IALAM IA KI KHUN

LYNNONG 21—KA JINGTREI SMAT BHA

Ka Jingiada Na Ka Bynta Ki Samla. — Kawei na ki jingiada bathikna tam ia ki samla ka long ka jingtrei-kam bapynmyntoi. Ki khun ia kiba la hikai ha ki jingmlien jong ka jingtrei smat bha, khnang ba ia baroh ki kynta jong ki la pyndonkam ha ka jingtrei balarkam bad basngewtynnad, kim don ka jingkwah ban khñium-ban ud ia ka jingiashem jong ki bad kim don por ruh ban pyrkhat ne phohsniew ruma ha ka jingalhia. Ki don khyndiat eh ka jingma jong kaba pynlong ia ki jingmlien basniew lane ki jingialang paralok kibym bha. — Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 122. IIKK 118.1

Don ka dor bymlah kheiñ ha ka jingtrei smat. To ai ba yn hikai ia ki khun ban leh ei-ei kaba larkam-kaba myntoi. Donkam palat ban ia ka jingstad briew ba ki kmie-ki kpa kin lah ban sngewthuh kumno yn hikai bha eh ia ki khun jong ki na ka bynta ka jingim kaba larkam bad kaba kmen hangne bad na ka bynta ka jingshakri kaba kham hajrong bad ka jingkmen kaba kham khraw ha ka pyrthei kaban sa wan. — Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 125. IIKK 118.2

To Bynta Kam Katkum Ka Rta Bad Ka Jinglah. — Naduh ka jinglong khyllung ia ki khun dei ban hikai ban leh ia kiei-kiei kiba iabiang bad ka rta bad ka jinglah-bor jong ki. Ki kmie-ki kpa ki dei ban pynshlur mynta ia ki khun jong ki ban shaniah kham bun ha ka jingtrei da lade hi. Ia ki jingshitom bashyrkhei shen yn sa iohi ha ka pyrthei, kumta ia ki khun dei ban hikai ha kata ka rukom ba kin lah ban iashem bad kita ki jingeh. — Signs of the Times, August 13, 1896. IIKK 118.3

To hikai ia ki khun jong phi ban long kiba larkam, ba kin shim ia ki jingtrei katkum ki snem ka rta jong ki; kumta ka jingmlien ban trei smat kan long ba-ar ha ka jinglong tynrai jong ki, bad ka jingtrei balarkam-ba-myntoi kan ym long lano-lano ruh kaba pynthait-kaba pynlwait. — Review and Herald, June 24, 1890. IIKK 118.4

Ka Jingmih Jong Ka Jingalhia. — Ki kmie-ki kpa kim lah ban leh ka pop kaba kham khraw ban ia kaba lehklet ia ka kamram ba U Blei U la ai ha ki ha kaba ki shu pyllait-lan ia ki khun jong ki khlem da leh kano-kano ka kam; namar kine ki khun shen ki nang ban ieit ia ka jingalhia bad ki san ban long ki briew shynrang bad kynthei kiba jaipdeh, kibym larkam ei-ei. Haba ki la biang ka rta ba kin kamai hi ia ki jingdonkam ka jingim jong ki bad ba la pynioh jingtrei ia ki, kin trei ha ka rukom bajaipdeh, bapynlut kai ia ka por bad ki pyrkhat ba yn siew bainong ia ki kumjuh, kumba ki la trei iaineh ia ka kam. Don ka jingiapher bakhraw hapdeng kane ka kynhun ki nongtrei bad kito kiba tip bad sngewthuh ba ki dei ban trei kum u sordar uba hok-baiaineh. Ha kano-kano ka jaid jingtrei ba ki trei, ki samla ki dei ban long “kiba minot ha la ka kam kiba shitrhem ha ka mynsiem, kiba shakri ia U Trai;” naba uta uba iaineh ha kata kaba khyndiat u long ruh uba iaineh ha kata kaba bun. — Manuscript 17, 1899. IIKK 119.1

Lada ki khun ki ioh ia ka jinghikai kaba dei bha ha ïing, yn ym shem ia ki ha ki surok, kiba iohpdiang ia ka jinghikai bymthikna kaba kiba bun ki iohpdiang. Ki kmie-ki kpa kiba ieit ia ki khun jong ki ha ka rukom kaba kit jingmut bha kin ym shah ia ki khun jong ki ban san bad ki jingmlien bajaipdeh bad basah bieit shaphang kumno ban trei ia ki kamram ha ïing. Ka jingsah-bieit kam long kaba pdianghun sha U Blei bad ka long kabym pdiang sngewbha na ka bynta kaba trei ia ka kam jong U. — Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 149. IIKK 119.2

Ka Jingpyndonkam Bastad Ia Ka Por. — Ha kaba don kyrhai ka jingalhia, U Soitan u trei da ki jingpynshoi jong u ban pynsniew ia ka jingim bad ka jinglong. Lada ia ki samla ym shym la hikai ha ka jingtrei balarkam, lada ki long kiba riewspah lane kiba duk, ki don ha ka jingma; naba U Soitan un shem ka kam na ka bynta jong ki katkum ka jingpynbeit jong u hi. Ki samla ia kibym shym la ker da ka aiñtynrai kim ñiew ia ka por kum ka jingkynshew bakordor, ka jingpynkhamti na U Blei, na ka bynta kata uwei-pa-uwei u briew u dei ban ai jingkheiñ. — Manuscript 43, 1900. IIKK 119.3

Ia ki khun dei ban hikai pynstad ba kin pyndonkam bha tam eh ia ka por jong ki, ban long kiba iarap ia u kpa bad ka kmie, ban long kiba shaniah ha ka jingtrei lajong hi. Ym dei ban shah ba kin pyrkhat ia lade kum kiba donburom palat ban trei shitom ia kano-kano ka kam kaba dei ban trei. — Shithi 11, 1888. IIKK 119.4

Ka dor jong ka por ka long palat ia kano-kano ka jingkheiñ-dor. Ia ka por ba la pynsyrwa-ei yn ym lah shuh ban ioh lano-lano ruh. . . . Ka jingpyndonkam bha ia ki khyllipmat ba la pynsep-ei ka long ka jingkynshew spah. — Manuscript 117, 1899. IIKK 120.1

To Jop Ia Kawei-Pa-Kawei Ka Jingmlien Alhia. — Ha ka Ktien jong U hi U Blei U la buhbeit ia ka jingthmu na ka bynta ka jingpynnang-pynstad ia ki khun, bad ia kane ka jingthmu ki kmie-ki kpa ki dei ban bud. Ki dei ban hikai ia ki khun jong ki ban jop ia kawei-pa-kawei ka jingmlien ba-alhia. Ia uwei-uwei u khun dei ban hikai ba u don ka kam kaba u dei ban trei ha ka pyrthei. — Manuscript 98, 1901. IIKK 120.2

Ka jingjaipdeh bad ka jingalhia kim long satia u soh uba sei ha u dieng Khristan. — Manuscript 24, 1894. IIKK 120.3

Ka jingalhia ka long ka jingtim bakhraw. U Blei U la kyrkhu ia ki briew da kaba ai ha ki ia ki thied-ki jaw, ki dkhot bad ki kor jong ka met, bad ki dohksah; bad ym dei ban shah ba kin troiñ bad tlot noh namar ka jingbym trei ei-ei, hynrei ia ki dei ban nang pynkhlaiñ bad rikyndong ha ka jingkoit-jingkhiah da ka jingtrei-kam bad ka jingkilan-met. Ban ym don ei-ei ruh ban leh ka long ka nusib-sniew bakhraw, naba ka jingalhia ka la iailong bad kan iailong ka jingtim ia ka long-ïing ki briew — Manuscript 60, 1894. IIKK 120.4

Ko ki khun, lano-lano ruh wat long ki sordar kibym iaineh ha ka ïing. Lano-lano ruh wat kynther noh ia ka kamram jong phi. Ka jingtrei shitom bha ka pynlong ia ki thied-ki jaw bad ki dohksah kiba eh-kiba khlaiñ. Ha kaba trei namar ka jingmanbha jong ka ïing, phin wallam ia ka jingkyrkhu bakordor tam sha phi hi. — Manuscript 117, 1899. IIKK 120.5

Balei Dei Ban Trei Shuwa Ban Ialehkai? — I Mei jong nga i la hikai ia nga ban trei. Nga la ju kylli ia i Mei jong nga, “Balei nga dei barobor ban trei shibun ka kam-ka jingtrei shuwa ba ngan ialehkai?” “Ka dei ban hikai pynstad ia phi bad ban pynmlien ia ka jingmut jong phi na ka bynta ka jingtrei kaba larkam-kaba myntoi, bad sa kawei pat, ban iada ia phi na ka jingleh basniew; bad ynda phi kham san-kham rangbah, phin sa ai khublei ia nga na ka bynta kata.” Haba iwei na ki khun-ksiew kynthei jong nga i la ong ha nga, “Balei nga dei ban thaiñ sopti? Ko Mei-ieit,” nga la jubab, “Hato phi lah ban iathuh ha nga kumno ki mei-ieit ki la nang ban thaiñ sopti?” “Oh, ki la nang da kaba sdang haba ki la long ki khynnah rit.” — Manuscript 19, 1887. IIKK 120.6

Ka Jingkordor Jong Ka Jingtrei Man Ka Sngi. — Katba lah ei, ka long kaba bha ban pyrkhat bniah ia kaei dei ban pyndep ha ka shi sngi. To thoh beit ter-ter ia ki kamram bapher kiba ap ia ka jingtrei jong phi, bad buh kyrpang ia ka por na ka bynta ban pyndep ia kawei-pa-kawei ka kamram. To ai ba ia kawei-pa-kawei ka kam yn leh janai bha, ha ka jingbeit-jingryntih, bad ha ka rukom kaba stet. Lada ka hap ha ka bynta jong phi ban trei ia ka kam hapoh ki kamra, te peit bha ba ia ki kamra la pynioh lyer khuid bad ia ki nep bad ki jaiñsiang thiah la thad sngi. Buh por ia lade katto-katne minit ban leh ia kata ka kam, bad wat sangeh hapdeng ban pule kot-khubor bad kiwei-kiwei ki kot kiba khring ia ki khmat jong phi, hynrei to ong ha lade, “Em, nga don tang katta minit ha kiba nga dei ban pyndep ia ka kam jong nga, bad nga dei ban pyndep ia ka kamk jong nga ha kata ka por kaba la buh thikna.” . . . IIKK 121.1

To ai ba kito kiba suki katkum ka jinglong tynrai jong ki kin iaiwad lad ban pynmlien ban trei stet, ha ka rukom kaba kloi bha, da ka bor-ka jingkhlaiñ, da kynmaw ruh ia ki ktien jong u apostol, “Ha ka jingleh minot to wat long kiba alhia; kiba shitrhem ha ka mynsiem, kiba shakri ia U Trai.” IIKK 121.2

Lada ka dei ka bynta jong phi ban shet-ban pynkhreh jingbam, to pynlong ka jingkheiñ bad ka jingthewbabniah, bad to ai ia lade ka por kaba biang bha ban shet-ban pynkhreh ia ka jingbam, bad ban buh beit ia ka halor ka miej-bam, bad ka dei ban long thik ha ka por ba la buh. Ban dep pynkhreh ia ka jingbam san minit shuwa ka por kaba la buh ka long kaba kham dei ban iaroh ban ia kaba dep khreh ia ka san minit hadien ka por ba la buh. Hynrei lada phi don hapoh ka jingsynshar jong ka jingtrei basuki, ba mlien ban pynslem por, ba ki jingmlien jong phi ki long ha ka jingleh alhia, phin pynlong ka kam kaba shim por slem na kata kaba khyndiat bad kabym shim por slem; bad ka dei ka kamram jong kito kiba suki ban kylla thymmai ba kin long kiba kham stet ha ki jingtrei-kam. Lada ki mon, ki lah ban jop ia ka jingleh bunkam aïu-re-aïu, ka jingpynmlien ha kaba shu leh tud-leh suki. Ha kaba sait-kaba khlieng ia ki khiew-ki pliang ki lah ban long kiba bniah bha, hynrei ha kajuh ka por ban trei stet ia ka kam. To iai-pynmlien ia ka mon ban trei ha kane ka rukom, te ki kti kin khih ban trei ha ka rukom kaba stet. — Youth’s Instructor, September 7, 1893. IIKK 121.3

Pyniasoh Ia Kiba Kynja Doh Bad Ka Bor Pyrkhat. — Haba ia ki khynnah la phah sha ka ïing jong nga ban sah, bad ki ong, “I Mei jong nga im kwah ba ngan sait-ngan khlieng,” nga ju ong pat, “To kata, hato ngin leh ia kata na ka bynta jong phi bad ngin pynsiew ia phi a rphew-ar tyngka na ka bynta ka jingbam jong phi?” “Oh, em! I Mei jong nga im mon ban siew tam na ka bynta jong nga.” “Te, namarkata,” nga ju ong, “phi lah ban khie dang step bad sa leh ia ka da lade hi. U Blei Um ju la thmu ba yn hap shakri ia phi da ngi. Ha ka jaka ba i mei jong phi in hap khie ban pynkhreh jingbam step katba ma phi pat phi iadem sah hapoh jingthiah, phi dei ban ong pynban kumne, ‘Ko Mei, phi wat khie mynstep. Ngin trei ma ngi ia kine ki kam bakhia bad ngin pyndep ia kine ki kamram.’ Phi dei ban ailad ia kito kiba la phuh ñiuhlieh ba kin thiah jahthait ha ka por mynstep. IIKK 122.1

Balei ka long kumta? Hangno ka sdang ka jingeh? Hato ka dei ha ki kmie-ki kpa kiba shah ia ki khun ba kin san khlem don ka jingshim bynta ha ki kam hapoh ka long-ïing. Haba kine ki khun ki leit sha skul, ki ong, “I Mei i ong ba im kwah ia nga ban trei.” Kiba kum kita ki kmie ki long kiba bieit. Ki pynsniew ia ki khun jong ki bad ki phah ia ki sha ka skul ban pynsiew ia ka. . . . Ka jingtrei-kam ka long ka jingsneng-jingpynbeit babha tam ba ki lah ban ioh. Kam long satia kaba kham eh ia ki ban ia kaba ka long ia ka kmie jong ki. Pyniasoh ia ka jingtrei da ka bor met bad kata kaba iadei bad ka bor pyrkhat, te ki bor jong ka jingmut kin san kham bha shuh-shuh. — Manuscript 19, 1887. IIKK 122.2

Thaw Ia Ki Lad-Ki Rukom. — Ki kmie-ki kpa ki dei ban thaw ki lad-ki rukom ban pynbunkam ia ki khun jong ki ha ki kam kiba myntoi. To ai ha ki khun ia ka lyngkhot khyndew ba kin rep, khnang ba kin don ei-ei ban ai kum ka jingkynshew ainguh, ka jingkynshew mon-sngewbha. — Manuscript 67, 1901. IIKK 123.1

To shah ba kin iarap ia phi ha kawei-pa-kawei ka rukom ba ki lah, bad pyni ha ki ba phi sngewnguh ia ka jingiarap jong ki. Ai ba kin sngew ba ki long shi bynta jong ka kam ha ïing. Hikai ia ki ban pyndonkam ia ki jingmut jong ki katba lah, ba kin thmu lypa ia ka jingtrei jong ki ba kin lah ban trei bha bad pyndep kloi ia ka. Hikai ia ki ban tista bad shitrhem ha ka kam jong ki, ban pynlyngkot ia ka por trei kumta ia ki minit yn ym duh ei na ka por ba la buh thikna na ka bynta kata ka kam. — Manuscript 60, 1903. IIKK 123.2

Ka Jingtrei-kam Ka Long Kaba Donburom. — To ngin hikai ia ki barit ba kin iarap ia ngi katba ki kti jong ki ki dang rit bad ka bor jong ki ka dang duna. To ngin shon jingmut ha ki ba ka jingtrei-kam ka long kaba donburom, ba la pynkhamti sha u briew da ka bneng, ba la hukum ia ka ha U Adam ha Eden, kum kaba donkam ia ka jingsan bakoit bha jong ka met bad ka jingmut. To ngin hikai ia ki ba ka jingsngewbha balui-lui kam ai jinghun wat shiteng kumba ka ai haba ka bud ia ka jingtrei smat bha. — Pacific Health Journal, May, 1890. IIKK 123.3