IALAM IA KI KHUN
BYNTA XVIII—KABA IAIDON IA KA JINGIASHEM BAKYNJA NIAM
LYNNONG 77—KA BAIBL HA ÏING
Ka Baibl Ka Long Ka Kitab Kaba Kren Halor Ki Sobjek babun Jaid. — Ha ka phang baïar jong ka rukom kren bad ki sobjek, ka Baibl ka don ei-ei barobor ban pynsngewtynnad ia kawei-pa-kawei ka jingmut bad ktah ia kawei-pa-kawei ka dohnud. Ha ki sla jong ka la shem ia ki jingiathuhkhana kiba mynhyndai tam; ka jingthoh kynmaw bashisha tam jong ka jingim ki briew; ki aiñtynrai jong ka sorkar na ka bynta ka jingsynshar ia ka hima, na ka bynta ka jingpyniaid beit ia ka long-ïing-long-sem — ki aiñtynrai ia kiba ka jingstad briew kam ju la lah ban iaryngkat. Ka kynthup ia ka jingstad jingpyrkhat bajylliew tam; ka poitri jingruwai bathiang bad basngewtynnad tam, kaba pynkhih jur tam eh ia ka mynsiem bad ka jingsngew. Kiba kham khraw bymlah thew ha ka dor ban ia ki jingpynmih da uno-uno u nongthoh bakynja briew ki long ki jingthoh jong ka Baibl, wat haba pyrkhat kumne; hynrei kham ïar bymlah thew, khlem jingkut shuh kham khraw ka dor jong ki, haba khmih ha ka jingiadei jong ki sha kata ka jingpyrkhat pdeng bapalat-liam. Haba bishar ha ka jingshai jong kane ka jingpyrkhat, kawei-pa-kawei ka sobjek ka don ka jingmut bathymmai kaba donkam eh. Ha ki jingshisha ba la kren synlar tam eh la kynthup ia ki aiñtynrai kiba jrong kat ka bneng bad kiba tawiar ia ka bymjukut. — Education, sla 125. IIKK 505.1
Ka Ktien jong U Blei ka don kyrhai ki mawlynnai bakordor jong ka jingshisha, bad ki kmie-ki kpa ki dei ban sei noh bad wallam ia ki na ki synduk jong ki ban pynpaw shai ia ki ha khmat ki khun jong ki ha ka jingphyrnai banylla jong ki. . . . Ha ka Ktien jong U Blei phi don ka ïing-jingkynshew spah na kaba phi lah ban shim ia ka bynta bakordor, bad kum ki Khristan phi dei ban pynbiang bha ia lade na ka bynta kawei-pa-kawei ka kam babha. — Signs of the Times, September 10, 1894. IIKK 505.2
Ha Ka U Blei U Pynbiang Lut Ia Ka Jingkhawai Bakyrhai. — Ha kaba ai sha ngi ia ka kabu jong kaba pule ia ka Ktien jong U, U Trai U la buh ha khmat jong ngi ia ka jingkhawai bakyrhai. Shibun ki jingmyntoi la lah ban ioh na kaba khawai ha ka Ktien, ia kaba la pharshi da U kum ka doh bad ka snam jong U, ka mynsiem bad ka jingim jong U. Da kaba shim bad bam ia kane ka Ktien, ka jingkhlaiñ bakynja mynsiem jong ngi ka roi; ngi san ha ka jingai-ei bad ha ka jingtip ia ka jingshisha. Ia ki jingmlien jong ka jingsynshar ia lade la pynlong bad la pynkhlaiñ. Ki jingtlot jong ka jinglong-khynnah — ka jingphoi-jingkhñium bieit, ka jingkwah tang ia ka mon lajong, ka jingkhwan-lade, ka jingkren-laplah, ki jingleh-dom — ki jah lut, bad ha ka jaka jong ki la pynmih-pynsan ia ki akor babha jong ka jinglong-rangbah Khristan badap pura. — Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 207. IIKK 505.3
Ki jinghikai basngewtynnad jong ki jingiathuhkhana bad ki pharshi jong ka Baibl, ka jinghikai basngur, basynlar jong ka Ktien U Blei, ki long ka jingbam bakynja mynsiem na ka bynta jong phi bad ia ki khun jong phi. IIKK 506.1
Oh, ka kam bakhraw ka don ha khmat jong phi! Hato phin shim ia ka ha ka jingieit bad ka jingsheptieng ia U Blei? Hato phin buh ia lade ha ka jingiakren-jingiasyllok bad U Blei lyngba ka Ktien jong U? — Shithi 27, 1890. IIKK 506.2
Ka Long Ka Kyrdan Jong Ka Jingim Babeit-Bahok. — Ia ka Ktien jong U Blei dei ban wallam da kaba bishar bniah ban ktah ia ki jingmut jong ki samla ban long ruh ka kyrdan ka jingim babeit-bahok jong ki, ban pynbeit ia ki jingleh bakla jong ki, ban pynshai bad ialam ia ki jingmut jong ki, kaban kham trei-kam shibun ha kaba bat bad synshar ia ka jinglong balaw-law ban ia kaba ki ktien ba-eh-bakhor ki lah ban leh, kiban nang pynkhih pynban ia ka jingbitar shla. Kane ka jinghikai ia ki khynnah ban kot sha ka kyrdan ka Baibl kan donkam ia ka por, ka jingdemdiap, bad ka jingduwai. Ia kane dei ban leh wat lada ia ki katto-katne ki kam ïing la lyndet. — Signs of the Times, September 13, 1877. IIKK 506.3
Ki jingshisha jong ka Baibl haba la pdiang, kin kyntiew ia ka jingmut na ka jinglong riew-pyrthei bad ka jingpynpoh. Lada ia ka Ktien jong U Blei la ñiewkor kumba dei ban long, baroh ar ki samla bad ki tymmen kin don ia ka jingbeit-jingbha bashapoh, ka jingkhlaiñ jong ka aiñtynrai, kaban pynlah ia ki ban ialeh pyrshah ia ka jingpynshoi. — Testimonies, Vol. 8, sla 319. IIKK 506.4
U Bakhuid jong ki Israel U la pyntip sha ngi ia ki aiñ bad ki hukum kiban synshar ia baroh ki bor pyrkhat ka jingstad bakynja briew. Kine ki aiñ-ki hukum ia kiba la pynbna “kaba khuid, bad kaba hok, bad kaba bha de,” ki dei ban long ka kyrdan jingthew ia ka jingleh kaba ha ïing. Ym lah satia ban don ka jingkhlad noh na ki khlem da long ka pop, naba ki long ka nongrim jong ka niam Khristan. — Review and Herald, November 13, 1888. IIKK 507.1
Ka Pynkhlaiñ Ia Ka Jingproh Ka Jingmut. — Lada ia ka Baibl la pule kumba dei ban leh, ki briew kin kylla khlaiñ ha ka jingproh ka jingmut-jingpyrkhat. Ki sobjek ia kiba la kren bha ha ka Ktien jong U Blei, ka jingsynlar badonburom ki jingkren jong ka, ki mat pdeng badonburom kiba ka pynrung sha ka jingmut, ki pynsan pura ia ki bor-pyrkhat ha u briew ia kiba yn ym lah ban pynroi-pynsan da kumwei pat. Ha ka Baibl ia ka lyngkha bymdon jingkut la plie na ka bynta ka jingmut dur. U nongpule un mih na ka jingpuson ia ki sobjek bakhraw jong ka, na ka jingiasyllok bad ki dur-pharshi ba la kyntiew jong ka, uba kham khuid-sngur bad ba la kham kyntiew ha ka jingpyrkhat bad ka jingsngew ban ia kaba pynlut por ha kaba pule ia kano-kano ka kitab kaba la thoh da u briew, khlem da ong ei-ei shaphang kito ki kot kiba thala ha ka jinglong. Ki jingmut ki samla kim lah satia ban kot sha ka jingsan badonburom tam jong ki haba ki lyndet ia ka tyllong jingstad ba hajrong tam — ka Ktien jong U Blei. Ka daw balei ngi don khyndiat eh ki briew kiba bha ka jingmut-jingpyrkhat, kiba don ka dor baskhem bad baneh, ka long ba ia U Blei ym shym la sheptieng, ia U Blei ym shym la ieit, ia ki aiñtynrai jong ka niam ym shym la leh-la bud ha ka jingim kumba dei ban leh ia ki. IIKK 507.2
U Blei U mon ba ngin pynioh ha lade ia kawei-pa-kawei ka lad-ka rukom jong ka jingpynmih-pynsan bad kaba pynkhlaiñ ia ki bor ka jingpyrkhat jong ngi. . . . Lada la pule kham bunsien shuh-shuh ia ka Baibl, lada ia ki jingshisha jong ka la sngewthuh kham bha, ngi dei ban long ki briew kiba la kham pynshai bad kham shemphang bha. Ia ka bor-ka jingkhlaiñ la ai sha ka mynsiem da kaba ïit bniah ia ki sla jong ka. — Christian Temperance and Bible Hygiene, sla 126. IIKK 507.3
Ka Long Ka Nongrim Na Ka Bynta Ka Jingmanbha Jong Ka Ïing, Ka Imlang-Sahlang Bad Ka Jaid-bynriew. — Ka jinghikai jong ka Baibl ka don ka jingktah badonkam halor ka jingmanbha jong u briew ha baroh ki jingiadei kam jong kane ka jingim. Ka plie wang ia ki aiñtynrai kiba long u mawdong jong ka jingmanbha jong ka jaidbynriew — ki aiñtynrai bad kiba la tehsong lang ia ka jingmanbha jong ka imlang-sahlang, kiba long ruh ka jingiada jong ka long-ïing — ki aiñtynrai kiba khlem ma ki ym don u briew uba lah ban ioh ia ka jinglarkam bha, ka jingsngewbha, bad ka burom ha kane ka jingim, lane uba lah ban kyrmen ban ioh ia ka jingim ha ka lawei, kabym iap shuh. Ym don ka kyrdan ha ka jingim, ym don ka bynta jong ka jingiashem bakynja briew, na ka bynta kiba ka jinghikai jong ka Baibl kam long ka jingpynkhreh kaba donkam. — Ki Kpa Tymmen Bad Ki Nongiathuhlypa, sla 558. IIKK 508.1
Ka Jingtip Ia Ki Jingthoh Ka Long Ka Jingiada. — Naduh ka jinglong khynnah, U Timothi u la tip bha ia ki Jingthoh; bad kane ka jingtip ka la long ka jingiada ia u pyrshah ia ka borktah basniew sawdong jong u bad ia ka jingpynshoi ban kham jied ia ka jingsngewbha bad ia ka jingpynhun bakhwan-lade ban ia kaba pyndep ia ka kamram. Ia kaba kum kata ka jingiada baroh ki khun, ki khynnah jong ngi ki donkam, bad ka dei ban long ka bynta jong ka kam ki kmie-ki kpa bad jong ki nongkit-ktien-syiem jong U Khrist ban khmih bha ba ia ki khun la hikai ha ka rukom kaba dei bha ha ka Ktien jong U Blei. — Testimonies, Vol. 4, sla 398. IIKK 508.2
Ka Jingieit Ia Ka Baibl Kam Dei Ka Jinglong Tynrai Jong U Briew. Ki samla ki long kiba khlem ka jingtip bad kibym pat don ka jingiashem, bad ka jingieit ia ka Baibl bad ia ki jingshisha bakyntang jong ka kan ym wan na ka jinglong tynrai hi. Lymda shim ia ka jingtrei shitom ban tei sawdong jong ki ia ki jingker ban iada ia ki na ki buit sianti jong U Soitan, kin don ha ki jingpynshoi jong u bad un ialam mraw ia ki katba u mon hi. Ha ki snem banyngkong jong ki ia ki khun dei ban hikai ia ki jingdawa jong ka hukum U Blei bad ba kin don ka jingngeit ha U Jisu U Nongsiewspah jong ngi ba yn pynkhuid na ki jingbit-tngit jong ka pop. Ia kane ka jingngeit dei ban hikai man ka sngi, da ki ktien bad ka nuksa. — Najuh, Vol. 5, sla 329. IIKK 508.3
Ki Samla Kham Kyrpang Ki Long Kiba Lyndet Ia Ka Jingpule Baibl. — Baroh ar, ki tymmen bad ki samla ki lyndet ia ka Baibl. Kim pynlong ia ka ka jingpule jong ki, ka rul-ka aiñ ka jingim jong ki. Kham tam eh ki samla ki long kiba rem ha kane ka jingleh-klet. Lajan baroh na ki ki ioh por ban pule ia kiwei pat ki jaid kot, hynrei ia ka kot kaba kdew ia ka lynti sha ka jingim bymjukut ym shym la pule man ka sngi. Ia ki jingiathuhkhana bapynbyrngia-kai la pule pynleit jingmut bha, katba ia ka Baibl la lyndet. Kane ka kot ka long ka nongialam jong ngi sha ka jingim kaba kham shajrong, kaba kham khuid. Ki samla kin ñiew ia ka ka kitab kaba sngewtynnad tam ba ki la ju pule lada ia ka jingmutdur jong ki ym pat shym la pynbakla da kaba pule ia ki puriskam-kai. IIKK 509.1
Ki jingmut jong ki samla kim kot satia sha ka jingsan-jingroi badonburom tam jong ki haba ki lyndet ia ka tynrai jingstad kaba ha khlieh-duh — ka Ktien jong U Blei. Ba ngi don ha ka pyrthei jong U Blei, ha khmat ka jingdon ka burom jong U Nongthaw-Nongpynlong; ba ia ngi la thaw ha ka dur jong U; ba U ap-sharai bad U ieit ia ngi bad U sumar ia ngi — kine ki long ki symboh jingpyrkhat baphylla kiba ialam ia ka jingmut sha ka jingpuson baïar, ki phang ba la kyntiew jong ka jingduriap bajylliew. Uta uba plie ia ka jingmut bad ka dohnud sha ka jingpyrkhat sani ia kum kine ki sobjek-pdeng un ym hun lano-lano ruh bad ki sobjek bymshongdor, kiba pynkyndeh ia ka jingsngew. — Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 138, 139. IIKK 509.2
Ia Ka Jingbym Ñiewkor Ki Kmie-Ki Kpa La Pynphalang Ha Ki Khun. — Wat haba dang rit ruh, ki khun ki peit-thuh; bad lada ki kmie-ki kpa ki pyni ba ka Ktien U Blei kam long ka nongialam bad ka nongsneng jong ki, lada kim ñiewkor ia ki khubor ba la wallam sha ki, ia kajuh ka mynsiem bymkit-khia ei-ei, kaba ong, “Ngam salia; ngan iaid ha la kajong ka lynti,” yn pyni da ki khun. — Manuscript 49, 1898. IIKK 509.3
To Ai Sha Ka Ktien Ia Ka Jaka Ba La Ñiew Burom Jong Ka. — Kum u paidlang uba la ioh ia ka jingshai bakhraw, ngi dei ban long kiba iai-kyntiew ha ki jingmlien jong ngi, ha ki ktien jong ngi, ha ka jingim jong ngi hapoh ïing bad ha ka jingiasyllok jong ngi. To ai sha ka Ktien ia ka jaka ba la ñiewburom jong ka kum ka nongialam hapoh ïing. To ai ba yn ñiew ia ka kum ka nongsneng ha kawei-pa-kawei ka jingeh, ka kyrdan jingthew ia kawei-pa-kawei ka jingleh-jingkam. Hato ia ki parabangeit shynrang bad kynthei jong nga yn pynngeit ba yn ym lah lano-lano ban long ka jingmanbha bashisha sha kano-kano ka mynsiem ha ka jylli ka long-ïing lymda ka jingshisha jong U Blei, ka jingstad jong ka hok, ka pyniaid bad synshar? Ia kawei-pa-kawei ka jingialeh shitom dei ban pynlong da ki kpa bad ki kmie ban wallam ia ki jingmut jong ki hi shajrong na ka jingmlien bajaipdeh jong kaba ñiew ia ka jingshakri jong U Blei kum ka jingkit bakhia. Ka bor jong ka jingshisha ka dei ban long ka atiar kaba pynkyntang-khuid hapoh ka ïing. — Shithi 107, 1898. IIKK 510.1
Ko ki kmie-ki kpa, to ai ha ki khun jong phi, u laiñ-pa-u laiñ, ka hukum-pa-ka-hukum, ka jinghikai ba la kynthup ha ka Ktien Bakhuid jong U Blei. Kane ka dei ka kam kaba phi la soskular ia lade ba phin leh haba ia phi la pynbaptis. Wat ai kaei-kaei kaba kynja pyrthei kan khanglad ia phi na kaba leh ia kane ka kam. To leh ia kaei-kaei baroh ha ka bor jong phi ban pynim ia ki mynsiem jong ki khun jong phi, la ki long ka shyieng na ki shyieng jong phi bad ka doh na ka doh jong phi, lane la ki long kiba la pdiang sha ka long-ïing jong phi da ka jingting-khun. — Manuscript 70, 1900. IIKK 510.2
To Pynlong Ia Ka Ka Kot-pule Jong Ka Ïing. — Ko ki kmie-ki kpa, lada phi kwah ban pynnang-pynstad ia ki khun jong phi ban shakri ia U Blei bad ban leh bha ha ka pyrthei, to pynlong ia ka Baibl ka kot-pule jong phi. Ka pynpaw lut ia ki buit sianti jong U Soitan. Ka long ka nongkyntiew bakhraw jong ka kynja bynriew, ka nongdumok bad ka nongpynbeit ia ki jingsniew bakynja mynsiem, ka nongïit bniah kaba pynlah ia ngi ban pyniapher hapdeng kaba shisha bad kaba lamler. Kam pher kaei-kaei kaba la hikai hapoh ka ïing lane ka skul, ka Baibl, kum ka nongai jingnang-jingstad bakhraw, ka dei ban ïeng kaba nyngkong. Lada la ai ha ka ia kane ka jaka, ia U Blei la burom, bad Un trei na ka bynta jong phi ha ka jingkylla kaba mut ki khun jong phi. Ka don ka par bakhraw spah jong ka jingshisha bad ka jingitynnad ha kane ka kitab bakhuid, bad ki kmie-ki kpa ki hap kynnoh ia lade hi lada kim pynlong ia ka kaba sngewtynnad katta-katta sha ki khun jong ki. — Testimonies, Vol. 5, sla 322. IIKK 510.3
“Naba la thoh” ka la long tang kane hi ka atiar ba U Khrist U la pyndonkam mynba u nongpynshoi u la wan bad ki jingshukor jong u. Kaba hikai ia ka jingshisha ka Baibl ka long ka kam bakhraw bad kaba itynnad eh ia kaba baroh ki kmie-ki kpa ki dei ban shimti ban trei. Ha ka jingmut basngewbha, bakmen, to buh ia ka jingshisha kumba la kren da U Blei ha khmat ki khun. Kum ki kmie-ki kpa, phi lah ban long ki dur-pharshi ki jinghikai sha ki khun ha ka jingim baman ka sngi da kaba leh ia ka jingiaishah, ka jingsbun, bad ka jingieit, da kaba pyniasoh ia ki sha phi hi. Wat shah ba kin leh katba ki sngewbha hi, hynrei to pyni ha ki ba ka kam jong phi ka long ban leh, ia ka Ktien jong U Blei bad ban pynsan ia ki ha ka jinghikai bad ka jingsneng jong U Trai. — Manuscript 5, 1896. IIKK 511.1
To Pule Minot Ha Ka Rukom Baryntih Bha. — To bud ia ka rukom baryntih ha ka jingpule ia ki Jingthoh hapoh ki long-ïing jong phi. To lyndet noh ia kaei-kaei kaba kynja doh, . . . hynrei to sngew thikna ba ia ka mynsiem la bsa da u kpu ka jingim. Ka long kabym lah ban pynshong-dor ia ki jingmih babha jong ka shi kynta lane wat ka shiteng kynta man ka sngi ba la pynlut ha ka rukom bakmen, ba-ialong paralok sha ka Ktien jong U Blei. To pynlong ia ka Baibl ka nongbatai jong ka hi, da kaba wallam lang ia baroh kaba la ong shaphang ka sobjek ba la ai ha ki por ba-iapher bad hapoh ki jinglong-jingman bapher. Wat pynkut noh ia ka klas jong phi hapoh ïing namar ba don ki nongkren lyngba ka telephone lane ba don ki briew kiba wan jngoh-kai. Lada ki wan hamar ka por ka jingiapule, to khot sngewbha ba kin iashim bynta lang ha ka. To ai ba yn iohi ba phi kham ñiew donkam ban ioh ia ka jingtip ia ka Ktien jong U Blei ban ia kaba ioh ia ki jingiohnong lane ki jingsngewbha jong ka pyrthei. — Review and Herald, October 9, 1883. IIKK 511.2
Lada ngi mon ban pule minot ia ka Baibl da kaba duwai man ka sngi, ngi dei ban iohi man ka sngi ia kano-re-kano ka jingshisha ba-itynnad ha ka jingshai kaba thymmai, kaba shai kdar, bad kaba donbor. — Counsels on Sabbath School Work, sla 23. IIKK 512.1
To Ai Ba Baroh Kin Pule Ia Ki Lynnong Sabbath Skul. — Ka Sabbath Skul ka pynioh sha ki kmie-ki-kpa bad sha ki khun ia ka lad na ka bynta ka jingpule ia ka Ktien jong U Blei. Hynrei khnang ba kin lah ban ioh ia kata ka jingmyntoi kaba ki dei ban ioh hapoh ka Sabbath Skul, baroh ar, ki kmie-ki kpa bad ki khun ki dei ban buh por kyrpang sha ka jingpule ia ka lynnong, da kaba wad ban ioh ia ka jingtip bapaka shaphang ki mat jingshisha ba la pynpaw bad ruh ia ki jingshisha bakynja mynsiem kiba ia kine ki jingshisha la thmu khnang ba kin hikai. Ngi dei ban shon kyrpang ha ki jingmut jong ki samla ia ka jingdonkam jong kaba wad ia ka jingmut badap-biang jong ka jingthoh shaphang kata kaba iapule bad iapyrkhat. IIKK 512.2
Ko ki kmie-ki kpa, to buh kyrpang khyndiat ka por man ka sngi na ka bynta ka jingpule ia ka lynnong Sabbath Skul ryngkat bad ki khun jong phi. To iehnoh ia ka jingleit jngoh-kai lada donkam, ban ia kaba pynduh noh ia ka kynta ba la buh kyrpang sha ki lynnong jong ka jingiathuhkhana bakyntang. Ki kmie-ki kpa kumjuh ruh ki khun kin iohpdiang jingmyntoi na kane ka jingpule. To ai ba ia ki bynta bakham donkam jong ka Jingthoh kiba iadei bad ka lynnong yn spel lyndet, ym kum ka kam kaba khia, hynrei kum ka kabu. Wat la ha kaba nyngkong ka bor-kynmaw ka long kaba duna, kan nang ioh ka jingkhlaiñ da ka jingiai pyntrei-kam, kumta hadien katto-katne por phin shem jingsngewbha kumne ban kynshew ia ki ktien ka jingshisha. Bad kane ka jingmlien kan pynshisha ba ka long ka jingiarap bakordor tam sha ka jingsan bakynja mynsiem. Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 137, 138. IIKK 512.3
Ki kmie-ki kpa ki dei ban sngew ba ka long ka kamram bakyntang ban hikai ia ki khun jong ki ha ki hukum bad ki jingdawa jong U Blei kumjuh ruh ha ki jingiathuhlypa. Ki dei ban hikai pynnang-pynstad ia ki khun jong ki ha ïing bad ma ki hi ruh ki dei ban sngewtynnad ha ki lynnong Sabbath Skul. Da kaba iapule lang bad ki khun ki pyni ba ki pyniasoh ia ka jingdonkam sha ka jingshisha ba la pynpaw ha ki lynnong, bad ki iarap ban pynlong ia ka jingbang na ka bynta ka jingtip ia ka Baibl. — Testimonies. On Sabbath School Work, sla 111. IIKK 512.4
Wat Sngewhun Bad Ka Jingtip Kaba Tang Na Sla. — Ia ka jingdonkam jong kaba wad ia ka jingtip bapaka ia ki Jingthoh ym lah satia ban pynshongdor. “Ba la ai da ka jingpyrsad mynsiem da U Blei,” kiba lah ban pynlong ia ngi “kiba stad sha ka jingpynim,” kiba pynlong ia u briew jong U Blei “uba janai, haba la pyndap-biang sha ka jingleh babha baroh” (2 Timothi 3:15-17), ka Baibl ka don ka jingdawa bahakhlieh-duh sha ka jingshahshkor batieng-burom jong ngi. Ngim dei ban sngewhun bad ka jingtip kaba tang na sla, hynrei ngi dei ban wad ban nang ia ka jingmut badap-pura jong ki ktien ka jingshisha, ban dih na ka um bajylliew jong ka mynsiem jong ki Orakl Bakhuid. — Counsels to parents, Teachers, and Students, sla 139. IIKK 513.1
Pyniadei Ia Ki Lynnong Sha Ka Jingiashem Jong U Khynnah. — Ha kaba hikai ha ki khynnah ia ka Baibl, ngi lah ban myntoi shibun da kaba khmih-ithuh ia ka jingphai jong ki jingmut-jingpyrkhat jong ki, ia kiei-kiei ha kiba ki sngewtynnad eh, te sa pynkhih jur ia ka jingsngew-tynnad jong ki ban iohi aïu ka Baibl ka ong shaphang kine kiei-kiei. Uta Uba la thaw ia ngi, lem bad ki jingtbit ba-iapher jong ngi, U la ai ha ka Ktien jong U ia kaei-kaei na ka bynta uwei-pa-uwei. Katba ki nongpule ki iohi ba ki lynnong jong ka Baibl ki iadei beit sha ki jingim jong ki hi, to hikai ia ki ban peit sha ka kum ka nongsneng-nongpyni. . . . IIKK 513.2
Ka Baibl ka don ka jingdap-biang, ka jingkhlaiñ, ka jingjylliew jong ka jingmut, kabym kut shuh bad ia kaba ym lah shuh ban pynlut noh khoit. To pynshlur ia ki khynnah bad ki samla ba kin wad ia ki jingkynshew spah jong ka, baroh ar, ha ka jingpyrkhat bad ka jingkren shai. — Education, sla 188. IIKK 513.3
Uwei-Uwei U Dei Ban Pule Na Ka Bynta Ia Lade Hi. — Ki kmie bad ki kpa ki kit ia ka jingkitkhlieh kaba khia ha ka jingiadei bad ki khun jong ki. Kito ki kmie-ki kpa kiba ngeit bad kiba pule ia ki Jingthoh kin sngewthuh ba ki dei ban kohnguh ia ki hukum jong U Blei, ba kim dei ban iaid pyrshah ia ka hukum bakhuid jong U. Kito kiba shah iano-iano, wat ia u pastor, ban ialam ia ki ban ym ñiewkor ia ka Ktien jong U Blei ki dei ban iashem ha ka jingbishar ia ka jingmih jong ka jingleh jong ki. Ki kmie-ki kpa kim dei ban shaniah ia ki mynsiem jong ki hi bad ia ki mynsiem jong ki khun jong ki sha u pastor, hynrei sha U Blei, ba ki dei ki jong U da ka jingthaw-jingpynlong bad da ka jingsiewspah. Ki kmie-ki kpa ki dei ban ïit bniah ia ki Jingthoh na ka bynta jong ki hi, naba ki don ki mynsiem ban pynim lane ban duh noh. Kim lah ban kheiñ sting bad shu shaniah na ka bynta ka jingpynim ha u pastor. Ki dei ban pule ia ka jingshisha na ka bynta jong ki hi. — Manuscript 33, 1900. IIKK 513.4
To Pynlong Ia Ka Jingpule Baibl Kaba Sngewtynnad Sha Ki Khynnah. — Ai ba ia ki samla yn hikai ban ieit ia ka jingpule Baibl. To ai ba ia ka jaka banyngkong ha ki jingpyrkhat bad ki jingsngew-ieit jong ngi yn ai sha ka Kitab jong ki kitab, naba ka kynthup ia ka jingtip kaba ngi donkam eh halor baroh kiwei pat. — Review and Herald, October 9, 1883. IIKK 514.1
Khnang ban leh ia kane ka kam, ki kmie-ki kpa ha lade hi ki dei ban long kiba tip bha ia ka Ktien jong U Blei. . . . Bad ha ka jaka kaba kren ia ki ktien thala bad kaba iathuh ia ki puriskam-kai sha ki khun jong ki, kin iakren bad ki halor ki sobjek jong ka Baibl. Kata ka kitab kam long kaba la thmu tang na ka bynta ki riewstad-riewshemphang. La thoh ia ka ha ka rukom basynlar, bashai bad basuk ban sngewthuh da ki riew-paidbah; bad, lem bad ki jingbatai badei-biang, ia shibun bynta na ka lah ban pynlong kaba sngewtynnad katta-katta bad kaba myntoi sha ki khynnah rit ruh. — Signs of the Times, April 8, 1886. IIKK 514.2
Wat tharai ba ka Baibl kan long ka kot kaban pynthait-pynbtai sha ki khynnah. Hapoh u nonghikai uba stad ka Ktien kan kylla long kata ia kaba yn nang-iaithrang shuh-shuh. Kan long ha ki kum u kpu ka jingim; kan ym man rim lano-lano ruh. Don ha ka ka jingthymmai sah bad ka jingitynnad kaba khring bad ktah jur ia ki khynnah bad ki samla. Ka long kum ka sngi kaba tyngshain halor ka pyrthei, ka da ai ia ka jingphyrnai bad ka jingsyaid jong ka, pynban kam ju lut. Da ki jinghikai na ka jingiathuhkhana barim bad ka jinghikai tynrai ka Baibl, ki khynnah bad ki samla ki lah ban nang ba baroh kiwei pat ki kot ki long kham hapoh ia kane. Ki lah ban shem hangne ia ka tynrai jong ka jingisynei bad ka jingieit. — Counsels to Parents, Teachers, and Students, sla 171. IIKK 514.3
Ko ki kmie-ki kpa, to ai ba ka jinghikai jong phi sha ki khun jong phi kan long kaba synlar, bad to pynthikna ba la sngewthuh shai ia ka. Ia ki jinghikai ba phi nang na ka Ktien phi dei ban pynpaw sha ki jingmut badang lung jong ki ha ka rukom kaba shai ba kin ym pep ban sngewthuh. Da ki jinghikai basynlar ba la ring jingmut na ka Ktien jong U Blei bad ka jingiashem jong ki hi, phi lah ban hikai ia ki kumno kin pynsyriem-dur ia ki jingim jong ki sha ka kyrdan jingthew bahakhlieh-duh. Wat ha ka jinglong-khynnah bad ka jinglong-samla ki lah ban nang ban im ki jingim kiba pyrkhat ia kiwei pat, kiba shitrhem kiban pynmih ia ka jingot-jinglum bakordor jong ka jingbha. — Najuh, sla 109. IIKK 515.1
To Ai Ka Jingpyrkhat Bathymmai Tam; To Pyndonkam ia Ki Rukom Babha Tam. — U Kpa jong ngi Uba ha bneng, ha kaba ai ia ka Ktien jong U, Um shym la iaid-lait khlem da khmih pyrkhat ia ki khynnah. Ha baroh ba ki briew ki la thoh, hangno ba la lah ban shem ia kaei-kaei kaba don ka jingktah jur ia ka dohnud, kaei-kaei kaba la pynbit-pynbiang bha ban pynkhih ia ka jingsngewtynnad jong ki barit, kumba ki jingiathuhkhana jong ka Baibl ki long? IIKK 515.2
Ha kine ki jingiathuhkhana basynlar lah ban pynshai ia ki aiñtynrai jong ka hukum jong U Blei. Kumne da ki jingpyni nuksa kiba biang bha eh sha ka bor sngewthuh jong u khynnah-rit, ki kmie-ki kpa bad ki nonghikai ki lah ban sdang naduh ki snem banyngkong eh ban pyndep ia ka hukum jong U Trai shaphang ki aiñ-ki hukum jong U, “Bad men iai-hikai ia ki ha la ki khun, te men kren shaphang jong ki haba me shong ha la ïing, bad haba me iaid ha ka lynti, bad haba me thiah ruh, bad haba me khie ruh.” Deuteronomi 6:7. IIKK 515.3
Ka jingpyndonkam ia ki dur-pharshi bad ki nuksa, ki blakbord, ki map, bad ki dur kin long ka jingiarap ha kaba batai ia kine ki jinghikai bad kaba pynneh skhem ia ki ha ka bor-kynmaw. Ki kmie-ki kpa bad ki nonghikai ki dei ban iaiwad khlem da pud na ka bynta ki rukom ba la kham pynbha. Ka jingai jinghikai shaphang ka Baibl ka dei ban ioh ia ka jingpyrkhat bathymmai tam jong ngi, ia ki rukom babha tam jong ngi, bad ia ka jingtrei bashitrhem tam jong ngi. — Education, sla 185, 186. IIKK 516.1
To Shim Ia Ka Baibl Kum Ka Nongialam. — Phi dei ban pynlong ia ka Baibl ka nongialam jong phi lada phi kwah ban pynsan-pynheh ia ki khun jong phi ha ka jinghikai bad ka jingsneng jong U Trai. To ai ba yn pynpaw shai ia ka jingim bad ka jinglong jong U Khrist kum ka dur-nuksa na ka bynta jong ki ba kin iai-bud. Lada ki leh bakla, to pule sha ki ia kaei kaba U Trai U la ong shaphang kijuh ki jaid pop. Donkam ban don ka jingsumar bniah bakhlem da pud bad ka jingiai-leh minot thop ha kane ka kam. Kawei ka jinglong-ka akor ba-bakla ba la shah bad ailad da ki kmie-ki kpa, khlem da pynbha-pynbeit ruh da ki nonghikai, ka lah ban pynlong ia baroh shi tylli ka jinglong-jingim kaba la pynsniew-dur bad bym beit ryntih shuh. To hikai ia ki khun, ia ki khynnah ba ki dei ban don ia ka dohnud bathymmai; khnang ba ia ki jingmad bathymmai yn lah ban pynlong, ia ki jingthmu bathymmai yn pyrsad mynsiem. Ki dei ban ioh ka jingiarap na U Khrist; ki dei ban long kiba tip bha bad kiba iadei bad ka jinglong jong U Blei kumba la pynpaw ha ka Ktien jong U. — Signs of the Times, May 25, 1882. IIKK 516.2