Ki Kam Jong Ki Apostol
52.—Ieng Skhem Haduh Ka Bakut
(La Pynshong Nongrim __ 2 Petros.)
Ha ka shithi kaba ar ba la phah da U Petros sha kito kiba la ioh “ia ka jingngeit bakordor ryngkat” bad ma u hi, u apostol u la pynpaw shai ia ka lad bakynja-blei na ka bynta ka jingpynroi-pynsan ia ka jinglong Khristan. U thoh: KJA 251.1
“To long ba yn pynman bun ha phi ia ka jingai-ei bad ia ka jingsuk ha kaba ithuh ia U Blei, bad ia U Jisu uba U Trai jong ngi, kumba ka bor Blei jong u ka la ai ha ngi ia kiei-kiei baroh kiba dei sha ka jingim bad ka jingriewblei, da kaba ithuh ia uta uba la khot ia ngi da ka burom bad ka jingbha jong u hi: da kiba u la ai ha ngi ia ki jingkular kiba khraw tam bad bakordor: ba da kine phin ioh long ki nongia-ioh bynta na ka jinglong mynsiem bakynja-blei, haba la phet iap noh na kata ka jingpynpyut plak kaba ha ka pyrthei da ka jingkwah brai. KJA 251.2
“Te namar kane hi ka daw phi ruh da ka jingleh minot baroh, to phin pynlang ha kata ka jingngeit jong phi ia ka jingbha; te ha kata ka jingbha ia ka jingtip; te ha kata ka jingtip ia ka bor halor lade; te ha kata ka bor halor lade ia ka jingiaishah; te ha kata ka jingiaishah ia ka jingriewblei; te ha kata ka jingriewblei ia ka jingia-ieit parabangeit; te ha kata ka jingia-ieit parabangeit ia ka jingieit. Namar haba kine kiei-kiei ruh ki iadon ha phi, bad ki iaman bun, ki iapynlong ia phi ban ym long kiba alhia, lymne kibym seisoh ha kata ka jingtip babiang ia U Jisu Khrist uba U Trai jong ngi.” KJA 251.3
Kine ki ktien ki dap da ka jinghikai, bad ki pynsawa ia ka sur jong ka jingjop thiaw. U apostol u pynpaw ha khmat ki bangeit ia ka jingkieng jong ka jingroi-jingsan Khristan, kawei-pa-kawei ka sienjam ha ka jingkieng ka iengpli ia ka jingiaid shaphrang ha ka jingtip-jingithuh ia U Blei, bad ha kaba kiew ia kane ka jingkieng ym dei satia ban don ka jingieng thik hajuh. Ka jingngeit, ka jingbha, ka jingtip, ka bor halor lade, ka jingiaishah, ka jingriewblei, ka jingia-ieit parabangeit, bad ka jingieit ki long ki jingiuh-kjat ha kata ka jingkieng. Ia ngi la pynim da kaba kiew shijam-pa-shijam, nangkiew bad nangiai-kiew, shaduh ka kliar jong ka kyrdan ba U Khrist U buh na ka bynta jong ngi. Kumne la pynlong ia U ha ngi ka jingstad, bad ka hok, bad ka jingpynkyntang, bad ka jingsiewspah. KJA 251.4
U Blei U la khot ia ki briew jong U sha ka burom bad ka jingbha, bad ia kine yn pynpaw ha ki jingim jong kito baroh kiba iasoh shisha bad U. Haba la kylla long ki nongiashim bynta na kata ka jingai bakynja-bneng, ki dei ban iai-iaid sha ka jingjanai, kiba, “la sumar da ka bor U Blei da ka jingngeit.” 1 Petros 1:5. Ka long ka burom jong U Blei ban ai ia ka jingbha jong U sha ki khun jong U. U thrang ban iohi ia ki briew shynrang bad kynthei ba kin kot shaduh ka kliar jong ka kyrdan; bad haba da ka jingngeit ki bat khak ia ka bor jong U Khrist, haba ki pan ia ki jingkular bym ju duh noh jong U, bad ki kam ia ki kum la kijong, haba da ka jingiai-pan ia kaba yn ym kyntait ki wad na ka bynta ka bor jong U Mynsiem Bakhuid, yn pynlong ia ki kiba janai ha U. KJA 251.5
Haba la iohpdiang ia ka jingngeit jong ka gospel, ka kam kaba bud jong u bangeit ka long ban pynlang sha ka jinglong jong u ia ka jingbha, bad kumne yn pynkhuid ia ka dohnud bad pynkhreh ia ka jingmut na ka bynta ka jingpdiang ia ka jingtip-ka jingithuh ia U Blei. Kane ka jingtip ka long ka nongrim jong baroh ka jingnang-jingstad bashisha bad baroh ka jingshakri. Dei tang kane ka jingiada bashisha pyrshah ia ka jingpynshoi; bad dei tang kane hi kaba lah ban pynlong ia u briew kum U Blei ha ka jinglong. Da ka jingtip ia U Blei bad ia U Khun jong U U Jisu Khrist, la ai sha u bangeit “ia kiei-kiei baroh kiba dei sha ka jingim bad ka jingriewblei.” Ia kano-kano ka jingai babha yn ym khang noh na uta uba thrang sngur ban ioh ia ka hok jong U Blei. KJA 251.6
“Kane te ka long ka jingim bymjukut,” la ong U Khrist, “ba kin ioh ithuh ia me U Blei uba shisha tang ma me hi, bad ia U Jisu Khrist, ia uba me la phah.” Ioannis 17:3. Bad u nongiathuhlypa Jeremaiah u la ong skhem: “Wat ai ba u riewstad un sarong ha la ka jingstad, lymne uba khrawbor un ym sarong ha la ka bor, u riewspah to un ym sarong ha ki spah jong u: hynrei uta uba sngewsarong to un sngewsarong ha kane, ba u shemphang bad ba u ithuh ia nga, ba nga long U Trai uba leh ia ka jingleh ieit, ia ka jingbishar, bad ia ka hok, ha ka khyndew: naba ha kine kiei-kiei nga sngewbha kein, ong U Trai.” Jeremaiah 9:23, 24. Ka jingmut briew kam lah lano-lano ruh ban sngewthuh ia ka jingiar bad ka jingjylliew jong ki jingkot jong uta uba ioh ia kane ka jingtip. KJA 251.7
Ym don uno-uno uba donkam ban shah rem ban kot, ha ka lyngwiar jong u, sha ka jingjanai jong ka jinglong Khristan. Da ka jingknia kheinduh jong U Khrist, ia ka lad lah dep pynbiang na ka bynta u bangeit ban iohpdiang ia kiei-kiei baroh kiba iadei sha ka jingim bad ka jingriewblei. U Blei U khot ia ngi ban kot ia ka kyrdan jong ka jingjanai bad U buh ha khmat jong ngi ia ka nuksa jong ka jinglong jong U Khrist. Ha ka jinglong briew, ba la pynjanai da ka jingim jong ka jingialeh pyrshah bakhlem kut ia ka jingsniew, U Nongpynim U la pyni ba lyngba ka jingiatrei-lang bad ka Jinglong Blei, ki briew ki lah ha kane ka jingim ban kot sha ka jingjanai jong ka jinglong. Kane ka dei ka jingkular skhem jong U Blei sha ngi ba ma ngi, ruh, ngi lah ban ioh ia ka jingjop kaba dap-biang. KJA 252.1
Ha khmat u bangeit la buh shai ia ka lad baphylla ba u lah ban long kum U Khrist, da kaba iai-kohnguh ia baroh ki ain-tynrai jong ka hukum. Hynrei ha ka bor jong u hi u briew dalei-lei un ym lah ban kot ia kane ka kyndon. Ka jingkhuid ba ka ktien jong U Blei ka kren skhem kaba u dei ban don shuwa ba ia u yn lah ban pynim ka long ka jingmih jong ka jingtrei ka jingai-ei bakynja-blei katba u dem ha ka jingaiti lut sha ka jingpynbeit bad ki jingktah basynshar U Mynsiem ka jingshisha. Ia ka jingkohnguh jong u briew lah ban pynjanai tang da ka jingiwbih jong ka hok U Khrist, kaba pyndap da ka jingsuhsieng bakynja-blei ia kawei-pa-kawei ka jingleh jong ka jingkohnguh. Ka bynta jong u Khristan ka long ban demdiap ha kaba jop ia kawei-pa-kawei ka jingduna bad ka jingbakla. Khlem da pud u dei ban duwai sha U Nongpynim ban pynkhiah ia ki jingkynriang jong ka mynsiem bapang-pop jong u. Um don ha lade ia ka jingstad lane ka jingkhlain ban jop; kine ki dei ki jong U Trai, bad U ai ia ki ha kito kiba ha ka jingsngewrit bad ka jingsngewsih ha ka mynsiem ki wad ia U ban ioh ka jingiarap. KJA 252.2
Ka kam jong ka jingkylla thymmai na ka jinglong bymkhuid sha ka jingkhuid ka long kaba khlem kut. Man la ka sngi U Blei U trei na ka bynta ka jingpynkyntang khuid jong u briew, bad u briew u dei ban iatrei-lang bad U, da kaba u iai-ialeh minot ha ka jingpynsan ia ki jingmlien kiba dei bha. U dei ban pynlang ia ka jingai-ei sha ka jingai-ei; bad katba u trei ha ka rukom jong ka jingpynlang, U Blei U trei na ka bynta jong u ha ka rukom jong ka jingpynroi bunsien shuh-shuh. U Nongpynim jong ngi barobor U long Uba kloi ban iohsngew bad ban phai-ktien sha ka jingduwai jong ka dohnud kaba sngewsih ia ka pop, te ia ka jingai-ei bad ka jingsuk la pynbun shuh-shuh sha ki briew baiaineh jong U. Da kaba kmen sngewbha eh U ai sha ki ia ki jingkyrkhu ba ki donkam ha ka jingialeh pyrshah ia ki jingsniew kiba pynsuhsat ia ki. KJA 252.3
Don ki briew kiba pyrshang ban kiew ha ka jingkieng jong ka jingsan Khristan; hynrei katba ki nang-kiew ki sdang ban buh la ka jingshaniah ha ka bor jong u briew, te shen kim lah shuh ban iohi ia U Jisu, “U Nongpynlong bad U Nongpynjanai ia ka jingngeit” jong ki. Ka jingmih ka long ka jingrem noh __ ka jingduh noh wat ia kata kaba la dep ioh. Kaba sngewsih shisha ka jingiashem jong kito kiba, haba ki la kylla thait bad lwait ia ka lynti, ki shah ia u nongshun jong ki mynsiem ba un lute na ki ia baroh ki jinglong babha Khristan kiba la mih-la san ha ki dohnud bad ki jingim jong ki. “Uta ubym don kine kiei-kiei ruh,” u apostol u ong skhem, “u long uba matlah, uba iohi tang ia kiba hajan, uba la pynklet noh ia ka jingpynkhuid na ki pop barim jong u.” KJA 252.4
U apostol Petros u lah don ka jingiashem kaba slem por ha kiei-kiei ki jong U Blei. Ka jingngeit jong u ha ka bor jong U Blei ban pynim ka la khlain lem bad ka jingiaid ki snem, haduh ba u la pynshisha khlem jingartatien shuh ba ym lah satia ia uno-uno ban shah rem haba, da kaba tur shaphrang da ka jingngeit, u kiew shijam-pa-shijam, kham shaneng bad shaphrang, haduh ka kliar jong ka jingkieng kaba kot shaduh ki khyrdop jong ka bneng. KJA 252.5
Bun-bun snem U Petros u la kyntu jur ha ki bangeit ia ka jingdonkam jong ka jingiai-san ha ka jingai-ei bad ha ka jingtip ia ka jingshisha; bad mynta, da kaba tip ba shen yn sa khot ia u ban shah iap kum u martyr na ka bynta ka jingngeit jong u, sa shisien u la khring jingmut sha ki kabu bakordor kiba uwei-pa-uwei u bangeit u lah ban ioh. Ha ka jingsngew skhem bha jong ka jingngeit jong u une u synran ba la tymmen u la sneng-la kyntu ia ki parabangeit jong u ban ieng skhem ha ka jingthmu jong ka jingim Khristan. “Naba kumta, ko parabangeit,” u la iasaid, “to phin kham ialeh minot ban pynlong skhem ia kata ka jingkhot bad ia ka jingjied ia phi: namar haba phi iai-leh ia kine kiei-kiei ruh, phin ym jynthut lano-lano ruh: namar kumta yn ai kyrhai eh ha phi ia ka jingbsut shapoh kata ka hima bymjukut U Trai bad U Nongpynim jong ngi U Jisu Khrist.” Ah ka jingpynskhem bakordor! Kaba donburom eh ka long ka jingkyrmen ha khmat u bangeit katba u iaid shaphrang da ka jingngeit shaduh ki jingjrong jong ka jingjanai Khristan! KJA 253.1
“Naba kumta ngan long uba kloi ban pynkynmaw ia phi ha la ka sngi,” u apostol u la bteng, “shaphang kine kiei-kiei ruh, la phi tip ruh ia ki, bad la pynskhem ia phi ha kane ka jingshisha kaba phi don. Nga mut ba kaba dei katba nga dang long ha kane ka iing trep, ban pynkhih ia phi da kaba pynkynmaw ia phi; haba tip ba kata kaba buh noh ia kane ka iing trep jong nga ka la jan eh, kat kumba U Trai jong ngi U Jisu Khrist u la pyni ha nga. Shisha, ngan ialeh minot ba man la ka por hadien kata ka jingleit noh jong nga, phin ioh pynlong ka jingpynkynmaw shaphang kine kiei-kiei ruh.” KJA 253.2
U apostol u la biang bha ka jingstad-jingshemphang ban kren shaphang ki jingthmu jong U Blei kiba iadei bad ka kynja bynriew; naba ha ka por jong ka jingshakri U Khrist ha ka pyrthei u lah iohi bad lah iohsngew shibun kiba dei ia ka hima jong U Blei. “Namar ngim shym la bud noh ia ki puriskam-kai ba la thawnang sianti,” u la pynkynmaw ia ki bangeit, “mynba ngi la pyntip ha phi ia ka bor bad ia ka jingwan U Trai jong ngi U Jisu Khrist, hynrei ngi la ioh long ki nongiohi ia kata ka jinglong burom jong u. Namar u la pdiang na U Blei uba U Kpa ia ka jinglong burom bad ka jingpyndon-burom, mynba la wan kat kane ka ktien ha u na kata ka burom bakhraw batyngshain eh, Une u long u khun jong nga uba nga ieit, ha uba nga sngewbha eh. Te ia kane ka ktien ngi la iohsngew ma ngi ba ka da wan na bneng, mynba ngi iadon lem bad u ha uta u lum bakyntang.” KJA 253.3
Pynban la kane ka sakhi-sabut ka la long kaba pynskhem katta ia ka jingthikna jong ka jingkyrmen jong ki bangeit, ka don sa kawei pat kaba kham pynskhem shuh-shuh ha ka sakhi jong ka jingiathuhlypa, da kaba ia ka jingngeit jong ki briew baroh lah ban pynskhem bad ban pynskhem angkor da shisha. “Bad ngi don kata ka ktien ka jingiathuhlypa,” U Petros u la kren skhem, “ba la kham pynskhem; ha kaba phi leh bha haba phi pynshah shkor ia ka, kumba ha ka sharak batyngshain ha ka jaka badum, tadynda kan mih ka sngi, bad u lurshai un da mih ha ki dohnud jong phi: haba phi tip shuwa ia kane, ba ym don ka jingiathuhlypa ne ka Jingthoh Bakhuid kaba long na ka jingbatai u briew hi. Namar ym da ka mon u briew la wan ka jingiathuhlypa mynno-mynno ruh: hynrei ki briew ki la kren na U Blei kein, haba la pynkhih ia ki da U Mynsiem Bakhuid.” KJA 253.4
Katba la kyntiew burom ia “kata ka ktien ka jingiathuhlypa ba la kham pynskhem” kum ka nongialam ban lait ha ki por ka jingma, u apostol u la maham shongkun eh ia ka balang pyrshah ia ka dongmusa jong ka jingiathuhlypa balamler, ia kaba yn rah shajrong da “ki nonghikai balamler” kiban pynrung sianti eh “ia ki jinghikai bakla, bapynjot noh, bad ki len noh ia uta U Kynrad.” Kine ki nonghikai balamler, kiba mih hapoh ka balang bad ia kiba la niew kum kiba shisha da ki babun ki parabangeit, la pyniaryngkat ia ki da u apostol bad “ki pukri bakhlem um, ki lyoh ia kiba la beh da ka eriong; ha kiba la ri noh ia ka jingiong jong ka jingdum na ka bynta jong ki.” “Kaba khadduh kan long ha ki,” u la ong, “kaba kham sniew ia kaba nyngkong. Namar ka la kham bha ia ki ban ym tip ia kata ka lynti ka hok, ban ia haba ki la tip ia ka, ba kin kylla dien noh na kata ka hukum bakhuid ia kaba la aiti ha ki.” KJA 253.5
Haba peit arsut lyngba ki yrta sha kaba kut jong ka por, la pyrsad mynsiem ia U Petros ban buh beit ter-ter ia ki jinglong-jingman kiban jia long ha ka pyrthei hamar shuwa ka jingwan arsien jong U Khrist. “Kin wan ki nongkren-bein,” u la thoh, “kiba iaid katba kum ki jingkwah brai la ki jong hi, bad ki da ong, Hangno kata ka jingkular ia ka jingwan jong u? namar naduh kaba kita ki kpa tymmen ki la iohthiah noh, kiei-kiei baroh ki iaisah kumba ki ju long naduh myndanglong ka pyrthei.” Hynrei “katba ki dang ong, Ka jingsuk bad ka jingskhem bha; ynda kumta ka jingjot bakyndit kyndit kan ngat ha ki.” 1 Thessaloni 5:3. Ym baroh, la katta ruh, kin ngat ha ka shangkhawiah ki jingshukor basianti jong u nongshun. Katba kaba kut jong kiei-kiei baroh kiba kynja pyrthei ka la jan, yn don ki briew kiba iaineh kiban lah ban shemphang ia ki dak jong ki por. Katba shibun bah kiba phla kum ki bangeit kin len ia ka jingngeit jong ki da ki kam jong ki, yn don kata ka basah kaban ieng skhem haduh kaba kut. KJA 254.1
U Petros u la iai-ri shitrhem ha ka dohnud jong u ia ka jingkyrmen jong ka jingwan-pat U Khrist, bad u la pynthikna sha ka balang ia ka jingpyndep ia ka jingkular jong U Nongpynim. “Ynda nga la leit noh bad ba nga la khreh ia phi ka jaka, ngan wan pat, bad ngan shimti ia phi ha lade hi.” Ioannis 14:3. Sha kito kiba la tynjuh bad kiba la shah da ka jingiaineh ka jingwan ka lah ban imat slem bad ba la pyntud eh, hynrei u apostol u la pynthikna skhem ha ki: “U Trai um leh tud shaphang la ka jingkular, kumba don kiba ianiew ka jinglehtud; hynrei u iaishah slem bad phi, Ubym da mon iano-iano ruh ban jot noh, hynrei ba baroh kin poi sha ka jingkylla kaba mut. Hynrei kata ka sngi U Trai kan wan kum u nongtuh mynmiet; ha kaba kita ki bneng kin leit noh burr, bad ki jor tynrai da kaba thang rhem kin um noh, bad ia ka khyndew bad ia kita ki jingleh ba don ha ka yn thang duh. KJA 254.2
“Namar kata haba yn sain noh kumne ia kine kiei-kiei baroh, kiba kumno ka dei ia phi ban long ha ka jinglong-jingim bakhuid bad ka jinglong riewblei, kiba ia-ap khmih bad kiba kwah dik-dik ia kata ka jingwan jong kata ka sngi ka jong U Blei, ha kaba ki bneng da kaba thang ia ki yn sain noh, bad ki jor tynrai da kaba thang rhem kin um noh? Hynrei ia ki bneng kiba thymmai bad ia ka khyndew kaba thymmai, katba kum kata ka jingkular jong u, ngi ia-khmih lynti, ha kiba ka hok ka shong sah. KJA 254.3
“Naba kumta, ko hep baieit, haba phi ia-khmih lynti ia kine kiei-kiei ruh, to pyrshang smat ba yn shem ia phi ha ka jingsuk, kiba khlem thohbria, bad kiba khlem tei pop ha khmat jong u. To phin ianiew te ia kata ka jingiaishah slem U Trai jong ngi ba ka long ka jingpynim; kumba U Paul ruh, u parabangeit baieit jong ngi, u la thoh ha phi katba kum kata ka jingstad ia kaba la ai ha u. . . . Namar kata ma phi, ko hep baieit, haba phi tip lypa ia kine kiei-kiei ruh, to da sumar noh, ioh ba haba la rong noh lem ia phi bad kata ka jingiaid sakma jong kita ki bymman, phin da hap noh na la ka jong ka jingneh skhem hi. Hynrei to phin nangroi ha ka jingai-ei bad ka jingtip ia U Trai bad U Nongpynim jong ngi U Jisu Khrist.” KJA 254.4
Ha ka jingialam jong U Blei, la shah ia U Petros ban pynkut ia ka jingtrei-ka jingshakri jong u ha Rom, ha kaba la hukum ia ka jingset-byndi jong u da u patsha Nero hamar ka por jong ka jingkem banyngkong ia U Paul. Kumne kine ki arngut ki apostol ba la tymmen, ia kiba la bun snem la pynkhlad jngai da ki jaka trei-kam jong ki, ki la dei ban ai ia ka jingphla jong ki na ka bynta U Khrist ha ka sorbah jong ka pyrthei, bad ha ka khyndew jong ka kin pynphlei ia la ka snam kum u symbai na ka bynta ka jingot-jinglum bakhraw jong ki riewkhuid bad ki martyr. KJA 254.5
Naduh ka jingpynrung biang ia u hadien ka jinglen jong u ia U Khrist, U Petros u la ieng skhem da ka jingshlur ha khmat ka jingma bad u la pyni ia ka jingshlur badonburom ha kaba ialap ia U Nongpynim Uba la shah sahnarphna, Uba la mih pat, bad Uba la kiew sha bneng. Katba u la thiah hapoh ka byndi jong u, u la kynmaw shai ia ki ktien ba U Khrist U la kren sha u: “Shisha, shisha nga ong ha me, Mynba me dang samla, me la panpoh ia lade, bad me la iaid kai kat shaba me mon: hynrei ynda me la tymmen, men kner noh ia ki kti jong me, te uwei pat un pynpanpoh ia me, bad un bah ia me sha kaba mem mon.” Ioannis 21:18. Kumne U Jisu U lah pynpaw shai sha une u synran ia ka rukom ka jingiap jong u, bad U la iathuhlypa wat ia ka jingpynpyiar ia ki kti jong u halor ka diengphna. KJA 254.6
Ia U Petros, kum u Jiw bad u mynder, la rai pynrem ba un shah sympat da u shabuk bad yn sah narphna ia u. Haba pyrkhat shaphang kane ka jingiap bashyrkhei, u apostol u la kynmaw ia ka pop bakhraw jong u ha kaba len ia U Jisu ha ka por-ka kynta jong ka jingbishar ia U. Shisien u la long ubym mon satia ban pdiang ia ka diengphna, mynta pat u la niew ia ka ka jingkmen ban aiti ia ka jingim jong u na ka bynta ka gospel, u da sngew tang kata, ba ia u uba la len noh ia U Trai jong u, ban iap ha kajuh ka rukom kumba U Kynrad jong u U la iap ka la long ka burom kaba khraw than eh. U Petros u lah kylla kaba mut sngur eh na kata ka pop bad lah map ia u da U Khrist, kat kumba la pyni da ka jingpynkhamti bakhraw ba la ai ha u ban bsa ia ki langbrot bad ki khun langbrot jong ka kynhun. Hynrei um shym la lah ban map ia lade hi. Wat ka jingpyrkhat ia ki jingjynjar bakthang jong kata ka jingjia bakhadduh kam shym la lah satia ban pynduna ia ka jingkthang jong ka jingsngewsih bad ka jingkylla kaba mut jong u. Kum ka jingai sngewbha bakhadduh u la kyrpad na ki nongpyniap jong u ba ia u yn sahnar ha ka diengphna lem bad ka khlieh jong u yn pynkhongpong shapoh. Ia kane ka jingpan-jingkyrpad la ai, te ha kane ka rukom ula iap U Petros u apostol bakhraw. KJA 254.7