Ang Dakung Paglaum

33—Ang Unang Dako nga Limbong

Sukad sa labing unang kasaysayan sa tawo, nagsugod si Satanas sa paglimbong sa atong kaliwatan. Siya nga nagdasig sa rebelyon didto sa Langit naghandum sa pagdala sa mga lumulupyo sa yuta sa pakighiusa kaniya sa pakiggubat batok sa pangagamhanan sa Dios. Si Adan ug Eva hingpit nga malipayon sa pagtuman sa balaod sa Dios, ug kini nga kamatuuran maoy kanunay nga pamatuud batok sa pagpangangkon ni Satanas nga iyang gipanulti didto Langit, nga ang balaod sa Dios madaogdaogon, ug supak sa kaayohan sa Iyang mga linalang. Ug dugang pa, si Satanas nasina sa iyang pagtan-aw sa katahum sa puluy-anan nga giandam alang sa walay sala nga magtiayon. Iyang gipaningkamutan ang ilang pagkahulog, nga sa iyang pagpahimulag kanila gikan sa Dios, ug pagpasakup kanila ilalum sa iyang gahum, iyang mapanag-iya ang yuta, ug dinhi iyang tukuron ang iyang gingharian nga kaatbang sa Labing Hataas Uyamot. ADP 305.4

Kon nagpakita pa unta si Satanas sa iyang matuud nga kinaiya, nabalda unta siya dayon, kay napasidan-an na man si Adan ug Eva batok niini nga piligro nga kaaway; apan siya nagabuhat ilalum sa kangitngit, nagtago sa iyang katuyoan, aron molampos siya sa pagkab-ot sa iyang tumong. Iyang gigamit ang bitin nga usa ka matahum nga linalang, nakigsulti siya kang Eva: “Diay, nag-ingon ang Dios: Dili kamo makakaon sa tanan nga mga kahoy dinhi sa tanaman?” Genesis 3:1. Kon wala pa unta mosumpay si Eva sa pakiglantugi sa manunulay, mapanalipdan unta siya; apan misulay siya sa pakigkomperensya kaniya, ug nahulog siya sa iyang mga lingla. Mao usab kini nga paagi nga daghan ang mahulog. Magduhaduha sila ug makiglantugi bahin sa mga tulumanon sa Dios, ug sa baylo nga sila motuman sa balaan nga kasugoan, ilang dawaton ang tawhanon nga mga hunahuna, diin mga pagtakuban lang diay sa mga pamaagi ni Satanas. ADP 305.5

“Ug ang babaye mitubag sa bitin: Makakaon kami sa bunga sa mga kahoy sa tanaman: Apan sa bunga sa kahoy nga anaa sa taliwala sa tanaman, miingon ang Dios: Dili kamo magkaon niana, bisan magahikap niana, aron kamo dili mamatay. Ug ang bitin miingon sa babaye: Dili gayud kamo mamatay. Kay hingbaloan sa Dios, nga sa adlaw nga kamo mokaon niini, mangabuka ang inyong mga mata, ug mahimo kamo nga sama sa Dios, nga manghibalo sa maayo ug sa dautan.” Bersikulo 2-5. Nagpamatuud siya nga sila mahimo nga sama sa Dios, makabaton sa labaw pa ka dako nga kaalam kay sa kaniadto, ug makaangkon sa labaw pa ka hataas nga kahimtang sa pagkinabuhi. Misanong si Eva sa pagsulay; ug pinaagi sa iyang pagdani, nadala si Adan ngadto sa pagpakasala. Ilang gitoohan ang mga pulong sa bitin nga wala magtagad ang Dios sa Iyang gisulti; wala sila mosalig sa ilang Magbubuhat, naghunahuna nga nagpugong Siya sa ilang kagawasan, ug nga sila makahimo sa pagbaton sa labaw pa ka dako nga kaalam ug pagkatuboy pinaagi sa paglapas sa Iyang kasugoan. ADP 306.1

Apan unsa may nakaplagan ni Adan, human sa iyang pagpakasala, sa kahulugan sa mga pulong, “Sa adlaw nga kamo magakaon niini dili gayud kamo mamatay? Natuman ba ang gipatoo ni Satanas kaniya, nga matuboy siya ngadto sa labaw pa ka hataas nga kahimtang sa pagkinabuhi? Kon mabatonan pa unta ang dako nga kaayohan pinaagi sa paglapas, si Satanas mapamatud-an nga maoy makatabang sa tawhanon nga kaliwatan. Apan dili kini maoy nakaplagan ni Adan nga kahulugan sa balaanon nga kamandoan. Ang Dios nagpamatuud nga agi og silot alang sa iyang sala, ang tawo mobalik ngadto sa yuta diin siya gikuha: “Abog ikaw, ug ngadto sa abog ikaw mobalik.” Bersikulo 19. Ang mga pulong ni Satanas, “Mabuka ang inyong mga mata,” napamatud-an nga tinuud niini lamang nga kahimtang: Human sa pagsuki ni Adan ug Eva sa Dios, nabuka ang ilang mga mata sa pagtan-aw sa ilang kabuangan; nakaila sila sa daotan, ug ilang natilawan ang mapait nga bunga sa paglapas. ADP 306.2

Taliwala sa Eden nagatubo ang kahoy sa kinabuhi, kansang mga bunga maoy naghatag sa walay katapusan nga pagkinabuhi. Kon nagmatinumanon pa si Adan sa Dios, makapahimulus unta siya sa pagkaon niining kahoya, ug magkinabuhi sa walay katapusan. Apan sa iyang pagpakasala, giputol ang iyang kagawasan sa pagkaon niini nga kahoy sa kinabuhi, ug nahimo siya nga mamalatyon. Ang balaan nga kamandoan, “Ikaw abog, ug ngadto sa abog ikaw mobalik,” nagtudlo sa paghanaw sa kinabuhi. ADP 306.3

Ang pagkawalay kamatayon, nga gisaad ngadto sa tawo ubus sa kondisyon sa pagtuman, gibawi tungud sa paglapas. Dili makahatag si Adan ngadto sa iyang kaliwatan nianang wala kaniya; ug wala na untay paglaum ang nahulog nga kaliwat, kon wala pa ang Dios, pinaagi sa paghalad sa Iyang Anak, nagbutang sa imortalidad sa dapit diin sila makakab-ot. Bisan og “ang kamatayon midangat sa tanang katawhan, tungod kay ang tanan nakasala,” si Cristo “nagdala og kinabuhi ug pagkawalay kamatayon gidala ngadto sa kahayag pinaagi sa ebanghelyo.” Roma 5:12; 2 Timoteo 1:10. Ug pinaagi lamang kang Cristo ang imortalidad mabatonan. Nag-ingon si Jesus: “Ang mosalig sa Anak may kinabuhi nga dayon; apan ang dili mosugot sa Anak dili makatilaw og kinabuhi.” Juan 3:36. Ang matag usa makaangkon niining bililhon nga panalangin kon siya motuman sa mga kasabutan. Ang tanan “pinaagi sa mapailubon nga pagpadayon sa pagbuhat og maayo mangita sa himaya ug dungog ug sa imortalidad,” makadawat sa “kinabuhing dayon.” Roma 2:7. ADP 306.4

Ang nagsaad og kinabuhi ngadto kang Adan diha sa paglapas mao ang dako nga maglilimbong. Ug ang pagpamatuud sa bitin ngadto kang Eva didto sa Eden—“Dili gayud kamo mamatay”—maoy unang wali bahin sa imortalidad sa kalag. Apan kini nga pamatuud, nga nagsandig lamang sa kagamhanan ni Satanas, gipalanog gikan sa mga pulpito sa Cristianismo, ug gidawat sa kadaghanan sama sa kasayon sa pagdawat sa atong unang mga ginikanan. Ang balaan nga kamandoan, “Ang kalag nga makasala, kini mamatay” Ezekiel 18:20, gihimo sa pagpasabut: Ang kalag nga makasala, dili kini mamatay, kondili magkinabuhi sa dayon. Mahibulong kita sa lingla nga nakapatoo sa katawhan sa mga pulong ni Satanas, ug sa pagkadili matinoohon ngadto sa mga pulong sa Dios. ADP 306.5

Kon ang tawo sa human siya mahulog, gitugutan pa sa pagkaon sa kahoy sa kinabuhi, magpadayon unta siya sa pagkinabuhi sa walay katapusan, ug ang sala magpadayon nga walay kamatayon. Apan ang kerubin ug ang nagsiga nga espada nag-abong “sa dalan ngadto sa kahoy sa kinabuhi.” Genesis 3:23, ug walay usa ka sakup sa pamilya ni Adan ang gitugutan sa paglusot niadto nga babag ug mokaon sa bunga sa kahoy sa kinabuhi. Busa walay dili mamatay nga makasasala. ADP 307.1

Apan sa human mahulog ang tawo, si Satanas nagsugo sa iyang mga manulunda sa paghimo og pinasahi nga paningkamot sa pagtudlo sa pagtolon-an nga kasarangan nga kahimtang sa tawo ang pagkadili mamatay; ug nagdasig sa mga tawo sa pagdawat niini nga sayup, giyahan sila sa pagtoo nga ang makasasala magpuyo sa walay katapusan nga pagantos. Karon ang prinsipe sa kangitngit, nagbuhat pinaagi sa iyang mga ahente, nagpaila sa Dios ingon nga usa ka mapanimaslon, sa pagpamatuud nga Iya dayong ihulog sa impyerno ang tanan nga dili makapahimuut Kaniya, ug magpabatyag kanila sa Iyang kasuko sa kahangturan; ug nga samtang sila magaantos sa dili malitok nga kahigwaos, ug maglimbaglimbag diha sa mga siga nga walay pagkapalong, ang ilang Magbubuhat magtan-aw kanila uban sa pagkatagbaw. ADP 307.2

Busa ang dako nga kaaway nagpasul-ub sa iyang mga kinaiya ngadto sa Magbubuhat ug Magtatabang sa katawhan. Pagkamaldito sa pagkayawan-on. Ang Dios gugma; ug hingpit ang tanan nga Iyang linalang, balaan ug hiligugmaon, hangtod ang sala misulud pinaagi sa unang dako nga rebelde. Si Satanas mao ang kaaway nga nagtintal sa tawo sa pagpakasala, ug dayon iyang laglagon kon mahimo; ug kon iya na nga masiguro ang iyang biktima, dayon siya magakalipay sa kalaglagan nga iyang nahimo. Kon tugutan, iyang kuhaon ang tanan nga tawo sa iyang pukot. Kon wala pa ang pagbabag sa diosnon nga gahum, walay usa ka anak nga lalaki ug babaye ni Adan ang makaikyas. ADP 307.3

Iyang paningkamutan ang pagbuntog sa katawhan karon, sama sa iyang pagbuntog sa atong unang mga ginikanan, pinaagi sa pag-uyog sa ilang pagsalig sa ilang Magbubuhat, ug paggiya kanila sa pagduda sa kaalam sa Iyang kagamhanan ug sa hustisya sa iyang mga balaod. Si Satanas ug ang iyang mga sinugo nagrepresentar sa Dios ingon nga labaw pa ka daotan kay kanila, aron sa pagpakamatarong sa ilang kaugalingon nga pagkadaotan ug pagrebelde. Ang dako nga limbongan nagtinguha sa pagbalhin sa iyang minaldito nga kinaiya ngadto sa atong langitnon nga Amahan, aron nga iyang ipakita nga nasayup ang Dios sa paghulog kaniya gikan sa langit tungud kay wala siya magpasakup sa dili makiangayon nga magmamando. Iyang ipakita sa kalibutan ang kagawasan nga ilang ikalipay ilalum sa iyang malumo nga pagdumala, nga lahi sa pagkaulipon nga gipahamtang sa higpit nga mga kamandoan ni Jehova. Busa nagmalampuson siya sa paglingla sa mga tawo sa pagbulag sa ilang pagtahod sa Dios. ADP 307.4

Daw unsa ka ngil-ad alang sa matag usa ka pagbati sa gugma ug kalooy, ug bisan pa sa atong pag-ila sa hustisya, sa pagtolon-an nga ang daotan nga mga patay gipaantos diha sa kalayo ug asupre sa impyerno nga nagadilaab sa walay katapusan; ug tungud sa sala sa hamubong panahon, sa yutan-on nga pagkinabuhi sila magantos hangtod nga aduna pay Dios. Apan gitudlo kini nga doktrina sa kinalapdan, ug gipatoo gihapon sa daghan nga mga pagtolon-an sa Cristianismo. Matod pa sa maalamon nga doctor of divinity: “Ang talan-awon sa mga pagsakit diha sa impyerno makapatuboy sa kalipay sa mga balaan sa kahangturan. Kon ilang makita ang uban nga sama sa ilang kinaiyahan ug nahimugso sa sama sa ilang mga kahimtang, nga mahulog niini nga pagkamakalolooy, ug napaila pag-ayo ang ilang kalahian, makapabati kini kanila kon unsa sila ka malipayon.” Ang usa nagagamit niining mga pulong: “Samtang ang kamandoan sa paghukum nga walay katapusan gipahamtang sa mga sudlanan sa kaligutgut, ang aso sa ilang pagsakit motuybo sa walay katapusan atubangan sa mga sudlanan sa kalooy, kinsa, sa baylo nga moambit sila niining makalolooy nga mga tumong, moingon hinoon, Amen, Aleluya! dayega ang Ginoo!” ADP 307.5

Diin man, sa mga panid sa pulong sa Dios, kana nga pagtolon-an makita? Mawad-an ba ang mga linuwas didto sa langit sa ilang mga pagbati sa kalooy ug kahingawa, ug bisan pa sa mga pagbati nga kasarangan sa katawhan? Puli ba kini sa pagkawalay kalooy o sa kabangis sa mga luug? Dili, dili; dili kana maoy pagtolon-an sa Libro sa Dios. Kadtong nagtudlo sa mga panghunahuna sumala sa mga kinutlo sa ibabaw tingali mga maalamon ug matinudanon nga mga tawo; apan sila nalimbungan sa mga paglingla ni Satanas. Iyang gigiyahan sila sa sayup nga pagsabut sa maugdang nga mga pahayag sa Biblia, motoo sa mga sinultihan sa pagsaysay sa kapait ug pagdaot mahitungud kaniya, ug dili ngadto sa atong Magbubuhat. “Maingon nga ako buhi, nagaingon ang Ginoong Dios, ako walay kalipay sa kamatayon sa dautan; kondili nga ang dautan motalikod sa iyang dalan ug mabuhi; bumiya kamo, bumiya kamo gikan sa inyong dautan nga mga dalan; kay ngano man nga magpakamatay, kamo Oh balay sa Israel?” Ezekiel 33:11. ADP 308.1

Unsa may makuha sa Dios kon kita motoo nga Siya malipay sa pagsaksi sa walay hunong nga mga pagantos; nga Siya mahimuut sa mga pagagulo ug mga pagsiyagit ug mga panunglo sa nagantos nga mga binuhat nga Iyang gipugngan diha sa mga siga sa impyerno? Mahimo ba kini nga musika sa igdulungog sa Walay Kinutubang Gugma? Gisugyot nga ang pagpahamtang sa walay katapusan nga kasakit sa mga daotan magpaila sa pagdumut sa Dios sa sala ingon nga usa ka daotan nga makalaglag sa pakigdait ug kahusay sa uniberso. O pagkamakalilisang nga pagpasipala! Daw ang pagdumut sa Dios sa sala maoy katarungan ngano nga Iyang kining palungtaron. Kay sumala sa pagpanudlo niini nga mga teyologo, ang nagpadayon nga pagsakit nga walay paglaum sa kalooy, makapasuko sa makalolooy nga mga biktima, ug samtang ilang ibubu ang ilang kasuko pinaagi sa mga pamalikas ug pagpasipala, ilang gidugangan sa dayon ang ilang karga sa kasal-anan. Ang himaya sa Dios dili mapalambo pinaagi sa pagpadayon sa nagkadaghan nga kasal-anan sa mga katuigan nga walay katapusan. ADP 308.2

Dili maabut sa gahum sa tawhanon nga pangisip ang paghunahuna sa kadaot nga nahimo pinaagi sa pagtudlo sa sayup nga pagtolon-an bahin sa walay katapusan nga pagpasakit. Ang rilihiyon sa Biblia nga puno sa gugma ug pagkamaayo, ug hupong sa kahingawa, gipangitngitan sa pagpatootoo ug gibistihan sa kahadlok. Kon atong tagdon ang kolor nga gipintal ni Satanas sa kinaiya sa Dios, makapatingala ba kanato nga ang atong maloloy-on nga Magbubuhat nahimong kahadlukan, gikalisangan, ug gidumtan? Ang makasusubo nga mga paglarawan sa Dios nga mikaylap sa kalibutan gikan sa mga pagpanudlo diha sa pulpito nakapatoo sa linibo, o minilyon nga wala nay pagtoo o maduhaduhaon bahin sa Dios. ADP 308.3

Ang pagtolon-an sa walay katapusan nga pagpasakit maoy usa sa bakak nga mga doktrina nga nagsakup sa bino sa pagkadulumtanan sa Babilonia, nga iyang gipainum sa tanan nga kanasuran. Pinadayag 14:8; 17:2. Nga ang mga ministro ni Cristo magadawat niini nga patootoo ug magsangyaw niini gikan sa sagrado nga walihanan, maoy usa gayud ka misteryo. Ilang nadawat kini gikan sa Roma, ingon sa ilang pagdawat sa mini nga igpapahulay. Matuud nga kini gitudlo sa bantugan ug maayo nga mga tawo; apan ang kahayag niini nga suheto wala moabut kanila sama sa pag-abut niini kanato. Aduna lang silay kaakohan sa kahayag nga midan-ag sa ilang kapanahunan; responsabli kita niini nga kahayag sa pagdan-ag niini sa atong panahon. Kon motalikod kita gikan sa pamatuud sa pulong sa Dios, ug modawat sa mini nga mga doktrina tungud kay kini gitudlo sa atong mga amahan, mahulog kita sa hukum nga gipahamtang sa Babilonia; nag-inum kita sa bino sa iyang mga pagkadulumtanan. ADP 308.4

Usa ka dako nga pundok kinsa nag-ila sa doktrina sa walay katapusang nga pagsakit ingon nga hilabihan ka ngil-ad, natukmod ngadto sa kaatbang nga sayup. Ilang gitanaw nga ang Kasulatan nagpakita sa Dios ingon nga mahigugmaon ug maloloy-on, ug dili sila makatoo nga Iyang itugyan ang Iyang mga binuhat ngadto sa mga kalayo sa infierno nga walay pagkapalong. Apan, sa ilang pagtoo nga ang kalag walay kamatayon, wala silay lain kapaingnan kondili nga motoo nga sa katapusang adlaw ang tanan mangaluwas. Daghan ang nag-ila nga ang mga pagpanghadlok diha sa Biblia gituyo lamang aron sa paghadlok sa tawo aron magtuman sa kabalaoran, ug dili gayud kini matuman sa literal nga kahulugan. Busa ang makasasala makahimo sa pagkinabuhi sa hinakog nga kalipayan, walay pagtagad sa mga kamandoan sa Dios, ug maglaum gihapon nga sa katapusan sila makadawat sa iyang kalooy. Kana nga doktrina nga nagsalig sa kalooy sa Dios, apan walay pagtagad sa Iyang hustisya, magpahimuut sa unudnon nga kasingkasing, ug magpadasig sa daotan diha sa ilang kasal-anan. ADP 308.5

Sa pagpakita kon giunsa sa mga magtotoo sa unibersong kaluwasan pagtuis ang Biblia aron sa pagpamatuud sa ilang makalaglag sa kalag nga mga pagtolon-an, kinahanglan nga mahisgotan ang ilang gilitok nga mga pamahayag. Sa wali panahon sa paglubong sa usa ka dili diosnon nga tawo, nga namatay sa aksidente, usa ka Unibersalista nga ministro nagpili sa iyang teksto gikan sa Biblia bahin kang David: “Kay siya nahupay na mahitungod kang Amnon sa pagtan-aw nga patay na siya.” 2 Samuel 13:39. ADP 309.1

“Kanunay akong gipangutana,” matod pa sa magsusulti, “unsa may dangatan niadtong nagkinabuhi sa kalibutan diha sa sala, mamatay, tingali, diha sa pagkapalahubog, mamatay uban sa mapula nga mga mansa sa kasal-anan nga wala malabhi gikan sa ilang mga bisti, o mamatay sama sa pagkamatay niining batan-on nga lalaki, nga wala gayud magtoo ni makabaton og rilihiyon. Natagbaw kami sa Kasulatan; ang ilang tubag maoy magsulbad sa ilang dako nga suliran. Hilabihan ka makasasala ni Amnon; wala siya maghinulsul, nahubog siya ug sa iyang kahubog gipatay siya. Si David usa ka manalagna sa Dios; nahibalo gayud siya kon daotan ba o maayo ang kaugmaon ni Amnon sa umalabot nga kalibutan. Unsay mga pagpadayag sa iyang kasingkasing? ‘Ug ang kalag ni David gihidlaw sa pag-adto kang Absalom; kay siya nahupay na mahitungod kang Amnon sa pagtan-aw nga patay na siya.’ Bersikulo 39. ADP 309.2

“Ug unsay ipasabut niini nga sinultihan? Dili ba nga ang walay katapusan nga pagantos walay kalabutan sa iyang rilihiyoso nga pagtoo? Busa atong gisabut; ug dinhi atong nakaplagan ang usa ka madaugon nga pangatarungan agi og pagpalig-on sa labaw pa ka makapahimuut, labaw pa ka nalamdagan, labaw pa ka maloloy-on nga panghunahuna sa katapusan nga pagkaputli ug pakigdait sa uniberso. Gilipay siya sa pagkamatay sa iyang anak. Ug ngano nga ingon man niini? Tungud kay sa mata sa propesiya makalaum siya sa mahimayaon nga umalabot, sa pagtan-aw niana nga anak nga mahilayo na kaayo gikan sa tanang pagsulay, mahigawas gikan sa pagkaulipon ug maputli gikan sa pagkadunot sa sala, ug human sa pagkabalaan sa hingpit ug sa nalamdagan, dawaton ngadto sa katilingban sa nakasaka ug nagmaya nga mga espiritu. Ang iyang bugtong nga kalipay mao ang pagkahilayo gikan sa kasamtangan nga kahimtang sa sala ug pagantos, ang iyang anak nga lalaki nahiadto didto sa labing hataas nga mga gininhawa sa Balaang Espiritu madan-agan diha sa iyang nangitngitan nga kalag; diin ang iyang hunahuna maablihan ngadto sa kaalam sa langit ug ang matamis nga himaya sa gugma nga walay kamatayon, ug busa maandam uban sa nabalaan nga kinaiyahan aron sa pagpahimulus sa pahulay ug katilingban sa langitnon nga panulundon. ADP 309.3

“Niini nga mga hunahuna kita masabtan nga motoo nga ang kaluwasan sa langit wala magsalig sa bisan unsa nga atong mahimo niining kinabuhia; ni sa presente nga pagkausab sa kasingkasing, ni sa presente nga pagtoo, o sa presente nga baroganan sa rilihiyon.” ADP 309.4

Busa ang nagangkon nga ministro ni Cristo nagsubli sa bakak nga gipahayag sa bitin didto sa Eden: “Dili gayud kamo mamatay.” “Sa adlaw nga kamo mokaon niini, mangabuka ang inyong mga mata, ug masama kamo Dios.” Nagpamatuud siya nga ang labing daotan sa mga makasasala—ang mga mamumuno, ang kawatan, ug ang mananapaw—human sa kamatayon maandam sa pagsulud sa kalipay nga walay kamatayon. ADP 309.5

Diin magkuha sa mga panghunahuna kini nga manunuis sa Kasulatan? Gikan sa usa ka tudling sa pahayag ni David sa iyang pagpasakup sa pagbuut sa Dios. Ang iyang kalag “naghandum sa pag-adto kang Absalom; kay nalipay siya kang Amnon, sa pagkamatay niya.” Ang kasakit sa iyang kagul-anan nga nahumpay lamang pinaagi sa panahon, ang iyang kalag nabalhin gikan sa mga patay ngadto sa buhi niya nga anak nga lalaki, nga mituyo paglayas tungud sa kahadlok sa makatarunganon nga silot sa iyang kasalanan. Ug mao ra kini ang ebidensya nga ang makihilawason mismo sa iyang banay, palahubog nga Amnon sa iyang kamatayon sa madali gidala ngadto sa puluy-anan sa kalipay, diin siya didto putlion ug andamon alang sa pagpakiguban sa walay sala nga mga manulunda! Usa gayud ka makapahimuut nga tumotumo, maayo kaayo nga maglingaw sa unudnon nga kasingkasing! Mao kini ang doktrina nga gipanagiya ni Satanas, ug nagmalampuson sa iyang buluhaton. Mahibulong ba kita nga, niana nga pagtudlo, nagdagsang ang pagkadaotan? ADP 309.6

Ang dalan nga gisubay niining mini nga magtutudlo naghulagway sa daghan pa. Ang pipila ka mga pulong sa Biblia, gibulag gikan sa kahulugan, nga sa daghan nga hitabo, nagpakita sa ilang kahulugan nga sukwahi ra kaayo sa gipasabut niini, ug kanang nagkabulagbulag nga mga pahayag gituis ug gigamit ingon nga pamatuud sa doktrina nga walay sukaranan sa pulong sa Dios. Ang mga pamatuud nga gihisgutan ingon nga kamatuuran nga ang palahubog nga Amnon nga atua sa langit maoy usa lamang ka pagpaila nga sukwahi ra kaayo sa yano ug positibo nga pahayag sa Kasulatan, nga walay palahubog nga makapanunud sa gingharian sa Dios. 1 Corinto 6:10. Ang mga maduhaduhaon, ang dili matinoohon, ug ang wala moila sa Dios, mao nga nagabalhin sa kamatuuran ngadto sa kabakakan. Ug ang panon sa katawhan ilang nalimbungan, ug giduyan ngadto sa pagkatulog diha sa unudnon nga kasigurohan. ADP 310.1

Kon matuud pa nga ang mga kalag sa tanang katawhan moadto dayon sa langit human sila mamatay, nan maayo pa nga atong handumon ang kamatayon inay sa kinabuhi. Daghan ang napasalaag niini nga pagtoo sa pagbutang og katapusan sa ilang pagkinabuhi. Kon matugub na sa kagul-anan, kalibog, ug kapakyasan, daw masayon lang buhaton ang pagbugto nianang gabok nga higut sa kinabuhi, ug mosaka ngadto sa kalipay sa kalibutan nga walay katapusan. ADP 310.2

Ang Dios naghatag diha sa Iyang pulong sa tin-aw nga kamatuuran nga Iyang silutan ang mga naglapas sa Iyang kasugoan. Kadtong nagalam-alam sa ilang kaugalingon nga maloloy-on ra kaayo Siya nga niana dili mopakanaog og hustisya sa makasasala, kinahanglan nga motutok lamang sa krus sa Kalbaryo. Ang kamatayon sa matarong nga Anak sa Dios nagpamatuud nga “ang bayad sa sala kamatayon,” nga ang matag kalapasan sa kasugoan sa Dios kinahanglan balusan sa tukma nga silot. Si Cristo nga walay sala nahimo nga sala alang sa tawo. Iyang gidala ang kasal-anan sa paglapas, ug ang pagtago sa nawong sa Iyang Amahan, hangtod sa pagpasubo sa Iyang kasingkasing ug sa pagkamatay. Kining tanang pagantos gihimo aron maluwas ang mga makasasala. Walay lain nga paagi nga makalingkawas ang tawo sa silot sa sala. Ug ang matag usa ka tawo nga magdumili sa pag-ambit sa paghinlo nga gihatag pinaagi niana nga bili, kinahanglan magpas-an sa iyang kaugalingon sa sala ug silot sa iyang paglapas. ADP 310.3

Atong tagdon kon unsa ang gitudlo pagdugang sa Biblia bahin sa mga dili diosnon ug dili mahinulsulon, kinsa ang Unibersalista nagpahamutang kanila didto sa langit ingon nga mga balaan ug malipayon nga mga manulunda. ADP 310.4

“Kaniya nga giuhaw ihatag ko ang tubig nga walay bayad gikan sa tuburan sa tubig sa kinabuhi.” Pinadayag 21:6. Kini nga saad alang lamang kanila nga giuhaw. Walay lain kundili kadtong nagabati sa panginahanglan sa tubig sa kinabuhi, ug nangita niini bisan pa sa pagkawala sa tanan nga butang, ang pagahatagan. “Ang magamadaugon makapanag-iya niining maong panulondon, ug ako mahimong iyang Dios ug siya mahimong akong anak.” Pinadayag 21:7. Dinhi usab, gitinaw ang kasabutan. Aron sa pagpanunud sa tanan nga butang, kinahanglan atong suklan ug buntugon ang sala. ADP 310.5

Ang Ginoo nagpamatuud pinaagi kang manalagna Isaias: “Managsulti kamo mahitungod sa matarung, nga mamaayo alang kaniya. Alaut sa dautan! kay unsay nabuhat sa kadautan sa iyang mga kamot maoy pagabuhaton kaniya.” Isaias 3:10, 11. “Bisan pa ang makasasala nagbuhat og dautan sa makagatus, ug nagapalugway sa iyang mga adlaw, apan sa pagkatinuod ako nasayud nga maayo kana kanila nga nahadlok sa Dios, nga nahadlok sa iyang atubangan: apan dili mahitabo nga maayo kana sa dautan.” Ecclesiastes 8:12, 13. Ug nagpamatuud si Pablo nga ang makasasala nagbaton sa iyang kaugalingon “sa kapungot nga tagana alang sa imong kaugalingon alang unya sa adlaw sa kapungut sa diha nga igapadayag na ang matarung nga hukom sa Dios.” “Kay siya magabalus ra sa matag-usa ka tawo sumala sa iyang mga binuhatan.” “Aduna unyay kagul-anan ug kasakitan alang sa matag-usa ka tawo nga magabuhat ug dautan.” Roma 2:5, 6, 9. ADP 310.6

“Bisan kinsang tawhana nga makihilawason, o mahugaw, o tawong dalo (nga sa ato pa, tigsimbag mga diosdios), wala gayud siyay mapanunod sa gingharian ni Cristo ug sa Dios.” Efeso 5:5. “Panglimbasugi ang pagpakigdinaitay uban sa tanang tawo, ug ang pagkabinalaan nga kon wala kini walay bisan kinsa nga makakita sa Ginoo.” Hebreohanon 12:14. “Bulahan sila nga managlaba sa ilang mga bisti aron makabaton sila sa katungod sa pagpahimulos sa kahoy nga naghatag sa kinabuhi, ug sa pagsulod sa siyudad agi sa mga pultahan. Sa gawas anaa ang mga iro, ug ang mga lumayan, ug ang mga mamumuno, ug ang mga magsisimbag mga diosdios, ug ang tanang nagahigugma ug nagabatasan sa pagpamakak.” Pinadayag 22:14, 15. ADP 311.1

Ang Dios naghatag sa mga tawo og pamahayag sa Iyang kinaiya, ug ang paagi sa Iyang pagtagad bahin sa sala. “Si Jehova, si Jehova, usa ka Dios nga maloloyon, mapuangoron, mahinay sa pagkasuko, ug daku sa mahigugmaong-kalolot ug kamatuoran; Nagatipig sa mahigugmaon nga kalolot alang sa linibolibo, ug nagapasaylo sa pagkadautan ug sa pagkamasukihon ug sa sala, ug nga sa walay bisan unsa nga paagi magpamatarung sa dautan.” Exodo 34:6, 7. “Ang tanang mga dautan iyang pagalaglagon.” “Apan alang sa mga malapason, sila pagalaglagon ngatanan sa tingub. Ang katapusan sa mga dautan pagalaglagon.” Salmo 145:20; 37:38. Ang gahum ug katungud sa diosnon nga kagamhanan pagagamiton sa pagsumpo sa pagsupil; apan ang mga pagpadayag sa mapanimaslon nga hustisya tukma sa pagkahingpit sa kinaiya sa Dios ingon nga maloloy-on, ug mapuanguron, ug manggihatagon nga Dios. ADP 311.2

Ang Dios dili mamugus sa kabubut-on o paghukum sa kang bisan kinsa. Wala Siyay kalipay sa usa ka pagtuman nga sama sa usa ka ulipon. Iyang gihandum nga ang mga linalang sa Iyang mga kamut mahigugma Kaniya tungud kay Siya takus sa gugma. Iya silang patumanon tungud kay sila adunay maalamon nga pagsabut sa Iyang kaalam, hustisya, ug pagkamaloloy-on. Ug ang tanan nga adunay usa ka matarong nga pagsabut niini nga mga kalidad mahigugma Kaniya tungud kay sila madani ngadto Kaniya diha sa pagdayeg sa Iyang mga kinaiyahan. ADP 311.3

Ang mga prinsipyo sa kalooy, kalolot, ug gugma nga gitudlo ug gipakita sa atong Manluluwas, maoy usa ka hulad sa kabubut-on ug kinaiya sa Dios. Si Cristo nagpamatuud nga wala Siya gatudlo gawas niadtong Iyang nadawat gikan sa Iyang Amahan. Ang mga prinsipyo sa diosnon nga pangagamhanan hingpit nag-uyon sa gitudlo nga kalagdaan sa Manluluwas, “Higugmaa ang imong mga kaaway.” Ang Dios magpahamtang og hustisya sa ibabaw sa mga daotan, alang sa kaayohan sa uniberso, ug bisan pa alang sa kaayohan kanila nga gipahamtangan sa Iyang mga paghukum. Iyang pagalipayon sila kon kini Iyang mahimo subay sa kabalaoran sa Iyang pangagamhanan ug sa hustisya sa Iyang kinaiya. Iyang libutan sila sa mga timaan sa Iyang gugma, Iyang hatagan sila og kahibalo bahin sa Iyang balaod, ug tanyagan sa Iyang kalooy; apan ilang gitamay ang Iyang gugma, wala manumbaling sa Iyang kasugoan, ug misalikway sa Iyang kalooy. Samtang sila sa kanunay nagadawat sa Iyang mga gasa, wala nila pasidunggi ang Maghahatag; ilang gidumtan ang Dios tungud kay sila nahibalo nga Iyang gidumtan ang mga sala. Nagpailub ang Ginoo sa dugay nga panahon sa ilang pagkamasukihon; apan sa katapusan moabut ang panahon sa paghukum, nga hukman na ang ilang padulngan. Iya bang kadenahan kini nga mga rebelde diha sa Iyang kiliran? Iya ba sila pugson sa pagpatuman sa Iyang kabubut-on? ADP 311.4

Kadtong nagpili kang Satanas nga ilang pangulo, ug gimandoan sa iyang gahum, dili andam sa pagduul sa presensya sa Dios. Ang garbo, panglimbong, pagpatuyang sa kaugalingon, kabangis, nasilsil na diha sa ilang mga kinaiya. Makasulud ba sila sa langit, aron magpuyo sa walay katapusan uban kanila nga ilang gitamay ug gidumtan sa yuta? Ang kamatuuran dili magkauyon sa usa ka bakakon; ang kalumo dili makatagbaw sa pagpataas sa kaugalingon ug sa garbo; dili madawat ang kaputli sa mga mahugaw; ang gugma nga walay pagsapayan sa kaugalingon dili makadani sa mga hangul. Unsa nga kalipay nga ikatanyag sa langit niadtong bug-os nga nahigugma sa yutan-on ug hinakog nga mga tuyo? ADP 311.5

Mahimo ba kanila kansang kinabuhi gigasto sa pagpakigbatok sa Dios sa kalit lang mabayaw ngadto sa langit ug makasaksi sa hataas, ang balaan nga kahimtang sa kahingpitan didto—matag kalag tugub sa gugma, matag panagway nagsidlak sa kalipay, makapalipay nga alawiton mosaka alang sa pagpasidungog sa Dios ug sa Kordero, ug ang walay kinutuban nga mga silaw sa kahayag magatubod ibabaw sa mga tinubus gikan sa nawong sa naglingkod sa trono—makahimo ba kanang mga kasingkasing nga nagdumut sa Dios, sa kamatuuran ug sa kabalaan, pag-ipon sa langitnon nga panon, ug mosabat sa pag-awit sa mga alawiton sa pagdayeg? Makaagwanta ba kaha sila sa pagtutok sa himaya sa Dios ug sa Kordero? Dili, dili gayud; mga katuigan sa paghulat gitanyag kanila aron ilang mahulma ang mga kinaiya alang sa langit; apan wala gayud sila magbansay sa hunahuna sa paghigugma sa kaputli; wala gayud sila magkat-on sa pinulongan sa langit, ug karon ulahi na kaayo ang tanan. Ang kinabuhi sa pagsupil batok sa Dios maoy nakababag kanila alang sa langit. Ang kaputli, kabalaan, ug pakigdait niini maoy usa ka pagsakit kanila; ang himaya sa Dios maoy usa ka kalayo nga nagaut-ut. Gustohon pa nila ang pagkalagiw gikan nianang balaan nga dapit. Mahinangup sila sa kalaglagan, aron nga matagoan sila gikan sa dagway Niya nga nagpakamatay aron unta maluwas sila. Ang kapalaran sa daotan mahukman sumala sa ilang kaugalingon nga pagpili. Ang ilang pagkadili mahilangit maoy ilang kabubuton, ug usa kini ka matarong ug kalooy diha sa bahin sa Dios. ADP 312.1

Sama sa mga tubig sa Lunup, ang mga kalayo niana nga dakung adlaw nagapahayag sa paghukum sa Dios nga ang mga daotan dili na matabang. Wala na silay handum sa pagpasakup sa diosnon nga awtoridad. Ang ilang kabubut-on natugyan na sa pagsupil; ug kon matapos na ang kinabuhi, ulahi na kaayo ang pagbalhin sa bul-og sa ilang mga hunahuna sa lain nga dalan, ulahi na kaayo ang pagtalikod gikan sa paglapas ngadto sa pagtuman, gikan sa pagdumut ngadto sa paghigugma. ADP 312.2

Sa paglugway sa kinabuhi ni Cain nga mamumuno, ang Dios naghatag sa kalibutan og usa ka pananglitan kon unsay dangatan sa pagtugot sa makasasala sa pagkinabuhi, sa pagpadayon sa walay pagpugong sa pagpakasala. Pinaagi sa kabuyohan sa pagtolon-an ug sumbanan ni Cain, mga panon sa iyang kaliwatan nadaldal ngadto sa pagpakasala, hangtod nga “ang pagkadautan sa tawo sa yuta daku, ug nga ang tanang pagpalandong sa mga hunahuna sa iyang kasingkasing lonlon mga dautan lamang gihapon.” “Ug ang yuta dunot sa atubangan sa Dios, ug ang yuta napuno sa pagpanglugos.” Genesis 6:5, 11. ADP 312.3

Sa kalooy ngadto sa kalibutan, gipapas sa Dios ang pagkadaotan sa namuyo sa panahon ni Noe. Sa kalooy Iyang gilaglag ang daotan nga mga nanagpuyo sa Sodoma. Pinaagi sa malimbungon nga gahum ni Satanas, ang magbubuhat sa kasal-anan nakabaton og paglaban ug pagdayeg, ug nga sa kanunay nagahatud sa uban ngadto sa pagsupil. Mao man usab kini sa panahon ni Cain ug Noe, ug sa panahon ni Abraham ug Lot; mao usab kini sa atong panahon. Agi og kalooy sa tibuuk uniberso ang Dios milaglag sa nanagsalikway sa Iyang grasya. ADP 312.4

“Ang bayad sa sala mao ang kamatayon; apan ang gasa sa Dios mao ang kinabuhing dayon pinaagi kang Cristo Jesus nga atong Ginoo.” Roma 6:23. Samtang ang kinabuhi mao ang panulundon sa mga matarong, ang kamatayon mao ang bahin sa mga daotan. Si Moises nagpamatuud sa Israel: “Tan-awa, gibutang ko karon sa atubangan mo ang kinabuhi ug ang kaayohan, ang kamatayon ug ang kadautan.” Deuteronomio 30:15. Ang kamatayon nga gihisgotan niini nga kasulatan wala mamulong ngadto kang Adan, kay ang tanang katawhan nanagantos sa silot sa ilang kalapasan. Kini mao ang “ikaduhang kamatayon” nga gipahimutang nga lahi sa kinabuhing dayon. ADP 312.5

Ingon nga sangputanan sa sala ni Adan, miabut ang kamatayon sa tawhanon nga kaliwatan. Ang tanan managsama nga manaog sa lubnganan. Ug pinaagi sa mga tanyag sa piano sa kaluwasan, ang tanan mobangon gikan sa ilang mga lubnganan. “Adunay pagkabanhaw sa mga matarung ug sa mga dili matarung.”; “kay maingon nga tungod kang Adan ang tanan mangamatay, sa mao nga pagkaagi ang tanan diha kang Cristo mabanhaw.” Buhat 24:15; 1 Corinto 15:22. Apan adunay kalahian taliwala niining duha ka klase nga banhawon. “Ang tanan nga anaa sa mga lubong managpakabati sa iyang tingog, ug ang mga nanagbuhat ug maayo managpanggula nga binanhaw ngadto sa pagkahinukman sa silot.” Juan 5:28, 29. Sila nga “giila nga mga takus” sa pagkabanhaw ngadto sa kinabuhi “bulahan ug balaan.” “Ingon niini ang ikaduhang kamatayon walay gahum sa pagbuot.” Pinadayag 20:6. Kadtong walay paghinulsul ug pagtoo aron makabaton sa pasaylo, kinahanglan magdawat sa silot sa paglapas—”ang bayad sa sala.” Magantos sila sa silot sa magkalainlain ang kadugayon ug kabug-aton, “sumala sa ilang mga buhat,” apan sa katapusan modangat sa ikaduha nga kamatayon. Tungud kay dili man mahimo sa Dios, nga makanunayon sa Iyang hustisya ug kalooy, sa pagluwas sa makasasala diha sa iyang mga sala, Siya midumili na lang pagtugot kaniya nga mabuhi diin ang iyang paglapas maoy nagpahulog kaniya ug niini iyang mapamatud-an ang iyang kaugalingon nga dili takus nianang ganti. Matod pa sa dinasig nga magsusulat: “Kay sa dili madugay ang mga dautan mangawala; Oo pagasusihon mo sa dakung kakugi ang iyang dapit, ug siya mawala diha.” Ang lain pa nagkanayon: “Mahimo nga daw wala sila mangatawo.” Salmo 37:10; Abdias 16. Naputos sa kaulawan, sila malunod ngadto sa pagkawalay paglaum, sa walay katapusang pagkalimot. ADP 313.1

Busa mao kini ang pagtapos sa sala, uban sa tanan nga kasub-anan ug pagkaguba nga misangpot gikan niini. Matod sa Salmista: “Gilaglag mo ang mga dautan; Gipala mo ang ilang mga ngalan sa gihapon ug sa walay katapusan. Ang mga kaaway miabut na sa katapusan, gilaglag sila sa dayon.” Salmo 9:5, 6. Si Juan, diha sa Pinadayag, naglantaw ngadto sa walay katapusan nga kahimtang, nakadungog sa malukpanon nga alawiton sa pagdayeg nga wala masagoli og usa ka nota nga yabag. Ang matag usa ka binuhat sa langit ug sa yuta nadunggan nga nagpahinungud sa himaya ngadto sa Dios. Pinadayag 5:13. Walay nay usa ka kalag nga nawala nga magapasipala sa Dios, samtang sila magbalikis sa walay katapusan nga pagsakit; walay makalolooy nga mga tawo diha sa impyerno nga magsagol sa ilang mga pagagulo sa mga alawiton sa mga linuwas. ADP 313.2

Diha sa sayup nga pagtolon-an bahin sa pagkawalay kamatayon sa tawo, nagsukad ang doktrina nga ang patay adunay panghunahuna—usa ka doktrina, sama sa walay katapusang pagsakit, nga supak sa pagtolon-an sa Biblia, sa mga dikta sa hunahuna, ug sa atong tawhanong mga pagbati. Sumala sa nabantog nga pagtoo, ang mga linuwas didto sa langit nahibalo sa tanan nga hitabo dinhi sa yuta, ug ilabina sa mga pagkinabuhi sa ilang mga higala nga ilang gibiyaan dinhi. Apan unsaon sa pagkahimo niini nga hinungdan sa kalipay sa mga patay sa ilang pagkahibalo sa mga kalisdanan sa mga buhi, sa pagsaksi sa mga sala nga nabuhat sa ilang mga hinigugma, ug sa pagtan-aw kanila nga nagantos sa tanang kasub-anan, mga kapakyasan, ug mga kahigwaos sa kinabuhi? Unsa ka dako sa langitnong kalipay ang mapahimuslan niadtong nagtan-aw sa kahimtang sa ilang mga higala sa yuta? Ug daw unsa ka ngil-ad sa pagpatoo nga sa pagbiya sa gininhawa sa tawo, ang kalag sa dili mahinulsulon itambog dayon ngadto sa mga siga sa infierno! Daw unsa ka halalum ang kahigwaos nga matugpahan niadtong magtan-aw sa ilang mga higala nga mamatay nga dili andam, nga mosulud ngadto sa walay katapusan nga pagkaalaot ug sa sala! Daghan ang nahatud ngadto sa pagkabuang tungud nii-ning makalilisang nga panghunahuna. ADP 313.3

Unsa may gisulti sa Kasulatan bahin niining mga butanga? Si David nagsulti nga walay kalibutan ang patay. “Mogula ang iyang gininhawa, sa yuta siya mobalik; Nianang maong adlaw mahanaw ang iyang mga hunahuna.” Salmo 146:4. Si Solomon nagpamatuud sa mao gihapon nga pahayag: “Kay ang mga buhi nasayud nga sila mangamatay; apan ang mga minatay dili mahibalo sa bisan unsa;” “Maingon man ang ilang gugma, mao usab ang ilang pagdumut, ug ang kasina, nawagtang sa kanhing panahon; ni may bahin pa sila sa gihapon sa bisan unsa nga butang nga gibuhat ilalum sa adlaw.” “Kay didto sa Sheol diin ikaw moadto walay bulohaton, ni lalang, ni kahibalo, ni kaalam.” Ecclesiastes 9:5, 6, 10. ADP 313.4

Sa diha, ingon nga tubag sa iyang pagampo, nga ang kinabuhi ni Ezechias gilugwayan og napulog lima ka mga tuig, ang mapasalamatong hari naghatag sa pagdayeg ngadto sa Dios tungud sa Iyang dako nga kalooy. Niini nga awit iyang gipahayag ang katarungan sa iyang pagmaya: “Kay ang Sheol dili makadayeg kanimo, ang kamatayon dili makapasidungog kanimo: Sila nga manaug sa gahung dili makalaum sa imong kamatuoran. Ang buhi, ang buhi, siya magadayeg kanimo ingon sa akong ginahimo niining adlawa.” Isaias 38:18,19. Ang nabantog nga teyolohiya nagpahayag sa mga matarong nga mga minatay ingon nga atua na sa langit, misulud sa kalipay nga walay katapusan, ug magdayeg sa Dios uban sa dili mamalatyon nga dila; apan si Ezechias wala makakita niana nga mahimayaon nga kahimtang diha sa kamatayon. Uban sa iyang mga pulong nahiuyon ang pamatuud sa salmista: “Kay diha sa kamatayon walay paghandum mahitungud kanimo; Kinsa ba ang magapasalamat kanimo didto sa Sheol?” “Ang mga minatay dili magadayeg kang Jehova; Ni may mausa niadtong mga nanganaug sa hilum.” Salmo 6:5; 115:17. ADP 314.1

Si Pedro sa adlaw sa Pentecostes nag-pamatuud nga si David nga patriarka “namatay ug gilubong, ug ang iyang lubong nagapabilin pa man gani kanato hangtud niining adlawa karon.” “Kay si David dili mao ang misaka sa langit.” Buhat 2:29, 34. Tungud kay si David nagpabilin pa man sa iyang lubnganan hangtod sa pagkabanhaw nagpamatuud nga ang mga matarong dili mosaka sa langit sa pagkamatay. Mahitabo lamang kini sa pagkabanhaw, ug tungud sa pagkabanhaw ni Cristo, nga si David sa katapusan makahimo sa paglingkod sa too nga kamut sa Dios. ADP 314.2

Ug si Pablo nagsulti: “Kay kon ang mga nangamatay dili man pagabanhawon, nan, si Cristo wala diay usab banhawa; ug kon si Cristo wala banhawa, nan, ang inyong pagtoo wala lamay kapuslanan ug kamo anaa pa gihapon sa inyong mga kasal-anan. Sila nga mga nangamatay diha kang Cristo nangalaglag lang diay.” 1 Corinto 15:16-18. Kon sa miaging upat na ka libo ka tuig ang mga matarong nga mga minatay tua na sa langit ngano nga moingon pa man si Pablo nga kon walay pagkabanhaw, “sila nga nangamatay diha kang Cristo nangalaglag”? Wala na untay gikinahanglan nga pagkabanhaw. ADP 314.3

Ang martir nga si Tyndale, naghisgot mahitungud sa kahimtang sa mga patay, nagpahayag: “Ako nagangkon sa dayag, nga ako wala madani nga sila anaa na sa himaya diin anaa na si Cristo, o ang mga pinili nga mga manulunda sa Dios. Ni kini sila may kalambigitan sa akong pagtoo; kon mao man gyud kaha kini, ako wala nakakita niini apan mahitabo unya ang balita mahitungud sa pagkabanhaw sa unud usa ka butang nga kawang.—William Tyndale, Pasiuna sa Bag-ong Tugon (ed. 1534). Giimprinta pag-usab sa British Reformers— Tindal, Frith, Barnes, pahina 349. ADP 314.4

Usa ka dili ikalilong nga kamatuuran nga ang paglaum sa pagkabulahan sa pagkadili mamalatyon diha sa pagkamatay nagbunga og dakung pagsalikway sa doktrina sa Biblia bahin sa pagkabanhaw. Kini nga kalagmitan gihisgotan ni Dr. Adam Clarke, nagsulti: “Ang doktrina sa pagkabanhaw daw gihunahuna lamang pag-ayo niadtong unang mga Cristohanon kay sa pagkakaron! Naunsa na man kini? Ang mga apostoles kanunay nagpasantup niini, ug nagpadasig sa mga sumusunod sa Dios ngadto sa pagkugi, pagtuman, ug pagkalipay pinaagi niini. Ug ang nanagbanus kanila panagsa nalang maghisgot bahin niini karon! Busa giwali kini sa mga apostoles ug gitoohan sa karaan nga mga Cristohanon; busa kita nagawali, ug nanagpanoo ang mga naminaw kanato. Walay doktrina diha sa ebanghelyo nga gipasantup pag-ayo; ug walay doktrina sa presente nga sistema sa pagwali nga wala na gayud pagtagda!”— Commentary, timang sa 1 Corinto 15, parapo 3. ADP 314.5

Nagpadayon kini hangtod ang mahimayaon nga kamatuuran sa pagkabanhaw halos mahanap sa hingpit, ug nalimtan na sa Cristohanon nga kalibutan. Busa ang nabantog nga rilihiyoso nga magsusulat, nagkomentaryo sa mga pulong ni Pablo sa 1 Tesalonica 4:13-18, sa pag-ingon: “Kay alang sa tanang katuyoan sa paglipay diha sa doktrina sa bulahan nga imortalidad sa mga matarong mahitabo alang kanato sa bisan unsa nga kaduhaduhaan nga doktrina bahin sa ikaduha nga pag-anhi sa Ginoo. Sa atong pagkamatay moabut ang Ginoo alang kanato. Mao kana ang atong paabuton ug bantayan. Ang mga patay nakalabang na ngadto sa himaya. Dili na sila maghulat sa budyong alang sa ilang hukum ug kabulahanan.” ADP 315.1

Apan sa dayon na Niya pagbiya sa mga tinun-an, si Jesus wala magsulti nga sila sa dili madugay modangat ngadto kaniya. “Moadto ako sa pag-andam og dapit alang kaninyo,” matod pa Niya. “Ug kon makaadto na ako ug makaandam na og dapit alang kaninyo, mobalik ako pag-usab, ug pagadawaton ko kamo ngari gayud kanako.” Juan 14:2-3. Ug nagsulti pa si Pablo kanato, nga ang Ginoo gayud sa Iyang kaugalingon mokunsad gikan sa langit uban sa usa ka singgit, uban sa tingog sa dako nga manulunda, uban sa budyong sa Dios; ug ang mga minatay diha kang Cristo mamangon pag-una. Dayon kita nga mga buhi ug nagpabilin pagasakgawon sa ibabaw uban kanila diha sa mga panganod, sa pagsugat sa Ginoo diha sa kahanginan; ug unya kita makig-uban na sa walay katapusan sa Ginoo.” Ug iyang gidugang, nga “Managlipay kamo sa usa ug usa niining mga pulonga.” 1 Tesalonica 4:16-18. Daw unsa ka halapad ang pagkalahi taliwala niining mga pulong sa paglipay ug sa mga pulong nga sa miagi gikutlo sa Universalista nga mga ministro! Samtang ang ulahi naglipay sa nagbangutan nga mga higala uban sa pasalig, nga bisan unsa ka makasasala ang minatay kanhi, kon siya magaginhawa sa iyang kinabuhi dinhi siya pagadawaton taliwala sa mga manulunda. Gitudlo ni Pablo ngadto sa iyang mga kaigsoonan ang umalabot nga pag-anhi sa Ginoo, sa panahon nga ang mga balabag sa mga lubnganan, ug ang “mga nangamatay diha kang Cristo” pagabanhawon ngadto sa kinabuhi nga dayon. ADP 315.2

Usa pa makasulud ang bisan kinsa sa mga bulawanong puluy-anan sa mga binulahan, ang ilang mga kaso susihon una, ug ang ilang mga batasan ug mga binuhatan moagi sa pagsusi atubangan sa Dios. Ang tanan pagahukman sumala sa butang nga nasulat diha sa mga libro, ug pagabalusan sumala sa ilang mga nabuhat. Kini nga paghukum dili mahitabo sa pagkamatay. Timan-i ang mga pulong ni Pablo: “Kay siya nakatudlo na ug adlaw kanus-a, subay sa katarungan, iyang pagahukman ang kalibutan pinaagi sa usa ka tawo nga iyang gitudlo alang niini, ug kini iyang gipanghimatod-an ngadto sa tanang mga tawo pinaagi sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay.” Buhat 17:31. Dinhi sa tinaw nagpahayag ang apostol nga sa tukma nga panahon, nga umalabot pa, gitagal na alang sa paghukum sa kalibutan. ADP 315.3

Gihisgotan usab kini nga panahon ni Judas: “Ug ang mga manolunda nga wala managpabilin diha sa ilang nahimutangan hinonoa nanagpamiya sa ilang angay nga puloy-anan, kini sila iyang gikapahimutang diha sa mga talikala nga dayon ilalum sa kangitngit alang sa panudya unya sa dakung adlaw.” Ug, sa usab, iyang gikutlo ang mga pulong ni Enoc: “Tan-awa, ang Ginoo nahiabut uban sa iyang balaang mga panon, aron iyang igapatuman ang paghukom sa tanan.” Judas 6,14,15. Nagpamatuud si Juan nga “nakita ko ang mga patay, mga dagku ug mga gagmay, nga nanagtindog sa atubangan sa trono, ug dihay mga basahon nga gipamuklad:...ug ang mga minatay ginahukman sumala sa mga butang nga nahisulat sa mga libro.” Pinadayag 20:12. ADP 315.4

Apan kon ang mga minatay nagpahimulus na sa kalipay sa langit o naglimbaglimbag na diha sa mga siga sa impyerno, unsa pa may kinahanglan sa umalabot nga paghukum? Ang mga pagtolon-an sa pulong sa Dios bahin niining importante nga mga punto dili hanap ni nagkasumpaki; masabut sila sa yano nga mga hunahuna. Apan unsay makita sa maminatud-on nga hunahuna sa kaalam ug hustisya niini nga presente nga teyoriya? Makadawat ba ang mga matarong sa pagdayeg, kon human na masusi ang ilang mga kaso sa Paghu kum, “Maayong pagkabuhat, maayo ug kasaligan nga ulipon: “sumulod ka sa kalipayan sa imong Agalon,” kon nanagpuyo na sila diha sa Iyang presensya, tingali sa daghan nang mga katuigan? Ipatawag ba ang mga daotan gikan sa dapit sa pagsakit aron sa pagdawat sa hukum gikan sa Maghuhukum sa tibuuk yuta: “Pahawa gikan kanako, kamong mga tinunglo, ngadto sa kalayong walay katapusan?” Mateo 25:21,41. O, solemne kaayo nga pagbiaybiay! makauulaw nga pagpakanaog sa kaalam ug hustisya sa Dios! ADP 315.5

Ang teyoriya sa imortalidad sa kalag maoy usa niadtong bakak nga mga pagtolon-an sa Roma, nga gihulaman gikan sa paganismo, giapil ngadto sa rilihiyon sa Cristianismo. Si Martin Luther miisip niini nga uban sa “makalilisang nga mga sulugilanon nga nahimong bahin sa Romanhong dapog sa mga mahugaw sa kasugoang rilihiyoso.”—E. Petavel, The Problem of Immortality, pahina 255. Nagkomentaryo sa mga pulong ni Solomon sa Ecclesiastes, nga ang mga minatay walay nahibaloan sa bisan unsa nga butang, ang Repormador nagsulti: “Lain nga kamatuuran nga ang mga minatay walay...pagbati. Diha kanila, matod niya, walay tulumanon, walay syensya, walay kahibalo, walay kaalam didto. Si Solomon naghukum nga ang mga minatay nangatulog, ug walay bisan unsa nga ginahunahuna. Nanghigda sila, walay pag-ihap sa mga adlaw o katuigan, apan kon sila pukawon na, daw magbati sila nga nahikatulog sa ubus pa sa usa ka minuto.”—Martin Luther, Exposition of Solomon’s Booke Called Ecclesiastes, pahina 152. ADP 316.1

Walay gipahayag sa Kasulatan nga ang mga matarong moadto sa pagdawat sa ilang ganti o ang mga daotan ngadto sa ilang silot human sa ilang pagkamatay. Ang mga patriarka ug mga manalagna wala magbilin niana nga pasalig. Si Cristo ug ang Iyang mga tinun-an wala maghatag og pasabut bahin niana nga pagtolon-an. Tin-aw ang gitudlo sa Biblia nga ang mga minatay dili dayon moadto sa langit. Gihulagway sila nga daw sa nangatulog lamang hangtod sa pagpamanhaw.” 1 Tesalonica 4:14; Job 14:10-12. Sa dili pa mabugto ang pisi nga salapi, kun sa dili pa mabuak ang bulawan nga panaksan (Ecclesiastes 12:6), mahanaw ang mga hunahuna sa maong tawo. Sila nga manganaog sa lubnganan anaa sa kahilum. Wala na silay nahibaloan sa bisan unsa nga butang ilalum sa adlaw. Job 14:21. Bulahan nga pahulay alang sa gikapuyan nga mga matarong! Ang panahon, bisan kini hataas o hamubo, sama lang og daklit alang kanila. Sila mangatulog, pukawon sa budyong sa Dios ngadto sa mahimayaon nga imortalidad. “Kay ang trumpeta pagapatunggon, ug ang mga pa-tay banhawon ngadto sa dili madunoton.... Busa sa panahon nga kini nga madunoton pagasul-oban na sa dili madunoton, ug kining mamalatyon pagailisan na sa dili mamalatyon, nan moabut na ang giingon sa nasulat, Ang kamatayon gilamoy diha sa pagdaug.” 1 Corinto 15:52-55. Samtang sila pagatawgon gikan sa ilang halalum nga pagkatulog, maghunahuna sila kon diin sila mihunong sa pagkinabuhi. Ang katapusan nga pagbati mao ang kalala sa kamatayon, ang katapusan nga hunahuna mao nga sila mangahulog ilalum sa gahum sa lubnganan. Sa ilang pagbangon gikan sa lubnganan, ang ilang unang malipayon nga hunahuna ipalanog diha sa madaugon nga pagsinggit: “Oh kamatayon, hain na ang imong kalala? O lubnganan, hain na ang imong pagdaug?” Bersikulo 55. ADP 316.2