IALAM IA KI KHUN

37/85

LYNNONG 35—KUMNO KI KMIE-KI KPA KI LAH BAN TEI IA KI JINGLONG BAKHLAIÑ

Ai Ia Ka Por Bad Ka Jingpyrkhat Babha Tam Sha Ka. — Ki kmie-ki kpa ki iohpdiang ia i khun iba long ka jingkit bakhlem jingiarap ha ki ksangti jong ki; im tip ei-ei, bad ia i dei ban hikai ban ieit ia U Blei, dei ban pynsan ha ka jinghikai bad ka jingsneng jong U Trai. Dei ban pynwandur ia i katkum ka nuksa bakynja-blei. IIKK 180.1

Haba ki kmie-ki kpa ki iohi ia ka jingdonkam jong ka kam jong ki ha kaba hikai ia ki khun jong ki, kin sngew ba ki dei ban ai ia ka por bad ka jingpyrkhat babha tam jong ki sha kane ka kam. — Signs of the Times, March 16,1891. IIKK 180.2

To Ioh Ia Ka Jingsngewthuh Ia Ki Aiñtynrai Kiba La Pyntrei-kam. — Ki jinghikai ba la nang, ki jingmlien ba la pynlong, ha ki snem ka jinglong khyllung bad ka jinglong khynnah ki don kham bun ka bynta ban leh bad ka jingpynwandur ia ka jinglong bad ka rukom jong ka jingim ban ia baroh ka jinghikai bad ka jingpynbeit jong ki snem kiba hadien. IIKK 180.3

Ki kmie-ki kpa ki donkam ban pyrkhat ia kane. Ki dei ban sngewthuh ia ki aiñtynrai kiba siang nongrim ia ka jingsumar bad ka jinghikai ia ki khynnah. Ki dei ban nang-ban tbit ha kaba pynsan ia ki ha ka met, ka jingmut, bad ka jinglong mynsiem bakoit bha. — Ministry of Healing, sla 380. IIKK 180.4

Kiar Na Ka Jingpynpaw Kaba Tang Shabar. — Ngi don ha ka juk haba kiei-kiei baroh ki la jan long tang ka jingpynpaw rong shabar. Don tang khyndiat eh ka jingskhem bad ka jingkhlaiñ jong ka jinglong, namarba ka jinghikai bad ka jingnang-jingstad jong ki khun naduh ka pneh ka kmie ki long ka jingpynpaw rong bashabar. Ia ki jinglong jong ki la tei halor u shyiap uba twa bad ngop noh. Ia ka jinglen-lade bad ka jingsynshar ia lade ym shym la saiñdur sha ka jinglong. La leh-ieit eh bad la aili ia ki haduh ba ki la sniew noh na ka bynta ka jingim kaba trei kam bha. Ka jingieit sngewbha ka synshar ia ki jingmut, bad ia ki khun la pynkhyllew bad la aili kaba lam sha ka jingjot jong ki. — Health Reformer, December, 1872. IIKK 180.5

Pynkhlaiñ Ia Ki Khun Da Ka Jingduwai Bad Ka Jingngeit. — Phi la wallam ia ki khun sha kane ka pyrthei kibym lah ban ong ei-ei shaphang ka jingdon jong ki. Phi la pynlong ia lade kiba dei ban kitkhlieh kongsan eh na ka bynta ka jingkmen-ka jingsuk balawei jong ki, ia ka jingmanbha bymjukut jong ki. Ka jingkit ka don halor jong phi, la phi tip ne phim tip ia kata, ban hikai ia kine ki khun na ka bynta U Blei — ban sharai bniah katta-katta ia ka jingwan banyngkong jong u nongshun basianti, bad ban long ba la kloi ban ïeng ialeh pyrshah ia u. To tei ia ka kut bakhlaiñ jong ka jingduwai bad ka jingngeit sawdong ki khun jong phi, bad to leh minot ha ka jingsharai bad ka jingap-phira. Phim shong shngaiñ shikhyllipmat ruh na ki jingialeh bajur jong u Soitan. Phim don por ban shongthait na kaba ap-sharai, na ka jingtrei minot. Phim dei ban iohthiah shikhyllipmat ruh ha ka kam. Kane ka dei ka jingialeh thma badonkam tam. Ia ki jingmih bymjukut la kynthup. Ka dei ka kam iap-kam im bad phi lem bad ka long-ïing jong phi. — Testimonies, Vol. 2, sla 397, 398. IIKK 181.1

To Shim Ia Ka Jingïeng Kaba Skhem, Kaba La Rai Skhem. — Ki kmie-ki kpa bunsien ka ju long ba ki shaniah skhem palat eh ha ki khun jong ki; naba bunsien haba ki kmie-ki kpa ki buh jingshaniah ha ki, ki don ha ka pop kaba rieh. Ko ki kmie-ki kpa, to ap-sharai ia ki khun jong phi da ka jingsumar bniah bha. To kyntu, dumok, to sneng ia ki haba phi khie thiah, haba phi iashong-kai; haba phi mih ban leit s habar, bad haba phi rung sha ïing; “u lain-pa-u lain, ka hukum-pa-ka-hukum, hangne khyndiat, bad hangtai khyndiat.” To pyndem ia ki khun jong phi haba ki dang rit. Bad kiba bun ki kmie-ki kpa ia kane la lehklet sngewsih eh. Kim shim ia ka jingïeng kaba skhem bad kaba la rai skhem bha kumba ki la dei ban leh ha ka jingiadei bad ki khun jong ki. — Testimonies, Vol. 1, sla 156. IIKK 181.2

Bet Ia U Symbai Bakordor Da Ka Jingiaishah. — “Namar ia kaei-kaei ruh ba u briew u bet, ia kata hi un ioh ot ruh,” Ko ki kmie-ki kpa, ka kam jong phi ka long ban ioh ia ka jingshaniah skhem ki khun jong phi, bad ha ka jingieit to bet da kaba iaishah ia u symbai bakordor. To trei ia ka kam jong phi da ka jingsngewhun, wat ju khñium ia ka jingeh, ia ka jingkhuslai, bad ia ka jingtrei shitom. Lada da ki jingtrei shitom baiaishah, basbun, kiba kum ki jong U Khrist phi lah ban wallam ia kawei ka mynsiem ha ka jingjanai sha U Khrist Jisu, ka jingim jong phi kan ym long kaba lehnoh-ei. To iai ri ia ka mynsiem jong phi hi kaba iai-kyrmen bad kaba iaishah. Wat ai ba yn ioh ia ka jingduh jingkyrmen ha ka dur-khmat lane ka jingsngew jong phi. Phi don ha ki kti jong phi ia kaba pynmih-pynsan ia ka jinglong, da ka jingiarap jong U Blei, kaba lah ban trei ha ka brisoh-waiñ jong U Kynrad bad ban khring shibun ki mynsiem sha U Jisu. To iai-pynshlur ia ki khun jong phi ban kot ia ka kyrdan kaba shajrong ha baroh ki jingmlien bad ki jingsngew jong ki. To iaishah bad ki jingbymjanai jong ki, kumba U Blei U iaishah bad phi ha ki jingbymjanai jong phi, U da shah slem bad phi, bad U da ap-sharai halor jong phi, khnang ba phin lah ban sei ia u soh sha ka burom jong U. To pynshlur ia ki khun jong phi ban ialeh tyngeh ban pynlang sha ki jingjop jong ki ia ki jinglong babha kiba kim don. — Manuscript 136, 1898. IIKK 182.1

Hikai Ban Don Ka Jingpyndem Sha Ka Hukum. — Ko ki kpa bad ki kmie, to long kiba sngewthuh bha. To hikai ia ki khun jong phi ba ki dei ban pyndem ia lade sha ka hukum. Manuscript 49, 1901. IIKK 182.2

Kam dei ka jingisynei lane ka jingsbun ban shah ia u khun ba un ioh ia ka mon-ka lynti lajong hi, ban pyndem sha ki rul-ki aiñ jong u, bad ban lyndet ban pynbeit ia u ha ka nongrim ba phi ieit palat ia u ban pynshitom ia u. ka jaid jingieit aïu kata kaba shah ia u khun jong phi ba un pynsan ia ki akor ka jinglong kiban pynlong ia u bad ia baroh kiwei pat kiba kordit bad lanot khop? To kynther noh bak ia kum kata ka jingieit! Ka jingieit bashisha kan khmih bha na ka bynta ka jingbha bamynta bad ka jingbha bymjukut jong ka mynsiem. — Review and Herald, July 16, 1895. IIKK 182.3

Ki don hok aïu ki kmie-ki kpa ban wallam ia ki khun sha ka pyrthei ban lehklet bad ban shah ia ki ban san khlem ka jinglong-ka akor bad khlem ka jinghikai bakynja Khristan? Ki kmie-ki kpa ki dei ban kitkhlieh. Hikai ia ki ba kin synshar ia lade; hikai ia ki ba ki dei ban don hapoh ka jingsynshar, ym dei ma ki hi kiban long ki nongpyniaid-ki nongsynshar. — Manuscript 9, 1893. IIKK 183.1

Pyniasnoh Ia Ka Met, Ka Jingmut, Bad Ka Mynsiem. — Ia ka jinglong bakynja-doh, ia ka jingmut, bad ia ki bor bakynja mynsiem dei ban pynsan khnang ban pynlong ia ka jinglong kaba beit-baryntih bha. Ia ki khun dei ban ap-sharai, iada, bad pynbeit khnang ba yn pyndep ia kane da kaba jop bha. — Testimonies, Vol. 4, sla 197, 198. IIKK 183.2

Ka jinglong-jingsan ka met jong U Jisu, kumjuh ruh ka jingsan bakynja mynsiem jong U, la wanrah ia ka ha khmat jong ngi ha kine ki ktien, “te uta u khynnah u la nangsan,” bad “u la nangkhraw ha ka rynieng.” Ha ka jinglong khynnah bad ka jinglong samla dei ban pynleit jingmut sha ka jingsan bakynja-doh ha ka met. Ki kmie-ki kpa ki dei ban hikai kumta ia ki khun jong ki ha ki jingmlien babha jong kaba bam-kaba dih, ha ka riam-ka beit, bad ha ka jingkilan-met, ba ia ka nongrim babha yn seng na ka bynta ka jingkoit-jingkhiah babha ha ka jingim kaban sa wan. Ki kor-ki bor jong ka met ki dei ban ioh ia ka jingsumar bakyrpang, ba ia ki bor jong ka met yn ym pyntaiñ, hynrei kin san sha ka jingdap bapura jong ki. Kane ka buh ia ki khynnah bad ki samla ha ka kyrdan kaba biang bha, khnang ba, ryngkat bad ka jinghikai bakynja-niam, ki lah, kum U Khrist, ban “nangkhraw bor ruh ha ka mynsiem.” — Youth’s Instructor, July 27, 1893. IIKK 183.3

Ka Jingkoit-Jingkhiah Ka Iasoh Sha Ka Bor Pyrkhat Bad Ka Jinglong Mynsiem. — Khnang ban pynkhih ia ki bor-sngewthuh bakynja mynsiem jong ki khun jong phi sha ki jingdawa ba U Blei U don halor jong ki, phi dei ban shon ha ki jingmut bad ki dohnud jong ki kumno ban kohnguh ia ki aiñ-ki hukum jong U Blei ha ki long-rynïeng jong ki; namar ka jingkoit-jingkhiah ka don ka jingiasoh bad ka bor pyrkhat bad ka jinglong bakynja mynsiem jong ki. Lada ki don ka jingkoit-jingkhiah bad ka jingkhuid-sngur ka dohnud, ki long kumta kiba la pynkhreh kham bha ban im bad ban long ka jingkyrkhu sha ka pyrthei. Ban pynbeit biang bha ia ki jingmut jong ki ha ka liang kaba dei bad ha ka por kaba dei-biang ka long ka kam kaba donkam tam, naba shibun eh ka shong ha ka jingrai jingmut ba la pynlong ha ka khyllipmat kaba dei bad badonkam eh. IIKK 183.4

Katno ka long kaba donkam, namarkata, ba ki jingmut jong ki kmie-ki kpa ki dei ban lait war katba lah na ka jingkhuslai kaba pynshaiong jingmut, kaba pynrew met ha kiei-kiei kibym donkam, khnang ba kin lah ban pyrkhat bad ban trei da ka jingpyrkhat bajai-jai, da ka jingstad, bad da ka jingieit, da kaba pynlong ia ka koit-ka khiah bakynja-doh bad bakynja mynsiem jong ki khun jong ki ka jingpyrkhat banyngkong bad bahajrong tam. — Health Reformer, December 1872. IIKK 184.1

Ki kmie-ki kpa ki sngewphylla ba ki khun ki long kiba kham shitom ba yn synshar ban ia kaba ki la ju long, haba ha kiba kham bun ki jingjia-jinglong ka rukom synshar sniew jong ki hi ka la pynlong ia ka kumta. Ka jingbam kaba ki wallam halor ki miej-bam jong ki ia kiba ki pynshlur ia ki khun jong ki ban bam ka long ka jaid jingbam kaba pynkhih khlem da pud ia ka jinglong-jingkwah bakynja mrad bad kaba iaipyntlot ia ki bor bakynja mynsiem bad ia ka bor pyrkhat. — Pacific Health Journal, October, 1897. IIKK 184.2

Ka Jingbam Bakhuid Ka Long Kaba Donkam Na Ka Bynta Ka Jingmut. — To hikai pynmlien ia ki bor bad ki jingmad jong ki baieit-bathoiñ jong phi; to wadlad ban pynbun-kam ia ki jingmut jong ki, khnang ba kin ym long ki jaka na ka bynta ki jingpyrkhat bapoh, bapynsniew dur lane kiba iaid-mon. Ka jingai-ei jong U Khrist ka long tang ma ka hi ka dawai kaba iada na ka jingsniew. Phi lah ban jied, lada phi mon, la ia ki jingmut ki khun jong phi yn pyndap da ki jingpyrkhat bakhuid, bymbit tngit lane da ki jingsniew kiba don ha kylleng — ka jingsarong bad ka jingklet ia U Nongsiewspah jong ki. Ka jingmut, kum ka met, ka dei ban ioh ia ka jingbam kaba khuid khnang ba kan don ia ka jingkoit-jingkhiah bad ka jingkhlaiñ bha. To ai ha ki khun jong phi ia kaei-kaei ba kin pyrkhat kaba na ki hi bad kaba kham shaneng jong ki ruh. Ka jingmut kaba im ha ka lyngwiar kaba sngur, kaba khuid kan ym kylla long kaba lehnoh-ei, kaba poh dor ka basarong, bad kaba khwan-lade. — Shithi 27, 1890. IIKK 184.3

Ngi ia-im ha ka por haba ia kaei-kaei kaba lamler bad ka rongphong la kyntiew burom kham palat ban ia kata kaba shisha, kaba long tynrai, bad kaba neh skhem. Ia ka jingmut dei ban pyllait war na kiei-kiei baroh kiban ialam ia ka ha ka liang kaba bakla. Ym dei satia ban pynkit ia ka da ki jingiathuhkhana batad-dor, kibym ai ka jingkhlaiñ sha ki bor ka jingpyrkhat. Ki jingpyrkhat kin long kajuh ka jinglong kum ka jingbam kaba ngi pyndap-pynbiang na ka bynta ka jingmut. — Testimonies, Vol. 5, sla 544. IIKK 185.1

Ka Jabieng Baproh Kam Biang Lut. — Phi lah ban sngewbha bad ka jabieng kaba proh eh jong u khun jong phi; hynrei lymda ka don hapoh ka jingsynshar jong ka dohnud kaba la pynkyntang khuid, kan trei marpyrshah bad ki jingthmu jong U Blei. Ym don kaei-kaei lait na ka jingsngewthuh shai kdar ia ki jingkam-ki jingdawa jong U Blei halor jong ngi kaba lah ban ai ha ngi ia ka jingskhem bashisha jong ka jinglong, ka jingshai ka bor pyrkhat jong ka jingmut, bad ka jingjylliew ka jingsngewthuh kiba donkam eh na ka bynta ka jingjop, ha baroh ar, ha kane ka pyrthei bad ha ka pyrthei kaban sa wan. — Review and Herald, April 23, 1889. IIKK 185.2

Thew Ha Ki Bynta Bashajrong Ka Jingsan Jong Ka Jinglong. — Lada ngi hikai ia ki khun jong ngi ban trei smat, shiteng na ka jingma ka la wai noh, naba ka jingalhia ka ialam sha baroh ki jaid jingpynshoi ban leh pop. To ngin hikai ia ki khun jong ngi ban long kiba synlar ha ka akor khlem da leh shlur, ban long kiba bha-sbun bad kiba kheiñduh khlem d a leh lutphut, ban long kiba kunai bha khlem da kylla long kiba kwah lalot. Bad halor baroh, to ngin hikai ia ki ia ki jingkam-jingdawa kiba U Blei U don halor jong ki, ba ka dei ka kamram jong ki ban rah ia ka niam sha kawei-pa-kawei ka bynta jong ka jingim, ba ki dei ban ieit tam eh ia U Blei, bad ban ieit ia ki paramarjan jong ki, khlem da iehnoh ia ki jingleh donakor barit jong ka jingim kiba long kiba donkam ia ka jingsuk-ka jingkmen. — Pacific Health Journal, May, 1890. IIKK 185.3

To Duwai Na Ka Bynta Ka Jingstad Bakynja Bneng. — Ki kmie-ki kpa ki dei ban pynleit jingmut bad duwai shitrhem sha U Blei na ka bynta ka jingstad bad ka jingiarap bakynja-blei ba kin lah ban hikai bha eh ia ki khun jong ki, khnang ba kin pynsan ia ki jinglong kiba U Blei U lah ban pdiang mynjur. Ka jingkhuslai jong ki kam dei ban long kumno ki lah ban hikai pynnang-pynstad ia ki khun jong ki khnang ba yn iaroh bad burom ia ki da ka pyrthei, hynrei kumno kin hikai pynnang-pynstad ia ki ban pynlong ia ki jinglong ba-itynnad kiba U Blei U lah ban pdiang mynjur. Donkam ia ka jingduwai bad ka jingpule minot na ka bynta ka jingstad bakynja-bneng ban tip kumno yn leh bad ki jingmut badang lung, naba shibun eh ka shong ha ka jingpynbeit ba ki kmie-ki kpa ki ai sha ki jingmut bad ka mon jong ki khun jong ki. — Health Reformer, December, 1872. IIKK 186.1

Ia Ka Jingialam Kaba Bha Bakynja Mynsiem Dei Ban Ai. — Ia ki kmie-ki kpa dei ban shon jingmut jur da ka jingkitkhlieh jong ki ban ai sha ka pyrthei ia ki khun kiba don ka jinglong kaba la san-ryntih bha — ki khun kiban don ka bor bakynja mynsiem ban ialeh pyrshah ia ka jingpynshoi, bad kiba ka jingim jong ki kan long ka burom sha U Blei bad ka jingkyrkhu sha ki para-briew jong ki. Kito kiba rung sha ka jingim kaba trei minot lem bad ki aiñtynrai kiba skhem kin long kiba la pynkhreh ban ïeng khlem bit tngit hapdeng ki jingtngit-jingjakhlia bakynja mynsiem jong kane ka yrta ba la troiñ sniew eh. — Christian Temperance and Bible Hygiene, sla 75. IIKK 186.2

Hikai Ia Ki Khun Ba Kin Jied Na Ka Bynta Jong Ki Hi. — To ai ba yn hikai ia ki samla bad ia ki khynnah rit ba kin jied na ka bynta jong ki hi ia kata ka jaiñkup bakynja syiem ia kaba la thaiñ-la suh ha ka kor jong ka bneng —“ka jaiñ linen bani, bakhuid bad batyngshaiñ” (Jingpynpaw 19:8), ia kaba baroh ki riewkhuid jong ka pyrthei kin phong. Kane ka jaiñkup, ka jinglong bakhlem thoh bria jong U Khrist hi, ka long kaba la tyrwa ei sha uwei-pa-uwei u briew. Hynrei baroh kiba pdiang ia ka kin pdiang bad kin phong ia ka hangne. IIKK 186.3

To ai ba yn hikai ia ki khun ba katba ki plie ia ki jingmut jong ki sha ki jingpyrkhat basngur, baieit bad leh ia ki kam baieit bad ba-iarap, ki pynkup ia lade da ka jaiñkup ba-itynnad jong ka jinglong jong U. Kane ka jaiñkup kan pynlong ia ki kiba itynnad bad ba la ieit hangne, bad ha ka lawei kan long ka hok jong ki ban ioh rung sha ka ïing paki-dulan jong U Syiem. — Education, sla 249. IIKK 187.1