Ang Dakung Paglaum

2 - Pagpanglutos sa Una nga mga Siglo

Sa gipadayag ni Jesus ngadto sa Iyang mga tinun-an ang dangatan sa Jerusalem ug ang mga talan-awon sa ikaduha nga pag-anhi, gipasidaan usab Niya ang kasinatian sa Iyang katawhan gikan sa panahon nga Siya pagakuhaon gikan kanila, ngadto sa Iyang pagbalik diha sa gahum ug himaya alang sa pagluwas kanila. Gikan sa Olibo nakita sa Manluluwas ang mga bagyo nga moabut sa iglesya apostolika; ug ngadto pa gayud sa unahan, nakita sa Iyang mga mata ang mabangis nga mga unus nga mohampak sa Iyang mga sumusunod sa umalabot nga katuigan sa kangitngit ug pagpanglutos. Sa pila ka hamubo nga mga pahayag sa makahinuklog nga kahulugan Iyang gipasidaan ang yugto diin ang mga pangulo niining kalibutana magadagmal sa iglesya sa Dios. Mateo 24:9, 21, 22. Ang mga sumusunod ni Cristo kinahanglan magalakaw sa sama nga dalan sa kaulawan, pagtamay, ug pagantos nga gilaktan sa ilang Agalon. Ang panagkaaway nga misulbong batok sa Manunubos sa kalibutan gipadayag batok sa tanan nga motoo sa Iyang ngalan. DP 25.3

Ang kasaysayan sa unang iglesya nagpamatuud sa katumanan sa mga pulong sa Manluluwas. Ang mga gahum sa yuta ug impyerno nagkumboya batok kang Cristo pinaagi sa paglutos sa iyang mga sumusunod. Nakita sa paganismo nga kon ang ebanghelyo modaog, ang iyang mga templo ug mga halaran mangawagtang; busa iyang gipatawag ang iyang mga kasundalohan sa paglaglag sa Cristianismo. Ang mga kalayo sa paglutos gipasilaub. Ang mga Cristohanon gikuhaan sa ilang mga kabtangan, ug gipapahawa sa ilang mga puluy-anan. Ilang “giantos ang malisud nga pagpakigbisog sa mga kasakitan.” Hebreohanon 10:32. Sila “nanag-antos sa mga pagbiaybiay ug mga paghampak, ug bisan pa gani sa mga talikala ug sa mga pagbilanggo.” Hebreohanon 11:36. Daghan ang nagsilyo sa ilang pamatuud pinaagi sa ilang dugo. Ang mga halangdon ug ulipon, kabus ug adunahan, maalam ug walay alamag, pareho nga gipamatay sa walay kokalooy. DP 25.4

Kini nga mga paglutos, nga nagsugod ilalum kang Nero sa panahon sa pagsakit kang Pablo, nagpadayon uban sa nagkausab-usab nga kabangis sulud sa mga kasiglohan. Ang mga Cristohanon gibutang- butangan sa labing makahahadlok nga mga salaod ug gipamatud-an nga maoy hinungdan sa dagko nga kalamidad— kagutum, kamatay, ug linog. Samtang sila nahimo nga mga tumong sa pagdumut ug pagduda, ang tigpanumbong kanunay nga andam, tungud sa ganansya nga ilang mabatonan, sa pagbudhi sa walay sala. Sila gihukman nga mga rebelde batok sa emperyo, ingon nga mga kaaway sa rilihiyon, ug mga dangan sa katilingban. Daghan kanila ang gibanlod ngadto sa gahong sa bangis nga mga mananap o gisunog nga buhi didto sa mga ampitiyatro. Ang uban gipanglansang sa krus; ang uban gipangbistihan sa mga panit sa ihalas nga mga mananap ug gilabay ngadto sa mga dapit sa kalingawan aron kuniskunison sa mga iro. Ang pagsilot kanila kanunay nga gihimo nga dakung kalingawan sa publiko. Baga nga hut-ong sa katawhan ang manambong aron malingaw sa talan-awon, ug dayon mangatawa ug mamakpak sa ilang mga pagagulo ngadto sa kamatayon. DP 26.1

Bisan asa sila modangup, ang mga sumusunod ni Cristo gipangayam sama sa mga mananap nga tukbonon. Napugus sila sa pagtago sa mamingaw ug awaaw nga mga dapit. “Nanag-antos sa kawalad-on, mga sinakit, mga dinagmalan; (nga kanila ang kalibutan dili takus) naglaroylaroy na lang sila sa mga kamingawan ug mga kabukiran, sa mga lungib ug mga langub sa yuta.” Mga bersikulo 37, 38. Ang mga katakumba naghatag og tagoanan alang sa linibo. Ilalum sa mga kabukiran gawas sa siyudad sa Roma, hatag-as nga mga laray sa langub ang gikalot latas sa yuta ug pangpang; ang mangitngit ug makuti nga mga panagkuroskuros sa mga agianan nagkutay sa pipila ka milyas gawas sa mga paril sa siyudad. Niining pahulayanan sa yuta, ang mga sumusunod ni Cristo naglubong sa ilang mga patay; ug dinhi usab kon madudahan ug lutuson, sila makakaplag ug puluy-anan. Sa diha nga ang Maghahatag sa kinabuhi magpukaw na unya niadtong nagpakigaway sa maayo nga bugno, daghan sa mga sinakit tungud kang Cristo mabanhaw gikan niadtong mangitngit nga mga lungib. DP 26.2

Ilalum sa labing bangis nga paglutos kini nga mga saksi ni Jesus nagtipig sa ilang pagtoo nga walay mantsa. Bisan og hinikawan sa kasayon, ug sa silaw sa adlaw, nagpuyo didto sa mangitngit apan mahigalaon nga sabakan sa yuta, walay silay gilitok nga reklamo. Uban sa mga pulong sa pagtoo, pailub, ug paglaum, nagdinasigay sila sa usa og usa aron sa paglahutay sa kamingaw ug kalisdanan. Ang pagkawagtang sa matag yutan-on nga panalangin dili makapugus kanila sa pagtahan sa ilang pagtoo kang Cristo. Ang mga pagsulay ug paglutos mao hinoon ang mga lakang nga nagdala kanila duul sa ilang kapahulayan ug ganti. DP 26.3

Sama sa mga alagad sa Dios kanhi, daghan ang “gipanagsakit ngadto sa kamatayon, nga nanagsalikway sa kagawasan, aron sila mangabanhaw ngadto sa labi pa ka maayong kinabuhi.” Bersikulo 35. Kini nagpahinumdum sa mga pulong sa ilang Agalon, nga kon pagalutuson tungud kang Cristo, sila magmalipayon gayud, kay dako ang ilang balus didto sa langit; kay sa maong pagkaagi ang mga manalagna ginalutos una kanila. Sila nalipay nga sila giisip nga takus nga magantos alang sa kamatuuran, ug ang mga awit sa kadaugan misaka gikan sa taliwala sa nagpitipiti nga mga siga. Nagatutok sa ibabaw pinaagi sa pagtoo, ilang nakita si Cristo ug ang mga manulunda nga nagdungaw sa langit sa pagtan-aw sa mga gubat, nagtan-aw kanila uban sa dako nga kasibot ug nagtagad sa ilang kalig-on nga may pag-uyon. Usa ka tingog miabut kanila gikan sa trono sa Dios: “Himoa ang pagkamaunongon Kanako bisan pa sa kamatayon, ug hatagan Ko ikaw sa purongpurong nga kinabuhi.” Pinadayag 2:10. DP 26.4

Kawang ang paningkamot ni Satanas sa paglaglag sa iglesya ni Cristo pinaagi sa pakusog. Ang dako nga away diin ang kinabuhi sa mga tinun-an ni Jesus gitahan wala mohunong sa diha nga kining matinumanon nga nagadala sa bandila nangapukan na sa ilang gibaro- gan. Pinaagi sa kapildihan sila nakadaog. Ang mga sulugoon sa Dios gipamatay, apan ang Iyang buluhaton nagapadayon sa unahan. Ang ebanghelyo nagpadayon sa pagkaylap ug ang mga kinabig nag- kadaghan. Kini misulud sa mga rihiyon nga kanhi dili masulud, bisan ngadto sa mga gingharian sa Roma. Matod pa sa usa ka Cristohanon, nga nakigharong sa daotan nga mga hari nga maoy nag-awhag sa pagpadayon sa mga paglutos: “Ma- himo nga inyo kaming patyon, sakiton, kondenahon.... Ang inyong pagkawalay hustisya maoy usa ka pamatuud nga kami inosente.... Ni ang inyong kapintas... magpulos kaninyo.” Usa kadto ka mas makusganon nga panawagan sa pagdani sa uban sa ilang pangatarungan. “Kon kanunay kami nga gipangtapas, mas daghan pa unya ang motubo; ang dugo mga Cristohanon usa ka binhi.”—Tertullian, APOLOGY, parapo 50. DP 27.1

Linibo ang gibilanggo ug gipamatay, apan ang uban mitungha sa paghulip sa ilang mga dapit. Ug kadtong gipamatay tungud sa ilang pagtoo nasiguro diha kang Cristo ug giisip nga Iyang mga mananaog. Gibugno na nila ang maayo nga pakig- bugno, ug ilang pagadawaton ang korona sa himaya sa pagbalik ni Cristo. Ang mga pagantos nga ilang gilatas naghatud sa mga Cristohanon ngadto sa pagkasuud sa usag-usa ug ngadto sa ilang Manunubos. Ang ilang buhi nga sumbanan ug naga- kapid-ok nga pamatuud kanunay nahimo nga saksi alang sa kamatuuran; ug sa wala dahuma, ang mga sakup ni Satanas namiya sa iyang buluhaton, ug nagpalista ilalum sa bandila ni Cristo. DP 27.2

Busa si Satanas nagpahigayon sa iyang mga plano sa pagpakiggubat sa labaw ka malampuson batok sa kagamhanan sa Dios pinaagi sa pagtanum sa iyang bandila sulud sa Cristohanon nga iglesya. Kon malimbungan ang mga sumusunod ni Cristo, ug magiyahan sa pagpasubo sa Dios, ang ilang kusog, panagang, ug kaligon mapakyas, ug sila mahulog ingon nga sayon nga mga tukbonon. DP 27.3

Ang dako nga kaaway naningkamot karon sa pagdaog pinaagi sa mga lipatlipat sa napakyas niyang pagbuntog kaniadto pinaagi sa pakusog. Ang pagpanglutos mihunong, ug sa dapit niini gipuli ang makatalagmanon nga mga kalingawan sa lumalabay nga kauswagan ug kalibu- tanon nga dungog. Ang mga tigsimba ug dyosdyos gigiyahan pagdawat sa ubang bahin sa Cristohanon nga pagtoo, samtang ilang gisalikway ang mahinungdanon nga mga kamatuuran. Nagangkon sila nga nagdawat kang Jesus ingon nga Anak sa Dios, ug nga nagtoo sa Iyang kamatayon ug pagkabanhaw, apan wala silay pagbati sa sala ug wala magkinahanglan sa pag- hinulsul o pagkausab sa kasingkasing. Uban sa pila ka mga pagtugot diha sa ilang kaugalingon, sila nagsugyot nga ang mga Cristohanon maghimo og mga pagtahan o pagtugot, aron nga ang tanan magkahiusa sa baroganan sa pagtoo kang Cristo. DP 27.4

Karon ang iglesya anaa sa mangilngig nga katalagman. Ang bilanggoan, pagsakit, kalayo, ug espada maisip pa nga panalangin kaysa niini. Ang ubang mga Cristohanon nagbarog nga malig-on, nagpamatuud nga dili nila ikatahan ang kamatuuran. Ang uban miuyon sa pagtahan o pag-usab sa pipila ka mga latid sa ilang pagtoo ug nakighiusa niadtong nagadawat og tipik nga bahin sa Cristianismo, namugus nga mao na kini ang paagi sa ilang tinuuray nga pagkakabig. Mao kadto ang panahon sa dakung kabalaka sa matinumanong sumusunod ni Cristo. Nagtakuban sa salingkapaw nga Cristianidad, si Satanas nagtanyag sa iyang kaugalingon ngadto sa iglesya, aron sa pagdaot sa ilang pagtoo ug sa pagliso sa ilang mga hunahuna gikan sa pulong sa kamatuuran. DP 27.5

Kasagaran sa mga Cristohanon miuyon sa katapusan sa pagpaubus sa ilang baroganan, ug ang pakiguban nahulma tali sa Cristianismo ug sa paganismo. Bisan ang mga tigsimba og mga larawan nagangkon nga sila nakabig, ug nakighiusa sa iglesya, nagsagup gihapon sila sa ilang pagkamaki- dyosdyos, ila lang ginailisan ang mga butang sa pagsimba sa mga larawan ni Jesus, ug bisan pa kang Maria ug sa mga santos. Ang mabaho nga libadora sa pagsimbag dyosdyos, nga nakasulud sa iglesya, nagpadayon sa iyang makauulaw nga buhat. Ang dili masaligan nga mga pagtolon-an, mga tulumanon sa patootoo, ug mga kasaulugan sa mga dyosdyos giusa ngadto sa iyang pagtoo ug pagsimba. Ingon nga ang mga sumusunod ni Cristo nakighiusa sa mga makidyosdyos, ang Cristohanong rilihiyon nahugawan, ug ang iglesya nawad-an sa iyang kaputli ug gahum. Hinoon, adunay pipila nga wala malimbongi. Sila nagpabilin sa ilang pagkamatinumanon ngadto sa Maguugmad sa kamatuuran ug nagsimba sa Dios lamang. DP 27.6

Sa kanunay adunay duha lamang ka klase niadtong nagangkon nga mga sumusunod ni Cristo. Samtang ang usa nagtoon sa kinabuhi sa Manluluwas ug matinudanon nga nagtul-id sa ilang mga kahiwian ug nagsunud sa Sumbanan, ang usa usab nagsalikway sa tin-aw, praktikal nga mga kamatuuran nga nagpadayag sa ilang mga sayup. Bisan sa iyang labing maayo nga kahimtang, ang iglesya wala gayud magsakup sa lonlon matuud, putli, ug matinud-anon. Ang atong Manluluwas nagtudlo nga kadtong nagtuyo sa pagpakasala dili pagadawaton sa iglesya; apan Siya nakigdugtong sa katawhan nga masalaypon og kinaiya, ug naghatag kanila sa mga kaayohan sa Iyang mga pagtolon-an ug panigingnan, aron sila makakita sa ilang kasaypanan ug mag-usab niini. Sa napulo ug duha ka mga apostoles, ang usa mabudhion. Si Judas gidawat, dili tungud sa iyang mga kahiwian sa kinaiya, kundili bisan pa og anaa kini. Gidugtong siya uban sa mga tinun- an, aron nga pinaagi sa pagtudlo ug panigingnan ni Cristo, iyang makat-onan kon unsay maghulma sa Cristohanong kinaiya, ug unya magiyahan sa pag-ila sa iyang mga sayup, aron maghinulsul, ug pinaagi sa tabang sa diosnong grasya, magputli sa iyang kalag “diha sa pagtuman sa kamatuuran.” Apan si Judas wala maglakaw diha sa kahayag nga sa madagayaon gipadanag kaniya. Pinaagi sa pagkinabuhi sa sala iyang gidapit ang mga tentasyon ni Satanas. Ang iyang daotang mga taras maoy mipatigbabaw kaniya. Iyang gitugyan ang iyang hunahuna ngadto sa mga gahum sa kangitngit, nasuko siya sa dihang gibadlong sa iyang mga kasaypanan, ug busa nahatud siya ngadto sa pagbuhat sa makalilisang nga salaod nga mao ang pagbudhi sa iyang Agalon. Mao man usab ang pagabuhaton sa tanan nga mahigugma sa daotan ilalum sa pagangkon sa pagkadiosnon nga magdumut niadtong magsamok sa ilang kalinaw pinaagi sa pagsaway sa ilang dalan sa sala. Kon adunay kahigayunan, sila, sama kang Judas, magbudhi niadtong naningkamot alang sa ilang kaayohan pinaagi sa pagbadlong kanila. DP 28.1

Ang mga apostoles nakahibalag sulud sa iglesya kanila nga nagangkon sa pagkadiosnon samtang sa tago ilang gimahal ang kasal-anan. Si Ananias ug Safira nagbuhat og bahin sa mga manglilimbong, nagpakaaron-ingnon nga sila naghatag og bug-os nga halad alang sa Dios, nga sa pagkamatuud sila tungud sa kaibog nagpugong sa bahin sa Dios alang sa ilang kaugalingon. Ang Espiritu sa kamatuuran nagpadayag ngadto sa mga apostoles sa matuud nga kinaiya niining mga salingkapaw, ug ang mga paghukum sa Dios naghinlo sa iglesya niining baho nga mansa gikan sa iyang pagkaputli. Kining kamatuuran sa masusihong Espiritu ni Cristo diha sa iglesya maoy kalisang alang sa mga nagpakaaron ingnon ug mga magbubuhat sa kadaotan. Dili sila makapabilin og dugay nga madugtong niadtong naanad sa pagkinabuhi ingon nga makanunayong representante ni Cristo; ug samtang ang mga pagsulay ug mga paglutos moabut sa Iyang mga sumusunod, kadto lamang andam sa pagbiya sa tanan tungud ug alang sa kamatuuran maoy maghandum nga mahimong Iyang mga tinun-an. Busa, samtang ang paglutos nagpadayon, ang iglesya nagpabiling maputli. Apan sa paghunong niini, nadugang ang mga kinabig nga dili kaayo matinud-anon ug maalagaron, ug ang dalan naablihan alang kang Satanas sa pagbaton og sukaranan. DP 28.2

Apan walay panagkadugtong tali sa Prinsipe sa kahayag ug sa prinsipe sa kangitngit, ug walay pagkahiusa tali sa ilang mga sumusunod. Kon ang mga Cristohanon mouyon sa pakighiusa niadtong hilawhilaw nga kinabig gikan sa paganismo, sila misulud sa usa ka dalan nga maghatud kanila palayo sa kamatuuran. Si Satanas nalipay nga siya milampos sa paglimbong sa daghang mga sumusunod ni Cristo. Busa iyang gipabalik ang iyang bug-os nga gahum diha kanila, ug nagdasig kanila sa paglutos niadtong nagpabilin nga matuud ngadto sa Dios. Walay usa nga nahinasa pag-ayo sa pagbatok sa matuud nga Cristohanon nga pagtoo sama niadto sa nanglabay nga panahon maoy mga manlalaban niini; ug kining nahimulag nga mga Cristohanon, nga naghiusa sa ilang pagano nga mga kauban, nagpunting sa ilang pakiggubat batok sa labing kinahanglanong mga bahin sa pagtolon-an ni Cristo. DP 28.3

Nagkinahanglan kadto og usa ka malisud nga pakigbisog alang niadtong nagmatinumanon sa pagbarog nga lig-on batok sa mga lingla ug mga dulumtanan nga nagtakuban diha sa mga kupo sa pagkasaserdote ug sa gipaila diha sa iglesya. Ang Biblia wala dawata ingon nga sulundan sa pagtoo. Ang pagtolon-an sa rilihiyoso nga kagawasan ginganlan og erehes o patootoo, ug ang nagbaton niini gidumtan ug gipalayas. DP 29.1

Human sa hataas ug mabug-at nga panagaway, ang pipila nga matinumanon nakahukum sa pagputol sa tanan nga panagkauban sa nahulog nga iglesya kon siya modumili gihapon sa pagpahigawas sa iyang kaugalingon gikan sa kabakakan ug pagsimba og dyosdyos. Ilang nakita nga ang pagbulag gikinahanglan gayud kon buut silang motuman sa pulong sa Dios. Dili sila makapangarisgo sa pagpasagad sa mga kasaypanan nga makalaglag sa ilang mga kalag, ug sa pagpakita og sumbanan nga mahimo nga piligro sa pagtoo sa ilang mga anak ug sa mga kaanakan sa ilang mga anak. Aron sa pagsiguro sa kalinaw ug panaghiusa andam sila nga makigsabut sa paagi nga kini magpabilin sa pag-unong ngadto sa Dios; apan ilang gibati nga bisan ang kalinaw mahal pa kaayo kon mata- han ang prinsipyo. Kon ang panaghiusa mabatnan pinaagi lamang sa pagtahan sa kamatuuran ug pagkamatarong, tuguti nga mahitabo ang kabangian, ug bisan pa, ang gubat. DP 29.2

Maayo gayud alang sa iglesya ug sa kalibutan kon ang mga prinsipyo nga nakapalihok niadtong malig-on nga mga kalag gibuhi pag-usab diha sa mga kasingkasing sa katawhan sa Dios. Adunay makapakuyaw nga pagkawalay pagtagad ngadto sa mga pagtolon-an nga maoy mga haligi sa Cristohanong pagtoo. Ang panghunahuna naganam ug kalig-on, nga kon buut hunahunaon, kining mga butanga dili mahinungdanon. Kining pagpahuyang sa mga patukuranan nakapalig-on sa mga kamut sa mga sakup ni Satanas, sa pagkaagi nga ang bakak nga mga pagtolonan ug makalaglag nga mga limbong nga maoy gipakamatyan sa mga matinumanon tungud sa pagpakgang ug pagbutyag niini, karon gidawat na sa linibo nga nagangkon nga mga sumusunod ni Cristo. DP 29.3

Lahi ra gayud ang unang mga Cristohanon. Ang ilang walay ikasaway nga panglihok ug ang tul-id nga pagtoo kanunay nahi- mong badlong nga makahasol sa kalinaw sa makasasala. Bisan og dyutay lamang sila, walay bahandi, pangatungdanan, o dungganon nga mga titulo, sila nahimong kalisang sa mamumuhat og kadaotan sa bisan diin ang ilang kinaiya ug mga pagtolonan mahibaloan. Busa gidumtan sila sa mga daotan, maingon nga si Abel gidumtan sa dili diosnon nga Cain. Sa mao nga katarungan nga gipatay ni Cain si Abel, mao man usab ang gibuhat niadtong nagtinguha sa pagsalikway sa pagbadlong sa Balaang Espiritu, sa pagpatay sa katawhan sa Dios. Sa mao gihapon nga katarungan nga ang mga Judio nagsalikway ug naglansang sa Manluluwas—kay ang kaputli ug kabalaan sa Iyang kinaiya kanunay nagsaway sa ilang pagkahakog ug sa ilang pagkangilad. Gikan sa kaadlawan ni Cristo hangtod karon ang Iyang matinumanon nga mga tinun-an nakapaukay sa pagdumut ug pagsupak niadtong nahigugma ug nagsunud sa mga dalan sa sala. DP 29.4

Busa unsaon man, nga ang ebanghelyo matawag nga mensahe sa pakigdait? Sa gitagna ni Isaias ang pagkahimugso sa Mesias, iyang gipahinungud Kaniya ang titulo, “Prinsipe sa Pakigdait.” Sa diha nga gipahibalo sa mga manulunda ngadto sa magbalantay sa mga karnero nga si Cristo natawo, sila nanag-awit ibabaw sa kapatagan sa Betlehem: “Himaya sa Dios sa kalangitan, ug sa yuta panagdait sa mga tawo nga Iyang gikahimut-an.” Lucas 2:14. Daw adunay pagkasupakay tali niining matagnaon nga mga pamatuud ug sa mga pulong ni Cristo: “Wala Ako moanhi sa pagdalag pagdinaitay, kondili espada hinoon.” Mateo 10:34. Apan kon husto ang pagsabut, kining duruha hingpit nga nagkauyon. Ang ebanghelyo maoy mensahe sa pakigdait. Ang Cristianismo maoy usa ka sistema nga, kon dawaton ug tumanon, magsabwag sa pakigdait, panagkauyon, ug kalipay sa tibuuk yuta. Ang rilihiyon ni Cristo magbugkos diha sa suud nga panagigsoon sa tanan nga magdawat sa pagtolon-an niini. Maoy buluhaton ni Cristo ang pagpasig-uli sa katawhan ngadto sa Dios ug ngadto sa usag usa. Apan ang kalibutan sa kinatibuk-an nailalum sa pagmando ni Satanas, ang higpit nga kaaway ni Cristo. Ang ebanghelyo nagpakita kanila sa mga patukuranan sa kinabuhi nga sa bug-os sukwahi sa ilang mga batasan ug mga handum, ug sila magatindog sa pakiggubat batok niini. Ilang gidumtan ang kaputli mga maoy nagpadayag ug naghukum sa ilang mga sala, ug ilang gilutos ug gilaglag kadtong magaawhag kanila sa pagtuman sa matarong ug balaan nga mga pagtolonan. Niini nga katarungan—tungud kay ang gituboy nga mga kamatuuran niini nagdala og pagdumut ug kagubot—ang ebanghelyo gitawag ug usa ka espada. DP 29.5

Ang kahibulongang diosnon nga kabubut-on nga nagtugot sa mga matarong sa pagantos sa paglutos diha sa kamut sa mga daotan, maoy hinungdan sa dako nga kalibog sa daghan nga maluyahon sa pagtoo. Gani ang uban andam na nga mosalikway sa ilang pagsalig sa Dios tungud kay Siya nagtugot sa mga daotan nga molambo, samtang ang labing maayo ug labing putli gisakit ug gipaantos pinaagi sa ilang mangtas nga gahum. Sa unsa nga paagi, maoy pangutana, nga ang Usa nga matarong ug maloloy-on, ug kinsa usab ang walay kinutuban diha sa gahum, makatugot sa pagkawalay hustisya ug pagdaogdaog? Usa kini ka pangutana nga wala kitay labot sa pagtubag. Ang Dios naghatag kanato og igo nga ebidensiya sa Iyang gugma, ug dili kita magduhaduha sa Iyang pagkamaayo tungud kay dili man kita makasabut sa Iyang Diosnong binuhatan. Nagsulti ang Manluluwas ngadto sa Iyang mga tinun-an, sa nakita ang pagduda nga magpiit sa ilang mga kalag sa kaadlawan sa pagsulay ug kangitngitan: “Hinumdumi ang pulong nga Akong giingon kaninyo, Ang ulipon dili labaw sa iyang agalon. Kon Ako ilang gilutos, kamo usab ilang pagalutuson.” Juan 15:20. Si Jesus nagantos alang kanato labaw kay sa bisan kinsa sa Iyang sumusunod nga gipaantos pinaagi sa daotan nga mga tawo. Kadtong gitawag sa paglahutay sa pagsakit ug sa kamatayon igo lang magasunud sa mga lakang sa mahal nga Anak sa Dios. DP 30.1

“Bahin sa Iyang saad ang Ginoo dili langaylangayan.” 2 Pedro 3:9. Dili siya makalimot ni magsalikway sa Iyang mga anak; apan magtugot sa mga daotan sa pagpadayag sa ilang matuud nga kinaiya, nga walay usa nga naghandum sa pagbu- hat sa Iyang kabubut-on ang malimbungan bahin kanila. Sa makausa pa, ang mga matarong igabutang sa hudno sa kasakitan, aron sila maputli; aron masuta sa uban diha sa ilang panig-ingnan ang pagka- tinuud sa ilang pagtoo og pagkadiosnon; ug usab nga ang ilang makanunayon nga panglihok makabadlong sa mga dili diosnon ug sa dili motoo. DP 30.2

Ang Dios nagtugot sa daotan sa paglambo ug sa pagpadayag sa ilang kaligutgut batok Kaniya, aron nga kon ilang mapuno ang taksanan sa ilang pagkadaotan, makita sa tanan ang Iyang hustisya ug kalooy diha sa ilang bug-os nga pagkalaglag. Ang adlaw sa Iyang pagpanimalus nagadali, diin ang tanan nga nakalapas sa Iyang balaod ug nanglupig sa Iyang katawhan makadawat sa makatarunganon nga balos sa ilang mga binuhatan; sa panahon nga ang matag binuhatan nga minaldito o paghikaw sa justicia ngadto sa mga matinumanon sa Dios pagasilutan ingon nga gibuhat ngadto kang Cristo. DP 30.3

Adunay lain ug labaw pa ka mahinungdanon nga pangutana nga nagkinahanglan sa pagtagad sa mga iglesya karong panahona. Si Apostol Pablo nagpamatuud nga “pagalutuson gayud hinoon ang tanan nga nagatinguha sa diosnon nga pagkinabuhi diha kang Cristo Jesus.” 2 Timoteo 3:12. Apan ngano man, nga ang paglutos daw nahikatulog man pag-ayo? Ang bugtong katarungan mao nga ang iglesya miuyon sa sulundan sa kalibutan ug busa wala makapukaw sa pagsupak. Ang rilihiyon karon sa atong panahon wala maanaa sa putli ug balaan nga kinaiya nga maoy nagtimaan sa Cristohanon nga pagtoo sa kapanahunan ni Cristo ug sa Iyang mga apostoles. Tungud lamang sa espiritu nga nagpailin-ilin sa sala, tungud sa lahi kaayo nga pagtagad sa dagko nga mga kamatuuran sa pulong sa Dios, tungud kay adunay gamay ra kaayong mahinungdanon nga pagkadiosnon sa iglesya, nga ang Cristianidad daw nabantog pag-ayo sa kalibutan. Tuguti ang pagpabuhi sa pagtoo ug gahum sa unang iglesya, ug ang espiritu sa paglutos mapabuhi, ug ang mga kalayo sa paglutos madagkutan pag-usab. DP 30.4