Ang Dakung Paglaum

23—Unsa ang Santuwaryo?

Ang kasulatan nga labaw sa tanan nahimong patukuranan ug sentro nga haligi bahin sa ikaduhang pag-anhi ni Cristo nga pagtoo mao ang nanghimatuud: “Hangtud sa duruha ka libo ug totolo ka gatus ka mga gabii ug mga buntag; unya ang balaanong puloy-anan pagalinisan.” Daniel 8:14. Kini nga mga pulong nasinati sa tanang magtotoo sa madali nga pag-anhi sa Ginoo. Pinaagi sa linibo ka mga ngabil gisubli kining tagna ingon nga maoy sultihunon sa ilang pagtoo. Ang tanan nagbati nga diha sa mga hitabo nga gipasidaan niini nasandig ang ilang labing mahayag nga mga pagpaabot ug labing hinandum nga mga paglaum. Kining matagnaong mga adlaw gipakita nga matapos sa autumn o tingdagdag sa mga dahon sa 1844. Sa managsama nga pagsabut uban sa Cristohanong kalibutan, gitoohan sa mga Adventista nga ang yuta, o ang uban nga bahin niini, mao ang santuwaryo. Nakasabut sila nga ang paglinis sa santuwaryo mao ang pagputli sa yuta pinaagi sa mga kalayo sa katapusang dakung adlaw, ug mahitabo kini sa ikaduhang pag-anhi. Busa ang panapos nga hunahuna mao nga si Cristo mobalik nganhi sa yuta sa tuig 1844. ADP 237.1

Apan milabay ang natudlo nga panahon, ug wala mopadayag ang Ginoo. Nahibalo ang mga magtotoo nga ang Pulong sa Dios dili gayud mapakyas; ang ilang paghubad sa tagna maoy nasayup; apan diin man ang sayup? Daghan ang midali sa pagputol sa higut sa kalisdanan pinaagi sa paglimud nga ang 2300 ka mga adlaw natapos sa 1844. Walay katarungan nga ikahatag alang niini, gawas nga si Cristo wala moabut sa panahon nga Siya gipaabut. Ilang gilalis nga kon ang matagnaong mga adlaw natapos na sa 1844, mibalik na unta si Cristo aron sa paglimpyo sa balaang santuwaryo sa pagputli sa yuta pinaagi sa kalayo; ug tungud kay wala man Siya moabut, ang mga adlaw dili mahimong matapos. ADP 237.2

Ang pagdawat niini nga panghunahuna maoy pagsalikway sa unang pag-isip sa matagnaong mga panahon. Nakaplagan nga ang 2300 ka mga adlaw nagsugod sa pagpakanaog sa kamandoan ni Artaxerxes alang sa pagpahiuli ug pagtukod sa Jerusalem nga natuman niadtong autumn sa 457 B.C. (457 sa wala pa si Cristo). Sa pagdawat niini nga panahon ingon nga maoy sinugdanan, adunay hingpit nga pagkauyon sa pagpahaigo sa tanang panghitabo nga gipasidaan sa pagpasabut nianang panahon sa Daniel 9:25-27. Kan-uman ug siyam ka semana, ang nahaunang 483 sa 2300 ka mga adlaw, moabut ngadto sa Mesias, ang Dinihog; ug ang pagbawtismo ni Cristo ug pagdihog pinaagi sa Balaang Espiritu, sa tuig 27 A.D., maoy tukma nga katumanan sa gipasabut. Sa tungatunga sa ika-kapitoan ka semana, pagapatyon ang ADP 237.3

Mesias. Tulo ug tunga ka tuig human sa Iyang bawtismo, gilansang si Cristo, sa tingbukhad sa tuig 31 A.D. Ang kapitoan ka semana, o 490 ka mga tuig, gitagal kini alang sa mga Hudiyo. Sa pagkatapos niining panahona, giselyohan sa nasod ang pagsalikway kang Cristo pinaagi sa ilang paglutos sa mga tinun-an, ug moadto ang mga apostoles sa mga Hentil, sa tuig 34 A.D. Ang nahaunang 490 ka tuig sa 2300 nga natapos na, magbilin nalang og 1810 ka mga tuig. Gikan sa 34 A.D., ang 1810 ka mga tuig moabut ngadto sa 1844. “Unya,” matod sa manulunda, “pagalinisan ang balaang puloyanan.” Ang tanang nag-una nga mga pasabut sa tagna natuman sa natudlo nga panahon. ADP 238.1

Niini nga pag-ihap, natin-aw ang tanan ug nagkauyon, gawas nga wala lang makita ang bisan unsa nga hitabo nga nagtubag sa paghinlo sa santuwaryo nga nahitabo niadtong 1844. Ang paglimud nga natapos ang mga adlaw nianang panahona maoy paglibog sa tanang bahin, ug pagsibog sa mga baroganan nga naugmad na sa walay sayup nga mga katumanan sa tagna. ADP 238.2

Apan gigiyahan sa Dios ang Iyang katawhan sa dakung kalihukan sa Pagpaabot sa Pag-anhi ni Cristo; ang Iyang gahum ug himaya nagaatiman sa Iyang buhat, ug dili kini Niya tugutan nga matapos diha sa kangitngit ug pagkasaguyo, nga pakaulawan ingon nga usa ka bakak ug pagpaukyab sa pagpatootoo. Dili Niya biyaan ang Iyang pulong nga malambigit diha sa pagduda ug pagkawalay siguro. Bisan og daghan ang mibiya sa ilang unang pag-isip sa matagnaong mga panahon, ug milimud sa pagkahusto sa kalihukan nga gipasikad niini, ang uban walay gusto nga motahan sa mga bahin sa pagtoo ug kasinatian nga gipalig-on sa Kasulatan ug pinaagi sa pagsaksi sa Espiritu sa Dios. Nagtoo sila nga ilang gisagup ang kasaligan nga mga patukuranan sa paghubad sa ilang pagtoon sa mga tagna, ug ilang katungdanan ang pagkuput pag-ayo sa mga kamatuuran nga ilang nang nabatonan, ug sa pagpadayon sa sama nga paagi sa pagsusi sa Biblia. Uban sa mainiton nga pagampo ilang gisubli ang ilang baroganan, ug giton-an ang Biblia sa pagsuta sa ilang sayup. Tungud kay wala man silay nakita nga sayup sa ilang pag-isip sa matagnaong mga panahon, ilang gisusi sa labi pa kasuud ang suheto bahin sa santuwaryo. ADP 238.3

Sa ilang pagpakisusi ilang nahibaloan nga walay kamatuuran sa Biblia nga nagpalig-on sa naandan nga pagtoo nga ang kalibutan mao ang santuwaryo; apan ilang nakita sa Biblia ang bug-os nga pagpasabut sa suheto bahin sa santuwaryo, ang kinaiyahan niini, dapit, ug mga serbisyo; ang pamatuud sa sagrado nga mga magsusulat tin-aw kaayo ug igo kaayo nga niana wala nay lalison bahin sa tibuuk suheto. Si apostol Pablo, sa iyang sulat ngadto sa mga Hebreohanon, nagsulti: “Sa pagkatinuod ang nahaunang pakigsaad may kalagdaan usab nga bahin sa pagsimba ug sa yutan-ong dapit nga balaan. Kay diha may giandam nga usa ka tabernaculo, ang pangunahan, diin diha ang tongtonganan sa lamparahan ug ang lamisa ug ang mga tinapay nga gibutang sa atubangan sa Dios; kini gitawag nga Dapit nga Balaan. Sa luyo sa ikaduhang tabil diha ang tabernaculo nga gitawag nga Balaan sa mga Balaan, nga niini diha ang bulawang halaran nga insinsohanan ug ang arka sa pakigsaad, nga hinal-upan ug bulawan sa tanang bahin niini, diin gibutang ang tibud nga bulawan nga sa sulud niini diha ang mana, ug ang kang Aaron nga sungkod nga nanalingsing, ug ang mga papan nga gisulatan sa pakigsaad; ug sa ibabaw niini diha ang mga kerubin sa himaya, nga nanaglandong sa Dapit nga pasig-ulian.” Hebreohanon 9:1-5. ADP 238.4

Ang santuwaryo nga gihisgotan dinhi ni Pablo mao ang tabernakulo nga gipabuhat kang Moises sumala sa gisugo sa Dios, ingon nga yutan-ong puluy-anan sa Labing Hataas. “Pabuhaton mo sila og usa ka balaang puloy-anan alang kanako aron ako magapuyo sa taliwala nila.” Exodo 25:8. Kini mao ang kamandaon kang Moises samtang didto siya sa bungtod kauban sa Dios. Nagpanaw ang mga Israelhanon latas sa kamingawan, ug gitukod ang tabernakulo sa pagkaagi nga kini mabalhinbalhin sa bisan diin nga dapit; apan usa kini ka maanindot nga tinukod. Ang bongbong sa gawas hinimo sa tul-id nga mga tabla nga sinapawan og baga nga bulawan, ug adunay mga yayunganan nga nga hinimo og salapi, samtang ang kutay sa mga kurtina mao ang nagporma sa atup, o mga tabon, ang sa gawas niini mga panit, sa sulud pino nga panapton nga lino nga gidibohoan og maanindot nga mga hulagway sa kerubin. Tupad sa nataran sa gawas, nahimutang ang halaran alang sa mga sinunog nga halad, ang tabernakulo adunay duha ka mga lawak nga ginganlan og balaan ug labing balaan nga dapit, nga gibahin sa matahum nga kurtina o tabil; ang susama nga tabil maoy sira sa pultahan sa nahaunang lawak. ADP 238.5

Sa balaan dapit nahimutang ang kandelero, sa habagatan, uban sa pito ka mga lamparahan nga maoy naghatag og kahayag sa tabernakulo sa adlaw ug sa gabii; sa amihanan nahimutang ang lamisa sa tinapay; ug atubangan sa tabil nga nagbahin sa balaan ug sa labing balaan nahimutang ang bulawan nga halaran sa insenso, diin magagikan ang alimyon, sa mga pagampo sa Israel, motuybo sa matag adlaw ngadto sa Dios. ADP 239.1

Sa labing balaan nga dapit nahimutang ang arka, usa ka kahonkahon o kaban nga binuhat sa hamili nga kahoy nga sinapawan og bulawan, nga maoy gisudlan sa duha ka papan nga bato nga gisulatan sa Dios sa napulo ka sugo. Ibabaw sa maong arka, ug nagporma sa tabon sa sagrado nga kahon, mao ang halaran sa pagpasig-uli, usa ka matahum nga linilok nga giatbangan sa duha ka hulagway sa kerubin, sa matag tumoy niini, ug hinimo kini sa lunsay nga bulawan. Niini nga lawak magpadayag ang balaang presensya diha sa panganod sa himaya taliwala sa kerubin. ADP 239.2

Sa pagkahimutang na sa mga Hebreohanon didto sa Canaan, gipulihan na ang maong santuwaryo sa tabernakulo ni Salomon, nga bisan og dako ug permanente nga mga gambalay apan nagsunud gihapon sa sama nagkatakdo nga mga sukud, ug sa sama nga mga butang. Niini nga porma natukod ang maong tabernakulo—gawas lang niadtong naghay-ad nga guba sa panahon ni Daniel—hangtod sa pagkalaglag niini pinaagi sa mga Romano niadtong tuig 70 A.D. ADP 239.3

Mao ra kini nga santuwaryo nga natukod dinhi sa yuta, sumala sa kasayuran nga gihatag sa Biblia. Gipamatuud kini ni Pablo nga santuwaryo sa nahaunang tugon. Apan wala na bay santuwaryo ang bag-ong tugon? ADP 239.4

Pagpakli pag-usab sa libro sa Hebreohanon, ang mga tigpangita sa kamatuuran nakakaplag nga ang pagkaana sa ikaduha, o ang santuwaryo sa bag-ong tugon, gipasabut diha sa mga pulong ni Pablo nga ato nang nakutlo: “Sa pagkatinuod ang nahaunang pakigsaad may kalagdaan usab (KJV) nga bahin sa pagsimba ug sa yutanong dapit nga balaan.” Ug ang paggamit sa pulong usab nagpasabut nga si Pablo naghisgot na niini nga santuwaryo sa wala pa kini unang gisaysay. Atong balikon ang pagsugod sa nag-una nga kapitulo, kini nagkanayon: “Karon ang lintunganay sa among gisulti mao kini: aduna kita niining maong labaw nga sacerdote, nga nagalingkod sa too sa trono sa Halangdon didto sa mga langit, usa ka mag-aalagad sulod sa dapit nga balaan ug sa tinuod nga tabernaculo nga gipatindog dili sa tawo kondili sa Dios.” Hebreohanon 8:1, 2. ADP 239.5

Dinhi gipadayag ang santuwaryo sa bag-ong tugon. Ang santuwaryo sa unang tugon gipatindog sa tawo, gitukod ni Moises; kini gipatindog sa Ginoo, dili sa tawo. Niadto nga santuwaryo ang yutanong mga saserdote ang nagbuhat sa ilang serbisyo; niini, si Cristo, ang atong dakung hataas nga saserdote, nagalagad sa toong kamut sa Dios. Ang usa ka santuwaryo dinhi sa yuta, ang laing usa atua didto sa langit. ADP 239.6

Dugang pa, ang tabernakulo gitukod ni Moises sumala sa usa ka sumbanan. Gimandoan siya ni Jehova, “Sumala sa tanan nga akong gipakita kanimo, tukma sa sumbanan sa tabernaculo, ug sumala sa tanang sumbanan sa mga ginamiton niini, imong kining pagbuhaton.” Ug gihatag pag-usab ang tugon, “Ug tan-awa, nga buhaton mo sila sumala sa iyang panig-ingnan, nga gipakita ko kanimo didto sa bukid.” Exodo 25:9, 40. Ug nag-ingon si Pablo nga ang unang tabernakulo “nga, ingon nga sambingay, mao ang kapanahunan karon, sumala niining maong pahimutang, ginahalad ang mga gasa ug mga halad-inihaw;” nga ang iyang mga balaang dapit “nagasunod sa mga butang sa mga langit;” nga ang mga saserdote nga nagahatag og mga gasa sumala sa kasugoan, nagalagad, “ngadto sa sumbanan ug sa landong sa langitnong mga butang,” ug nga “si Cristo wala mosulod sa balaang mga dapit nga ginama sa mga kamut, nga maoy mga hulagway sa matuod, kondili ngadto sa langit gayud, nga karon nagaduol diha sa presensya sa Dios alang kanato.” Hebreohanon 9:9, 23; 8:5; 9:24.. ADP 239.7

Ang santuwaryo sa langit, diin si Cristo nagalagad alang kanato, mao ang dakung orihinal, nga ang santuwaryo ni Moises maoy hulad o kopya. Gibutang sa Dios ang Iyang Espiritu sa mga magtutukod sa yutan-ong santuwaryo. Ang kaanindot sa debuho sa pagpatindog niini nagpakita nga kini gimandoan sa diosnong kaalam. Ang mga bongbong adunay dagway sa mga baga nga bulawan, nagpadayag sa matag bahin sa kahayag sa pito ka mga lamparahan ibabaw sa bulawan nga tangkawan. Ang lamesa sa tinapay ug ang altar sa insenso nagsidlak sama sa inulay nga bulawan. Ang matahum nga kurtina nga maoy gihimong kisame, nga adunay mga hulagway sa manulunda sa kolor nga asul ug lutong pula, nagdugang sa katahum sa talan-awon. Ug sa ikaduhang lawak nahimutang ang Shekinah, ang makita nga pagpadayag sa himaya sa Dios, nga niini walay laing makasulud gawas sa labing taas nga saserdote. ADP 240.1

Ang dili ikatandi nga katahum sa yutan-ong tabernakulo makapahanduraw sa tawhanong panan-awon sa langitnong templo diin si Cristo ang mag-uuna kanato nagalagad alang kanato atubangan sa trono sa Dios. Ang puluy-anan sa Hari sa mga hari, diin ang kaliboan nanagalagad Kaniya, ug tinagnapulo ka libo nanagtindog sa Iyang atubangan (Daniel 7:10); kana nga templo, nga puno sa himaya sa walay katapusang trono, diin ang mga serapin, ang nagasidlak nga mga bantay niini, nagatabon sa ilang mga nawong sa pagsimba, makita ang labing matahum nga tinukod nga ginama sa tawhanong mga kamut, apan usa lamang ka hanap nga pagpadayag sa pagkadako ug sa himaya niini. Apan ang mahinungdanong mga kamatuuran bahin sa langitnong santuwaryo ug sa dakung buhat nga nagpadayon alang sa kaluwasan sa tawo, ginatudlo sa yutan-ong santuwaryo ug sa mga buluhaton niini. ADP 240.2

Ang balaang dapit sa santuwaryo sa langit girepresentahan sa duha ka mga lawak sa santuwaryo dinhi sa yuta. Pinaagi sa panan-awon nga gihatag kang apostol Juan bahin sa templo sa Dios sa langit, iyang nakita didto ang “pito ka mga lamparahan sa kalayo nga nagasiga atubangan sa trono.” Pinadayag 4:5. Iyang nakita ang usa ka manulunda nga “nagbitbit ug incensario nga bulawan; ug gihatagan siyag daghang incenso aron nga diha sa bulawanang halaran atbang sa trono, kini iyang isagol uban sa mga pag-ampo sa mga balaan.” Pinadayag 8:3. Gitugutan ang manalagna sa pagtan-aw sa unang lawak sa santuwaryo didto sa langit; ug iyang nakita didto ang “pito ka mga lamparahan sa kalayo” ug ang “bulawan nga halaran” nga girepresentaran sa bulawan nga tangkawan ug ang halaran sa incenso sa santuwaryo sa yuta. Sa subli “giablihan ang templo sa Dios” (Pinadayag 11:19) ug iyang gitan-aw ang lawak sa sulud, sa dapit nga balaan sa mga balaan. Dinhi iyang nakita “ang arka sa Iyang tugon,” nga girepresentahan sa sagrado nga kaban nga gihimo ni Moises aron sudlan sa balaod sa Dios. ADP 240.3

Busa ang nanagtoon sa suheto nakakaplag sa dili malalis nga kamatuuran sa pagkaanaay santuwaryo didto sa langit. Gibuhat ni Moises ang yutan-ong santuwaryo sumala sa sumbanan nga gipakita kaniya. Gipamatuud ni Pablo nga ang sumbanan maoy matuud nga santuwaryo nga atua sa langit. Ug gipamatuud ni Juan nga iyang nakita kini didto sa langit. ADP 240.4

Sa templo didto sa langit, ang puluyanang dapit sa Dios, ang Iyang trono ginatukod diha sa pagkamatarong ug sa paghukum. Sa labing balaang dapit anaa ang Iyang balaod, ang dakung sukdanan sa pagkahusto nga isukud sa tanang tawo. Ang arka nga gisudlan sa mga papan sa balaod gitabunan sa halaran sa pagpasig-uli, nga sa atubangan niini si Cristo magpakilooy bahin sa Iyang dugo alang sa makasasala. Busa kini naghulagway sa pagkausa sa hustisya ug kalooy sa piano sa pagluwas sa tawo. Kini nga pagkausa mahimo lamang sa walay kinutubang diosnong kaalam, ug mabuhat sa walay kinutubang gahum; mao kini nga pagkausa nga nagapuno sa langit sa kahibulong ug pagdayeg. Ang kerubin sa yutan-ong santuwaryo, nga nagtamod uban sa balaan nga pagtahod sa halaran sa pagpasig-uli, naghulagway sa pagtagad sa paghunahuna sa langitnong panon bahin sa buhat sa pagluwas. Mao kini ang tinago sa kalooy nga gihandum sa mga manulunda nga ilang tan-awon—nga ang Dios matarong samtang Iyang pakamatarungon ang mahinulsulon nga makasasala ug nagabag-o sa iyang pakigsandurot sa nahulog nga kaliwatan; nga si Cristo makahimo sa pagduko aron sa pagpabangon sa dili maiisip nga mga panon gikan sa bung-aw sa kalaglagan, ug magbisti kanila sa walay mansa nga mga bisti sa Iyang kaugalingong pagkamatarong, aron sa pag-usa uban sa mga manulunda nga wala gayud mahulog, ug magpuyo sa kahangturan diha sa presensya sa Dios. ADP 240.5

Ang buhat ni Cristo ingon nga tigpataliwala sa tawo gipahayag dinha sa matahum nga tagna ni Zacarias bahin kaniya “kansang ngalan mao ang Sanga.” Matod pa sa propeta: “Bisan ngani tukoron niya ang templo ni Jehova; ug dad-on niya ang himaya, ug molingkod ug magamando sa iyang trono; ug ang tambag sa pakigdait anha sa taliwala nilang duha.” Zacarias 6:12, 13. ADP 241.1

“Bisan pa ngani tukoron niya ang templo ni Jehova.” Pinaagi sa iyang halad ug pagpanglaban, si Cristo mao ang patukuranan ug ang magtutukod sa iglesya sa Dios. Gipaila Siya ni Pablo nga mao ang “pamag-ang bato; nga diha niini ang tanang tinukod nga haum sa pagkausa nga magatubo ngadto sa usa ka balaang templo sa Ginoo; nga niini kamo usab,” matod niya, “ginatukod pag-usa alang sa usa ka puloy-anan sa Dios pinaagi sa Espiritu.” Efeso 2:20-22. ADP 241.2

“Ug siya magadala sa himaya.” Ngadto kang Cristo napanag-iya ang himaya sa nahulog nga kaliwatan. Latas sa walay katapusang mga katuigan, ang alawiton sa mga linuwas mao, “Kaniya nga nahigugma kanato ug nagtangtang kanato gikan sa atong mga sala pinaagi sa iyang dugo...kaniya ang himaya ug ang panggahum hangtud sa kahangturan.” Pinadayag 1:5, 6. ADP 241.3

Siya “magalingkod ug magahari ibabaw sa iyang trono; ug siya mahimong usa ka sacerdote diha sa iyang trono.” Dili pa karon “diha sa trono sa iyang himaya;” ang gingharian sa himaya wala pa moabut. Dili pa hangtod matapos ang iyang buluhaton ingon nga usa ka manlalaban, nga ang Dios “maghatag ngadto Kaniya sa trono sa iyang amahan nga si David,” usa ka gingharian nga “walay katapusan.” Lukas 1:32, 33. Ingon nga saserdote, si Cristo nagalingkod na uban sa Amahan sa Iyang trono. Pinadayag 3:21. Ibabaw sa trono uban sa walay katapusan nga Dios, siya “mao ang nagapas-an sa atong nga kasakitan, ug nagadala sa atong mga kasub-anan,” kinsa nga “gisulayan sa tanang bahin sama kanato, apan wala makasala,” aron nga siya “takus sa pagtabang kanila nga gisulayan.” “Kong aduna may tawo nga makasala, kita adunay usa ka Manlalaban atubangan sa Amahan.” Isaias 53:4; Hebreohanon 4:15; 2:18; 1 Juan 2:1. Ang Iyang pagpanglaban mao ang usa ka nalagbasan ug nabun-og nga lawas, ug usa ka walay dagta nga kinabuhi. Ang nasamdan nga mga kamut, ug gidughang nga kilid, ang iyang nasamdan nga mga tiil, nagpakilooy alang sa nahulog nga tawo, kansang kaluwasan gipalit nianang dili maisip nga bili. ADP 241.4

“Ug ang tambag sa pakigdait maanaa sa taliwala nilang duha.” Ang gugma sa Amahan, sama sa Anak, mao ang tuburan sa kaluwasan alang sa nawala nga kaliwat. Miingon si Jesus sa Iyang mga tinun-an, sa wala pa Siya mobiya, “Magaingon ako kaninyo, nga magampo ako sa Amahan alang kaninyo; kay ang Amahan naga-higugma kaninyo.” Juan 16:26, 27. Ang Dios “diha kang Cristo, nga nagpasig-uli sa kalibutan ngadto kaniya.” 2 Corinto 5:19. Ug sa pagalagad didto sa santuwaryo sa langit, “ang tambag sa pakigdait anaa sa taliwala nilang duha.” “Kay gihigugma gayud sa Dios ang kalibutan, nga iyang gihatag ang Iyang Anak nga bugtong, aron bisan kinsa ang motuo kaniya dili malaglag kondili may kinabuhing walay katapusan.” Juan 3:16. ADP 241.5

Ang pangutana mao, Unsa man ang santuwaryo? sa tin-aw gitubag sa Kasulatan. Ang pulong santuwaryo sumala sa paggamit diha sa Biblia, nagpasabut, una, sa tabernakulo nga gitukod ni Moises, ingon nga hulad sa langitnong mga butang, ug ikaduha, sa “matuod nga tabernaculo” sa langit, nga maoy gitudlo sa yutan-ong santuwaryo. Sa pagkamatay ni Cristo gihunong ang mga serbisyo niini. Ang “matuud nga tabernaculo” sa langit mao ang santuwaryo sa bag-ong pakigsaad. Ug sa pagkatuman sa tagna sa Daniel 8:14 niining panahona, ang gipasabut nga santuwaryo walay lain kundili ang santuwaryo sa bag-ong pakigsaad. Sa pagkatapos sa 2300 ka mga adlaw, sa tuig 1844, wala nay santuwaryo sa yuta sulud sa daghang kasiglohan. Busa ang tagna, “Hangtud sa duha ka libo ug tulo ka gatus ka mga adlaw; unya ang balaang dapit pagalinisan,” sa walay lantugi nagpasabut kini sa santuwaryo didto sa langit. ADP 241.6

Apan ang labing importante nga pangutana nga kinahanglan tubagon: Unsa man ang paghinlo sa santuwaryo? Nga adunay serbisyo nga sama niana labot sa yutanong santuwaryo nga gisulti sa Kasulatan sa Daang Tugon. Apan aduna bay butang sa langit nga nagkinahanglan hinloan? Sa Hebreohanon 9 ang paghinlo sa yutan-on ug langitnon santuwaryo dayag nga gitudlo. “Sa pagkatinuod, ubos sa kasugoan hapit ang tanang butang pagahinloon ug dugo, ug gawas sa pag-ula ug dugo walay mahimong pasaylo sa mga sala. Sa ingon niana gikinahanglan nga ang mga hulad sa mga langitnong butang pagahinloon niining mga butanga, apan ang maong mga langitnong butang pagahinloon sa labi pa ka maayong mga halad-inihaw kay niini” (Hebreohanon 9:22, 23), bisan sa bililhon nga dugo ni Cristo. ADP 242.1

Ang paghinlo, sa hulad ug sa matuud nga serbisyo, kinahanglan himoon pinaagi sa dugo; kaniadto, sa dugo sa mga mananap; ug sa kaulahian, pinaagi sa dugo ni Cristo. Nagsulti si Pablo, labot sa katarungan ngano nga kining paghinlo buhaton man pinaagi sa dugo, nga kon walay pag-ula sa dugo walay pagpasaylo. Ang pagpasaylo, o pagkuha sa sala, mao ang buhat nga tumanon. Apan ngano nga aduna may sala labot sa santuwaryo, bisan didto sa langit o dinhi sa yuta? Mahimong makat-onan kini pinaagi sa paghisgot sa hulagwaynon nga buhat; kay ang mga saserdote nga nagaalagad sa yuta, nagalagad sa “hulad ug landong sa langitnong dapit sa balaan.” Hebreohanon 8:5. ADP 242.2

Ang pagalagad sa yutan-ong santuwaryo nagsakup sa duha ka bahin; ang mga saserdote nagalagad sa matag adlaw sa balaang dapit, samtang makausa sa matag tuig ang hataas nga saserdote maghimo sa pinasahi nga buluhaton sa labing balaang dapit, sa paghinlo sa santuwaryo. Sa matag adlaw ang makasasala magadala sa iyang halad ngadto sa pultahan sa tabernakulo, magbutang sa iyang kamut ibabaw sa ulo sa biktima o mananap nga ihalad, magsugid sa iyang mga sala, nga magsimbolo sa pagkabalhin niini gikan kaniya ngadto sa walay sala nga halad. Dayon patyon ang mananap. “Kong walay pag-ula og dugo,” matod sa apostol, walay pagpasaylo sa sala. “Ang kinabuhi sa unod anaa sa dugo.” Levitico 17:11. Ang nalapas nga balaod sa Dios nagkinahanglan sa dugo sa nakalapas. Ang dugo, nga nagsimbolo sa gibawi nga kinabuhi sa makasasala, kansang sala gipapas-an sa halad o biktima, dad-on sa saserdote ngadto sa balaang dapit ug isablig sa tabil, nga sa luyo niini nga tabil, nahimutang ang arka sa sugo nga nalapas sa makasasala. Pinaagi niini nga seremonya ang sala, pinaagi sa dugo, nagsimbolo sa pagkabalhin ngadto sa santuwaryo. Sa ubang mga kahimtang ang dugo dili dad-on ngadto sa balaang dapit; apan ang unud kaunon sa saserdote, maingon sa pagsugo ni Moises sa mga anak nga lalaki ni Aaron, sa pag-ingon, “Ang Dios nagahatag kanimo niini sa pagdala sa kasal-anan sa katilingban.” Levitico 10:17. Ang duha ka mga seremonyas nagsimbolo sa pagkabalhin sa sala gikan sa mahinulsulon ngadto sa santuwaryo. ADP 242.3

Mao kadto ang buluhaton nga nagpadayon, adlaw-adlaw, sa tibuuk tuig. Busa ang sala sa Israel balhinon ngadto sa santuwaryo, ug ang pinasahi nga buluhaton gikinahanglan alang sa pagkuha kanila. Ang Dios nagamando nga ang paghinlo himoon sa matag usa sa balaang mga dapit. “Ug pagabuhaton niya ang pagtabon-sa-sala sa dapit nga balaan, tungod sa mga kahugawan sa mga anak sa Israel, ug tungod sa ilang mga paglapas, ug sa tanan nila nga mga sala: sa maong pagkaagi magabuhat usab siya alang sa balongbalong nga pagatiguman, nga nagapuyo sa taliwala nila sa kinataliwad-an sa ilang mga kahugawan.” Usa ka pagtabon himoon usab alang sa halaran, aron “magahinlo niini, ug magabalaan niini gikan sa mga kahugawan sa mga anak sa Israel.” Levitico 16:16, 19. ADP 242.4

Makausa matag tuig sa dakung adlaw sa paghinlo, mosulud ang hataas nga saserdote sa labing balaang dapit alang sa paghinlo sa santuwaryo. Ang buhat nga himoon didto maoy motapos sa tinuig nga pagalagad. Sa adlaw sa paghinlo, duha ka nating kanding dad-on ngadto sa pultahan sa tabernakulo, ug ripahon sila, “ang usa niini alang kang Jehova, ug ang usa alang kang Azazel.” Levitico 16:8. Ang kanding nga maripahan alang kang Jehova patyon ingon nga halad alang sa sala sa katawhan. Ug dad-on sa pari ang dugo sulud sa tabil, ug iyang isablig kini atubangan sa halaran sa pagpasig-uli. Ug isablig usab ang dugo ibabaw sa halaran sa incenso, nga nahimutang duul sa tabil. ADP 242.5

“Ug igabutang ni Aaron ang duruha ka kamot niya sa ibabaw sa ulo sa kanding nga buhi, ug igasugid niya sa ibabaw niini ang tanang kasal-anan sa mga anak sa Israel, ug ang tanan nilang mga paglapas, bisan pa ang tanan nilang mga sala; ug kini igabutang niya sa ibabaw sa ulo sa kanding, ug ipadala kini ngadto sa kamingawan pinaagi sa kamut sa usa ka tawo nga tinudlo alang niini. Ug kadtong kanding magadala sa ibabaw niya sa ilang tanan nga kasal-anan ngadto sa yuta nga awaaw; ug pagabuhian niya ang kanding ngadto sa kamingawan.” Levitico 16:8, 2, 22. Ang kanding nga gipalayas dili na magabalik sa kampo sa Israel, ug ang tawo nga nagpalayas niini maghugas sa iyang kaugalingon ug maglaba sa iyang bisti sa tubig sa dili pa siya mobalik sa kampo. ADP 243.1

Ang tibuuk nga seremonyas gihimo aron sa pagpasantup sa mga Israelhanon sa pagkabalaan sa Dios ug sa Iyang pagdumut sa sala, ug sa dugang pa, sa pagpasabut kanila nga dili mahimo nga dili sila mahugawan kon sila moduul sa sala. Ang matag usa ka tawo gisugo sa pagpasakit sa iyang kalag samtang magpadayon kining buluhaton sa paghinlo o pagtabon. Hunongon ang tanang matang sa buluhaton, ug ang tibuuk katilingban sa Israel magagahin sa maong adlaw diha sa balaang pagpaubus atubangan sa Dios, uban sa pag-ampo, pagpuasa, ug sa halalum nga pagsusi sa kasingkasing. ADP 243.2

Mahinungdanong mga kamatuuran labot sa pagtabon o paghinlo gitudlo sa maong tulumanon. Ang usa ka hulip gidawat sa dapit sa makasasala; apan ang sala wala mapanas pinaagi sa dugo sa mananap. Usa ka paagi ang gihimo nga maoy makapabalhin niini ngadto sa santuwaryo. Pinaagi sa paghalad sa dugo, giila sa makasasala ang katungud sa balaod, magsugid sa iyang sala sa paglapas, ug magpahayag sa iyang handum sa pasaylo pinaagi sa pagtoo sa umalabot nga Manunubos; apan wala pa siya sa hingpit makagawas gikan sa pagkahinukman sa kasugoan. Sa adlaw sa pagtabon o paghinlo, ang hataas nga saserdote nga nakakuha og halad gikan sa katilingban, moadto sa labing balaang dapit nga magdala sa dugo niini nga halad, ug magsablig niini ibabaw sa halaran sa pagpasig-uli, nga nahimutang ibabaw sa balaod, aron sa paghingpit sa mga gikinahanglan niini. Unya diha sa kinaiya sa Iyang pagkamanlalaban, iyang pas-anon ang sala sa iyang kaugalingon, ug kuhaon gikan sa santuwaryo. Iyang ibutang ang iyang duha ka kamut ibabaw sa ulo sa kanding nga palayason, isugid sa ibabaw niini ang tanang sala, nga magsimbolo sa pagkabalhin niini gikan kaniya ngadto sa kanding. Ang kanding mao nay magdala niini sa halayo, ug ang sala pagaisipon nga mahimulag na sa kahangturan gikan sa katawhan. ADP 243.3

Mao kadto ang serbisyo nga buhaton “sumala sa sumbanan ug landong sa langitnong mga butang.” Ug kon unsay gibuhat pinaagi sa simbolo diha sa pagalagad sa yutan-ong santuwaryo, buhaton sa pagkatinuud na gayud didto sa pagalagad sa langitnong santuwaryo. Human sa Iyang pagkayab, gisugdan sa atong Manluluwas ang Iyang buhat ingon nga atong hataas nga saserdote. Matod ni Pablo, “Kay si Cristo misulod dili ngadto sa usa ka balaang dapit nga hinimog mga kamot, nga hulad lamang sa tinuod, kondili ngadto sa langit gayud, sa pagpangatubang karon alang kanato sa atubangan sa Dios.” Hebreohanon 9:24. ADP 243.4

Ang pagalagad sa saserdote sa tibuuk tuig sa unang lawak sa santuwaryo, “sulod sa tabil” nga maoy nahimong pultahan nga naghawa sa balaang dapit gikan sa gawas nga nataran, nagsimbolo sa buluhaton sa pagalagad nga gisudlan ni Cristo gikan sa Iyang pagkayab. Mao kadto ang buluhaton sa saserdote sa matag adlaw nga pagdala ngadto sa atubangan sa Dios sa dugo sa halad sa sala, ug usab sa insyenso nga mosulbong uban sa mga pagampo sa Israel. Busa si Cristo magpakilooy alang sa Iyang dugo atubangan sa Amahan alang sa mga makasasala, ug nagdala usab ngadto Kaniya, uban sa bililhon nga kaalimyon sa Iyang pagkamatarong, ang mga pagampo sa mahinulsulon nga mga magtotoo. Mao kadto ang buluhaton sa unang lawak sa santuwaryo sa langit. ADP 243.5

Didto ang pagtoo sa mga tinun-an nagsunud Kaniya samtang Siya mikayab gikan sa ilang panan-aw. Dinhi nasentro ang ilang paglaum, “gibatonan ta kini,” matod ni Pablo, “ingon nga siguro ug malig-on nga sinipit sa kalag, usa ka paglaum nga nagasulod ngadto sa kinasulorang alampoan sa luyo sa tabil, diin tungod kanato si Jesus nahisulod na ingon nga mag-uuna ug nahimong labawng saserdote hangtud sa kahangturan.” “Siya sa makausa ug sa wala nay pagsubli misulod sa Balaang Dapit, nga nagdala dili sa dugo sa mga kanding ug sa mga nating baka kondili sa iyang kaugalingong dugo, nga sa ingon niana nagkab-ot sa katubsanan nga dayon.” Hebreohanon 6:19, 20; 9:12. ADP 244.1

Sulud sa 18 ka siglo nagpadayon kini nga pagalagad didto sa unang lawak sa santuwaryo. Ang dugo ni Cristo, naghangyo alang sa mahinulsulon nga mga magtotoo, nakabaton sa ilang pasaylo ug pagkadinawat sa Amahan, apan ang ilang mga sala nagpabilin gihapon sa mga libro sa listahan. Sama sa simbolo nga serbisyo adunay usa ka buluhaton sa pagtabon sa kasal-anan sa katapusan sa tuig, busa sa wala pa tapusa ni Cristo ang buhat sa pagpanubus sa katawhan, adunay buluhaton sa pagtabon sa pagkuha sa sala gikan sa santuwaryo. Mao kini nga serbisyo nga nagsugod sa pagkatapos sa 2300 ka mga adlaw. Niadtong panahona, sumala sa gipasidaan ni Daniel nga manalagna, ang atong Hataas nga Saserdote misulud sa labing balaang dapit, sa paghimo sa katapusang bahin sa Iyang solemne nga buluhaton—paghinlo sa santuwaryo. ADP 244.2

Sama sa karaan ang mga sala sa katawhan pinaagi sa pagtoo gibutang ibabaw sa halad sa sala, ug pinaagi sa dugo niini mabalhin diha sa dagway, ngadto sa yutan-ong santuwaryo, busa sa bag-ong pakigsaad ang mga sala sa mga mahinulsulon pinaagi sa pagtoo mabutang diha kang Cristo, ug mabalhin, sa pagkatinuud, ngadto sa langitnong santuwaryo. Ug sama sa simbolo sa paghinlo sa yutan-on mahimo pinaagi sa pagkuha sa mga sala nga maoy nakahugaw, sa maong pagkaagi ang paghinlo sa langitnon himoon pinaagi sa pagkuha, o pagpapas, sa mga sala nga nasulat didto. Apan sa dili pa kini mahimo, kinahanglan adunay pagsusi sa mga libro nga listahan sa pag-ila kon kinsa, pinaagi sa paghinulsul sa sala ug sa pagtoo kang Cristo ang takus sa mga kaayohan sa Iyang pagtabon. Ang paghinlo sa santu-waryo naglakip sa buhat sa pagsusi—usa ka buluhaton sa paghukum. Kining buhata kinahanglan himoon sa dili pa ang pag-anhi ni Cristo sa pagtubus sa Iyang katawhan; kay kon moanhi na Siya, Iyang dad-on ang balos nga ihatag ngadto sa matag usa ka tawo sumala sa iyang mga binuhatan. Pinadayag 22:12. ADP 244.3

Busa kadtong nagsunud sa kahayag sa pulong sa tagna nakakita, nga, imbis ang pag-abut Niya nganhi sa yuta sa pagkatapos sa 2300 ka mga adlaw sa tuig 1844, si Cristo misulud na sa labing balaang dapit sa langitnong santuwaryo, aron sa paghimo sa katapusang buhat sa paghinlo, ingon nga pagandam sa Iyang pag-abut. ADP 244.4

Nakita usab, nga samtang ang halad sa sala nagtudlo ngadto kang Cristo ingon nga usa ka halad, ug ang hataas nga saserdote nagrepresentar kang Cristo ingon nga usa ka tigpataliwala, ang gipalayas nga kanding nagsimbolo kang Satanas, ang mag-uugmad sa sala, nga sa katapusan ibutang na diha kaniya ang mga sala sa matuud nga mahinulsulon nga makasasala. Sa panahon nga ang hataas nga saserdote, tungud sa dugo sa halad sa sala, magkuha sa mga sala gikan sa langitnong santuwaryo sa katapusan sa Iyang pagalagad, Iyang ibutang sila kang Satanas, kinsa sa pagpakanaog sa hukum, kinahanglan maoy magdala sa silot. Ang kanding nga Azazel nga nagrepresentar kang Satanas palayason ngadto sa awaaw nga yuta nga walay nagapuyo, nga dili na gayud kini makabalik ngadto sa katilingban sa Israel. Busa si Satanas sa walay katapusan palayason gikan sa presensya sa Dios ug sa Iyang katawhan, ug siya wagtangon gikan sa pagkabuhi sa katapusang paglaglag sa sala ug sa mga makasasala. ADP 244.5