) အဃိ အမဲာ်ထံဘၣ် လီၤဒီ:ဟီၣ်တၢ်လၢနံၤတုၤဆူနၤန့ၣ်လီၤ. ယွၤအသိဖိတဖၣ် ကဘၣ်တၢ်စိာ် ကွံာ်အီၤဆူလီၢ်အယံၤ, (ယံ:ရမံယၤ ၉:၁. ၁၃:၁၇) ဒီ:အဝဲကွၢ်ထံဃီၤ အတၢ်သူၣ်ကၢ်သ:လီၤဟီၣ်ဘၣ်တၢ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်အယံာ်ထဲဒၣ် အနံၣ်ဧိၤဘၣ်, မ့မ့ၢ်တခီကယံာ်ဝဲလၢစိၤတဖၣ်အစိၤလီၤ. အဝဲကွၢ်ထီၣ်ဝဲဒီ: ထံၣ်ဘၣ်မူခိၣ်ကလူ:တဂၤယၤထီၣ်အန: လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဖီခိၣ် လၢကစၢ်ယွၤအိၣ်ဆိ:တ့ၢ်ဝဲယံာ်ယံာ်စၢၤစၢၤတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. GCsk 8.3
တုၤလၢစီၤပၤတံတူၤဒီ:အသု:မုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ် ဟဲဒီ:ကဝီၤဃာ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် တၢ်မ့ၢ်အိၣ်ကွၢ်လီၤလၢကစၢၢ်သ့ၣ်စၤယံ:အလိၤဒီ: တၢ်ကထံၣ်ဘၣ်အီၤဒ်သိ:ဒီ: ယ့ၣ်ရှူ:ထံၣ်ဘၣ်တ့ၢ်ဝဲအသိ:လီၤ. ကစၢ်ခရံာ် ကွၢ်လီၤဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အကရၢၢ်ပူၤဒီ: အတၢ်ဒု:ခိၣ်စိတဖၣ် ဒီ:အမဲာ်ထံဟဲပှဲၤထီၣ်လၢအမဲာ်ပူၤ, ထံၣ်ဃီၤဝဲဒုၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ်ဟဲကဝီၤ ဃာ်ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဝ:တရံ:ဒီ:, လၢအနၢ်ပူၤန့ၣ် နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲသု:မုၢ်သံၣ်ဘိ တဖၣ်အတၢ်ဟ:ထီၣ်ဟ:လီၤသီၣ်ဝဲ, ဒီ:နၢ်ဟူစ့ၢ်ကီ:ဝဲဝ့ၢ်ဃံလၤစီဆှံဒီ: ဟံၣ်လၢတၢ်သူၣ်ထီၣ်အီၤဃံဃံလၤလၤတဖၣ်, စီၤပၤအနူၢ်ဒီ:တိာ်တဖၣ်, ဘၣ်တၢ်ဒွဲၣ်အူကွံာ်အီၤလၢမ့ၣ်အူ ဒီ:တဘျီဖဲအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်အီၤ ဃံဃံလၤလၤအလီၢ်န့ၣ်, ခဲအံၤအိၣ်တ့ၢ်ထဲအထူၣ်ဒီ: မ့ၣ်အူအီၣ်ကိၢ်ဃီၣ် အိၣ်ဆၢထၢၣ်ဒ်သွဲၢ်လ:တဘိတဘိန့ၣ်လီၤ. {GC 21.1} GCsk 9.1
ကွၢ်ကဒါက့ၤလၢစိၤတဖၣ်လၢအလီၢ်ခံကစၢ်ခရံာ်ထံၣ်ဘၣ် ပှၤကလုာ်တဖုလၢတၢ်အၢၣ်လီၤအီၤလီၤအိၣ်ဝဲဒီ:ယွၤန့ၣ် ဘၣ်ဃ့ၢ်ဟ:ထီၣ် ဆူထံကီၢ်ဘီမုၢ်အဂၤတဖၣ်ဒီ: ဘၣ်တၢ်စိာ်မၢကဲကုၢ်အီၤလီၤ. “လီၤဂာ်ဒီ: ကဘီလီၤပှီၢ်လၢဘၣ်တၢ်ပာ်လီၤဘျၢအီၤလၢမဲ:ကျါ” န့ၣ်လီၤ. တကီၢ်ခါန့ၣ် ကဘၣ်ဟ့ၣ်ဆၢက့ၤဝဲဒၣ်တၢ်မၤလၢအမၤဘၣ်တ့ၢ်ဝဲ ဒီ:အဘူ:အလဲကလီၤ ဘၣ်လၢအဖိမုၣ်ဖိခွါတဖၣ်အလိၤလီၤ. သ့ၣ်ညါဝဲဒီ:ထံၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ် ယွၤ အတၢ်သ:ဒိၣ်ထီၣ်အလီခီန့ၣ် ကဘၣ်တၢ်လူလီၤလၢအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အလိၤ လီၤ. ကစၢ်ယွၤအတၢ်သ:ကညီၤဒီ:အတၢ်အဲၣ်အိၣ်ဘၣ်လၢအလိၤဒီ: တုၤဒၣ်လဲာ်ဘၣ်ကအံၣ်ကအူ:ထီၣ်လၢအဃိလီၤ. “အိ, နဲဒၣ်အံၤနမ့ၢ်နဲ ပှၤတကလုာ်လၢအဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်ထီန့ၢ်ဒံ:ပှၤကလုာ်အဂၤခဲလၢာ်လီၤ. ခဲအံၤတၢ်ဆၢကတီၢ်ဟဲတုၤအိၣ်လၢနၤလံ. တၢ်ဃူတၢ်ဖိ:လၢအဘၣ်ဃ:ဒီ: နၤတဖၣ်, ယဆှၢလီၤယကလူ:အတီတဖၣ်, ယကိ:က့ၤသုဒ်သိ:သုကပီၢ် ယၢ်လီၤသုသ:, ဘၣ်ဆၣ်ကဲဒၣ်တၢ်ကလီကလီန့ၣ်လီၤ. ဒီ:တမ့ၢ်ထဲဒၣ် ကလူ:တဖၣ်, တၢ်မၢဖိတဖၣ်ဒီ:ဝံတဖၣ်ဘၣ်, သုညိကွံာ်ဃုာ်ဒီ:တၢ်စီဆှံ ကတၢၢ်ကစၢ်ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. အဃိသုမ့ၢ်ဘၣ်ဟ:ဂီၤဒီ: မူဒါအိၣ်ဒၣ်လၢသုလိၤဒၣ်သုဝဲလီၤ. “မၤသ:ဒ်န့ၣ်ဒီ: လၢပှၤအတီအလိၤ စီၤဟ့ၤဘ့ၤလ:အသွံၣ်, တုၤလီၤလၢစီၤဘရၤဃံအဖိခွါ စီၤစဃၤရံအသွံၣ်, လၢသုမၤသံအီၤလၢတၢ်လုၢ်လီၢ် ဒီ:တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်, ကယဲၢ်ပှၤအတီအလိၤအသွံၣ်ဘၣ်လူလီၤအသ:လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢခဲလၢာ်, ကဘၣ်သုလိၤလီၤ.” (မ:သဲ ၂၃:၃၇. ယိၤဟၣ် ၅:၄၀) . {GC 21.2} GCsk 9.2
ကစၢ်ခရံာ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အံၤ ကဲတၢ်ပနီၣ်တခါ လၢအခိၣ်ကိၤ, အတၢ်နာ်တအိၣ်ဘၣ်, ပူထီၣ်တၢ်, ဒီ:အိၣ်သဂၢၢ်အသ: ချ့သဒံ:လၢ ကဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီ:တၢ်စံၣ်ညီၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤတကလုာ်အံၤ အတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤန့ၣ် ကဲတၢ်ဘၣ်ဒိကစၢ်ခရံာ်အသ:ဒိၣ်မ:န့ၣ်လီၤ. တုၤဒၣ်လဲာ်ကတိၤထီၣ်တၢ်လၢအနိ:ဖံ:ကနိ:ကစုာ်ဒၣ်လဲာ်လီၤ. ကစၢ်ခရံာ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤအတၢ်ဒဲ:ဘ:အဘူ:အလဲဒီ:ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် တၢ်ဒီ:တၢ်သွံၣ်တၢ်စီၤန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ခရံာ်အသ:န့ၣ် ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံ:ဒီ: အသူၣ်ကၢ်သ:လီၤလၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဂၤကဘၣ်တူၢ်တၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီ:သူၣ်ကညီၤသ:ကညီၤဝဲဒိၣ်မ:, အဲၣ်ဒိ:မၤပူၤမၤဖျဲ:ဝဲဘၣ်ဆၣ် စုလၢ အကဟဲက့ၤယူာ်ဃီၤအသ:ဆူအအိၣ်, အိၣ်ဝဲဒၣ်စှၤမ:လီၤ. တဒိကနၣ် အတၢ်မၤစၢၤဘၣ်, ထဲပှၤစှၤဒံစှၤဂၤဖိကထံၣ်န့ၢ်အတၢ်မၤစၢၤဒီ:ကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူန့ၣ်လီၤ. {GC 22.1} GCsk 10.1
မူခိၣ်တၢ်ထီကတၢၢ်တဂၤအမဲာ်ထံလီၤဝဲဒီ: အသ:ပူၤပှဲၤဒီ: တၢ်သ:ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံ:လီၤ. ဆု:လီၤအခိၣ်လၢတၢ်သ:ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံ:ဒီ: မူခိၣ်ကလူ:တဖၣ်ကွၢ်စိဃီၤတၢ်လၢတၢ်ကမၢကမၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်ဒဲ:ဘ:အဘူ:အလဲအိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်ဒီ: မူဒါတခါလၢကစၢ် ခရံာ်ကဘၣ်ဟံ:ထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအကီဒိၣ်မ:လၢ တၢ်စိ တၢ်ကမီၤကစၢ်အဂီၢ်ဒၣ်လဲာ်လီၤ. အဝဲကဘၣ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤပှၤကညီ အဂီၢ်န့ၣ် ကဘၣ်တူၢ်ဒီ:ဟ့ၣ်ဆၢက့ၤတၢ်လုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ်ကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤလိာ်အဘူ:အလဲန့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ရှူ:ကွၢ်ကဒါလီၤက့ၤဝဲဆူပှၤကညီ အစိၤလၢအကတၢၢ်တဖၣ်အတၢ်အိၣ်မူန့ၣ် ဟီၣ်ခိၣ်အံၤဘၣ်တၢ်လံ:န့ၢ် လီန့ၢ်ဘၣ်ဒ်လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်လီၤပှီၢ်တ့ၢ်ဝဲအစိၤအသိ:န့ၣ်လီၤ. ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အတၢ်ဒဲ:ဘ:အဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်တတူၢ်လိာ်ဘၣ် ကစၢ်ခရံာ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီ:စိၤကတၢၢ်လၢခရံာ်ဖိတဖၣ်အတၢ်ဒဲ:ဘ:အဒိၣ် ကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်စ့ၢ်ကီ:ဝဲမ့ၢ်လၢတတူၢ်လိာ်ဘၣ်ယွၤအတၢ်မၤလိာ်ဒီ: လူၤဘၣ် ဒၣ်ဖဲအသ: မၤဒၣ်ဖဲအသ:အဃိလီၤ. ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘျၢတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ် တၢ်ယီၢ်တံၢ်ယီၢ်ဘၢဒီ:ဆီၣ်ကွံာ်ကပၤအီၤဆူတၢ်တလိၤတဃီၤသတ:ဒီ: ပှၤလၢအကကွဲၢ်ဒီ:အကကွဲၢ်တဖၣ် ကဘၣ်တၢ်စၢဃာ်အီၤလၢတၢ်ဒဲ:ဘ:အပူၤ ဒီ:ဘၣ်ကဲထီၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်အကုၢ်, ကဘၣ်တူၢ်တၢ်သံခံစုတစု, မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တတူၢ်လိာ်ဘၣ် ဒီ:တဒိကနၣ်ဘၣ်ယွၤအကလုၢ်ကထါ လၢဟဲတုၤ အိၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အအိၣ်အဃိဘၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်မ:ဒ်သိ:ဒီ:တၢ်မဲာ်ဘျီၣ် တၢ်ခံ:သူလီၤပျံၤလီၤဖု:, ဒီ:မ့ၢ်မ:တၢ်တမူာ်တနီၣ်သံတခါလီၤ. {GC 22.2} GCsk 11.1
တချု:လၢဘူၣ်လဲၤကပာ်အမုၢ်နံၤဘၣ်ဝဲခံသီဒ်ဘၣ်န့ၣ်, ကစၢ်ခရံာ် အိၣ်တ့ၢ်ဝဲဒၣ်လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤ လၢခံကတၢၢ်တဘျီဒီ: ဖဲအဝဲတချု: ဟ:ထီၣ်လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤဒံ:ဘၣ်န့ၣ် ကစၢ်ခရံာ်ကတိၤထီၣ်တၢ်ဆါဆါ ဆူပှၤယူဒၤခိၣ်နၢ်တဖၣ်အလိၤဘၣ်ဃ:ဒီ:အဝဲသ့ၣ်ဘိ:ကဒါယွၤအတၢ်မၤလိာ် အဂ့ၢ်လီၤ. ဝံၤဒီ:ကစၢ်ခရံာ်လဲၤထီၣ်ဆူကစၢၢ်သ့ၣ်စၤယံ:ဃုာ်ဒီ:အပျဲၢ် အဘီၣ်တဖၣ်ဒီ:ဆ့ၣ်နီၤသကိ:ဃုာ်ဒီ:အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် လၢတပံၢ်လါဟ့ဖိ အလိၤ, ကွၢ်စိဃီၤဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲကွၢ်ဃီၤဝဲဝ့ၢ်အခိၣ်ဒူ, တိာ်တဖၣ်, ဒီ:စီၤပၤအနီအတၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖၣ်လီၤ. ကွၢ်ဃီၤကဒါက့ၤဝဲ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်လၢဘၣ်တၢ်ပာ်ဒိၣ်ဒီ:ဘၣ်တၢ်ယူၤယီၣ်အီၤတဖျၢၣ်အံၤ လၢအမဲာ်န့ၣ် ဖျါလၢအသ:တဘၣ်မုာ်ဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်န့ၣ်လီၤ. {GC 23.1} GCsk 11.2
နံၣ်တဖၣ်လၢအပူၤကွံာ်လၢအကထိတဖၣ်အပူၤ ပှၤကွဲ:ထါ စံ:ထီၣ်ပတြၢၤတဂၤ သ:ဝံၣ်အံၣ်အုမ:ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဂ့ၢ်လၢ တၢ်သ:ဝံၣ် အမ ၠိမ ၠိလီၤ. ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အိၣ်ဆီလီၤသ:အလီၢ်အဂ့ၢ်, “ဒီ:အဒဲအိၣ်ဝဲလၢ ၡၤလ့ၣ်အပူၤ, ဒီ:အအိၣ်အဆိ:အလီၢ်လၢစံယိၣ်အပူၤလီၤ. ဃုထၢဝဲ ယူဒၤအဒူာ်. ကစၢၢ်စံယိာ်လၢအအဲၣ်ဝဲလီၤ. ဒီ:သူၣ်အလီၢ်စီဆှံ ဒ်တၢ်အလီၢ်ထီၣ်ထီအသိ:, ဒ်ဟီၣ်ခိၣ်လၢအပာ်အခီၣ်ထံ:အထူအယိာ် အသိ:လီၤ.” စံ:ထီၣ်ပတြၢၤ (၇၆:၂. ၇၈:၆၈-၆၉) . တၢ်လုၢ်ဟံၣ် အခီၣ်ထံ:တဖျၢၣ်ဘၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်အီၤ ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိတဖၣ် ဘၣ်မုာ် ဘၣ်ခုၣ်ဒီ: ကဲဒိၣ်ကဲပှၢ်ဝဲအခါဒီ: ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖှိၣ်ကတဲာ်ကတီၤထီၣ် တၢ်အပီ:အလီလၢတၢ်ကဘှီထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ် စီၤပၤစီၤဒၤဝံ:ကတဲာ် ကတီၤပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်တၢ်လၢအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ. ဒီ:တၢ်သူၣ်ထီၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူာ်လၢယွၤအသ: စီဆှံဒီ:ဘၣ်တၢ်ဘှီထီၣ်အီၤလီၤ. ၁ကွဲ: ၂၈:၁၂, ၁၉. စီၤပၤစီၤၡလိၤမိၤလၢ အမ့ၢ်ဝဲစီၤပၤလၢအကူၣ်သ့ကတၢၢ် လၢအံၣ်စရ့လ:အစီၤပၤအကျါတဂၤတ့ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ဒီ:မၤဝံၤက့ၤဝဲလီၤ. တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အတၢ်သူၣ်ထီၣ်အံၤ အမံၤဟူသၣ်ဖျါလီၤလ:ဒိၣ်မ:လၢ ဟီၣ်ခိၣ် ဒီဖျၢၣ်ညါအဖီခိၣ်လီၤ. ဒ်သိ:ဒီ: ယွၤကတိၤထီၣ်တၢ်ခီဖျိလၢဝံဃ:ကဲ အထ:ခိၣ်အသိ: တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ခံဖျၢၣ်တဖျၢၣ်အံၤ “ဟံၣ်အံၤအလၤကပီၤ လၢခံကဒိၣ်န့ၢ်အလၤကပီၤလၢညါတက့ၢ်လီၤ. တၢ်သု:မုၢ်ဂီၢ်မုၢ်အယွၤ စံ:ဝဲဒၣ်, ယကဟ့ၣ်လီၤတၢ်ဃူတၢ်ဖိ:လၢတၢ်အလီၢ်ဖဲအံၤလီၤ, တၢ်သု:မုၢ် ဂီၢ်မုၢ်အယွၤစံ:ဝဲဒၣ်.” ဃ:ကဲ ၂:၉, ၇ {GC 23.2} GCsk 12.1
စီၤပၤနဘူ:ကၤန့စၤဟဲဒု:ဝ့ၢ်ယရူၤ ၡလ့ၣ်ဒီ: မၤဟ:ဂီၤကွံာ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အခီၣ်ထံ:တဘျီဒီ:လၢခံက့ၤဘၣ် တၢ်ဘှီထီၣ်က့ၤကဒီ:တဘျီ ဖဲကစၢ်ခရံာ်တချု:အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒံ:ဘၣ်အနံၣ် ၅၀၀ န့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤဂီၢ်မုၢ်ဘၣ်တၢ်စိာ်မၢကဲကုၢ်တဖၣ် ဟဲက့ၤတ့ထီၣ်က့ၤ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် ဝ့ၢ်တဖျၢၣ်အံၤကဲထီၣ်တ့ၢ်ဝဲမ:တၢ်လီၤမုၢ်လီၤပှီၢ်ခဲလၢာ် လီၤ. လၢပှၤဟဲက့ၤဘှီထီၣ်က့ၤဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အကျါ ပှၤလၢအထံၣ်ဘၣ်တ့ၢ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အိၣ်တ့ၢ်ဝဲဒၣ်တနီၤဒံ:လီၤ. ဒီ:ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် တုၤမ့ၢ်တၢ်တ့ ထီၣ်က့ၤတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အခီၣ်ယီၢ်ဒီ:အဝဲသ့ၣ်အမဲာ်ထံလီၤဒီ: ဟီၣ်တၢ်ယၢၤ တၢ်လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အခီၣ်ထံ:တဖျၢၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤခဲလၢာ်အံၤ န့ၣ်ဘၣ်တၢ်ကတိၤဆိတ့ၢ်ပာ်စၢၤခီဖျိလၢဝံသ့ၣ်အတၢ်ကတိၤလီၤ. “ပှၤလၢ အထံၣ်ဘၣ်ဟံၣ်အံၤလၢအလၤကပီၤအခီၣ်ထံ:န့ၣ် မ့ၢ်မတၤအိၣ်လီၤတဲာ် လၢသုကျါတဂၤလဲၣ်. ဒီ:သုထံၣ်ဘၣ်အီၤခဲကနံၣ်အံၤဒ်လဲၣ်. ထိၣ်သတြီၤ တၢ်, ဒီ:အအံၤတဟံၣ်န့ၣ်အိၣ်လၢသုမဲာ်ညါဒ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်အသိ:န့ၣ် တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ.” (ဃ:ကဲ ၂:၃. ဧ့ၤစြၤ ၃:၁၂) . ဒီ:တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ အိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အသီတဖျၢၣ်အံၤ ကဘၣ်တၢ်ပာ်စိပာ်ကမီၤ အီၤဒိၣ်အါန့ၢ်ဒံ:အခီၣ်ထံ:တဖျၢၣ်ဒံ:လီၤ. {GC 23.3} GCsk 13.1
ဘၣ်ဆၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ခံဖျၢၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ် တၢ်ထိၣ်သတြီၤအီၤဒီ: အခီၣ်ထံ:တဖျၢၣ်တန့ၢ်ဘၣ်. ဒီ:တလီၤဘီလီၤမုၢ်ထဲလၢညါတဖျၢၣ်ဘၣ်. ဖဲတၢ်ပာ်စီဆှံအီၤအခါ တၢ်စိတၢ်ကမီၤတအိၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်အသ:ဘၣ်. တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အသီတဖျၢၣ်တဘၣ်တၢ်ထံၣ်န့ၢ်တၢ်အၢၣ်ထူၣ်အိၣ်လီၤကဒုအီၤ ဘၣ်. ဒီ:မ့ၣ်အူလၢမူခိၣ်ညီနုၣ်ဟဲလီၤဒီ:အီၣ်ကွံာ်တၢ်လုၢ်တၢ်ပာ်လၢ တၢ်လုၢ်လီၢ်အဖီခိၣ်စ့ၢ်ကီ:တအိၣ်ဘၣ်. ဒီ:လၢတၢ်သ:ကညီၤအလီၢ်ပစိာ် အဖီခိၣ် ဖဲတၢ်လီၢ်စီဆှံကတၢၢ်အပူၤန့ၣ် ယွၤအလၤကပီၤအကဟုကညီၢ် (ၡံ:ခန:) ဖဲခ့ရူၢ်ခံဂၤအဘၢၣ်စၢၤန့ၣ် တအိၣ်ဖျါထီၣ်လၢၤဘၣ်, တလါစီဆှံ, တၢ်သ:ကညီၤအလီၢ်ပစိာ်, ဒီ:တၢ်အုၣ်အသ:အစီၤနီၤခိၣ်တဖၣ်တၢ်တထံၣ် န့ၢ်ဘၣ်လၢၤဘၣ်. တၢ်ကလုၢ်လၢညီနုာ်အသီၣ်ထီၣ်ညီနုၣ်ဟဲလီၤလၢ ယဟိဝၤမူခိၣ်ဒီ:စံ:ကတိၤဒု:သ့ၣ်ညါပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီ:တအိၣ် သီၣ်ထီၣ်ဝဲလၢၤဘၣ်. {GC 24.1} GCsk 13.2
နံၣ်အကယၤတဖၣ်အကယၤ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်ဘၣ်အိၣ်ဝဲလၢ တၢ်လီၤထွံလီၤယွၤဒီ:တုၤဒၣ်လဲာ်ဝံဃ:ကဲတဲဖျါထီၣ်ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤ အီလီၤလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲတစုန့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အတၢ်ပာ်ထီၣ်ထီသ: မၤခံ:အမဲာ်ဒီ:မၤဟ:ဂီၤအတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်တဖၣ် တုၤဒၣ်လဲာ်တကနၣ်က့ၤ ဝံအတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢယွၤဆှၢလီၤတဖၣ်န့ၣ်ဘၣ်. တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ခံဖျၢၣ် တဖျၢၣ်လၢတၢ်ဘှီထီၣ်က့ၤအီၤန့ၣ် ယွၤတမၤလၤကပီၤအီၤဒီ:အကဟုကညီၢ် တၢ်အၢၣ်အထူၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်မၤလၤကပီၤက့ၤဝဲလၢ ပှၤလၢအလၢပှဲၤဒီ: တၢ်မူအိၣ်တ့ၢ်ဝဲတပူၤဃီဒီ: ယွၤသၢဂၤတဂၤဃီလၢမူခိၣ်လၢအမ့ၢ်ခရံာ်ကစၢ် အနီၢ်ခိန့ၣ်လီၤ. ဒီ:ခရံာ်န့ၣ်မ့ၢ်စ့ၢ်ကီ:ကစၢ်ယွၤလၢအဒိ:ဒီ:ဟံ:န့ၢ်တၢ်ဖံ: တၢ်ညၣ်လၢပှၤကညီအက့ၢ်အဂီၤန့ၣ်လီၤ. “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယစံ:ဘၣ်တဲဘၣ် သု, တုၤအံၤဆူညါတုၤလီၤလၢသုစံ:, ပှၤဟဲလၢကစၢ်အမံၤန့ၣ်, မ်အဘၣ် ဆိၣ်ဂ့ၤတက့ၢ်န့ၣ်ဒီ:, သုတထံၣ်လၢၤဘၣ်ယၤဘၣ်.” (မ:သဲ ၂၃:၃၈) . {GC 24.2} GCsk 14.1
အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်ကမၢကမၣ်တၢ်လၢအကစၢ်ခရံာ်ကတိၤဆိ တၢ်ဘၣ်ဃ:တၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. ဒီ:အဝဲသ့ၣ်အသ:အိၣ်စၢၤဆၢ ဒ်သိ:ကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဘၣ်ခရံာ်အတၢ်ကတိၤအဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အံၤ အိၣ်ဝဲဒီ:တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤ, ပှၤကညီ တဖၣ်အဂံၢ်ဘါ, ဒီ:တၢ်တ့ထီၣ်အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အတၢ်ကူၣ်သ့တဖၣ် ဘၣ်ကရၢကရိစူ:ဖှိၣ်မၤသကိ:တၢ်ယံာ်အနံၣ်လွံၢ်ဆံဒီ: အဘျဲၣ်ဒံ:န့ၣ်လီၤ. စီၤပၤဟ့ၤရိာ်သူစွဲတၢ်ထူ:တၢ်တီၤလၢအအိၣ်ဒီ:ပှၤရိမ့ၤဖိတဖၣ်ဒီ:ပှၤယူဒၤဖိ သ့ၣ်တဖၣ်အအိၣ် တုၤဒၣ်လဲာ်စီၤပၤဖ:ဒိၣ်လၢအပၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီ:ဟ့ၣ်လီၤ မၤဘူၣ်လီၤတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အတၢ်ကယၢကယဲန့ၣ်လီၤ. လၢၢ်အကိၢ်လိၢ်လၢ တၢ်တ့ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်လၢၢ်ဝါကပီၤဒီ: အဒိၣ်အဆံ:ထဲသိ:သိ: လိာ်သ:ဒီ:လီၤကမၢကမၣ်ဒိၣ်မ:လီၤ. လၢတၢ်သူၣ်ထီၣ်အံၤအဃိ ရိမ့ၤ အဘီအမုၢ်ဘၣ်တၢ်ပာ်ကဲအီၤလီၤ. ဒီ:မ့ၢ်တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢရိမ့ၤအဂီၢ် စ့ၢ်ကီ:လီၤ. လၢတၢ်န့ၢ်အဃိ ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်ပာ်သူၣ်ပာ်သ:လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်တဖျၢၣ်အလိၤလၢ တၢ်သူၣ်မံသ:မံဒီ:ကိ:ဃီၤအကစၢ်လၢ ကကွၢ်ဃီၤတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အတၢ်သူၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤ. “ဒီ:တုၤအဟ:ထီၣ်ကွံာ် လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်ပူၤဒီ:, အပျဲၢ်အဘီၣ်တဂၤစံ:ဘၣ်အီၤ သရၣ်ဧၢ, ကွၢ်ကွၢ်, လၢၢ်တဖၣ်ဒိၣ်မ:ဒ်လဲၣ်, ဒီ:ဟံၣ်တဖၣ်ဒိၣ်မ:ဒ်လဲၣ်.” (မၢ်ကူ: ၁၃:၁) . {GC 24.3} GCsk 14.2
တုၤယ့ၣ်ရှူ:နၢ်ဟူဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်စံ:တၢ်န့ၣ်ဒီ:အသ:ဘၣ် ဒိဘၣ်ထံ:ဝဲန:မ:တုၤကတိၤထီၣ်တၢ်လၢတၢ်သ:လီၤဘှါအပူၤ “ဒီ:ယ့ၣ်ရှူ: စံ:ဘၣ်အီၤ, တၢ်တဖၣ်အံၤခဲလၢာ်သူထံၣ်တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ယစံ:ဘၣ်တဲဘၣ် သုတီတီအံၤ, လၢၢ်လၢလၢၢ်အဖီခိၣ်လၢတၢ်တမၤလီၤပှီၢ်ကွံာ်ဘၣ်န့ၣ်, တၢ်တပာ်လီၤတဲာ်ဘၣ်ဖဲအံၤနီတဖျၢၣ်ဘၣ်.” (မ:သဲ ၂၄:၂) . {GC 25.1} အပျဲၢ်အဘီၣ် တဖၣ်ဟဲနုာ်လီၤဆူယရူၤၡလ့ၣ်ဃုာ်ဒီ:ခရံာ်အခါ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီ:သ:လၢ အလၢပှဲၤဒီ:တၢ်မၤနၢၤအဃိတကီၤခါန့ၣ်, ဆိကမိၣ်ဝဲလၢကစၢ်ခရံာ် ကဟံ:န့ၢ်လီၢ်ပစိာ်ဒီ:မၤနၢၤကွံာ်ဒုၣ်ဒါခဲလၢာ်လၢအမၤန:ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်, ဒီ:ကမၤပူၤဖျဲ:ပှၤလၢအဘၣ်ဆီၣ်တံၢ်ဆီၣ်ဘၢဃာ်တဖၣ်လၢဒုၣ်ဒါရိမ့ၤ အတၢ်ပၢအဖီလာ်, ဒီ:ကမၤပူၤဖျဲ:ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်လၢ ရိမ့ၤအနီၣ်ယိ:ဘိ အဃၢအဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူ:စံ:ဘၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် လၢအဝဲ ကဟဲက့ၤဝဲခံစုတစုအဂ့ၢ်ဒီ:ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ကဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တုၤနုၤတစုဖဲအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သကိ:အသ:လၢကစၢၢ်သ့ၣ်စၤယံ: အလိၤဒီ:အပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်သံကွၢ်ထီၣ်တၢ် “ဒီ:ဆ့ၣ်နီၤဝဲလၢကစၢၢ် သ့ၣ်စၤယံ:အလိၤအဖၢမုၢ်ဒီ:, အပျဲၢ်အဘီၣ်ဟဲဆူအအိၣ်လၢတၢ်တဒၢဒီ: စံ:ဝဲဒၣ်, တၢ်န့ၣ်တဖၣ်ဆံ:ယံာ်ကမၤအသ:လဲၣ်, ဒီ:နဟဲလီၤဒီ:ဟီၣ်ခိၣ် အကတၢၢ်န့ၣ် အတၢ်ပနီၣ်, ကမၤအသ:လၢမနုၤတမံၤလဲၣ်.” အဆၢဖိ ၃. {GC 25.2} GCsk 15.1
အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်ဘၣ်တၢ်ဒု:သ့ၣ်ညါအီၤလၢတၢ်ဂ့ၢ်ခံမံၤလီၤ. မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်ကစၢ်တဂၤကဘၣ်တူၢ်တၢ်မၤန:မၤဖှီၣ်အီၤဒီ: ကဘၣ်ဒိ:သံအသ:အဂ့ၢ်လီၤ. ဒီ:ခံမံၤတမံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ်ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဒီ: တၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤလီၤပှီၢ်အီၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤတဖၣ် ကဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒီ:သူၣ်ပျံၤသ:ဖု:ဘၣ်ကိၢ် ဘၣ်ဂီၤဝဲဒၣ်န:န:ကလဲာ်လီၤ. ကစၢ်ခရံာ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်လၢအကကဲထီၣ် အသ:တဖၣ်တချု:ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢာ်ဝဲဒၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဘၣ်ဆၣ်အပျဲၢ် အဘီၣ်တဖၣ်တနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်ကစၢ်ခရံာ်အဲၣ်ဒိ:စံ:တၢ်မနုၤလဲၣ် န့ၣ်တသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်အခီပညီဘၣ်. အဃိဒီ:ကြၢ:လၢတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ကစၢ် ခရံာ်အတၢ်ကတိၤအခီပညီဒ်သိ:အပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်ကနၢ်ပၢၢ်အီၤအဂီၢ်လီၤ. တၢ်ကတိၤလၢခရံာ်တဲဆိပာ်ဝဲဒၣ်တဖၣ်န့ၣ် အခီပညီဒီ:အဆၢကတီၢ်အိၣ် ဝဲဒၣ်ခံပတီၢ်လီၤ. တၢတပတီၢ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်ဟ:ဂီၤဝဲအဂ့ၢ် ဒီ:ခံတပတီၢ်မ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်အစိၤကတၢၢ်ဝဲအဂ့ၢ်လီၤ. {GC 25.3} GCsk 16.1
ကစၢ်ခရံာ်ဘိ:ဘၣ်သ့ၣ်ညါအပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒ်သိ:ဒီ: ကဒိကနၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဘၣ်ဃ:ဒီ:ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိတဖၣ်မၤကနူၤအသ:ဒီ: တၢ်ဒဲ:ဘ:အဘူ:အလဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မၤတ့ၢ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ် မ့ၢ်လၢတတူၢ်လိာ် ဘၣ်မ့ၤၡံယၤဒီ:ပျၤထီဝဲဒၣ်လၢထူၣ်စုညါအလိၤအဃိလီၤ. တၢ်ပနီၣ်လၢ အကဟဲအိၣ်ဖျါထီၣ်ကမ့ၢ်တၢ်ပနီၣ်အလီၤတံၢ်လီၤဆဲ:ဒီ:ကဟဲတုၤအိၣ်ဃီၤ လၢအဆၢအကတီၢ်ဖဲအဘၣ်လီၤ. တၢ်အကတီၢ်န့ၣ် ကဟဲတုၤအိၣ်ဝဲချ့ချ့ဒီ: သတူၢ်ကလာ်လီၤ. ပှၤအုၣ်ခီၣ်တၢ်ကစၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်ကဒီ:ပှၤပိာ်အခံတဖၣ်လၢ “မၤသ:ဒ်န့ၣ်ဒီ:, တုၤသုထံၣ်တၢ်သ:ဘၣ်အၢဘၣ်ဃ:ဒီ:တၢ်မၤသယုၢ်, လၢဝံဒၤနံ:ယ့လ:ကတိၤတၢ်လၢအဂ့ၢ်န့ၣ်, ဆၢထၢၣ်လၢတၢ်အလီၢ်စီဆှံ အပူၤဒီ:, (ပှၤလၢအဖ:လံာ်န့ၣ် မ်အနၢ်ပၢၢ်တက့ၢ်) , ၁၆) ပှၤအိၣ်လၢ ကီၢ်ယူဒၤတဖၣ်, မ်အဃ့ၢ်ဆူကစၢၢ်ကလိတက့ၢ်.” မ:သဲ ၂၄:၁၅-၁၆. လူၤကၣ် ၂၁:၂၀-၂၁. ဒီ:ဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢတၢ်ဂီၤတၢ်ဖီၣ် လၢပှၤရိမ့ၤဖိ တဖၣ်ဘါထီၣ်ဝဲဒၣ်မ့ၢ်အဟဲအိၣ်ဆၢထၢၣ်လၢတၢ်စီဆှံအလီၢ်အပူၤန့ၣ်, ဒီ:တုၤမ့ၢ်ပှၤထံၣ်ဘၣ်ဒုၣ်ဒါတဖၣ်ဟဲကဝီၤဃာ်ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူဒီ: ဒ်သိ:ပှၤပိာ်ခရံာ်အခံတဖၣ်ကပူၤဖျဲ:ဝဲဒီ:တၢ်မၤအၢမၤန:, မၤသံမၤဝီအဂီၢ်န့ၣ် ကဘၣ်ဃ့ၢ်ဖျိ:ဒီ:ပာ်ခူသူၣ်မၤပူၤဖျဲ:အသ:လီၤ. ဖဲတၢ်ပနီၣ်အိၣ်ဖျါထီၣ်လၢ တၢ်သ:ဘၣ်အၢတဖၣ်အိၣ်ဆၢထၢၣ်အသ:လၢယွၤအတၢ်လီၢ်စီဆှံဒီ:ဒုၣ်ဒါ တဖၣ်ကဝီၤဃာ်ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် ပှၤလၢအဲၣ်ဒိ:မၤပူၤဖျဲ:အသ:သမူန့ၣ် မ်အသုတမၤယံာ်မၤနီၣ်အသ:နီတစဲ:တဂ့ၤ, ပှၤလၢအအိၣ်လၢကီၢ်ယူဒၤ ဒီတကီၢ်ညါ ဒီ:လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤတဖၣ် မ့ၢ်နၢ်ဟူဘၣ်တၢ်ကလုၢ်လၢ ကဘၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်ပူၤဖျဲ:အသ:ဒီ: အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ကဘၣ်ဒိကနၣ်ဝဲသတူၢ် ကလာ်ဒီ:ဟ:ထီၣ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်ချ့သဒံ:လီၤ. ပှၤလၢအအိၣ်လၢဟံၣ်အခိၣ်ဒု: အဖီခိၣ်လၢအဒု:ထီၣ်ဟံၣ်ခိၣ်တဖၣ် မ်အသုတစံၣ်လီၤဒီ: နုာ်လီၤဆူအဟံၣ် ပူၤတဂ့ၤ. မ်အသုတကျဲ:စၢ:ဝဲဒ်သိ:ကဟံ:န့ၢ်အတၢ်ထူ:တၢ်တီၤလၢပာ်ပာ် ဝဲလၢအဟံၣ်ပူၤန့ၣ်တဂ့ၤ. ပှၤလၢအကူ:ဘုလၢ စံာ်ပျီပူၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီ: မ်အသုတက့ၤဟံ:န့ၢ်ဘၣ်အဆ့လၢအဂီၢ် လၢကကူသိ:ဝဲဖဲတၢ်လိၣ်ဘၣ်အီၤ ကအိၣ်ထီၣ်ဝဲအခါန့ၣ်တဂ့ၤ. မ်အသုတမၤစဲ:ခံအသ:တဂ့ၤ, ဒီ:မ်ပှၤကပလီၢ် အသ:ကိ:ဂၤလၢတၢ်မၤဟ:ဂီၤအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. {GC 25.4} GCsk 16.2
စီၤပၤစီၤဟ့ၤရိာ်ပၢတၢ်အဆၢကတီၢ်အခါန့ၣ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အံၤ တမ့ၢ်ထဲဃံလၤဒီ:လီၤအဲၣ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်. အိၣ်ဃုာ်ဝဲဒၣ်ဒီ:တိာ်တဖၣ်ဒီ:ဝ့ၢ် အခိၣ်ဒူဖ:ထီဒီ:တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဖ:ထီတဖၣ် လၢပှၤကကွၢ်စိတၢ်လၢအယံၤဒီ: ဘၣ်ဃ:ဒီ:န့ဆၢၣ်အတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢအဂီၢ်စ့ၢ်ကီ: ကဂၢၤဃာ်အီၤအါမံၤ လီၤ. ဖျါလၢဃံလၤမ:ဒီ:အိၣ်ဂၢၢ်ဆိ:ကျၢၤဝဲဒၣ်ဒိၣ်မ:လီၤ. တၢ်ဆိကမိၣ်လၢ တၢ်မၤဟ:ဂီၤအီၤတန့ၢ်နီတမံၤဘၣ်. အဃိသတ:ဒီ:ပှၤတဂၤဂၤလၢကတိၤ ထီၣ်တၢ်ဘၣ်ဃ:ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ကဟ:ဂီၤဝဲအဂ့ၢ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒီ:လၢစီၤနိအၤ အဆၢကတီၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ် လၢထံကလုၢ်ဘၢဟီၣ်ခိၣ် လီၤ. မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢအလီၤဂာ်မ:ဒီ:တၢ်ပျုၢ်အတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်န့ၣ်ဒီ: မ့မ့ၢ်ခဲအံၤကစၢ်ခရံာ်အနီၢ်ကစၢ်စံ:ဝဲဒၣ် “မူခိၣ်ဒီ:ဟီၣ်ခိၣ်ကဒံကွံာ်ဒံဖျိ: ဝဲလီၤ. မ့မ့ၢ်ယကလုၢ်ကထါအံၤတဒံကွံာ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်” မ:သဲ ၂၄:၃၅. မ့ၢ်လၢအတၢ်ဒဲ:ဘ:အဃိဒီ: ယွၤအတၢ်သ:ဒိၣ်ထီၣ်လီၤဘၣ်လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် န့ၣ်အလိၤလီၤ. ဒီ:မ့ၢ်လၢပာ်ကိၤအခိၣ်အဃိဒီ: တနာ်ဘၣ်တၢ်အဃိ တၢ်စံၣ်ညီၣ်န့ၣ်လီၤဘၣ်လၢအလိၤလီၤ. {GC 26.1} GCsk 17.1
ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤကညီတဖၣ်ခီဖျိဝံမံကၤ “၉) ယၤကိာ် အဟံၣ်အခိၣ်သ့ၣ်ဧၢ, ဒီ:အံၣ်စရ့လ:အပှၤစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်သ့ၣ်ဧၢ, ပှၤလၢ အသ:ဘၣ်အၢတၢ်စံၣ်ညီၣ်တီ, ဒီ:မၤဒၢကူဒၢက့ၣ်တၢ်တီတၢ်လိၤ, ၁၀) ပှၤလၢအမၤထီၣ်စံယိၣ်လၢတၢ်သွံၣ်, ဒီ:ယရူၤၡလ့ၣ်လၢတၢ်မၤအၢလီၤ. ၁၁) အခိၣ်တဖၣ်န့ၣ် စံၣ်ညီၣ်တၢ်လၢအခိၣ်ဖ:အဂီၢ်, ဒီ:ပှၤလုၢ်တၢ် အဒိၣ်သိၣ်လိတၢ်လၢအဘူ:အလဲအဂီၢ်, ဒီ:အဝံတဖၣ်ဖ:တၢ်လၢစ့အဂီၢ် လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီ:သန့ၤအသ:လၢယွၤ, ဒီ:စံ:ဝဲ, ယွၤအိၣ်ဝဲလၢပကျါ တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. တၢ်အၢတဘၣ်ဘၣ်ပှၤနီတမံၤဘၣ်.” မံကၤ ၃:၉-၁၁. {GC 26.2} GCsk 18.1
တၢ်ကတိၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဒု:သ့ၣ်ညါအိၣ်ဖျါပှၤလၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် န့ၣ် ပာ်ဒိၣ်ပာ်ထီပာ်စီပာ်ဆှံလီၤအသ:ဒီ:ထီဒုၣ်ဒါယွၤအတၢ်မၤလိာ်တဖၣ် ဒူဒူလၢယွၤအမဲာ်ညါဒီ: လုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ်တၢ်ကွဲ:အသ:တဖၣ်ခဲလၢာ်လီၤ. ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်သ:ဟ့ခရံာ်ကစၢ်မ့ၢ်လၢကစၢ်ခရံာ်အတၢ်တီတၢ်လိၤဒီ: အတၢ်စီတၢ်ဆှံန့ၣ် ဒု:အိၣ်ဖျါထီၣ်အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အတၢ်ကမၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ဒီ:လၢအဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဒဲ:ဘ:အဃိတၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်တဖၣ်ဟဲတုၤလီၤအီၤန့ၣ် ပာ်တၢ်ကမၣ်လၢကစၢ်ခရံာ်အလိၤဒီ:စံ:ဝဲလၢကစၢ်ခရံာ်အဃိလီၤ. အဝဲသ့ၣ် တဖၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ်, တဲဖျါဝဲလၢ ဒ်သိ:ပှၤကလုာ်ဒီကလုာ်ကပူၤဖျဲ:အဂီၢ်န့ၣ် ကြၢ:လၢကစၢ်ခရံာ်န့ၣ် တၢ်ကမၤသံအီၤလီၤ. ဒီ:ကိ:ပသူထီၣ်ဃ့ဝဲလၢတၢ်ကမၤသံကစၢ်ယ့ၣ်ရှူ:ခရံာ် လီၤ “၄၈) ပမ့ၢ်ပျဲမၤအီၤဒ်န့ၣ်ဒီ:, ပှၤခဲလၢာ်ကစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤအီၤဒီ: ပှၤရိမ့ၤဖိကဟဲမၤဟ:ဂီၤကွံာ်ပလီၢ်, ဒီ:ပပှၤတကလုာ်အံၤလီၤ. .” ယိၤဟၣ် ၁၁:၄၈. ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်ကိ:သတြီထီၣ်တၢ်ဒ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ခရံာ် မ့ၢ်ဘၣ်သံန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အဂံၢ်အဘါကဆူၣ်ထီၣ်ဒီ: ကအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိ:လိာ် သ:လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်ဆိကမာ်သမံသမိ:ဝဲဒ်သိ:န့ၣ် ဒီ:အုၣ်ခီၣ်လီၤ အသ:လၢပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်အမဲာ်ညါ ပှၤတဂၤမ့ၢ်ဘၣ်သံန့ၣ်ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ထံကီၢ် ဒီဘ့ၣ်ဒီ:ပှၤကလုာ်ဒီကလုာ်ဘၣ်ဟ:ဂီၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. {GC 27.1} GCsk 18.2
တုၤနုၤတစုပှၤယူဒၤခိၣ်နၢ်တဖၣ်မၤထီၣ်တၢ် “--၁၀) ပှၤလၢ အမၤထီၣ်စံယိၣ်လၢတၢ်သွံၣ်, ဒီ:ယရူၤၡလ့ၣ်လၢတၢ်မၤအၢလီၤ” မံကၤ ၃:၁၀ ဘၣ်မနုၤအဃိလၢပှၤယူဒၤတဖၣ်အံၤမၤသံပှၤလၢအဟဲလီၤအုၣ်က့ၤ ခီၣ်က့ၤအီၤတဂၤလဲၣ်, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အတၢ် ဒဲ:ဘ:အဃိလီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပာ်လီၤအသ:လၢ လၢပှဲၤဝဲဒီ:တၢ်တီ တၢ်လိၤ, ဒီ:အမ့ၢ်ပှၤတဖုလၢယွၤပာ်ဒိၣ်အီၤလီၤ. နာ်ဝဲလၢယွၤကမၤပူၤဖျဲ: အီၤလၢဒုၣ်ဒါတဖၣ်အစုပူၤလီၤ. “၁၂) မၤသ:ဒ်န့ၣ်ဒီ: ပှၤကထဲၣ်စံယိၣ် လၢသုဃိဒ်စံာ်တလီၢ်အသိ:, ဒီ:ယရူၤၡလ့ၣ်ကကဲထီၣ်တၢ်ပူတဖၣ်, ဒီ:ဟံၣ်အကစၢၢ်န့ၣ် တၢ်စိခိၣ်လၢပှၢ်လၢ်ကျါလီၤ.” အဆၢဖိ ၁၂. {GC 27.2} GCsk 19.1
ယံာ်တ့ၢ်ဝဲအနံၣ်လွံၢ်ဆံလံ, လၢကစၢ်ခရံာ်ကတိၤဆိပာ်တၢ် ဘၣ်ဃ:ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အတၢ်လီၤပှီၢ်အဂ့ၢ်လံ. ဘၣ်ဆၣ်ကစၢ်ယွၤခိ: တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢကစံၣ်ညီၣ်ဝ့ၢ်တဖျၢၣ်အံၤဒီ: ပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤ အတၢ်သ:စူၤလၢ ပှၤကတူၢ်လိာ်ဘၣ်အီၤတဖၣ်အလိၤအံၤယံာ်ဝဲမ:လီၤ. ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တတူၢ်လိာ်ဘၣ်ယွၤအတၢ်သ:ခုကစီၣ်ဘၣ်. အခိၣ်တလိၣ် မၤသံကွံာ်ကစၢ်ယွၤအဖိခွါန့ၣ်လီၤ. ခရံာ်ကတိၤဒိတၢ်ဘၣ်ဃ: သ့ၣ်လၢ အတသၣ်ထီၣ်ဘၣ်တထံ:န့ၣ် မ့ၢ်အဲၣ်ဒိ:ဒိလီၤဒၣ်ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အကီၢ် ယူဒၤလီၤ. တၢ်ကလုၢ်လီၤဘၣ်ဝဲလၢ “၇) ဒီ:စံ:ဘၣ်ပှၤလၢ အပၢၤတၤသၣ် အလီၢ်တဂၤန့ၣ်, ကွၢ်ကွၢ်, ယဟဲဃုလံမ:တၤသၣ်လၢချၢၣ်ဒၢတထံ:အံၤ သၢနံၣ်လံ, ဒီ:ယတထံၣ်န့ၢ်ဘၣ်, ကူာ်ကွံာ်အီၤတက့ၢ်. ဘၣ်မနုၤလၢ အအိၣ်နိ:စ့ၢ်ကီ:ဟီၣ်ခိၣ်လဲၣ်.” လူၤကၣ် ၁၃:၇. ဘၣ်ဆၣ်ယွၤအတၢ် သ:ကညီၤလီၤဘၣ်လၢပှၤကညီတဖၣ်အလိၤဒီ: ထု:ထီထီၣ်ဝဲတၢ်သ:ကညီၤ အမုၢ်နံၤလီၤ. ပှၤလၢတသ့ၣ်ညါနၢ်ဟူဘၣ်ကစၢ်ခရံာ်အဂ့ၢ် လၢပှၤယူဒၤဖိ တဖၣ်အကျါ အိၣ်ဝဲဒၣ်အါမ:အဃိလီၤ. ဖိလံၤသ့ၣ်တဖၣ်အသ:တခုလၢ ဒိ:န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲ:တၢ်ယာ်တမံၤလၢမိၢ်ပၢ်တဖၣ်ပာ်ဖျါတၢ်ကပီၤလၢအဝဲသ့ၣ် တဖၣ်အအိၣ်ဘၣ်. ပှၤတၢ်မၢဖိသ့ၣ်တဖၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်, ယွၤကဆှၢ လီၤတၢ်ကပီၤလၢအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အလိၤ, ဒီ:ပှၤကထံၣ်ဘၣ်လၢဝံအတၢ် ကတိၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲ, ဒီ:တမ့ၢ်ဒၣ်ထဲကစၢ်ခရံာ်အတၢ် အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒီ:အတၢ်ဒိ:သံအသ:အဂ့ၢ်ဘၣ်. တမ့ၢ်ထဲအတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်စ့ၢ်ကီ:ဘၣ်. မ့ၢ်လၢမိၢ်ပၢ်တဖၣ်အတၢ်ဒဲ:ဘ:အဃိ ဖိလံၤ တဖၣ်တဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤဘၣ်ဆၣ် ခဲအံၤဖိသ့ၣ်လံၤသ့ၣ်တဖၣ်အနီၣ် ကစၢ်ဒၣ်လဲာ်တတူၢ်လိာ်ဘၣ်တၢ်ကပီၤလၢ အဟဲလီၤခီဖျိလၢမိၢ်ပၢ်သ့ၣ် တဖၣ်အအိၣ်လၢၤဘၣ်. ညိကွံာ်ဝဲတၢ်ကပီၤလၢအဟဲဆဲ:လီၤလၢအဝဲသ့ၣ် အလိၤ ဒီ:ကဲထီၣ်ဃုာ်ပှၤမၤဒဲ:ဘ:တၢ်စ့ၢ်ကီ:န့ၣ်လီၤ. ဒီ:မၤပှဲၤအသ:တကူၣ် သ့ၣ်ဒီ:တၢ်အၢတၢ်သီလီၤ. {GC 27.3} GCsk 19.2
ကစၢ်ယွၤအတၢ်သ:စူၤလၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဖီခိၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ် ယံာ်ယံာ်စၢၤစၢၤသနာ်က့န့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အခိၣ်ကိၤဒီ: တၢ်သ့ၣ်နီၣ် ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသ:တအိၣ်နီတဘျီဘၣ်. ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အိၣ်ဒီ:တၢ်သူၣ်ဟ့ သ:ဟ့ယ့ၣ်ရှူ:အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်, ဒီ:တတူၢ်လိာ်ဘၣ်ဝဲနီတစဲ:ဘၣ်. လၢခံကတၢၢ်န့ၣ် တၢ်သ:ကညီၤလၢအဝဲသ့ၣ်အလိၤတဖၣ်အိၣ်ကတၢၢ်ဝဲဒၣ် လီၤ. တုၤနုၤတစုကစၢ်ယွၤထု:က့ၤအတၢ်ဒီဒၣ်တဖၣ်လၢ အဒီဒၣ်န့ၢ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အလိၤလီၤ. ယွၤသု:ကွံာ်တၢ်စိကမီၤလၢအဒီဒၣ်ဆၢ, တြီဆၢမုၣ်ကီၤလံၢ်ဒီ:အကလူ:အၢတဖၣ်အစိကမီၤတဖၣ်လီၤ. ပှၤကလုာ် သ့ၣ်တဖၣ်ယွၤပျဲလၢအဝဲသ့ၣ်ကဃုထၢထီၣ်ဒၣ်တၢ်ဖဲအသ:ဒၣ်ဝဲလီၤ. ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဖိမုၣ်ဖိခွါတဖၣ်မၤကမၣ်ခရံာ်အတၢ်သ:ကညီၤလၢ အအိၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အလိၤဒီ: မၤနၢၤဆၢက့ၤမုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်လ့ပစီ တဖၣ်သ့န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ခဲအံၤန့ၣ် သ:အအၢတဖၣ်မၤနၢၤဖိၣ်န့ၢ်ဃီၤလံ. မုၣ်ကီၤလံၢ်ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အသ: ဒ်သိ:အသ:ကဖျိ:ထီၣ် အဒိၣ်ကတၢၢ်, ဒီ:သ:လၢအအၢကတၢၢ်လီၤ. ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်တဆိ ကမိၣ်တၢ်အဂ့ၤဒီ:အအၢလၢၤဘၣ်. သ:အအၢန့ၣ်နုာ်လီၤဆူအပူၤတလၢကွံာ် အခၢ:လံအဃိ မုၣ်ကီၤလံၢ်ဖီၣ်န့ၢ်ဃ:အဝဲသ့ၣ်ဒီ:ဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်အဝဲသ့ၣ် အသ: လၢတၢ်သ:ဒိၣ်ထီၣ်အဆူၣ်ကတၢၢ်ဒီ:အမဲာ်ခံ:လီၤဝဲဒၣ်လီၤ. ပှၤတဖၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲမုၣ်ကီၤလံၢ်အပှၤမၤန:မၤဖှီၣ်ပှၤစီဆှံတဖၣ်အအၢ ကတၢၢ်လံလီၤ. ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤဒူၣ်ဖိထၢဖိကဒဲကဒဲ ကဲထီၣ်က့ၤဒုၣ်ဒါ, ဒီ:ပှၤအလီၢ်ထီမ့ၢ်ဂ့ၤအလီၢ်ဖုၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ်ကဒဲကဒဲတနာ်န့ၢ်လိာ်သ: ဘၣ်, ကွၢ်လိာ်သ:တလိၤအကျိၤဘၣ်, သူၣ်ဟ့သ:ဟ့လိာ်သ:တဂၤဒီ:တဂၤ, တၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်အိၣ်ထီၣ်, တၢ်ပူထီၣ်လီထီၣ်တဖၣ်, ဒီ:တၢ်မၤသံမၤဝီအိၣ် ထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၢ်ကိ:ပူၤဒဲ:ပှဲၤဝဲဒီ:တၢ်ဘၣ်ယိာ်လီၤ. တံၤသကိ:သ့ၣ် တဖၣ် ဆါလီၤဟ့ၣ်လီၤအတံၤသကိ:ဆူပှၤအၢပှၤသီတဖၣ်အစုပူၤဒီ: မိၢ်ပၢ် တဖၣ်မၤသံအဖိအလံၤ, ဒီ:ဖိလံၤတဖၣ်မၤသံက့ၤအမိၢ်အပၢ်, ပှၤလၢအပၢ တၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီ: အစိကမီၤတအိၣ်လၢၤဘၣ်လၢကပၢကဆှၢဘၣ်တၢ်လၢၤ ဘၣ်. မ့ၢ်လၢတၢ်ပၢတၢ်ပြ:ကဒံကဒါဒီ:ခိၣ်နၢ်တဖၣ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်အဃိ ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်မၤန:မၤဖှီၣ်မၤသံမၤဝီလိာ်သ:လၢတၢ်ဆှုၣ်မဲာ်ကဲၤမဲာ် န့ၣ်လီၤ. ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်တူၢ်လိာ်တၢ်သိၣ်ကမၣ်သီကမၣ်တဖၣ် ဒီ:ဃုထံၣ် န့ၢ်ကစၢ်ယွၤအဖိခွါတဂၤအတၢ်ကမၣ်အဃိ ဒီ:ခဲအံၤန့ၣ် တၢ်ကမၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မၤဘၣ်တ့ၢ်ဝဲခဲလၢာ်တဖၣ်အလပီဟဲက့ၤဒိထီၣ်အဝဲသ့ၣ်အသ:သမူ လံန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်သကဲာ်ပဝ: အတၢ်ဖံ:တၢ်မၤတဖၣ်ယံာ်တ့ၢ်မ:လံဝဲန့ၣ်လီၤ “၁၁) ကတိၤဒီ:ပှၤလၢ တၢ်ကတိၤမုာ်, ကွၢ်လီၤတၢ်တက့ၢ်. ဟ:ဖျိ:ကျဲမုၢ်, လဲၤကပၤကပၤလၢ ကျဲဖိ, မၤဒ်သိ:အံၣ်စရ့လ:အတၢ်စီဆှံအသုတအိၣ်လၢပမဲာ်ညါတဂ့ၤန့ၣ် တက့ၢ်” ယၡါယၤ ၃ဝ:၁၁. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်လိာ်ဘၣ်ခဲလၢာ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ကတၢၢ်ကွံာ်အီၤဒီ:တၢ်ပျံၤယွၤအသ:တဖၣ်တအိၣ်ဒီ:အဝဲသ့ၣ် လၢၤဘၣ်. မုၣ်ကီၤလံၢ်ကဲထီၣ်ပှၤကလုာ်တဖၣ်အခိၣ်ဒီ: ထံကီၢ်အတၢ်ဘျၢ ဒီ:တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဝဲၤကျိၤတဖၣ်လီၤဘၣ်လၢအစုပူၤခဲလၢာ်လီၤ. {GC 28.1} GCsk 20.1
ပှၤပူထီၣ်တၢ်ခိၣ်နၢ်မုၣ်ကီၤလံၢ်တဂၤဟံ:န့ၢ်ထီၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ် ဒီ:ကရၢကရိထီၣ်တၢ်ဒ်သိ:ကမၤအၢမၤသီမၤန:မၤဖှီၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤ. ပှၤအၢ ပှၤသီတဖၣ်ဟံ:ထီၣ်ဖီၣ်ထီၣ်သကိ:အစုအဂံၢ်ဘါတၢ်စိတၢ်ကမီၤဒီ:မၤအၢ မၤသီမၤန:မၤဖှီၣ်တၢ်လၢတၢ်သ:ကညီၤတအိၣ်ဘၣ်နီတစဲ:န့ၣ်လီၤ. တုၤဒၣ်လဲာ်တၢ်လုၢ်လီၢ်စီဆှံန့ၣ် တပူၤဖျဲ:ဘၣ်ဝဲဒီ:ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် အတၢ်မၤစုဆူၣ်ခီၣ်တက:ဘၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ပှၤဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်တၢ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤလီၤဃံၤအီၤလၢတၢ်လုၢ်လီၢ်အခီၣ်ထံ:, ဒီ:တၢ်လုၢ်လီၢ်စီဆှံ အလီၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤဘၣ်အၢအီၤလၢတၢ်မၤသံမၤဝီန့ၣ်လီၤ. လၢပှၤကညီ တဖၣ်အမဲာ်ခံ:လီၤဝဲအဃိဒီ: ဒုၣ်ဒွဲၣ်ယွၤအမံၤဒီ: အတၢ်မၤဘၣ်အၢတၢ်လုၢ် လီၢ်စီဆှံအပူၤတဲထီၣ်ဝဲလၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်မ့ၢ်လီၤပှီၢ်ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် အသ:တဘၣ်တၢ်နီတမံၤလၢၤဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်န့ၣ် ဝ့ၢ်အံၤမ့ၢ်ဒၣ် ဝ့ၢ်လၢယွၤပၢအီၤအဃိလီၤ. ဒ်သိ:ဒီ:အဝဲသ့ၣ်အစိကမီၤကဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ် အဂီၢ်န့ၣ် ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ဟ့ၣ်စုခိၣ်ဖ:ဆူဝံအဘျၣ်တဖၣ်အစုပူၤဒီ:ပျဲအဝဲသ့ၣ် ကကိ:သတြီတၢ်, တုၤဒၣ်လဲာ်ရိမ့ၤအသု:မုၢ်သ့ၣ်ဘိတဖၣ်ဟဲကဝီၤဃာ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ် တစုပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ကခိ:ကွၢ်လၢ်ယွၤအတၢ်မၤပူၤဖျဲ: အဝဲသ့ၣ်လီၤ. တုၤဃီၤလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢခံကတၢၢ်ဒၣ်လဲာ် ပှၤဂီၢ်မုၢ် တဖၣ်နာ်န့ၢ်ဝဲဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ တၢ်ထီကတၢၢ်တဂၤကနုာ်လီၤဒီ: မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ဒ်သိ:ဒီ:ကပူၤဖျဲ:ဘၣ်ဝဲဒီ:ဒုၣ်ဒါတဖၣ်အတၢ်ဟဲကဝီၤ ဒီ:ဒု:အီၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိတဖၣ်တဒိ:န့ၢ်ဘၣ်ယွၤအတၢ် ဒီဒၣ်အီၤလၢၤဘၣ်, ခဲအံၤန့ၣ် အဂံၢ်အဘါတအိၣ်လၢၤနီတမံၤ လၢကတြီ ဆၢက့ၤအဒုၣ်အဒါတဖၣ်လၢၤဘၣ်. ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်ဟီၣ်တၢ်ယၢၤတၢ်လံ. တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်လီၤပျံၤလီၤဖု:ဟဲတုၤဃီၤလံ. တၢ်မၤသံအဖိအလံၤသ့ၣ်တဖၣ် ဟဲတုၤအိၣ်ဃီၤဒီ:ဝ့ၢ်အကျဲမုၢ်ခိၣ်န့ၣ်တၢ်သွံၣ်တၢ်စီၤသ့ၣ်တဖၣ်ဂီၤဝဲဒၣ် ဆှုၣ်ကလာ်လံလီၤ. ဒုၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ် ဒု:လီၤဃံၤအပှၤဝ့ၢ်ဖိတဖၣ်လၢ တၢ်သ:ကညီၤတအိၣ်နီတစဲ:န့ၣ်လံလီၤ. တၢ်ဒု:အံၤဒု:ကဲထီၣ်တၢ်သံဆူၣ် သံစီ:လီၤပျံၤလီၤဖု:ဒိၣ်မ:လီၤ. {GC 29.1} GCsk 22.1
တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လၢကစၢ်ခရံာ်ကတိၤဆိပာ်တၢ်ဘၣ်ဃ:ဒီ: ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အတၢ်လီၢ်ပှီၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲခဲလၢာ်လၢ လံာ်တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤတၢ်ကွဲ:အသ:တဖၣ်အပူၤလီၤ. ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တ့ၢ်တၢ်လၢ ကစၢ်ခရံာ်ကတိၤဟ့ၣ်ပလီၢ်တ့ၢ်တၢ်ကတိၤ လၢအတီအလိၤတထံၣ်န့ၣ်လီၤ. “၂) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုကဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ် သုလၢတၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢသုစံၣ်ညီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီ:သုကဘၣ်တၢ်ဃီၣ်န့ၢ် သုလၢတၢ်ဃီၣ်လၢသုဃီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.” မ:သဲ ၇:၂ {GC 29.2} GCsk 23.1
တၢ်ပနီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲ, တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်တဖၣ် ဟဲတုၤဃီၤလၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ဒီ:လၢမုၢ်နၤတၢ်ခံ:ယိာ်ဖ:ဖီမုၢ်ကတီၢ် တၢ်ကပီၤလၢအလီၤဆီဟဲလီၤဘၣ် တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ဒီ:တၢ်လုၢ်လီၢ်တဖၣ်အလီၢ်, ဒီ:ဖဲမုၢ်လီၤနုာ်အဆၢကတီၢ်လၢ တၢ်အၢၣ်အလိၤန့ၣ် တၢ်ထံၣ်ဘၣ်ကသ့ၣ်လ့ၣ်ဒု:သု:တဖၣ်, ဒီ:သု:မုၢ်သံၣ်ဘိ တဖၣ်ကရၢကရိကတဲာ်ကတီၤထီၣ်အသ:လၢတၢ်ဒု:အဂီၢ်အက့ၢ်အဂီၤ တဖၣ်ဖျါဝဲ, ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်ဖဲအမၤယွၤအတၢ် လၢမုၢ်နၤအခါဖဲတၢ်လုၢ် ဟံၣ်အပူၤ နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲတၢ်ကလုၢ်သီၣ်လီၤဆီလီၤလ:လီၤပျံၤတဖၣ်, ဟီၣ်ခိၣ်ဟူ:, ဒီ:ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်နၢ်ဟူဘၣ်ပှၤဟီၣ်တၢ်ယၢၤတၢ်အကလုၢ်ဒီ: ဝ့ၢ်အပဲတြီလၢတၢ်မဲာ်ညါမုၢ်ထီၣ်တကပၤလၢအဃၢဒီ:ကျၢၤဝဲဒီ:ပှၤသု:ဖိ အဂၤခံဆံဘၣ်ယူတွံၢ်က:ဘၢအီၤ, ဒီ:ဘၣ်တၢ်ဆဲ:ဖိ:က:ဘၢအီၤလၢ ထ:ဖ:ဒိၣ်အဘိ, ဒီ:ထ:ဘိန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆဲ:နုာ်ဃာ်အီၤဆူလၢၢ်ကအိအပူၤ ဒ်သိ:ဒီ:အိ:ထီၣ်အသ:တသ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်လၢဖ:ဖီမုၢ်အဆၢကတီၢ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢပှၤတထံၣ်ဘၣ်အီၤတခါဟဲထု:ကရုၤအီၤဒီ:အိ:ထီၣ်အသ: ညီညီဖိန့ၣ်လီၤ. Milanan, The History of the Jews, book 13. {GC 29.3} GCsk 23.2
ပှၤတဂၤဟ:ထီၣ်ဟ:လီၤလ့ၣ်လိၤလၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အကျဲဒီ: စံ:ကတိၤဟ့ၣ်ပလီၢ်တၢ်ကစီၣ်လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ကဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢနွံနံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် နံၤနံၤနၤနၤလ့ၣ်လိၤလ့ၣ်ထီၣ်ဒီ:ဟ့ၣ် ပလီၢ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် “တၢ်ကလုၢ်ဟဲလၢမုၢ်ထီၣ်တကပၤ, တၢ်ကလုၢ် သီၣ်ထီၣ်လၢမုၢ်နုာ်တခီ, ဒီ:သီၣ်ထီၣ်လၢကလံၤလွံၢ်ကပၤဃီ, တၢ်ကတိၤ မ့ၢ်တၢ်ကတိၤထီဒါဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်, တၢ်ကတိၤထီဒါတၢ်လုၢ်ဟံၣ်, တၢ်ကတိၤ ထီဒါတလ:မူ:ပိာ်မုၣ်ဒီ:တလ:မူ:ပိာ်ခွါဒီ:တၢ်ကတိၤထီဒါပှၤဂီၢ်မုၢ်ခဲလၢာ် တဖၣ်လီၤ.” Ibid. book 13 ပှၤလၢဟ့ၣ်ပလီၢ်တၢ်တဂၤဘၣ်တၢ်ဖီၣ်စၢ အီၤဒီ:ဘၣ်တၢ်ဒၢနုာ်လီၤအီၤဆူဃိာ်ပူၤဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢကက:တံာ်ဃာ် အထ:ခိၣ်တအိၣ်ဘၣ်နီတမံၤဘၣ်. အထ:ခိၣ်အတၢ်ကတိၤဟဲထီၣ်ဒၣ် “တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဒီ:တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်လၢ ပှၤကလုာ်ခဲလၢာ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲအတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်န့ၣ် တအိၣ်ကတၢၢ်ဝဲဘၣ်, တုၤဒၣ်လဲာ်တၢ်ဟဲကဝီၤအီၤဒီ:မၤသံအီၤတစုလီၤ. ဒီ:ဒ်အဝဲကတိၤပာ်တ့ၢ်ဝဲ အသိ:တၢ်ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်လီၤ. {GC 30.1} GCsk 24.1
ပှၤတဂၤဟ:ထီၣ်ဟ:လီၤလ့ၣ်လိၤလၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အကျဲဒီ: စံ:ကတိၤဟ့ၣ်ပလီၢ်တၢ်ကစီၣ်လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ကဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢနွံနံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် နံၤနံၤနၤနၤလ့ၣ်လိၤလ့ၣ်ထီၣ်ဒီ:ဟ့ၣ် ပလီၢ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် “တၢ်ကလုၢ်ဟဲလၢမုၢ်ထီၣ်တကပၤ, တၢ်ကလုၢ် သီၣ်ထီၣ်လၢမုၢ်နုာ်တခီ, ဒီ:သီၣ်ထီၣ်လၢကလံၤလွံၢ်ကပၤဃီ, တၢ်ကတိၤ မ့ၢ်တၢ်ကတိၤထီဒါဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်, တၢ်ကတိၤထီဒါတၢ်လုၢ်ဟံၣ်, တၢ်ကတိၤ ထီဒါတလ:မူ:ပိာ်မုၣ်ဒီ:တလ:မူ:ပိာ်ခွါဒီ:တၢ်ကတိၤထီဒါပှၤဂီၢ်မုၢ်ခဲလၢာ် တဖၣ်လီၤ.” ၢ်ဘငိ. ဘသသု ၁၃ ပှၤလၢဟ့ၣ်ပလီၢ်တၢ်တဂၤဘၣ်တၢ်ဖီၣ်စၢ အီၤဒီ:ဘၣ်တၢ်ဒၢနုာ်လီၤအီၤဆူဃိာ်ပူၤဘၣ်ဆၣ် တၢ်လၢကက:တံာ်ဃာ် အထ:ခိၣ်တအိၣ်ဘၣ်နီတမံၤဘၣ်. အထ:ခိၣ်အတၢ်ကတိၤဟဲထီၣ်ဒၣ် “တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဒီ:တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်လၢ ပှၤကလုာ်ခဲလၢာ်အဂီၢ်လီၤ. အဝဲအတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်န့ၣ် တအိၣ်ကတၢၢ်ဝဲဘၣ်, တုၤဒၣ်လဲာ်တၢ်ဟဲကဝီၤအီၤဒီ:မၤသံအီၤတစုလီၤ. ဒီ:ဒ်အဝဲကတိၤပာ်တ့ၢ်ဝဲ အသိ:တၢ်ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်လီၤ. GCsk 24.2
ဖဲဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လီၤပှီၢ်ဝဲအခါန့ၣ် ပှၤခရံာ်ဖိတဖၣ်တသံဒီ: တဘၣ်တၢ်မၤဟ:ဂီၤအီၤနီတဂၤဘၣ်. ကစၢ်ခရံာ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပာ်အပျဲၢ်အဘီၣ် သ့ၣ်တဖၣ်အဃိ ဒီ:ပှၤလၢအနာ်ကစၢ်ခရံာ်အတၢ်ကတိၤတဖၣ်တုၤမ့ၢ် အထံၣ်ဘၣ်တၢ်ပနီၣ်လၢကစၢ်ခရံာ်စံ:ပာ်ဝဲန့ၣ် “၂၀) ဒီ:တုၤသုထံၣ်သု:မုၢ် သံၣ်ဘိဝီၤဃာ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဒီ:, သ့ၣ်ညါလၢအတၢ်အိၣ်သယုၢ်ဘူ:ထီၣ်လံ န့ၣ်တက့ၢ်. ၂၁) တုၤနုၤတစုပှၤအိၣ်လၢကီၢ်ယူဒၤတဖၣ်န့ၣ်, မ်အဃ့ၢ် စံၣ်ဆူကစၢၢ်ကလိတက့ၢ်. ဒီ:ပှၤအိၣ်လၢအသ:ကံၢ်ပူၤတဖၣ်န့ၣ်, မ်အဟ:ဆူခိတက့ၢ်. ဒီ:ပှၤအိၣ်လၢခိတဖၣ်န့ၣ်, မ်အသုတက့ၤနုာ်လၢ အပူၤတဂ့ၤ.” လူၤကၣ် ၂၁:၂၀-၂၁. GCsk 25.1
ရိမ့ၤအသု:ခိၣ်ဖ:ဒိၣ်စီၤစံထံယ:ဟဲဒီ:ကဝီၤဃာ်ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ဒ်သိ:ကဒု:ဟ:ဂီၤဝဲဘၣ်ဆၣ် လၢတၢ်တဆိကမိၣ်အပူၤ ဂုၤက့ၤအသု: မုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ်လၢမနုၤအဃိလဲၣ်န့ၣ် တၢ်တယာ်အီၤတဘၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဒု:န့ၢ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် မၤနၢၤဝဲန့ၢ်ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဂုၤက့ၤအသု:မုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ် ဒီ:ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ရိမ့ၤအသု:ဖိတဖၣ်ပျံၤတၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် လူၤဒု:ဝဲလၢအလီၢ်ခံလီၤ. ဖဲတၢ်ဟဲကဝီၤဃာ်ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် ဖျါလၢ တၢ်ကမၤနၢၤဝ့ၢ်န့ၣ် ညီကဒၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သု:ခိၣ် “စံထံယ:” ဂုၤခံက့ၤ အသု:မုၢ်သံၣ်ဘိလၢတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် တၢ်တသ့ၣ်ညါဘၣ်အီၤဘၣ်. ကစၢ်ယွၤအတၢ်သ:ကညီၤကတဲာ်ကတီၤတၢ်လၢအပှၤတီပှၤလိၤလၢ အအဲၣ် အီၤတဖၣ်အဂီၢ်, ဒီ:တၢ်ပနီၣ်န့ၣ် အိၣ်ဖျါထီၣ်လၢပှၤခရံာ်ဖိလၢအခိ:ကွၢ် အတၢ်ပနီၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီ:ခဲအံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်တၢ်အခွဲ:အယာ်လၢ အကဒိကနၣ်ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်ကစၢ်တဂၤအကလုၢ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤရိမ့ၤဖိတဖၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ မၤတံာ်တာ်ဘီကျာ် ဒု:တြီပှၤခရံာ်ဖိတဖၣ် ဒ်သိ:ဒီ:တဃ့ၢ်အဂီၢ်တန့ၢ်နီတဂၤဘၣ်. စီၤစံထံယ: ဂုၤက့ၤအသု:မုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ်အဃိ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် လူၤဒု:ထွဲအီၤလၢ အလီၢ်ခံအခါ ပှၤခရံာ်ဖိတဖၣ်ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲ:ထီၣ်အသ:အဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ်လီၤ. ပှၤခရံာ်ဖိတဖၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဒီ:ဟ:ထီၣ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် ထံကီၢ်ဒီ:တဘ့ၣ်ညါဘၣ်တၢ်ဆဲတဆိထီၣ်အသ: ဒ်သိ:ဒီ:ကဒု:ဆၢပှၤလၢ အဟဲကဝီၤအီၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဟဲကဝီၤဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်စူ:ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်ထီၣ်အသ:ဒီ: မၤသကိ:ဘူၣ်ဒဲအမူ:အပှဲ အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါလီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤခရံာ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဟ:ထီၣ် လၢဝ့ၢ်အပူၤ လၢတၢ်တဆိကမိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တမၤချု:ခံနီ:သ: အသ:ဘၣ်တဘျီဃီဃ့ၢ်ပူၤဖျဲ:အသ:ဆူတၢ်လီၢ်အိၣ်ပူၤဖျဲ:သ:အလီၢ် ဝ့ၢ်လၢ ဘၣ်တၢ်ကိ:အီၤလၢ “ဖဲလၣ်” န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဝဲတၢ်လီၢ်အိၣ်လၢထံကျိယၢ်ဒ့ၣ် အဝၢ်ဘ:ခီဒီ:တၢ်ကိ:အီၤလၢဖၣ်ရံယါန့ၣ်လီၤ. {GC 30.2} GCsk 25.2
ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်လူၤဒု:စီၤစံထံယ:ဒီ:အသု:ဖိတဖၣ် လၢအလီၢ်ခံဒီ: အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်မၤပူၤဖျဲ:အသ:ကီကီခဲခဲလီၤ. ပှၤယူဒၤဖိသ့ၣ်တဖၣ် လူၤဒု:ထွဲ ဒုၣ်ဒါတဖၣ်အခံဒီ:တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံ:လၢအဝဲသ့ၣ်အကျါတအိၣ်နီတမံၤ ဘၣ်ဟဲက့ၤက့ၤဝဲဆူဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဒီ:တၢ်မၤနၢၤလီၤ. တၢ်မၤနၢၤအံၤ ကဲထီၣ် တၢ်ပာ်ဒိၣ်ထီၣ်သ:လၢအကဲထီၣ်တၢ်ဒဲ:ဘ:လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီ:တၢ်ဒု:ကဲထီၣ်အဝဲသ့ၣ်အသ: ဒ်သိ:ဒီ:အခိၣ်ကကိၤလၢတၢ်ပၢၢ်ဆၢရိမ့ၤ အသု:ဖိတဖၣ် ဒီ:ကဒု:ဆၢက့ၤဝဲဒၣ်လီၤ. တၢ်အံၤကဲထီၣ်မ:တၢ်လီၤပျံၤ လီၤဖု:လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဂီၢ်သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. {GC 31.1} GCsk 26.1
တၢ်မၤန:မၤဖှီၣ်လီၤပျံၤလီၤဖု:လီၤဘၣ်လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဟဲကဝီၤအီၤကဒီ:တဘျီ လၢစီၤတံတူ:ဒီ:အသု:မုၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤတဘျီတၢ်ဆၢကတီၢ်န့ၣ်ဘၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဒီ:ဝ့ၢ်ညါမၤဘူၣ် လဲၤကပာ်အမူ:န့ၣ်လီၤ. ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်ဟဲက့ၤစူ:ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်ထီၣ်အသ: လၢအကကွဲၢ်တဖၣ်အကကွဲၢ်ဒီ: သူၣ်အဒဲအိၣ်ဝ:တရံ:ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခိၣ်ဒူ န့ၣ်လီၤ. ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ပာ်ဖှိၣ်ပာ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ အကလၢဝဲဒၣ် GCsk 26.2
လၢအနံၣ်တဖၣ်အနံၣ်ဘၣ်ဆၣ် ဖဲတၢ်ကီတၢ်ခဲဟဲတုၤဝဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ် တဘၣ်လိာ်ဖိ:ဒ့လိာ်သ:တဂၤဒီ:တဂၤဘၣ်အဃိ အတဖုဒွဲၣ်ထီၣ်တၢ်ပာ် တၢ်အီၣ်အလီၢ်ဒီ:အတဖုမၤဟ:ဂီၤတၢ်အဂၤတမံၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီ တဖၣ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်, ပှၤဘၣ်အိၣ်ဝံၤအိၣ်စ့ၤဒီ:သၣ်ဝံၤလီၤဒိဝဲလီၤ. တၢ်အီၣ်တၢ်အီတအိၣ်လၢၤဘၣ်အဃိ, ဘၣ်အီၣ်က့ၤတၢ်ဖံ:လၢခီၣ်ဖံ: အလီၢ်လံၤဒီ:တၢ်ဖံ:လၢတၢ်ကံၣ်ကူာ်ယီၣ်ဒ့တဖၣ်လီၤ. ဒီ:ကတီၤလၢ တၢ်တ့အီၤလၢတၢ်ဖံ:သ့ၣ်တဖၣ်အညာ် မုၢ်ညာ်ပျ့တဖၣ်ဘၣ်တၢ်အ့ၣ်အီၣ် ဒ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်ဝဲဒၣ်အါဂၤလၢ အဟ:ထီၣ်လၢမုၢ်နၤတၢ်ခံ:ကျါ ဆူဝ့ၢ်အချၢဒီ:ဟ:ထီၣ်ဟုၣ်န့ၢ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢအအိၣ်လၢဝ့ၢ်ကပိာ်ကပၤ ဒီ:တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ဒီ:တၢ်မၤသံမၤန:မၤဖှီၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်လီၤ. ပှၤလၢအပူၤဖျဲ:ဒီ:ဒုၣ်ဒါတဖၣ်မ့ၢ်ဟဲက့ၤနုာ်လီၤဆူဝ့ၢ်ပူၤဒီ:ဘၣ်တၢ်ဂုာ်ဆူၣ် န့ၢ်အတၢ်အီၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်ကဒီ:လီၤ. တၢ်မၤအၢမၤသီတၢ်န:တၢ်ဖှီၣ် ဒ်သိ:အံၤတအိၣ်လၢပှၤကညီအကျါနီတဘျီဘၣ်. တၢ်မၤနၢၤမၤဃာ်တမံၤ အံၤ မ့ၢ်မ:တၢ်လၢလီၤသ:ဘၣ်ဒိလီၤပျံၤလီၤဖု:တုၤဒၣ်လဲာ်တၢ်မၤနၢၤလိာ်သ: တဂၤဒီၤတဂၤအံၤ တလီၤဂာ်ဒီ:ပှၤကညီလၢၤဘၣ်လီၤ, တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ် တမံၤအံၤ တမ့ၢ်ကဲထီၣ်ဝဲလၢပှၤကညီမၤန့ၢ်အီၤဘၣ်ဒီ:ကဲထီၣ်တၢ်မၤလိလၢ ပှၤလၢကတဲာ်ကတီၤပာ်အသ:လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢကဟဲအဂီၢ်စ့ၢ်ကီ:လီၤ. {GC 31.2} GCsk 27.1
ပှၤကညီလၢအကထိဒီ:အကထိတဖၣ်ဘၣ်ဟ:ဂီၤဝဲလၢန့ဆၢၣ် အတၢ်ဟ:ဂုၤဟ:ဂီၤဒီ:တၢ်ဆါသံသတြိာ်အဃိလီၤ. န့ဆၢၣ်အတၢ်လဲၤတရံ: အသ:ကဲတၢ်ဟ:ဂုၤဟ:ဝီၤ, ဝၤတဖၣ်ဂုာ်ဆူၣ်န့ၢ်တၢ်အီၣ်လၢအမါအအိၣ်, မါတဖၣ်စ့ၢ်ကီ:ဂုာ်ဆူၣ်န့ၢ်တၢ်အီၣ်လၢအဝၤအအိၣ်, ဖိဆံ:သ့ၣ်တဖၣ် ကွၢ်ထီၣ်တၢ်အီၣ်လၢအမိၢ်အပၢ်တဖၣ်အနိ:လိၤလၢအအီၣ်ဝဲဒီ:ဆၢမုၢ်လၢ် အီၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ် မိၢ်ပၢ်တဖၣ်ဘၣ်အီၣ်တကျိာ်မဲာ်လၢဖိဆံ:တဖၣ်အမဲာ်ညါ လီၤ. “၁၅) ပိာ်မုၣ်ကသ:ပ့ၤနီၣ်အဖိလၢ အအီၣ်နုၢ်တုၤအတသ:ကညီၤ ဘၣ်အဒၢလီၢ်အဖိန့ၣ်ဧါ. အဝဲန့ၣ်ဒၣ်လဲာ်ကသ:ပ့ၤနီၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် ယဲဒၣ်အံၤ ယတသ:ပ့ၤနီၣ်ဘၣ်နၤဘၣ်. . .” ယၡါယၤ ၄၉:၁၅ ဖဲန့ၣ် လံာ်စီဆှံစံ:တၢ်တထံၣ်အံၤ အခီပညီအိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲလီၤ. “၁၀) ယဒီပုၢ်ဝဲၢ် မုၣ်ဧၢ, ယမါဧၢ, နတၢ်အဲၣ်မုာ်ဆံ:ဒိၣ်လဲၣ်. နတၢ်အဲၣ်ဂ့ၤန့ၢ်စပံ:ထံ ဆံ:ဒိၣ်လဲၣ်ဒီ:နသိနၢမူဂ့ၤန့ၢ်ကယဲၢ်တၢ်နၢမူခဲလၢာ်ဆံ:ဒိၣ်လဲၣ်.” သ:သယုၢ်တၢ် ၄:၁၀ မၤကဒီ:တဘျီ ဝံအတၢ်ကတိၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲလၢ အစံ:ပာ်တ့ၢ်ဝဲလၢအပူၤကွံာ်အနံၣ်တကထိလွံၢ်ကယၤ “၅၆) ပှၤပိာ်မုၣ်လၢ အစၢ်, လၢအမုာ်လၤတၢ်လၢသုကျါ, လၢအပာ်လီၤအခီၣ်ညါသ:လၢ ဟီၣ်ခိၣ်အဖီခိၣ်တဘူၣ်ဘၣ်လၢအမုာ်လၤတၢ်ဒီ:အစၢ်အဃိတဂၤန့ၣ် အမဲာ်ကကွၢ်အၢဆူအဝၤလၢအသ:နါပှၢ်အပူၤ, ဒီ:အဖိခွါ, ဒီ:အဖိမုၣ်. ၅၇) ဒီ:အဟံၣ်လီၢ်လၢအဟဲလီၤလၢ အခီၣ်ကဆူ:, ဒီ:အဖိလၢအကဆံ: စၢ်အီၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ကအီၣ်အီၤခူသူၣ်လၢတၢ်ခဲလၢာ်တအါဘၣ်အဃိ လၢတၢ်ကပီၤဃာ်, ဒီ:လၢတၢ်ကတံာ်အပူၤလၢနဒုၣ်နဒါကမၤန:မၤဖှီၣ် နၤလၢအီၤလၢနပဲတရီအပူၤလီၤ. . .” ၅မိၤ ၂၈:၅၆, ၅၇. {GC 32.1} GCsk 27.2
ရိမ့ၤဖိတဖၣ်မၤပျံၤမၤဖု:ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် ဒ်သိ:ဒီ:ကဟ့ၣ်လီၤ အသ:လီၤ. ပှၤလၢဘၣ်တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အီၤတဖၣ်, ဘၣ်တၢ်မၤန:မၤဖှီၣ်ဒီ:မၤသံ အီၤလၢတၢ်သံဆူၣ်သံစီ:န:န:ကျံ:ကျံ: ဒ်သိ:ပှၤအါဂၤကထံၣ်ဒီ:ဘၣ်တၢ်မၤ အီၤဖဲဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခီၣ်ဒူဘူ:ဘူ:ဖိလီၤ. တသီတသီပှၤဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤ ဒ်န့ၣ်အသိ:လၢ အကယၤအကယၤဒီ: တၢ်မၤအသ:ဒ်အံၤမၤအသ:စ:ထီၣ် လၢတၢ်လီၢ်ဖဲ ယဟိၡဖ: တၢ်လီၢ်အိၣ်လီၤဆၢၣ်အလီၢ်ဒီ:တုၤဃီၤဆူကရၤနံၤ အဒီခိၣ်, တၢ်မၤသံတၢ်အထူၣ်စုညါတဖၣ်အိၣ်ဆၢထၢၣ်မ:အသ:ပှဲၤဒီ: တၢ်လီၢ်ကိ:ပူၤဒဲ:န့ၣ်လီၤ. တၢ်စံၣ်ညီၣ်န့ၣ် လီၤဘၣ်လၢပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အလိၤ လီၤပျံၤလီၤဖု:ဒ်ဖဲလၢစီၤပၤစီၤပံလ:စံၣ်ညီၣ်တ့ၢ်တၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ဃ့ဝဲလၢ တၢ်ကမၤသံယ့ၣ်ရှူ:ဒီ:တၢ်သွံၣ်န့ၣ် ကလီၤဘၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အလိၤအဂီၢ် အဃိလီၤ. “၂၅) ဒီ:ပှၤဂီၢ်မုၢ်ခဲလၢာ်စံ:ဆၢတၢ်, ဒီ:စံ:ဝဲဒၣ်, မ်အသွံၣ် အိၣ်လၢပလိၤဒီ: ပဖိပလံၤအလိၤတက့ၢ်. . .” မ:သဲ ၂၇:၂၅. {GC 32.2} GCsk 28.1
စီၤတံတူ:အဲၣ်ဒိ:မၤကတၢၢ်ကွံာ်တၢ်လၢအထံၣ်ဘၣ်ဝဲလီၤပျံၤ လီၤဖု:လၢအမဲာ်ညါ ဒီ:ပျဲကွံာ်ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လၢ ကအိၣ်ဒၣ်ဝဲဒီ:အတၢ် သူၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲထံၣ်ဘၣ်ပှၤကညီအစိာ်တဖၣ်အိၣ်ပှဲၤဝဲလၢတၢ်လီၢ် လိၣ်လီၤဆၢၣ်အလီၢ်အကနူၤဝ:ဝ:အခါ အသ:ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံ:ဒိၣ်မ:ဒီ: အဝဲကွၢ်ဃီၤဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဃံအလၤတဖျၢၣ်န့ၣ် အသ:အိၣ်ဝဲလၢ တၢ်တမၤဟ:ဂီၤဘၣ်ဝ့ၢ်အံၤန့ၣ်ဘၣ်လီၤ. ဒီ:ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်လၢ မ်ပှၤအသုတမၤဟ:ဂီၤဘၣ်ဒိဝ့ၢ်န့ၣ်နီတဂၤတဂ့ၤလီၤ. ဒီ:ဆှၢလီၤတၢ်ကလုၢ်ဆူ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အအိၣ် ဒ်သိ:မ်ပှၤသုတမၤဆူၣ်အီၤဒ်သိ:ဒီ:ကဘၣ်ဂာ်လီၤ တၢ်သွံၣ်လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်တၢ်လီၢ်စီဆှံအလီၢ်တဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. မ်ပှၤကဟဲထီၣ် ဒီ:ဒု:ဆၢတၢ်လၢတၢ်လီၢ်အဂုၤဂၤ မ့ၢ်လၢပှၤရိမ့ၤဖိတဖၣ်တအဲၣ်ဒိ:မၤဘၣ်အၢ တၢ်လုၢ်လီၢ်ဒီ:တၢ်လုၢ်ဟံၣ်စီဆှံအဃိလီၤ. စီၤယိၡဖ:အနီၢ်ကစၢ်ကျဲ:စၢ:ဝဲ သပှၢ်ပှၢ် ဒ်သိ:တၢ်တမၤဟ:ဂီၤတၢ်လုၢ်ဟံၣ်ဘၣ် ဒီ:ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဂီၢ် ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ကျဲ:စၢ:တဲဝဲဒ်သိ:ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်ကဟ့ၣ်လီၤအသ:, ဒီ:အဝဲသ့ၣ်အသ:သမူကပူၤဖျဲ:ဝဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အတၢ်ဃ့ကည:န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စံ:ဆၢက့ၤအီၤလၢ တၢ်ဆိၣ်တၢ်ထုဝံၤဒီ:ဘၣ်တၢ်ခ:ဖျိအီၤလၢပျၢ်, တုၤနုၤတစုပှၤကူာ်လိာ်တၢ်တဂၤဘၣ်သံဝဲဒၣ်လီၤ. အဝဲဆၢထၢၣ်ဃ့ကည: တ့ၢ်တၢ်သပှၢ်ပှၢ်ဘၣ်ဆၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်တတူၢ်လိာ်ကစၢ်ယွၤအဖိခွါ တဂၤဘၣ်, ဒီ:ခဲအံၤန့ၣ် စီၤယိၡဖ:ဃ့ကည:တၢ်သနာ်က့အကတၢၢ်ဆၢန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲတၢ်သမၢကွံာ်အတၢ်ဃ့ကည:ဒီ: အဝဲသ့ၣ်ပာ်လီၤအသ:သပှၢ်ပှၢ် လၢကဒု:ဆၢက့ၤရိမ့ၤန့ၣ်လီၤ. စီၤတံတူ:အတၢ်ဂုာ်ကျဲ:စၢ:မၤပူၤဖျဲ: ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ကဲတၢ်ကလီကလီလံ. ပှၤလၢအဒိၣ်န့ၢ်ဒံ:အီၤတဂၤစံ:တ့ၢ်ဝဲ လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အံၤလၢၢ်တဖျၢၣ်လၢတဖျၢၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ် တအိၣ်ဒီကထြၢ ဘၣ်အသ:ဘၣ်လီၤ. {GC 32.3} GCsk 29.1
ပှၤယူဒၤခိၣ်နၢ်တဖၣ်အိၣ်လၢဝ့ၢ်အပူၤဒီ: ဒု:ဆၢက့ၤရိမ့ၤအသု:ဖိ တဖၣ်အဃိ ကဲထီၣ်သု:ဖိတဖၣ်အသ:ဒိၣ်ဒိၣ်ကလဲာ်လီၤ. ဒီ:စီၤတံတူ: မ့ၢ်လၢတအဲၣ်ဒိ:မၤဟ:ဂီၤဘၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဃိ, ပာ်အသ:လၢကနုာ်ဝဲလီၤ ဒီ:သု:မုၢ်သံၣ်ဘိတဖၣ်ဒီ:ဒု:န့ၢ်ဆူၣ်ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အပှၤ သု:ဖိတဖၣ်တဒိကနၣ်အကလုၢ်နီတဂၤလၢၤဘၣ်. လၢမုၢ်နၤခီစီၤတံတူ: က့ၤက့ၤဒီ:အိၣ်ဘှံ:အိၣ်သါဝဲလၢအဒဲအပူၤအခါ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အိၣ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤ ဒီ:ခ:စိဃီၤရိမ့ၤအသု:ဖိအိၣ်လၢတၢ်ချၢတဖၣ်လီၤ. တုၤတၢ်ဒု:တၢ်ယၤသဘံၣ်ဘုၣ်အခါန့ၣ်ဒီ: ရိမ့ၤအသု:ဖိတဂၤဒွဲၣ်ထီၣ် အမ့ၣ်အူဆှီအဘိၣ်ဒီ:, ကွံာ်နုာ်ဝဲဆူတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပဲတြီခိၣ်ဒီ: မ့ၣ်အူန့ၣ် အီၣ်ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်လီၤ. စီၤတံတူ:ဟဲဃ့ၢ်သဖှိဃီၤဆူတၢ်လုၢ်ဟံၣ်ဃုာ်ဒီ: သု:ခိၣ်သု:နၢ်တဖၣ်, အပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်ဒီ:ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်လၢပှၤကမၤ သံကွံာ်မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်အဝဲအကလုၢ်န့ၣ်တဘၣ်တၢ်ဒိကနၣ် အီၤဘၣ်, အခိၣ်တလိၣ်ရိမ့ၤသု:ဖိတဖၣ်ကွံာ်နုာ်အါထီၣ်မ့ၢ်အူဆှီဘိၣ်တဖၣ် ဒီ:ဖဲမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ဟံ:ထီၣ်အန:တဖၣ်ဒီ: သဖှိနုာ်လီၤကျီသံ ဆဲ:သံပှၤလၢအအိၣ်သဒၢအသ:တဖၣ်လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤအါအါဂီၢ်ဂီၢ် န့ၣ်လီၤ. တၢ်သွံၣ်ယွၤလီၤလၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤ လီၤဂာ်မ:ဒီ:ဒ်ထံယွၤလီၤ အသိ:န့ၣ်လီၤ. ပှၤယူဒၤဖိဘၣ်ဟ:ဂုၤဟ:ဂီၤဝဲလၢ အကထိတဖၣ်လီၤ. တၢ်မၤနၢၤအကလုၢ်သီၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ် “အံ:ခဘူ:” အခီပညီမ့ၢ်ဝဲယွၤကဟုကညီၢ် လီၤပြံလီၤပြါဝဲလံ. {GC 33.1} GCsk 29.2
စီၤတံတူ:နၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ တြီဝဲအပှၤသု:ဖိတဖၣ်တန့ၢ်လၢၤဘၣ်ဒီ: အဝဲနုာ်လီၤဆူတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤဃုာ်ဒီ:အပှၤခိၣ်နၢ်တဖၣ်ဒီ:ကွၢ်တရံ:ဝ:ဝ: တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤလီၤ. တၢ်တ့ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အံၤလီၤကမၢကမၣ်ဒိၣ်မ: ဒီ:လၢတချု:ဒံ:လၢမ့ၣ်အူကနုာ်လီၤဒီ:အီၣ်တၢ်လၢတၢ်လီၢ်စီဆှံကတၢၢ် အပူၤန့ၣ် အဝဲကျဲ:စၢ:ဝဲလၢခံကတၢၢ်တဘျီ ဒ်အကိ:ဃါထီၣ်ဒီ:ထုထီၣ် အကလုၢ်ဒ်သိ:သု:ဖိတဖၣ်တမၤဟ:ဂီၤဘၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ဒီ:ကအိၣ်ပတုာ် အသ:ကိ:ဂၤဒဲ:လီၤ. သု:ဖိတကယၤအခိၣ် “စီၤလံ:ဘၢၣ်ရါလ့:” တဆဲတဆိ ထီၣ်အသ:ဒီ:တြီအသု:ဖိတဖၣ်ဒ်သိ:ဒီ:ကအိၣ်ကတီၢ်မၤဟ:ဂီၤတၢ်လုၢ်ဟံၣ် ဘၣ်ဆၣ်အသု:ဖိတဖၣ် မ့ၢ်ပာ်ကဲယူၤယီၣ်အစီၤပၤအကလုၢ်နာ်သက့ လၢတၢ်သ:ထီၣ်ဒီ:တၢ်ဒု:ဆူၣ်လၢပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်ပၢၢ်ဆၢအဝဲသ့ၣ်အဃိ တၢ်မုၢ်လၢ်လၢတၢ်ကတြီဃာ်တၢ်ဒ်သိ:တၢ်တမၤဟ:ဂီၤဘၣ်တၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ် ကဲဝဲတၢ်ကလီန့ၣ်လီၤ. ရိမ့ၤသု:ဖိတဖၣ်ထံၣ်ဝဲမုၢ်အတၢ် ကပီၤအလွဲၢ်ဆဲ:လီၤ ဒီ:ထူအလွဲၢ်တဖၣ်ဟဲထီၣ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၤပၤဒီ: မ့ၣ်အူလၣ်ဆီၣ်ထီၣ် တၢ်န့ၣ် မၤဖျါထီၣ်ထူတဖၣ်ကပြုၢ်ကပြီၤ ဒီ:သ့ၣ်ညါဝဲလၢတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် ဘၣ်တၢ်ဘျၢလီၤအီၤလၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤသတ:ဒီ: သု:ဖိတဂၤထု:ထီၣ် အမ့ၣ်အူဆှီဘိၣ်ဒီ: ဒွဲၣ်ထီၣ်ဝဲဝံၤဆဲ:ဖိ:နုာ်ဝဲဆူပဲတြီအကအိအဃိ တၢ်လုၢ်ဟံၣ် ဒီဖျၢၣ်ကပျီၤထီၣ်ဒီ:မ့ၣ်အူလၣ်ဒီ:မ့ၣ်အူအီၣ်ကွံာ်ဒီဖျၢၣ်ညါလီၤ. တၢ်ကျဲ:စၢ: လၢတၢ်ကမၤပူၤဖျဲ:တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ကဲတၢ်ကလီခဲလၢာ်လီၤ. {GC 33.2} GCsk 30.1
“ရိမ့ၤတဖၣ်မၤနၢၤတၢ်ဒီ: ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်မ့ၢ်အကဲထီၣ်ဒ်လဲၣ်. ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အတၢ်သူၣ်ထီၣ်ဒီကမျၢ်ညါကဲထီၣ်ဒ်မ့ၣ်အူလၣ်ဟဲသဖှိထီၣ် လၢကစၢၢ်မ့ၢ်အူအပူၤအသိ:န့ၣ်လီၤ. တၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖၣ် လီၤပှီၢ်ကွံာ်ဝဲ တဖျၢၣ်ဝံၤတဖျၢၣ် ပိၢ်ဖ:လီၤကလဲကွံာ်ဝဲဒီ:ဘၣ်တၢ်ယူၢ်လီၤအီၤလၢမ့ၣ်အူ အကပျီၤအပူၤလီၤ. တၢ်သူၣ်ထီၣ်အခိၣ်ဒု:တဖၣ်မ့ၣ်အီၣ်အီၤ လီၤဂာ်မ:လၢ စ:ခိအကဘျံ:ဖိတဖၣ်လီၤ. တၢ်လၢဘၣ်တၢ်ကၢၤဃာ်အီၤလၢ အလွဲၢ်အဘီ အလါတဖၣ် တုၤမ့ၣ်အူအီၣ်ထီၣ်အီၤဒီ:လီၤဂာ်မ:ဒီ:စ:ခိကဘျံ:အဂီၤအလါ တဖၣ်လီၤ. ပဲတြီအတီၤဖ:ထီတဖၣ် မ့ၣ်အူအီၣ်ကပျီၤထီၣ်တၢ်လူၢ်တၢ်တြီၤ လၢအဘူ:တဖၣ်ကပီၤဝဲလၢမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အဃိဒီ: ပှၤကွၢ်စိဃီၤအီၤတဖၣ် သူၣ်ပျံၤသ:ဖု:တၢ်လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လီၤပှီၢ်ဝဲအဃိန့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်အထီတဖၣ်အလိၤဒီ:လၢဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူဒီ:တၢ်ထီၣ်ထီတဖၣ် ပျံၤတၢ်ဖု: တၢ်လီၤသံလီၤဝါ ဒီ:တုၤအနၢ်ဟူဘၣ်ရိမ့ၤအသု:ဖိတဖၣ်ကိ:သတြီတၢ် ဒီ:ဃ့ၢ်ကဒံကဒါဝဲ, ပှၤလၢမ့ၣ်အူအီၣ်အီၤတဖၣ်ကိ:ပသူပသီဝဲ, မ့ၣ်အူအီၣ် ထီၣ်တၢ်အကလုၢ်ဒီ:တၢ်လီၤမုၢ်လီၤပှီၢ်အကလုၢ်တဖၣ်လီၤဂာ်မ:ဝဲ ဒ်သိ: လီသီၣ်လီဖျ:တၢ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢၢ်ကလိသ့ၣ်တဖၣ် တၢ်သီၣ်အကလုၢ်ဘၣ် အဝဲသ့ၣ်ဒီ:အတၢ်သီၣ်န့ၣ်ဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူပှၤတဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢ တၢ်ထီၣ်ထီတဖၣ်ဒီ:ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်အဝီၤပၤတဖၣ်သီၣ်ကအု ကစွါထီၣ်ဝဲန:န:ကလဲာ်လီၤ. ဒီ:ပှၤကညီတဖၣ်ဘၣ်ကိ:ပသူထီၣ်လၢ တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်ဒီ: တၢ်မဲအ့ၣ်တဃံ:အပူၤလီၤ. {GC 34.1} GCsk 31.1
တၢ်မၤသံမၤဝီလၢဝ့ၢ်ပူၤန့ၣ် အါန့ၢ်ဒံ:တၢ်မၤသံလၢဝ့ၢ်အချၢဒံ:လီၤ. ပိာ်မုၣ်မုၣ်, ပိာ်ခွါခွါ, သူၣ်က့သ:ပှၢ်, သူၣ်စၢ်သ:ဘီၣ်, ပှၤပူထီၣ်တၢ်ဂ့ၤ ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်ဂ့ၤ, ပှၤလၢအဒု:တၢ်ဂ့ၤပှၤလၢအဃ့တၢ်သ:ကညီဂ့ၤ, ဘၣ်တၢ်မၤလီၤဃံၤအီၤခဲလၢာ်လီၤ. တၢ်မၤသံမၤဝီန့ၣ် အိၣ်ပူထီၣ်မ:အသ: လၢဝ့ၢ်ဒီဝ့ၢ်ညါအပူၤလီၤ. Milman, The History of the Jews, Book 16. {GC 35.1} GCsk 32.1
တုၤတၢ်လုၢ်ဟံၣ်လီၤပှီၢ်ဝံၤတယံာ်ဘၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဒီဝ့ၢ်ညါ လီၤဘၣ်ဆူပှၤရိမ့ၤဖိအစုပူၤလီၤ. ပှၤယူဒၤဖိခိၣ်နၢ် တဖၣ်ပာ်တ့ၢ်အတိာ်တဖၣ် ဒီ:ဃ့ၢ်သဒၣ်ကွံာ်ဝဲအဃိ စီၤတံတူ:ဖီၣ်န့ၢ်ဘၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢတၢ်လီၢ်အဂၤလီၤ. စီၤတံတူ:ကတိၤထီၣ်တၢ်ဒီ:စံ:ဝဲဒၣ် ‘ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤပှၤတကလုာ်အံၤဆူ ယစုပူၤလံ’ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ တၢ်လၢ အဒု:ဆၢအီၤတအိၣ်တ့ၢ်လၢၤနီတမံၤဘၣ်. ဝ့ၢ်ဒီဝ့ၢ်ညါဒီ: တၢ်လုၢ်ဟံၣ် အခီၣ်ဂံၢ်ထံ:ခဲလၢာ် ဘၣ်တၢ်ခူၣ်ထီၣ်အီၤလၢအဂံၢ်ခီၣ်ထံ:ခဲလၢာ်လီၤ. ဒီ:တၢ်လီၢ်ဖဲတၢ်လုၢ်ဟံၣ်စီဆှံအိၣ်ဆၢထၢၣ်အသ:အလီၢ်န့ၣ် ” (၁၈) ပှၤမိရၤၡ:ဖိစီၤမံၤကါကတိၤတၢ်လၢ ဝံကျိာ်လၢယူဒၤအစီၤပၤဃံ:စကံယၤ အမုၢ်နံၤတဖၣ်, ဒီ:ကတိၤတၢ်ဒီ:ယူဒၤအပှၤဂီၢ်မုာ်ခဲလၢာ်, ဒီ:စံ:ဝဲဒၣ်, တၢ်သု:မုၢ်အယွၤစံ:ဝဲဒၣ်, ပှၤကထဲၣ်စံယိၣ်ဒ်ဟီၣ်ခိၣ်တကဝီၤအသိ:, ဒီ:ယရူၤၡလ့ၣ်ကကဲထီၣ်တၢ်အပူတဖၣ်, ဒီ:ဟံၣ်အကစၢၢ်န့ၣ် ကကဲထီၣ် ဒ်တၢ်အလီၢ်ထီၣ်ထီ လၢပှၢ်လၢ်ကျါအသိ:န့ၣ်လီၤ.” ယံ:ရမံယၤ ၂၆:၁၈. ဖဲတၢ်ဟဲကဝီၤဃာ်ဝ့ၢ်ဒီ:တုၤလီၤဆူဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်လီၢ်ပှီၢ်န့ၣ် ပှၤကညီ ဘၣ်သံဝဲလၢအကကွဲၢ်ဒီ:အဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအမူတ့ၢ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်စိာ်ကွံာ်အီၤဆူတၢ်လီၢ်အယံၤဒီ: ဘၣ်တၢ်ဆါလီၤကွံာ်အီၤတနီၤဒီ: တၢ်မၢကဲကုၢ်အီၤတနီၤလီၤ. ဘၣ်တၢ်က့ၤမူၤဆူရိမ့ၤအဝ့ၢ်တနီၤဘၣ်တၢ်ဒု: အီၣ်ကွံာ်အီၤလၢဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအအၢအသီတဖၣ် ဒီ:ဘၣ်တၢ်ကွၢ်ကီအီၤဒီ: ဘၣ်ဟ:ဖျိ:တနီၤဒ်သိ:ပှၤဟံၣ်တအိၣ်ဃီတအိၣ် တုၤဆူဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်ဝ:ဝ: အသနၢၣ်လီၤ. {GC 35.2} GCsk 32.2
ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် မၤပှဲၤယွၤအတၢ်သ:ဒိၣ်ထီၣ်အလီခီဒၣ်အတၢ်လီၤ. ဒီ:တၢ်ခဲလၢာ်လၢအဟဲကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ကူ:က့ၤ တၢ်အသၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အနီၣ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲဖှံတ့ၢ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဝံအတၢ် ကတိၤအိၣ်စံ:ပာ်တ့ၢ်ဝဲဒၣ်. “ (၉) အံၣ်စရ့လ:ဧၢ, နမၤဟ:ဂီၤလီၤနသ:လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ဒီ:တၢ်မၤစၢၤနၤအိၣ်ဝဲလၢယပူၤလီၤ. ၁) အံၣ်စရ့လ:ဧၢ, က့ၤကဒါက့ၤဆူနကစၢ်ယွၤအအိၣ်တက့ၢ်, အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, နလီၤဃံၤလံလၢ နတၢ်ဒဲ:ဘ:အဃိလံ.” ဟိၤရှ့ ၁၃:၉. ၁၄:၁. တၢ်လၢအတူၢ်ဘၣ်ဝဲသ့ၣ် တဖၣ်န့ၣ် အါစုအါဘျီဒု:ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ်လီၤ. ဒီ:မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် လီကဘျံ:ကဘျၣ်ညီနုာ်တၢ်စ့ၢ်ကီ:ဒ်န့ၣ်အသိ:လီၤ. နီၢ်နီၢ်တခီန့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်ညိကွံာ်ကစၢ်ယွၤအတၢ်အဲၣ်တၢ်သ:ကညီၤ ဒီ:ပာ်ကိာ်အခိၣ်, မၤယံၤထီၣ်အသ:ဒီ:ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဒီဒၣ်တြီဆၢန့ၢ် အဝဲသ့ၣ် အဃိဘၣ်တူၢ်တၢ်ဒ်န့ၣ်အသိ:လီၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ်ပျဲအဝဲသ့ၣ်ဒ်သိ:ဒီ: ကပၢလီၤက့ၤအသ:ဒၣ်ဒ်အသ:အိၣ်ဝဲအသိ:န့ၣ်လီၤ. ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် အတၢ်လီၤပှီၢ်လီၤပျံၤလီၤဖု:အံၤ ဒု:အိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်ပှၤမ့ၢ်ဟ့ၣ်လီၤအသ:ဆူ မုၣ်ကီၤလံၢ်အစုပူၤ ဒ်သိ:မုၣ်ကီၤလံၢ်ကပၢဆှၢအီၤန့ၣ် မုၢ်တနံၤကဘၣ် ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီ:တၢ်လီၤပျံၤလီၤဖု:ဒ်အံၤအသိ:န့ၣ်လီၤ. {GC 35.3} GCsk 33.1
ပတသ့ၣ်ညါလၢခရံာ်အဘျု:အိၣ်လၢပလိၤဒီ: ပအိၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်ဒီ:တၢ်သူၣ်ဖှံသ:ညီထဲထဲလဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ကစၢ်ယွၤထု:န့ၢ် ဆူၣ်ပှၤဒ်သိ:ဒီ: ပကပူၤဖျဲ:ထီၣ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်ဒု:ဃာ်ပှၤအပူၤလီၤ. တၢ်ဒိကနၣ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီ: တၢ်စံ:ဘျု:က့ၤယွၤအဘျု:တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် ကြၢ:လၢပနၢ်ပၢၢ်ဒီ:စံ:ဘျု:က့ၤယွၤအတၢ်သ:ကညီၤဒီ:ယွၤအတၢ်ဝံသ:စူၤ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်မ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤန့ၣ် ဒီဒၣ်တြီဆၢန့ၢ်ပှၤ, မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်မၤအၢမၤသီပှၤကိ:ဆၢကတီၢ်ဒဲ:အဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ခီပတာ်ကွံာ်ယွၤအတၢ်သ:ကညီၤအပတီၢ်န့ၣ် ယွၤ အတၢ်စိကမီၤလၢအဂုာ်ထု:န့ၢ်တၢ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ်အစုပူၤန့ၣ် ကလီၤမၢ် ကွံာ်ဝဲဒၣ်လီၤ. တမ့ၢ်ယွၤကွံာ်တ့ၢ်ပှၤကညီလၢအနၢ်က့ၣ်တဖၣ် ဒ်သိ: မုၣ်ကီၤလံၢ်ကစံၣ်ညီၣ်မၤဟ:ဂီၤအီၤအဂီၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဒၣ်ယွၤဒု:ကူ:က့ၤအဝဲသ့ၣ် တၢ်ချံလၢအဖှံတ့ၢ်ဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အသၣ်န့ၣ်လီၤ. အဃိသတ:ဒီ: တၢ်ညိကွံာ် ယွၤအတၢ်သ:ကညီၤတဘျီဝံၤတဘျီန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဂုၤက့ၤယွၤအသ:စီဆှံ ဒီ:သ:လၢအသ့ၣ်ညါတၢ်တဖၣ်အတၢ်ဆှၢတၢ်တွၤတဖၣ်အိၣ်ကတၢၢ်ကွံာ် ဝဲဒၣ်လီၤ. ယွၤအတၢ်တြီဆၢဒီဒၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ်အတၢ်မၤအၢမၤန:တဖၣ် အိၣ်တသ့လၢၤဘၣ်. ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဟ:ဂီၤအဂ့ၢ်အံၤ ဒု:ကဲထီၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါ နၢ်ပၢၢ်တမံၤလၢတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်လီၤပျံၤလီၤဖု:လၢ ပှၤမ့ၢ်တဒိကနၣ်ဘၣ်ယွၤ အကလုၢ်ဒီ: ယွၤအတၢ်သ:ကညီၤန့ၣ်, မုၢ်တနံၤကဘၣ်တၢ်မၤဟ:ဂီၤအီၤ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤန့ၣ် သ:ဟ့တၢ်ဒဲ:ဘ:ဒီ: အတၢ်စံၣ်ညီၣ်န့ၣ် ကလီၤဘၣ်လၢ ပှၤလၢအပာ်မုာ်လၤလၢတၢ်အၢတၢ်သီဒီ:တၢ်ဒဲ:ဘ:တဖၣ် အပူၤလီၤ. {GC 36.1} GCsk 33.2
ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဘၣ်လီၤပှီၢ်ဝဲလၢ ပှၤယူဒၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်ညိကွံာ် ယွၤအတၢ်သ:ကညီၤအဃိလီၤ. ကစၢ်ခရံာ်ကတိၤဆိပာ်တၢ်ကတိၤလၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ကဘၣ်န:ဘၣ်ဖှီၣ်အဂ့ၢ်, ဒီ:တၢ်လၢတကဲထီၣ်ဒံ:ဒီ:တလၢ ထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒံ:ဘၣ်အိၣ်ဒံ:ဝဲတမံၤဒံ:လီၤ. မ့ၢ်စ့ၢ်ကီ:တၢ်အကဒုကမံၤလၢ တၢ်လီၤပျံၤလီၤဖု:အိၣ်တၢ်သယုၢ်အဂီၢ်စ့ၢ်ကီ:လီၤ. ပှၤလၢအတတူၢ်လိာ် ဘၣ်ယွၤအတၢ်မၤလိာ် ဒီ:ယီၢ်တံၢ်ယီၢ်ဘၢတံၢ်ဝဲတဖၣ် ကဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် ဒီ:တၢ်အၢအၢသီသီလီၤ. တၢ်ခံ:သူခံ:လါတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကွဲ:နီၣ်ကွဲ:ဃါ လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤကဘၣ်အိၣ်တ့ၢ်ဝဲဒီ: တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်တၢ်လီၤပျံၤလီၤဖု: မ့ၢ်လၢ အညိကွံာ်ကစၢ်ယွၤအစိကမီၤအလၤကပီၤအဃိလီၤ. တၢ်သူၣ်ကၢ်သ:လီၤ, ဒီ:သ:အတၢ်သ့ၣ်ညါတဖၣ်ဖုၣ်လီၤစှၤလီၤဝဲဒၣ်. လၢအကတၢၢ်န့ၣ် ကဘၣ် ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီ: တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤပျံၤလီၤဖု:မ့ၢ်လၢတပာ်ကဲ ယွၤအတၢ်သ:ကညီၤအဃိဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအန:န့ၢ်ဒံ:တၢ်န:တၢ်ဖှီၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါအီၤလၢခ့ခါလၢကဟဲအဂီၢ်စ့ၢ်ကီ:လီၤ. တၢ်ကွဲ: နီၣ်လၢအအိၣ်ပာ်တဖၣ်, တၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်တၢ်ပူထီၣ်လီထီၣ်တၢ် “၅) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤအိၣ်ဒီ:အစုကဝဲၤလၢဒု:သု:အသီၣ်ပူၤန့ၣ် အစုကဝဲၤ ခဲလၢာ်, ဒီ:ဆ့ဧိၤစီၤဧိၤထူထီၣ်အသ:လၢတၢ်သွံၣ်န့ၣ် ကကဲထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဆိၣ်ကဲၤမ့ၣ်အူ, လၢမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အဂီၢ်လီၤ. .” ယၡါယၤ ၉:၅. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. တုၤယွၤအသ:စီဆှံဟ:ထီၣ်ကွံာ် လၢပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်အသ:ပူၤဒီ: တၢ်လၢအကဒီဒၣ်တြီဆၢမုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်သူၣ်ဒိၣ်သ:ဖျိ:တအိၣ်တ့ၢ်လၢၤနီတမံၤဘၣ်အဃိ တၢ်ကထံၣ်န့ၢ်ဘၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်ပၢတၢ်အဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲ:ဖဲန့ၣ်လီၤ. {GC 36.2} GCsk 34.1
ဘၣ်ဆၣ်ဒ်သိ:ဒီ:မုၢ်နံၤလၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ဘၣ်လီၤပှီၢ်ဝဲအမုၢ်နံၤန့ၣ်, ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲ:အသ:ဒီ:တၢ်တထံၣ်န့ၢ်ဘၣ်အဝဲသ့ၣ် လၢပှၤမူတဖၣ်အမံၤအကျါလီၤ. (ဝံယၡါယၤ ၄:၃) . ကစၢ်ခရံာ်စံ:ကတိၤ တ့ၢ်တၢ်ဒီ:စံ:ဝဲဒၣ်လၢကဟဲက့ၤလီၤခံဘျီတဘျီဒီ: ကထု:ဖှိၣ်ဝာ်ဖှိၣ်က့ၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢအအိၣ်ဒီ:အကလုၢ်တီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ “၃၀) ဒီ:တုၤနုၤတစု ပှၤကညီဖိခွါအတၢ်ပနီၣ်ကအိၣ်ဖျါထီၣ်လၢမူခိၣ်လီၤ. ဒီ:တုၤနုၤတစု, ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအကလုာ်ခဲလၢာ်ကဟီၣ်ဝဲယၢၤဝဲ, ဒီ:ကထံၣ်ဘၣ်ပှၤကညီ ဖိခွါအံၤဟဲလီၤလၢမူခိၣ်အတၢ်အၢၣ်တဖၣ်အလိၤ, အိၣ်ဒီ:အစိအကမီၤ, ဒီ:အကဟုဒိၣ်အကညီၢ်ဒိၣ်လီၤ. ၃၁) ဒီ:အဝဲဒၣ်န့ၣ် ကမၢလီၤအကလူ: တဖၣ်, အိၣ်ဒီ:ကွဲၤအသီၣ်ဖ:ဒိၣ်, ဒီ:ကဒု:အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်အပှၤလၢအဃုထၢ အီၤတဖၣ်, လၢအအိၣ်လၢမူပၤကလံၤလွံၢ်ကျိၤလၢမူထံ:အဝဲတခီပၢၢ်လၢ မူထံ:အဝဲတခီလီၤ.” မ:သဲ ၂၄:၃၀-၃၁ ဒီ:ပှၤလၢတၢ်ဒိကနၣ်တအိၣ်ဘၣ် တဖၣ် “၈) တုၤနုၤတစုတၢ်အၢတဂၤန့ၣ် ကအိၣ်ဖျါထီၣ်လီၤ. အဝဲန့ၣ် ပကစၢ်ယ့ၣ်ရှူ:ကမၤလၢာ်ကွံအီၤလၢအထ:ခိၣ်အသါထီၣ်, ဒီ:ကမၤဟ:ဂီၤ အီၤလၢအဟဲန့ၣ်အတၢ်အိၣ်ဖျါလီၤ” (၂သ့:စၤလနံ ၂:၈) . လီၤဂာ်ဒီ: ပှၤအံၣ်စရ့လ:ဖိတဖၣ်မၤကမၣ်တၢ်ဒီ: ဘၣ်လီၤဃံၤဝဲလၢအတၢ်ဒဲ:ဘ:အဃိ လီၤ. လၢအတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်မုာ်လၤဝဲဒီ:တၢ်ဒဲ:ဘ:အဃိဘၣ်ဟ:ဖ:ဝဲဒၣ်ဒီ: ယွၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အန့ဆၢၣ်န့ၣ်ကဲထီၣ်ပှၤအၢပှၤသီ, ဒီ:လၢအကတၢၢ် န့ၣ် ကစၢ်ယွၤအစိကမီၤအလၤကပီၤအီၣ်ကွံာ်အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ် ဒ်သိ:မ့ၣ်အူ အီၣ်ကွံာ်တၢ်လီၤ. {GC 37.1} GCsk 35.1
မ်ပှၤကိ:ဂၤဒဲ:ကအိၣ်ဒီ:တၢ်ပလီၢ်သ:လၢကစၢ်ခရံာ်အကလုၢ် ကထါတဖၣ်အပူၤတက့ၢ်. ဒ်သိ:ခရံာ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်တ့ၢ်အပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အတၢ်လီၤပှီၢ်အဂ့ၢ်အသိ:တၢ်မ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ပနီၣ်ဒီ: ကဘၣ်ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲ:အသ:အဂ့ၢ်အသိ: လၢမုၢ်နံၤအလၢာ်မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်န့ၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်သု:ဘူ:အသ:လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤကဟ:ဂီၤဝဲလီၤ. ဒ်သိ:ဒီ: ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်ကပူၤဖျဲ:ဒီ:ယွၤအစၢ်သ:ဒိၣ်ထီၣ်တၢ်အဂီၢ်န့ၣ် ယ့ၣ်ရှူ: ဘိ:ဘၣ်သ့ၣ်ညါတၢ် “၂၅) ဒီ:တၢ်ပနီၣ်လီၤလ:ကအိၣ်ထီၣ်လၢမုၢ်အလိၤ, ဒီ:လါအလိၤ, ဒီ:ဆၣ်ဧိၤဖီဧိၤအလိၤ, ဒီ:တၢ်ကီတၢ်ခဲ, တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤ, ကဘၣ်ပှၤကညီအကလုာ်ကလုာ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢလီၤ. ဒီ:ပီၣ်လဲၣ်ဒီ: လပီတဖၣ်ကသီၣ်ဝဲလီၤ.” လူၤကၣ် ၂၁:၂၅. မ:သဲ ၂၄:၂၉. မၢ်ကူ: ၁၃:၂၄-၂၆, လီၣ်ဖျါ ၆:၁၂-၁၇. ပှၤတဖၣ်လၢအထံၣ်ဘၣ်တၢ်ပနီၣ်အီၣ် ဖျါထီၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ်အသ့ၣ်ညါဝဲ “၃၃) ဒ်န့ၣ်အသိ:တုၤသုထံၣ်ဘၣ် တၢ်န့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်ဒီ:, သ့ၣ်ညါလၢအအိၣ်ဘူ:ထီၣ်ဝဲဖဲကျဲ:စၢ:အဂီၤ ထံ:န့ၣ်တက့ၢ်” မ:သဲ ၂၄:၃၃. “၃၅) မၤသ:ဒ်န့ၣ်ဒီ: ဆိ:သီတက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဟံၣ်ကစၢ်ကဟဲက့ၤဖဲလဲၣ်ဖဲလဲၣ်, လၢမုၢ်ဟါဧါ, လၢမုၢ်ဆ့ၣ်ဝါဧါန့ၣ်, သုတသ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤ” မၢ်ကူ: ၁၃:၃၅. ပှၤတဖၣ် လၢပလီၢ်ပဒီအသ:ဒီ: တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် တအိၣ်ဘၣ်ဝဲဒၣ်လၢ တၢ်ခံ:ကျါဘၣ်. မုၢ်နံၤလၢအကဟဲတုၤအိၣ်အီၤန့ၣ် ကသ့ၣ်ညါဆိပာ် တၢ်ခဲလၢာ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်ပှၤတဖၣ်လၢတအိၣ်ဒီ:တၢ်ပလီၢ်ပဒီဘၣ်သ:တဖၣ် ၂) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုသ့ၣ်ညါသုကစၢ်ဒၣ်သုဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲ:, လၢကစၢ် အမုၢ်နံၤန့ၣ် ဟဲဝဲဒ်တၢ်ဘျၣ်လၢမုၢ်နံၤအသိ:လီၤ. ၃) တုၤပှၤစံ:လၢ တၢ်ဃူတၢ်ဖိ:ဒီ:တၢ်ဂၢၢ်တၢ်ကျၢၤအိၣ်ဝဲဒီ:, တၢ်ဟ:ဂူာ်ဟ:ဂီၤဟဲဘၣ် အီၤတကီၢ်ခါ, ဒ်တၢ်ဟု:ဆါဘၣ်ပိာ်မုၣ်လၢအဒၢထီၣ်အသိ:န့ၣ်, ဒီ:ထူၣ်ဖျဲ:တသ့ဘၣ်လီၤ. ၄) မ့မ့ၢ်သုဝဲ, ပုၢ်သ့ၣ်ဝဲၢ်သ့ၣ်ဧၢ, သုတအိၣ် ဘၣ်လၢတၢ်ခံ:ကျါဒ်သိ:မုၢ်နံၤန့ၣ် ကချု:န့ၢ်သုဒ်တၢ်ဘျၣ်အသိ:န့ၣ်ဘၣ်. ၅) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, သုမ့ၢ်ပှၤတၢ်ကပီၤဖိ, ဒီ:ပှၤမုၢ်ဆါဖိခဲလၢာ်လီၤ. တမ့ၢ်ဘၣ်ပဘၣ်ဃ:ဒီ:မုၢ်နၤဒီ:တၢ်ခံ:န့ၣ်ဘၣ်.” ၁သ့:စၤလနံ ၅:၂-၅. {GC 37.2} GCsk 36.1
ဟီၣ်ခိၣ်တၢ်အိၣ်အသ:ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပှၤကညီတဖၣ်အတၢ် ပလီၢ်သ:တအိၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဒၣ်ဒ်သိ:ဒီ: ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူ: ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အသိ:လီၤ. ကစၢ်ယွၤအမုၢ်နံၤကဟဲတုၤဃီၤဆူ ပှၤနၢ်က့ၣ်တဖၣ်အလိၤ ဒီ:ဖဲပှၤကညီတဖၣ်အတၢ်အိၣ်မူလဲၤဖံ:လဲၤမၤ, ဃုကျိာ်ဃုစ့, ဒီ:တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်ကတိၤဒိၣ်ကတိၤပတြၢၤဟီၣ်ခိၣ် အတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့လဲၤထီၣ်လဲၤထီအဂ့ၢ်, ဒီ:ပှၤကညီတဖၣ်ပာ်အိၣ် ပူၤဖျဲ:ဆိကမိၣ်ဝဲတၢ်ပူၤဖျဲ:အလီၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဘၣ်ဆၣ် တမ့ၢ် တၢ်ပူၤဖျဲ:လီၢ်အတံၢ်နီၣ်ဘၣ်, ဒီ:ဖဲန့ၣ်တၢ်ကမၤအသ:ဒ်တၢ်ဘျၣ်ဟဲဟုၣ်န့ၢ် တၢ်လၢဖ:ဖီမုၢ်အဆၢကတီၢ် ဖဲပှၤခိ:တၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်ဟ:ဂုၤဟ:ဂီၤ ကဟဲတုၤအိၣ်ပှၤလၢတအိၣ်ဒီ:တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအသ:တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. “၃) တုၤပှၤစံ:လၢတၢ်ဃူတၢ်ဖိ:ဒီ:တၢ်ဂၢၢ်တၢ်ကျၢၤအိၣ်ဝဲဒီ:, တၢ်ဟ:ဂူာ် ဟ:ဂီၤဟဲဘၣ်အီၤတကီၢ်ခါ, ဒ်တၢ်ဟု:ဆါဘၣ်ပိာ်မုၣ်လၢအဒၢထီၣ် အသိ:န့ၣ်, ဒီ:ထူၣ်ဖျဲ:တသ့ဘၣ်လီၤ.” ၁သ့:စၤလနံ ၅:၃. {GC 38.1} GCsk 37.1
*****