Akiuunnersuaq
Kapitel 25—Iluarsaaqqinnerup ingerlaqqinnera
Pruffiitip Esajap ulluni kingullerni sapaammik iluarsaanissaq siulittuutigaa: “Ima oqarpoq Naalagaq: Eqqartuussinermi iluartuliornissaq sianiginiarsiuk naapertuilluartumillu iliorlusi, annaassinissara qanillimmat iluassuseralu erniinnaq saqqummissalluni. Pilluarpoq taama iliortoq, inuk matuminnga aalajangiussisoq: Sabbati illernartissallugu nalinginnaatissanagulu, iluaatsuliornaveersaarlunilu.” “Takornartallu Naalakkamut ilannguttut kiffartuukkumallugu aqqalu asanartillugu taassumunngalu kiffaajumallutik sabbatimik illernartitsisut nalinginnaatinnagulu, angerutsinnillu aalajangiussisut tamaasa, taakku qaqqannut illernartumut pisikkumaarpakka tipaatsutsillugillu illunni qinusarfimmi.” (Es. 56, 1. 2. 6. 7). Ak 165.1
Oqaatsit taakku kristumiut ukiuini atorfissaqarput, soorlu ataqatigiinnerannit takuneqarsinnaasoq: “Ima oqarpoq Guuti Naalagaq, Israelip siammartitaasortaanik katersuisimasoq: Kingumut aallarussaasortaannik katersuissaanga katersoriikkannut ilanngullugit.” (Es. 56, 8). Tassuuna Guutimik nalusut iivangkiiliukkut katersugaanissaat oqaluutigineqarpoq, sapaammillu misissuisut pilluaqquneqarput. Taamaattumik sapaammik inatsisip atortuussusia Kristusip sanningasulimmut kikiattugaaneragut soraarsitaanani aammattaaq atortuuvoq makinneranit qilaliarneranillu ullunilu nalunaarutip tipaatsunnartup inuiaqatigiinnut tamanut nalunaajaatigineqarfiini. Ak 165.2
Pruffiitikkut taassumuunakkuttaaq Naalagaq inatsivoq: “Nalunaajaatikka ataatsimut qilersussavakka ajoqersuussutillu naqissuserlugit uanga ajoqersukkanni!” Guutip inatsisaasa naqissutaat inatsisit sisamaanniippoq. Inatsisinit tamanit taassuma kisimi inatsisup aqqa kinaassusialu takutippaa. Inatsisip taassuma inatsisoq taannaanerarpaa qilammik nunamillu pinngortitsisoq, taamaattumillu allanit tamanit salliutitaasumik naalannartitassaatitaallunilu pallorfigisassaatitaavoq inatsit tamanna pinngikkaanni inatsisini qulini inatsisit taakkua kia naalagaassusia tunngavigalugu inatsisinngortitaasimanerannik paasissutissaqanngilaq. Paavikkut sapaat allanngortimmassuk naqissut inatsisinit peerneqarpoq. Jiisusip ajoqersugai kajumissaarneqarput iverteqqeqqullugu sapaatip inatsisit sisamaata inassutigisaata pissusissaatut pinngortitsisup eqqaassutissaatut naalagaassusianillu nalunaaqutitut akitsisitaaneragut. Ak 165.3
“Inatsisinittoq; nalunaajaammittoq!” Ajoqersuutit eqqarsaatersuutillu imminnut assortuuttut amerlagaluaqisut, Guutip inatsisaa najoqqutassatuaavoq isumaliutit, ajoqersuutit eqqarsaatersuutillu misilinneqaatissaat. Pruffiiti oqarpoq: “Taava qaalersup aappilliunneranik nuiffigineqanngitsoq akissaaq: »Ajoqersuussutissaq tusarliussassarlu toqqammavigisigit.«” (Es. 8, 16. 20). Ak 165.4
Inassut tutsiuteqqippoq: “Torlulaarit nipituumik, nipit qajassuunnagu, tamaviannguat nillerit sulluartaatitut! Nalunaarfigikkit innuttakka unioqqutitsinerinik Jaakukkullu ajortuliaannik.” Unioqqutitsisutut naviigassat tassaanngillat silamiut guutiitsut Naalakkalli “innuttamisut” oqaatigisai. Nangipporlu: “Ullut tamaasa ujaraluarpaannga aqqutigisakka ilisimajumallugit. Inuiattut iluartumik iliortutut Guutimillu inassutaanik maleruaanngitsoornianngitsutut aperisarpaannga inatsisit iluartumillu iliorneq pillugit.” (Es. 58, 1.2). Tassuuna inuiaat oqaluttuarineqarput iluartuuniarlutillu Guutimut kiffartuussinissamik soqutigisaqartutut ikkaluartut; kisianni uummatinik misissuinikkut sukangasumik ilungersortumillu naveersitsinerup Guutip inatsisaanik tullaarisaqarnerat takutippaa. Ak 165.5
Inatsit qimataasimasoq pruffiitip oqaatsitigut makkunatigut uparuarpaa: “Sanaqqissavatit itsaaneraniit illukuinnaasimagaluartut, sanaqqissavatit qarmat ilaqutariit siulivit tunngaviliaat. Taava taaneqartassaatit qupparnik ussissaasumik, ingutsigaagaluartunik iluarsaasumik, inigineqalersinnaaqqullugit. Sabbatimi iliuusissat unioqqutinnaveersaarukku ullunni illernartumi niuertutut suliaqarnatit, taagukku sabbati nuannersumik Naalakkallu ullua ataqqinangaartumik, ataqqinartikkukku pisarnittut iliornatit, niuertutut suliaqarnak isumaqatigiissuteqarnallu taava Naalakkami pilluarneq qiimmattaatigissavat.” (Es. 58, 12-14). Siulittuut tamannattaaq ullutsinnut tunngavoq. Guutip inatsisaanik unioqqutitsineq pivoq ilagiit ruumalerisut sapaat allanngortimmassuk. Piffissarli nalliuppoq Guutimit ileqqoreqqusaasup tamatuma atuleqqiffissaa. Qupinerlusooq qarmarneqassaaq. Qarmallu tunngaviusut kinguaariit nikittaanneranni uukkarsimasut piorsaqqinneqassapput. Ak 165.6
Sapaat pinngortitsisup qasuersaarneragut pilluaqqusineragullu illernartunngortitaq Adamip Edenimi ajorteqanngikkallarami illernartippaa, najukkaminillu pilluarfiusumit orlusimasutut taamaattorli peqqissimisutut anisitaasimallunissaaq illernartippaa. Ataataanerit Aapillimit Noahmillu iluartumit Aaperaamut Jaakumullu sapaatisiortarput. Inuiaat qinigaasut Ægyptenimi kiffartortillugit tassani guutipilussiorfiusumi Guutip inatsisaanik ilisimasaaruttut qassiiupput; kisianni Naalakkap israelikkut aniguisikkamigit inatsisini inuppassuarnut katersuussimasunut nalunaarutigaa, piumasani ilisimasinnaassammassuk, ukiullu tamaasa mianeralunilu naalassinnaassammanni. Ak 166.1
Ullormit tamatumannga Guutip inatsisaa nunami ilisimaneqartuarsimavoq, sapaallu inatsisit sisamaanni inassutigineqartoq sapaatisiorfigineqarsimalluni. Naak “ajortip inuata” issuma Guutip ullua illernartoq tullaarisimagaluaraa, taamaattorli paavikkut pissaaneqaruttorfianni allaat nunaqarfinni avinngarusimasuni ilumoortunik tarnileqarpoq sapaammik illernartitsisunik. Iluarsaaqqinnerup nalaanilli kinguaariinni tamani sapaammik illernartitsisoqarsimavoq. Qinugisaanerup mitaatigineqarnerullu nalaani allaat Guutip inatsisaata naassaanngitsumik atortuussusia pinngortitsisullu sapaataa illernartoq saqqumiuarsimapput. Sallusuissutit tamakku saqqummersitat kapitalit 14-ianni takussaanerattut “iivangkiiliumullu ittuinnartumut” atasut Kristusip ilagiissortaasa ilisarnaqutigiumaarpaat Annaassisup tikiuteqqinnerani; nalunaarutimmi pingasunik immikkoortortallip kingunera oqaatsinit makkunannga erserpoq: Taakkuupput “iluartut nikallujuitsut Guutip inassutaanik Jiisusimullu uppernermik aalajangiussisut.” Nalunaarullu taanna Naalakkap tikiunnissaa tutsiuttussat kingullersaraat. Nalunaarutigineqarnerata kinguninnguagut pruffiitip Inuup Ernera takuaa naalannassutsi atisimallugu nunamit katersuiartortoq. Ak 166.2
Illernartuummik Guutillu inatsisaata allanngujuissusianik qaammarsarneqartut sallusuissut ataqatigiittut paasiligartik pinnissusia tipaatsuutigeqalugulu tupigusuutigeqaat. Kristumiut tamarmik qaammaqqummik iluatinnangaartutut isumaqarfigisaminnik piginneqataalernissaat kissaatigaat, nuannaarutigalugulu ilassineqarnissaa qularutigineq saperpaat. Qassiilli Kristusimik malitaqarnerartut sallusuissut silamiut tungaannut isumaqatigiinnginnissamik kinguneqartussaq iluarinngilaat. Inatsisit sisamaannut naalannissaq annaasaqaataasussaavoq inuit amerlanersaasa nangaassutigisaannik. Ak 166.3
Sapaatip illernartitaasariaqarnissaa saqqummiunneqarmat inuit qassiit silamiorpallattumik isumaliorput. Oqarput: “Ullut siulliat illernartittaannarsimavarput, siuaasatta illernartittarsimavaat, anguterpassuillu Guutimik mianerinnittut illernartittarsimavaat nuannaarlutillu pilluarlutillu toqusarsimallutik. Taakku eqqortumik iliorsimappata uaguttaaq eqqortumik iliorpugut. Sapaat nutaaq illernartilissagutsigu inoqativut isumaqatigiunnaassavavut, sunniiviginerlu sapissagaluarpavut. Inuppannguimmi ullut arfineq-aappaannik illernartitsisut silamiorpassuit ullut siulliannik illernartitsisut susinnaassanerpaat?” Juutit Kristusimik narrugisaqarnertik oqaatsit tamakkua assingajaanik illersorpaat. Guutimmi siuaasatik pilliutiminnik aggiussisut iluarisarsimavai, sunami pillugu kinguaavisa annassutissaq aqqutissakkut tassuunakkuttaaq angusinnaassannginnerpaat? Taamatuttaaq Lutherip nalaani: Katuullit oqarput kristumiuiit katuullisut uppernerminni toqusarsimanerarlugit, taamaattumillugooq upperisaq tamanna annassutissatut naammappoq. Kisianni isumaliut taamaattoq kristumiutut uppernikkut ileqqoqarnikkulluunniit siumukarnissamut akornutaasussaavoq. Ak 166.4
Qassiit ullut siulliat ilagiinni ukiuni untritilippassuarni illernartitaasimanerarpaat. Kisianni sapaat illernartitaaneralu suli pisoqaanerullunilu siaruarnerusimavoq, nunarsuartummi pisoqaatigaluni Guutimit inngilianillu atulersitaavoq. Ak 167.1
Nunarsuaq tunngaviligaammat qaasiutillu qiimmattaqatigiimmata sapaat atulersitaavoq. (Job 38, 6. 7; 1 Mos. 2, 1-3). Atulersitaq tamanna tunngavissaqartumik ataqqisassaraarput: Naalakkamit inuusumit atulersitaanani inuit ileqqorisaannik tunngaveqanngilaq; atulersitaavoq ittuinnartumit taassumalu oqaasiani ittuinnartumi inassutigineqarluni. Ak 167.2
Inuiaat sapaatip allanngortitaanissaanik apeqqummik uparuartuunneqaraangata ilagiissoqatigiioreersuni palasiusut Guutip oqaasia equtileraraat, nassuiartarlugulu nalornisut tuppallersaatissaattut; nammineerlutillu allakkanik iluartunik misissuinngitsut isumaliutit kissaatigisaminnut naleqquttut naammagiinnartarpaat. Killinnartunik eqqunngitsunilli nassuiaasarnikkut ilagiinnilu pisortaasarsimasut oqaluttuaasigut sallusuissut narrugisassanngortinniarpaat. Ilungersuutiginnittuisa Biibili saattariaqarpaat sapaammik inatsisip atortuussusia illersorniarlugu. Angutit nikanartut Guutip oqaasia kisiat sakkugalugu angutit ilisimatuut sapersisittarpaat, ilisimatuullu tupigusullutik paasisarpaat angutit ilisimaniutinik paasisimasaqarpianngikkaluarlutik allakkanik iluartunik ilisimasaqarnerusut oqaasii artorlugit. Ak 167.3
Isumaliutertik Biibilimik tunngavissaqartinneq saperlugu qassiit — oqaatsit tamakkua Kristusimut apustiliinullu tunngatillugit assuarliutigineqarsimanerat puigorlugu — qasukkassanatik oqartarput: “Suna pissutigalugu angutit pingaartortatta ilisimatoortattalu sapaammik apeqqutaasoq paasinngilaat? Ilissisut upperisallit ikittuinnaapput. Ajornaqaaq, ilissi ilumoornavianngilasi silarsuarmilu angutit ilisimatuut tamarmik kukkunavianngillat.” Ak 167.4
Oqaatsit taamaattut akissutissaattut allakkat iluartut ajoqersuutaat Naalakkallu innuttaminik siulersuiuarsimanera takoqquneqaannarsinnaapput. Guuti sulisarpoq nipiminut naalattutigut, sallusuissummik inuit iluarinngisaannik pisariaqaraangat nalunaajaajumasartutigut ajortulianillu iluarineqartunik uparuartuissallutik qununngitsutigut. Guutip angutit inuillu ilisimatuut angisuunillu atorfillit iluarsaaniarnermi pisortaasussatut qinerajunnerunngimmagit pissutaavoq inuit taamaattut uppereqqusat, isumaliutaannaat palasillu nassuiaatigisaat upperinerusarmatigik Guutimillu ajoqersugaanissartik kajumiginnginnerusarlugu. Angutit annikitsuinnarmik ilinniartitaasimasut sallusuissutinik saqqummiussisussatut ilaannikkut qaaqqusaasarput, ilisimasakinnertik pissutiginagu, kisianni Guutimit ajoqersugaanissamut ilisimavallaarsorinnginnamik. Kristusip ilinniarfiutaani ilinniartarput, maniguunnertillu naalannertillu pingaartunnguutigisarpaat. Guutip sallusuissutiminik ilisimatillugit ataqqinarsangaartarpai, silamiut ataqqinaataat inuillu pingaassusiat tamatumunnga sanilliullugit soqutaajunnaarsillugit. Ak 167.5
Ukiuni siullernisut sallusuissummik nalitsinni ajortulianik tammarnartunillu nalunarunnaarsitsisoq maannakkuttaaq akerlilerneqarumaarpoq: “Ajortuliortummi kialluunniit qaamasoq uumigisarpaa qaamasumullu pisarnani suliani ersersinneqaqqunagit.” (Joh. 3, 20). Inuit isumartik allakkatigut iluartutigut illersorneq saperlugu paasigunikku ilarpassuisa soqutigisaarulluinnarlutik illersorumallissavaat, ajussutsimikkullu sallusuissummik iluarineqanngitsumik ilungersuutiginnittut pissusii siunertarisaalu saassukkumaarpaat. Tassaavoq periaaseq kinguaariinnit tamanit atugaasarsimasoq. Elias israelikkunnik akornusiisutut pasilligaavoq, Jeremias killuussisuuvorooq Paulusillugooq naalaffik mingutsippaa. Taamanernit ulloq manna tikillugu sallusuissummut ilumoortut pikitsitsisutut, ajoqersuinerluttutut akerliuniartutullu pasilligaasarsimapput. Ak 167.6
Pissutsit taamaatsillugit sallusuissummik oqariartortoq qanoq iliortariaqassava? Sallusuissutip saqqummiuttariaqannginnera aalajangiuttariaqassanerpaa, inuit sallusuissummut akerliliinialernerat tamatuma kinguneriinnarajuttarmagu? Naagga, qanga iluarsaaqqinniartut Guutip oqaasiata nalunaarutaa nipangiutiinnartariaqanngilaat. Uppernermik nalunaarut martyrit angutillu iluartut nalunaarutaat allattugaasimavoq kinguaariit tulliusut iluaqutissaannik. Iluassusermik sallusuitsumillu ilumoornermik nalunaarutit uumassusillit tamakku atatinneqarsimapput maannakkut Guutip nalunaajaasuisut qaaqquneqartut qunusuissinnaaqqullugit. Saammaannermik sallusuissummillu tunineqarput namminneq iluaqutissartik kisiat siunertarinagu, Guutilli ilisimassutaa taakkunatigut nunami qaammarsaataasinnaaqqullugu. Guutip kinguaariinni makkunani kiffani qaammarsarsimanerpai? Taamaappat qaamaneq silamiunut ingerlateqqittariaqassavaat. Ak 168.1
Qanga sinnerluni oqaluttut Naalakkap oqarfigai: “Israelikkulli naalakkumassanngilaatsit uanga naalakkumannginnaminnga.” Taamaakkaluartorli inatsivoq: “Uanga oqaasereqqusannik oqaluffigissavatit naalassappata naalassanngippataluunniit assigiimmik.” (Ez 3, 7; 2, 7). Nalitsinni Guutip kiffai ima peqquneqarput: “Torlulaarit nipituumik, nipit qajassuunnagu, tamaviannguat nillerit sulluartaatitut! Nalunaarfigikkit innuttakka unioqqutitsinerinik Jaakukkullu ajortuliaannik!” Ak 168.2
Tamatta pisinnaatilluta sallusuissutip qaammaqqutaa pissarsiarisimagutsigu israelikkut pruffiitiattut pisussaatitaavugut, taassumatut Naalakkap ima oqarfigisaatut: “Illit inuk, Israelikkunnut alaatsinaattunngortippakkit. Uanga qaninnit oqaasersiguit uannit kalerrisaassavatit. Iluanngitsoq uanga oqarfigigukku: Ilumut toqussaatit! illillu oqaluffiginngikkukku ingerlavimmini mianersoqqullugu, taava iluanngitsoq toqussaaq ajortuliani pillugu, illilli aamma toquneranut pisuutissavakkit. Illilli iluanngitsoq mianersoqqugukku oqarfigalugulu aqqumminit allamut saaqqullugu, taannalu taamaaliunngikkuni, taava ajortuliani pillugu toqussaaq, kisianni illit inuunerit annaassimassavat.” (Ez 33, 7-9). Ak 168.3
Sallusuissutip ilassineqarnissaanut nalunaajaatigineqarnissaanullu akornussuaq tassa nanertuutinik nikanarsaatinillu ilaqarnera. Tamassa assuarliutaasinnaasutuaq ilungersuutiginnittuisa ilumuunnginnerarsinnaanngisaat. Tamannali Kristusip ajoqersugaviisa nikalluutigiumanngilaat. Sallusuissutip ataqqineqalernissaa utaqqinngilaat. Suliassarititaasup suussusia nalornissutiginagu nangaanatik sanningasulik kivippaat apustilisut Paulusitut manna qularutiginagu, “Naalliuutitta maanna atukkatta oqitsuusut peqalersippaatigut naalannassusermik angingaartumik taamalu atsigiuarluni ataavartussamik”, “Kristusillu mitannarsisitaanera tassaatippaa pisuussut Egyptenip erlinnartuutaanit annerusoq, akissarsiassartaa isumagigamiuk.” (2 Kor. 4, 17; Hebr. 11, 26). Ak 168.4
Nassuerutigisartik sunaagaluartilluguluunniit uummatimikkut silamiunik kiffartuussisut kisimik taakkuunngillat upperisamut tunngasutigut najoqqutassanik maleruagaqarnatik namminissarsiortumik iliortut. Iluartoq qinertariaqarparput iluarmat, kingunerilu Guutimut isumagisassanngorlugit. Silamiut pingaarutilissuarnik iluarsaavigineqartarsimagamik angutit aalajaatsunik najoqqutassaqarlutillu qunusuitsuusut qutsavigisassaraat. Nalitsinni iluarsaanissaq angutinit taamaattunit suliarineqartariaqassaaq. Ima oqarpoq Naalagaq: “Tusarsinga ilissi iluarnermik ilisimannittusi, ilissi innuttakka ajoqersuutinnik uummammioqartusi! Sioorageqinasiuk inuit asissuinerat, annilaangageqinasiuk mitallernerat. Taakku qillaalaanit nerineqassapput atisatut, qullugissanit nerineqassapput meqqulualittut. Iluarsuserali atassaaq naassaanngitsumik, annaassineralu kinguaariikkuutaani.” (Es. 51, 7. 8). Ak 168.5