Dohnak Lianngan

34/43

Dal 33—Hlennak Hmasa Bik (The First Great Deception)

Pathian ser hmasami minung thokin kan minung phun hi hlen dingin Setan nih fak piin a rak i zuam cang. Vancung uknak dohnak a chuahtertu nihcun Pathian ram uknak a dohnak ahhin, amah lei’ ang dingin vawlei cung khua a sami vialte hna hi lakdih a duh hna. Evi le Adam hna cu Pathian nawlbia zul in lunglawmbnak tlamtling an ngei, cu tlamtling mi larihnak nihcun vancung ah Setan nih urn hmun a khuar cia, “Pathian nawlbia nihhin a kan namehih i a sersiammi thang'hatnak ding a donh tihi dongcat loin a chim lengmang. Sualnak ngei lomi nupa hrangah aa dawh ngaimi hmun a hmuh tikah a hnah a chuak i an tlukrilhnak dinglam a kawl. Cuticun anmah kha Pathian sinin zeitimaw in “heater i amah kuttang ah chiah riangmang i hi vawlei hi amah ta ah i lak i Cungnung Bik doh i a bawi ram fekte dirter ding aa tim. DL 713.1

Setan nihhin a ziaza taktak hi rak langhter sehlaw cu chikkhat ah khirh “han a rak si ko hnga. Zeicatiah Eve le hdamhna cuhi “ihnung ngaimi ral ahhin ralring te urn dingin ralrinnak pek an rak si diam cang. Sihmanhsehlaw Setan nih cun khuamui lakah a rian'uan i aa tinhmi cu a hlawhtlinnak dingah a sining taktak kha a thuh. Cucaan lio i aa dawh ngaimi rul hmangin Setan nih Eve sinah, “Pathian nih dumchung theitlai hna hi nan ei awk a si lo, a ti hlah new tiinbia a vun hal (Gen 3:1). Eve nih tukforhtu bia kha let ve loin rak hrial sehlaw cu a rak him ko hnga, asi nain a ralpa kha chonh a ngamh caah a chonh lengmang i a dongh nakah amah kha hlenin a urn. Hi bantukin mi tampi hna cu hlen an si tawn. Pathian nih a ngenghmi hna kha lunghrin nak he an al i Pathian nawlbia zumhnak nakin mi ruahnak i cawnpiaknak an pom deuh. Cu bantuk hna cu Setan hlennak ah aa thupri an si. DL 713.2

Nu nihcun rulpi sinah cun, “Ti hlah e, dumchung theitlai vialte hi kan ei khawh dih ko hna, dumlaiciri theitlai belte hi Pathian nih, “Nan ei awk a si lo, a tcngh zong nan tcngh awk a si lo, cuti asi lo ahcunnan thi lai tiah a kan ti” tiahati. Cun rulpi nihcun, ‘han thi taktak lai lo, Ehthiannih cu bantuk in a ti cu kha thingthei nan ei ahcun nan ei cangka in amah bantuk in hngalhnak nan ngei ve lai i a ‘ha le a ‘ha lo kha nan hngalh ve lai ti a hngalh caah a si” a ti (Genesis 3:2-5). Pathian bantuk nan si lai i a hlamak khan nan fim deuh lai i nan dirhmun le nan khuasak ning zong a sang deuh lai tiin Setan nih a chim. Pathian nihhin a chimmL kha aa tinh taktak mi a si lo tiah rulpi nih a rak chimbmi hna bia kha an pom i, A nawlbia an buar i Pathian nih an zalonnak a kham hna ti an ruah i anmah sertu kha an zumlo. DL 714.1

” Na ei ahcun na ei ni lila ahna thi hrimhrimlai” ti a sullam hi Adam nih a sual hnuah khan zeidah a hmuhchuahmi kha a si? Setan nih zumh dingin a hruai bantuk khan dir hmunsang le hlorh in a urn kha a hmu maw? Nawibia buar ruangah thil ‘hami miak awk cu a urn taktak i Setan cu miphun caah thil'ha tuahtu ah ruah a si. Sihmanhsehlaw Adam nihcun hiM Pathian biakhiahmi a si tiin a sullam a hmu kho lo. “Minung cu a sualman ah ser a sinakleidipahakir'banlaitianEhthimnihathanh. “Ieidip na si i , leidip ahna kir ‘ban lai” (Genesis 3:19). Setannih “Nan mit a au lai” a timi hihi bantuk lawngah hin a dikin ruah khawh a si. Adam le Eve nih Pathian bia an ngaih lo tikah khan an mit cu a hung var i an hrubnak kha an vun i hmu, sualmak timi kha an vun bngalh i nawlbuamak ruang i a kbami theitlai kba an teh. DL 714.2

Eden dum laicer ahcun zungzal nunnak thiltikhawhnak thingkung a kheu. Adam nihcun Pathian bia ngaiin rak zul peng sehlaw cu nunnak thingkung cu zalong tein an panh khawh bnga i zungzal in an nung ko bnga. Sihmanhsehlaw a sualmak ruangah khan cu theitlai ei lo dingin ‘ben in a un i thihnak tong ding a hung si. Pathian nih “leidip na si i leidipahnakir ‘hBnlai”atiminibhinthibnak kha a sawh. DL 715.1

Nawlngaihnak ruangah minung sinah thihkhawh lo nak biakam cu nawlbuamak ruangah sungh a si. Adam nihcun a ngeih lcrni pi cu a tefa bna sinah a pe chin kho ‘ung hna lo i Pathian nih A fapa pekin an banhphak ah thih khawh lonak cu vun pe lo le bang sehlaw cu sualnak ah a tlurilmi hna caah cun mahchan awk zeihmanh a urn kho hnga lo. Mi vialte cu an sual dih caah thihnak nihcun mi vialte cu a ciah dih hna. Sihmanhsehlaw atu ceo ahhin kan khamhtu Khrih Jesuh a ratnak thawngin cucu kan sinah phuan a si. Thihnak ‘hawnnak kha a donghter cang i thihthiam ti lonak nunnak cu Thawng'ba in kan sinah a phuan cang (Rom 5:12, 2 Timote 1:10) . Khrih thawng lawnglawng in thih khawh lonak cu ngeih khawh a si. Fapa a zummi poah cu zungzal nunnak an ngei. Fapa nawl a ngai lord poah cu nunnak an ngei bal lai lo i Pathian thinhunnak cu an cungah a urn zungzal ko lai (Johan 3:36) . Hi thluachuahnak a man a f ak tukmi tah khawh lani hi tuah a herh mi thiltuah a duhmi poahpoah nih hmuhkhawh a si. Thil'ha a tuah lengmang i sunpamak le upatnak le zungzal nunnak kha a kawl mi hna cu Pathian nih zungzal nunnak kha a pek hna lai. (Rom 2:7). DL 715.2

Adam sinah nawlngaih lonak ruang nunnak biakamhtu pakhat urn chunmi cu hlengtu liamgan a si. Eden dumah Eve sin ah “Thi hlah e” tiin rul nih a chimmi kha minung nihhin thi kbo lo mi thlarau a ngei lai ti cawnpiaknak hmasabik a si. Setan nawlngaihnak ah a hngat mi bia cu Khrifa ram pulpit tampi in phuan chin lengmang a hung si. Kan hringsortu hna thokin an rak pan bantuk khan mitam deuh nih cun hngal loin an pan lengmang. Pathian bia nih fiang tein a phuanmi thilsual a tuahtu cu a thihawk a si (Ezekiel 18:20) timicuthiltisualtucuathilailoiazungzal in a nung lai tiin laughter a hung si. Pathian bia zulhnak leiah mi an lung a hah ning le Setan bia f awi tein mi nih an zumhmihi khuaruahhar ti loawk a ‘ha lo. DL 716.1

Minung hi a tlukrilh hnu ahkhan nunnak thingkung panhnak nawl zalong tein onh hei sisehlaw cu a zungzal in a nung hnga i sualmak zong hi thi kho loin a urn peng ve ko hnga. Sihmanhsehlaw Cherubim hna le zeitik poah i aa mer khomi vanram meialh hna cu nunnak thingkung panhnak lamveng dingin chiah an si i Adam chungkhar hna lak i a hohmanh nih cu cawngtu lonhin nunnnak a pe khomi thingthei cu ei nak nawl onh an si lo (Genesis 3:24) . Cu caah misual a thi kho lo mi an urn lo. DL 716.2

Sihmanhsehlaw tlukrilhnak a hung um hnu ahcun minung nihhin thih khawh lonak hi an vun i chuakpimi a si ti an zumh khawhnak dingah Setan nih a vancungmi hna kha i zuamkhun dingin a sawm hna. Apalhmi cawrpiaknak an pomter dih hna hnuah misual hna cu zungzal fahnak innak in nung peng dingin zumhnak a ngeihter hna. Atulio ahhin muihnak bawi nihcun a mi le sa hna cu Pathian cu phuhlam hmang bawi chiahru a si i A dubnak a zul lo mi hna cu hell mei ah a paih lengmang hna i A thinhunnak cu a tuarter hna tiin a cawnpiak hna. Cu bantukin zungzal meiphu chungah nganf ah ing buin an i longhlen kha anmah sertu nihcun lungtling ngaiin chuk zchin a vun zch hna tiah alanghter. DL 717.1

Cuticun Setan nihcun amah a sining a ziaza cu minung “hatnak tuahtu, minung sertu ziaza ah a puh lehlam. Puarthaunak le zaangfahnak ngei lo nun hi Setan nunning a si. Pathian cu dawtnak a si i a sermi thil vialte hna zong vancung uknak dohtu nih sualmak a vun chuakpi hlan ahcun an thiang i an i dawh tuk hringhran hna. Setan hrimhrim hi ralpa, sualnak tuah dingin minung soileentu, cun a si khawh ah cun hrawktu a si. Cun a hlen khawhmi hna cu a caah khsngchung sa an si ti f iang tein a hngalh caah cun mi cung ah rawknak a hung tlun caanah a lung aa lawm tuk. Nawlonh hei sisehlaw cu mi dihlak hna hi a sur in a khuh dih ko hna hnga. Pathian thi It i khawhnakin kham hlah sehlaw cu Adam tefa hna lakah a hohmanh nungdam in him tein an urn kho hnga lo. DL 717.2

Setan nih kannu le kanpa hmasabik hna kha anmah sertu an i bochannak hninhsaih piak nakin a uknak, f imthiamnak le a nawlbia dingmi zumh lo dingin a rak hlen hna bantuk khan a tulio caan zongah mi hna kha hlen dingin a kawl cuahmah lio a si. Setan le a rian'uantu ding i a thlatmi hna nih ral thawhnak le mi rawknak an duhnak in thiam an co khawbnak dingah Pathian cu anmah nakin a chiakha deuh anti. DL 718.1

Mihlengtu nih cun an nunzia chiakha tukmi cu vancung kan Pa puh a timh i cucu sual biaceihtu Pathian tangah aa pek duh lo caah vancung in dik lo ngaiin ‘bawl i aummi bantukin a laughter duh caah a si. Nunnem. ngai in biacaihnak tangah an zalonnnak ding le Jehova nawlpek, a har tukmi in uk an sinak aa dannak Mna vawlei mi hna hmaiah a laughter i, cuticun mi hna cu Pathian ah zumh awktlak an urn nakin lamping ah a pialter tawn hna. DL 718.2

Misual a thimi hna cumei le kat in kbangh i zungzal hremnak meialh chung ah har ngai in hrem bantuk in cawnpiaknak, an nunchung tawite an sualnak ruangah Pathian a urn chung poah hrem ding bantuk i cawnpiaknak hi zaangfahnak, dawtnak le a dik le a dingmi kan hngaih mi hna he a va dang hringhran dah! Sihmanhsehlaw hi cawnpiaknak hi kau tukin ai “hek i, Khrihfabu dangdang hna zumhnak tanpi ah hin a lut. Pathian biathiam ngaimi pakhat nih hi tiin a chirn “Hell hremnak hmuh mi nihhin mithiang an lunglawrihnak cu a zungzal in a zualter chin lai. Cu bantuk sining le chuahkehnak aa khatmi nganfah innak chungah a pilmi midang an hmuh tikah anmah cu zeitluk lunglawmmi dah an si kha a hngalhter hna lai. Midang nih hi bia hi, hi ti hin a hman ve. “Sualphawtnak biakhiahmi cu thinhunnak hrai chungah zungzal in tuah a si lio ah hin an hremnak hna meikhu cu zangfahnak hrai zohchunh in mithmuh ah cunglei ah zungzal in a kai ve lai. Hi hremnak ah aa tel lo caah Aren Bawipa cu bhang”hat in um kc seh” a ti. DL 718.3

Pathian cauk khawika catlap ahdah cu bantuk bia cu hmuh a si. Khamhmi hna nih vanram ah zaangfahnak le mizawn ruahnak thlau in mipuarthau mi hna le saram lungthin ngeimi hna nih mi nganf ah innak zeihmanh ah an relpiak hna lo bantuk men in mithiang hna an um ve hnga maw? Naisai! cu bantuk cu Pathian cauk nih a cawnpiakmi a si lo. Hi a cunglei i kan vun langhter mi bia hna hi cathiam ngaimi le upat awktlakmi an si men lai. Cu hna pawl i an vun chuahpi mi bia an si, sihmanhsehlaw Setan fimzer nakin a hlenmi hna an si. Cathiang nih fek tein a chim mi kha amah a pehtlaih tertu ‘hatlo nakbia, bia chiakna hna kha a kan sertu sinin a rami si loin amah phuahchar in a sullam a ping i lak dingin a tuahmi an si. “Ka nun bangin ka chim. Mi “halo mi an thih cu ka duhmi a si lo. Mi “halo minih an ziaza kha an “hinh i an nun kha ka duh deuh” tihi Bawipa ka in a chuakmi bia a si (Ezakiel 33:11). DL 719.1

Pathian cu a dongkho lcrni hremnak a hmuh ahhin a lung aa lawr hei ti u sihlaw zeidah a miak lai? A ser siamri hrerhmun mei an tuar lio, an hrumai thawng, an phunzainak thawng, chiatserhnak awthawng te hna ah aa lawm rih ko hnga maw. Hi thawng, ‘ ill a nung ngaimi hna hi donghthiam lo dawtnak hnakhaw ahcun hladawh a si kho hnga maw? Misual hna cu a dongkho lani nganfahnak tuarding an sinak ahhin van le vawlei hngangamnak le nawlngeilmak hrawktu sualnak cu Patliian nih a huat ning a langhter tiin an puh colh. Hi bantuk ruahnak hi Fathian thangchiatnak tuksapur ngaimi a va si dah! Pathian nih sualnak a huat tuk caah cu bantukin a peh thluahmah tiiah an ruah. Cu bantuk Pahian bia a thiamngai mi hna cawnpiaknak nihcun zangf ahnak tel loin hrem zungzalnak nihcun a hremmi hna cu a hruhter hna i thinhunnak, chiatserhnak le Pathian thangchiatnak an chim ah cun an sualnak thilrit cu an nganter deuhdeuh. Cu bantukin a zungzal in sualnak an cawranak nihcun Pathian sunpamak an nganter hlei lo. DL 719.2

Zungzal hremnak a um ti zumhnak cawnpiaknak dik lo mi nihhin sual a vun hrinmi ‘hat lo ning hi minung ruahphak khawh lomi a si. Zangf ahnak le ‘hatnak le zawnruahnak i a khatmi Baiioal cawnpiaknak biaknak cu zumhnakhrut nih a muihter i ‘ ilmak le thinphannak nih a khuh. Pathian ziaza cu Setan nih a hmaan lcmi rang a thuhmi kan ruah tikah zangfahnak he a khatmi A kan sertu Pathian cu ‘ ilmak chuahtertu, thinphannak chuahtertu le tuamak tiang chuahtertu maw a si tihi kanmah le kanmah kan i hal bal maw? Pathian cu a ‘halo tuk hringhran ti ruahnak pulpit cung cawnpiaknak, vawlei khua zakip a karh mi nihhin mi a thong a thong in le, a nuaih a nuaih in lungaw’ awm umnak le Pathian zumh lonak ah a kalter hna. DL 720.1

Zungzal hremnak a um ti cawnpiaknak hna lakah a hmaan lomi cawnpiaknak pakhat cu Babilon fihnung zu, miphun vialte an dinter mihi a si (Biathlam 14:8; 17:2) . Cu kalsualmak cu Khrih Thawng'habia phuangtu pastor hna nih lunglawm tein an pan i a thiangmi cabuai in an phuanmi hi biathli taktak a si. Cucu a hmaan lomi Sabbath an pom bantukin Ron sinin an oohlan mi a si. A hmaan, hihi milian le mi ‘ha mi hna nih an cawnpiak mi hna a si, sihmanhsehlaw hi kong i kan cung i a rami ceunak hi anmah cung ah a ra ve lo. Anmah caan lio i a tlangmi niceunak ca lawngah ‘uanvo an ngei i kanmah caan lio i a tlangmi niceunak ahhin ‘uanvo kan ngei ve. Kan pupa hna nih an cawnpiak mi a hman lomi zumhnak cohlang in Pathian Bia cawnpiaknak kan mertak ahcun Babilon sualphawtnak phuanmi tangah kan tlu lai i a f ihnung zu kan din ve lai. DL 720.2

Zungzal hremnak zumhnak a dohtu mi tarrpi biadik ah hruaimi tarrpi an urn ve. Eawtnak le zaangf ahnak he a khatmi Pathian cu Cathiang chungah an hmuh i a kang zungzal mi hell mei chungah Pathian nihcun a sermi thilnung a khangh hna lai ti kha an zum kho lo. Sihmanhsehlaw thlarau cu amah a sining te ah a thi kho lani a si kha an i tlaih i a dang chimawk urn loin a cbnghnak ahcun minung hna cu khamh an si lai tiin biatlang an kawn. Mi tarrpi nihcun nawlngeihnak dingah Baibal nih hrocemak a hman mihi a si taktak ding a si lo tiin chimmenmen mi ah an ruah. Cuticun misual hna cu anmah duhning nuamhnak kawl in Ehthian fialmi zeirel loin a tlung taktak lai lo tiah an nunnak an hman i a donghnak ahcun Pathian zawnruahnak co kha an i ruahchan rih ‘hiamhna. Cubantuk zumhning Pathian zaangfahnak zeirel lo, Adinnak a hngal lo bantuk i umtemak in an pumsa lungthin lawmhter in misual hna cu ‘hat lcnak kha ral'ha ngaiin a tuahter hna. DL 721.1

Mi vialte khamhnak an hmu lai ti zumtu (Universalists) hna i an zumhnak thlarau rawktu hnabei dong loin an umnak dingah Pathian bia an merhmi vun hmuhter ding cun anmah hrimhrim nih an rak chimmi kha chim ‘han a herh tawn. Accident nakah a thimi biaknak lei ah aa pe lomi tlangval pakhat ruak vuinakah universalist pastor nih, Pathian Cathiang in Eavid konglam he pehtlai mi Baibal cang a thim i Amon thihnak ah a lungsak cang7’ (2 Samuel 13:39) ati. DL 722.1

Biachimtu nihcun hi tin a ti “Sualngei buin vawlei kaltak in a thimi hna, zurit ruangahanpuanahsualnak thisen a kai i a su lo mi hna, hi tlangval bantukin a thi mi hna biaknak nunphung a ngei hrimhrim lomi hna an oo dingcu an ka hal lengmang. Pathian Cathiang ahhin kan lung a tling ko. Cu bialehnak nihcun buainak har ngaingai mi cu a phi a pek khawh ko lai. Amon cu a sual hringhranmi a si, aa ngaichih lcmi a si, amah cu zu a ri i a zurit licah thah a si. Eavid cu Pathian profet a si, Aron caah a ra lai mi vawlei ahhin a ‘ha lai maw, ‘ha lai lo maw ti cu a hngaih hrimhrim ko lai, a lungthin in a chimmi bia cu zeidah a si Bavid siangpahrang thlarau cu Absolcm sin i va kal kha a ngai hninghran ko. Zeicatiah Aron kha cu a thih cang cu ta, tiin a kongah khan aa lung sak cang (2 Samuel 13:39) . DL 722.2

“Hi biachim mi hin zeidah a phi kan hei laughter khawh. A biaknak zumhnak nihhin dong thiam lo tern innak a sermi pakhat te hmanh a urn lo a si ko lo maw? Vawlei pumpuluk thiannak le hnangam lunglawmhnak, ceu deuhnak, midang ca “hatnak, tuahsemak kau deuh bia alnak lehnak hlawhtling ngaimi cu kan hmuh. A fapa thih thawng a theih. tikah a hna a ngam. Zeiruang theng ahdah a si hnga? Chimchungnak mit in hmailei caan sunglawi mi cu a hei cuanh i cu a fapa cu tukforhnak vialte in larhlapi ah ‘hial a simi cu sualthcng in chuahin sual fihnung lakin tiiianh a si i zaa ngai in tiiianh le ceuter a hung si hnu ahcun thlarau lakmi le aa lawm ngaimi hna sinah cun luhpi a si. A lawmhnak bik urn chunmi cu hihi a si, atu ahcun sualnak le lungretheihnak dirhmun in chuah a si cang i a fapa dawt cu a thlarau muipaduk ceunak dingah Thiang thlarau thawchuah hnawhmi sangbik pek mi hmun ahcun a kal i cu ka ahcun a lungthin cu vancung f imnak le a thlumbik mi dawtnak a ziam bal lani in thuamh a si cang lai i a thiang ngaimi dirhmun ah dinh le vancung mi hna umnak ah roco ve ding a si cang lai. DL 722.3

“Hi khuaruahnak hna ahhin hi vawlei cung kan nunnak i kan tuahmi vialte ah hin vancung khamhnak cu a hngat lo ti hi kan hngalh awk a si. A tu ah kan lungthin thlennak ahmaw, zumhnak ah siseh, kan biaknak kan i tleihnak ah siseh zeihmanh ahhin aa hngat lo.” DL 723.1

Cuticun Khrih pastor aa timi pa nih Eden dum i rul nih a hmaan lomi biachimmi kha a nolh ‘han. “Nan thi taktak lai lo” “Nan ei ni thokin nanmit a au lai i pathian hna bantuknansi lai”. Himisualbikmi, lainawngmi, mifir, le nupa sualnak a tuahmi hna cu an thih hnuah a ziam kho lomi lawmhnak hmun ah lut dingin timhtuah an si tiin a phuan. DL 723.2

Zeibantuk bia nih dah hi Fathian Bia a merhtu nihhin a bia tlangkawmnak a lak? Pathian zohkhenhnak i David a peknak biacang pakhat te khan a si. A thlarau cu Absalom sinah a va kal kha a ngai hringhran. Zeicatiah Anon a thih kha a hrauh tikah amah kongah aa lungsak. Fak piin a ngaihchiatnak cu caan nih a vun neuter i a khuaruahnak cu a thihnakin a nungmi fapa leiah aamer i a sualnak dantatnak ‘ ihnak thawngin amah tein a zam. Hihi thisen khat aa chuahpi mi a famu a ihpi ruangah le zurit ruang i a thimi Amon cu a thih le cangka in nuamhnak hmun kai pi in cu hmun ahcun thianter in a sual ve lani vancung hna sinah tlong leng ve bantuk in an chimnak a chan cu a si. Lungthin nuamhtertu tuanbia hrimhrim a si i pumsa lungthin diriamhtu he aa rem ngai. Hihi Setan amah pumpak i a zumhning a si i a rian’ uan hmual a ngeihter ngaingai. Cu bantuk cawnpiaknak ahcun sualnak a urn peng tiiii kan khuaruah a har awk a si maw? DL 724.1

A hmaan lani cawnpiaktu i hi lam a zulh mi nihhin midang tampi tahchunhnak a chim fianh. Baikal cang in bia cheukhat an chimf ianhnak he aa kalhmi cu an lak i cu bia aa kalhmi cu Pathian Cathiang ah hngatchan ngei lo zumhning chimf ianhnak ah an hman. Zu a rimi Anon vancung ah a urn ti an f iannak ding ah theih hngalh temak bia vun lak i ruah lengmang i a phi a chuahter mi mermen a si. Baibal nih fiang te le dik tein a chimmi zuri mi cu Pathian ram an co lai lo a timi he dengteo tein an i kalh (1 Kerin 6:10) . DL 724.2

Cu bantukin mi ralchia zumlo mi le lung aw'awm ummi hna nih cun biadik cu lihbia ah an canter. Mipi hna cu an depdetnak ah hlen in an um i Setan hlennak bawm chungah an i thui len hna. Mi tanpi bna cu minung thlarau hi a thih le cangka in vancung ah hei kai oolh sehlaw cu nunnak nakin thih hi kan bngar deuh ko bnga. Hi zumhnak ruangah hin mi tanpi an i that tarn. Buainak, lungretheihnak le hnabeidongbnak nih a tlunhnawh tik hna ahcun zungzal nunnuamhnak lut dingin nunnak derthawm ngaimi vun daughter cu bngar awktlak ngaiin a lang kho. DL 724.3

A nawlbia buar mi hna cu Pathian nih a hrem hrimhrimhna lai ti cuAbia ahhin fiang tein a lang. Pathian nih misual hna cungah ding tein bia vun khiah ding ahcun vel angei tnkhringhran, atitaktakballailotiaruatmihna nihcun Calvary vailam kha zoh hna seh. Pathian Fapa suainak aa neh lani thihnak nihhin sualnan cu thihnak a si ti le Pathian nawlbia buar mikip nihhin lehrulhnak an bmuh hrimhrim lai. Suainak ngei lani Khrih cu minung caah sual ah a hung cang. A lungthin a kekkuai, a nunnak a dongh tiangin A Pa mithmai thuhkanhnak le sualbuamak cu a pborh i a tuar. Misual hna tlanh an sinak dingah hi bantukin a tuar. Cucu sual ruangah mi kha hrernak an in lonak ding i zalonnak a um chun mi lam a si. Cu bantukin tlanhnak ding khuakhannak a pern duh lani vialte hna nih cun sual nawlbuar ruangah hremnak le thiam lo oonak cu an pumsa hrimhrim in an tuar hrimhrim lai. DL 725.1

Pathian zei a rel lo i sual a ngaichih duh lani hna cu universalist hna nih vanram ah vancung mithiang hna he aa lawm ngaingai mi bantukin an vun umter hna nak hi zeitindah Baibal nih a cawnpiak tihi ruat hna u sih. DL 725.2

“A ti a hal mi paohpoah hna sinah nunnak tiput kha man loin ka pek hna lai” (Biathlam 21:6). Hi biakam hi a ti a hal mi hna ca lawngah a si. Nunnak ti ka herh ti aa hngalmi, thil zeizong vialte sungh zongah zei a poi lani hna lawng pek an si lai. Teitu a si mi paoh nih hihi ka sinin an hmuh lai, keimah cu an Fathian ka si lai i an nih cu kafa an si lai (Biathlam 21:7) . Hi ka zong ahhin biakamnak hna cu ser dih an si. Hi vialte hna roco ding cun kan doh lai i suainak cukanteilai. DL 726.1

Profet Isaiah hmangin Bawipa nih hitin a chim. “Miding mi cu an i lawn lai, an caah thil a ran thliahnah ko lai. in ‘uanman kha an i lantpi lai. Sihmanhsehlawmi'halo cu an lo to cang, an tuahmi toa an cung ah lehrulh a si lai” (Isaiah 3:10-11). Misual mi nih suainak toa voi zatoat a tuah zongah a nung ‘hiam'hiam ko. A si, a chinmi cu ka hngaih, “Pathian na tih ahcun zeizong vialte a ‘ha dih to lai. Sihmanhsehlaw mi ‘halo mi hna caah cun a ‘ha dih to lai lo. in nunnak cu thladen bantukin a liamzau ding a si i Pathian an ‘ ih lo caah an no tein an thi lai” (Phungchimtu 8:12,13) . Cun Paul nih misual nihcun amah cungah Pathian nih a thinhunnak le ding tein biacaihnak a phuami i na in lai mi dantatnak cu na nganter chin men ko. Pathian nihcun, “A hopoah kha an tuahmi ningin a cham hna lai. ~hat lonak a tuahmi nih an dihlak in nganfahnak le tern innak kha an hmuh lai” (Rom 2:5,6,9). DL 726.2

Hihi f iang tein i tbeih u, nu le pa suainak a tuahmi le dawhcah loin khua a sami le a hak a kau mi cu Khrih Pennak chung le Pathian Pennak chungah oovo zeihmanh an ngei lai lo (haktoauh hi siasal biak phunkhat a si) (Efesa 5:5). Midang he rem i zuam u law nunnak thiangin nun i zuam u, zeicatiah nunnak thiang ngeih lo in a hohmanh nih Patiiian cu an hmu kho lai lo (Hebru 12:14) . A nawlbia a zulmi hna cu nunnak tidngkung tlieitlai ei khawhnak nawl le khuapi kutka chung luhnak nawl a ngei mi cu mi lunglawm an si. Sihmanhsehlaw uioo bantuk a simi hna le hur duhcuai mi hna le, lainawngmi hna le siasal bia mi hna le bia in siseh, tuahnak in siseh, lih a chimmi hna kha cu Mnuapi leng ahcun an urn lai (Biathlam 22:14-15 King James) . DL 726.3

Pathian nih minung sinah A ziaza phuannak le sualnak he pehtlai in A tuah dingmi a chim. “Bawipa cu zaangfahnak le velngeihnak in a khatmi Patidan a si, Amah cu fawi tein a thinhunter khawh lcmi, a fekmi dawtnak tarrpi mi cungah a langhter i micung ah zumh awktlak ngaingai mi a simi Pathian cu a si. Abiakamnak kha mi thong tampi cungah a hmunhter i paihnak le ‘hat lonak le suainak kha a ngaihthiam hna, a sinain anpa le sualnak ruangah an fale an tu le kha a chanthum a chanli naktiang dantat a thlolh lcmi a si (Exodus 34:6-7) . Amah a dawtu cu an dihlak in a huhphenh hna, sihmanhsehlaw mi ‘halo cu a hrawh dih hna lai”. “Sihmanhsehlawmisual cu hrawh an si dih, an tefa cu hloh an si” (Salm. 145:20, 37:38) . Pathian ram uknak thiltikhawhnak le nawlngeihnak cu uknak dohnak kha daihter dingin hman a si lai, sihmanhsehlaw lehrulhnak ding tein langhter dingmi vialte cu Pathian ziaza, zaangfahnak, thinfual lungsaunak le midang ca ‘hatnak tuahduhnak he an i rem dih lai. Pathian nih duhning a si loah zei bantuk biakhiahnak a si zongah mi hi hramhram in a hnek bal hna lo. Sal hna nawlngaihter hna bantuk abhin aa lawm fawn lo. Anah cu dawtphu mi a si caah a sermi hna niii hin Anah an dawt hi a duhmi a si. A fimnak, a dinnak le midang hrang thil'ha tuah duhnak a ‘hatnak an rak hngalh thiam caah Amah nawingaiii hi a duh mi a si. Hi thil vialte i a dinnak ruahnak a ngeimi vialte hna nihcun an dawt lai, zeicatiah anmah hna cu Amah sining nih khan anmah hna kha Amah lei ah a hnuh hna. DL 727.1

Kan Khamhtu nih zaangfahnak, velngeihnak le dawtnak umtu hoiiier dawh a cawnpiak mi le a chimhf ianh cang mi hna kha Pathian ziaza le duhning chim chin mi an si. Khrih nih A Pa sinin A hmuh lomi cu A cawrpiak hna lo kha A chimh hna. Pathian ramuknak i hruainak a hrampi cu Khamhtu nawlpekmi “Nan ral kha va daw hna u” timi he aa ren ngaingai. Vancung le vawlei a ‘hatnak ding ah le mi ‘halo mi hna cungah dinnak in bia a ceihnak cu an ‘hatnak ding caah a si. Anmah hna cu a dawtnak hmelchunhnak in a kulh hna, A nawlbia A hngaihter hna, A zaangfahnak pe dingin A zuih peng hna, sihmanhsehlaw Ami dawtnak zeiah an rel lo i, A nawibia hna zong zeihmanh lo ah an canter i A vel kha an hnon. A laksawng pekmi an oo ko buin a Petu cu an upat lo, an sualnak kha a fih ti an hngaih caah Pathian cu an huat, an lungthin ruahnak ‘ha lo kha Pathian nihcun lungsau tein caan saupi a ngan ko hna. Sihmanhsehlaw a donghnak lam an panh mi ding tein biakhiah mi cu a lang hrimhrim te ko lai. Hi Pathian pennak a dotu hna hi a pawngah cikcin in a khit hna hnga maw? Amah duhnak tuah dingin a hne hna hnga maw? DL 728.1

Setan kha anmah hna hruaitu ding ah aa thimmi hna le a thiltikhawhnak in a uk khawhmi hna cu Pathian sin kal dingin timhtuahnak an ngei lo. Porhlawtnak, hlennak, nawlbia zeirel lonak, puarthaunak te hna cu an ziaza ah aa benh peng. Vawlei cung i an nehsawh mi hna le an huatmi bna he hmunkhat tlongleng ‘ i dingin vanram ah an lut kho hnga maw? Lihchim hmang mi hna caah cun biadik he cun zeitik hmanhah an i ngamhtlak kho bal lai lo, thurhhnomhnak ahcun thiannak cu pom khawh a si lo i mah tangka huih hmangmi hna caah cun dawtnak a lang kho bal lai lo. Vawlei lei thil ah lungthin dihlak a ciah mi hna le mah ‘ ang ka hulh hmang mi hna sin ahhin zeibantuk nuamhnak dah vancung ram nihhin a hei pek khawh hnga? DL 728.2

An nunchung caan vialte Pathian pennak dohnak ah a hmangmi hna cu ruah lo piin vanram ah hei kai hna sehlaw, cu hmun ahcun zeitik caan poahah thiannak le tlamtlingmi ‘hatnakngei, zaangfahnak he a kbat mi lungthin le lawmhnak he a khat mi mithmai kengmi Tuufa le Pathian thang'hatnak hladawh thawng nih a tuammi Bawi ‘hutdan cungin a ‘hu mi tlanhcia mi hna cungah a ziam bal lord ceunak an vun hmuh lai, sihmanhsehlaw an lungthin Pathian le Biatak le thiannak huatnak he a khat mi hna nihcun vancung mi hna cu khua sakpi khawh in thang'hatnak hla an sak pi kho hna hnga maw? Pathian le Tuufa sunpamak cu an tern in kho hnga maw? Naisai! Vancung ram nuncan an tuah khawhnak dingah zaangfahnak caan tampi pek an si cang hna nain thiannak duh dingin an lungthin taktak in cawn an duh bal lo i vancung holh zong an cawng duh bal favn lo, a tu ahcun an tlai tuk cang, caan a urn ti lo. Pathian ralchanh in an dohnak nihcun vancung urn tlak lo ding in a ser hna. Vancung khua a thiangmi le hnangamnak cu anmah caah cun hremnak a si lai i Pathian sunpamak cu kangh hmangmi mei a si lai. Cu hmunthiang cun rianrang tein zam an duh lai .Anmah tlanh dingin a thi mi mithmai in i thuh i thihnak kha an duh deuh lai. Cun misual hna an donghnak ding cu anmah duh thim ning tein biaceih a si i vancung an kai lonak a chan zong anmah an i thim mi cungah aa hngat, cucu Pathian zangfahnak le dingte biaceihnak an si. Buanchukcbo lio i tilian bang khan cu ni lianngan meialh nih cun misual hna cu damh khawh an si lo kha Pathian biacaihnak nih a laughter. Pathian nawlngeihnak ah an i pe duh lo. An duhthimmi cu Pathian pennak doh kha a si i cu ka ah cun an caan vialte an hman dih cang i nunnak a cbngh tikah an khuaruahnak tiluang mi ralchanh in i mer ding cun a tlai tuk cang i nawlbia buamak in nawlngaihnak ah kir ding le huatnak in dawtnak ah kir ‘han ding cun a tlai tuk cang. DL 729.1

Lainawngtu Kaina nunnak zuah a sinak ah khan misual hna cu an nunnak nawlonh zong hei si ko hna hmanhsehlaw a theitlai a hung lang dingmi uk lami sualnak an ti lengmang ding mi zohchunh awk cu Pathian nih vawlei ah a pek. Kaina cawnpiaknak le a thilti ning zohchun nakin “Vawlei ahhin minung suaining cu a ‘halo tuk hringhran ti le an lungchung khuaruahnak hna cu sualnak lawnglawng in a khah dih tiangin a tef a mi tampi hna cu sualnak chung ah hruai an si, Cun vawlei hi Pathian mithmuh ah a rawk dih cang, vawlei hi zang ennak in a khat dih cang (Genesis 6:5,11 King James) . DL 730.1

Zaangfahnak ruangah Noah caan lioah khan vawlei cung i a urn mi mi’ halo mi hna kha a hrawh dih hna. Zaangfahnak in Sadom khua a um mi misual ngai mi hna cu a hrawh hna hlei ah Setan hlennak thiltikhawhnak ruangah sualnak a tuah mi hna nihmi uamak le zaangfahnak an hlawh i midang hna zong cuticun Pathian pennak doh dingin an hruai hna. Cu bantukin Kaina le Noah caan lioah a rak um i Abraham le Lot caan zongah a um “han i kanmah caan zongah a um ve. Vawlei cung zong ahhin zaangfahnak ruang in Pathian nih a zaangfahnak a hnongtu hna cu a donghnak ahcun a hrawh dih hna lai. DL 730.2

“Zeicatiah sualnak man cu thihnak a si, sihmanhsehlaw Pathian laksawng cu zungzal nunnak a si i cu nunnak cu kan Bawipa Jesuh Khrih he aa pehtlai mi a si” (Pan 6:23) . Nunnak cumidingmi hna rosung a si lioah misual hna oovo cu thihnak a si. Moses nih Israel fale hna sinah “Zoh hmanh, nihin ah nan nih hmai ah nunnak le ‘hatnak, thihnak le vanchiatnak kha ka chiah” a ti (Deuteraroni 30:15) . Hika i thihnak ti a chim mi hi Adam sinah a chirari kha a si lo, mi vialte hna nih an nawlbuamak ruang i dantatnak a chirani tu kha a si. Hihi zungzal nunnak he a ralchanh mi, “Ihihhnih nak”a si. DL 731.1

Adam sualnak ruangah mi vialte thihnak nih a fuh hna. Ml vialte hna cu aa khat cio in thlan chungah an lut, khamhnak caah a hlan kan in khua rak khannak ruangah mi vialte hna cu an thlan in thawhter an si hna lai. “Midingmi le miding lo mi thawh'hannak zong a um lai” (Lamkaltu 24:15). ‘Adam he an i pehtlaih nk thawngin mi vialte cu an thih bantukin Khrih he an i pehtlaihnak thawngin mi vialte cu nunnak ah thawhter an si lai” (1 Korin 15:22) . Sihmanhsehlaw kawhmi hna cu phunhnih in ‘hen an si lai. ” Hi kong ahhin lau hlah u, thlan chung i a um mi vialte a aw an tbeih lai caan kba a ra lio, cun an thlan khan an chuak lai i ‘hatnak a tuahni kba an tho lai i an rung lai, ‘hatlcnak a tuahmi Mna an tho ve lai i sualphawt an si lai” a ti (Jchan 5:28-29). “Hi mithi thawhter an si, a pakhatnak i aa tel mi hi cu lunglawm mi le thluachuak hringhran mi an si ko. Thih voihnihnak nih an cungah nawl zeihmanh a ngei lo. Annih cu Pathian le Khrih Tlangfcawi an si lai i Khrih he cun kum thongkhat chung uktu bawi an si lai” (Biathlam 20:6) . Sihmanhsehlaw sual ngaihchihnak le zumhnak ruangah ngaihthiamnak a co ve lo mi hna nih cun sual buamak “Sual man” hremnak cu an tuar lai. Hremnak an tuar chung le an tuar fahning cu an thilti ningbantuk cio in aa dang lengluang lai, sihmanhsehlaw thihhnihnak nih a dcnghter dih ‘hiam lai. Misual hna cu an sualnak chungin, a dinnak le zaangfahnak chungin khamh ding cun aa rem khawh lo caah Pathian caah thil si kho lo mi a si. Amah nawlbuamak le amah le amah phu lo ah aa chiahnak nih cun nunnak cu a sunghter. Thlarau thawchuah hnawhmi nih a ‘ialnak ahcun, ” Luklak ah mi'halo cu an lo ko lai, na kawl hna hmanh ah na hmu hna lai lo” (Salm 37:10) . Midang nih hi tin an ti ve ” Eantatnak hrai a kha mi kha an din cang, cu nakin a ‘halo chinchin mi dantatnak Mna an din lai i an dolh lai i an lo lai” (Cbadiah 1:16). Ningzahnak nih a tuam hna i ruahchan awk a um ti lo. A zungzal in philh an si cang. DL 731.2

Cuticun sualnak cu lungretheihnak le hrawhnak a vun tlunter mi vialte he cun daughter a si lai. Tbang'hatnak hla tuah tu nihcun, “lawkimi Mna sual naphawt hna i mi ‘halo kha an hrawh hna, an nih cu hngalh ‘han ti a um ti lai lo. Kan ral cu an dih cang, an khua cu na hrawh cang hna i a philh in philh an si dipdep cang” (Salm 9:5-6) . Johan nih Biathlam ah zungzal umtuning ding cuan in i ran lonak pelte hrnanh nih hna hnawhter lo in “Bawi ‘hutdan cung i A “humi le Tuufa cu Bhang'hatnak upatnak, surpamak le ‘ hawnnak kha an cungah zungzal in zungzal tiang um ko seh tiin hla an sak kha a theih” (BiatiiLam 5:3). Eongh hngal lo hremnak an tuar ruangah Pathian volhpamh, thangchiat mi thlarau tlau mi an um ti lai lo i hren hmun ah an hrum ainak thawng nih khamhmi hna hlasak thawng a buaiter ti laklo. DL 732.1

Thih khawh lonak sining zumhnak diklo a hrampi a bunhmi cu thih hnuah hngalhthiamnak ngei bantuk i cawnpiaknak zumhning, zungzal hremnak, Pathian Cathiang cawrpiaknak ralchanh, minung chia'ha thleidan thiamnak, khuaruah thiamnak dohnak hi a si. A langsar ngaimi zumhnak cu vancung ah a kai mi khamhmi hna nih cun vawlei cung thil a tlung mi vialte an hngalh mi a bik in an kaltak mi hna an hawi nuncan cu an hngah ti hi zumh a si. Sihmanhsehlaw mithi hna nih a nung lio mi hnahnawh buainak an hngalh mi, an dawtmi hna nih thilsual an tuah lio an hmuh mi, ngeihchiatnak an tuarmi vialte, hnabei donghnak, an nung chung lungrethelhnak an tuar mi vialte hmu buin zeitindah lunglawmhnak hranpi a si khawh lai, vawlei cung i an hawikom hna cungah, cunglei in ai hel lengmang mi hna nih vancung nuamhnak zeitluk tarn dah an nuamh pi khawh lai. An thaw nih an pumsa a chuahtak le cangka in sualnak aa ngaihchih lo mi hna thlarau cu hrsnhmun meialh chungah thlak a si ahcun zeitluk tuksapur dah a si hnga! Timhtuahnk ngei lomi an hawikom tiilan chungah zungzal suainak le ngaihchiatnak luat ding hmutu hna an ngaihchiatnak a va thuh ning cu! Mi tanpi hna cu pum in siseh, lungthin in siseh, fahnak innak in hruhnak ah a lubpi hna, DL 733.1

Hi thil hna he pehltai in Pathian Cathiang nih zeitindah a chim. Eavid nih mi a thih ah ahcun zeihmanh theihhngalh mi a ngei lo” a ti. “A thaw nih a chuahtak i amah cu leidip ah a kir ‘han i cu ni thengte ahcun a khuaruahnak vialte zong a lo colh” a ti (Salmi 146:4 King James). Solomon zong nih cu hngaihtemak bia ‘hiam'hiam cu a rak chim. ” A nung mi hna nih cun an thi lai ti an hngalh i mithi bel nihcun zeihmanh an hngal lo. in dawtnak, an huatnak, an hnahchuahnak te hna cu a lo dih cang i nitang thil tuahmi ah hin canvo an ngei ti lo. Na kainak ding thlan ahcun thil tuah ding maw, hngalhnak maw, fimnak maw a um fawn ‘ung lo” (Phungchimtu 9:5, 6-10 King James) . DL 734.1

Hezakia thlacamnak cu leh a si i a nunnak kum hleinga sauter a si tikah khan A zaangfah nak sunglawi tuk mi ruangah a lung aa lawm tuk caah Pathian sinah thang'hatnak a pek. Hi hla ah hin a lunglawmh na a chan kha a chim. “Mithi khua mi nih cun a hohmanh nih an in thang'hat kho lo, mithi nihcun zumhawktlak na si kha an in bochan kho lo. A tu i keimah nih kan thang'hat bantukin nangmah an thang'hat mi cu mimung hi an si” tiah a ti (Isaiah 38:18-19) . Cawnpiaknak tanpi nih cun miding a thi mi hna cu vancung ah a um bantukin, lunglawmhnak ah lutin, a thu kho lomi lei nihcun Pathian a thang'hat bantuk in an langhter, Sihmanhsehlaw Hezakia nih cun thihnak abhin cu bantuk a sunglawi mi khuaoonh i hmuhkhawh mi thil a hmu kbo lo. Salmhla ‘ialtupahi a tbeihtermi be abia a ren ngai kha a bmuh. “Mithi khua ah nangmah cu a hobmanh nih an in hngal lo. Khi ka ah a bohmanh nih an in thang'hat kho fawn lo. Bawipa a tbang'hattu cu mithi an si lo, bofh lo i dai tein urn nak hmunah a vung kal mi nih an thang ‘hat kholo” (Salm 6:5, 115:17) . DL 734.2

Penticost ni ah khan Peter nih hringsortu David cu a thi i phum a si cang i nihin nitiang in kamah sinah a urn peng rih ka. David cu vancung ah a kai lo tiah a chim. Nihin ni tiangin a thlan zong kanmah sinah a urn peng rih ko. David cu vancung ah a kai lo tiah a chim (Lamkaltu 2:29, 34 King James) . Thawh'hannak ni a phanh hlan lo David cu thlan chungah a urn pengnak nih hin miding mi hna an thih le cangka in vancung ah an kai lo ti cu f iang tein a langhter. Thawh'hannak le Khrih thawh'hannak sunpamak thawng lawngin David cu caan cbngh tikah Pathian orhlei ah a ‘hu kbo te lai. DL 735.1

Paul zong nih, “Mithi cu thawhter an si lo ahcun Khrih zong cu thawhter a si hnga lo, cun Khrih cu thawhter si lo ahcun nan zumhnak cu hlennak men a si hnga i nan sualmak chungin nan tlau ko rih hnga. Cuhleiah Khrih a zummi a thi cang mi zong kha an lo tlau dih ti a si fawn hnga” a ti (1 Karin 15:16-18) . Kum thongli chung miding mi hna an thih tikah vancung ah dingteo tein rak kal hna sehlaw Paul nih thawh'hannak a um lo ahcun zeitindah Khrih ah a hngilh mi hna cu an thi dih a ti khawh lai. Cuti asi ahcun thawh'hannak cu an caah a herh ti hnga lo. DL 735.2

Zumhnak ruangah a nunnak tiang a liam mi Tyndale nih mithi he pehtlai in hi tin a chim “Mlthi hna cu Khrih maw, Khrih thimmi vancung mi hna maw an umnak ah sunglawi ngai in an urn oolh ti hi ka pom kho lo. Ka zumh ning zong a si fawn lo. Cubantuk cu rak sisehlaw pumsa in thawh'hannak cawnpiaknak hi zeihmanh lo a si lai”. - William Tyndale, Preface of New Testament, Ed. 1534. DL 736.1

Thihhnu zongah thih khawh lo ruahchannak nih hin Baibal chung i thawh'hannak zumhnak, daithlanhnak, ‘hek ding a karhter ti hi al awk a ‘ha lo. Dr. Adam Clarke nih hi thil hi tin a rak chim “Thawh'hannak zumhnak hi a tu lio Khrihfa mi hna nakin hlan lio Khrifa mi hna nih an ruah deuh mi ah a lang”. Hihi zeitindah a si? A zultu hna nih pehthluahmah in an chim i Pathian a zultu hna teimak chuah dingin, nawlngaih dingin le an lungthin chungah caamter dingin an lung a thawhter hna. An rian chawngtu hna nih a tu lio ahhin an chim lem lo. A zultu hna nih an chim i Khrifa hmasa hna nih an zumh. Cu bantukin kanmah zong nin kn chimve i kan bia a ngaitu hna nih an zumh ve. Thawng'habia cawnpiaknak zumhnak ahhin uar khun ding a urn lo tiah a ti. - Ccmmentary, renarks on 1 Kbrinthians 15, Para 3. Khrifa vawlei nih a pumpuluk dengmang in an thuh le an hmuh lo tiangin a sunglawi mi thawh'hannak biadik hi an peh thluahmah. Cuticun biaknak lei ca'ialtu sunglawi bik pakhat zong nih Paul biachimmi (Thessalon 4:13-18) kong hi chimfianh in hi tin a ti “Hnangamnak tinhmi dihlak tuahnak ding caah a dingmi hna mithiang mi, thih khawhlonak zumhnak nih Bawipa voihnih ratnak i lungaw'awm mi zumhnak kha kan caah urn hmun a khuar. Kan thih ahhin Bawipa cu kan caah a ra, cucu kan hngalh dingmi le kan orh ding mi cu a si. A thi mi hna cu sunpamak chungah an lan diam cang. An biaceihnak ding le thluachuahnak ding ah muko turn an hngak ti lo” tiah a ti. DL 736.2

Sihmanhsehlaw a zultu hna a kaltak hna lai te ah khan Jesuh nih amah simah rianrang tein an kalmak ding kha a chirn hna lo. “Ka Pa innchung ahcun khaan tampi a urn ko i cu ka i nan caah hmun va timh awkah ka rak kal lai. Cu bantukin sihlah sehlaw hi tihin kan chirn hna hnga lo, cun ka va kal lai i nan ca i ka va timh dih hnu ah ka rak kir than lai i ka sinah kan lak hna lai. Cun ka umnakah nan nih zcng nan urn ve lai” (Johan 14:2-3). Paul zcng nih hiti hin a kan chimh “Authawng, vancung mi Bawi Bik authawng, Pathian muko awthawng cu a hung thang lai i Bawipa hrimhrim cu vancung khin a rung ‘urn lai. Khrih zum buin a rak thi mi kha nunnak ah thawhter an si hmasa lai i cu caan i a nung rih mi kannih pawl cu khuadawm lakah khin Bawipa cu van i hung ton awkah pumh kan si dih lai. Cun Bawipa sinah cun zungzal in kan urn lai, cu caah pakhat le pakhat hi bia hin nan tha i nuamter cio u” (1 Thessalon 4:16-18) . Cu hna ngamnak bia hna le Universalist riantuan tu i a hmasa deuh i an chirami he cun an i dang tuk. Mithi cu zeitluk sual mi va si hmanhseh law a nunnak thaw nih a chuahtak hnu ahcun vancung mi hna lakah lunglawm tein hei luhpi ding bantukin thiversalist rian'uantu niii cun a hawikom ngaihchia mi hna cu hnangamnak ding thazaang a pek hna. Paul belte nih cun a unau hna sinah hmailei Bawipa a rat caan, thihnak hrichah a si tikah Khrih ah a thi mi hna cu zungzal nunnak ngei in thawhter an si lainak ding a chim ve. DL 737.1

Thluachuahnak co mi hna inn ah a hohmanh an luh hlanah an kcnglam cu fel tein zch dih ding an si, an ziaza le an thil tuahmi Pathian hmaiah zohthan dih ding a si. Mi vialte hna cu an thiltuah mi cauk chung aa ‘ ial ning tein relpiak an si lai, an thiltuah ning cio in laksawng pek an si lai. Hi biaaeihnak hi thih le cang ka in rel aoih ding a si lo. Paul biachimmi hi i chinchiah hna u. “Zeicatiah a thi mipa thawngin vawlei cung dihlak hi dinnak in biaceih awk ah ni a khiah cang. Cucu a si ‘heu lai ti kha mi vialte sin i langhtemak caah cu mipa cu thihnak in a thawhter” tiah a ti (Lamkaltu 17:31) . Hika ahhin Paul nih cun hmailei a ra dingmi vawlei cungah biaceihnak ding nikhiah mi cu f iang tein a chimmi a si. DL 738.1

Cu caan ‘hiam'hiam cu Judah nih a chim ve, “Cun Pathian nih hi vial hi nannawingeihmi a si lai tiah a ti i cu chung i a um duh lo mi vancung mi hna kong zong kha philh hlah u.Vawlei tang muihnak ah khin thir cikcin in zungzal anhren hna i sualphawt an si lai. Ni, ni lianngan a phak tiang cuka ahcun Pathian nih a chiah hna lai. Cun Adam thokin vun rel i pasarihnak a simi Enok nih khan hi hna kong cu hitin a rak chim, “Zohhmanh, mi vialte kha an biaceih awk le Pathian zei i a rel lo mi, misual vialte kha Pathian zeirel lo i an un ruang i an tuahmi sualnak vialte le Pathian kha zeirel loin an thangchiatnak vialte ruang i sualphawt awkah Bawipa cu a vancung mi mithiang rel cawk lo he an ra lai” tiah a ti (Jud. 6:14,15). Johan zcng nih “Cun mithi mi kha a ngan he, a hme he bawi ‘hutdan hmai i an ‘hut kha Ka hmuh, cauk kha an kau hna, cun cauk a dang pakhat nunnak cauk zong kha an kau ve. Mithi cu an rak tuah mi cauk chung i a ‘ ial ning khan an bia an ceih hna” (Biathlam20:12) . DL 738.2

Sihmanhsehaw mithi hna cu vancung lawmhnak an um ah maw, hell hremhmun ah an i lawnglen maw, a si ‘ ung ahcun hmailei ah biaceihpiak an herhnak a um kun maw? Hi bia a biapi ngaimi he pehtlai in Baibal cawnpiaknak hi a f iang lo maw? A si loah an i kalh maw? A si lo, lungthin umtuning mermen zong in hngalhthiam khawh a si ko. Sihmanhsehlaw ruahnak thiang a ngeimi hna nih tu lio cawrpiaknak ahhin fimnak a si loah dinnak an hmu kho hnga maw?. Miding mi hna nih anmah konglam biaceihnak ah an dothlat hna hnuah caan saupi chung Amah he an tlonlen tikah “Sal'ha zumhawktlak sal, na tuahmi cu a ‘ha ngaingai. Rak lut law ka lunglawmhnak hi i hrawm ve” tiah a ti. Cun kehlei a um mi hna cu “Nannih Pathian nih chiat a serh mi hna kal ko u, khuachia le a vancungmi ca i tirrh a simi zungzal mit lo mei chungah cun va kal ko u” tiah a ti hna lai. Hi mithalo mi hna hi vawlei dihlak Biaceihtu nih hremnak hmun i an biaceihnak co dingin kawh ‘ han an si maw? Maw Pathian dinnak le fimnak ningzah awk soiselnak cu serhsetnak a va si dah! DL 739.1

Thlarau a thi kho lo ti bantuk cawnpiaknak hi zumhnak dik lo, Ram nih khuachia bia mi hna sin in an lak chinmi vawlei cung Khrifa biaknak chungah an vun tenh mi lakah pakhat a si ve. Hihi Martin Luther nihcun, “A'halo ngaingai mi phuahdxm mi tuanbia a si i Rom thurhnambnak sangpi in aa pongmi hna lakah a cheukhat he aa khat mi a si” a ti. E. Petavel, The Arabian of Immortality, p. 255. Solomon nih phungchimtu ah khan “Mithi hna nihcun zeihmanh an hngal lo” tiah a chimmi a chimfianhnak ahcun Luther rah hi tihin a chim ‘han “Hihi mithi hna nih hngaihnak zeihmanh an ngei lo ti fiantemak dang a si. Cuka ahcun rian'uan ding maw, thiamnak maw, hngaihnak maw, fimnak maw a um lo. Solomon nih cun mithi hna cu aa hngilh mi, zeihmanh hngal lani an si a ti. Mithi hna cu an um ve menmen i ni le thla le kum zong an rel ve lo, sihmanhsehlaw thawhter an si tikah cun minute pakhat te lawng mit aa chin mi bantukin an lang lai”. - Martin Luther, Exposition of Solamon’s Book called Ecclesiastes , p.1521. DL 739.2

Thih le cangka in misual hna cu hremhmun ah an kal oolh bantukin chimnak maw, miding mi hna cu laksawng an hmu colh ti chimnak maw, Pathian Cathiang ah hin khuazei ka hmanh ah a um lo. Hringsortu hna le profet hna zong nih hin cu bantuk cawnpiaknak chiahtak mi zeihmanh an ngei lo. Cuti lei hoih in Khrih le a zultu hna zong nih chimmi zeihmanh a um lo. Baihal nih cun mithi hna hi an thih le cangka in van ah an kai lo tihi fiang tein a cawnpiak. Thawhthannak ni a phanh hlan lo a hngilh mi bantuk in chim a si (1 Thessalon 4:14; Job 14:10-12) . “Ngun cikcin kha a cat lai i siri rreiin kha a tin lai i a krai lai, cu le cangka in minung khuaruahnak cu a ziamral colh (Phungchimtu 12:6) . Thian i a liarrmi hna cu thawngpang ngei ti loin an dai hiphqo. Nitang i thiltuahmi vialte hi anhngal kho ti lo, miding a thi mi hna caah cun caan cu a sau ah, a tawi ah, mit “hep karkhat chung te lawng a si lai. An i hngilh i Ehthian muko nih cun thih khawh lonak sunglawi ngai mi ngei dingin a thawhter te hna lai. Muko hmannung bik turn caan ahcun mit'hep ah kan i thleng dih lai. Zeicatiah cunuko cu a hung than tikah a thi mi hna cu a thi kho ti lo ding ah thawhter an si lai i kan dih lakin kan i thleng dih lai. Arawkkhomihi a rawk kho lcmi in thuamh a si lai i a thi kho mihi thih khawh lonak in thuamh a si lai. Cun a rawk kho mi nih a rawk kho lo mi aa hruk i a thi kho mi nih thih khawh lonakaa hruk tikah cun, Thihnak cu hrawh a si cang, teinakcu a tling cang” a ti mi kha a tlinglai. (1 Korin 15:51-54). DL 740.1

An i hngilh lio “hangh an si tikah cun an khuaruahnak a loh thok khan, an khuaruahnak a thok “han lai i an thih lai dengmang i nganfah an theih mi kha a hmanung bik an hngaih mi a si i thlan thiltikhawhnak tangah an luh lio kha a hmanung bik an khuaruah mi zong a si lai. Thlan in an hung chuah ‘ han tikah cun an lungchung ah lunglawmhnak a lut hmasa mi cu teinak authawng “Maw thihnak, na mi teinak cu khuazei ahdah a urn? Thihnak, mi fahnak na pek khawhnak hmual cu khuazei ahdah a urn?” ti hi a si cang lai (1 Korin 15:55). DL 741.1