Pagtaengan Ken Salun-At
Ti Pannacairuam iti Tabaco
Ti tabaco isut maysa a nainayad, nasicap, ngem caguliban a sabidong. Uray ania a forma ti pannacaaramatna, ti tabaco adda madlaw a maibungana iti bagi; ket dacdackel ti peggadna agsipud ta dagiti ibungana nainayadda, ket no damona narigat nga ilasin. Ti tabaco parasukenna dagiti nervios ket sananto aramiden a dida macaricna iti ududina. Ti tabaco pacapuyen ken cullaapanna ti utec. Masansan nga afectaranna dagiti nervios iti napigpigsa a pamayan ngem ti magapuanan ti naingel nga inumen. Ti tabaco nasicsicap, ket dagiti bungana nari-gat a pag-uten manipud iti bagi. Ti panangaramat iti tabatco parasukenna ti pannacawaw iti naingel nga inumen, ket iti adu a banag idiayana ti pamunganayan ti panaginum iti naingel. PKS 168.1
Ti panagaramat iti tabaco macaalimuteng, paggastoan, narugit, macadadael iti agtabaco, ken macarurud cadagiti sabsabali. Dagiti pasurot ni tabaco masaracanda iti amin a disso. Manmano ti ilalasatmo iti baet dagiti adu a tattao a di laeng adda mangipugso iti nasabidongan nga angesna iti rupam. Saan a nacaayayo ken saan a nasalun-at ti agbati iti tren wenno iti siled a ti anginna napno iti angot ti arac ken asuc ti tabaco. Agpapan irupir dagitoy a tattao ti panangaramatda cadagitoy a sabidong, ania ti calinteganda a mangrugit iti angin a masapul nga angsen dagiti sabsabali? PKS 168.2
Iti gimong dagiti ububbing ken agtutubo ti panagaramat iti tabaco agararamid ti di masao a ranggas. Dagiti di nasalun-at a ruam dagiti napalabas a caputotan afectaranda dagiti ububbing ken agtutubo ita. Dagiti kinacuneng ti isip, kinacapuy ti bagi, nakirokiro a nervios, ken saan a natural a gartem mayallatiwda a cas tawid manipud nagannac aginggat annac. Ket ti casta met laeng a ruam, nga ituloy dagiti annac, dumegdeg ket taginayonenna dagiti dakes a bunga. Ket daytoy saan a bassit a gapu ti pannacadadael ti bagi, isip ken moral, a dumegdeg a gapu ti pagbutbutngan. PKS 169.1
Dagiti ubbing a lallaki irugida ti agtabaco iti kinaganusda. Ti casta a vicio a mairuam inton calaca ti bagi ken isip a maafectaran iti bunga ti tabaco, rebbaenna ti pigsa ti bagi, pacudiditenna ti idadackel ti bagi, pacunengenna ti isip, rugitanna ti moral. PKS 169.2
Ngem ania ti mabalin nga aramiden tapno maisuro cadagiti ubbing ken agtutubo a ti maysa nga ugali isut dakes nga ugali, idinto a dayta nga ugali isut pagpatulad dagiti nagannac, mannursuro, ken ministro? Dagiti babassit a lallaki a nabiit pay napusot, makitatay ida a nacatabaco. No adda mangisao cadacuada ti maipapan iti tabaco, isungbatda, “Sa met ni ama ket agtabtabaco met.” Itudoda ti ministro wenno ti superintendente ti Escuela Dominical, ket cunaenda, “Sa met ni castoy, ket agtabaco met; maananoac no aramidec ti cas ti araramidenna? ” Adu ca-dagiti agtartrabajo iti panggep ti panagparbeng nairuamda ti agtabaco. Ania a pannacabalin ti mabalinda nga icutan tapno masubada ti irarang-ay ti panagbartec? PKS 169.3
Ipacpacaasic cadagiti agparparang a mamati ken agtulnog iti sao ti Dios: Cas Cristiano mabalinyo aya nga iruam ti maysa nga ugali a mangbibbibineg iti isipyo, ken mangiciccat iti pannacabalinyo a mangpateg a sililinteg cadagiti agnanayon a kinapudno? Mabalinyo aya nga anamungan a tacawanyo ti Dios nga inaldaw iti panagservi a caicarianna, ken tacawanyo dagiti padayo a tattao, iti panagservi a mabalinyo nga ited ken iti pannacabalin ti pagpatuladyo? PKS 169.4
Pinanunutyon ti sungbatanyo a cas mayordomo ti Dios, gapu iti cucua nga adda iti imayo? Mano cadagiti pirac ti Apo ti gastoenyo nga agpaay iti tabaco? Cuentaenyo man no mano ti nagastoyon iti tabaco iti bayat ti panagbiagyo. Ti cantidad a naibus iti macarugit a vicio casanot pannacaidiligna iti naitedyon a tulong a pangbang-ar cadagiti napanglaw ken pangisacnap iti evangelio? PKS 170.1
Awan tao a macasapul iti tabaco, ngem umariwecwec dagiti mapucpucaw gaput panagcurang ti cuarta, cuarta a ti pangararamatanda dacdakes pay ngem ti pannacapucawda la coman. Saanyo aya a gasgastoen ti cucua ti Apo iti di rumbeng a pamayan? Saancayo aya a nacabasol gaputta tactacawanyo ti Dios ken dagiti padayo a tattao? Dicay ammo aya a “saanyo a cucua ti bagiyo? Ta nagatangcayo iti maysa a pateg; pagdayawyo ngarud ti bagiyo iti Dios.”1 PKS 171.1