Ki Kam Jong Ki Apostol
1.—Ka Jingthmu U Blei Ia Ka Balang Jong U
Ka balang ka dei ka nongtalbikam ba la thung jong U Blei na ka bynta ka jingpynim ia ki briew. La seng ia ka na ka bynta ka jingshakri, bad ka kam jong ka ka long ban rah ia ka gospel sha ka pyrthei. Naduh kaba mynnyngkong ka la dei ka jingthmu jong U Blei ba lyngba ka balang jong U yn pynphalang sha ka pyrthei ia ka jingdap jong U bad ia ka jingbiang-bha jong U. Ki dkhot jong ka balang, kito kiba U la khot na ka jingdum sha ka jingshai baphylla jong U, ki dei ban pynpaw ia ka burom jong U. Ka balang ka long ka iing-kynshew ia ka spah ka jingai-ei jong U Khrist; bad lyngba ka balang ha kaba khadduh yn pynpaw, wat “ha ki jingsynshar bad ha ki bor ha ki jaka bneng,” ia ka jingpyni shai jong ka jingieit U Blei. Ephesos 3:10. KJA 7.1
Kiba bun bad baphylla ki long ki jingkular ba la thoh kynmaw ha ki Jingthoh shaphang ka balang. “ia ka iing jong nga yn khot ka iing jingduwai ia ki kynja bynriew baroh.” Isaiah 56:7. “Ngan pynlong ka jingkyrkhu ia ki bad ia ki jaka sawdong kylleng u lum jong nga; bad ngan pynhiar ia u slap ha la ka aiom; kin long ki lappraw ka jingkyrkhu.” “Ngan pynmih ha ki ia ka kper badonnam, te yn ym rong noh ia ki shuh da ka nemsniew ha ka ri, lymne kin ym kit shuh ia ka jinglehrain jong ki Jentil. Bad kin ioh tip ba ma nga U Trai U Blei jong ki nga long ryngkat bad ki, bad ma ki ruh, ka iing Israel, ki long ki briew jong nga, ong U Trai U Blei. Bad ma phi ruh ki langbrot jong nga, ki langbrot ka jaka-phlang jong nga, phi long ki briew, bad ma nga nga long U Blei jong phi, ong U Trai U Blei.” Esekiel 34:26, 29-31. KJA 7.2
“Ma phi phi long ki sakhi jong nga, ong U Trai, bad u shakri jong nga ia uba nga la jied: ba phin tip bad ba phin ngeit ha nga, bad sngewthuh ba nga long uta: ha shuwa jong nga ym shym la thaw blei, lymne hadien jong nga ruh yn ym long. Nga, ma nga hi, nga long U Trai; bad nalor jong nga ym don u nongpynim. Nga la pynbna, bad nga la pynim, bad nga la pyni ruh, bad ym pat don u blei nongwei hapdeng jong phi: namarkata phi long ki sakhi jong nga.” “Ma nga U Trai nga la khot ia me ha ka hok, bad ngan bat ia ka kti jong me, bad ngan sumar ia me, bad ngan ai ia me ban long ka jutang ia u paidlang, ban long ka jingshai ia ki Jentil; ban pynpeit ia ki khmat bamatlah, ban pyllait noh ia ki nongsah-byndi na ka byndi pohkhrum, bad ia kita kiba shong ha ka jingdum na ka iing-byndi.” Isaiah43:10-12; 42:6,7. KJA 7.3
“Ha ka ia badiang-hun nga la sngap ia me, bad ha ka sngi ka jingpynim nga la iarap ia me: te ngan ri ia me, bad ngan ai ia me ban long ka jutang u paidlang, ban pynieng ia ka ri, ban pynioh ha ki ki ri-kynti ba long khlaw; da kaba ong ha kita kiba la khum, To mih noh; ha kita kiba ha ka jingdum, To pyni ia lade. Kin iabam ha ki lynti, bad ha ki kliar lum baroh kin long ki jaka bam phlang jong ki. Kin ym thngan lymne sliang; te ka jingshit bad ka sngi kin ym shoh ia ki: namar uta uba isynei ia ki un btin ia ki, hajan ki umpohliew ruh un ialam ia ki. Te ngan pynlong lynti ia ki lum jong nga baroh, yn pynkyntiew ruh ia ki lynti bah jong nga. . . . KJA 7.4
“To rwai, ki bneng; bad to leh kmen, ko ka khyndew; to kyang ruh da kaba rwai, ko ki lum: naba U Trai u la pyntngen ia la u paidlang, un isynei ruh ia la kiba la jynjar. Hynrei ka Seion ka la ong, U Jehobah u la iehnoh ia nga, bad U Trai jong nga u la klet ia nga. Hato ka briew ka lah ban klet ia la i khun ba dang buin, ba kan ym isynei ia i khun ka kpoh jong ka? shisha, kine ki lah ban klet, pynban nga ngan ym klet ia pha. Ha khmih, nga la mut dak ia pha ha ki slati jong nga; ki kynroh jong pha ki ha khmat jong nga ha la ka sngi.” Isaiah 49:8-16. KJA 8.1
Ka balang ka dei ka kut baskhem jong U Blei, ka nongbah jaka-rieh jong U, kaba U bat ha ka pyrthei kaba ialeh pyrshah. Kano-kano ka jingshet-kylla ia ka balang ka dei ka jingialeh pyrshah ia U Uba la thied ia ka kynja bynriew da ka snam jong U Khun ba la kha marwei jong U. Naduh kaba mynnyngkong, ki mynsiem baiaineh ki la pynlong ia ka balang jong U ha ka pyrthei. Ha kawei-pa-kawei ka yrta U Trai U la don ia ki nongap-phira jong U, kiba la ai ka jingphla baiaineh sha ka pateng bynriew ha kaba ki la im. Kine ki nongap-phira ki la ai ia ka khubor ka jingmaham; bad haba la khot ba kin law noh ia ka jingkieng-atiar jong ki, kiwei pat ki la shimti ia ka kam. U Blei U la wallam ia kine ki nongphla sha ka jingiateh jutang bad U hi, da kaba pyniasoh lang ia ka balang ha pyrthei bad ka balang kaba ha bneng. U la phah noh ia ki angel jong U ban shakri ia ka balang jong U, bad ki khyrdop jong ka dujok kim shym la lah ban jop pyrshah ia u paidlang jong u. KJA 8.2
Lyngba ki spah snem jong ka jingpynshitom-bein, ka jingialeh bajur, bad ka jingdum, U Blei U la kyrshan ia ka balang jong U. Ym shym la don u lyoh uba la tap halor jong ka ia uba Um shym la pynkhreh ban weng; ym shym la mih kawei ka bor kaba iapyrshah ia ka kam jong U, ia kaba Um pat shym la iohi lypa. Baroh ki la jia kumba U la iathuhlypa. Um pat la ju iehnoh ia ka balang jong U, hynrei U la pyni ha ki jingpynbna kiba iathuhlypa kiei-kiban sa jia, bad ia kata kaba U Mynsiem jong U hi U la pyrsad mynsiem ia ki nongiathuhlypa ban iathuh-lypa ka la jia shisha. Ia baroh ki jingthmu jong U yn pyndep. Ia ka hukum jong U la pyniasoh bad ka khet jong U, te yn ym don ka bor ka jingsniew kaba lah ban pynduh noh ia ka. Ia ka jingshisha la pyrsad mynsiem bad la iada da U Blei; bad kan jop thiaw halor baroh ka jingiapyrshah. KJA 8.3
Lynter ki yrta jong ka jingdum bakynja mynsiem ka balang jong U Blei ka la long kum ka nongbah kaba la tei skhem halor u lum. Na kawei ka yrta sha kawei pat, lyngba ki pateng bynriew kiba bud ter-ter hadien, ki jinghikai-tynrai basngur jong ka bneng ki la iaipaw hapoh u pud-u sam jong ka. Kaba tlot bad kaba duna kumba ka la long, ka balang ka long pynban kata ka seng ha kaba U Blei U ai kyrpang ia ka jingniewkor bakhraw tam jong U. Ka long ka rynsan-pyni ka jingai-ei jong U, ha kaba U sngewbha eh ban pyni shai ia ka bor jong U ban pynkylla thymmai ia ki dohnud. KJA 8.4
“Kum kaei,” la kylli U Khrist, “ngin iatharai ia ka? Markos 4:30. Um shym la lah ban pyndonkam ia ki hima jong ka pyrthei kum ka jingpynsyriem pharshi. Ha ka imlang-sahlang Um shym la shem kaei-kaei bad kaba yn ianujor ia ka. Ki hima bakynja pyrthei ki synshar da ka jingkyntiew ia ka bor bakynja-doh; hynrei na ka hima jong U Khrist ia kawei-pa-kawei ka atiar bakynja-doh, ia kawei-pa-kawei ka lad jong ka jingpynbor, la pynkhlad noh bak. Kane ka hima ka dei ban kyntiew bad pynlong ia ka kynja bynriew kaba donburom. Ka balang jong U Blei ka dei ban long ka iing-paki jong ka jingim bakhuid, kaba dap da ki jingai bapher ba la ai da U Mynsiem Bakhuid. Ki dkhot ki dei ban shem ia ka jingsngewbha jong ki ha ka jingsngewbha jong kito ia kiba ki iarap bad kyrkhu. KJA 8.5
Kaba phylla shisha ka kam kaba U Trai U thmu ban pyndep lyngba ka balang jong U, khnang ba ia ka kyrteng jong U yn pyndonburom. Ia ka dur jong kane ka kam la ai ha ka jingiohi-paw jong U Esekiel ia ka wah jong ka jingpynkhiah: “Kine ki um ki mih noh sha ri mihngi, bad kin tuid arsut sha ka Arabah, bad kin nangtuid shaphang ka duriaw: sha ka duriaw kein ki um ia kiba la pynmih noh kin iatuid, bad ia ki um yn pynbha. Kan jia te, ba u kynja jingthaw ba-im baroh uba jei, ha ka jaka baroh sha kaba ki wah ki tuid, un im kein: . . . te hajan ka wah ha ka rud-wah jong ka kein, ha kane ka liang bad ha katai ka liang, u dieng baroh ba long jingbam un mih, ka sla jong u kan ym tyrkhong, lymne u soh jong u un ym duh: un sei u soh bathymmai man la u bnai, namar ki um jong ka ki mih noh na ka jaka kyntang: te u soh jong u un long jingbam, bad ka sla jong u kan long ban pynkhiah.” Esekiel 47:8-12. KJA 8.6
Naduh kaba mynnyngkong U Blei U la trei lyngba ki briew jong U ban wallam jingkyrkhu sha ka pyrthei. Sha ki nong-Ijipt hyndai U Blei U la pynlong ia U Joseph kum ka umpohliew ka jingim. Lyngba ka jingngeit basngur jong U Joseph ia ka jingim jong kata ka jaid bynriew baroh la pynsah-im. Lyngba U Daniel U Blei U la pyllait im ia baroh ki riewstad jong ka Babilon. Bad kine ki jingpyllait ki long ki pharshi jinghikai; ki pyni nuksa ia ki jingkyrkhu bakynja mynsiem ba la tyrwa sha ka pyrthei da ka jingiasoh bad U Blei ia Uba U Joseph bad U Daniel ki la mane. Uwei-pa-uwei ba U Khrist U shong ha ka dohnud jong u, uwei-pa-uwei uban pynpaw ia ka jingieit jong U sha ka pyrthei, u long kein u nongiatrei-lang bad U Blei na ka bynta ka jingkyrkhu ia ka kynja bynriew. Katba u pdiang na U Nongpynim ia ka jingai-ei ban ai pat sha kiwei, na ka jingim jong u baroh phar ka tuid ka lat-lat jong ka jingim bakynja mynsiem. KJA 9.1
U Blei U la jied ia ki Israel ban pynpaw ia ka jinglong jong U sha ki briew. U la thrang ba kin long kum ki pukri-um jong ka jingpynim sha ka pyrthei. Sha ki la aiti ia ki orakl jong ka bneng, ka jingpynpaw ia ka mon jong U Blei. Ha ki sngi kiba nyngkong jong ki Israel ki jaid bynriew jong ka pyrthei, lyngba ki jingleh basniew, ki la duh noh ia ka jingtip ia U Blei. Shisien ki la tip-la ithuh ia U; hynrei “namar kim shym la pyndonburom ia u kum U Blei, lymne kim shym la ainguh; hynrei ki la man thala noh ha ki jingpyrkhat jong ki, . . . la pynsynnia tiaw ia ka dohnud bieit jong ki.” Rom 1:21. Pynban ha ka jingisynei jong U U Blei Um shym la pynduh noh khoit ia ki na sla khyndew. U la thmu ban ai ha ki ia ka lad ban ioh pat ia ka jingithuh ia U lyngba u paidlang ba la jied jong U. Lyngba ki jinghikai jong ka jingknia-jingkhriam, ia U Khrist la dei ban kyntiew ha khmat ki jaid bynriew baroh, bad baroh kiba mon ban peit sha U kin ioh im. U Khrist U la long ka nongrim jong ka jingshakri ka jinglehniam jong ki Jiw. Baroh ki dur bad ki pharshi jong ka jinglehniam ki la long ka jingiathuhlypa badap jong ka gospel, ka jingpyni pharshi ia kata ha kaba la song-lang ia ki jingkular jong ka jingsiewspah. KJA 9.2
Hynrei ki paid Israel ki la duh noh ia ki lad bakhraw jong ki kum ki nongmihkhmat jong U Blei. Ki la klet ia U Blei bad kim shym la pyndep ia ka kam-ka jingtrei bakhuid jong ki. Ki jingkyrkhu kiba ki la iohpdiang kim shym la wallam jingkyrkhu sha ka pyrthei. Ia baroh ki lad-ki kabu jong ki ki la pyndonkam na ka bynta ka jingpyndonburom ia ki hi. Ki la khangkhop ia lade na ka pyrthei khnang ban lait na ka jingpynshoi. Ia ki jing-adong ba U Blei U la buh ha ka jingiasyllok bad ki nongmane bleithaw kum ki lad ban iada ia ki na kaba pynsyriem bad ki jingleh jong ki nongmane bleithaw, ki la pyndonkam pynban ban tei ia ka kynroh ka jingpyniakhlad hapdeng jong ki bad baroh kiwei pat ki jaid bynriew. Ki la lute ia U Blei ha kaba iadei bad ka jingshakri kaba U la dawa na ki, kumta ki la lute ruh ia ki para briew jong ki ia ka jingialam bakynja-niam bad ka nuksa bakhuid. KJA 9.3
Ki lyngdoh bad ki nongsyshar ki la sahkut ha ka ahor-jyrsieh jong ka jinglehniam rongphong. Ki la sngewhun ha ka jinglong-niam kaba tang da ka hukum, bad ka la long kabym lah ia ki ban ai sha kiwei pat ia ki jingshisha ba-im jong ka bneng. Ki la tharai ba ka hok jong ki hi ka la biang lut baroh, bad kim shym la kwah ba ia ka bor bathymmai yn wallam sha ka niam jong ki. Ia ka mon babha jong U Blei sha ki briew kim shym la pdiang kum kata kaba khlem ma ki hi, hynrei ki la pyniasoh ia ka bad ka hok-ka jingbha jong ki hi namar ki kam babha jong ki. Ka jingngeit kaba trei da ka jingieit bad kaba pynkhuid ia ka mynsiem kam shym la lah ban ioh jaka ban iasoh bad ka niam jong ki Pharisi, kaba la long tang ka jinglehniam bad ki hukum jong ki briew. KJA 9.4
Shaphang ki Israel U Blei U la pynbna: “Nga la thung ia me u diengwain uba bha, u symbai uba hok suda: hato kumno me la kylla long ha nga u jingthung uba sniew jong u diengwain uba pher.” Jeremaiah 2:21. “U Israel u long u diengwain uba dap, uba ju sei ia la u soh: katba kum ka jingbun u soh jong u u la pynroi ia la ki duwan.” Hosia 10:1. “Te mynta, phi kiba shong ha Jerusalem, bad phi ki rangbah Judah, to bishar, nga kyrpad ia phi, hapdeng jong nga bad ka brisoh jong nga. Lah ban leh sa aiu pat ia ka brisoh jong nga, kaba ngam shym la leh ha ka? balei, haba nga la khmih-lynti ba kan sei da ki sohwain, te ka la sei da ki sohwain khlaw? KJA 10.1
“Te to ieh; ngan iathuh ia phi ia-ei ngan leh ia ka brisoh jong nga: ngan weng noh ia ka jingker jong ka, bad yn bam duh ia ka; ngan pynpra ia ka kynroh jong ka, bad yn iuh top ia ka: bad ngan iehnoh khlaw ia ka: yn ym khyllad ia ka, bad yn ym kara ia ka; te kin mih ki diengshiah bad ki shiah-buid: ngan hukum ruh ia ki lyoh ban ym pynhap slap halor jong ka. Namar ka brisoh U Trai ki paid ka long ka iing Israel, bad ki rangbah Judah u jingthung basngewbha jong u: te u la khmih-lynti ia ka jingbishar, hynrei ha khmih ka jingbanbein; ia ka hok ruh, hynrei ha khmih ka jingkyang.” Isaiah 5:3-7. “Phim shym la pynshait-bor ia kiba swai, lymne phim shym la pynkhiah ia kiba pang, lymne phim shym la spain ia kiba la khein, lymne phim shym la wallam pat ia kaba la beh noh, lymne phim shym la wad ia kaba la jah noh; hynrei phi la synshar ia ki da ka bor bad da ka jingpyrkhing.” Esekiel 34:4. KJA 10.2
Ki nongialam jong ki Jiw ki la tharai ia lade kiba la stad palat ban donkam ia ka jingshah hikai, kiba hok shibun eh ban donkam ia ka jingpynim, kiba la niewburom hajrong tam ban donkam ia ka burom kaba wan na U Khrist. U Nongpynim U la phai noh na ki ban pynkhamti sha kiwei pat ia ki lad-ki kabu kiba ki la pyndonkam bakla bad ia ka kam kaba ki la niewbein. Ia ka burom jong U Blei dei ban pynpaw, ia ka ktien jong U dei ban pynskhem. Ia ka hima jong U Khrist dei ban pynieng ha ka pyrthei. Ia ka jingpynim jong U Blei dei ban pynbna ha ki nongbah jong ki rikhlaw bakynjah; bad ia ki synran la khot ban trei ia ka kam ia kaba ki nongialam jong ki Jiw kim shym la lah ban leh. KJA 10.3