Patriarka ug sa mga Manalagna
Ang Pagalima sa Dios Alang sa mga Kabus
Aron sa pagdasig sa pagtigum sa katawohan alang sa relihiyoso nga pagalagdan, ingon man ang pagtagana alang sa mga kabus, gikinahanglan ang ikaduha nga ikapulo sa tanang abut. Mahatungod sa unang ikapulo, si Jehova nakapahayag, “Gihatag ko sa mga anak ni Levi ang tanang mga ikapulo sa Israel.” Numeros 18:21. Apan mahitungod sa ikaduha Siya nagsugo sa pag ingon, “Magakaon ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios, sa dapit nga Iyang pagapilion aron pagapapuy on didto ang Iyang ngalan, ang ikapulo sa imong abut, sa imong bag ong bino, ug sa imong lana, ug ang mga panganay sa imong panon sa baka ug sa panon sa imong carnero; aron makakat on lkaw sa pagkahadlok kang Jehova nga imong Dios kanunay.” Deuteronomio 14:23, 29; 16:11-14. Kining mao nga ikapulo, o ang tumbas sa salapi. sila sulod sa duruha ka tuig magdala niini ngadto sa dapit diin gitukod ang balaang puloy anan. Tapus ipresentar ang halad sa pasalamat ngadto sa Dios, ug ang usa ka tiniman an nga bahin ngadto sa sacerdote, ang mga maghahalad magagamit sa nahibilin alang sa usa ka relihiyoso nga kumbira, diin ang Levihanon, ang dumoluong, ang mga ilo sa amahan, ug ang mga babaye nga balo magasalmot. Sa ingon niini ang pangandam gihimo alang sa mga halad sa pasalamat ug sa mga fiesta diha sa tinuig nga mga pangilin, ug ang katawohan gidala ngadto sa katipunan sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, aron sila makadawat ug pahimangno ug pagpadasig diha sa pag alagad sa Dios. PM 657.1
Sa matag ikatulo ka tuig, kining ikaduhang ikapulo ginagamit diha sa puloy anan, sa pag abiabi sa Levihanon ug sa mga kabus, sumala sa giingon ni Moises “Aron sila makakaon sa sulod sa imong mga ganghaan, ug mangabusog sila.” Deuteronomio 26:12. Kining mao nga ikapulo magahatag ug pundo alang sa mga kagamitan sa buhat sa kalooy ug sa buhat sa pag abiabi. PM 657.2
Ug dugang pa nga tagana gihimo alang sa mga kabus. Tapus sa ilang pa -ila sa mga pangangkon sa Dios, walay bisan unsa nga ilabaw nga makapaila sa mga kasugoan nga gihatag ni Moises kay sa manggihatagon, malumo, ug maabiabihon nga espiritu nga gimando ngadto sa mga kabus. Bisan pa nga ang Dios nagsaad ug dako sa pagpanalangin sa Iyang katawohan, dili Iyang laraw nga ang kakabus dili mahibaloan sa kinatibuk an taliwala nila. Nagpahayag Siya nga ang mga kabus dili mawala gikan sa yuta. Anaa kanunay diha sa taliwala sa Iyang katawohan nga kapadapatan sa kalooy, sa pagkamabination, ug sa pagkamatinabangon. Kaniadto, maingon sa karon, ang mga tawo may kalagmitan sa kalisdanan, sa baladan, ug mawad an sa mga butang; apan samtang sila nagsunod sa pahimangno nga gihatag kanila sa Dios, walay hikaplagan nga makalilimos sa taliwala nila, ni may nag antus alang sa kalan on. PM 657.3
Ang kasugoan sa Dios naghatag sa kabus sa katungod sa usa ka bahin sa abut sa yuta. Kong gigutom, ang usa ka tawo may kagawasan sa pag adto sa umahan o sa prutasan o sa kaparrasan sa iyang silingan, ug mokaon sa lugas o sa bunga aron sa pagtagbaw sa iyang kagutom. Pinasubay niini nga patugot nga ang mga tinun an ni Jesus nangudo ug miukit sa lugas sa trigo nga nagundog samtang siya ning agi latas sa usa ka umahan sa adlaw nga Igpapahulay. PM 658.1
Ang tanang mga hagdawonon sa uma nga gianihan, sa prutasan, ug sa kaparrasan, iya sa mga kabus. “Sa diha nga magaani ka sa imong mga uhay sa imong uma,” matud pa ni Moises, “ug nahikalimot ka sa usa ka bugkos nga uhay didto sa uma dili ka magbalik sa pagkoha niana...Sa diha nga ikaw magauyog sa imong oliba dili mo paghagdawan ang mga sanga pag usab...Sa diha nga magapamupo ka sa mga bunga sa imong parrasan dili mo paghagdawan pag usab. Kini alang sa dumoluong, sa ilo, ug sa balo nga babaye. Ug pagahinumduman mo nga naulipon ka sa yuta didto sa Egipto.” Deuteronomio 24:19-22; Levitico 19:9, 10. PM 658.2
Sa matag ikapito nga tuig, ang pinasahi nga tagana ang gihimo alang sa mga kabus. Ang tuig igpapahulay, uigon nga kini gitawag, magsugod sa pagkatapus sa ting ani. Sa tingsemilya, nga maoy nagsunod sa pagpanigum, ang katawohan dili magpugas; dili nila pagahinloan ang parrasan sa panahon sa tingpamulak; ug dili sila magpaabut ug anihonon ni sa sayo nga abut sa parrasan. Mahitungod sa kinaugalingon nga abut sa yuta, mahimo sila nga mokaon samtang presko pa, apan dili sila makadala sa bisan unsa nga bahin niini ngadto sa ilang kamalig. Ang abut niining tuiga, dili pabayaran alang sa dumoluong, sa ilo, ug sa babaye nga balo, ug bisan pa gani alang sa mga mananap sa umahan. Exodo 23:10, 11; Levitico 25:5. PM 658.3
Apan kong ang abut sa yuta igo ra gayud sa mga kinahanglanon sa katawohan sulod sa maong tuig, unsaon man sa katawohan sa pagpakabuhi sulod sa tuig nga walay abut nga pagaanihon? Alang niini ang saad sa Dios maghimo ug ubayubay nga pangandam. “Unya magapadala Ako sa Akong panalangin kaninyo sa ikaunom ka tuig, ug kini magapamunga alang sa tulo ka tuig. Ug managpugas kamo sa ikawalo ka tuig, ug magakaon kamo sa mga bunga, sa daan nga abut; hangtud sa tuig nga ikasiyam, hangtud nga moabut ang iyang abut, magakaon pa kamo sa daan nga abut.” Levitico 25:21, 22. PM 659.1
Ang pagbantay sa tuig igpapahulay may kaayohan alang sa yuta ug sa katawohan. Ang yuta nga dili mauma sulod sa usa ka panahon, mohatag ug dako pa nga abut tapus niini. Ang katawohan makalingkawas gikan sa agpason nga mga buhat sa umahan; ug samtang dihay nagkalainlain mga sanga sa bulohaton nga mahimong magsunod sulod niining panahona, ang tanan nagpahimulos sa dako pa nga paglingawlingaw nga naghatag ug higayon alang sa pagpahauli sa ilang lawasnong mga gahum alang sa mga paningkamot sa mosunod nga mga tuig. Dako sila ug panahon alang sa pagpalandong ug sa pag ampo, alang sa pagsinati sa ilang kaugalingon sa mga pagtulun an ug sa mga gikinahanglan ni Jehova, ug alang sa pagpahimangno sa ilang mga panimalay. PM 659.2
Diha sa tuig nga igpapahulay, ang mga ulipon nga Hebreohanon pagabuhian, ug sila dili papaulion nga walay dala. Ang mando ni Jehova mao kini: “Sa diha nga pagapagawason mo siya gikan kanimo nga dili ulipon, dili mo siya papahawaon nga walay dala. Pagahatagan mo siya nga madagayaon gikan sa imong mga carnero ug gikan sa imong giukanan, ug gikan sa dapit nga pagapug anan sa mga ubas; ingon sa pagpanalangin ni Jehova kanimo, pagahatagan mo siya.” Deuteronomio 15:13, 14. PM 659.3
Ang suhol sa usa ka mamomuo pagabayarzn sa walay langan: “Dili mo pagdaugdaugon ang mamomuo nga kabus ug adunay kinahanglan, bisan siya usa sa imong mga igsoon, bisan sa mga dumoluong nga anaa sa imong yuta sulod sa imong mga ganghaan. Sa iyang adlaw maghatag ka kaniya sa Iyang suhol, ug dili pagapasalopan sa adlaw kini kay siya kabus, ug ang Iyang kasingkasing nagatinguha alang sa Iyang kinabuhi.” Deuteronomio 24:14, 15. PM 659.4
Ang pinasahi nga mando gihatag usab mahatungod sa pagtagad sa mga layas gikan sa pag alagad: “Dili mo pag iuli ang Iyang agalon ang ulipon nga milakaw nganha kanimo gikan sa Iyang agalon: Magapuyo siya uban kanimo sa imong taliwala, sa dapit nga pagapilion niya sa usa sa imong mga ganghaan, dim siya mahimuot sa pagpuyo, dili mo siya pagdaugdaugon.” Deuteronomio 23:15, 16. PM 660.1
Ngadto sa mga kabus, ang ikapito nga tuig maoy usa ka tuig sa pagpalingkawas gikan sa utang. Ang mga Hebreohanon gimandoan sa tanang panahon sa pagbulig sa mga igsoon nga nagkinahanglan pinaagi sa pagpahulam kanila ug salapi nga walay tubo. Ang pagpahu lam sa usa ka kabus nga tawo nga taas kaayo ang tubo sa tinuyo ginadili: “Kong ang imong igsoon mahimong kabus, ug modangop siya kanimo, nan tabangan mo siya: magpuyo siya uban kanimo ingon sa usa ka malangyaw ug dumoluong. Dili ka magdawat ug tubo kaniya, bisan dugang: kondili hinoon mahadlok ka sa imong Dios; aron ang imong igsoon magapuyo uban kanimo. Dili ka magha tag kaniya sa imong salapi tungod sa tubo, ni maghatag ka kaniya sa imong kalanon tungod sa Iyang idugang.” Levitico 25:35-37. Kong ang utang nagpabilin nga wala mabayare hangtud sa tuig sa pagpaling kawas, ang prinsipal mismo dili mabawi. Ang katawohan sa tinuyo gipasidan an batok sa pagpugong gikan sa ilang mga kaigsoonan sa gikinahanglan nga tambulig tungod niini: “Kong dina kanimo may tawong kabus, nga usa sa imong mga igsoon,...dili mo pagpagahion ang imong kasingkasing, kun pagakumkumon ang imong kamot gikan sa imong igsoon nga kabus;.. Magbantay ka nga wala sa imong kasing kasing ang mangil ad nga hunahuna, nga magaingon: “Haduul na ang tuig nga ikapito, ang tuig sa pagpasaylo; ug ang imong mata magadautan batok sa imong igsoon nga kabus, ug dili ka maghatag kaniya bisan siya magatuaw kang Jehova batok kanimo ug kini mahi mong sala nimo.” “Dili mawala ang mga kabus gikan sa yuta; tungod niana, nagasugo Ako kanimo, nga nagaingon Pagabuklaron mo ang imong kamot sa imong igsoon, sa nagkinahanglan kanimo, ug sa imong kabus diha sa imong yuta,” “ug magatabang ka kaniya sa igo sa Iyang kinahanglan sa butang nga Iyang gitinguha.” Deuteronomio 15:7-9, 11,8. PM 660.2
Walay usa ang mahadlok nga ang ilang pagkamanggihatagon magadala kanila ngadto sa kawalad on. Ang pagkamasinulondon sa mga sugo sa Dios siguro nga moresulta sa kauswagan. “Magapahulam ka sa daghan nga mga nasud,” Siya miingon, “apan dili ikaw magahu lam; ug magaginoo ka sa daghang mga nasud, apan kanimo dili sila magaginoo.” Deuteronomio 15:6. PM 660.3
Tapus sa “pito ka mga igpapahulay nga mga tuig,” “piloon ug kapito ang pito ka tuig,” miabut ang dakong tuig sa pasaylo ang hubileya. “Unya imong patunggon ang trumpeta sa hubi leya....igapalibud ninyo ang trumpeta ngadto sa tibook ninyong yuta. Ug pagabalaanon ninyo ang ikakalim an ka tuig, ug igamantala ninyo ang kagawasan ngadto sa tibook nga yuta alang sa tanang mga pumo luyo niini: kini mamao ang tinghugyaw alang kaninyo; ug managbalik kamo ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa Iyang kaugalingong yuta, ug ang tagsatagsa magbalik sa Iyang panimalay.” Levitico 25:9, 10. PM 661.1
“Sa ikanapulo nga adlaw sa ikapito nga bulan, sa Adlaw sa Pagtabon sa Sala,” ang trumpeta sa hubileya ginapatunog. Sa tibook nga yuta, bisan diin magpuyo ang Judio nga katawon, nadungog ang tunog, nga nagtawag sa tanang mga anak ni Jacob sa pag abiabi sa tuig sa pasaylo. Sa dakong Adlaw sa Pagtabon sa sala, gihimo ang pagtagbaw alang sa mga sala sa Israel, ug uban sa kamaya sa kasingkasing ang mga katawohan nagaabi abi sa kasaulogan. PM 661.2
Sama sa tuig nga igpapahulay, ang yuta dili pagatamnan o pagaani han, ug ang tanan nga abut niini pagailhon nga iya sa mga kabus pinasubay sa balaod. May mga matang sa mga ulipon nga Hebreo hanon ang tanan nga wala makadawat sa ilang kagawasan, diha sa tuig nga igpapahulay pagabuhian. Apan ang pinasahi nga pagkamaila sa tuig sa kasaulogan mao ang pag uli sa tanang yuta ngadto sa pamilya sa orihinal nga tag iya. Pinaagi sa pinasahi nga mando sa Dios, ang yuta nabahin pinaagi sa ripa. Tapus mahimo ang pagbahi nay, walay usa ang may kagawasan sa pagbugti sa Iyang kayutaan. Ni gitugotan siya sa pagbaligya sa Iyang yuta gawas kong mapugos tungod sa kakabus, ug unya sa diha nga siya o ang bisan kinsa sa Iyang kabanayan magtinguha sa paglukat niini, ang nakapalit dili magdumili sa pagbaligya niini; ug kong dili malukat, igauli kini ngadto sa unang tag iya niini o sa Iyang mga manununod diha sa tuig nga igpapahulay. PM 661.3
Nagpahayag si Jehova ngadto sa Israel: “Ang yuta dili igabaligya nga sa walay katapusan. kay ang yuta ako man: kay kamo mga luma langyaw, ug mga dumoluong uban kanako.” Levitico 25:23. Gipasan tup ngadto sa katawohan nga yuta kadto sa Dios nga sila gitugotan sa pagpanag iya sulod sa usa ka panahon; nga Siya mao ang makalaru nganon nga tag iya, ang orihinal nga tag iya, ug nga gusto Niya himoon ang usa ka pinasahi nga gahin alang sa mga kabus ug sa walay palad. Gipasantup diha sa mga hunahuna sa tanan nga ang mga kabus ingon kay may katungod sa usa ka dapit diha sa kalibutan sa Dios sama sa labaw nga bahandianon. PM 661.4
Mao kadto ang pangandam nga gihimo sa atong maloloy on nga Magbubuhat, aron sa pagpagamay sa pag antus, sa pagdala ug pipila ka silaw sa paglaum, sa pagpakidlap sa pipila ka sanag sa adlaw, ngadto sa kinabuhi sa mga timawa ug sa nasub an. PM 662.1
Butangan ni Jehova ug usa ka pugong diha sa hilabihan nga gugma sa butang ug sa gahum. Dako nga mga kadautan ang mosangput gikan sa pagpadayon sa pagtigum sa bahandi sa usa ka klase, ug ang kakabus ug pagpaunlod sa laing klase. Kong walay pagpugong, ang gahum sa adunahan mahimong usa ka monopoliya, ug ang kabus, bisan sa tanang kalabutan hingpit nga takus sa panan aw sa Dios, pagailhon ug pagatagdon nga ubos sa ilang mga igsoon nga labaw pa nga mauswagon. Ang pagbati niini nga pagdaugdaug makaaghat sa dautang mga pagbati sa kabus nga matang. Maanaa ang usa ka pagbati sa mawad an sa paglaum ug sa pagbiya sa paglaum nga malagmit makapaluya sa katilingban. ug magbukas sa pultahan ngadto sa mga kalapasan sa tanang dagway. Ang mga kalagdaan nga gipahimutang sa Dios, giplano sa pagpalambo sa katilingbanon nga kaangayan. Ang mga gimbut an sa tuig nga igpapahulay ug sa hubileya dako ug kahimoan sa pagtarong sa nahimong mga sayop sa nakasal ang mga panahon diha sa katilingbanon ug sa politikanhon nga ekonomiya sa nasud. PM 662.2
Kining maong mga kalagdaan gilaraw aron sa pagpanalangin sa dato ug sa kabus nga managsama. Ang maong mga kalagdaan magpugong sa kadalo ug sa usa ka taras alang sa pagpataas sa kaugalingon, ug magpalambo sa usa ka hamili nga espiritu sa pagkamanggihatagon; ug pinaagi sa pagpatubo sa maayong kabubut on ug sa pagsalig tali sa tanang mga klase, sila makapalambo sa katilingbanong kahusay ug sa kalig on sa kagamhanan. Kitang tanan gihabol pagtingob diha sa dakong hablanan sa katawohan, ug bisan unsa ang atong mahimo alang sa kaayohan ug sa pagtuboy sa uban, mosalamin diha sa panalangin sa atong kaugalingon. Ang balaod sa balosbalos nga pagsinaligay anaa sa tanang mga matang sa katilingban. Ang mga kabus dili labaw nga nagsalig sa mga dato kay sa mga dato nga nagsalig sa mga kabus. Samtang ang usa ka klase mangayo ug bahin sa mga panalangin nga gituga sa Dios ngadto sa bahandianong mga silingan, ang lain nga klase nagkinahanglan sa matinumanon nga pag alagad, sa kusog sa pangutok ug sa bukog ug sa muskulo, nga mao ang puhunan sa mga kabus. PM 662.3
Dako nga mga panalangin ang gisaad ngadto sa Israel ubos sa kondisyon sa pagkamasinulondon sa mga mando ni Jehova. “Ako magahatag kaninyo sa mga ulan sa ilang panahon,” Siya mipahayag, “ug ang yuta magahatag sa Iyang mga abut, ug ang mga kahoy sa kapatagan magahatag sa ilang bunga. Ug ang inyong paggiuk magadangat kaninyo sa pagpamupo, ug ang pagpamupo magadangat sa tingpugas; ug magakaon kamo sa inyong tinapay sa pagkabusog, ug magapuyo kamo nga walay kadautan diha sa inyong yuta. Ug magahatag ako ug pakigdait diha sa yuta; ug magakatulog kamo, ug walay bisan kinsa nga magahadlok kaninyo, ug pagbuhaton Ko ang pagkoha sa dautan nga mga mananap gikan sa inyong yuta, ug dili magalabay sa inyong kayutaan ang espada..Magalakaw Ako sa taliwala ninyo, ug Ako mamao ang inyong Dios, ug kamo mamao ang Akong katawohan... Apan kong kamo dili magpatalinghug Kanako, ug dili pagabuhaton ninyo kining tanang mga sugo; ug...magalapas kamo sa Akong tugon, ...magapugas kamo nga kawang lamang sa inyong binhi, kay ang inyong mga kaaway magakaon niini. Ug igabutang ang Akong nawong batok kaninyo, ug mangasamad kamo sa atubangan sa inyong mga kaaway; ug ang mga nagadumot kaninyo, magapaka agalon sila kaninyo, ug mangalagiw kamo nga walay bisan kinsa nga magalutos kaninyo.” Levitico 26:4-17. PM 663.1
Adunay daghan nga nag awhag uban sa dakong kadasig nga ang tanang mga tawo may pareho nga kabahinanan sa lumalabay nga mga panalangin sa Dios. Apan dili mao ang tuyo sa Magbubuhat. Ang nagkalainlain nga kahimtang maoy usa sa mga paagi nga ginaga mit sa Dios sa pagpamatuud ug sa pag ugmad sa taras. Apan Iyang giplano nga sila nga may mga kabtangan nga kalibutanon magaila sa ilang kaugalingon nga mga tinugyanan lamang sa Iyang mga manggad, sama nga gipiyalan ug mga katigayonan nga pagagamiton alang sa kaayohan sa nagaantus ug alang sa nagkinahanglan. PM 663.2
Nag ingon si Cristo nga ania kauban kanato kanunay ang kabus; ug Siya nagahiusa sa Iyang pagbati uban sa nagaantus Niyang katawohan. Ang kasingkasing sa atong Manluluwas naluoy sa labing kabus ug sa labing ubos sa Iyang yutan ong mga anak. Siya nagasulti kanato nga sila mao ang Ivang mga tinugyanan sa ibabaw sa yuta. Iyang gibutang sila sa atong taliwala sa pagpukaw diha sa atong mga kasingkasing sa gugma nga Iyang gibati ngadto sa nagaantus ug sa ginadaugdaug. Ang kalooy ug ang pagkamanggihatagon nga ipakita ngadto kanila ginadawat ni Cristo nga sama sa gipakita nganha Kaniya. Ang usa ka buhat sa pagkawalay kalooy o sa walay pagpanumbaling nganha kanila giila nga sama sa gibuhat ngadto Kaniya. PM 663.3
Kong ang kasugoan nga gihatag sa Dios alang sa kaayohan sa mga kabus nagpadayon pa nga gituman, pagkalahi unta sa kahimtang sa kalibutan karon, sa pamatasan, sa espirituhanon, ug sa yutan on! Ang kahakog ug ang pagpadako sa kaugalingon dili unta maila sama karon, apan nga ang matag usa magahambin sa usa ka mapuanguron nga pagtagad alang sa kalipay ug sa kaayohan sa uban. ug dili unta mahita bo ang hilabihan kakabus nga makita karon sa daghang mga dapit. PM 664.1
Ang mga prinsipyo nga gimando sa Dios, magasanta unta sa makali lisang nga mga kadautan nga sa tanang mga panahon misangput gikan sa pagdaugdaug sa mga dato ngadto sa mga kabus, ug sa katahap ug sa pagdumot sa mga kabus ngadto sa mga dato. Samtang ang maong mga prinsipyo makapugong sa pagtapok ug dagkong bahandi, ug sa pagpatuyang sa walay kinutoban nga kaluho, ang naasoy nga mga prinsipyo makasanta unta sa nahisangput nga kaburo ng ug sa pagkaubos sa mga napulo ka mga linibo kinsang walay kalooy nga suhol sa kaulipnan maoy nakapatukod sa dagko kaayo nga mga bahandi. Ang maong mga prinsipyo mao unta ang magdala sa usa ka malinawon nga sulbad sa mga suliran nga karon naghulga sa pagpuno sa kalibutan sa anarkiya ug sa pagbaganaw sa dugo PM 664.2