Krista Panna Kailawn

10/23

Bung 8—Krista A Thanlenna

Thinlung danglamna vanga, Pathian fate kan lonihna hi, Bible chuan piantharna a vuah a. Loneituina chi tha a theh tiak hlim nen chuan tehkhin a ni leh bawk a. Chutiang bawkin Kristaa loinlet tawhte chu, Krista Isuaa nutling patlinga “thang lian” tur, “nausen piang thar”1 ang chu an ni. Anih loh leh, chi tha theh, lothang lian a, rah rawn chhuah tur ang chu a ni. Isaia chuan, “Anni chu chawimawia an awmna turin, felna thing, Lalpa phunte,“2 tia vuah an ni ang a ti a. Chutichuan thlarau lam nundan thurukte chu kan hriat fiah theih nan khawvel thil nunna atangte chuan tehkhinna siam a ni. KPK 53.1

Mihring thiamna leh finna zawng zawng te hian khawvela thil te ber chungah pawh nunna an siam thei lo. Pathian ngeiin nunna A pek vang chauh khan a ni thlai te leh rannung te pawh hi an nun theih ni. Chutichuan, Pathian hnen atanga nunna avang chauh chuan a ni thlarau lam nunna chu mihringte rilrua a pian thin ni. Mihring chu, “a pian thar”3 chauh loh chuan, Kristain nunna pek A tum changtu a ni thei lo ang. KPK 53.2

Nunna a awm agin, thanna pawh a awm a. Pangpar kuhmum tivultu leh, a par tirahtu chu Pathian a ni. Ama thiltihtheihnaah bawk hian buh chi pawh hi a lo thanglian a, “A tir berah a kung, chu mi hnuah chuan a vui; tin, chu mi hnu lehah a vuiah chuan buh fang pum chu.”4 Zawlnei Hosea chuan Israela chu “Tuktinpar angin a thang ang a,” tin “Buh ang chuan an chawr ang a, grep hrui angin an thang ang,“5 a ti. Tin, Isuan, “Tuktinpar thanzia hi ngaihtuah rawh u,“6 min ti bawk. Thlaite leh pangparte hi anmahni duh ang leh chak angin an thang lova, Pathianin an nunna tura A pek an dawn ang zia zelin an thang zawk a ni. Naupangin ama duh thuin emaw ama theihna ve hrim hrimin emaw a intisang chuang thei lova. Nangni pawhin in chaknain emaw, in beihvakna vangin emaw, thlaraulam thanna chu in chang thei chuang lo. Thlaite leh naupangte hi an vela nunna petu boruak te, ni eng te, chaw te hmuin an lo thang a. Krista chu Amah ringtute tan chuan rannungte leh thlaite hnena heng khawvel thilthlawnpek ang hi a ni. Ani chu an “Kumkhaw entu,” leh an “ni leh phaw,“7 a ni si a. “Israel tan dai fim tla ang,“8 a ni ang a, tin, “Ani chu hlobet rawtna chunga ruah tia angin a tia ang.” Ani chu tuinung, “Pathian chhang ... Van atanga lochhuka, khawvel hnena nun petu hi,“9 a ni. KPK 53.3

Boruakin khawvel hi a hual vel ang chiahin, Pathian chuan, A Fapaa thilthlawn pek chhiar senloh chuan, khawvel pumpui hi khawngaihna boruak chuan a hual vel a. Tupawh he nunna boruak hip duh apiang chu an nung ang a, tichuan Krista Isuaa nutling patling ni turin an thang lian ang. KPK 54.1

Pangparin ni lam a hawi a, tichuan nizung eng takin a mawina leh a par dan tur tawk a lotanpui thei ang khan, keini pawhin Felna Ni lam chu kan hawi ang a, van enna chuan min rawn en ang a, tichuan kan nungchang chu Krista angin a thang lian ang. KPK 54.2

Isuan, “Keimahah awm reng rawh u, kei pawh nangmahniah ka awm reng ang. Peng chu, grep hruia a awm reng loh chuan amahin a rah thei lo ang bawkin, nangni pawh keimaha in awm reng loh chuan, in rah thei lo ang ... keimah lovin engmah in ti thei si lo,“10 A tih hian he thu bawk hi A zirtir a ni. Thingzarin rah a chhuahna tur leh a thanna turin a kungpui a ring ang bawkin, nundan thianghlima nung tur chuan Krista chunga innghat tur i ni e. Pathian hnen ata i kal hranin, nang chuan nunna i nei lo. Thlemna do turin emaw, khawngaihna leh thianghlimnaa thang turin emaw thiltihtheihna i nei bawk hek lo. Amahah chuan awm reng la, tichuan i thang lian ang. Amaha i awm reng chuan, vuai leh rah chhuah loin i awmlo anga. Lui tui awm rengna a thing phun ang i lo ni ang. KPK 54.3

Mi tamtak chuan thil thenkhat chu anmahni maia tih turah an ruat thin. Sual ngaihdam nan Krista chu an ring tawh na a, nimahsela, anmahni theihnaa awm that an tum leh si thin. Chutianga beihna zawng zawngte chu a hlawhtling lo ang. Isuan, “Keimah lovin engmah in ti thei si lo,” a ti a. Khawngaihnaa kan thannate, kan hlimna te leh kan hmantlakna zawng zawng te hi, Krista nena kan inzawmna chungah chuan a innghat vek a ni. Amah nen englai pawha kan inzawmna leh Amaha kan chen rengna hi khawngaihnaa kan than lenna tur chu a ni. Ani chu kan rinna bul tantu mai a ni loa, A ti zotu a ni bawk si a. Krista chu A hmasaber leh A hnuhnungber leh engllaipawha thawktu chu a ni. Ani chu kan tihtur tannaah leh a tawpnaa awm chauh tur A ni lova, kan kawnga kan ke pen tinrengah awm tur a ni. Davida chuan, “Lalpa chu ka hmaah ka awmtir fo a; ka ding lama a awm avngin ka nghing lo ang,“11 a ti. KPK 54.4

“Engtinnge Krista hnena ka chen ang?” tiin i zawt em ni? A hmasaa Amah i pawm dan ang bawk khan. “Krista Isua Lalpa chu, in lawm ang bawk khan, Amahan chuan awm rawh u.” “Mifel chu rinnain a nung ang,“ 12 tih a ni. Pathian hnenah chuan A ta ni tur leh A rawngbawla, Ama thuawih tur chuan i inpe ta a; tichuan, Krista chu i Chhandamtuah i nei ta a ni. Nang chuan i sualnate chu i tlanchhuak (atone) thei tawh lo in i thinlung i tidang lam thei bawk hek lo. Nimahsela, Pathian hnena mahni inpein, Krista zarah chuan heng zawng zawng hi i tan A ti a ni tih i ring ta a ni. Rinnain Krista ta i ni a, tin, rinnain Amaha thang lian tur i ni—lak leh pekin. Engkim—i thinlung te, i duhthlanna te, i rawngbawlna te, i pe vek tur i ni a, A duhzawng apiang zawm turin Ama hnenah inpe la; Krista, malsawmnaa khat chu, i thinlunga cheng tur leh i chakna leh i felna leh i chatuan tanpuitu ni turin i nei ngei ngei tur a ni,—Ani chuan thuawih tura thiltihtheihna chu A pe ang che. KPK 55.1

Zingah Pathian hnenah inhlan thin la; chu chu i hnathawh hmasa berah nei ang che. I tawngtaina chu, “Aw Lalpa, nangma ta liau liau ni turin mi la ang che. Ka tumna zawng zawng te chu i ke bulah ka rawn nghat e. Mi awmpui la, ka hna zawng zawng chu nangmahah tihin awm rawh se,” tih hi ni se. Heihi ni tina tih tur a ni. Tuk tin, chumi ni atan chuan Pathian hnenah indahhrang ang che. I tumna zawng zawng chu Ama hnenah hian vek la, A enkawlnadanin a kawhhmuh che angin, bansan tur a tih chu bansan la, tihzel tur a tih chu ti zel rawh. Chutiang chuan ni tinin Pathian kutah i nunna pein i awm thei ang a, tichuan i nundan chuan Krista nundan a lo ang deuh deuh ang. KPK 55.2

Kristaa nun hi nundan hahdam tak a ni. Hlim hlea inhriatna chu a awm kher lo a ni thei a; mahse, thlamuanawm taka rinna a awm a ni. I beiseina chu nangmahah a ni lo a; Kristaah a ni zawk. I chaklohna chu A chakna nen a inzawm a, i atna chu A finna nen, I theihlohna chu A theihna ropui nen. Chutichuan mahni inen tur i ni lo a, rilru pawh chu mahni chunga chen tir tur a ni hek lo, Krista en zawk tur a ni. Rilru chu A hmangaihna ah te, A mawina ah te leh A awmdan famkim ahte chuan chen tir la. Krista mahni inphatnate, Krista inngaihtlawmnate, Krista thianghlimnate leh Krista hmangaihna chhiarsenlohte hi a ni rilru ngaihtuah ber tur chu. Amah hmangaiha, Amah entawna, Ama chunga in nghat vekin a ni Amah anpuia tihdanglama i awm dawn ni. KPK 55.3

Isuan, “Keimahah awm reng rawh u,” a ti a. Heng thute hian chawlh suangtuahna te, nghehna te leh rinnghehna te a rawn thlen a. “Ka hnenah lokal ula ... tin, ka chawlhtir ang che u,“13 tiin A sawm leh a. Sam phuahtu thute chuan, chu thu bawk chu a sawichhuak, “Lalpaah chuan chawi la, Amah chu nghak fan fan rawh,” tiin. Isaia chuan, “Muang taka awmnaah leh ring taka awmnaah hian in chakna a awm ang,“14 a ti a. He chawlhna hi awm hle hlea hmuhchhuah a ni lo a; Chhandamtu chawlhna tiam a min sawmna chu, thawk tura sawmna a ni bawk a ni: “Ka nghawngkawl bat ula, .. . chawlhna in hmu ang.”15 Thinlung, Krista hnena chawi tak tak kha chu Ama tana thawh thahnemngai ber leh taima ber a ni ang. KPK 56.1

Rilru hi mahni chunga a chen chuan Krista, chakna leh nunna bulpui chu a hawisan a ni. Chhandamtu ngaihven ngunna hruai bo hi Setana thil tum fo chu a ni a, hetiang kawnga rilruin Krista a pawlna leh a zawmna chu a dal theih nan. Khawvel nawmsaknate, damchhung khawsak ngaihtuahnate, lungngaihnate, midang diklohnate emaw, nangma diklohnate ngei leh famkimlohnate a engah emaw, a nih loh leh heng zawng zawngahte hian rilru tihkawihna Setana chuan a zawng ang. A tumnate chuan hruaisual che suh se. Mi tam tak, Pathian hriatna nei tak tak leh Pathian tana nun duh thin te pawh hi an diklohnate leh an chaklohnate ngaihtuah reng thin turin a hruai fo a, tichuan, Krista hnen atanga anmahni tihrangin, hnehtu nih a beisei thin a ni. Chhandam kan nih dawn leh dawn loh hlauhthawnnaah leh, chaknaah mahni hi thupuiberah kan insiam tur a ni lo. Heng zawng zawng te hian kan chakna Hnar atang chuan rilru a hruaibo thin ani. I rilru chu Pathian hnenah, hian la, Amah chu ring nghet rawh. Isua chanchin chu sawi la, ngaihtuah bawk rawh. Amahah chuan mahni hi tihboin awm rawh se. Rinhlelhna zawng zawng dah bo la; i hlauhnate chu bansan rawh. Tirhkoh angin, “Ka nung a ni; tin, keimah erawh chu ka ni tawh lo, Krista chu keimahah a A nung zawk a ni; tin, tuna tisa a ka nung hi rinaa nung ka ni—Pathian Fapa, mi hmangaiha ka aia inpetu, rinnaah chuan.”16 Pathianah chuan chawi hahdam la, A hnena ikawltir tawh chu A vawng him thei a ni. A kuta i indah chuan nangmah hmangaihtu zarah chuan hnehtu aia ropui zawkin A siam ang che. KPK 56.2

Krista mihrinna chu hmangaihna hrui phelh theih rual loh, mihringin ama thua a phelh tih ngawt loh chuan, Ama hnenah chuan A phuartlat a. Setana chuan he phuarna hi tichat tur leh Krista hnen atanga min tihrang turin englai pawhin min thlem reng a ni. Hetah hian a ni kan ngaihvena, kan beiha, kan tawngtai a tui ni, chutichuan hotu dang thlang tura engmahin min bum theih loh nan; englai pawhin duh kan thlang thei si a. Nimahsela, Krista lam chu i en reng ang u khai, Ani chuan min vawnghim dawn nia. Isua en hi kan himna a ni. A kut ata chu engmahin min tithlawn thei bawk hek lo ang. Amah chu en rengin, “Ropuina atanga ropui zelin, chu mi anpui ngeia awm turin tihdanglamin kan awm thin.”17 KPK 57.1

Chutiang chuan a ni zirtirte chuan Chhandamtu duhawmtak anna chu an neih ni. Chung zirtirte chuan Isua thute an hriatin Amah an mamawhzia chu an hria a. An zawnga, an hmuchhuaka; tin, Amah an zui ta a ni. Inahte, chawkilnaah te, pindan chhungrilah te leh loah te A hnenah chuan an awm ta zel a. Zirtirtu kianga zirtu angin A hnenah chuan an awm a, ni tin, A ka atang chuan thutak thianghlim zir tur chu an dawng reng bawk a. Rawngbawltuten an pu an en angin, an tihtur zirturin Ani chu an en a. Chung zirtirte pawh chu “keimahni nungchang ang pu mihring bawk”18 an ni a. Sual do tur thuhmun bawk hi an nei a. Nundan thianghlima nung turin khawngaihna thuhmun bawk hi an mamawh a ni. KPK 57.2

Zirtir, hmangaih Johana, Chhandamtu ang ber pawh khan nungchang mawi pianpui a nei bik lo. Ropui duh mi leh mahni intihchallan duh mi chauh pawh a ni lova, tihluih hmang mi leh thinrim hmang mi a ni zawk bawk. Nimahsela, Pathian nungchang chu amaha tihlan a lo nih zet chuan, ama tlinlohna a hmu thiam ta a, tin, chu hriatna chuan a dahhniam ta a ni. Chakna leh dawhtheihna, thiltihtheihna leh nunnemna, lalna leh inngaihtlawmna, Pathian Fapa nitin nundana a hmuh chuan, a rilru chu fakna leh hmangaihnain a lo khat ta a ni. Ni tin a thinlung chu Krista lama hipin a awm a, A Hotu a hmangaihna avanga mahni a lo intheihnghilh thlengin. A huatthuchhiatzia leh a tumsannate chu, Krista thiltihtheihnaah chuan pekluh a lo ni ta a. Tlharau pianthartirtu chuan a thinlung a tithar ta a. Krista hmangaihnaa thiltihtheihna chuan nungchang danglamna a rawn thlen ta a ni. Heihi Isua nena inzawmna rah ngei chu a ni. Krista chu thinlunga a chen hian, awmze pianpui chu a tidanglam thin. Krista Thlarau, A hmangaihna chuan thinlung a ti nem a, rilru a hneh a ngaihtuahnate a titho in Pathian leh van lamte a duhtir thin. KPK 57.3

Krista chu vana A chhoh tawh pawhin, A awmzel a ni tih hriatna chu, A zuitute hnenah a zawm zel a. Ama awmna chu a ni hmangaihna leh ennaa khat chu. Isua, Chhandamtu, anmahni kal puia, titi puia tawngtai puitu; beiseina leh thlamuanna thu an thinlunga sawitu chuan muanna thuchah A sawi laia an hnen ata vana hruaichhohva a awm lai a, vantirhkohten chhumzinga Amah an rawn hmuah lai khan, A aw ri chu an hnenah a lo thleng ta a. “Ngai teh u. kei kumkhuain, khawvel tawp thleng pawhin, in hnenah ka awm zel ang.”19 tih hi. Ani chu mihring taksa ang puin vanah A chho ta. Pathian lalthutphah hmaah chuan an Thian leh Chhandamtu ni fawmin A awm tih an hria; A tuarpuinate chu a danglam chuang loa, mihring tuarnate chu A la hriatpui reng nghe nghe. Pathian hmaah chuan A thisen hlutak thatna chu pein, A kut leh A kea hliamte chu entirchung siin A tlansate tana man A pek tak chu hre rengin A awm ta a ni. An tan hmunte han siam turin vanah A chhota a. Ama hnena anmahni la turin A lokal leh dawn tih pawh an hria. KPK 58.1

Isuan van A lawn hnua an intawhkhawm leh chuan, Pa hnena Isua hminga thil dil chu an chak hle a. Thinlung taka tawngtaiin an kun a, “Pa hnenah engpawh in dil chuan, keima hmingin A pe ang che u. Tun thlengin ka hmingin engmah in la dil lo; dil rawh u, tichuan in hmu ang, in lawm a kimna turin,“20 tih thutiam hi an sawi rual a. Rinna ban chu thufing thiltithei, “Thia kha Krista Isua chu a ni si a; a ni, tho leh ta zawka, Pathian ding lama awma, min sawisaktu bawka kha a ni,“21 tih hian an tisei deuh deuh a. Tin, Pentikost chuan Tlilamuantu, Kristain, “Nangmahniah a awm reng dawn a ni,” a tih kha a rawn thlen ta a. Tin. A sawi zel a, “Ka kal in tan a tha e; ka kal loh chuan, Thlamuantu chu in hnenah a lo thleng dawn si lo, ka kal erawh chuan in hnenah ka rawn tir ang,“22 a ti a. Chutachin chu Krista chu A fate thinlungah Thlarauvin A awm ta reng a ni. Amah nena an inzawmna chu an hnena mihring a nih lai a an zawmna ai khan a tha ta zawk. Krista enna, hmangaihna leh thiltihtheihna chu anmahniah a lo engchhuak ta a, tichuan miten an hmuhin, “mak an ti hle a; Isua hnenah an awm tawh till an hre ta a.”23 KPK 58.2

A zirtirte hnena Krista nihna zawng zawng kha, vawiinah hian A fate hnenah nih ve pawh A dull a ni. A zirtir tlemte A vela an lokal khawm a, A tawngtaina hnuhnungherah khan, Ani chuan, “Heng hote tan chauh hian ngen sak ka ni loa, an thu avanga kei mi la ring turte tan pawh ngensak ka ni bawk e,“24 a ti. KPK 59.1

Isua kan tan A tawngtaiin, Pa nen pumkhat an nih ang bawka, Amah nen pumkhat kan nih theih nan A ngen a ni. Heihi eng inpumkhatna nge ni le! Chhandamtu chuan Ama chungchangah chuan “Fapa chuan Amahin engmah A ti thei lo.” “Pa keimaha awm chuan A thil A ti zawk thin a ni,“25 a ti. Krista chu kan thinlunga A chen chuan, keimahniah “A duhzawng till tum tur leh bei turin,“26 A thawk ang a; Thlarau thuhmun hawk chu kan tilang ang. Chutiangchuan, Amah hmangaih leh Amaha chengin, “Engkimah Amahah kan thang lian thei zawk ang; Amah chu Lu a ni, Krista chu.”27 KPK 59.2