Patriarka ug sa mga Manalagna

Ang Kasugoan Gisubli

Si Jehova nagpahibalo kang Moises nga ang gitudlo nga panahon sa pagpanag iya sa Canaan nagkahaduol na; ug samtang ang tigulang nga manalagna nagtindog sa mga kaibabwan nga nagadungaw sa suba sa Jordan ug sa Sinaad nga Yuta, mitutok siya uban sa halalum nga kasibut diha sa panulondon sa iyang katawohan. Mahimo kaha nga mabakwi ang hukom nga gipakanaug batok kaniya tungod sa iyang sala didto sa Cades? Uban sa dakong tinguha siya nangamuyo, “Oh, Ginoong Jehova: Ikaw nagsugod sa pagpahayag sa Imong ulipon sa Imong pagkadako, ug sa Imong kamot nga kusgan; kay unsa ba nga dios ang anaa sa langit kun sa yuta nga makabuhat sumala sa Imong mga gibuhat ug sumala sa Imong dagkong mga buhat? Paagia ako. nagaampo ako kanimo, ug magatan aw ako niadtong yuta nga maayo, nga anaa sa tabok sa Jordan, niadtong maayong bukid, ug sa Libano” Deuteronomio 3:24-27. PM 573.1

Ang tubag mao kini: “Igo na kanimo, dili ka magsulti kanako mahitungod niining butanga. Tumungas ka sa tagaytay sa Pisga, ug iyahat ang imong mga mata ngadto sa amihanan ngadto sa habagatan ug ngadto sa kasubangan, ug itan aw ang imong mga mata kay dili ikaw makalabang niining Jordan.” PM 573.2

Sa walay pagbagulbol, si Moises mipanunot ngadto sa sugo sa Dios. Ug karon sa iyang dakong kahingawa mao ang alang sa Israel. Kinsa kaha ang mobati sa kaikag alang sa ilang kaayohan nga mao ang iyang gibati? Gikan sa usa ka kasingkasing nga napuno, iyang gibobo ang pag ampo, “Himuon unta ni Jehova, ang Dios sa mga espiritu sa tanan nga unod, ang pagtudlo sa usa ka tawo nga magdumala ibabaw sa katilingban. Siya nga mogula sa atubangan nila, ug siya nga mosulod sa atubangan nila, ug siya nga magauna kanila sa pagsulod; aron ang katilingban ni Jehova dili maingon sa mga karnero nga walay magbalantay ” Numeros 27:16-23. PM 573.3

Gipatilinghugan ni Jehova ang pag ampo sa Iyang ulipon; ug ang tubag nga miabut mao kini: “Dad-a si Josue, ang anak nga lalake ni Nun, usa ka tawo nga kaniya anak anaa ang Espiritu ug ipandong ang imong kamot sa ibabaw niya; ug ipahamutang mo siya sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, ug sa tibook nga katilingban; ug hatagi siya sa katungdanan diha nga magatan aw sila. Ug magabutang ka sa imong kadungganan sa ibabaw niya, aron nga ang tibook nga katilingban sa mga anak sa Israel magatuman kaniya.” Dugay na si Josue nga nag alagad kang Moises; ug ingon nga usa ka tawo sa kaalam, sa katakus, ug sa pagtoo, siya ang gipili nga maoy moilis kaniya. PM 573.4

Pinaagi sa pagpandong sa mga kamot ni Moises, inubanan sa usa ka labing makapahinuklog nga pahamangno, sa solemni gilain si Josue ingon nga pangulo sa Israel. May katungod usab siya sa usa ka bahin sa pangagamhanan. Ang mga pulong ni Jehova mahitungod kang Josue miabut pinaagi kang Moises ngadto sa katilingban nga nagaingon, “Siya magabarug sa atubangan ni Eleazar, ang sacerdote, nga pinaagi kaniya siya magpakitambag alang sa paghukom sa Urim sa atubangan ni Jehova; sa iyang pulong manggula sila, ug sa iyang pulong manulod sila, maingon man siya ug ang tanang mga anak sa Israel uban kaniya, bisan ang tibook nga katilingban.” PM 574.1

Sa wala pa siya moluwat sa iyang katungdanan ingon nga makita nga pangulo sa Israel, si Moises gimandoan sa pagbatbat ngadto kanila sa kasaysayan mahitungod sa ilang kaluwasan gikan sa Egipto ug sa ilang mga panaw ug sa pagsubay pag usab sa laktod sa kasugoan nga gisulti didto sa Sinai Sa paghatag sa kasugoan, pipila lamang sa sakop sa katilingban karon ang may igo nang panimuot sa pagsabut sa makapahadlok nga pagkasolemni sa higayon. Samtang sa dili madugay sila motabok sa Jordan aron sa pagpanag iya sa Sinaad nga Yuta, ipahayagsa Dios sa atubangan nila ang mga giangkon sa Iyang kasugoan, ug gimando diha kanila ang pagkamasinugtanon ingon nga kondisyon sa kauswagan. PM 574.2

Si Moises mitindog sa atubangan sa katawohan aron sa pagsubli sa iyang katapusang mga pasidaan ug mga pahamatngon. Ang iyang nawong gidanagan sa usa ka balaan nga kahayag. Ang iyang buhok naputi tungod sa edad; apan ang iyang porma tuyhad, ang iyang panagway nagpaila sa walay pagkunhod nga kabaskug sa panglawas, ug ang iyang mga mata matin aw pa ug wala mahanap. Kadto maoy usa ka importante nga higayon, ug uban sa halalum nga pagbati iyang gihulagway ang gugma ug ang kalooy sa ilang Makagagahum sa tanan nga Tigpanalipod: PM 574.3

“Kay pangutana karon mahitungod sa mga panahon nga ming agi, nga diha kaniadto kanimo, sukad sa adlaw nga gibuhat sa Dios ang tawo sa ibabaw sa yuta, ug gikan sa usa ka tumoy sa langit ngadto sa lain, kong diha bay bisan unsang butang nga sama niining dakong butang, kun hindunggan nga ingon niini? May katawohan ba nga nakadungog sa tingog sa Dios nga nagsulti gikan sa taliwala sa kalayo, ingon sa imong hindunggan, ug nabuhi? Kun naghana ba ang Dios sa pag adto ug sa pagkoha alang kaniya ug usa ka nasud, gikan sa taliwala sa lain nga nasud, pinaagi sa mga pagsulay, pinaagi sa mga timaan, pinaagi sa mga katingalahan, pinaagi sa gubat, ug pinaagi sa kamot nga kusgan, ug sa bukton nga ginatuy od, ug dagko nga mga kakugmat, ingon sa mga butang nga gibuhat kaninyo ni Jehova nga inyong Dios didto sa Egipto sa atubangan sa inyong mga mata? Kanimo gipahayag aron ka mahibalo nga si Jehova siya Dios; wala nay lain gawas Kaniya.” Deuteronomio 4:32-35. PM 575.1

“Si Jehova wala mahigugma kaninyo, ni magpili kaninyo, tungod kay kamo labing daghan kay sa tanang mga katawohan; kay kamo mao ang labing diyutay sa tanang mga katawohan: apan tungod kay si Jehova nahagugma kaninyo, ug tungod kay buot Niya pagabantayan ang panumpa Niya sa inyong mga amahan, mao nga gikoha kamo ni Jehova pinaagi sa kamot nga kusgan, ug gitubos Niya kamo gikan sa balay sa kaulipnan gikan sa kamot ni Faraon nga hari sa Egipto. Busa hibaloi, nga si Jehova nga imong Dios, Siya mao ang Dios, ang Dios nga matinumanon, nga nagabantay sa tugon ug sa mahigugmaon nga kalolot alang niadtong mga nahagugma Kaniya ug nagabantay sa Iyang mga sugo ngadto sa usa ka libo ka kaliwatan.” Deuteronomio 7:7-9. PM 575.2

Ang katawohan sa Israel dugay nang andam sa pagpasangil sa ilang mga kagul anan ngadto kang Moises; apan karon ang ilang katahap nga siya gimandoan sa garbo, sa ambisyon, o sa pagkahakog, nangawagtang, ug sila nagpatalinghug ngadto sa iyang mga pulong uban ang pagsalig. Sa matinumanon giplantada ni Moises ang ilang mga sayop, ug ang mga kalapasan sa ilang mga amahan. Kanunay sila nagbati nga walay pailob ug nagmasupilon tungod sa ilang taas nga mga paglaroylaroy didto sa kamingawan; apan si Jehova dili mapasanginlan niini nga kalangan sa pagpanag iya sa Canaan; Siya labaw pa nga nasubo kay kanila tungod kay wala Siya makadala kanila ngadto sa dihadiha nga pagpanag iya sa Sinaad nga Yuta, ug sa ingon niana makapasundayag Siya sa atubangan sa tanang mga nasud sa Iyang gamhanan nga gahum diha sa kaluwasan sa Iyang katawohan. Tungod sa ilang walay pagsalig sa Dios, uban sa ilang garbo ug walay pagtoo, wala sila maandam sa pagsulod sa Canaan. Dili gayud sila makapaila nianang katawohan kinsang Dios mao si Jehova; kay wala sila magdala sa Iyang taras sa pagkaputli, sa pagkamaayo, ug sa pagkamanggihatagon. Kong ang ilang mga amahan nagtugyanan pa sa pagmando sa Dios diha sa pagtoo, ingon nga gidumala sa Iyang mga tulomanon ug naglakaw diha sa Iyang mga sugo, dugay na unta sila nga nakapahiluna sa Canaan, nga usa ka mauswagon, balaan, ug malipayon nga katawohan. Ang ilang paglangan sa pagsulod sa maayo nga yuta nakapakaulaw sa Dios, ug nakatibhang sa Iyang himaya diha sa panan aw sa naglibot nga mga nasud. PM 575.3

Si Moises nga nakasabut sa kinaiya ug sa bili sa kasugoan sa Dios, nagpasalig sa katawohan nga walay uban nga mga nasud nga may ingon ka maalamon, matarung, ug maloloy on nga mga lagda ingon sa nahatag ngadto sa mga Hebreohanon. “Ania karon,” siya miingon, “ako nagtudlo kaninyo ug mga kabalaoran ug mga tulomanon, ingon sa gisugo kanako ni Jehova, nga akong Dios, aron mao ang inyong pagabuhaton sa taliwala sa yuta diin kamo magasulod sa pagpanag iya niini. Busa bantaye ug buhaton ninyo sila; kay kini mao ang inyong kinaadman ug salabutan sa mga mata sa katawohan, nga nakadungog niining tanan nga kabalaoran, ug magaingon: sa pagkamatuod gayud kining dakong nasud maoy usa ka makinaadmanon ug masinabutong katawohan.” PM 576.1

Gitawag ni Moises ang ilang pagtagad ngadto sa “adlaw nga nagtindog ka sa atubangan ni Jehova nga imong Dios didto sa Horeb.” Ug iyang gihagit ang panon nga Hebreohanon nga nag ingon: “Kay hain ang nasud nga dako ug adunay usa ka Dios nga haduol gayud kanila sama kang Jehova nga atong Dios nga ania kanato bisan anus a kita makatawag Kaniya? Ug unsa ang nasud nga dako nga may kabalaoran ug mga tulomanon nga ingon kamatarung niining tibook nga Kasugoan nga ginabutang ko niining adlawa sa atubangan ninyo?” Karon ang hagit ngadto sa Israel tingali masubli. Ang mga kasugoan nga gihatag sa Dios ngadto sa Iyang karaan nga katawohan labi pang maalamon, mas maayo pa, ug labaw pa ka tawhanon kay sa ila labing sibilisado nga mga nasud sa yuta. Ang mga kasugoan sa mga nasud nagdala sa mga timaan sa mga kahuyang ug sa mga pagbati sa kasingkasing nga wala mabag o, apan ang kasugoan sa Dios nagdala sa patik sa langit. PM 576.2

“Si Jehova nagkoha kaninyo, ug nagpagula kaninyo gikan sa hudno nga puthaw, gikan sa Egipto, aron mahimo kamo nga katawohan Niya sa panulondon.” Ang yuta nga dili madugay ilang pagsudlon, ug mao ang maila sa kondisyon sa pagkamasinulondon ngadto sa kasugoan sa Dios, gihulagway ngadto kanila ug daw unsa nga nakapatandog kining maong mga pulong sa mga kasingkasing sa Israel, samtang ilang nahinumduman nga siya nga sa hilabihan ka hayag naghulagway sa mga panalangin sa maayo nga yuta, nga tungod sa ilang sala, natakpan gikan sa pag ambit sa panolundon sa iyang katawohan: PM 577.1

“Si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa maayong yuta,” “dili sama sa yuta sa Egipto, diin kamo nagagikan, diin nagpugas ka sa imong binhi, ug nagbobo ka pinaagi sa imong tiil, sama sa tanaman sa bunglayon Apan ang yuta nga inyong pagaadtoan aron sa pagpanag iya niini, maoy usa ka yuta sa kabungtoran, ug sa kawalogan, ug nagainom sa tubig nga gikan sa ulan sa langit;” “usa ka yuta sa mga sapa sa tubig, sa mga tubod, ug sa mga bukid; yuta sa trigo ug sa cebada, ug sa mga parras, ug sa mga higuera, ug sa mga granada; yuta sa mga kahoy nga oliba ug sa dugos: yuta diin magakaon ka ug tinapay sa walay pagkakulang, kaniya walay makulang kanimo: yuta nga ang iyang mga bato puthaw, ug gikan sa iyang mga bukid makakutkut ikaw ug tumbaga;” “yuta nga ginabantayan ni Jehova nga imong Dios; ang mga mata ni Jehova nga imong Dios kanunay nga anaa sa ibabaw niya, sukad sa sinugdan sa tubig bisan hangtud sa katapusan sa tuig.” Deuteronomio 8:7-9; 11:10-12. PM 577.2

“Ug mahitabo, sa diha nga si Jehova nga imong Dios magapasulod kanimo sa yuta nga gipanumpa Niya sa imong mga amahan, ug mga dagko ug matahum nga mga siyudad nga wala mo matukod, ug mga balay nga nadasok sa tanang maayong mga butang, nga wala nimo pagapun a, ug mga atabay nga kinalotan nga wala mo pagkalota, mga kaparrasan ug kaolibahan nga wala mo pagtamni: magakaon ka ug mabusog, unya magabantay ka karon dili ka mahikalimot kang Jehova.” “Bantayan ninyo aron dili kamo mahikalimot sa tugon ni Jehova nga inyong Dios; ...kay si Jehova nga imong Dios mao ang kalayo nga nagaut ut, Dios nga abughoan.” Kung sila magbuhat ug dautan diha sa panan aw sa Dios, nan miingon si Moises, “Sa madali mangamatay gayud kamo sa ibabaw sa yuta nga gitabok ninyo ang Jordan sa pagpanag iya niini.” PM 577.3

Tapus sa publiko nga pag ensayo sa kasugoan, natapus ni Moises ang buhat sa pagsulat sa tanang mga kasugoan, sa mga ordinansa, ug ang mga tulomanon nga gihatag sa Dios kaniya, ug ang tanang mga kalagdaan mahitungod sa sistema sa paghalad. Ang basaon nga gisulatan niini gibutang sa tigbantay nga mga kawani nga angay, ug alang sa pagtipig niini kini gibutang diha sa kilid sa arka. Sa gihapon ang dakong pangulo napuno sa kahadlok nga ang katawohan tingali ug mobiya gikan sa Dios. Diha sa usa ka labing hamili ug kulba hinam nga pakigpulong iyang giplastar diha sa ilang atubangan ang mga panalangin nga mahimong maila sa kondisyon sa pagka masinugtanon, ug sa mga tunglo nga mosunod sa diha nga maglapas: “Kong magpatalinghug ka sa masingkamuton gayud sa tingog ni Jehova nga imong Dios, sa pagbantay sa pagbuhat sa tanan nga mga sugo niya nga ginasugo ko kanimo niining adlawa,” “Mabulahan ikaw dinhi sa lungsod, ug mabulahan ikaw sa kaumahan,” diha sa “bunga sa imong lawas, ug sa bunga sa imong yuta ug ang bunga sa imong mga mananap;...Mabulahan ang imong alat ug ang imong dolang nga masahan, mabulahan ka sa imong pagsulod, ug mabulahan ka sa imong paggula. Igapalaglag ni Jehova sa imong atubangan ang imong mga kaaway...Igapadaia ni Jehova ang panalangin kanimo sa imong mga dapa, ug sa tanan nga pagabutangan mo sa imong kamot.” “Apan mahitabo nga kong ikaw dili magpatalinghug sa tingog ni Jehova, nga imong Dios, sa pagbantay sa pagbuhat sa tanan Niyang mga sugo ug sa Iyang kabalaoranan, nga akong ginasugo kaninyo niining adlawa. nga kining tanan nga mga panunglo moabut kanimo,” “ug ikaw mahimo nga makapatingala, usa ka sanglitanan, ug usa ka pagya sa tanan nga mga katawohan, diin pagadad on ikaw ni Jehova.’’ “Ug si Jehova magapatlaag kanimo sa taliwala sa tanang mga katawohan, gikan sa usa ka tumoy sa yuta: ug didto magaalagad ka sa lain nga mga dios nga wala mo hiilhi, ikaw, bisan ang imong mga amahan, bisan kahoy ug bato. Ug sa taliwala niining maong mga nasud dili ka makakaplag ug kasayon, ug didto dili makaplagan ang kapahulayan sa lapalapa sa imong tiil. apan didto pagahatagan ka ni Jehova ug kasingkasing nga mahadlokon, ug pagluya sa mga mata, ug pagkahunos sa kalag: ug ang imong kinabuhi magabitay sa pagduhaduha sa atubangan mo; ug mahadlok ikaw sa gabii ug sa adlaw, ug ikaw walay katinoan sa imong kinabuhi. Sa pagkabuntag magaingon ka: Maayo unta kong mabuntag na! Tungod sa kalisang sa imong kasingkasing nga imong kahadlokan, ug tungod sa talan awon nga makita mo sa imong mga mata.” PM 578.1

Pinaagi sa Espiritu sa Tagna, nga nagtan aw ngadto sa mga katuigan, gihulagway ni Moises ang makalilisang nga mga talan awon sa katapusang pagkabuntog sa Israel ingon nga usa ka nasud, ug ang kalaglagan sa Jerusalem sa mga kasundalohan sa Roma: “Magdala si Jehova batok kanimo ug nasud gikan sa halayo, gikan sa kinatumyan sa yuta, nga magalupad ingon sa agila, usa ka nasud kansang sinultihan dili mo masabut; usa ka nasud nga mapintas ug nawong, nga walay tahud sa tigulang, ug dili usab magapakita ug kalooy sa bantan on.” PM 579.1

Ang tuman nga pagdaut sa yuta, ug ang makalilisang nga pag antus sa katawohan sa panahon sa paglikos sa Jerusalem ilalum kang Tito, sa mga katuigan sa ulahi, gihulagway sa matin aw nga nag ingon: “Siya magakaon sa bunga sa imong yuta, hangtud nga malaglag ka;... Ug sila magalikos kanimo sa tanan mong mga ganghaan hangtud nga mapuk an ang mga hatagas ug ginapalig on nga mga kota nga imong gisaligan sa tibook mo nga yuta...Ug magakaon ka sa bunga sa imong kaugalingong lawas, sa mga unod sa imong mga anak nga lalake, ug sa imong mga anak nga babaye, nga gihatag kanimo ni Jehova nga imong Dios, sa panahon sa paglikos kanimo ug sa kalisud nga ipapaguol kanimo sa imong kaaway.” “Ang malumo ug ang maluya nga babaye sa taliwala ninyo, nga dili gayud motunob sa lapalapa sa iyang tiil sa ibabaw sa yuta tungod sa pagkalumo ug kaluya, ang iyang mata magamangil ad alang sa bana sa iyang dughan,...ug alang sa iyang mga anak nga igaanak niya; kay sila pagakan on niya sa tago tungod sa pagkakulang sa tanang mga butang diha sa paglikos kanimo ug sa kagunl nga ipaguol kanimo sa imong kaaway sa imong mga ganghaan.” PM 579.2

Mitapos si Moises uban niining mahinuklogon nga mga pulong: “Gisangpit ko ang langit ug yuta sa pagsaksi batok kaninyo niining adlawa, nga gibutang ko sa imong atubangan ang kinabuhi ug ang kamatayon, ang panalangin ug ang tunglo: busa pilia ang kinabuhi, aron mabuhi ikaw, ikaw ug ang imong kaliwatan; sa paghigugma kang Jehova nga imong Dios; sa pagsugot sa Iyang tingog, ug sa pagtaput Kaniya; kay Siya mao ang imong kinabuhi, ug ang gitas on sa imong mga adlaw; aron nga magapuyo ka sa ibabaw sa yuta nga gipanumpa ni Jehova sa imong mga amahan, kang Abraham, kang Isaac, ug kang Jacob aron ihatag kanila.” Deuteronomio 30:19, 20. PM 579.3

Aron magdugang ang pagkahalalum sa pag impresar niini nga mga kamatuoran diha sa tanang mga hunahuna, gihan ay kini sila sa dakong pangulo diha sa balaan nga bersikulo. Kining maong alawiton dili lamang kaaginhon, kondili matagnaon usab. Samtang kini nagaasoy sa kahibolongang mga pagdumala sa Dios sa Iyang katawohan diha sa ming agi nga panahon, kini nagalandong usab sa dagkong mga hitabo sa umalabut, nga mao ang katapusan nga kadaugan sa mga matinumanon sa diha nga si Cristo moanhi na sa ikaduha diha sa gahum ug sa himaya. Ang katawohan gimandoan sa pagsag ulo niining balaknon nga kasaysayan, ug igatudlo kini ngadto sa ilang mga anak ug sa mga anak sa mga anak. Kini pagaawiton sa katilingban sa diha nga sila magatigum alang sa pagsimba, ug pagasublion sa katawohan samtang sila nagahimo sa ilang adlaw adlaw nga mga bulohaton. Maoy katungdanan sa mga ginikanan sa pagpatanum pag ayo diha sa dali rang mobati nga mga kaisipan sa ilang mga anak nga dili unta gayud kini malimutan. PM 580.1

Tungod kay ang Israelinhon mao man, sa usa ka pinasahi nga pagsabut, ang mga magbalantay ug magtitipig sa kasugoan sa Dios, ang kahulogan sa mga sugo niini ug ang kaimportante sa pagkamasinugtanon, ipapatik pag ayo kanila, ug pinaagi kanila ngadto sa ilang mga anak ug sa mga anak sa mga anak nila. Si Jehova nagsugo mahitungod sa Iyang mga balaod nga nag ingon: “Igatudlo mo kini sa dakong kakugi sa imong mga anak, ug magasulti ka mahitungod niini sa magalingkod ikaw sa imong balay, ug sa magalakaw ikaw sa dalan, ug sa imong paghigda ug sa imong pagbangon...Ug igasulat mo kini sa mga haligi sa pultahan sa imong balay, ug sa imong mga ganghaan.” PM 580.2

Sa diha nga ang ilang mga anak mangutana sa panahon nga umalabut, nga magaingon, “Unsa ba ang mga kahulogan sa mga pagpamatuod, ug sa kabalaoranan, ug mga tulomanon nga gisugo kaninyo ni Jehova nga atong Dios?” unya ang mga ginikanan magsubli sa kasaysayan sa maloloy ong mga pagdumala sa Dios kanila unsa ang gibuhat ni Jehova alang sa ilang kaluwasan aron nga sila unta magsugot sa Iyang kasugoan ug sa pagpahihalo ngadto kanila, nga mag ingon: “Si Jehova nagsugo kanamo sa pagbuhat niining tanan nga kabalaoran, ug sa pagkahadlok kang Jehova nga atong Dios, alang kanunay sa among kaayohan, aron nga magahatag Siya ug kinabuhi kanamo maingon karon. Ug kini mamahimong pagkamatarung alang kanamo kong pagabantayan namo ang pagtuman niining tibook nga sugo sa atubangan ni Jehova nga atong Dios, ingon sa Iyang gisugo kanamo.” PM 580.3