Ki Kam Jong Ki Apostol

20/59

19.—Ki Jiw Bad Ki Jentil

(La Pynshong Nongrim __ Ki Kam 15:1-35.)

Haba la poi ha Antiok Syria, na kaba la phah ia ki ha ka jingiaid ialap jong ki, U Paul bad U Barnabas ki la shim kabu ia ka lad banyngkong ban lum ia ki para-bangeit bad la iathuh ter-ter ha ki “ia kiei-kiei ruh kiba U Blei u la lah leh da ki, bad kumno u la lah plie wang ha ki Jentil ia ka jingkhang ka jingngeit.” Ki Kam 4:27. Ka balang ha Antiok ka la long kaba heh bad kaba san bha. Ka pdeng jong ka jingtrei-kam mishoneri, ka la long kawei na ki kynhun jong ki bangeit Khristan. Ia ki dkhot balang la pyniasoh na shibun ki kynhun briew, napdeng ki Jiw bad ki Jentil. KJA 90.1

Katba ki apostol ki la iasoh bad ki nongialap bad ki dkhot balang ha Antiok ha ka jingtrei shitrhem ban khring shibun ki mynsiem sha U Khrist, katto-katne ki bangeit kiba dei ki Jiw na Judia “kiba na ka kyhun jong ki Pharisi” ki la wanrah ia ka jingkylli kaba la ialam sha ka jingiasaid-nia hapoh ka balang bad ka la wallam ia ka jinglyngngoh bad ka jingkulmar sha ki Jentil kiba ngeit. Da ka jingmut baskhem kine ki nonghikai Jiw ki la ong shai ban long kiba la pynim, u bangeit u dei ban pdiang ia ka jingotsher bad sumar ruh ia ka ain-ka hukum jong ki niam-ki rukom baroh. KJA 90.2

U Paul bad U Barnabas ki la iashem kloi-lan bad kane ka jinghikai ba-bakla bad ki la ieng pyrshah ia ka jingpynrung ia kane ka sobjek sha ki Jentil. Ha kawei pat ka liang, shibun ki Jiw kiba ngeit kiba don ha Antiok ki la pdiang sngewbha ia ka jinghikai jong kita ki rangbah kiba la wan dang shen na Judia. KJA 91.1

Ki Jiw kiba la kylla niam haba khein kyllum kim mon ban iaid stet kumba ka jingplie-lad jong U Blei ka lam lynti. Na ka jingmih jong ki jingtrei ki apostol hapdeng ki Jentil ka la shai ba kiba kylla niam hapdeng ki Jentil kin palat ia ka jingbun kiba ngeit hapdeng ki Jiw. Ki Jiw ki la sheptieng ba lada ia ki jingpyrkhing bad ki jingleh-niam kat kum ka hukum jong ki ym shym la dawa na ki Jentil kum ka kyndon jong ka jingiasoh balang, ki jingkyrpang jong ki Jiw, kiba la pyniapher ia ki bak na baroh kiwei pat ki briew, kin jah noh ha kaba khadduh napdeng kito kiba la pdiang ia ka khubor jong ka gospel. KJA 91.2

Barobor ki Jiw ki la pynsarong ia lade halor ka jingshakri ba la ai sha ki da ka jingbuh-beit bakynja-blei, bad shibun na kito kiba la kylla sha ka jingngeit jong U Khrist ki dang sngew namar ba U Blei U la buh beit shisien ia ka rukom mane jong ki Hebru, kam lah long ba Un aibor ban pynkylla ia kano kano na ki bynta bakyrpang jong ka. Ki la ban jur ba ia ki hukum bad ki jinglehniam jong ki Jiw dei ban pyniasoh sha ki jinglehniam jong ka niam Khristan. Ki la long kiba suki ban sngewthuh ba baroh ki jingknia-ki jingainguh ki la pharshi ia ka jingiap jong U Khun U Blei, ha kaba ka dur-pharshi ka la iashem bad kata kaba shisha, bad hadien kata ki jinglehniam bad ki jingknia jong ka hukum U Moses kim shym la long shuh kiba dei ban leh. KJA 91.3

Shuwa ka jingkylla kaba mut jong u U Paul u la niew ia lade uba khlem jingrem “shaphang ka hok kaba na ka hukum.” Philipi 3:6. Hynrei naduh ka jingkylla jong ka dohnud u la ioh ia ka jingsngewthuh kaba shai shaphang ka jingtrei jong U Nongpynim kum U Nongsiewspah ia ka kynja bynriew baroh, ki Jentil kumjuh ruh ki Jiw, bad u la tip ia ka jingiapher hapdeng ka jingngeit kaba im bad ka jingpyndep-rukom kaba iap. Ha ka jingshai jong ka gospel ki jinglehniam bad ki rukom ba la aiti sha ki Israel ki la ioh ia ka jingmut bathymmai bad kaba kham jylliew. Kata ia kaba ki la pharshi ka la wan jia, bad ia kito kiba la im hapoh ka por jong ka gospel la pyllait na kaba sumar bad leh ia ki. Ki Shiphew Hukum bymlah kylla jong U Blei, la katta ruh, U Paul u la dang sumar ha ka mynsiem kumjuh ruh ha ka jingleh. KJA 91.4

Hapoh ka balang Antiok ka jingpyrkhat ia ka sobjek jong ka jingotsher ka la pynmih shibun ka jingiakren bad ka jingiasaid-nia. Ha kaba khadduh, ki dkhot jong ka balang, da kaba sheptieng ba ka jingiapait hapdeng jong ki kan long ka jingmih jong ka jingiai-iasaid-nia, ki la rai ban phah ia U Paul bad U Barnabas, lem bad katto-katne ki nongkit-kam jong ka balang, ban leit sha Jerusalem ban buh ia kata ka kam ha khmat ki apostol bad ki tymmen basan. Hangta kin iashem bad ki nongmih-khmat na ki balang ba-iapher ryngkat bad kito kiba la wan sha Jerusalem ban iashim bynta ha ki jingkhawai-niam kiba la jan ban long. Hapdeng kata ka por baroh ka jingiasaidnia ka dei ban sangeh tadhaduh ba ia ka rai bakhadduh la pynmih ha kata ka dorbar-pyllun. Ia kane ka rai dei ban pdiang kyllum lang salonsar da ki balang ba-iapher ha kylleng ka ri. KJA 91.5

Ha ka lynti sha Jerusalem ki apostol ki la leit jngoh ia ki bangeit hapoh ki nongbah na kiba ki la dei iaid lyngba, bad ki la pynshlur ia ki da kaba iathuh ter-ter ia ka jingiashem jong ki ha ka kam jong U Blei bad ia ka jingkylla kaba mut jong ki Jentil. KJA 91.6

Ha Jerusalem ki nongmih-khmat na Antiok ki la iashem ia ki para-bangeit na ki balang ba-iapher, kiba la wan sha ka jingialang-bah, bad sha kine ki la iathuh ter-ter shaphang ka jingjop kaba la bud ia ka jingialap jong ki hapdeng ki Jentil. Te ki la iathuh shai shaphang ka jingkulmar kaba la mih namar katto-katne kiba la kylla na ka kynhun ki Pharisi ki la leit sha Antiok ki da ong skhem ba, khnang ban long kiba la pynim, ia ki Jentil kiba la kylla para-bangeit dei ban otsher bad ki dei ban sumar pyrkhing ia ka hukum jong U Moses. KJA 91.7

Ia kane ka jingkylli la iakren shitrhem ha kata ka jingialang. Kiba iadei jan bha bad kane ka sobjek jong ka jingotsher la don shibun kiwei pat kiba dawa ia ka jingiapule bniah. Kawei na kita ka la long ka jingeh kumno yn leh shaphang ka jingbam ia ka doh ba la knia sha ki bleithaw. Shibun na ki Jentil kiba la ngeit ki la shong-la sah hapdeng ki briew kiba ngeit bieit kiba knia bun-bunsien bad ki wanrah ki jingainguh sha ki bleithaw. Ki lyngdoh jong kane ka jingmane bleithaw ki la pyniaid ia ka kam khaii-pateng da kine ki jingknia ba la wallam sha ki, bad ki Jiw ki la sheptieng ba ki bangeit hapdeng ki Jentil kin wallam sha ka niam Khristan ka jingjah-burom da kaba thied ia kata kaba la ainguh sha ki bleithaw, bad da kata yn mynjur bad pdiang, ha ka jingthew kaba katto-katne, ia ki niam-ki dustur bamane bleithaw. KJA 92.1

Sa kawei pat, ki Jentil ki la ju mlien ban bam ia ka doh jong ki mrad ba la pyniap da kaba shu khyrwait, katba ia ki Jiw la ai ka jingbthah bakynja-blei ba haba ia ki mrad la pyniap ban bam ia ka doh, dei ban leh bniah bha ba ka snam kan mih bad tuid noh khoit na ka met; lymda kumta ia kata ka doh yn ym niew kaba khuid-kaba bha. U Blei U la ai ia kine ki jingbthah sha ki Jiw na ka bynta ka jingthmu jong ka jingpynsah-bha ia ka jingkoit-jingkhiah jong ki. Ki Jiw ki la niew ba ka long pop ban pyndonkam ia ka snam kum ka jingbam. Ki la ngeit ba ka snam ka long ka jingim, bad kaba pynmih snam ka la long ka jingmih jong ka pop. KJA 92.2

Ki Jentil, marpyrshah ia kata, ki la ju pdiang ia ka snam kaba mih-kaba tuid na ki mrad jingknia bad ki pyndonkam ia ka kum ka jingbam. Ki Jiw kim lah ban ngeit ba ki dei ban pynkylla ia ki rukom-ki dustur ba ki la pdiang ban pyntrei-kam hapoh ka jingbthah bakyrpang jong U Blei. Namarkata, kumba kiei-kiei ki la long, lada ki Jiw bad ki Jentil ki pyrshang ban iabam lang ha kajuh ka miejbam, ia ki Jiw yn pynshyrkhei bad pynbitar da ki Jentil. KJA 92.3

Ki Jentil, khamtam eh ki Grik, ki la ju long kiba lyngkar eh, te la don ka jingma ba katto-katne, kita kibym pat kylla thymmai ha ka dohnud, kin shu phla shabar ia ka jingngeit khlem da iehnoh noh ia ki jingleh basniew. Ki Khristan Jiw kim lah ban shah ia ka jinglong bymkhuid ia kabym shym la niew satia kum ka pop da ki nongmane bleithaw. Ki Jiw namar kata ki la ngeit skhem ka long kaba dei-biang eh ba ia ka jingotsher bad ka jingsumar bniah ia ka hukum ki niam-ki rukom dei ban dawa na ki Jentil kiba la ngeit kum ka jingtynjuh ia ka jingsngur bad ka jingaiti-lut jong ki. Kane, ki la ngeit, kan khanglad ia ka jingpynlang sha ka balang ia ki briew, kiba pdiang ia ka jingngeit khlem ka jingkylla jong ka dohnud, kiba lah ruh ban wallam hadien ia ka jinglehrain halor ka jingngeit da ka jinglong-jingim bymkhuid bapalat liam. KJA 92.4

Kine ki mat jingiakren kiba iadei bad ka jingpynbeit ia ka sobjek bakongsan jong ka jingiapyrkhat imat ki la buh ha khmat kane ka jingialang-bah ia ki jingeh kibym lah satia ban jop. Hynrei U Mynsiem Bakhuid, ha ka jingshisha, U la lah pynbeit bha ia kane ka jingkylli, ba ha ka rai shaphang kane imat la pynshong-skhem ia ka jingmanbha, wat ia ka jingneh-ka jingiai-don, jong ka balang Khristan. KJA 92.5

“Te ynda la long bun ka jingiasaid, U Petros u la ieng joit bad u la ong ha ki, Ko parabangeit, phi phi tip kumno ba la kham slem mynta U Blei u la jied hapdeng jong phi, ba ki Jentil da ka shyntur jong nga kin iohsngew ia ka ktien ka gospel, bad ba kin ngeit.” U la pyni-nia ba U Mynsiem Bakhuid U la lah rai ia kane ka kam kaba la iasaid-nia da kaba wanhiar da kajuh ka bor halor ki Jentil kibym shym la otsher bad ha ki Jiw kiba la otsher. U la iathuh ter-ter ia ka jingiohi-paw jong u, ha kaba U Blei U la pynhiar ha khmat jong u ia ka jingsiang kaba la dap da baroh ki jaid mrad saw kjat bad ba la hukum ia u ban pyniap bad bam. Haba u la kyntait, da kaba ong skhem ba um ju la bam ia kaei-kaei kabym khuid lane kaba sang, ka jubab ka la long, “Ia kaba U Blei u la pynkhuid, wat niew sang ma me.” Ki Kam 10:15. KJA 92.6

U Petros u la iathuh shai ia ka jingbatai ia kine ki ktien, ia kaba la ai ha u mar-mar ha ka jingphah-khot ba un leit sha u rangbah shispah bad hikai ia u ha ka jingngeit jong U Khrist. Kane ka khubor ka la pyni ba U Blei Um long Uba niew shiliang-khmat ia ki briew, hynrei U pdiang bad ithuh ia baroh kiba sheptieng ia U. U Petros u la iathuh shaphang ka jinglyngngoh jong u haba, ha kaba kren ia ki ktien ka jingshisha sha kito kiba la ialum-lang ha ka iing jong U Kornilios, u la iohi ba U Mynsiem U la wanhiar bad pyndap ia ki nongsngap jong u, ia ki Jentil bad ia ki Jiw kumjuh. Kajuh ka jingshai bad ka burom kaba la thaba halor ki Jiw kiba la otsher ka la tyngshain phyrnai ruh ha ki dur-khmat jong ki Jentil kibym shym la otsher. Kane ka la long ka jingmaham ba U Petros um dei ban niew ia uwei kum uba kham poh ban ia uwei pat, namar ka snam jong U Khrist ka lah ban sait khuid na baroh ka jingbymkhuid. KJA 92.7

Shisien shuwa kane, U Petros u la lah iasaid bad ki para-bangeit jong u shaphang ka jingkylla thymmai jong U Kornilios bad ki paralok jong u, bad ka jingiasyllok jong u lem bad ki. Katba u la batai ha kata ka jingjia kumno U Mynsiem Bakhuid U la wanhiar halor ki Jentil u la ong skhem, “Lada U Blei te u la ai ha ki ia kajuh ka jingai kum kaba u la ai ha ngi ruh, mynba ngi la ngeit ha U Jisu Khrist Uba U Trai; nga long uei ba ngan lah ban ialeh pyrshah ia U Blei? Ki Kam 11:17. Mynta, da kajuh ka jingshitrhem bad ka jingshon-jur, u la ong: “U Blei ruh uba tip ia ka dohnud, u la phla babha ia ki, da kaba u la ai ha ki ia U Mynsiem Bakhuid, kumba u la leh ha ngi ruh; te um shym la pyniapher ei-ei ruh hapdeng jong ngi bad jong ki, ba u da pynkhuid ia ki dohnud jong ki da ka jingngeit. Te mynta balei phi iatynjuh ia U Blei, ba phin buh ha ka ryndang kita ki synran, ia kaba ki kpa jong ngi lymne ma ngi ngim ju lah ban bah?” Kane ka lyngkor kam shym la dei satia ka ain jong Ki Shiphew Hukum, kumba katto-katne kiba iapyrshah ia ka jingdawa baneh jong ka hukum ki ong skhem; hangne U Petros u la kdew sha ka hukum jong ki jinglehniam bad ki rukom, ia kiba la pynduh-pyndam da ka jingsah-narphna ia U Khrist. KJA 93.1

Ka jingkren U Petros ka la ktah jur ia ka jingialang kat haduh ba ki la kloi ban shah-shkor da ka jingiaishah sha ka jingkren jong U Paul bad U Barnabas, kiba la iathuh bniah ia ka jingiashem jong ki ha kaba trei na ka bynta ki Jentil. “Te u paidlang baroh u la sngap jar, bad ki la iashah shkor ruh ia U Barnabas bad U Paul, katba ki la iathuh ia kiba katno ki dak khyllah bad ki jingphylla ba U Blei u la lah leh hapdeng ki Jentil da ki.” KJA 93.2

U Jakob ruh u la ai ia ka jingphla da ka jingpynbna ia ka rai, u da ong skhem ba ka la long ka jingthmu jong U Blei ban ai halor ki Jentil ia kijuh ki lad bad ki jingkyrkhu ia kiba la ai sha ki Jiw. KJA 93.3

U Mynsiem Bakhuid U la iohi ba ka bha ban ym pynban-khia ia ka hukum jong ki niam-ki rukom halor ki Jentil kiba la kylla long ki bangeit, bad ka jingmut jong ki apostol ha kane ka kam ka la long ka jingmut jong U Mynsiem U Blei. U Jakob u la long u shongknor jong kane ka dorbar-pyllun, bad ka rai bakhadduh jong u ka la long, “Naba kumta ka jingkut jingmut jong nga ka long, ban ym pynkhuslai shuh ia kiba napdeng ki Jentil kiba phai sha U Blei.” KJA 93.4

Kane ka la pynkut noh ia ka jingiasaid. Ha kane ka jingjia ngi don ia ka jingpyni-nia pyrshah ia ka jinghikai da ka Balang Roman Catholic ba U Petros u la long u khlieh jong ka balang. Kito kiba, kum ki pope, ki la kam ba ki long ki nonghiar-pateng jong u, kim don satia ia ka nongrim ki Jingthoh na ka bynta ki jingphla leh-mynleh jong ki. Ym shym la don ei-ei ha ka jingim jong U Petros kaba pynskhem ia kata ka jingkam ba la kyntiew ia u kham hajrong ki parabangeit jong u kum u nongmihpli ia U Bahakhlieh Tam. Lada kito kiba la kam skhem ba ki long ki nonghiar-pateng jong U Petros ki la bud shisha ia ka nuksa jong u, barobor kin jin da la hun ban iaisah kiba iaryngkat bad ki parabangeit jong ki. KJA 93.5

Ha kane ka jingjia imat la jied ia U Jakob kum uta uban pynbna ia ka jingiarai ba la iamynjur da kata ka jingialang-bah. Ka la dei ka jingkut jingmut jong u ba ia ka hukum jong ki niam-ki rukom, bad khamtam eh ia ka jinglehniam jong ka jingot-sher, ym dei ban pynban khia halor ki Jentil, lane wat ban ai jingmut ia kane sha ki. U Jakob u la wadlad ban shonjur ha ki jingmut jong ki parabangeit jong u ia ka jingshisha ba, ha kaba phai sha U Blei, ki Jentil ki la lah pynlong ka jingkylla kaba khraw ha ki jingim jong ki bad ba dei ban sumar bniah ban ym pynkhuslai lane pynkulmar jingmut ia ki shaphang kita kiei-kiei kibym donkam, ioh ba kin duh jingkyrmen ha kaba bud ia U Khrist. KJA 93.6

Ki Jentil kiba la ngeit, la katta ruh, ki la dei ban iehnoh ia ki dustur kibym iadei bad ki ain-tynrai jong ka niam Khristan. Ki apostol bad ki tymmen-basan namarkata ki la iamynjur ban bthah ia ki Jentil lyngba ka shithi ba kin kyndiah na ka doh ba la knia ainguh sha ki bleithaw, na ka jingklim-sih, na kiei-kiei kiba la pyniap da kaba shu khyrwait, bad na kaba bam ia ka snam. Dei ban kyntu jur ia ki ban sumar ia ki hukum bad ban im ki jingim bakhuid. La dei ruh ban pynthikna sha ki ba ia kito ki briew kiba la ong skhem ba ka jingot-sher ka dang long kaba donkam ban leh ym shym la pynkupbor ha ki da ki apostol ban hikai kumta. KJA 94.1

Ia U Paul bad U Barnabas la ai jingmut sha ki kum ki briew kiba la kheinduh ia la ki jingim na ka bynta U Trai. Ia U Judas uba tip ruh kum U Barnabas lem bad U Silas la phah ryngkat bad kine ki apostol ban pynbna sha ki Jentil da ka ktien ia ka rai jong ka dorbar-pyllun. “Naba ka la ibit ia U Mynsiem Bakhuid, bad ia ngi, ban ym pynkit halor jong phi ka jingkit kaba kham khia nalor kine kiei-kiei ruh kiba donkam; ba phin kyndiah noh na kiei-kiei ba la knia ia ki bleithaw, bad na ka snam, bad na kiei-kiei kiba la khyrwait, bad na kiba klim: na kine lada phi sumar kyndong ia lade, phin man bha kein.” Ia kine ki saw ngut ki shakri jong U Blei la phah sha Antiok lem bad ka shithi bad ka khubor kaba dei ban pynkut noh ia ka jingiasaid-nia; naba ka la long ka ktien jong ka bor-ka iktiar kaba ha khlieh duh kaba ha ka pyrthei. KJA 94.2

Kane ka jingialang-bah kaba la rai ia kane ka kam ka la kynthup ia ki apostol bad ki nonghikai kiba la paw-khmat ha kaba seng ia ki balang Khristan hapdeng ki Jiw bad ki Jentil, ryngkat bad ki nongmihkhmat ba la jied na ki jaka ba-iapher. Ki rangbah na Jerusalem bad ki nongialam na Antiok ki la iadon lang, bad ia ki balang bapaw-khmat bad kiba don ka borktah bakhlain tam la mihkhmat. Ka jingialang ka la trei-kam katkum ki jingpynbeit jong ka jingbishar kaba la ioh jingpynshai bha, lem bad ka kyrdan-ka burom jong ka balang kaba la seng-skhem da ka mon bakynja-blei. Kum ka jingmih na ka jingiapyrkhat sani jong ki baroh ki la iohi ba U Blei hi U la jubab ia ka jingkylli kaba la long ka mat jingiakren da kaba U la ai ha ki Jentil ia U Mynsiem Bakhuid; te ki la sngewthuh ba ka la dei ka bynta jong ki ban bud ia ka jingialam jong U Mynsiem. KJA 94.3

Ia baroh phar ki dkhot jong ka balang Khristan ym shym la khot ban iarai jingmut ha kane ka kam ba la iatai sani. Ki “apostol bad ki tymmen-basan rangbah,” ki briew kiba don ka bor-ktah bad ka jingbishar, ki la saindur bad la pynmih ia ka rai bad ka hukum, ia kaba la pdiang kyllum-lang da ki balang Khristan. Ym baroh, la katta ruh, kiba la sngewbha ia kata ka jingrai jingmut; la don ki parabangeit kiba sngewbiang-lade kibym shym la iamynjur ia kane. Kine ki briew ki la shimti ban trei ia ka kam kaba ki hi ki pyniaid shaphrang. Ki la im-sngi ha ka jingkhnium bad ka jingkem-daw, ki da thaw ia ki jingthmu bathymmai bad iai-wadlad ban pynpra ia ka jingtrei jong ki briew ia kiba U Blei U la pynkyntang ban hikai ia ka khubor jong ka gospel. Naduh kaba nyngkong ka balang ka la don ia kum kita ki diengpyngkiang ban iashem bad kan iai-don ia ki haduh kaba kut jong ka por. KJA 94.4

Ka Jerusalem ka la long ka sorbah jong ki Jiw, bad dei hangta la shem ia ka jingpynkyrpang-lade bad ka jingpyrshah bajur tam. Ki Khristan Jiw kiba shong-shnong ha ki jaka ba ia ka templ la lah ban iohi kyndiang ki la shah ia ki jingmut jong ki ban phai pat sha ki lad bakyrpang jong ki Jiw kum ka jaidbynriew. Haba ki la iohi ia ka balang Khristan ba ka khlad noh na ki jinglehniam bad ki jinghikai-pateng jong ka Niam Jiw, bad ba ki la sngewthuh ba ia ka jingkyntang bakyrpang da kaba ia ki dustur ki Jiw la pynkup shen yn sa pynjah noh ha ka jingshai jong ka jingngeit bathymmai, shibun ki la bitar-lep ia U Paul kum uta, ha ka jingthew babun eh, uba la pynlong-la pynmih ia kane ka jingkylla. Wat ki synran ruh ym baroh na ki ki la pynkhreh ban pdiang mon-sngewbha ia kane ka rai jingmut jong ka jingialang-bah. Katto-katne ki la long kiba shitrhem na ka bynta ka hukum ki niam-ki rukom, kumta ki la sngew pyrshah ia U Paul namar ki la tharai ba ki ain-tynrai jong u ha ka jingiadei bad ki jingdawa jong ka hukum ki Jiw ki la long kiba synjor. KJA 94.5

Ki rai kiba iar bad baktah-jngai jong ka jingialang-bah ki la wallam ia ka jingshaniah skhem sha ki kynhun jong ki Jentil kiba la ngeit, bad ka kam jong U Blei ka la manroi bha. Ha Antiok ka balang ka sngewbha eh ia ka jingiadon-lang jong U Judas bad U Silas, ki nonglam-khubor kiba la wanphai ryngkat bad ki apostol na ka jingialang ha Jerusalem. “U Judas te bad U Silas, ba ki long hi ki nongiathuhlypa ruh, ki la iakyntu ia ki para-bangeit da shibun ki ktien, bad ki la pynskhem ia ki.” Kine ki rangbah bariewblei ki la iaisah ha Antiok katto-katne por. “U Paul te bad U Barnabas ki la iashong ha Antiok, ki da iahikai bad ki da ialap ia ka ktien U Trai, lem bad shibun kiwei-kiwei ruh.” KJA 95.1

Haba U Petros, ha ka por kaba kham hadien, u la leit jngoh ia ka Antiok, u la ioh ia ka jingshaniah jong kiba bun da ka rukom leh bastad-basian jong u sha ki bangeit hapdeng ki Jentil. Katto-katne por u la leh katkum ka jingshai ba la ai na bneng. U la jop ia ka jingsngewpyrshah tynrai jong u kat haduh ban iashong bam lang bad ki Jentil kiba la ngeit. Hynrei haba katto-katne ki Jiw kiba shitrhem na ka bynta ka hukum ki niam-ki rukom, ki la wan na Jerusalem, U Petros da ka jingleh bieit u la pynkylla ia ka rukom leh jong u sha ki briew kiba la kylla kaba mut na ka jingmane bleithaw. Shibun ngut ki Jiw “ki la ialeh arsap kumjuh lem bad u; kat ban ring noh ia U Barnabas ruh da kata ka jingleh arsap jong ki.” Kane ka jingpynpaw ia ka jingtlot, ha ka liang jong kito kiba la niewburom bad ieit kum ki nongialam, ka la pynpang jur ia ki jingmut jong ki Jentil kiba la ngeit. La pynma ia ka balang da ka jingiapait. Hynrei U Paul, haba u la iohi ia ka bor-ktah bapynkylla khongpong jong kane ka jingbakla ba la leh sha ka balang da ka jingleh arsap jong U Petros, u la dumok ia u ha kaba paw namar u tap-buhrieh ia ki jingsngew bashisha jong u. Ha khmat ka balang, U Paul u la kylli ia U Petros, “Lada me, uba long u Jiw, me im kumba im ki Jentil, bad ym kumba im ki Jiw, kumno me pynbor ia ki Jentil ban im kumba im ki Jiw? Galatia 2:13,14. KJA 95.2

U Petros u la iohi ia ka jingbakla sha kaba u la hap, bad shisyndon u la trei ban pynbha pat ia kata kaba sniew kaba u la pynlong, katba shong ha ka bor jong u. U Blei, Uba tip ia kaba kut naduh kaba sdang, U la shah ba U Petros un pynpaw ia kane ka jingtlot jong ka jinglong khnang ba une u apostol ia uba la thew-la tynjuh un lah ban iohi ba ym don kaei-kaei ruh ha u hi ia kaba u lah ban sngew sarong. Wat ki briew kiba bha tam, lada iehnoh tang ha ki hi, kin bakla ha ka jingbishar. U Blei U la iohi ruh ba ha ka por kaban wan ia katto-katne yn shukor katta-katta kat haduh ban kam na ka bynta U Petros bad ki nongleh-mynleh kum ki nonghiar-pateng jong u ia ki lad-ki kyrdan ba la kyntiew burom kiba dei tang ki jong U Blei hi. Bad kane ka jingthoh kynmaw ia ka jingtlot jong u apostol ka dei ban iaisah kum ka jingpynshisha ia ka jinglah ban bakla bad ban kyllon ha ka jinglong jong u bad ban pyni ba um shym la ieng ha ka kyrdan kaba kham halor ia kiwei pat ki apostol. KJA 95.3

Ka jingiathuh-khana jong kane ka jingkhlad na ki ain-tynrai badei-babha ka ieng kum ka jingmaham bashongkun sha ki briew kiba ha ki kyrdan jong ka jingkit-khlieh bakhraw ha ka kam jong U Blei, ba kin ym rem noh ha ka jingsngur-jingkhuid, hynrei ban snoh skhem sha ka ain-tynrai. Katba nang khraw ki jingkit-khlieh ba la bynshet halor ki atiar bakynja-briew, bad katba nang khraw ki lad jong u ban hukum bad synshar, katta nang bun ki jingma-jingmynsaw ba un leh lada um bud bniah bha ia ka lynti jong U Trai bad trei ha ka rukom kaba iadei bad ki jingrai jingmut ba la mynjur da ka kynhun para-bangeit ha ka jingialang kaba iatylli. KJA 95.4

Hadien baroh ki jingrem jong U Petros; hadien ka jingkyllon bad ka jingkylla thymmai jong u, ka jingtrei-jingshakri bajlan por jong u, ka jingia-ithuh bajan jong u bad U Khrist, ka jingtip jong u ia ka rukom trei babeit jong U Nongpynim kat kum ki ain-tynrai kiba dei bha; hadien baroh ka jinghikai kaba u la iohpdiang, baroh ki jingai bad ka jingtip bad ka bor-ktah kiba u la ioh da kaba ialap bad kaba hikai ia ka ktien __ hato kam long kaba khyllah ba un leh-arsap bad kiar noh na ki ain-tynrai jong ka gospel namar ka jingsheptieng ia u briew, lane ban ioh jingiaroh? Hato kam long kaba khyllah ba un khih phaloh ha ka jingbat jong u ia kata kaba dei-kaba bha? To U Blei Un ai ha uwei-pa-uwei u briew ka jingsngewthuh ia ka jingbym don bor jong u, ka jingbymlah jong u ban king ia la ka lieng ha ka lynti kaba beit sha ka kadlieng kaba lait na ka jingma. KJA 95.5

Ha ka jingialap jong u, ia U Paul bunsien la pynbor ban ieng marwei. La hikai kyrpang ia u da U Blei bad um nud ban pynsynjor bad pynhiar-dor ha kaei-kaei kaban ktah ia ka ain-tynrai. Hateng-hateng ka jingkit ka la khia palat, hynrei U Paul u la ieng skhem na ka bynta kata kaba dei-kaba bha. U la sngewthuh ba ia ka balang ym dei lano-lano ruh ban wallam hapoh ka jingsynshar jong ka bor briew. Ki jinghikai pateng bad ki rukom-ki dustur ki briew kim dei ban shim ia ka jaka jong ka jingshisha kaba la pynpaw. Ia ka jingiaid shaphrang jong ka gospel ym dei satia ban khanglad da ki jingsngew-pyrshah bad ki jingsngewbha jong ki briew, kam pher kaei ka kyrdan jong ki hapoh ka balang. KJA 96.1

U Paul u la pynkyntang ia lade bad ia baroh ki bor jong u sha ka kam bad ka jingshakri jong U Blei. U lah iohpdiang ia ka gospel beit na bneng, bad shi lynter ka jingialap bad ka jingshakri jong u u la iai-pynneh ia ka jingiasoh ba-im bad ki nongtalbikam bakynja-bneng. La hikai ia u da U Blei shaphang kaba pynkit ia ki jingkit kibym donkam halor ki Khristan Jentil; kumne haba ki bangeit kiba iaibat ia ki rukom jong ka Niam Jiw ki la pynrung sha ka balang ha Antiok ia kane ka rukom jong ka jingot-sher, U Paul u la tip ia ka jingmut jong U Mynsiem U Blei shaphang ka jinghikai kaba kum kane bad u la ieng skhem khlem da pyndem kaba la wallam sha ki balang ia ka jinglait-luid na ki rukom bad ki jinglehniam jong ki Jiw. KJA 96.2

Wat la ka long kaba shisha ba ia U Paul la hikai da U Blei, um shym la sngew pyrshah ia ka jingkit-khlieh bamarwei-marwei jong u briew. Katba u peit sha U Blei na ka bynta ka jingialam beit, u la long barobor uba kloi ban ithuh ia ka bor-ka iktiar ba la pynkup ha ka kynhun ki bangeit kiba la iasoh ha ka jingiasyllok hapoh ka balang. U la sngew ia ka jingdonkam ia ka jingsneng, bad haba la mih ki kam kiba donkam, u la kmen ban buh ia kine ki kam ha khmat ka balang bad ban iasoh bad ki para-bangeit jong u ha kaba wad ia U Blei na ka bynta ka jingstad ban shim ia ki rai jingmut kiba dei bha. Wat “ki mynsiem ki nongiathuhlypa,” u la ong skhem, “ki long hapoh ka bor ki nongiathuhlypa. Namar U Blei um long U Blei ka jingkhihwin, hynrei ka jingsuk kein, kumba ha kita ki balang ki riewkhuid baroh.” 1 Korinth 14:32. Ryngkat bad U Petros, u la hikai ba kito baroh kiba la iasoh lang ha ka kynhun jong ka balang ki dei ban “iakup ia ka jingsngewrit ia kaban shakri paralok hi.” 1 Petros 5:5. KJA 96.3