Ki Jingsneng Ïa Ka Balang

Lynnong 55—Ka Kam Pynkoit Pynkhiah

Ka kam pynkoit pynkhiah ka pynkhreh lynti ïa ka jingïalap ïa ka Gospel, ka dei ka jingkhang da kaba ka jingshisha ka lah ban rung sha kiba bun ki longïing. Ki briew jong U Blei ki dei ban long ki missionari kiba pynkhiah, ki dei ban long kiba nang ban pynkoit ïa ka met bad ka mynsiem. Ïa ka mynsiem kabym khwan bad kaba sngur dei ban pynpaw da ki nongtrei jong ngi, kumba ki la ïoh jinghikai na ka jingtrei bad jingïashem jong ki, katba ki leit ban ai jingsumar ïa kiba pang. Katba ki ïaleit na kawei ka ïing sha kawei pat ki lah ban khring ïa ki dohnud jong ki briew. Lyngba ka kam pynkoit pynkhiah lah ruh ban kot wat sha kito kibym dei ban ïohsngew ïa ka Gospel. Kaba pyndonkam ïa ki jinghikai shaphang ka jingkoit jingkhiah kan ïarap ruh ban pynduh noh ïa ka jingїapyrshah niam. U Nongpynkhiah bakhraw, U tynrai jong ka koit ka khiah, Un kyrkhu ïa kito baroh kiba wad ban ïasam ïa ka jingshisha kaba dei por. JB 265.1

Ïa ka jingpynkhiah ïa ka met la khum lang bad ka hukum ban leit ïalap. Haba U Khrist U la phah ïa ki synran jong U sha ka jingleit missionari ba nyngkong, U la hukum ïa ki, “Katba phi ïaid ruh, to ïalap, da ong, Ka hima ki bneng ka la jan. To pynkhiah ïa kiba pang, to pynkhuid ïa kiba pang ñiangthohlieh, to pynim pat ïa kiba ïap, to beh noh ïa ki ksuid: phi la pdiang ei, phin ïa ai ei.” Mathaios 10: 7, 8. JB 265.2

Ka hukum bakynja Blei kam donkam ïa ka jingpynthymmai. Ka rukom ïalap U Khrist ïa ka jingshisha kam lah ban kylla da kumwei pat. U Nongpynim U hikai ïa ki synran kumno ban ïalap da ka kam, da kaba leh kumta kan pynlong ïa ki mynsiem ban sngewtynnad ïa ka jingshisha. U sngewlem bad kiba thait, kiba khia ka jingkit, kiba la shah ban beiñ. U bsa ïa kiba thngan bad pynkhiah ïa kiba pang. Barobor U leit ïa kaban leh bha. Da kaba lehbha U pynjanai, da ki ktien jingieit bad ki jingleh sbun jong U, U batai ïa ki briew ïa ka jingmut jong ka Gospel. JB 265.3

Ïa ka kam ba U Khrist U trei na ka bynta ki briew jong U ym pat shym la pyndep. Ka dang ïaibteng haduh mynta. Ha kajuh ka rukom ki nongkit ‘tien syiem jong U ruh ki dei ban ïalap ïa ka Gospel bad pynpaw ïa ka jingieit ba-isynei jong U sha ki mynsiem kiba la jah bad shah pynjot. Da ka mynsiem bym khwan ki dei ban pynpaw sha kito kiba donkam jingïarap ïa ka jingshisha jong ka Gospel. Ha ka kam ïalap, ka kam ka dei ban kren kham jam ban ïa ka ktien. Ban ïalap sha ka pyrthei baroh kawei, ka dei ka kam ba la bynshet da U Blei sha kito kiba la leit ban ïalap ha ka kyrteng jong U. Ki dei ban long ki nongïatrei lem bad U Khrist, da kaba pynpaw sha kito kiba la dei ban shah pynjot, ïa ka jingieit ba isynei bad ba sngewlem jong U. U Blei U khot ïa ki hajar ban trei na ka bynta jong U, ym da kaba ïalap sha kito kiba la tip ïa ka jingshisha ba mynta, hynrei da kaba maham ïa kito kibym pat ju ïohsngew ïa ka jingisynei ba khatduh. Trei da ka dohnud kaba shitrhem na ka bynta ki mynsiem ba kordor. Trei ïa ka kam ban pynkoit pynkhiah. Khnang ba phin ïoh kynjoh sha ki dohnud ki briew, bad pynkhreh ïa ka lynti na ka bynta ka jingshisha kaba kham bha. (Counsels on Health, 497-499). JB 265.4

Ïa Ki Skul Bad Ki Jaka Ai Jingsumar Dei Ban Seng JB 265.5

Don bun ki jaka kiba donkam ïa ka kam pynkoit pynkhiah jong ka Gospel, bad hangta ïa ki jingthung kiba rit dei ban thung. U Blei U thmu ba lyngba ki skul bad ki jaka ai jingsumar ngi lah ban kot sha kiba khraw bad kiba rit, kiba riewspah bad kiba duk. Dei ban pynïaid bha ïa ki skul bad ki jaka ai jingsumar jong ngi khnang ba ïa ka khubor jong ka jingpynim yn ïoh ban ïalap sha ka pyrthei baroh kawei. (Counsels on Health, 501). JB 265.6

Ïa ka jingshakri ïa ka met bad ka mynsiem dei ban pynïakhleh lang, khnang ba ngi lah ban ïalam ïa kito kiba la pynsngewsih ban shaniah ha ka bor jong U Nongpynkhiah bakynja bneng. Kito kiba ai ïa ka jingsumar ruh, kin ïoh lad ban duwai na ka bynta ka jingpynkhiah jong ka jingaiei U Khrist, ïa kaban ai mynsiem ïa ki nongpang. Ka bynta jong ki ka long ban ai mynsiem ïa kito kiba pang kiba khlem don jingkyrmen shuh. JB 265.7

Na kata ka daw ïa ki jaka ai jingsumar dei ban seng ban ai ka jingshlur ïa kiba duh jingkyrmen da kaba pynïasoh ïa ka jingduwai jong ka jingngeit bad ka jingsumar, bad ka jingbthah ban im ka jingim kaba dei ïa ka met bad ka mynsiem. Lyngba kine ki rukom trei kam shibun ki mynsiem kin kylla kaba mut. Ki nongtrei ha ki jaka ai jingsumar jong ngi ki dei ban ïalap ïa ka Gospel kaba shai ïa ka jingpynkhiah jong ka mynsiem. (Medical Ministry, 248). JB 265.8

Ka Kam Prat- Lynti Jong Ka Gospel JB 266.1

Lada ngi hap ban kyntiew ïa ka kyrdan ka jinglong ka akor ha kano kano ka ri ba la khot ïa ngi ban leit, ngi dei ban sdang shuwa da kaba pynbeit ïa ka jingmlien jong ki ha kaba sumar ïa ka met. (Counsels on Health, 505). JB 266.2

Ka kam ïalap lyngba ka koit ka khiah kan wanlam ïa ka Gospel ka jinglaitluid sha ki briew kiba shah shitom. Ka dei ruh ka jingplie lad plie lynti ïa ka jingïalap ïa ka Gospel. Ka dei ka jingïalap kaba da ki kam, kaba ïathuh ïa ka jingsngewlem U Khrist. Ka kam pynkoit pynkhiah ka long kaba donkam haduh katta katta, bad ka pyrthei ruh ka pdiang sngewbha ïa ka. U Blei U kwah ïa ki briew jong U ban sngewthuh ïa ka jingdonkam jong ka jingïalap lyngba ka koit ka khiah, bad ba ïa ki lyngkha ba thymmai dei ban leit rung noh kloi. Ha kata ka rukom ka kam ïalap kan ïaid stet kumba la buh beit buh ryntih da U Trai; ïa kiba pang yn sa pynkhiah, ïa ki briew kiba duk bad kiba shah shitom yn sa kyrkhu. (Medical Ministry, 239). JB 266.3

Phin sa ïashem shibun ki jingleh ba bakla, ki jingshitrhem bieit bad ki jingriewblei ba bakla; hynrei ha ri la jong ne ri nongwei phin shem shibun ki dohnud ïa kiba U Blei U la pynkhreh na ka bynta ka jingbet ïa u symbai ka jingshisha kham palat ban ïa kaba phi lah ban mutdur, bad kin ïapyrta da ka jingkmen ïa ka khubor bakynja Blei ïa kaba la ïalap ha ki. (Counsels on Health, 502) JB 266.4

Ïa ka kam pynkoit pynkhiah ym shym la ai ha nga da kawei pat ka rukom lait noh tang ka jingpynïasyrïiem ïa ka bad ka kam ba ka kti ka la leh sha baroh kawei ka met. Ka kam jong ka Gospel ka long ban pynbna ïa ka jingshisha sha kiba duk bad kiba koit bakhiah ruh kumjuh. Kane ka dei kata ka met, ka Gospel kaba pynkoit pynkhiah ka dei ka kti, bad U Khrist U long ka khlieh ïa baroh. Ha kane ka rukom la ai ïa ka Gospel sha nga. JB 266.5

Sdang noh ban ïalap shaphang ka koit ka khiah katba ka jingsuk ka dang don ha ka kti jong phi. Phin shem ruh ba ka lad ban ïa pule Baibl kan sa plie na ka bynta jong phi. U Kpa Uba ha bneng Un sa pynïasoh ïa phi bad kito kiba donkam ban tip kumno ban ai jingsumar ïa kiba pang jong ki. Pyntrei kam ïa kaei kaba phi la tip shaphang ka rukom ai jingïada bad jingsumar na ki jingpang. Ha kata ka rukom lah ban pynjem ïa ki jingshitom, bad phin sa ïoh ïa ka lad ban kdiah ïa u kpu ka jingim sha ki mynsiem ba ïapthngan. (Medical Ministry, 237, 239). JB 266.6

Ka Kam Ha Kaba Baroh Ki Dei Ban Ïasoh Lang JB 266.7

Ki Minister jong ka Gospel ki dei ban ïasoh lang bad ka kam ïalap ba pynkoit pynkhiah, ïa kaba la ju ïalap ha nga ïa kaban pynduh noh ïa ka jingisih kaba don ha ka pyrthei pyrshah ïa ka jingshisha. JB 266.8

U Minister jong ka Gospel un sa long u nongjop uba arshah ha ka kam jong u lada u sngewthuh kumno ban sumar ïa kiba don jingpang. JB 266.9

Ban ïalam ïa ki briew sha ka jaka kaba ki dei ban don, kam pher ha kano ka kyrdan ki don, kaei ka jinglong jong ki, bad ïarap ïa ki ha kano kano ka bynta ba ngi lah—kane ka dei ka kam jong ka Gospel. Ka long ruh kaba donkam ïa ki Minister ban leit sha ki ïing jong kiba pang bad ong, “Nga long uba kloi ban ïarap ïa phi, bad ngan sa leh ïa kaba bha tam kaba nga lah ban leh. Nga ngam dei u Doktor, hynrei nga dei u Minister, bad nga kwah ban shakri ïa kiba pang bad kiba shem jynjar.” La jan baroh kito kiba pang ha ka met ki long ruh kiba pang ha ka mynsiem, bad haba ka mynsiem ka pang, ka met ruh ka pang. JB 266.10

Kam dei ban don ka jingpynïakhlad hapdeng ka kam ïalap bad ka kam pynkoit pynkhiah. U Nongpynkhiah u dei ban ïatrei bad u minister, bad da ka jingsngur mynsiem ki dei ban ïatrei itynnad ïa kaban pynim ïa ka mynsiem bad pynthymmai bor ïa ka met. Katto katne ngut na kito, kibym ïohi ïa ka jingmyntoi jong kaba pynnang pynstad ïa ki khynnah samla ban long ki nongpynkhiah ïa ka jingmut jingpyrkhat bad ka met, ki ong ba ïa kaba shiphew ym dei ban pyndonkam ha kaba kyrshan ïa ka kam kaba ïadei bad ka koit ka khiah, ban pynlut ïa ka por jong ki ha kaba sumar ïa kiba pang. Ban jubab ïa kum kitei ki jait jingkren, ïa nga la kyntu ban ong ba ïa ka jingmut jingpyrkhat ym dei ban pynkhim than kat haduh ba kam lah shuh ban pdiang ïa ka jingshisha jong kiei kiei kiba jia. U Minister jong ka Gospel u dei ruh u misionari jong ka koit ka khiah, uba lah ban pynkoit ïa ki jingpang jong ka met, uba kum uta u jait nongtrei u kham bha shibun ban ïa u nongtrei ubym lah ban pynkoit ïa ka met. Ka jingtrei jong u kum u minister jong ka Gospel kan long kaba kham janai shuh shuh. JB 266.11

U Trai U la ong ba u nongpynkhiah banang bastad u kham ïohlad ban rung sha ki sor jong ngi ban ïa kito kibym don ka jingnang jingstad. Ïalap ïa ka khubor jingkoit jingkhiah ba la pynkylla thymmai. Kane kan don ka jingktah kaba khraw halor ki briew. JB 267.1

Ka jingïasam ïa ki jingshisha jong ka Baibl da ki nongpynkhiah kiba la nang la tip ka don ka jingktah kaba kham bha ha kiba bun ki briew. Ka don ka jingtbit bad ka bor ha uta uba lah ban pynïasoh ïa ka kam jong u nongpynkhiah bad u minister jong ka Gospel. Ka kam jong u kan sa batai hi ban ïoh ïa ka jingbishar hok na ki briew. Ha kane ka rukom, ki nongïalap jong ngi ki dei ban trei kam. Ki trei ïa ka kam jong U Kynrad kum ki evangelist, ba kin ai ka jinghikai kumno ban pynkoit ïa ka mynsiem da U Trai Jisu. Uwei pa uwei u nongpynkhiah u dei ban tip kumno ban duwai na ka bynta kiba pang, bad ruh ban ai ha ki ïa ka jingsumar kaba pyrkhing. Ha kajuh ka por u dei ruh ban trei kum uwei na ki minister jong U Blei, ban hikai ïa ka jingkylla kaba mut bad ka jingkylla jong ka jinglong jingim, bad ka jingpynim jong ka mynsiem bad ka met. Kaba kum kata ka rukom pynïasoh lang kan pynïar ïa ka jingïashem bad pynkhraw ïa ka bor ktah jong u. (Medical Ministry, 237-247). JB 267.2

Ka Kam Pynkoit Pynkhiah Ka Plie Lad Plie Lynti Na Ka Bynta Ka Jingshisha JB 267.3

Don bun ki kam ïalap kiba lah ban leh da ki Nurse. Ka don ka lad ka lynti ïa ki Nurse ba la pyndep ïa ka training ban leit rung sha ki longïing longsem jong ki briew bad pynkhih ïa ki jingmut jong ki na ka bynta ka jingshisha. La jan ha kawei pa kawei ka kynhun niam phin shem ïa ki briew kibym ju leit sha kano kano ka jingïaseng lang. Lada ngi kwah ban ïalap ïa ka Gospel sha kiba kum kita, ngi dei ban leit sha ki ïing ki sem jong ki. Bunsien ka dei tang lyngba ki jingdonkam jong ka met ba ngi ïoh ïa ka lad ban ïakynduh ïa ki. Kum ki Nurse ki dei ban sumar bha ïa kiba pang bad pynsting ïa ka jingjynjar jong kiba duk, da kata ka rukom ki lah ban shem shibun ki lad ban ïaduwai bad ki, ban ïapule Baibl bad ki, ban ïakren bad ki shaphang U Nongpynim. Ki lah ban ïaduwai bad kito ki bym lah ban ïarap ïa lade kibym don ka mon ban synshar ïa ki jingthrew kiba pynjah burom. Ki lah ban wanrah ïa ki kjat sngi jong ka jingkyrmen sha ka jingim jong kito kiba la shah pynjot bad duh jingkyrmen. Ka jingieit bymkhwan myntoi jong ki, ba la pynpaw ha ki kam lehsbun, kan pynsuk ïa kito kiba shem jynjar ban sngewthuh ïa ka jingieit jong U Khrist. JB 267.4

Ïa nga la pyni ba ka kam ïalap lyngba ka koit ka khiah kan sa kot, wat sha kito kiba la ngam jylliew ha ka pop, ki briew kiba shisien ka por ki la don ïa ka jingmut kaba bha, ki kyrdan pule kiba biang, hynrei kiba la hap noh, pynban da ka jingtrei tyngeh lah ban pyllait ïa kiba kum kita ruh na ki pop jong ki. Ka dei ka jingshisha kumba ka la long ha U Jisu ba ha shuwa ban ïalam ïa ki sha U Khrist dei ban pynïoh shuwa ha ki ïa ka jingkoit jingkhiah jong ka met. U Mynsiem Bakhuid U ïatrei lang bad kito ki briew kiba trei na ka bynta ki mynsiem ba kordor, bad katto katne na ki kin sa pynpaw ka jingsngewnguh kaba khraw namar ba la tei ïa ka jingngeit jong ki halor u mawsiang. JB 267.5

Ïa ka kti kamon la ju pyndonkam ban plie ïa ki jingkhang khnang ba ka met baroh kawei kan ïoh rung shapoh. Dei ïa kane ka bynta ba ka kam ïalap lyngba ka koit ka khiah ka leh. Ka pynkhreh ïa ka lynti na ka bynta ka jingpdiang ïa ka jingshisha jong kane ka por. Ka met kaba khlem ki kti ka long kabym larkam. Haba ai burom ïa ka met, ïa ka kti ruh dei ban ai, kaba long ka nongtalbikam kaba donkam, kata, khlem ma ka ka met kam lah leh ei ei. Namar kata ka met kabym nang ban sngewnguh ïa ka kti kamon, kaba kyntait ïa ka jingïarap jong ka, kam lah leh ei ei ruh em. JB 267.6

Kaba im ïa ka Gospel, kaba pynneh pynsah ïa ki nongrim jong ka—ka dei ka jingiwbih jong ka jingim bymjukut. Ïa ki jingkhang ba la ju khang ïa u nongïalap ïa ka Gospel, yn sa plie sha u nongïalap uba pynkoit pynkhiah bad uba stad. U Blei U lah ban kot sha ki dohnud lyngba ka jingpynsting ïa ki jingjynjar jong ka met. Ïa u symbai ka jingshisha la pynhap ha ka jingmut jingpyrkhat, bad la ai um ïa u da U Blei. Donkam ïa ka jingïaishah hashuwa ba une u symbai un pyni ïa ka dak jong ka jingim, hynrei ha kaba khatduh un sa sei shylluit bad sei soh sha ka jingim bymjukut. (Medical Ministry, 238-247). JB 267.7