Ang mga Buhat sa mga Apostoles

SI PABLO SA ATUBANGAN NI NERO

Sa diha nga si Pablo gipatawag sa pag-atubang ni Nero nga emperador alang sa husay, kadto giubanan sa duul nga palaabuton nga dili kaduhaduhaan nga kamatayon. Ang seryoso nga kinaiya sa krimen nga gisumbong batok kaniya, ug ang nagpasulabi nga pagdumot ngadto sa mga Cristohanon, nagbilin ug gamay nga paglaum sa mapuslanon nga sangputanan. ABA 419.1

Taliwala sa mga Gresyanhon ug sa mga Romanhon maoy nabatasan ang pagtugot sa usa ka sinumbong nga tawo sa katungod sa paggamit ug usa ka manlalaban aron sa pagpangamuyo alang kaniya sa atubangan sa mga hukmanan. Pinaagi sa kusog sa pangatarungan, pinaagi sa puno ug pagbati ug larino nga mamulong, o pinaagi sa mga pakiluoy, sa mga pagampo, ug sa mga luha, ang maong manlalaban sagad makalumoy sa usa ka paghukom pabor sa binilanggo o, kong mapakyas niini, molampus diha sa pagpakunhod sa kapintas sa silot. Apan sa diha nga si Pablo gipatawag sa atubangan ni Nero, walay tawo nga nagpatuga sa pagtindog nga iyang magtatambag o manlalaban; walay higala nga diha bisan na lamang sa pagpreserbar ug usa ka akta mahitungod sa mga sumbong nga gipasaka batok kaniya, o sa mga pangatarungan nga iyang gipangamuyo diha sa iyang kaugalingon nga panalipod. Taliwala sa mga Cristohanon nga diha sa Roma, walay usa nga mipaila sa pagtindog tapad kaniya niadtong masulayong takna. ABA 419.2

Ang kasaligan lamang nga akta sa mao nga higayon, gihatag ni Pablo mismo, diha sa iyang ikaduhang sulat ngadto kang Timoteo. “Sa akong unang pangatubang sa hukmanan,” si Pablo miingon, “walay usa nga milaban kanako, ang tanan mitalikod kanako: nagampo ako sa Dios nga dili unta kini himoon nga sumbong batok kanila. Apan ang Ginoo mibarug tupad kanako, ug ako Iyang gilig-on; aron pinaagi kanako ang pulong igasangyaw sa hingpit, ug ang tanang mga Hendl managpakadungog mini: busa giluwas ako gikan sa baba sa leon.” 2 Timoteo 4:16, 17. ABA 419.3

Si Pablo diha sa atubangan ni Nero—pagkadaku sa kalainan! Ang mapagawalon nga han nga sa iyang atubangan manubag sa iyang pagtoo ang tawo sa Dios, nakaabut sa kinatas-an sa yutan-on nga gahum, pagbulot-an, ug bahandi, ug nakaabut usab sa kinaubsan sa krimen ug sa pagkadaotan sa maong panahon. Sa gahum ug sa pagkabantugan siya nagbarug nga walay kaparang. Walay usa nga misukna sa iyang pagbulot-an, walay nakasukol sa iyang kabubut-on. Gibutang sa mga hari ang ilang mga korona diha sa iyang tiilan. Ang gamhanang mga kasundalohan mimartsa sa iyang pagmando, ug ang mga ensignya sa iyang mga sakayan nga iggugubat nag-anino sa kadaugan. Gipatindog ang iyang estatuwa diha sa mga lawak sa hustisya, ug ang mga balaod sa mga senador ug ang mga hukom sa mga maghuhukom mga lanog lamang sa iyang pagbuot. Minilyon ang miduko sa pagsugot sa iyang mga mando. Ang ngalan ni Nero nakapakurog sa kalibutan. Ang mahiagum sa iyang disgusto maoy pagtahan sa kabtangan, sa kagawasan, sa kinabuhi; ug ang iyang sulinga labaw pang gikahadlokan kay sa kamatay. ABA 420.1

Walay salapi, walay mga higala, ug walay magtatambag, ang tigulang na nga binilanggo mitindog sa ambangan ni Nero—ang panagway sa emperador nagpaila sa makauulaw nga kaagi sa mga pagbad nga mihugpa sa sulod; ang dagway sa sinumbong nagatug-an sa usa ka kasingkasing nga may kalinaw uban sa Dios. Ang eksperensya ni Pablo maoy usa sa kakabus, pagdumili sa kaugalingon, ug pag-antos. Bisan pa sa kanunay nga pagtuis, pagpakaulaw, ug sa pagdagmal, nga pinaagi niini ang iyang mga kaaway naningkamot sa pagpahadlok kaniya, iyang gipatigbabaw ang bandila sa krus. Sama sa iyang Agalon, siya nahimong tigbagdoybagdoy nga walay pinuy-anan, ug sama sa iyang Agalon nagpakabuhi siya aron sa pagpanalangin sa katawhan. Unsaon man ni Nero, nga usa ka kapritsoso, pungtanon, ug mapatuyangon nga hari, pagsabut o sa paghinangop sa taras ug mga hinungdan niining anak sa Dios? ABA 420.2

Ang halapad nga lawak gipunsisokan sa usa ka maikagon, ug lihokan nga katawhan nga mibaha ug nagdutdut ngadto sa unahan sa pagtan- aw ug sa pagpatalinghug sa tanan nga manghitabo. Ang mga dato ug ang mga kabus didto, ang mga makinaadmanon ug ang walay kahibalo, ang mga mapahitas-on ug ang mapainubsanon, ang tanan managsama nga mga kabus sa usa ka dnuod nga kahibalo mahitungod sa paagi sa kinabuhi ug sa kaluwasan. ABA 420.3

Gidala sa mga Judiyo batok kang Pablo ang karaan nga mga sumbong sa sedisyon ug erehiya, ug ang mga Judiyo ug mga Romanhon nagsumbong kaniya mahitungod sa paghulhug sa pagsunog sa siyudad. Samtang kining maong mga sumbong giduot batok kaniya, gipreserbar ni Pablo ang usa ka walay bugto nga pagkamalinawon. Gitan-aw siya sa mga katawhan ug sa mga maghuhukom diha sa katingala. Nakatambong sila ug daghang mga husay ug sila makakita ug usa ka tawo nga may usa ka tinan-awan sa balaan nga kalinaw sama sa binilanggo nga diha sa ilang atubangan. Ang maidlot nga mga mata sa mga maghuhukom, nga naanad sa pagbasa sa mga panagway sa mga binilanggo, nagsusi nga kawang lamang, sa pipila ka mga ebidensya sa sala diha sa nawong ni Pablo. Sa diha nga gitugotan siya sa pagsulti alang sa iyang kaugalingon, ang tanan nagpatalinghug uban sa mainiton nga kaikag. ABA 421.1

Sa makausa pa si Pablo may higayon sa pagtuboy sa bandila sa krus sa atubangan sa nahibulong nga katawhan. Samtang siya nagatutok sa pundok sa katawhan nga diha sa atubangan niya,—mga Judiyo, mga Gresyanhon, mga Romanhon, uban sa mga dumoluong nga gikan sa daghang kayutaan,—ang iyang kalag napaukyab sa usa ka mainiton nga tinguha alang sa ilang kaluwasan. Nawalaan siya sa panan-aw mahitungod sa higayon, mahitungod sa mga katalagman nga naglibut kaniya, sa makalilisang nga dadangatan nga daw haduul na kaayo. Ang iyang nakita mao lamang si Jesus, ang Manlalaban nga nagapangamuyo sa atubangan sa Dios alang sa makasasala nga katawhan. Uban sa labaw pa kay sa tawhanong pagkalarino nga mamolong ug gahum, gipresentar ni Pablo ang mga kamatuoran mahitungod sa maayong balita. Iyang gitudlo ang iyang mga tigpamati ngadto sa halad nga gihimo alang sa kaliwatan nga nahulog. Iyang gipahayag nga ang usa ka bili nga dili matugkad nabayad na alang kaniya nga nakaambit sa trono sa Dios. Pinaagi sa mensahero nga mga manolunda, nadugtong ang yuta sa langit, ug ang tanang mga binuhatan sa mga tawo, bisan maayo o daotan, nabisto sa mata sa Dili Matugkad nga Hustisya. ABA 421.2

Sa ingon niini nagpakiluoy ang dumadapig sa kamatuoran. Matinuohon taliwala sa mga walay pagtoo, maunongon taliwala sa mga dili maunongon, siya nagtindog ingon nga tinugyanan sa Dios, ug ang iyang tingog maoy ingon sa usa ka tingog nga gikan sa langit. Walay masabut nga kahadlok, kasubo, o pagkaluya diha sa pulong o sa tinan-awan. Malig-on diha sa usa ka pagtoo nga siya walay sala, sinol-oban sa kasangkapan sa kamatuoran, nagakalipay siya nga siya usa ka anak sa Dios. Ang iyang mga pulong sama sa singgit sa kadaugan ibabaw sa kagahub sa gubat. Iyang gipahayag ang kawsa nga niini iyang gihalad ang iyang kinabuhi, nga mao lamang ang kawsa nga dili mapakyas. Bisan pa nga siya mamatay, apan ang maayong balita dili mamatay. Ang Dios buhi man, ug ang Iyang kamatuoran magadaug. ABA 421.3

Niadtong adlawa daghan sa nagtan-aw kaniya “nakamatikod nga ang iyang nawong sama sa nawong sa manolunda.” Buhat 6:15. ABA 422.1

Sukad masukad kadtong pundoka wala makadungog sa mga pulong nga sama niadto. Ang maong mga pulong nakaigo sa usa ka kuldas nga mikurogkurog sa mga kasingkasing bisan sa labing matig-a. Ang kamatuoran, nga tataw ug mapanghimatuoron midaug sa kasaypanan. Ang kahayag misidlak ngadto sa mga kaisipan sa kadaghanan nga sa ulahi mingsunod sa mga kahayag niim. Ang mga kamatuoran nga nasulti niadtong adlawa gipaigo sa pagtay-og sa mga nasud ug mabuhi sa tibuok nga panahon, nga magainpluwensya sa mga kasingkasing sa mga katawhan sa diha nga ang mga ngabil nga naglitok kanila mahilum na unya diha sa lubnganan sa usa ka martir. ABA 422.2

Sukad masukad si Nero wala makadungog sa kamatuoran sama sa iyang nadunggan niining higayona. Sukad masukad karon pa gayud mapadayag nganha kaniya ang gantong sa sala sa iyang kaugalingong kinabuhi. Ang kahayag sa langit milapus sa mga lawak sa iyang kalag nga nahugawan sa sala, ug siya mikurog uban sa kalisang sa paghunahuna sa usa ka hukmanan diin siya, ang hari sa kalibutan, sa katapusan pagahusayon ug ang iyang mga bmuhatan magadawat sa ilang makatarunganon nga balus. Siya nahadlok sa Dios sa apostol, ug siya wala mangahas sa pagpakanaug ug hukom kang Pablo, nga batok kang kinsa walay sumbong nga napamatud-an. Sulod sa usa ka higayon ang usa ka pagbati ug kataha mipugong sa iyang espiritu nga uhaw-sa-dugo. ABA 422.3

Sulod sa usa ka tipik sa panahon, nabuksan ang langit ngadto sa sad-an ug napating nga Nero, ug ang kalinaw ug ang kaputli niini daw tilinguhaon. Niadtong higayona ang imbitasyon sa kaluoy gitanyag bisan ngadto kaniya. Apan sulod lamang sa usa ka tipik sa higayon nga giabiabi ang hunahuna mahitungod sa pasaylo. Unya gipagula ang sugo nga dad-on pagbalik si Pablo ngadto sa atub; ug samtang ang pultahan nagsira sa mensahero sa Dios, ang pultahan sa paghinulsol natak-op hangtud sa kahangturan batok sa emperador sa Roma. Walay gikay sa kahayag nga gikan sa langit nga ninglusot pa pag-usab sa kangitngit nga nagtikyop kaniya. Sa wala madugay siya magaantos sa mabaluson nga mga paghukom sa Dios. ABA 422.4

Sa wala madugay tapus niini, si Nero milawig sa iyang makauulaw nga panaw ngadto sa Gresya, diin iyang gipakaulawan ang iyang kaugalingon ug ang iyang gingharian pinaagi sa talamayon ug makauulaw nga panglingawlingaw nga walay hinungdan. Sa iyang paghibalik sa Roma uban sa dakung pasigarbo, iyang gipalibutan ang iyang kaugalingon sa iyang mga tigalagad sa han ug nagbuhat sa mga talan-awon nga maluod nga pagpatuyang sa kalaw-ayan. Sa taliwala niining hudyaka may nadungog nga usa ka tingog sa kaguliyang diha sa mga kadalanan. Dihadiha gipadala ang usa ka mensahero aron sa pag-usisa sa hinungdan, ug sa iyang paghibalik nagdala sa makahahadlok nga balita nga si Galba nga diha sa ulo ang mga kasundalohan, tulin nga nagmartsa batok sa Roma, nga miulbo na ang usa ka panggubot diha sa siyudad, ug nga ang mga kadalanan napuno sa nasuko nga manggugubot, nga sa matulin nagapaingon sa palasyo, nga nagahulga sa kamatayon sa emperador ug sa tanan niyang mga kaabin. ABA 423.1

Niining takna sa katalagman, si Nero walay gamhanan ug maloloy- on nga Dios nga kasaligan, dili sama m Pablo nga matinumanon. Tungod sa kahadlok sa pag-antos ug sa malagmit nga pagsakit nga ipugos kaniya sa mga manggugubot, ang alaut nga hari nakahunahuna sa paghunos sa iyang kinabubi pinaagi sa kaugalingon niyang kamot, apan niadtong makuyaw nga takna wala siya makahimo. Hingpit nga nawad-an sa kaisug, sa makauulaw milayas siya gikan sa siyudad ug nangita ug kapasilongan didto sa kailayahan pipila ka milya ang gilay- on, apan wala magpulos. Sa wala madugay hingkaplagan ang iyang gitagoan, ug sa nagkahaduul na ang mga magkakabayo, nagpatabang siya sa iyang sulogoon sa pagpasamad sa iyang kaugalingon sa usa ka samad nga ikamatay. Sa ingon niini ang madaugdaugon nga Nero namatay sa sayo nga panuigon nga kadoan ug duha. ABA 423.2