Naragsak a Panagbiag

Asino Daytoy Naawis?

NAGBALIN a sangaili ti Mangisalakan iti padaya nga insagana ti maysa a Parisio. Inawatna dagiti awis a naggapu kadagiti nabaknang a kas met kadagiti napanglaw, ket kas ugalina, insilpona ti buya iti sangona kadagiti leksion ti kinapudno. Iti tengnga dagiti Hudio, naisilpo ti nasantoan a rambak kadagiti amin a tiempo ti nailian ken narelihionan a ragragsak. Nagbalin ti rambak a mangyaniniwan kadagiti bendision iti biag nga agna- nayon. Nagbalin atema a pagay-ayatda nga uliten daydiay dakkel a rambak inton makikatugawdan ken ni Abraham, ken ni Isaac, ken ni Jacob, idinto ta adda dagiti Hentil nga agtatakder iti mar, a ku- mitkita agraman umap-apal a mata. Inladawan ni Cristo ti leksion nga addaan iti ballaag ken pammagbaga a kayatna nga ited kada* kuada, babaen ti pangngarig ti naindaklan a pangrabii. Pinanggep dagidi Hudio a bukodan dagiti bendision ti Dios, nga agpaay ita ken iti mapasungad a biag. Impaidamda ti kaasi ti Dios kadagidi Hentil. Babaen itoy a pangngarig, impakita ni Cristo nga iti daydi a tiempo, isuda met laengen ti mangiwalwalin iti awis ti kaasi, ti awis nga agpaay iti pagarian ti Dios. Impakitana a maitedto ti awis nga inum- sida kadagidiay tattao nga inuy-uyawda, dagidiay a nangiwalinanda pay kadagiti pagan-anayda, a kasla agkukutelda a masapul a lik- likan. NP 197.1

Iti panangpili daydi Parisio kadagiti sangailina, inaramatna ti espiritu ti kinaimbubukodan. Kinuna ni Cristo kenkuana, “No agaramidka iti pangaldaw wenno pangrabii, saanmo nga awisen dagiti gagayyemmo, wenno dagiti kakabsatmo, wenno dagiti kakabagiam, uray dagiti nabaknang a karrubam, di la ket ta awisendaka met ket supapakandaka. Ngem no agaramidka iti padaya, ayabam dagiti napanglaw, dagiti pawad, dagiti pilay, dagiti bulsek; ket nagasatkanto; ta awan ti maisupapakda kenka; ta magunggunaankanto inton panagungar dagiti nalinteg.” Lucas 14:12-14. NP 199.1

Ul-uliten idi ni Cristo daydi pannursuro nga intedna iti Israel babaen ken ni Moises. Kadagiti nasantoan a rambakda, imbilin ti Apo nga “umayto dagiti ganggannaet, ken dagiti ul-ulila, ken ti balo a babai, nga adda iti uneg dagiti ruanganmo, ket mangan- danto ket mapnekdanto.” Deut. 14:29. Agbalinto dagitoy a ramrambak a mangisuro iti leksion nga agpaay iti Israel. Iti kastoy a pannakaisuro ti ragsak ti pudno a panagsangaili, aywananto dagiti tattao dagiti maulila ken mabalo a babbai, bayat ti makatawen, agraman dagiti napanglaw. Adda pay nalawlawa a leksion nga itden dagitoy a ramrambak. Saan nga agpaay laeng kadagidi Israelita dagitoy naespirituan a bendision. Inted ti Dios kadakuada ti tinapay ti biag tapno isut’ pispisienda nga agpaay iti lu bong. NP 199.2

Saanda a tinungpal daytoy a trabaho. Nagbalin dagidi sinao ni Cristo a kas tubngar ti kinaimbubukodanda. Nagbalin a napait dagitoy a sao kadagidi Parisio. Bareng mapagbaw-ingda ti turong daydi a pagsasaritaan, inlaaw ti maysa kadakuada dagitoy a sasao, “Nagasat ti manganto iti tinapay idiay pagarian ti Dios.” Nagsao daytoy a tao a sitatalged, a kasla adda ninamnamana a lugar iti dayta a pagarian. Umasping ti takderna iti takder dagidiay nga agragsak gapu ta insalakan ida ni Cristo, idinto ta dida met tungpalen dagiti pakaibatayan dayta a pannakaisalakan. Umasping ti espirituna iti espiritu ni Balaam, idi nagkararag, “Matayak koma iti ipapatay ti nalinteg, ket kas koma kenkuana ti maudi a tungpalko.” Numeros 23:10. Saan a pampanunoten idi ti Parisio ti bukodna a pannakaitutop nga agpaay iti langit, no di ket ti namnamaenna a nanamennanto idiay langit. Nairanta daydi sinaona a mangibaw-ing iti isip dagidi sangaili iti daydi a padaya manipud iti pagrebbenganda. Pinanggepna nga iturong ti panunotda manipud iti agdama ket iballasiwna iti adayu a masak- bayan inton panagungar dagiti nalinteg. NP 199.3

Nabasa ni Cristo ti puso daydi aginkukuna, ket isut’ kinitana, idinto ta inlukatna iti sango daydi a bunggoy ti kasasaad ken kinapateg dagidi agdama a gundawayda. Impakitana kadakuada nga adda paset a rebbengda nga aramiden iti daydi met la a tiempo, tapno mairanuddanto kadagiti bendision ti masakbayan. NP 200.1

“Nangisagana ti maysa a tao,” kinunana, “iti maysa a dakkel a pangrabii, ket nagawis iti adu.” Idi dumtengen ti pannakairugi ti rambak, binaonna ti adipenna kadagidi inawisna, agraman maika- dua a damag, “Umaykayo; ta adda a naisagana aminen.” Ngem naipakita ti nakaskasdaaw a di panangibibiang. “Naggigiddanda amin a nangrugi a nagpambar. Kinuna kenkuana daydi immuna, Gimmatangak iti maysa a talon, ket masapul a mapanak tapno innak kitaen; dawatek kenka nga ipakawannak. Ket kinuna met daydi sabali, Gimmatangak iti lima pagasawaan a baka, ket innak ida padasen; dawatek nga ipakawannak. Ket kinuna met ti sabali, Nangikallaysaak, ket gapu itoy saanak a makaumay.” NP 200.2

Awan kadagitoy a pambar ti naibatay iti pudno a kasapulan. Nalpasen a ginatang daydi tao ti talon a “masapul nga inna ktaen.” Naigapu ti ganatna a mapan ken kumita iti panna- kapasagepsepna iti dayta nga igagatang. Nalpas metten a nagatang dagidi baka. Agpaay laeng iti pannakapnek ti ngayangay ti gimmatang daydi panangpadasna kadakuada. Awan met batay ti pambar daydi maikatlo. Saan a nasken koma a pambar a mangigawid kenkuana daydi pannakikallaysana tapno saan a makapan iti padaya. Mabalin met koma a nasarabo ti asawana idiay. Ngem adda sabsabali a planona nga agpaay iti bukodna a ragsak, ket nasaysayaat kenkuana daytoy ngem daydi padaya nga inkarina a dar-ayan. Nasursurona a saraken ti ragsakna iti sabali a bunggoy a saan a daydi nangaWis kenkuana. Saannan a dinawat ti pannakaipakawanna. Kasta met nga awan a pulos ti impakitana a pammadayaw iti panagadina. Nagbalin laeng nga abbong ti kinapudno — “Diak kayat ti umay” — daydi pambama a “Diak mabalin.” NP 200.3

Impakita amin dagidi pambarda ti kaadda ti sabali a pampanunoten dagitoy a tao. Nagbalinen dagidi sabsabali a pagngayangayan a nangsagepsep iti imatangda. Naiwalinen daydi awis nga inkarida a dar-ayan, ket nabainan daydi gayyem a nagsagana gapu iti saanda a panangibibiang. NP 201.1

Babaen iti daydi naindaklan a pangrabii, indatag ni Cristo dagiti bendision nga itanggaya ti ebanghelio. Awan sabali a maitanggaya no di met laeng ni Cristo. Isu ti tinapay a bimmaba manipud langit; ket agayus nga aggapu Kenkuana dagiti ayus ti pannakaisalakan. Imbunannag dagiti babaonen ti Apo kadagidi Hudio ti yaay ti Mangisalakan; intudoda ni Cristo nga Isu ti “Cordero ti Dios, a mangikkat iti basol ti lubong.” Juan 1:29. Iti insaganana a padaya, indiaya ti Dios kadakuada ti kadakkelan a sagut a mabalin nga itden ti langit — maysa a sagut a di mabalin a rukoden. Insagana ti ayat ti napateg unay a padaya, ket intedna dagiti di maibus a kinabaknang. “No adda mangan itoy a tinapay,” kinuna ni Cristo, “agbiagto nga agnanayon.” Juan 6:51. NP 201.2

Ngem tapno mabalinda nga awaten ti awis ti rambak ti ebanghelio, masapul pay a pagbalinenda a maikadkadua laeng dagiti naidagaan a pagngayangayanda iti kangrunaan unay a panggep a panangawat ken ni Cristo ken ti kinalintegna. Inted ti Dios amin nga agpaay iti tao, ket dawatenna kenkuana nga isaadna ti panagserbi Kenkuana a kangrunaan amin iti ngatoen ti tunggal naidagaan ken naimbubukodan a pagngayangayan. Saanna a mabalin nga awaten ti nabingay a puso. Saan a mabalin a maited iti Dios ti maysa a puso a napaslepan kadagiti naidagaan a bambanag. NP 201.3

Agpaay ti leksion iti amin a panawen. Masapul a surotentayo ti Cordero ti Dios iti sadinoman a papananna. Masapul a pilientayo ti panangibagnosna, ipategtayo ti pannakikuyogna, a nangnangruna ngem ti uray ania a pannakikuyog dagiti naidagaan a gagayyem. Kunaen ni Cristo, “Saan a maikari Kaniak ti siasinoman nga agayat iti ama wenno ina a nangnangruna ngem iti panagayatna Kaniak, ket saan a maikari Kaniak ti agayat a nangnangruna iti anak a lalaki wenno anak a babai ngem iti panagayatna Kaniak.” Mateo 10:37. NP 201.4

Iti panganan, inton pisienda ti tinapay, adu ti nangulit kadagitoy a balikas, “Nagasat daydiay manganto iti tinapay iti pagarian ti Dios.” Ngem impakita ni Cristo no kasanot’ karigat ti agsapul kadagiti sangaili nga agpaay iti lamisaan a kasta unay ti rigatna a naisagana. Ammo dagidi nagdengngeg kadagidi sinaona nga inwalinda ti awis ti kaasi. Nagbalin a napatpateg kadakuada dagiti naidagaan a sanikua, kinabaknang, ken ragragsak. Naggi- giddanda a nagaramid iti pambar. NP 202.1

Kasta met latta kadagitoy nga aldaw. Saklawen dagidi pambar, a nangiwalin iti awis nga agpaay iti daydi padaya. dagiti amin a kita ti pambar a mangiwalin iti awis ti ebanghelio. Ibatad dagiti tattao a saanda a mabalin nga ipeggad dagiti aglabas a ngayangayda babaen ti panangitedda iti imatangda kadagiti sapulen ti ebanghelio. Ibilangda dagiti naidagaan a bambanag a napatpateg ngem dagiti bambanag nga agnanayon. Nagbalin dagiti bendision nga inawatda iti Dios a mangisina kadagiti kararuada iti Namarsua ken Nanubbot kadakuada. Dida kayat ti masinga kadagiti naidagaan a negosioda, ket kunaenda iti babaonen ti kaasi “Inka pay la ita; ket inton adda pannakaipaayna, paaya- bankanto.” Aramid 24:25. Pagpambar met dagiti dadduma dagiti sagabaendanto a rigat iti pannakilangenda no ipangagda ti ayab ti ayat ti Dios. Kunaenda a saanda a mabalin ti sumina kadagiti ka- kabagyan ken gagayyemda. Iti kasta, ipampaneknekda nga isuda dagiti sarsaritaen ti pangngarig. Imbilang daydi nangisagana iti padaya dagidi pambarda a mangipakita iti panangumsida iti awis nga indiayana. NP 202.2

Itakderan daydi tao a nagkuna iti, “Nangasawaak ket diak mabalin ti umay,” dagiti adu a tattao. Adu dagiti mangipalubos a dagiti assawada ti rnanglapped kadakuada a mangipangag iti ayab ti Dios. Kunaen ti asawa a lalaki, “Diak mabalin a suroten ti pammatik ken pagrebbengak idinto ta sumuppiat ni asawak. Gapu iti bilegna, marigatanakto a mangaramid iti dayta.” Mangngeg met ti asawa a babai ti naparabur nga awis, “Umaykayo; ta naisagana aminen,” ket kunaenna, ”‘Dawatek kenka, ipakawannak. Saan a kayat ni asawak nga awaten ti awis ti kaasi. Kunana nga agtakder ti negosiona a makalapped. Masapul a sumurotak ken ni asawak, gapuna a saanak a makaumay.” Mamalditan met ti puso dagiti ubbing. Kalikagumanda met ti umay. Ngem ayatenda met ti ama ken inada, ket gapu ta saan nga ipangag dagitoy ti ayab ti ebanghelio, panunoten dagiti ubbing a saan a maur-uray kadakuada ti umay. Kunaenda met “Ipakawandakami.” NP 203.1

Iwalin amin dagitoy ti ayab ti Mangisalakan gapu iti butengda a mabingay ti kaamaan. Pagarupenda nga iti panangiwalinda iti ayab ti Dios patpatalgedanda laeng ti talna ken kinarang-ay ti pagtaengan; ngem makaallilaw daytoy. Aganinto iti kinaagum daydiay agmula iti kinaagum. Iti panangiwalinda iti ayat ni Cristo, iwalinda met daydiay kakaisuna a makabalin a mangted iti kinadalus ken kinatibker iti ayat a nataoan. Saan laeng a ti langit ti mapukawdanto, ngem masaawdanto pay iti daydiay pudno a panangnanam iti nakaigapu iti pannakaisakripisio ti langit. NP 203.2

Iti pangngarig naammoan daydi nangisagana iti padaya no kasanot’ pannakaiwalin daydi awisna, ket gapu iti pungtotna, kinunana iti adipen, “Rumuarka a madaras kadagiti daldalan ken kadagiti lanlansangan ti ili, ket iyegmo ditoy dagiti napanglaw, dagiti pawad, dagiti bulsek, ken dagiti pilay.” NP 203.3

Linikudan daydi nagsagana dagidiay a nangiwalin iti padaya nga insaganana, ket inawisna ti maysa a bunggoy a saan a mapmapnek, dagidiay awan sanikuada a balbalay wenno dagdaga. Inawisna dagidiay napanglaw ken agkurkurang iti taraon, dagidiay a mangipategto iti insaganana a padaya. Kinuna ni Cristo, “Mapan dagiti agsingsingir iti buis ken dagiti balangkantis iti pagarian ti Dios nga umun-una ngem dakayo.” Nupay kasanot’ kinadaksanggasat dagiti tattao a maum-umsi ken maiwalwalin, saanda unay a nababa, wenno daksanggasat, a di maawis ti imatang ti Dios kadakuada. Il-iliwen ni Jesus a mapan Kenkuana dagiti agrigrigat ken madagdagsenan, ken dagiti nabannog a tattao. Iliwenna nga itden kadakuada ti lawag ken ragsak ken talna a saan a masarakan iti uray sadinoman. Naiturong kadagiti managbasol ti nauneg ken napasnek a panangngaasi ken ayat. Ibaonna Ti Espiritu Santo tapno Isut’ manguy-uyot kadakuada a mabuyogan ti kinadungngo, a padasenna ida nga awisen nga umay Kenkuana. NP 203.4

Nagsubli ket nagpadamag daydi adipen a naibaon ket inyegna dagidi napanglaw ken bulsek. Kinunana, “Naaramid kas imbilin- mo, ket adda pay laeng yan a pagyanan. Ket kinuna ti Apo iti adipen, Rumuarka kadagiti daldalan ken kadagiti inaladan ket ipapilitmo a sumrekda tapno mapunno ti balayko.” Itudo ditoy ni Cristo ti trabaho ti ebanghelio iti ruar ti kina-Hudio, kadagiti daldalan ken lanlansangan ti lubong. NP 204.1

Gapu iti kinatulnogda itoy a bilin, imbunannag da Pablo ken ni Silas kadagidi Hudio, “Masapul koma a naibaga kadakayo nga umuna ti sao ti Dios; ngem gapu ta isut’ pinaidyo, ket ipatoyo a saankayo a maikari iti biag nga agnanayon, adtoy, inkami kadagiti Hentil. Ta kasta ti imbilin ti Apo kadakami a kunkunana, Insaadka a maysa a silaw kadagiti Hentil, tapno agbalinka koma a pakaisalakanan agingga kadagiti ungto ti daga. Ket idi nangngeg dagiti Hentil daytoy, nagragsakda ket dinaydayawda ti sao ti Apo; ket namati dagidi naikari iti biag nga agnanayon.” Aramid 13:46-48. NP 204.2

Daydi damag ti ebanghelio nga imbunannag dagidi adalan ni Cristo ti pakdaar ti immuna a yaayna ditoy daga. Inyegna kadagiti tao dagiti naimbag a damdamag ti pannakaisalakan babaen ti pammati Kenkuana. Intudona met ti maikadua a yaayna a sidadayag a mannubbot kadagiti tattaona, ket insaadna iti sango dagiti tattao ti namnama, babaen ti pammati ken panagtulnog, maipapan iti pannakairanudda iti tawid dagiti sasanto ti lawag. Maited met daytoy a damag kadagiti tao kadagitoy nga aldaw, ket iti daytoy a tiempo, maisilpo kenkuana ti pannakaipakdaar ti asidegen a yaay ni Cristo. Natungpalen dagidi tanda nga intedna met laeng maipapan iti yaayna, ket babaen ti pannursuro ti sao ti Dios, mabalintayo nga ammoen nga addan ti Apo kadagiti ruangan. NP 204.3

Iti Apokalipsis, impadto ni Juan ti pannakaibunannag ti damag ti ebanghelio sakbay unay ti maikadua a yaay ni Cristo. Nakitana ti maysa nga anghel a tumaytayab “iti tangatang, nga adda kenkuana ti agnanayon nga ebanghelio tapno ikasabana kadagiti isu amin nga agnaed iti rabaw ti daga, ken iti tunggal nasion, ken tribu, ken pagsasao, ken ili, a kunkunana iti natbag a timek, Agbutengkayo iti Dios ket Isut’ dayawenyo;ta dimtengen ti oras ti panangukomna.” Apok. 14:6, 7. NP 205.1

Iti daytoy a padto, agraman dagiti naisilpo a damdamag sumaruno ti yaay ti Anak ti Tao kadagiti ulep ti langit. Ti pannakaibunannag ti Panangukom ti pakdaar nga asidegen ti maikadua a yaay ni Cristo. Ket managan daytoy a pakdaar iti agnanayon nga ebanghelio. Iti kasta maipakita a ti panna- kaikasaba ti maikadua a yaay ni Cristo, ti pannakaibumannag ti ka- asidegna, isut’ nasken a paset ti damag ti ebanghelio. NP 205.2

Ibaga ti Biblia kadagiti maud-udi nga aldaw, a mailumlomto dagiti tao kadagiti naidagaan a bambanag, kadagiti ragragsak ken panagbaknang. Bulsekdanto no maipapan kadagiti agnanayon a kinapudno. Kunaen ni Cristo, “Kas kadagidi aldaw ni Noe, kastanto met ti yaay toy Anak ti tao. Ta no kasano kadagidi aldaw a sakbay ti layus, mangmanganda ken agiinumda, makia- sawa ken mangasawada, agingga iti aldaw a simrek ni Noe iti daong, ket saanda idi nga ammo agingga a dimteng ti layus, ket inyanudna ida amin; kastanto met ti yaay toy Anak ti tao.” Mateo 24:37-39. NP 205.3

Kasta met kadagitoy nga aldaw. Agpardas dagiti tattao a kumamat iti panagbaknang ken panagpapas a naimbubukodan, a kasla awan Dios awan langit, ken awan met masakbayan. Kadagidi aldaw ni Noe, naited ti ballaag maipapan iti layus tapno mariing koma dagidi tattao manipud iti kinadakesda ket ayabanna koma ida iti panagbabawi Kasta met a nairanta ti damag maipapan iti asidegen a yaay ti Cristo, tapno mariing dagiti tattao manipud iti pannakailumlomda kadagiti naidagaan a bambanag. Isut’ nairanta a mangriing kadakuada a kumita ken mangbigbig kadagiti kinapudno nga agnanayon, tapno ipangagda koma ti awis a mapan iti lamisaan ti Apo. NP 205.4

Masapul a maited iti amin a lubong ti awis ti ebanghelio “iti tunggal nasion, ken tribu, ken pagsasao, ken ili.” Apok. 14:6. Masapul a malawagan ti isu amin a daga gapu iti maudi a damag ti pablaak ken kaasi. Masapul nga isut’ dumanon kadagiti amin a kita ti tao, nabaknang man wenno napanglaw, nangato wenno nababa. “Rumuarka kadagiti daldalan ken inaladan,” kinuna ni Cristo, “ket pilitem ida nga umay, tapno mapunno ti balayko.” NP 206.1

Mapukpukaw toy lubong gapu iti kakurang ti ebanghelio. Adda panagbisin nga agpaay iti sao ti Dios. Bassit ti bilang dagiti mangikaskasaba iti sao a saan a nalaokan kadagiti ug-ugali a nataoan. Nupay adda ti Biblia iti ima dagiti tattao, saanda a mabalin nga awaten ti bendision nga insaad ti Dios iti unegna nga agpaay kadakuada. Ayaban ti Apo dagiti adipenna tapno ipanda ti damagna kadagiti tattao. Masapul a maited ti sao ti biag nga agnanayon kadagidiay a mapukpukaw kadagiti basbasolda. NP 206.2

Iti bilin a rumuar a mapan kadagiti daldalan ken inaladan, indatag ni Cristo ti trabaho dagiti amin nga inayabanna nga agserbi gapu iti naganna. Ti isu amin a lubong ti pagtrabahoan dagiti ministro ni Cristo. Nairaman ti sangkataoan iti gimong a masapulda a pakdaaran. Kalikaguman ti Apo a maipan koma ti sao ti paraburna iti tunggal pagtaengan ken iti tunggal kararua. NP 206.3

Masapul a maaramid ti kaaduan itoy babaen ti personal a panagtrabaho. Daytoy idi ti wagas nga inaramat ni Cristo. Ad-adu a paset ti trabahona ti pannakisarsaritana a minnaysa kadagidi tattao. Dakkel ti panangibilangna iti maymaysa a tao a dumdumngeg Kenkuana. Masansan a naidanon kadagiti rinibu ti damag a naa- ramat ti maysa laenga kararua. NP 206.4

Saan a nasken nga urayentayo dagiti kararua nga umay kadatayo; masapul a sapulentayo ida iti disso a yanda. Inton nalpasen a naikasaba ti sao manipud iti pulpito, karugrugi pay laeng ti trabaho. Umariwekwek dagiti saanto a madanon ti ebanghelio malaksid no isut’ maipan kadakuada. NP 207.1

Naited nga immuna kadagidi Hudio ti awis ti pangrabii. dagidi tattao a naayaban nga agbalin koma a mannursuro ken pangpangulo dagiti tattao, dagidi tattao a nakaipaimaan dagidi sinuratan dagidi mammadto a nangipakpakauna iti yaay ni Cristo, ken nakaitalkan ti mangisimbolo a serbisio a mangyanniniwan iti trabahona. No koma ta impangag dagidi papadi ken umili dayta nga ayab, nakimaymaysada koma kadagidi babaonen ni Cristo iti panangitedda iti awis ti ebanghelio iti lubong. Naibaon ti kinapudno kadakuada tapno iparanudda met koma daytoy kadagiti sabsabali. Idi inwalinda ti ayab, isut’ naited kadagiti napanglaw, kadagiti pawad, kadagiti pilay, ken kadagiti bulsek. Inawat dagidi agsing-singir iti buis ken dagidi managbasol daytoy nga awis. Inton maibaon ti ayab ti ebanghelio kadagiti Hentil, maaramidto manen ti isu met la a plano ti panagtrabaho. Maited nga umuna ti damag kadagiti daldalan — kadagiti tattao nga adda naregta a pasetda iti trabaho toy lubong, kadagiti mannursuro ken pangpangulo dagiti tattao. NP 207.2

Laglagipen koma dagiti babaonen ti Apo daytoy a banag. Dumteng daytoy a sao kadagiti papastor ti pangen, kadagiti mannursuro a tinudingan ti Dios, tapno imdenganda koma. Masapul a maasitgan dagidiay nga adda kadagiti nangatngato a tukad ti kagimongan, a mabuyogan ti naayat ken nainkakabsatan a panangibilang. Dagiti tattao iti biang ti negosio, kadagiti nangato a saad a pagtalkan, tattao a nasarut ti panag- pampanunotna- mannursuro iti ebanghelio a saan pay a naiturong dagiti isip ken imatangda kadagiti naisangsangayan a kinapudno nga agpaay itoy a tiempo dagitoy koma ti umuna a makangngeg iti ayab. Masapul a maited kadakuada ti awis. NP 207.3

Adda trabaho a masapul a maaramid nga agpaay kadagiti babaknang. Masapulda ti mariing iti pagrebbenganda a kas nakaitalkan kadagiti sagsagut ti langit. Masapul a maipalagip kadakuada nga idatagdanto ti kuentada iti Daydiay a mangu- komto kadagiti nabiag ken natay. Masapul ti tao a nabaknang ti panagtrabahoyo a nabuyogan iti ayat ken panagbuteng iti Dios. Masansan unay nga isut’ agtalek kadagiti kinabaknangna, ket saanna a marikna ti peggadna. Masapul a maawis dagiti mata ti isipna kadagiti bambanag nga agpaut ti pategda. Masapul a mabigbigna ti kinaturay ti pudno a kinaimbag. nga agkuna, “Umaykayo Kaniak, dakayo a nabannog ken madagdagsenan, ta ikkankayo iti inana. Alaenyo ti sangolko kadakayo, ket agsur- surokayo Kaniak; ta naemma ken napakumbaba ti panag- puspusok, ket makasarakkayto iti inana dagiti kararuayo; ta nalaka ti sangolko ken nalag-an ti awitko.” Mateo 11:28-30. NP 208.1

Manmano a mabagaan dagidiay adda iti nangato a saad gapu iti adal, wenno kinabaknang, wenno saad, maipapan iti pagim- bagan dagiti kararuada. Agalumiim dagiti adu, kadagiti makipag- trabaho ken ni Cristo, nga umasideg kadagiti kakastoy a tattao. Ngem saan koma a kasta. No malmalmes ti maysa a tao, ditay’ met agtatakder a mangbuybuya kenkuana a mapukaw gapu ta isut’ maysa nga abogado, maysa a negosiante, wenno maysa nga ukom ti ili. No makakitatayo kadagiti tattao nga agturong a sipapardas iti derraas, ditay to met agsarimadeng a mangpablaak kadakuada nga agsubli, uray aniaman dagiti saadda wenno trabahoda. Kasta met a saantayo koma nga agsarimadeng a mangballaag kadagiti tattao maipapan iti pagpeggadan dagiti kararuada. NP 208.2

Awan koma ti mabaybay-an gapu iti agpinarang a pan- nakakumikomda kadagiti nailubongan a bambanag. Adu kadagiti adda kadagiti nangato a saad ti masakit ti pusoda, ken mauman iti kinaubbaw. Il-iliwenda ti maysa a talna nga awan kadakuada. Kadagiti kangatoan a tukad ti kagimongan, adda dagidiay a mabisin ken mawaw iti pannakaisalakan. Adu koma ti matulongan no umasideg kadakuada dagiti katrabahoan ti Apo, agraman naasian a panagkukua, ken maysa a puso a sinagid ti ayat ni Cristo. NP 208.3

Saan nga agpannuray ti balligi ti damag ti ebanghelio iti kinalaing nga agbitla wenno nauneg a pannakikalintegan. Isut’ agpannuray iti kinasimple ti damag ken ti pannakayatadayna kadagiti karkararua a mabisin iti tinapay ti biag. “Anianto ti aramidek tapno maisalakanak? ” daytoy ti kasapulan ti kararua. NP 209.1

Rinibunto dagiti maasitgan babaen iti simple ken napakum- baba a paniayan. Masansan a mabang-aran dagiti mamasirib, dagidiay a maibilang a nasagudayan a lallaki ken babbai, gapu iti simple a panagsasao ti maysa a tao a managayat iti Dios, ken mabalinna nga isao ti maipapan iti dayta nga ayat a kas ti kinatarus koma ti panagsao ti maysa a taga lubong no agsao maipapan kadagiti bambanag a makapangayangay unay kenkuana. NP 209.2

Masansan a bassit unay ti bileg dagiti sao a nasayaat unay ti pannakaisaganana ken naadal a naimbag. Ngem adda panna- kabalin ti napudno ken napasnek a panangisawang ti maysa nga anak ti Dios, lalaki wenno babai, a manglukat iti ruangan dagiti puso a nabayagen a siririkep nga agpaay ken ni Cristo ken iti ayatna. NP 209.3

Laglagipen koma ti makipagtrabaho ken ni Cristo a saan koma nga agbannog nga agpannuray iti bukodna a pigsa. Kumpel koma iti trono ti Dios agraman pammatina iti pannakabalinna a mangisalakan. Makigubal koma iti Dios babaen ti panagkararag, ket santo agtrabaho nga aramatenna amin nga inted ti Dios kenkuana. Naisagana ti Espiritu Santo a mangted kenkuana iti kinalaing. Addanto dagiti agserserbi nga anghel iti sibayna a mangmaldit kadagiti puspuso. NP 209.4

No inawat koma dagidi pangpangulo ken mannursuro ti Israel daydi kinapudno nga inyeg ni Cristo, ania koman a sentro ti ebanghelio ken misionero ti nagbalinan ti siudadda! Nabal- baliwan koma ti naglikud nga Israel! Naurnong koma ti maysa a dakkel a buyot nga agpaay iti Apo. Ket ania koman a kapardas ti pannakaipan ti ebanghelio kadagiti isu amin a paset toy lubong. Kasta met ita, no maawis koma ken Cristo dagiti tattao nga addaan iti bileg ken addaan kadagiti galad a maaramat iti trabahona, ania koman a trabaho ti maaramid, babaen ti pannakaaramatda, iti pannakaitag-ay dagiti natnag iti basol, panriakaummong dagiti nayaw-awan, ken ti pannakaisaknap dagiti damdamag ti pannakaisalakan. Napardas koma ti pannakaited ti awis, ket maurnong metten dagiti maawis iti lamisaan ti Apo. NP 209.5

Ngem saan laeng a dagiti dadakkel ken nasagudayan a tattao ti pampanunotentayo, tapno mabaybay-an dagiti napapanglaw. Isuro ni Cristo kadagiti babaonenna a mapanda met kadagiti lanlansangan ken inaladan, kadagiti napangiaw ken nanumo ditoy daga. Adda dagiti kaamaan ken tattao — nalabit ganggannaet iti sabali a daga isu da nga awan pakipagkamkamenganda nga iglesia ket gapu iti pannakail-ilada, mariknada a nalipatanen ti Dios ida. Masarakan dagitoy a tattao kadagiti balbalay kadagiti dadakkel a siudad, ken kadagiti putputong a lanlansangan ken inaladan kadagiti aw-away. Saanda a maawatan no ania ti aramidenda tapno maisalakanda. Adu kadakuada ti nailumlomen iti basol. Adu kadakuada ti agpeggad. Mapadagsenanda gapu iti panagsagaba, kinakurang, di panamati, ken kaawan namnama. Parigaten ida dagiti sakit, agpada iti bagi ken iti kararua. Il-iliwenda ti pannakabang-ar dagiti an-anayenda, ket sulisogen met ida ni Satanas a sapulenda dayta kadagiti derrepken ragragsak a mangiturong iti pannakadadael ken patay. Ididiayana kadakuada dagiti mansanas ti Sodoma, nga agbalinto a kasla dapo kadagiti ngiwatda. Busbusbosenda ti kuartada iti saan a tinapay, ken ti panagbannogda nga agpaay iti saan a makapnek. NP 210.1

Manipud kadagitoy agsagsagaba, masapul a sapulentayo dagidiay gapu nga immay ni Cristo a mangisalakan. Agpaay kadakuada ti awis, “O, tunggal mawaw, umaykayo kadagiti dan- danum, ken dayta awanan iti pirak; umaykayo, gumatangkayo, ket mangankayo; wen, umaykayo, gumatangkayo iti arak ken gatas nga awan ti pirak ken awan ti bayad. . . . Umimdengkayo a sireregta Kaniak ket kanenyo daydiay naimbag, ket paragsakenyo koma ti kararuayo met laeng iti kinalukmeg. Yallingagyo ta lapayagyo ket umaykayo Kaniak; dumngegkayo ket agbiagto ti kararuayo.” Isaias 55:1-3. NP 210.2

Inted ti Dios ti naisangsangayan a bilin a bigbigentayo koma ti ganggannaet, ti napagtalaw, ken dagiti napanglaw a karkararua a nakapuy unay a mangsaranget iti sulisog. Adu kadagiti agpar- parang a kasla saanda nga ibibiang dagiti narelihionan a bambanag ti agsapsapul iti talna ken kappia. Nupay nailumlomdan iti basol, adda pay la namnama iti pannakaisalakanda. NP 211.1

Masapul a suroten dagiti adipen ni Cristo ti pinagpatuladna. Idinto ta napan kadagiti nadumaduma a disso, liniwliwana dagiti agsagaba, ket inagasanna dagiti masaksakit. Sana insaruno nga indatag dagiti dadakkel a kinapudno maipapan iti pagarianna. Daytoy ti trabaho dagiti pasurotna. Idinto ta bang-aranyo dagiti sagabaen ti bagi, masarakanyo dagiti pamuspusan a panagminis- troyo kadagiti kasapulan ti kararua. Mabalinyo nga itudo kada- kuada ti naibayog a Mangisalakan, ken saritaen ti ayat ti naindaklan a Mangngagas, nga Isu laeng ti addaan iti pannakabalin a mangagas. NP 211.2

Ibagayo kadagiti awanan namnama ken nayaw-awan a saan a masapul nga agladingitda. Nupay nagbiddutda, ket saanda a nagbangon iti umisu a kababalin, adda ragsak ti Dios a mangagas ken mangisubli iti ragsak ti panangisalakanna kadakuada. Pagay- ayatna ti mangala kadagiti kasla awananen iti namnama, dagidiay a nagtrabahoanen ni Satanas, ket aramidenna ida nga umawat iti paraburna. Pagragsakanna ti mangispal kadakuada manipud iti pungtot nga agdissuor kadagiti nasukir. Ibagayo kadakuada nga adda pannakaagas, pannakadalus nga agpaay iti tunggal kararua. Adda yan nga agpaay kadakuada iti lamisaan ti Apo. Isut’ agur-uray a mangkablaaw ken sumabat kadakuada. NP 211.3

Masarakanto dagidiay mapan kadagiti lanlansangan ken ina- ladan dagiti sabsabali pay nga agduduma a kababalin, a makasapul iti panagministroda. Adda met dagidiay agbibiag a mayataday iti lawag nga ammoda, ket agserserbida iti Dios iti kasayaatan nga ammoda. Ngem nabigbigda a masapul nga adda dakkel a trabaho a maaramid nga agpaay kadakuada ken agpaay met kadagidiay nga adda iti aglikmut kadakuada. Il-iliwenda ti ad-adu pay koma a pannakaammo iti Dios, ngem karugrugida laeng a masirip ti panaggilap ti dakdakkel a lawag. Agkarkararagda a nabuyogan kadagiti lulua nga ibaon koma ti Dios kadakuada ti maysa a bendision a mailasinda manipud iti adayu babaen ti pammati. Iti tengnga ti kinadakes dagiti dadakkel a siudad, masarakan dagiti kakastoy a kararua. Adu kadakuada ti adda kadagiti nanumo a kasasaad, ket gapu itoy saan ida a mabigbig ti lubong. Adu kadakuada ti saan nga am-ammo dagiti ministro ken dagiti iglesia. Ngem kadagiti nanumo ken daksanggasat a kasasaad, nagbalinda a saksi ti Apo. Mabalin nga adda bassit a lawag a naited kadakuada ken manmano a gundaway ti pannakasursuro a nakristianoan; ngem iti tengnga ti kinalamolamo, bisin, ken kinalamiis. sapsapu- lenda ti panagministroda kadagiti sabsabali. Sapulen koma dagiti agaywan iti parabur ti Dios dagitoy a karkararua, sarungkaranda ida kadagiti balbalayda, ket babaen ti pannakabalin ti Espiritu Santo, agministroda koma kadagiti kasapulanda. Makipagadalka- yo iti Biblia kadakuada. ken makipagkararagkayo kadakuada agraman kinasimple nga italukatik ti Espiritu Santo. Itedto ni Cristo ti maysa a damag kadagiti adipenna a kasto la tinapay ti langit nga agpaay iti kararua. Maiyallatiwto manipud maysa a puso agingga iti sabali dayta napateg a bendision, manipud maysa a kaamaan agingga iti sabali. NP 212.1

Masansan a saan nga umisu ti pannakaipatarus ti bilin a naited iti pangngarig. “Pilitenyo ida nga umay.” Naibilang daytoy a kasla aramatentayo ti pigsa ken pilit tapno awaten dagiti tao ti ebanghelio. Ngem -ad-adda nga itudona ti kinaganat ti awis, ken ti kinakapet dagiti panangay-ayo a naaramat. Ni kaanoman, saan nga aramaten ti ebanghelio ti pigsa wenno pilit iti panangiyegna kadagiti tattao ken ni Cristo. Daytoy ti damagna, “O, siasinoman a mawaw, umaykayo kadagiti dandanum.” “Kunaen ti Espiritu ken ti nobia, Umayka. . . Ket siasinoman a mayat awatenna ti danum ti biag nga awan baybayadna.” Isaias 55:1; Apok. 22:17. Pilitennatayo ti pannakabalin ti ayat ken parabur ti Dios tapno umaytayo Kenkuana. NP 212.2

Kunaen ti Mangisalakan, “Adtoy, agtatakderak iti ruangan, ket tumugtogak; no adda makangngeg iti timekko, ket ilukatna ti ruangan, sumrekakto kenkuana, ket makipanganakto kenkuana, ket isu met Kaniak.” Apok. 3:20. Saanto a mabainan gapu iti panangumsi wenno agbaw-ing gapu iti panangam-ames, no di ket ituloyna a sapulen dagiti napukaw, a kunkunana, “Kasanot’ panangbaybay-akto kenka? ” Nupay mapasanud ti ayatna gapu iti natangken a puso, agsubli manen tapno ad-adda manen ti panagpakpakaasina, “Adtoy, agtatakderak iti ruangan, ket tumug-togak.” Ti mangaw-awis a bileg ti ayatna ti mangpilit kadagiti kararua nga umay. Ket kunaenda ken ni Cristo, “Pinatan-oknak ta kinataknengmo.” Salmo 18:35. NP 213.1

Iparanudto met ni Cristo kadagiti babaonenna ti isu met la a kumarkarayo nga ayat, nga adda met la kenkuana, iti panag- sapulna kadagiti napukaw. Saantayo la koma a kunaen, “Umayka. ” Adda dagiti makangngeg iti ayab, ngem nakapuy ti panagdengngegda ket dida maawatan ti kaipapananna. Napabulsek unayen dagiti matada tapno makitada ti aniaman a naimbag nga agur-uray kadakuada. Adu met dagiti makabigbig iti panna- kapalaadda. Kunaenda, Saanak a maikari a matulongan, baybay- annak nga agmaymaysa. Ngem masapul a saan nga ipangag dayta dagiti makipagtrabaho ken Cristo. Babaen ti nadungngo ken naasi nga ayat, saranayenyo dagiti napakapuy ken awanan gaway a tattao. Iparamanyo kadakuada ti turedyo, ti inanamayo, ken ti pigsayo. Babaen ti kinaasi, pilitenyo ida nga umay. “Kaasianyo dagiti dadduma nga addada iti panagduadua; ket isalakanyo dagiti dadduma, nga iyadayuyo ida iti apuy.” Judas 22, 23. NP 213.2

No makipagna Kenkuana dagiti adipen ti Dios babaen ti pammati, itednanto ti bileg iti damag nga itedda. Matulongan- danto a mangidatag iti ayatna ken ti peggad ti panangiwalin iti parabur ti Dios, ket maawisto dagiti tattao a mangawat iti ebanghelio. Aramidento ni Cristo dagiti datdatlag no aramiden la ket dagiti tattao ti inted ti Dios a pasetda. Kadagiti puso ti tao kadagitoy nga aldaw, mabalin a maaramid dagiti dadakkel a panagbalbaliw a kas iti naaramid kadagiti napalabas a kaputotan. Naispal ni Juan Bunyan manipud iti kinamanagtabbaaw ken aglablabes a ragragsak, ni Juan Newton manipud met iti panag- tagilako kadagiti bag-en wenno adipen, ket nagbalin a nangi- kaskasaba iti naibayog a Mangisalakan. Mabalin met a maispal ti maysa a Bunyan wenno Newton manipud kadagiti tattao kadagitoy nga aldaw. Babaen kadagiti tattao a maaramat ken makibinnulig iti Dios, adunto a napagtalaw manipud iti kagi- mongan ti mapasubli, ket sumublatdanto met a mangipasubli iti ladawan ti Dios iti tao. Adda met dagiti bassit laeng ti gundaway a naited kadakuada, a nagnagnada kadagiti biddut a daldalan, ngem dumtengto kadakuada dagiti sinamar ti lawag. Idinto ta dimteng dagiti sao ni Cristo ken ni Zaqueo, “Ita nga aldaw, umayak idiay balayyo,” kastanto met ti yaay ti sao kadakuada; ket masa- rakanto nga addaan met dagiti maipagarup a timmangkenen a managbasol iti puso a nalaka a mangrikna a kas iti puso ti maysa nga ubing gapu ta inted ni Cristo ti imatangna kadakuada. Adunto ti umay manipud iti kangisitan a biddut ken basol, ket alaendanto ti lugar dagidiay naikkan kadagiti gundaway ngem saanda nga impateg. Maibilangdanto a pinili ti Dios ken napateg; ket inton umayen ni Cristo iti pagarianna, agtakderdanto a dumna iti tronona. NP 214.1

Ngem “kitaenyo ta dikay’ paayen ti agsasao.” Kinuna ni Jesus, “Awanto kadagiti naawis ti makaraman iti pangrabük.” Inwalinda ti awis, ket awan kadakuada ti maawisto manen. Iti panangiwalinda ken ni Cristo, pinatangken dagidi Hudio ti pusoda, ket inyawatda dagiti bagbagida iti pannakabalin ni Satanas, tapno saanen a mabalin nga awatenda pay ti parabuma. Kasta pay laeng ti mapasamak kadagitoy nga aldaw. No saan tayo nga ipateg ti ayat ti Dios, ket saan nga agbalin kadatayo nga agtaeng a prinsipio, tapno paluknengen ken parmekenna ti kararua, mapu- kawtayo met. Awanen ti dakdakkel ken sabali a panangiparangarang ti Dios iti ayatna ngem ti nalpasna nga inteden. No saan a parmeken ti ayat ni Jesus ti puso, awanen sabali a paka- balinantayo a madanon ken maawis. NP 214.2

Tunggal panagadiyo a dumngeg iti damag ti kaasi, pappapig- saenyo laeng ti bagiyo a di mamati. Tunggal kanito a saanyo nga ilukat ti ruangan ti pusoyo ken Cristo, agbalinkayo nga ad-adda a madi a dumngeg iti timek Daydiay nga agsasao. Pabpabassitenyo ti gundawayyo a sumungbat iti maudi a pakpakaasi ti kaasi ti Dios. Saan koma a maisurat a maipaay kadakayo a kas ti naisurat maipapan iti Israel idi ugma, “Nakitiponen ni Efraim kadagiti didios; isut’ baybay-anyo.” Oseas 4:17. Saanyo a palubosan a sangitannakayo ni Cristo a kas ti panagsangitna iti Jerusalem, a kunkunana, “Namin-ano aya a kinayatko nga urnongen dagiti annakmo, a kas ti panangurnong ti upa kadagiti piekna iti sirok dagiti pawisna, ngem nagmadika! Adtoy, napanawan ti balaymo a nabaybay-an.” Lucas 13:34, 35. NP 215.1

Agbibiagtayo iti maysa a tiempo nga umaw-aweng ti maudi a damag ti kaasi, ti maudi nga awis, kadagiti annak dagiti tao. Umasidegen ti maudi a pannakatungpal ti bilin, “Rumuarka kadagiti daldalan ken kadagiti inaladan.” Maitedto ti awis ni Cristo iti tunggal maysa a kararua. Kunkunaen dagiti babaonen, “Umaykayo; ta naisagana aminen.” Agtartrabaho pay laeng dagiti anghel a nailangitan a makibinnulig kadagiti tattao. Idatdatag ti Espiritu Santo ti amin a mabalin a pangay-ayo tapno maawiskayo nga umay. Sipsiputan ni Cristo ti pagilasinan a tanda ti pannakailukat ti ruangan dayta a pusom tapno Isut’ sumrek. Agur-uray dagiti anghel a mangipan iti damag a nasarakan manen ti sabali pay a managbasol. Agur-uray dagiti buyot ti langit, a sisasagana a mangkalbit kadagiti arpada, ken tapno kantaenda ti maysa a kanta ti panagragsak gapu ta inawat manen ti sabali pay a kararua ti awis maipapan iti padaya ti ebanghelio. NP 215.2